Burny Bos
van l/PRO's
jeugdprogramma 's:
„De zondagmorgen is een
soort calvinistisch gat"
£cid6cSomarit
De zondagmorgen staat voor steeds meer (kleine én grote) Nederlanders in het teken
van de televisie. Dit seizoen wordt dan het kinderpakket van de VPRO-televisie ver
toond, dat niet alleen van de televisiekritiek in ons land veel waardering krijgt, maar
ook van een groeiend aantal kijkers. Kabelzenders als Sky en Superchannel kunnen
het al merken: daar wordt vrijwel niet meer naar gekeken als die drie dikke dames al
redekavelend het ene na het andere VPRO-programma aan- en afkondigen. Burny Bos
is de hoofd-verantwoordelijke voor dit programmapakketje, en streeft er met succes
naar zijn omroep ook in „kindertijd" een eigen gezicht te geven.
HILVERSUM - „De vroege
zondagmorgen, dat Is In Ne
derland een uniek moment.
Hoewel veel mensen niet meer
naar de kerk gaan is de zon
dagochtend toch een soort
calvinistisch gat, waarin niets
gebeurt. De mensen slapen
uit, ontbijten op hun gemak,
gaan niet op pad, nog niet op
visite en er wordt niet geklust
in huis. Een prima moment
dus voor ons pakket kinderte
levisie, en dat blijkt ook uit de
-'cijfers: we trekken meer kij
kers dan we dat ooit deden op
woensdagmiddag". Aldus
Burny Bos, hoofd jeugdpro
gramma's van de VPRO-tele-
visie, die handenwrijvend con
stateert dat „zijn" pakket het
steeds beter doet.
„Kinderen staan vaak op zondag
morgen eerder op dan hun ouders,
spelen wat, kijken of er iets op de
televisie is. Wie is aangesloten op
de kabel, kan dan naar Sky kijken
of Superchannel. en sinds kort dus
ook naar ons. Het aardige is nu,
tenminste, dat vinden wij wel aar
dig. dat de kijkcijfers van Sky om
die tijd in ons land naar vrijwel nul
zijn teruggezakt sinds wij op de
zondagmorgen zitten".
Dat heeft de VPRO bereikt met het
bieden van een programmapakket
dat in brede kring waardering ont
moet. Niet altijd vanwege de on
verbiddelijke kwaliteit, want daar
over worden de degens nog wel
eens gekruist. Maar zeker wei van
wege het feit dat deze omroep zo'n
beetje de enige in Nederland is die
consequent en doelbewust streeft
.«•naar het benaderen van kinderen
als een „volwassen" doelgroep,
voor wie het de moeite waard is
gericht programma's te maken en
te kopen.
-r
Burny Bos: „Het gaat natuurlijk om
de échte programma's, niet in de
eerste plaats om de presentatie.
Onder: De drie dames vormen als
presentatietrio dit seizoen het „ge
zicht" van de VPRO-kindertelevi-
Sio. FOTO'S: PERS UNIE
De meeste andere omroepen (met
uitzondering van de NOS en de EO
en misschien ook de NCRV) laten
het tegenwoordig bij het vertonen
van goedkoop en gemakkelijk bui
tenlands tekenfilmwerk (Bos: „Als
het maar beweegt, als het maar
kleur heeft!"). Een soort alibi dus,
iets waarvan de VPRO een grote
afschuw vertoont, zeker sinds Bur
ny Bos daar werd aangetrokken
om deze omroep op het gebied
van kinderprogramma's een eigen
gezicht te geven.
BEKROOND
„Daar ligt het wat moeilijker mee,
dat geef ik toe. Dat moet mis
schien ook nog wat groeien, die
jongens houden zich nu nog wel
erg veel met poep en pies bezig.
Maar in dat soort dingen zijn we
niet kinderachtig: mensen krijgen
bij ons veel ruimte om zich te ont
wikkelen".
Komen er veel reacties op? „Gaat
wel, niet veel meer dan we destijds
op Theo Thea kregen. Er belt wel
eens iemand op die roept dat het
een schande is wat hier wordt ver
toond en dat ze wel eens even
naar de minister zullen schrijven.
Dan vraag ik: schrijft u die ook
over het geweld in al die series van
andere omroepen? Dan wordt het
meestal even stil, en dan kunnen
we rustig verder praten en be
schaafd afscheid nemen".
SPOORWEGVIADUCT
Op „derde kerstdag" is de VPRO
gewoon in de lucht, maar wel met
een beetje aangepast programma.
Het omvat twee hoofdonderdelen:
een speciaal door de VPRO gepro
duceerde registratie van de thea
tervoorstelling „Beton" (waarover
ook elders in deze bijlage) en de
Hongaarse jeugdfilm „Een baby in
Boedapest".
Bos enthousiast: „Dat Beton, dat is
echt iets bijzonders. Het wordt ge
speeld door drie mensen, een Ja
panse. een Belg en een Spanjaard.
Qua talen is dat moeilijk natuurlijk,
er wordt dus niet gesproken. Het
speelt onder een spoorwegviaduct,
aan de rand van een grote stad,
tussen de rotzooi, en de spelers
beelden de dieren uit die daar le
ven. Met bewegingen en geluiden,
en heel subtiele veranderingen in
aankleding, maar vooral door mo
toriek en mime. Dat Japanse meis
je speelt een slang, je zou zweren
dat het een echte is. razend knap".
De Hongaarse film, vertelt Bos. is
een charmante produktle, waarin
een meisje en twee vriendjes een
kinderwagen met een baby aan
treffen op een stoep. Hun zoek
tocht naar de ouders van het kind
je brengt heel Boedapest in rep en
roer en levert stof voor misverstan
den, vergissingen en dolle achter
volgingen.
