Gerrit Jan Heijn ruim één
jaar op „ontvoeringslijst"
Amerikaanse militairen in
Europa doen zuinig aan
uitdeweekbladeii
HP
ELSEVIEI
deHJOEIÈ
Hff
ÊeidaeSoiwa/nt
Mexicaanse artsen transplanteren
hersenweefsel bij foetus
ROL VERDACHTE G. I. (31) BLIJFT IN NEVELEN GEHULD
Minder geld voor
girobetaalkaarten
in buitenland
DE TIJD
BINNENLAND
DONDERDAG 7 JANUARI 1988 PAGIlIf I'
Brezjnev ontdaan van
postume eerbewijzen
MOSKOU De Sovjetunie heeft de in
1982 overleden leider Leonid Brezjnev
een aantal van zijn postuum verkregen
eerbewijzen afgenomen. Zo zullen een
een stad, een Moskouse wijk en een
plein in Leningrad hun oorspronkelijke
naam terugkrijgen. Volgens het persbu
reau Tass is de maatregel genomen op
verzoek van het publiek. Sinds de Rus
sische Revolutie zijn tal van steden naar
vooraanstaande revolutionairen en par
tijleiders vernoemd. Maar de laatste tijd
gaan steeds meer stemmen op een einde
te maken aan dit gebruik. Veel Russen
betreuren het verlies van de historische
namen. Bovendien stellen de koerswijzi
gingen in het beleid de autoriteiten
vaak voor pijnlijke problemen.
Klaas de Jonge
niet vervolgd
in Nederland
DEN HAAG - Er is
geen grond voor
strafvervolging van
Klaas de Jonge in
Nederland wegens
strafbare feiten die
hij in Zuidafrika ge
pleegd zou hebben.
Dit heeft minister
Korthals Altes van
justitie gisteren in
een brief aan de
Tweede Kamer mee
gedeeld. Hij onder
schrijft de conclusie
van een onderzoek
van de procureur-ge
neraal bij het ge
rechtshof in Amster
dam.
BOSTON Mexicaanse dok
ters hebben woensdag bekend
gemaakt dat zij hersenweefsel
van een spontaan geaborteerde
foetus hebben ingeplant in de
hersenen van een man die aan
de ziekte van Parkinson lijdt.
Het is de eerste openbaar ge
maakte transplantatie van
deze aard. De dokters deelden
ook mee dat zij stukken van
de adrenalineklieren van de
zelfde foetus hadden inge
bracht in de hersenen van een
vrouw met de ziekte van Par
kinson. Voor het eerst werd
voor dit doel adrenalineweefs-
el van een foetus gebruikt.
Beide volwassenen hebben
sinds de verrichting van de
experimentale operaties op 12
september van net vorig jaar
in aanzienlijke mate de greep
op hun lichaam teruggekre
gen, aldus de dokters. De pa-
tienten, die binnen twee we
ken verbetering in hun toe
stand toonden, beefden in be
langrijk mindere mate en le
den minder aan stijfheid en
konden weer schrijven, zich
zelf aankleden en gemakkelij
ker lopen. Volgens dr. Ignacio
Madrazo van het „La Raza"-
ziekenhuis in Mexico-stad zou
de hersentransplantatie ook
wel eens van nut kunnen blij
ken te zijn voor lijders aan de
ziekte van Alzheimer en de
ziekte van Huntington en
soortgelijke neurologische
kwalen. Ethisch probleem
hierbij is echter, de vraag of
en zo ja in hoeverre menselij
ke foetussen gebruikt kunnen
•vorden als „grondstof" voor
medische genezing.
Vissers betalen
geen belasting
over quota
DEN HAAG - Vissers die een
vangsthoeveelheid (quotum)
krijgen toegewezen van de
overheid hoeven daarover
geen vermogensbelasting te
betalen. Staatssecretaris Ko
ning van financien zal dit de
belastingdienst binnenkort
meedelen. Volgens Koning
staan de door de overheid toe
gekende quota niet in de boe
ken van de vissers omdat zij
daarvoor geen kosten hebben
gemaakt. Alleen als de quota
van anderen worden gekocht
ontstaat wel een boekwaarde
en zal belasting worden gehe
ven.
