Jood-zijn gebaat bij
meer kennis verleden
,d<
Eigen verantwoordelijkheid
gelovigen voor vluchtelingen
CeidócSomat
b
PAUS ONTVING NEDERLANDSE BISSCHOPPEN
kerk
wereld
China
herstelt
politieke
rechten
87-jarige
bisschop
boekwijzer
■wa
Opnieuw slikken of stikk^nA/
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidwQowuvnt
ZATERDAG 9 JANUARI 1988 PAG
Nï
(Van onze correspondent)
ROME Paus Johannes Paulus de Tweede heeft zich gis
teren uitvoerig met de situatie in de Nederlandse kerk be
zig gehouden. In afzonderlijke audiënties van tien twin
tig minuten ontving hij vijf Nederlandse bisschoppen en
vier hulpbisschoppen.
De gezamenlijke Nederlandse bisschoppen zijn in Rome
voor hun vijfjaarlijkse bezoek'aan de graven van de apos
telen. Het gezelschap bestaat uit zeven bisschoppen en vier
hulpbisschoppen. Met uitzondering van de bisschoppen
Bar (Rotterdam) en Möller (Groningen) sprak de paus gis
teren met allen in separate audiënties.
Door tijdsgebrek kon de paus niet allen ontvangen. Bar en
Möller komen maandag aan de beurt, kort voordat de paus
het Nederlandse gezelschap in gezamenlijke audiëntie ont
vangt. Bij die gelegenheid zal de paus een toespraak hou
den, waarna de aartsbisschop van Utrecht, kardinaal Si-
monis, namens het Nederlandse episcopaat zal antwoor
den.
De KRO besteedt in zijn uitzending „5 voor 12" op Neder
land 1 (11.55-12.30 uur) zondag aandacht aan het bezoek
van de Nederlandse bisschoppen aan het Vaticaan.
Kinderen opvoeden be
gint met toegeven en
eindigt met opgeven
Robert Lembke
door Marinus van der Berg
SYMBOOL
Soms lijkt alles een symbool.
Een symbool laat je even ver
der kijken dan je neus lang is.
Het is winderig en het regent.
De trein heeft een behaaglijke
temperatuur. De koffie lijkt
mijn laatste wens van dal
moment te vervullen. „Wat
kan een mens nog meer wen
sen", zeg ik tegen de jongen
van de rijdende koffiebar.
„Ontslag", zegt hij, „uit deze
dorre baan". „Ik zou nar wil
len worden en spelen voor
kinderen".
Ik breng een kort bezoek aan
iemand die vandaag verhuist.
Iemand die meer dan tien
jaar zorgde voor een oude
vrouw. Vier maanden geleden
is ze gestorven. Ze heeft nu
een flatje voor een mens al
leen. Op de vloer staan haar
spullen. Vazen, borden, kop
jes, glazen.
Haar moeder is bij haar. Een
moederhart weet dat je niet
alleen spullen verhuist, maar
dat ook de ziel mee moet en
dat gaat veel moeilijker. Als
je meer dan tien jaar voor ie
mand zorgde en ^bij haar
woonde. Zielen verhuizen
langzamer dan mensen. De
meegebrachte bloemen krij
gen een plaats voor het raam
dat nog wacht op gordijnen.
In de boekhandel vind ik een
boek voor kinderen dat ik
lees op de terugreis: „De
egoïstische reus" van Oscar
Wilde. Hoe egoïsme alles
koud en kaal maakt en de
winter doet voortbestaan.
Hoe liefde die lijdt nieuwe
Lente schept, het Paradijs.
Terug naar het station moet
ik denken aan het gedicht
van Eliot over de barre tocht
van de Drie Koningen. Er
groeit in mij een verlangen
naar een nieuw gedicht.
In de wachtkamer vind ik een
zitplekje. Meen bril beslaat.
De trein loopt binnen bij het
schrijven van de laatste
woorden. Ik groet de twee
oude mannen, die lijken als
zwervers. Ze zitten tegenover
mij, zwijgend en kijkend. Zij
blijven achter. Ik trek verder.
Onze gedachten bereiken el
kaar niet. Zoveel verhalen en
gedichten vertellen van God
in gewone mensen, in haast
onopvallende gestalten, in
zwervers. „God zit niet op
een troon van chroom of nik
kel", dicht Bertus Aafjes. Je
zus een gewoon mens? Doet
dat afbreuk aan God of eert
dat God juist? zit ik te pein-
sen. Een briefschrijver is ver
ontrust dat ik in meen kerst
overweging Jezus teveel een
gewoon mens heb gemaakt.
