In Rijnmond groeien
kleine bedrijven beter
k
Damrak ziet terug op
jaar van pieken en dalen
Wall Street
maakt
sprong
boven 2000
MARKTEN
ABP verwacht beter image
na afloop bouwenquête
Beurs van Amsterdan
ECONOMIE
£aidóc@outa/nt
DINSDAG 5 JANUARI 1988 PAGL
Nederland at vuist vol kaas
DEN HAAG - De produktie en afzet van de Ne
derlandse kaassector is nog nooit zo hoog geweest
als in het afgelopen jaar. Per hoofd van de bevol
king werd 13,8 kilo kaas gegeten.
Volgens de Vereniging Nederlandse Zuivelbeurs is
de produktie van fabriekskaas in Nederland het
afgelopen jaar toegenomen met 3,5 procent en
daarmee gekomen op een niveau van 544.000 ton.
De totale kaasexport uit Nederland is het afgelo
pen jaar gestegen met 5.000 ton tot een niveau van
385.000 ton met een waarde van 2,7 miljard gulden.
Dat is een waardestijging van 6 procent.
De consumptie van kaas in Nederland is het afge
lopen jaar met ruim 3 procent gestegen en daarmee
uitgekomen op 13.8 kilo per hoofd van de bevol
king (1986: 13,3). In totaal werd meer dan 200.000
ton kaas in Nederland afgezet. Het ziet er naar uit
dat in 1988 een nieuwe mijlpaal in de Nederlandse
kaashistorie zal worden bereikt, met een gemiddel
de consumptie per hoofd van 14 kilo.
Miljardste
luchtpassagier
SCHIPHOL - Voor het eerst in de
geschiedenis van de luchtvaart is
in 1987 de grens van één miljard
vervoerde passagiers gepasseerd.
1,040 miljard reizigers maakte in
het afgelopen jaar gebruik van de
diensten van de luchtvaartmaat
schappijen van de 157 bij de Inter
nationale Organisatie voor de Bur
gerluchtvaart ICAO aangesloten
landen. Het totale lijndienstver-
voer zowel in de passagiers- als in
de vrachtsector groeide het afgelo
pen jaar sterk. Uitgedrukt in ton-
kilometers werd in de passagiers-
sector een groei van tien procent
en in het vrachtvervoer een groei
van elf procent bereikt.
Van Berkel verkoopt
Duitse produktie
RIJSWIJK - Van Berkels Patent, fabrikant
van weegapparatuur en snijmachines, heeft
haar produktiebedrijf in de Bondsrepubliek
verkocht aan Van de Mortel Beheer. Deze
verkoop maakt onderdeel uit van de reorga
nisatie van Van Berkel, die na zware verlie
zen technische en financiële steun heeft ge
kregen van het Britse Avery. onderdeel van
General Electric Company. Avery heeft
sinds deze zomer een belang van 30 procent
in Van Berkel en een optie op een meerder
heidsbelang. Van de Mortel heeft meerder
heidsbelangen in acht bedrijven die zijn ge
specialiseerd in medische apparatuur, grafi
sche produkten, confectie en metaalbewer
king. Het aantal arbeidsplaatsen wordt ver
minderd van 240 naar 200.
Ballast Nedam:
160 miljoen
AMSTELVEEN - De
overneming door de Britse
vliegtuig- en wapenfabri
kant British Aerospace
van het Amstelveense
aannemingsbedrijf Ballast
Nedam is rond. Britsh Ae
rospace liet maandag we
ten 90 miljoen dollar (on
geveer ƒ160 miljoen) te be
talen voor het meerder
heidspakket van 99,8 pro
cent van de aandelen. De
vorige eigenaar van Bal
last Nedam was Minefa
Holdings, een volledige
dochter van de internatio
nale beleggingsgroep Wed-
ge International.
Robot Pompen
naar Zweden
ALPHEN A/D RIJN - Robot
Pompen in Alphen a/d Rijn
is overgegaan van de Engelse
SPP Group naar het Zweedse
Componenta Concern. De
overneming heeft geen ge
volgen voor de werkgelegen
heid van de 60 werknemers
van Robot Pompen. Het be
drijf maakt pompen voor af
valwater en rioolwater. Deze
activiteiten zouden niet lan
ger goed aansluiten op die
van SPP, welk concern zich
vooral is gaan toeleggen op
brandplusapparatuur en
schoonwaterpompen. Robot
Pompen is goed voor een om
zet van ruim f 14 miljoen.