(Vervolg van de
voorpagina)
HAARLEM - De ont
voerders van Freddy
Heineken hadden als
alternatief slachtoffer
Ahold-topman Albert
Heijn in gedachten.
Omdat deze zaken
man zichzelf al bij
zonder goed beveiligd
had, viel de uiteinde
lijke keus toch op de
biermagnaat. Maar in
de Mesdagkliniek in
Groningen zou de we
gens moord op een fi
liaalchef ter beschik
king van het rijk ge
stelde crimineel Ger
rit I. in februari 1987
verder over deze
plannen hebben gefi
losofeerd. Hij praatte
er zelfs over met en
kele vrienden. Alleen
zou hij de naam „Al-
bert" veranderd heb
ben. Het werd „Ger
rit Jan". Woensdag
morgen 9 september
1987, zeven maanden
later en nadat I. op
vrije voeten is geko
men, wordt Gerrit
Jan daadwerkelijk
gekidnapt.
Op 29 december 1987 staat
de politie bij I. voor de
deur. Het speciale recher
cheteam heeft hem al drie
weken geschaduwd en in
zijn omgeving „gerecher
cheerd". Daaruit is echter
niet gebleken dat I. recht
streeks bij de ontvoerings
zaak betrokken is. Maar
op het tijdelijke woona
dres van I. vindt de politie
enkele zaken die toch te
denken geven.
Ook I's verleden is verdacht.
Bij de politie in Deventer staat
hij bekend als een doorgewin
terde crimineel die nergens
voor terugdeinst. Een nieuwe
financiële injectie zou hem bo
vendien na vijf jaar detentie
niet ongelegen komen. In 1981
werd hij in Deventer ingere
kend nadat hij bij een super
markt een geldcassette had
willen roven. Bij die gewapen
de overval schoot hij de filiaal
chef dood. Met een nog langer
strafblad en zonder geldcasset
te verdween I. achter de tra
lies.
Volgens het rechercheteam in
Haarlem is er weinig twijfel
mogelijk: I. is ten minste bij de
voorbereiding van de ontvoe
ring van Gerrit Jan Heijn be
trokken geweest en mogelijk
ook bij de uitvoering zélf. De
aanhouding van deze verdach
te is na een langdurig en uit
puttend onderzoek het eerste
concrete wapenfeit van het re
cherchewerk, waarmee al en
kele miljoenen guldens ge
moeid zijn geweest. Politie
woordvoerder Anne Geelof
kan een juichstemming dan
ook nauwelijks onderdrukken
als hij op 30 december de aan
houding van I. bekendmaakt.
Verheugd deelt hij mee dat
„concrete verdenkingen" te
gen I. bestaan en dat diens
ontvoeringsplannen een „op
merkelijke overeenkomst"
vertonen met de feitelijke
gang van zaken.
Dood spoor
Maar helaas. Nog geen zes da
gen later moet worden vastge
steld dat ook de meest veelbe
lovende tips over de ontvoe
ringszaak tot niets geleid heb
ben. De officièr van justitie
van Haarlem besluit bij gebrek
aan overtuigend bewijs I. op
vrije voeten te stellen. Waarbij
wordt aangetekend dat het
maken van plannen tot een
ontvoering niet strafbaar is.
De rol die I. wel of niet bij de
ontvoering van Gerrit Jan
heeft gespeeld blijft ook na
een zesdaags verhoor en on
danks de nieuwe „openheid"
van de politie in nevelen ge
huld. Zijn advocaat, mr. H.
Brander, wil niets naders zeg
gen over de aanwijzingen die
de politie bij I. in huis heeft
aangetroffen, behalve dat het
mede om een „knipsel" over
de ontvoering van Heijn ging
dat I. in een vaas had gestopt.
„Wie heeft géén knipsel over
deze zaak in huis liggen?". Het
blijkt onmogelijk I. op te spo
ren. Hij is zonder vaste woon-
of verblijfplaats en de politie
noch zijn advocaat wil infor
matie vrijgeven die naar I's tij
delijke onderkomen kan lei
den.
De ontvoerde
Ahold-
topman
Gerrit Jan
Heijn.
