Politie speelt niet alle troeven uit 'Goede vraag maar ik geef geen antwoord' Stille getuigen I ontvoerders, wat Jn dat voor mensen? COMMISSARIS SIETSMA EN DE SCHIJN-OPENHEID: TJOLLEN hi iMoerj ENLAND üeidóa&ywuvnt DINSDAG 29 DECEMBER 1987 PAGINA 3 vtdader mogelijk uit \ijssel of Gelderland i /IENDAAL - „Sa- „satanisch",„ri- direct betrokke- j de ontvoering van fjan Heijn gebrui- jeze omschrijvingen ontvoerders en iraktijken. Met be- een aantal ge- ëskundigen en er- Irechercheurs heeft fitie zich de laatste beeld gevormd tegenstanders in ^rbide „schaakpar- nu al 112 dagen van de zogeheten tweede ge neratie. Het zou hierbij wel gaan om iemand die in Neder land is opgevoed Deskundigen op het gebied van dialecten wijzen erop dat de stem ook heel goed zou kunnen zijn van iemand uit Overijssel of Gel derland. (Vervolg van de voorpagina) BLOEMENDAAL Politie woordvoerders hebben toegege ven dat ze lang niet al hun troe ven hebben uitgespeeld met de aanwijzingen die gisteren aan het publiek zijn voorgelegd in zake de ontvoering van Gerrit Jan Heijn. Met name de opname van de stem van een ontvoer der, die via radio en televisie is afgedraaid, is niet de enige band waarover men beschikt, zo geeft onderzoeksleider Munting toe. Op het Ahold-hoofdkantoor in Zaandam is nog een „zeer in teressant" gesprek met een ont voerder opgenomen, dat voorlo pig niet zal worden vrijgegeven. „We hebben nog meer interessant materiaal dat we in verband met de latere bewijsvoering liever nog even vasthouden. Dan kunnen verdachten van hun afgelegde verklaringen nooit zeggen dat ze die uit de media hebben vernomen", aldus Munting. Inmiddels is ook duidelijk geworden dat de ontvoerders niet meer dan 450.000 gulden van het losgeld in handen hebben gekregen. Wel heb ben ze alle diamanten, in totaal 1236 stuks, met een gezamenlijke waarde van 7,7 miljoen in hun bezit. De poli tie heeft de internationale diamant handel inmiddels voorzien van lijsten met omschrijvingen van de stenen die de ontvoerders in handen heb ben. Woordvoerders wilden niet in gaan op de vraag of de stenen ge merkt zijn of anderszins te traceren zijn. Alle banken zijn inmiddels voor zien van lijsten waarop de nummers van de geleverde bankbiljetten staan. De politie heeft met een ruim hon derd man tellend rechercheteam in de loop van de ontvoeringszaak ruim tweehonderd locaties in Nederland en over de grens onderzocht naar aanleiding van tips. Daarbij werd in toenemende mate gebruik gemaakt van de diensten van plaatselijke poli tiekorpsen. Een groot aantal tips bleek na verloop van tijd geen ver band te houden met de ontvoerings zaak, maar met andere criminele aangelegenheden. Een groot aantal onderzoeken naar strafzaken in het hele land blijkt door de tips van het publiek over het „dode punt" te zijn heengeholpen, andere zaken konden zelfs meteen worden opgelost. Opval lend is daarbij dat het in het meren- Volgens de Amsterdamse politiecom missaris Sietsma - als adviseur bij het onderzoek betrokken - heeft de zaak de politie tot op heden zeker „enkele miljoenen guldens" gekost. Het Haar lemse onderzoeksteam is vandaag met inzet van alle beschikbare krach ten begonnen met het nagaan van de tips die sinds gistermiddag zijn bin nengekomen. Volgens onderzoekslei der Munting moeten de ontvoerders vrijwel zeker in Nederland worden gezocht, al lopen er ook lijnen naar het buitenland. BLOEMENDAAL Zonder een spoortje van vermoeidheid vlijt Kees Sietsma zich bevallig neer op één van de trap pen in het stadhuis van Bloemendaal. Half ach terover liggend, steunend op een arm, gaat hij „en petit comité" nog even door met het beantwoor den van de onophoudelij ke stroom vragen. En op nieuw zegt hij, net als tij dens de officiële perscon ferentie, hoofdzakelijk dat hij niets wil zeggen. Sietsma, strategisch als altijd over wat uiteinde lijk niet veel meer dan schijn-openheid blijkt te zijn: „Over