NEW YORK - De effecten
beurs van New York is het
nieuwe jaar in een zeer vaste
stemming begonnen. De Dow-
Jonesindex van dertig toon
aangevende industriële aande
len maakte een forse sprong
voorwaarts van 76,59 punten
en wist daarmee de verliezen
van vorige week ruimschoots
goed te maken. De index over
schreed de „magische" grens
.van 2000 punten en sloot op
2015,25.
Het aantal aandelen dat in
koers steeg was ruim acht
maal zo groot als het aantal
koersdalers. De omzet was met
182 miljoen bescheiden, maar
hoger dan de 170 miljoen ver
handelde fondsen op oude
jaarsdag.
De aandelenkoersen van Wall
Street profiteerden van het
lichte herstel van de dollar
koers en de vaste stemming op
de obligatiemarkt. De Ameri
kaanse munteenheid veerde
via interventies van centrale
banken iets op tot boven de
naoorloogse dieptepunten die
op oudejaarsdag werden be
reikt.
Volgens deskundigen droeg
echter ook een aantal andere
factoren bij tot de goede stem
ming op de Newyorkse effec
tenbeurs. Zo werd positief ge
reageerd op de verlaging van
de „prime rate" door de
Southwest Bank of St. Louis
van 8,75 tot 8,50 procent. Wel
iswaar is de renteverlaging
niet schokkend, maar het is in
elk geval „in de richting die
de markt wil zien", zo wordt
geredeneerd. Gehoopt wordt
dat andere banken dit voor
beeld zullen volgen.
Ook worden de koersstijgin
gen in verband gebracht met
technische reacties op de
koersdalingen tijdens de laat
ste week van vorig jaar, toen
beleggers om fiscale redenen
overgingen tot verkoop van
aandelen. Op de eerste beurs-
dag van het nieuwe jaar bega
ven de beleggers zich weer
gretig op de markt om de aan
delen voor een zacht prijsje
aan te schaffen.
Dollarkoers
ruim omhoog
AMSTERDAM - De koers van
de Amerikaanse dollar heeft
vandaag bij het begin van de
handel op de wisselmarkt van
Amsterdam een forse stijging
te zien gegeven. De dollar
opende op 1,8105 gulden, ter
wijl gisteren afgesloten werd
op 1,7850 gulden. Gisteren was
de dollar in Amsterdam al
licht gestegen in vergelijking
met het dieptepunt op oude
jaarsdag. Vannacht liet de wis
selmarkt van Tokyo een grote
stijging zien. De handel was
onder de indruk van de enor
me steunaankopen door de
Amerikaanse centrale banken.
LEIDEN Groente- en fruitveiling, 4
januari aardappelen: 9-21; andijvie:
318; boerenkool: 184-209; prei: 125-
137; radijs:65-69 selderij: 72-74 sla:
52-108 spruiten a2: 103-110; b2: 133-
138; c2: 30; d2: 50-160; uien: 15-37;
winterpeen: 44-53; witlof k1: 164-196;
k2: 156; 12: 145-168; 3: 100-126.
Poeldijk. Westland-Noord, dinsdag 5
januari
andijvie 330-375; bleekselderij 58-
138; bloemkool 45-295; druiven ali-
cante 1060; druiven muscaat 1390;
koolrabi 77-136; paksoi 330-355; pa
prika rood 350-520; pepers groen
1550; peterselie 81-93; raapstelen 19-
27; radijs 56-140; selderij 24-45; sla
34-91; spinazie 410-415; witlof 100-
270.
POELDIJK Westland-Noord,
maandag 4 januari: Andijvie 310-350.
Bleekselderij 56-129. Bloemkool 40-
265. Druiven alicante 1040. Druiven
muscaat 1340-1350. Koolrabi 72-155.
Paprika rood 350-1020. Peterselie
64-83. Raapstelen 17-20. Radijs 52-
142 Selderij 37-40. Sla 57-91. Spina
zie 270-303.