FOTO: PR
stil kan blijven zitten. „Die
aanhouding is zeker niet voor
barig geweest. Alleen bleek bij
nader verhoor van onze infor
manten dat ze toch een flink
deel van hun verhaal terugna
men". Officier van justitie mr.
Th Bot daarover: „Juist de an
dere mensen hebben het ver
haal van de hoofdgetuige niet
bevestigd zoals wij dat zouden
willen". Ook de verdachte zelf
bleef ontkennen iets met de
zaak van doen te hebben. „Het
blijkt een één-tegen-één-kwes
tie. We moeten nog vaststellen
wie liegt", aldus de persoffi
cier.
Vrijgepleit
Officieel is I. van alle blaam
gezuiverd. „Er bestaat geen
enkele verdenking meer tegen
deze man", zegt woordvoerder
Anne Geelof. Maar intussen
maakt hij duidelijk dat I. op
zijn minst een dubieuze figuur
is in de ontvoeringszaak. Al
lereerst zijn daar de getuige
nissen.
De politie blijft ook nu nog
zeggen dat „meerdere" infor
manten in november met ge
lijkluidende beschuldigingen
over I. kwamen, nog vóórdat
de details rondom de ontvoe
ringszaak bij het publiek be
kend waren. I. zou in een ge
sprek met deze heren gesugge
reerd hebben dat de onopval
lende zakenman Gerrit Jan
Heijn zich bijzonder goed leen
de voor een kidnapping. Het
scenario dat I. al in februari
vorig jaar van deze denkbeel
dige kidnapping geschetst zou
hebben, vertoonde volgens
Geelof „treffende overeen
komsten" met de feitelijke
ontvoering en de gebeurtenis
sen daarna. „Met name waar
het de houding van de ont
voerders ten opzichte van de
politie en familie betreft".
Geelof wil echter niet bevesti
gen of I. ook gesproken heeft
over „strafacties" zoals het op
sturen van een leesbril en het
amputeren van een pinkdeel.
Waren de informanten van de
politie wel betrouwbaar, of
wilden ze G.I. te pakken ne
men? „Ja, ze waren betrouw
baar en nee, niets wijst er op
dat ze de verdachte er in wil
den luizen", zegt Anne Geelof
met klem. „Wij hebben hun
achtergrond nagetrokken en
ze waren te goeder trouw. Wel
stonden de informanten in re
latie met elkaar".
Aanwijzingen
Verder zijn er de „aanwijzin
gen" die de politie bij een
huiszoeking bij G.I. heeft aan
getroffen. Daarover is het re
chercheteam buitengewoon
geheimzinnig. Geelof bevestigt
dat de ex-verdachte slechts
één aanwijzing overtuigend
heeft kunnen ontkrachten.
'„Bij de andere aanwijzingen
blijven we vragen houden", al
dus Geelof. De opmerking van
de politiewoordvoerder dat je
op papier wel bepaalde plan
nen mag maken, maar dat
deze nog niet strafbaar zijn,
doet vermoeden dat I. niet al
leen over zijn plannen heeft
gesproken, maar ook daadwer
kelijk één en ander op schrift
heeft gesteld.
Advocaat mr. Brander vindt
dat de politie met veel te
zwakke bewijzen in de hand
tot de arrestatie van zijn cliënt
is overgegaan. Hij overweegt
nog steeds een schadeclaim in
te dienen. Enigszins veront
waardigd reageert Geelof op
die kritiek door te zeggen dat
de politie met een verzameling
aanwijzingen op zak, zoals
hierboven omschreven, niet
Blijft de vraag of I. nu geheel
vrijblijvend wat heeft zitten
fantaseren over een ontvoe
ring, of dat wellicht andere
criminelen met zijn plannen
verder zijn gegaan. Wellicht
ook, heeft hij het idee voor de
ontvoering van Heijn aan een
ander doorgespeeld zonder
daar zelf erg in te hebben ge
had. Het lijkt in elk geval erg
onwaarschijnlijk dat twee par
tijen geheel onafhankelijk van
elkaar dezelfde plannen ma
ken. Gerrit Jan Heijn was im
mers, zoals de politie al eerder
heeft aangegeven, niet de
meest direct aangewezen per
soon voor een ontvoering. Pre
sident-directeur Albert Henn,
de „grootste baas" van Ahold,
lag als slachtoffer van een ont
voering meer voor de hand.