Het treft me zo dat God zo
van mensen houdt, maar
houden mensen wel van el
kaar? Nog uit een gedicht
van Bertus Aafjes: Laat nu uw
dienaar gaan in onrust. Heer
Mijn hart weent als een hond
die wordt gestraft
Wanneer ik zie wat ik niet
vroeg te zien:
Mensheid die met de punten
van het zwaard
Elkander kust, elkaar te ster
ven kust.
(uit De Karavaan 1953)
Afgelopen weekend al vier
den we Drie Koningen. Vier
dagen te vroeg. Het was al
weer minder druk om de
kribbe. Is het angst voor het
licht, voor de nieuwe Koning
die een ander Rijk wil dan het
rijk van macht en egoïsme,
dat het zo stil maakt rond de
kribbe? Wie het weet mag
het zeggen.
Waarom zo'n haast om Drie
Koningen te vieren? Wat zoe
ken we toch in „het gewone
leven" dat weer is begonnen.
Nog hetzelfde misschien als
de Koningen: Voor al die zoe
kers dit gedicht:
DRIE KONINGEN
Van ongekende verten zijn
jullie gekomen
Langs ongebaande wegen
Aangetrokken door een on
rustig verlangen
Om een nieuw licht te vinden
Nieuw uitzicht in een dood
bestaan.
Barre wegen en slapeloze
nachten
Angst om verloren te raken
Ongevonden blijvend vermist
Door niemand betreurd
Verkiid door eenzaamheid
Door gewetenlozen ontvoerd
Nog altijd zoeken fnensen
Naar 't Licht dat blijft
Naar de ogen die verwarmen
Naar het hart dat liefde geeft
Nog altijd schenken mensen
zichzelf
En zijn zo Licht van U.
DEN HAAG-AMSTER
DAM Veel joodse men
sen die openlijk met hun
oorlogstrauma's worste
len, blijken wat hun jood
zijn betreft niet al te ste
vig te staan. Het is opval
lend dat. de geestelijke
weerbaarheid toeneemt
als zij zich meer in het jo
dendom verdiepen. Mis
schien hebben we te veel
gekeken naar wat ande
ren deden en te weinig
aandacht besteed aan de
positieve boodschap van
het jodendom.
Dit zegt drs. R.M. Naftaniël,
directeur van het Centrum
Informatie en Documentatie
Israël (CIDI) in een reactie op
het betoog van zijn voorgan
ger mr. R.A. Levisson, die af
gelopen zondag voor de
IKON-radio ervoor pleitte dat
de joodse gemeenschap het
onvoorstelbare lijden maar
voor zichzelf moet houden en
dat leed niet als schild moet
gebruiken.
Er zijn genoeg redenen om
trots te zijn op het jodendom,
aldus Naftaniël, in een ver
wijzing naar het „minder ge
lukkige thema van het voor
treffelijke" kerst-nummer
van De Groene Amsterdam
mer (,Es iz sjwer tsu zain a
Jid').
Je kunt volgens Naftaniël niet
van iedereen verlangen dat
hij nuchter reageert op ge
beurtenissen waardoor zijn
trauma's weer boven komen.
„Je merkt het elke keer weer
dat die emoties er zijn. Ken
nelijk is in Nederland de sa
menleving nog zo dat die
wonden telkens worden open
gereten. De Twee van Breda,
het pensioen van de weduwe
Rost van Tonningen, de Goe-
rees - het zijn allemaal zaken
die van buiten op de joodse
gemeenschap af komen."
Volgens de liberale rabbijn D.
Lilienthal uit Amsterdam ko
men sommige mensen door
zulke zaken zo onder druk te
staan dat ze volstrekt onver
klaarbare dingen doen. „De
trieste affaire-Croiset is een
symptoom van die druk zon
der dat zijn daden daarmee
worden geëxcuseerd."
Lilienthal wijst er verder op
dat de emoties bij veel oor
logsslachtoffers niet zozeer
worden gevoed door terugke
rende herinneringen, maar
doordat ze geen vertrouwen
in de samenleving hebben.