DE LIER - Delft-Westedee. dinsdag 5
Januari. Aardappelen 21-33. Andijvie
310-350. Bleekselderij 57-89. Bloem
kool 80-190. Boerenkool 209-232.
Bospeen 340-380. Broccoli 350. Flak-
kesepeen 44-46. Kartsla 60. Witte
kool 41-61. Koolrabi paars 20-190.
Paksoi 320-475. Pepers rood 1010,
groen 630-640. Peren 32-50. Peterse
lie 82. Prei 151. Radijs 89-139. Radijs
zakjes 81-91. Selderij 52-65. Sla 36-
95. Spruiten 113-185. Witlof 105-250.
Ijspegels 100.
's-Gravenzande Westland-Zuid.
maandag 4 januari
andijvie 300-335, bloemkool 114-215,
boerenkool 160, bospeen 350-400.
bosradl|s 32-150, crispsla 150-185,
krulsla 47-56, paksoi 305-380, radijs
zekjes 74-104, sla 57-94, spinazie
360-395. vleestomaten 391.
ROTTERDAM - De klei
ne bedrijven (minder
dan 50 werknemers) in
het Rijnmond-gebied
groeien meer dan de gro
te bedrijven. De omze
tontwikkeling bij de
kleine bedrijven is de af
gelopen jaren aanmerke
lijk beter geweest dan bij
de grote bedrijven en bo
vendien is de werkgele
genheid bij het midden-
en kleinbedrijf sterker
toegenomen. In de Rijn
mond heeft zich de ver
schuiving van de indus
trie naar handel en
dienstverlening verder
voortgezet.
Dat blijkt uit de Enqüete Re
gionale Bedrijfsontwikkeling
voor het Rijnmond-gebied,
waarvan de resultaten van
daag op de nieuwjaarsbijeen
komst van de Kamer van
Koophandel zijn gepubli
ceerd. Aan de enqüete werk
ten ongeveer 3.000 van de
ruim 25.000 bedrijven in
Rijnmond mee. De resultaten
van de enqüete worden vol
gens de voorzitter van de
Rotterdamse Kamer van
Koophandel, mr. R. de Bok,
voor 99 procent betrouwbaar
geacht voor de ontwikkeling
van het Rijnmondse bedrijfs
leven, waar in totaal 240.000
mensen hun brood verdie
nen.
Uit de cijferreeksen over
meerdere jaren blijkt dat het
bedrijfsleven in Rijnmond
weliswaar sterker dan de rest
van het land is getroffen
door de economische crisis,
maar dat het zich daarvan
ook beter heeft hersteld.
Overigens liggen de percen
tages verliesgevende bedrij
ven en bedrijven met onvol
doende rendement nog steeds
boven de landelijke cijfers.
Als branches die een duidelij
ke groeitendens vertonen
kunnen worden genoemd: de
grafische industrie, de make
laardij, de zakelijke dienst
verlening en de horeca. De
werkgelegenheidsontwikke
ling in Rijnmond blijft een
beetje achter bij het landelij
ke beeld. Landelijk groeide
de werkgelegenheid in het
bedrijfsleven vorig jaar met
drie procent, tegen eén pro
cent in het Rijnmond-gebied.
De werkgelegenheid in Rijn
mond is vooral negatief beïn
vloed door de ontwikkelin
gen bij de scheepswerven, die
ook hun uitstraling hadden
naar de toeleveringsbed: rij-
In Den Haag is gisteren de heer J. Reijnen geïnstalleerd als voorzitter van het bestuur van het
ABP. Hij kreeg de voorzittershamer uit handen van secr.- generaal Aartsen (r) van het ministerie
van binnenlandse zaken.
FOTO: ANP
HEERLEN - Vooruitlo
pend op de eindrapporta
ge van de parlementaire
enquêtecommissie bouw-
subsidies stelt de presi
dent-directeur van het
ABP, mr.dr. M.A.K. Snij
ders, dat het aanvankelij
ke beeld van grootschali
ge subsidiefraudes door
beleggers onjuist zal blij
ken te zijn. Hij maakte
deze opmerking gisteren
tijdens zijn in Heerlen uit
gesproken nieuwjaarsrede.