Officieel gaat de politie er
vanuit dat 1. onschuldig is en
nu zijn eigen gang kan gaan
„Er wordt geen verder onder
zoek naar deze man ingesteld,
hij is vrij van elke verden
king", zegt A. Geelof nog eens.
Het is evenwel goed mogelijk
dat de politie uit praktisch en
juridisch oogpunt I. vrijpleit,
maar hem intussen toch nog in
de' gaten houdt. Het zou im
mers niet erg tactisch zijn
openlijk bekend te maken dat
een verdachte nog gevolgd
wordt.
Ook is het denkbaar dat I. zo
spoedig is vrijgelaten in ruil
voor „hete" informatie over de
ontvoeringszaak. In dat geval
zou de politie een klein visje
(toch nog) terugzetten om later
alsnog de grote snoeken (de
actieve ontvoerders) te kun
nen vangen. Maar volgens
Geelof zijn dergelijke optimis
tische speculaties geheel ten
onrechte. Somberder dan ooit:
„Het verhoor heeft niets opge
leverd. Wij zijn absoluut niets
wijzer van deze man gewor
den".
PAUL KOOPMAN
AMSTERDAM - De Post
bank heeft een aantal
maatregelen in voorberei
ding om de toenemende
inning van gestolen giro
betaalkaarten in het bui
tenland tegen te gaan. Zo
studeert de Postbank op
de mogelijkheid het te in
nen bedrag per kaart te
verlagen tot een waarde
gelijk aan 200 gulden. In
sommige landen kan men
nu meer, zelfs het dubbe
le, op één kaart krijgen.
Het is verder de bedoeling dat
girokaarten met ingang van
het komende zomervakantie
seizoen buiten Nederland al
leen nog kunnen worden ver
zilverd als men naast de giro
pas ook een geldig paspoort
overlegt. In de praktijk moet
dit vaak al gebeuren, m&.ar
verplicht is het nog niet.
Van de nieuw pas
(giromaatpas) zijn er
al een miljoen in
omloop.
FOTO:SP
De postale recherche consta
teert dat steeds meer dieven
van betaalkaarten naar het
buitenland uitwijken om hun
gestolen waar te verzilveren:
Oorzaak is de invoering van
de zogenoemde pin-code in
Nederland. Steeds meer reke
ninghouders van de postbank
moeten zich op het postkan
toor legitimeren met een nieu
we pas en een geheim viercij-
ferig PersoonlijK Identificatie
Nummer (Pin). Van de nieuw
pas (giromaatpas) zijn er al een
miljoen in omloop. Eind vol
gend jaar hoopt de Postbank
alle 5,2 miljoen rekeninghou
ders zo'n pasje te hebben ver
strekt.
Vorig jaar zijn zestig Neder
landers in den vreemde aange
houden met gestolen kaarten.
Zij maken vaak deel uit van
grote organisaties. Vorige
maand werden in Amsterdam
nog twee PTT'ers aangehou
den op verdenking van dief
stal van girokaarten. Alle ban
ken in Nederland leden vorig
jaar door chequefraude in bin
nen- en buitenland een geza
menlijke schade van fjrea
honderd miljoen gulden.
DEN HAAG/BONN
Drie gulden zevenentach
tig. Dat kregen drie jaar
geleden de in Europa ge
legerde Amerikaanse mi
litairen voor elke dollar
die ze omwisselden. Daar
konden ze leuke dingen
van doen: een Rijnreisje
met het gehele gezin, lek
ker doorzakken tijdens
het carnaval in zuid-Ne
derland sjiek uit eten gaan
en in een dikke auto rij
den. Maar die tijden zijn
voorbij. Als de Amerika
nen (alleen in Duitsland
al 270.000 man) al hun
dollars in Europees geld
zouden omwisselen zou
den ze ongeveer de helft
verdienen van het bedrag
ven drie jaar geleden.