Dat in Denemarken het stuk
van Fassbinder zonder pro
blemen kon worden opge
voerd en in Nederland niet, is
grotendeels te verklaren uit
het feit dat de Deense bevol
king in de oorlog wel alles
Slachtoffer-rol
Als Levisson zegt dat hij er
nog niets van merkt dat joden
niet langer in de rol van eeu
wige slachtoffer willen zitten,
dan luistert hij volgens Li
lienthal slecht. „Die andere
houding - dat we niet over
ons heen willen laten lopen -
blijkt onder meer uit het aan
pakken van de Goerees en de
weigering de paus te ontmoe
ten, maar ook uit het opko
men voor de rechten van an
deren, zoals een demonstratie
voor zigeuners."
Het lijden dat veel joden heb
ben meegemaakt, geeft hun
geen rechten of voorrechten,
maar juist de verplichting ex
tra waakzaam te zijn met be
trekking tot onrecht in de sa
menleving. „Veel acties van
ons worden niet ingegeven
omdat onze gevoelens zo no
dig gespaard moeten worden,
maar omdat wij een herhaling
willen voorkomen van mens
onwaardige gebeurtenissen
zoals in de oorlog. Die positie
ve kant van onze acties wordt
kennelijk niet door iedereen
gezien.'
Ook de liberale rabbijn A.
Soetendorp, die zich met Li
lienthal fel tegen de opvoe
ring van het stuk van Fass
binder heeft gekeerd, meent
dat de beeldvorming zowel
binnen als buiten het joden
dom een rol speelt. „Er is een
generatie opgegroeid die het
jodendom alleen heeft erva
ren als leed, als vervolging en
die niet het tegenwicht van
de warmte van onze gemeen
schap in voldoende mate heb
ben ervaren. Als je het huidi
ge joodse leven beschrijft,
slaat de balans zeker door
naar de vreugde en de saam
horigheid."
Juist om die kant onder de
aandacht van de niet-joden te
brengen, heeft Soetendorp de
demonstraties voor de vrijla
ting van de Sovjet-joden op of
vlakbij joodse feestdagen ge
houden.
„Uiteindelijk kunnen de
slachtoffers hun leed slechts
fier dragen als we met ons al
len vechten voor een betere
toekomst. Hoe meer we toe
komstgericht bezig zijn, des te
sterker de fierheid."
Dat neemt volgens hem niet
weg dat de een zijn trauma's
anders verwerkt dan de an
der. Er zijn mensen die er niet
over willen of kunnen spre
ken, er zijn ook mensen die
niet minder fier zijn omdat zij
er wel over spreken. Ook zij
hebben er recht op het leed te
verwerken op een wijze die
zij aan kunnen."
„In de kwesties Twee van
Breda, Rost van Tonningen,
de paus bij Waldheim of het
stuk van Fassbinder is mijn
eerste vraag niet: voel ik mij
gekwetst in mijn leed, maar:
wat gebeurt er bij degenen die
het al zo moeilijk hebben en
hoe kan ik pastoraal naast
hen staan. Vanuit die solidari
teit wil ik dan een stem voor
de stemlozen zijn", zo zegt
Soetendorp.
Hij wijst erop dat de „buiten
wacht" zo vaak zegt: „Het is
al meer dan veertig jaar gele
den". „Dan zeg ik: die onbe
grijpelijke aantasting van de
menselijkheid was zo afschu
welijk, dat verjaart nooit. Nog
steeds zeggen mensen in mijn
omgeving: Wij hebben levens
lang," aldus rabbijn Soeten
dorp.
HOOGGERECHTSHOF:
BEIJING Een hoogge
rechtshof in China heeft
de 87-jarige bisschop Ig
natius Kung (Gong Pin-
mei) officieel vrijgelaten
en hem al zijn politieke
rechten teruggegeven. De
bisschop had ongeveer 30
jaar gevangen gezeten.
Hij werd in 1950 door het
Vaticaan benoemd in het
diocees Shanghai, maar hij
werd in 1955 gearresteerd
op beschuldiging van ver
raad, en veroordeeld tot ge
vangenisstraf wegens „het
leiden van een contra-revo
lutionaire kliek onder de
dekmantel van de religie."
De officiële betrekkingen tus
sen China en het Vaticaan
werden in 1957 verbroken;
uitoefening van de godsdienst
is alleen toegestaan in het ka
der van de Chinese Patriotti
sche Katholieke Kerk, die
zijn eigen bisschoppen be
noemt en wijdt. Deze kerk
zegt meer dan 3 miljoen leden
te hebben.