Snijders waarschuwde tegen
aanslagen die gepleegd drei
gen te worden op de vermo
genspositie van het ABP. Hij
dacht aan een voornemen van
het ministerie van financiën
om het ABP vennootschapsbe
lasting te laten betalen. Tal
van pensioeninstellingen heb
ben de heffing van vennoot
schapsbelasting op pensioen
fondsen sterk ontraden. Vol
gens het Centraal Planbureau
is de bodem van de vermo
gensvermindering bij het ABP
reeds nu bereikt en de balans
commissie acht een reserve
buffer van vijf procent abso
luut noodzakelijk.
Het vermogen van het ABP
ligt niet werkloos te sluimeren
in onderaardse kluizen, aldus
Snijders, maar wordt zodanig
beheerd dat het de motor is
die vele belangrijke processen
van maatschappelijke en eco
nomische betekenis in bewe
ging zet en houdt. Het fonds
vermogen nam verleden jaar
toe met 6,5 procent tot een to
taal van 147 miljard gulden.
Door ontwikkelingen op de
kapitaalmarkt daalde het ren
dement van de beleggingen
met 0,2 procent tot 8,4 procent.
De netto vermogensvorming
bedroeg in 1987 rond 9,1 mil
jard gulden, dit is 200 miljoen
minder dan in het daaraan
voorafgaande jaar. Deze daling
is te wijten aan voortdurende
kortingen op de premie-af
dracht en de voortgaande pri
vatisering.
De privatiseringen zouden tot
en met 1990 gepaard kunnen
gaan met een reserve-over
dracht van meer dan drie mil
jard gulden. Door privatiserin
gen en inkrimpingen van
rijksdiensten met 26.000 ar
beidsplaatsen komt het deelne
mersbestand van het ABP on
der grote druk te staan. Alleen
al de privatisering van de PTT
met ingang van 1 januari 1989
betekent een verlies van
85.000 deelgerechtigden.
Boterberg smelt
weg door
superheffing
DEN HAAG De invoering
van vaste produktiehoeveel-
heden en de superheffing in
1984 hebben de melkveehou
derij hard getroffen. De
melkaanvoer is sinds die tijd
met twaalf procent gedaald.
Het aantal melkkoeien nam
met 20 procent af. Opmerke
lijk genoeg steeg de melkpro-
duktie per koe van 5290 liter
melk per jaar in 1983 naar
5750 liter melk in 1987. In de
zuivelindustrie zijn tot nu toe
500 banen verdwenen. Dat
aantal kan nog tot circa 1000
stijgen.
Volgens voorzitter Schelhaas
van het produktschap voor
zuivel hebben de besluiten
uit 1984 een stap terug bete
kend voor de melkveehoude
rij. Desondanks kon de
melkprijs op peil blijven
waardoor de inkomens van
de melkveehouders niet
berg in de EG voor meer dan
50 procent verdwenen ter
wijl er voor melkpoeder in
1989 een tekort wordt ver
wacht. Met het verdwijnen
van de voorraden bepleitte
de voorzitter van het schap
een versoepeling van de be
sluiten uit 1984. Een verdere
korting van produktiehoe-
veelheden met 2,5 procent op
1 april verdient heroverwe
ging, zo zei hij vanmorgen in
zijn nieuwjaarstoespraak.
Nutricia
boekt
hogere
winst
AMSTERDAM - De
„crash" of de „krach" op
de effectenbeurzen mag
volgens drs. B.F. Baron
van Ittersum, de voorzit
ter van het bestuur van
de Amsterdamse effec
tenbeurs, niet vertaald
worden met „ineenstor
ting". Volgens hem is
daarvan in economische
noch in markttechnische
zin sprake.
Toch kondigde de beursba-
ron in zijn nieuwjaarstoe
spraak hogere „kapitaalsver-
eisten" aan voor de beurs
handelaren, die komen naast
de verhoging van het bedrag
dat gestort moet worden in
een garantiefonds om de
klappen van een scherpe
koersdaling op te vangen.
Van Ittersum herinnerde aan
de hoogste stand aller tijden
van de barometer van het
Beursplein, de ANP/CBS in
dex die op 14 augustus kwam
op 334,1 punten. Op 20 okto
ber vielen de koersen echter
op één dag met 8,4 procent
terug en op 10 november lag
het koersniveau op 192.2
punten, 42 procent beneden
het hoogste punt. Deze ont
wikkelingen gingen gepaard
met een record-omzet op het
Beursplein van ƒ335 miljard
in 1987. De beursvoorzitter
Dollar vriendelijker
De valutahandel toonde gisteren een wat vriendelijker gezicht.