Zo verschrikkelijk ziet het
voor de Amerikanen en hun
gezinnen nog niet uit, want
veel van hun uitgaven kunnen
ze doen in exclusief voor hen
geëxploiteerde bedrijven (PX-
shops), waar nog altijd met
dollars kan worden betaald.
Maar er blijven nog legio ver
plichte uitgaven uitgaven
over, waarvoor keiharde gul
dens of „Deutschmarks" uit de
portemonnee getrokken
moeten worden. Voor een ge
wone soldaat of onderofficier
zit een nieuwe auto er niet
meer in. Ook het frequenteren
van exclusieve Europese res
taurants behoort tot het verle
den.
Vooral de militairen die al en
kele jaren in Europa wonen
kampen met grote financiële
problemen. Wie niet in de ei
gen Amerikaanse woonwijken
woont, moet een aanzienlijk
deel van de hypotheek dan
wel de huur in marken op
hoesten. De verplichtingen
zijn vaak aangegaan op een
moment dat de dollarkoers
dubbel zo hoog was.
Het Amerikaanse soldatenblad
Stars and Stripes, heeft het af
gelopen iaar als hoofdschotel
telkens het verloop van de
dollarkoers gepresenteerd, ge
lardeerd met de meest schrij
nende verhalen. Zoals over de
actie op de basis Bitburg, waar
de militairen werden opgeroe
pen vrijwillig af te zien van
hun rundvleesrantsoen om
geld te verzamelen voor hun
creperende gezinnen. Of over
jonge militairen die „thuis in
de States" pakweg twaalf afbe
talingen hebben lopen en nu
ze in Europa zitten hun finan
ciële verplichtingen niet meer
kunnen nakomen.
Geregeld wijst Stars en Stripes
op de sociale diensten in de le
gerplaatsen, op de goedkoopste
mogelijkheden leningen te
sluiten, op kledings- en le
vensmiddeleninzamelingen.
En de advertentiekolommen
maken de nood onder de Ame
rikanen zo mogelijk nog
schrijnender zichtbaar. Bijna
nieuwe Mercedessen, BMW's
en Audi's worden tegen spot
prijsjes te koop aangeboden,
evenals stereo-installaties, ho
mecomputers en foto-uitrus
tingen onder de toevoeging
„moet weg". Intussen groeit
het aantal processen dat wo
ningverhuurders, de PTT en
Bundespost de Amerikanen
aandoen, beangstigend snel.
Nutsbedrijven dreigen met af
sluiting van gas, water of elek
triciteit. Een meevaller zijn de
lente-achtige temperaturen.
Want veel oliestokers zien de
bodem van hun tank, terwijl
ze geen geld hebben voor een
nieuwe voorraad.
-1
HP cynisch over
herdenking Den Uyl
Een nieuw jaar; zonder Joop
den Uyl. De weekbladen, die
ten tijde van zijn overlijden
nauwelijks uitkwamen, ne
men alsnog uitgebreid af
scheid van hem. Behalve
dan Elsevier, dat rond die
historische datum wel ver
scheen. De Haagse Post is
het meest cynisch. Hoofdre
dacteur John Jansen van
Galen over de herdenkings
dienst: „Het volk stond bui
ten, achter de dranghekken,
te loeren naar Ed Nijpels en
Marcel van Dam, naar Mies
en Freek. En binnen wist
ook iedereen zijn plaats,
Lubbers en Wiegel helemaal
vooraan en in het koor, naar
de rug van de sprekers toe,
de gewone mensen, voorzo
ver uitgenodigd. De rest
moest thuisblijven en naar
de televisie kijken. Waarom
was niet een machtige rouw
stoet door Amsterdam ge
trokken, zoals toen Domela
begraven werd? Waarom
geen massale bijeenkomst in
de RAI?"
Schrijver Fritz J. Raddatz
reisde in het spoor van Mér-
quez door Colombia, op zoek
naar de bronnen van 's we
relds beroemdste schrijver.
„De tijd gaat in elkaar over
als getijden. De oude slaven
markt wordt beheerst door
de moderne slavenhande
laars, die nu Banco Popular
of Bano de Bogota heten.