Een onbekend aantal gelovi
gen is echter nog steeds trouw
aan de paus, en verscheidene
zitten nog steeds gevangen
wegens hun geloof. Volgens
het Chinese persbureau
Nieuw China heeft de bis
schop het gerechtshof be
dankt voor zijn lankmoedig
heid en gezegd dat hij de rest
van zijn leven zal wijden aan
de modernisering van China.
Asielzoekers op Schiphol
JUSTITIA ET PAX EN MENSEN IN NOOD:
DEN HAAG Rooms-
katholieken kunnen een
belangrijke rol spelen bij
de opvang van vluchte
lingen in Nederland.
Dat is het uitgangspunt
van de brochure „Overal
heen... Nergens thuis?
Kerken en de opvang van
vluchtelingen", die de
commissie Justitia et Pax
Nederland en de Stich
ting Mensen in Nood/Ca
ritas Neerlandica vrijdag
hebben gepresenteerd.
De beide rooms-katholie-
ke organisaties willen pa
rochies en plaatselijke
kerkgemeenschappen sti
muleren zich in te span
nen voor de opvang en
begeleiding van vluchte
lingen en asielzoekers.
Nu het beleid van de minister
van WVC erop gericht is de
vluchtelingen over het gehele
land te verspreiden, is het be
langrijk de kerken te mobili
seren, zo menen beide organi
saties.
De brochure, die wordt gepre
senteerd in het kader van de
brede vluchtelingencampagne
die dit en komend jaar in Ne
derland wordt gehouden, be
vat onder meer informatie
over de asielprocedure die
een vluchteling in Nederland
moet doorlopen en een be
schrijving van het beleid van
de Nederlandse regering. Ver
volgens wordt een aantal
praktische suggesties gedaan
hoe mensen zich in hun paro
chie kunnen inspannen voor
vluchtelingen. Het gaat daar
bij niet alleen om het zoeken
van opvangadressen en de be
geleiding van vluchtelingen
bij bij voorbeeld de sociale
dienst. Ook het beïnvloeden
van de publieke opinie wordt
genoemd.
Volgens Justitia et Pax en
Mensen in Nood is het drin
gend nodig dat katholieken
op parochieel niveau opvang-
groepen oprichten. Deze groe
pen moeten gemeenten ertoe
aanzetten vluchtelingen op te
nemen en de organisatie van
opvang, publiciteit en activi
teiten ter hand nemen.
Justitia et Pax zal fungeren
als meldpunt voor kerkelijke
initiatieven en als vraagb
voor beginnende groepen.
Nederlandse Hervormde
Kerk
Bedankt voor Nijkerkerveen,
J.PLomp te Barendrecht, bui
tengewone wijkgemeente. Be
roepen te Holten (vacature
H.J.Ekker, in verband met
moeilijkheden binnen de ge
meente), J.H.van Hunnik te
Aalten. Beroepen door de
classicale vergadering van
Middelburg, tot predikant
voor ziekenhuispastoraat) me
vrouw D.Spierings voorheen
predikante te Middelburg.
Aangenomen: naar Breda,
P.P.Saraber jr te Groenlo; de
benoeming tot pastoraal wer
ker te Mussel en Vledderveen,
A.Schaper pastoraal werker te
Nieuwlande.
Evangelisch Lutherse Kerk
Beroepen te Monnickendam,
Gereformeerde Kerken vrij
gemaakt
Beroepen te 't Harde, M.Bran-
des te Groningen-Oost.
mevrouw C.Happee-Wiersma
kandidate te Amsterdam.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Winscho
ten, drs. H. Menkveld kandi
daat te Heino.
Marinus van den
Berg over
dementie
Pastor Marinus van den Berg,
onder meer columnist in onze
krant, heeft een boekje ge
schreven over dementie:
„Mijn moeder weet mijn
naam niet meer". Hij geeft
hierin veel meningen, ge
dachten en gevoelens van an
dere auteurs door over een
onderwerp dat welhaast een
van de meest pijnlijke erva
ringen in een mensenleven
kan zijn. Het boek is uitgege
ven in de serie Pastorale Han
dreikingen van Voorhoeve.
Verantwoordelijk
voor de toekomst
De Delftse gereformeerde stu
dentenpredikant M.T. Hil-
horst, tevens technisch inge
nieur, promoveerde bij prof.
H.M. Kuitert op een proef
schrift getiteld: „Verant
woordelijk voor toekomstige
generaties?". De studie is een
sociaal-ethische bezinning op
bevolkingsaantal, kernener
gie, grondstoffen en genetica.