De dollar bereikte dank zij steunaankopen van de centrale
banken een iets hogere koersen dan het dieptepunt dat op
oudejaarsdag was bereikt. foto: ap
tekende hierbij aan, dat die kening van de (risicomijden-
stijging in hoofdzaak voor re- de) obligaties kwam. De om
zet was vooral groot in de
staatsleningen en in de inter
nationaal genoteerde aande
len en dat vergroot volgens
Van Ittersum de kwetsbaar
heid van „onze markt".
Ook de totale omvang van de
uitgifte van nieuwe aandelen
bleef ondanks het tegenval
lende vierde kwartaal vol
gens de beursvoorzitter met
f 12 miljard op een hoog peil.
Hij merkte daarbij wel op,
dat het „relatief beperkte be
drag" (ƒ2 miljard) van open
bare emissies opnieuw bleef
teleurstellen.
Parallelmarkt
Kritisch was de voorzitter
van het beursbestuur over de
parallelmarkt. Daar viel de
omzet terug van 5,2 miljard
in 1986 tot ƒ2 miljard vorig
jaar. De parallelmarkt geldt
als het voorportaal voor de
officiële beurs en is vooral
bedoeld om jonge veelbelo
vende bedrijven aan kapitaal
te helpen. Van Ittersum zei
hierover, dat „vele kandida
ten hun introductie hebben
moeten uitstellen". Volgens
hem was op de parallelmarkt
sprake van een „wel wat
krachtige correctie op een
overspannen ontwikkeling in
1986". De beursvoorzitter
pleitte voor lagere uitgifte-
koersen, opdat de goede
naam van de parallelmarkt
behouden kan blijven.
Noteringen van dinsdag 5 januari 1988 (tot 10:45 uur)
ZOETERMEER - Nutricia zal
1987 kunnen afsluiten met een
hogere nettowinst dan de
38,7 miljoen in 1986. Maar
dat is dan voornamelijk te
danken aan een belangrijk po
sitief saldo van buitengewone
baten en lasten, zo bleek uit de
nieuwjaarstoespraak van pre
sident-directeur drs. E.J. van
der Hagen. Van der Hagen
verwacht dat het bedrijfsresul
taat in 1988 weer omhoog zal
gaan, want Nutricia heeft in
1987 ondanks de lagere be-
drijfsuitkomsten haar markt
positie in de voornaamste af
zetgebieden versterkt. Van der
Hagen verwacht dat daaruit in
1988 en de daarop volgende ja
ren hogere resultaten kunnen
voortvloeien.
Winst NIB
5 pet hoger
DEN HAAG - De nettowinst
van de Nationale Investerings
bank (NIB) is in 1987 met 5
procent gestegen tot 57 mil
joen. De winst per aandeel
steeg van 54,50 tot 57. Met
name de mogelijkheden om
winsten te maken in de parti
cipatieportefeuille bleven be
neden de verwachting. Het ba
lanstotaal komt ultimo 1987 15
procent hoger uit op 6,9 mil
jard. In totaal werd in 1987
voor ongeveer 1,5 miljard
aan financieringscontracten
afgesloten tegen 1,4 miljard
in 1986. De bank heeft per 1
januari de status gekregen van
kredietinstelling. Tot dan toe
was zij kapitaalmarktinstel
ling.
Afrika groeit
wat minder
ADDIS ABEBA - De economi
sche groei van Afrika heeft
vorig jaar anderhalf procent
bedragen. Dat is weliswaar iets
meer dan de 1,2 procent in
1986, maar minder dan de
twee tot vier procent die werd
verwacht. De vooruitzichten
voor 1988 zijn onzeker. De
landbouwproduktie nam in
1987 met niet meer dan één
procent toe. In het jaar daar
voor was dit drie procent en in
1985 2,5 procent. Dit werd ver
oorzaakt door weersomstan
digheden, burgeroorlogen en
de vluchtelingenproblematiek.