Europa sijpelt een heel klein
beetje door: in het paleis van
justitie hangt een Kubin; op
de binnenplaats van de uni
versiteit een spandoek tegen
het luie denken met een ci
taat van Bertold Brecht; de
postzegel van zeventig cent
draagt het portret van Jo-
hann Sebastian Bach - hoe
ver is Europa?"
rgel
chia
ben
haal ook de enige foto vajser
een vrolijke Den Uyl, m^laa
zijn kleinkind. Van Thij^ e
„Aards dus. Een mens. Éeir d
man met een menselijl£em
maat. Nooit verheven, nooy j-
voorbijgaand aan de masige,
waarvoor hij écht opkwar|°
Al kon hij zo kinderlijk zij'
dat hij de minuten applaj,.
op een congres telde als eeal
ballerina haar open doelm0
jes". j
Voor Elsevier blijft de zaal
Heijn belangwekkend. H^
blad kwam op het goed
idee daarover Richard Clul
terbuck te spreken. Del!
Engelse ex-legerofficir
geldt ah de grootste deskun
dige op het gebied van on|
voering, afpersing en k|
ping. Maar zelfs voor hem I
het volslagen nieuw dat d
ontvoerders geen antwooB
gaven op de vraag van
familie Heijn hoe de zwar
kruier op Sint Maarten hee
te. „Kidnappers hebt*
niets te winnen bij het we
geren van zo'n antwoord,
hebben alles te winnen 1
het geven van het ar
woord".
Jan Mulder maakte e<
transfer van De Tijd na,
Elsevier. Daar schrijft hij i
wekelijks een column ovt
televisie. Alleen dit keer n<
even over Cruijff: „Cruijff
de enige Nederlandse spor
man met een wereldreput
tie. Ajax en de KNVB he
ben hun image alleen a;
hem te danken, dat miljot
staat in geen verhouding t
zijn werkelijke waarde. J<
han houdt de halve spoi
pers al twintig jaar in zï
eentje draaiende, we zulle
in een zwart gat vallen af|j
hij straks trainer van Barce
lona is". i.
Yves Montand en Gérair F
„Hoeveel keer heb ik het de
laatste tijd gelezen: „Joop
den Uyl". Het kwam mij als
een bijna pijnlijke familiari
teit over. Het is „Den Uyl",
met daarvoor een verzwegen
„mijnheer". Vroege foto's
wijzen het uit: hij is nooit
iong geweest. De ernst had
hem vroeg te pakken". Kees
Fens somt in De Tijd op zijn
onnavolgbare manier eigen
schappen op van de groten
die kort achter elkaar gin
gen: mevrouw Yourcenar,
'Den Uyl, S. Carmiggelt
(„Nooit Simon") en G.A. van
Oorschot. „Zijn onbarmhar
tigheid in de laatste weken
van 1987 vergeef ik de dood
nooit. Hij heeft me ineens
bijna een overlevende ge
maakt".
Foto's van enkele topfoto-
grafen over cruciale mo
menten uit Den Uyls loop
baan geven Fens gelijk;
overal neerslachtigheid. Ook
in passages uit voorgaande
interviews, zoals over zijn
gedrevenheid: „Ik weet niet
waar het vandaan komt. Ik
móet iets aan leed doen. La
de. Het
neemt af, maar voor de filrr
waar de vader en zoon va
de Franse cinema in speleF
loopt het storm. Montana
die zegt film en politiek ni^
meer te kunnen scheiden
„Het is beter stommiteiten t! J
uiten dan te zwijgen wan
neer je moet spreken". D^V
pardieu: „Ik heb politiek al J.
tijd gehaat. Politici zijn nif
op de hoogte van de cultun
le aspecten van het leven'\yg
De Groene zoekt het m# z
Den Uyl vooral in een poli! r
tieke schets. „De eigenscharae]
waarmee Joop den Uyl misnds
schien de meeste indruL^
heeft gemaakt (en ook dj
meeste weerstand heeft op»
geroepen) was zijn ongeken* ei
de vasthoudendheid. „Hoert
heeft te maken met „gutsjpn
in de goede zin van he m
woord", zei Hans Gruijters^
„Niet de moed om een ander
op z'n bek te slaan, maaj
inuei ieu> dd«. ieea aoen. la- in de zin van; er zj s
ten we het maar op myn g h, onder 2-n k fcf
kerkelijke, gereformeerde
afkomst houden, op het feit
dat schuldgevoelehs een
sterke rol spelen, het zonde
besef - u kunt dat bij Vest-
It racht onder z'n kop"
Hoofdredacteur Martin vaf
Amerongen volgde de her»
dijk nalezen".