Uitgeverij Kok bracht het
proefschrift onder dezelfde ti
tel op de markt. Het boek
werd uitgegeven in de reeks
van. het Bezinningscentrum
van de Vrije Universiteit in
Amsterdam. Prijs 42,50.
Een andere kijk
op Job
De pedagoog Chaim van
Unen schreef het boekje „Job,
een nieuwe kijk op een oud
boek". Het „nieuwe" is dat de
auteur de figuur van Job
vooral een pedagogische func
tie toekent. De mens is niet de
speelbal van de goden zoals
in het Griekse denken
maar iemand met wie God
een verbond heeft gesloten.
Uitgave Kok, prijs 17,50.
Inleiding op
Kierkegaard
De Nederlandse Kierkegaard-
kenner, Wim R. Scholtens,
heeft een nieuw boek over de
Deense fisoloof-theoloog So-
ren Kierkegaard geschreven:
•„Kierkegaards werken, een
inleiding".
Het -boek bevat bijna vijftig
teksten van Kierkegaard die
stuk voor stuk worden toege
licht en in een kader ge
plaatst. Daardoor wordt, zo
hoopt de auteur, de lezer in
zicht geboden in de denkwe
reld van de zo boeiende ne
gentiende eeuwse auteur.
Uitgave Ten Have, prijs
27,50.
Geloven kan ook
anders
De Dordtse gereformeerde
predikant dr. Harry van der
Meulen probeert in het boek
„Geloven kan ook anders"
met name mensen die „twijfe
lend de bijbel lezen" tegemoet
te komen. Hij geeft aan hoe je
naar zijn overtuiging om moet
gaan met de bijbel als Gods
Woord en legt enkele bijbelse
kernbegrippen uit. In het
tweede deel gaat het om de
verhouding tussen mensen:
over de kerk, de veelkleurig
heid van gelovigen, maar ook
over anders- en niet gelovi
gen.
Uitgave Kok, prijs 24,75.
jsd
jorig
Dat de ambtenarencentrales deze week afwijzend i
den op het voorstel van minister Van Dijk voor een
opzet van „hun" cao-overleg, was bepaald geen venè. He
Aan de voornaamste grief van de bonden was nauwelT ^e,
gemoet gekomen. In de relatie tussen de overheid alsfe-r^
geefster en de ambtenaren als haar werknemers is totfpg
nooit ruimte geweest voor open onderhandelingen zegens
in het bedrijfsleven plaatsvinden. Er zijn weliswaar p,75
bruikelijke twee partijen, maar de ene partij dede di
heid trekt altijd aan het langste eind zodra aan del?1 w
handelingstafel een onoplosbaar meningsverschil onts) ei
HET gesprek over de ambtenaren-cao is de afgeloper A
bij voortduring gestrand op de onoverbrugbare kloof
wat de ambtenaren eisen en wat de overheid wil biede>
is meermalen uitgelopen op een eenzijdige vaststellirj
de arbeidsvoorwaarden door de verantwoordelijke mi;
Niet alleen de vakbonden vonden dit inhoudelijk e|
cedureel een onbevredigende uitkomst. Ook het
bleek te beseffen dat het cao-overleg in een andere/
moet worden gegoten, al was het maar om te voorkomt
in de nabije toekomst de ambtelijke frustraties andc
uitmonden in een geldverslindende stakingsgolf.