De bevolkingsgroei bedroeg 3
procent.
ho dd
60.505/1
60.50 5/1
88.50 5/1
40.50 5/1
144.60 4/1
39.205/1
60.80 5/1
94.004/1
91.004/1
86.50 5/1
43.80 5/1
48505/1
196.80 5/1
43.00 5/1
20.704/1
23.90 5/1
129.50 5/1
27.00 5/1
36.20 5/1
37.005/1
30.705/1
118.00 5/1
209.40 5/1
51.005/1
117.005/1
134.00 5/1
68.00 5/1
197.004/1
22.30 5/1
63.20 5/1
26.80 5/1
26.00 5/1
83.405/1
143 60 5/1
75.005/1
54.104/1
13.70 5/1
107.705/1
54.00 5/1
55.70 5/1
114.50 5/1
ia dd
57.604/1
57.304/1
83.30 4/1
38.70 4/1
144.30 4/1
35.504/1
58.304/1
93.004/1
89.205/1
82.004/1
42.404/1
47.004/1
18550 4/1
39.50 4/1
2050 4/1
22.004/1
122.00 4/1
24.50 4/1
35.004/1
34.50 4/1
27.904/1
113.00 4/1
197.80 4/1
49.00 4/1
115 50 4/1
128.00 4/1
62.50 4/1
193.00 4/1
21.30 4/1
62.00 4/1
26.00 4/1
25.504/1
80.504/1
143.40 4/1
73.00 4/1
53 90 5/1
12.50 4/1
100.504/1
50.20 4/1
54.00 4/1
110.004/1
42.60 43.70
47.80 48.00
188.50 196.80
25.00 27.00 f—
25.50 26.00
81.50 83.20
143.40 143.60
batenb beh. 41.00 42.00
boef druk 100.00 100 00
0.80B ONG
3400.00 3400.00
700.00 680.00
70000 680.00
3190 00 3190.00
calvè pr c
gamma hold
gamma h pr
Amer.doHar
Brits pond
Belg. frank
Duitse mark
It lire
Can. dollar
Franse fr.
Zwits. fr.
ihc caland 12.10 12.00
glin 292.00 292 00
d gans 2700.00 2700.00
195.00 194.00
8200.00 8100.00
312.00 312.00
uni.7 pre
unü.6pr
unil.4 pr
westersuik
129.00
24.00S
700.00K
164.00
165.00B
114.50
Audet fors hoger
AMSTERDAM - De hervat
ting van de handel in stukken
VNU en Audet was het meest
opvallende feit tijdens de eer
ste beursdag van het nieuwe
jaar. In deze fondsen was sinds
vorige week dinsdag niet meer
gehandeld, toen VNU een bod
op Audet aankondigde van
twee en een half aandeel VNU
voor één aandeel Audet plus
100 contant.
De stukken van het Nijmeegse
uitgeversconcern sloten 18
hoger op 228. VNU kwam op
ƒ53,50 een rijksdaalder lager
uit dan de slotkoers van vorig
jaar. De koers van Audet bleef
daarmee iets onder de waarde
van het bod van VNU.
Voor het overige was er weer
sprake van een dunne aande
lenmarkt waar bij een omzet
van ongeveer 240 miljoen
veelal lagere koersen uit de
bus kwamen, zij het dat na de
goede opening van Wall Street
hier en daar verbetering in
trad. De obligatiemarkt lag er
bij een omzet van 825,6 mil
joen vast gestemd bij.
De internationale sector, d
de ochtenduren ondanks
wat betere dollarkoers niel
Op gang wilde komen, trol
ter, toen de dollar nog iets V
der steeg, enigszins aan. y.
ninklijke Olie kon een
vankelijk verlies ombuige
een winst van ruim J\
201,40. Akzo zakte aanval
lijk diep door naar ƒ85
maar klauterde naderham E|
rug tot ƒ85,10, waarmee
verlies werd beperkt tot
Unilever was enkele dul
tjes beter, KLM, Philips Ifti
Hoogovens moesten wat
geven.
De mededeling van Natio k t
Nederlanden dat de winst
wachting wordt gehandh
had geen gunstige uitwerl
het verzekeringsaandeel 1
ƒ2,80 lager op >49,10. Ai(j
2akte 1,50 tot 37. Aegafl
in de ochtend eveneens t
maar wist zich later te her
len tot 58.50.