Da's andere taal dan het ge
beuzel van menige bekende
Nederlander over zijn of
haar doel voor 1988. Hoewel,
Willem Aantjes, Marcus
Bakker, Jan Wolkers, Mient
Jan Faber, Hugo Brandt
Corstius en Wim de Bie
doen er niet aan mee. Ge
dachtig misschien de
woorden van Yves Montand
in Elsevier: „Je kunnen te
rugtrekken in alle stilte, dat
bevalt me eigenlijk wel. Mis
schien is dat wel het eerste
begin van levenswijsheid".
loop
men in Vrij Nederland de
herdenking van Den Uyl
voor hun rekening. Burge
meester Ed van Thijn van
Amsterdam heeft hem ge
kend als partijgenoot: „Joop
den Uyl, bevlogen socialist
en belijdend sociaal-demo
craat, twijfelend intellec
tueel, virtuoos politicus: het
zijn deze drie eigenschappen
die hem - in onderlinge sa
menhang - tot zo'n unicum
hebben gemaakt. Deze com
binatie is ook uitzonderlijk.
Er waren in de PvdA door
de jaren heen politici genoeg
die konden bogen op één a
twee van deze eigenschap
pen (en dan nog in mindere
mate), maar aan dit drieluik
kon niemand tippen. Dat
verklaart waarom wij allen
zó lang in zijn schaduw heb
ben gestaan".
VN's adjunct-hoofdredacteur
Joop van Thijn was onge
veer de enige scribent die bij
Den Uyls terugtreden ten
gunste van Kok, nogal wee
moedig, aan de grootheid
van Den Uyl herinnerde.
Dat stak toen scherp af te
gen de heersende mening
dat Den Uyl al veel eerder
had moeten opstappen. Het
maakt Van Thijns waarde
ring misschien wel de eer
lijkste van alle. Bij dit ver
woord is, als eerste sprekei
aan Marjanne Sint. Worcj^G
nooit partijvoorzitter! „Jool
den Uyl is niet meer bij on£§f]
Zijn dood is voor ons moei
lijk voorstelbaarlp*
Veruit de meeste ruimte
.gereserveerd voor filosoc
Martin Heidegger. Zelf ha(
hij zijn biografie zo gedacht^
„Hij werd geboren, heeft ge
werkt en ging dood". Het j
wat meer geworden. Ziji
leerling Victor Farias béUw
wees recentelijk dat Heidegmn
ger een overtuigd nazi is g«tui
weest. Tot dan gold hij afgn
één der toonaangevend..^
denkers van de twintigstr
eeuw. De Groene vergro<Prsl
de twijfel met negen pagi*w
na's.
Nog onwetend van het Cro^_
set-drama zegt rabbijn
tendorp in Hervormd Né
derland dat ook al zou hij iy
de kwestie Fassbinder allé
fout hebben gedaan, bedrej
gingen van joodse gezinne
en de ontvoering van de a«
teur niet hem aan te wrijvejf1
zijn. „Want dit is in de kei
één van de elementen vaf
antisemitisme: dat de dade|
van één jood betrekkin
hebben op alle joden"
Willem Aantjes herde^'
Den Uyl: „Want Joop de
Uyl was, of wij ons nu mr
hem verwant voelden
juist niet, of wij hem symp
thie toedroegen of juist niet
een deel van ons allen". Mr
een blik op de jaren negeC
tig laat HN zien aardig nafL
Den Uyl te hebben geluil tri
terd. „De verwachtingen zi|"
te hoog gespannen en dat 2
leiden tot defaitisme. IndivJ
dualiteit en solidarity
moeten samengaan en
uitdrukking komen in
actieve overheidspolitier
die de mensen het persp
tief op de eigen toekom
geeft. Het verstrekken vaf"
een uitkering is dan nig
voldoende".
DICK HOFLANt