Het nieuwe model dat minister Van Dijk op tafel hel
legd is ronduit teleurstellend. Het voegt geen duimbrq
aan de zeer beperkte en in wezen slechts formele ondt
delingsruimte waarover de centrales thans beschikket
belangrijkste verschil met de oude situatie is, dat de nikflgq;
als het overleg is afgesprongen niet langer de ambte^rjar
cao op eigen gezag kan vaststellen. Voortaan zou dan d^or
cao van kracht blijven. De ambtenaren kopen daar uit^re
weinig voor, behalve in het theoretische geval dat h^t aj
van de werkgeefster een verslechtering zou inhouden ïng
bestaande arbeidsvoorwaarden. 'L^c
et b(
■Lr pag°
HET kabinet blijft de financiële marges van het cao-o^rste
over de hele linie zelf vastleggen. Bij de bepaling ve T
beschikbare budget spelen allerlei overwegingen ee)g, t<
maar uiteindelijk kan de nood der tijden de eis vanhger
nigingen op de rijksbegroting een doorslaggevende fen t
zijn. De ambtenaren menen niet geheel ten onrechte <fe D
laatste sinds lang de praktijk is, en dat zij per tradiiamp
sluitpost op de begroting fungeren. Een makkelijk „tjng
ken" groep, die zich in het onderhandelingscircuit nopzet
Stakingsacties kan, c.q. formeel mag, verweren. p te
oods
oeke
MINISTER Van Dijk heeft door zijn weinig tactvolle f*en
den in eerdere cao-rondes veel goodwill onder de amp11 3
ren verspeeld. Zijn plan voor een reorganisatie van h^n<^€
beraad ademt dezelfde onbuigzame „slikken-of-stiljistel
mentaliteit waarmee hij ambtelijk Nederland herhaa);er^
in de gordijnen wist te jagen. De bewindsman ziet duPe 3
niets in suggesties die de eindbeslissing over de ambte£mP'
cao niet bij voorbaat in zijn handen of die van het kPm
leggen. De wens om greep te houden op de financiële Êven
quenties van het cao-overleg overheerst. Het princip en
werknemers, en dus ook ambtenaren, een onvervreeitt
recht hebben op een gelijkwaardige en serieuze inbre^-?
dat overleg, is daaraan in elk geval ondergeschikt geienwe
Een slechte keuze, ingegeven door overdreven koudtonal,
vrees, die de regering zwaar kan opbreken. janist
iande
aad. j
y ertijd
IN de westerse bureaucratieën worden verschillende nfe.t he
den toegepast om de arbeidsvoorwaarden van ambtena£n' a
bespreken en te bepalen. Die variëren van een bindeif^®
vies van „wijze mannen" en biedingen onder couvert,
rechtstreekse bemoeienis van het parlement. Het een2jjtein
Nederlandse systeem is een van de slechtst denkbare m
den, zij het blijkbaar niet in de ogen van minister Vai*~
en het kabinet. De Tweede Kamer echter heeft de moi
heid de minister te dwingen zijn huiswerk over te mal
Veel bewolking
en vrij zacht
DE BILT (KNMI) Op de
noordelijke oceaan vinden we
nog steeds een grote depressie-
aktiviteit. Rond deze depres
sies circuleren gebieden met
afwisselend koelere en dan
weer zachtere lucht in de rich
ting van west-Europa. Een
dergelijk gebied gevuld met
vrij zachte lucht trekt vandaag
via zuid-Engeland over ons
land. Hierdoor is er veel be
wolking en valt er af en toe
wat regen of motregen. De
temperatuur loopt vanmiddag
op naar ongeveer negen gra
den. De wind is zuid tot zuid
west en matig, langs de kust
en op het IJsselmeer waait af
en toe een krachtige tot harde
wind.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor zondag en maandag:
Zuid-Scandinavië en Dene
marken: Half tot zwaar be
wolkt en van tijd tot tijd wat
neerslag, aan de kust in de
vorm van regen, in het bin
nenland als sneeuw. Middag-
temperatuur van 4 graden aan
de kust tot rond het vriespunt
in het binnenland.
Britse Eilanden: Morgen veel
bewolking en af en toe regen,
maandag van het westen uit
opklaringen. Middagtempera-
tuur van 3 graden in het
Schotse hoogland tot 8 graden
in het zuiden.
Benelux-landen en Frankrijk:
Veel bewolking en plaatselijk
wat regen. Middagtempera-
tuur van 6 graden in de Bene
lux tot 12 graden in zuid-
Frankrijk.
Duitsland: Veel bewolking en
maandag plaatselijk wat regen,
in de hogere delen wat
Middagtempe^p^
van 4 graden in het n<j
tot 1 graad in het zuideir
Alpengebied: Half tot jszaa
bewolkt en maandag (n i
800 meter mogelijk (i 95'
sneeuw. Middagtempelearn
in de dalen rond 3 gtierr
nul-graden-niveau varf™
van 1200 meter in de
en Zwitserse Alpen t<£rha
meter in Oostenrijk. bffin
Spanje en Portugal: Haop
zwaar bewolkt en plaa[,verj
regen. MiddagtempeL„„_
van 7 graden in het ho<P
tot 16 graden aan de
landse zeekust. Va
Italië en JoegoslavischeèOO
Wisselend bewolkt en i
zondag af en toe een buipolit
dagtemperatuur van 5 gerde
in de Po-vlakte tot 15 gof „i
in zuid-Italie.