DAMES
Zijn op die zondag wel gewoon de
drie dames van de partij? „Natuur
lijk", bezweert Burny Bos. „Die zijn
nu eenmaal de vaste presentatoren
van het kinderpakket voor dit sei
zoen, die horen erbij".
Hoe komen jullie aan het stel?
„Moeilijk te zeggen. Zoiets borrelt
soms ineens op. Vorig jaar deed
Kees Prins de presentatie. In de
„formule Hans van der Togt". HIJ
deed dat fantastisch, maar voor de
meeste kinderen was het gewoon
een soort Van der Togt natuurlijk,
die zagen er niet speciaal de hu
mor van in. Dus zochten we naar
iets anders. Eenmanspresentatie is
algemeen, met z'n tweeën wordt
ook wel gedaan, maar met drie
personen, dat is nieuw. En toen lie
pen we tegen dat stelletje actrices
aan van de groep Carrousel, die
met elkaar speelden en zongen, en
die ook de vereiste meligheid kon
den opbrengen".
Een voltreffer, lijkt het. In elk geval
veel volwassenen vinden de dames
het leukst van de hele uitzending.
Bos: „Daar zit nu net de moeilijk
heid. Dat is een heel subtiel even
wicht; we willen geen presentatie
die „niks" Is, gewoon zeggen wat
er komt. het moet wel iets zijn
waarbij je meteen weet naar welke
omroep je zit te kijken, een eigen
gezicht dat met de VPRO te maken
heeft. Maar het moet ook geen
programma op zichzelf worden.
Het gaat tenslotte om de échte
programma's".
Daarvoor had hij zijn sporen ver
diend als freelancer. In opdracht
van de AVRO maakte hij veelvuldig
geroemde en bekroonde radio- en
tv-programma's als Ko de Bos
wachter en de Lawaaipapegaai. In
1983 incasseerde Bos zelfs de ra-
diokritiekprijs (de Zilveren Reismi-
crofoon) voor zijn gehele werk.
Toen werd ook waardering uitge
sproken voor de AVRO. die hem
de ruimte gaf voor dat werk. Maar.
zegt Burny Bos. sinds de komst
van Wibo van de Linde als tv-di-
recteur lijkt er een eind gekomen
aan het jeugdvriendelijke beleid
daar.
Bos Is redelijk pessimistisch over
de programmering voor kinderen
in het algemeen bij de Nederland
se omroep. „Die Japanse teken
films, die kosten geen stuiver, dat
is makkelijk kijkvoer, daar hoeft
- ook niet over te worden nage
dacht. Wij geven als kleine omroep
tien miljoen per jaar uit voor kin
derprogramma's, dat is nog eens
wat anders. Het zou eigenlijk ver
plicht moeten worden dat elke om
roep een bepaald gedeelte van zijn
tijd en geld aan kinderprogram
ma's besteedde".
Maar dat Is dan nog geen garantie
voor kwaliteit. „Nee", beaamt Bos.
„Het gaat ook om de gedachte er
achter. Je zou misschien weer een
nieuwe commissie moeten instellen
die dat dan weer gaat zitten con
troleren. En daar hebben we er al
zoveel van in Hilversum. Lóót
maar".
SUCCESNUMMER
De doelgroep van het VPRO-kin-
derpakket zijn de kinderen van vier
tot en met twaalf jaar. De zonda
gochtenduitzendingen beginnen
met programma's voor de jongste,
de laatste programma's richten
zich wat meer op de oudste kinde
ren binnen deze groep. Een geheid
succesnummer is de tekenfilm
„Buurman Buurman", waarin
twee buurlleden elke keer weer
kans zien hun gezamenlijke onder
nemingen in de beproefde stijl van
Laurel en Hardy tot een chaos te
voeren. Leuk voor alle leeftijden.
„Ja", zegt Burny Bos, „dat heb ik
wel eens vaker geroepen: een pro
gramma dat goed en leuk is voor
kinderen, is ook goed en leuk voor
volwassenen".
Geldt dat ook voor „Rembo
Rembo", de produktie waarin twee
jongelui in enkele minuten tijd een
enorme hoeveelheid nagespeeld
geweld en smerigheid laten zien,
bedoeld als tegenwicht tegen de
gladde produkties op dit gebied uit
het videocircuit? Bos glimlacht:
DONDERDAG 31 DECEMBER 1987
DE KLAP OP DE VUURPIJL
HILVERSUM - Terugblikken op hoogtepunten uit het
afgelopen televisiejaar is iets waarvan Hilversum al heel
wat jaren geleden is afgestapt. Ook de komende
oudejaarsavond zal Nederland niet worden herinnerd aan
wat er het afgelopen jaar zoal op het scherm Is geweest.
Het tijdstip waarop 1987 plaats moet maken voor 1988
wordt via de NOS-televisie zeer muzikaal omlijst. Namelijk
met „De klap op de vuurpijl", een swingend programma
met het Willem Breuker Kollektief. Over dit
muziekgezelschap een reportage in deze bijlage.
Voorts in deze bijlage reportages naar aanleiding van
programma's die dezer dagen op het scherm verschijnen.
Zoals:
Rudi van Danzig en Johan Cruljff over de
overeenkomsten tussen ballet en voetbal.
Een nieuw jeugdprogramma: Het Klokhuis.
Interview met Burny Bos, maker van het bij kinderen
uiterst populaire VPRO-kinderprogramma op de
zondag ochtend.
Overzicht van alle radio- en televisieprogramma's die In
de dagen rond de jaarwisseling worden uitgezonden en
een apart overzicht van de uit te zenden speelfilms.