onze taktiek in de ontvoeringszaak van Gerrit Jan Heijn hebben we alles verteld, maar over onze techniek zeggen we niets. Dat vin den we veel te link, zeker met het ook op mogelijke nieuwe affaires". Sietsma werd aan het opspo ringsteam toegevoegd, vooral vanwege zijn ervaring met de ontvoering van Heineken en Doderer. Officieel heette hij adviseur van het honderd man tellende rechercheteam, zelf beschouwde hij zich als „een meerwaarde", maar uit alles blijkt dat hij gewoon de grote leider was. Sietsma, die vanaf vandaag voorlopig weer gewoon in Amsterdam werkt, was betrokken bij alle contac ten tussen de familie van Gerrit Jan Heijn en de ont voerders, en had-een belang rijke stem bij alle beslissingen. In het begin leek die over heersende aanwezigheid van de Amsterdamse commissaris zijn vruchten af te werpen. Vertelt hij: „Het contact met de ontvoerders kwam op gang, moeizaam weliswaar, want ze waren erg star, maar alles ging uiterst zorgvuldig. Het zag er ook werkelijk naar uit dat de zaak kon worden afgewikkeld. Maar toen in eens stuurden ze dat pinkdeel van Gerrit Jan Heijn op. Dat was een geweldige schok, zo iets had ik ab-so-luut niet ver wacht. Werkelijk niets had er tot dat moment ook maar op gewezen dat ze tot zoiets in staat zouden zijn, het was vol komen irrationeel. Op dat moment werden we volledig afgetroefd". Satanisch Toen ook wist Sietsma dat hij met ontvoerders te maken had „die er een satanisch ge noegen in scheppen de familie Heijn op dit soort manieren onder druk te zetten". Siets ma: „Ik kan het niet anders noemen. Zeker niet als er in de begeleidende brief ook nog wordt gezegd dat meneer Heijn voorlopig geen piano meer kan spelen. En in een eerder stadium was al de bril van Heijn opgestuurd, met de opmerking dat hij als straf niet meer mocht lezen. Daar mee reageerden ze op een voor hen onbevredigende re actie op een oproep". Heijn heeft zijn bril overigens niet nodig om te lezen, maar om ver te kunnen zien; maar dit terzijde. Die gebeurtenissen hebben bij Sietsma, maar niet alleen bij hem, de hoop op een goede af loop van de ontvoering danig de grond in geboord. „Een sprankje hoop is er natuurlijk kon eenvoudig geen steen door de ruiten gooien of met zijn auto de pui van de winkel aan diggelen rijden. Dat zou te veel opschudding in de buurt hebben gegeven en zou ontvoerders die eventueel de zaak in de gaten hielden, heb ben weggejaagd". Achteraf blijkt wel. dat juist daar de ontknoping van de zaak in het honderd is gelo pen. Vermoedelijk was de Ahold-vettegenwoordiger die het eerste deel van het losgeld al had achtergelaten telefo nisch naar een andere plek (Duitse grens?) doorgestuurd en was de zaak verder afge wikkeld. Nu ziet het er naar uit dat alles wat daarna is ge beurd door de ontvoerders is gebruikt om tijd te winnen. Sietsma: „Inderdaad. Vermoe delijk hadden ze helemaal geen interesse meer in het tweede deel van het losgeld, maar hebben ze gedaan alsof, om zo beter weg te kunnen komen". Heeft de politie nooit overwo gen bij het losgeld (450.000 gulden) of de diamanten (waarde ongeveer 7,7 miljoen) een zendertje in te bouwen of degene die het ophaalde te ar resteren dan wel te volgen? Sietsma: „Daarop heb ik geen commentaar. Wel kan ik zeg gen dat na het opheffen van de informatiestop over de hele wereld de serienummers van de bankbiljetten zijn ver spreid alsmede een beschrij ving van de diamanten. Alle banken en diamantairs zijn op de hoogte". Heimelijk hoopt Sietsma dat er een biljet opduikt in een il legaal casino, omdat de geld stroom daar doorgaans vrij eenvoudig is te analyseren. „Ja, dat zou heerlijk zijn, want dan hebben we ze zo. Maar als het geld in een le gaal casino wordt gebruikt, hebben we er niets aan". Overeenkomsten Vergeleken met eerdere ont voeringen, en vooral die van Heineken, is het gevraagde losgeld zeker niet hoog. Wat leidt Sietsma daaruit af? De commissaris: „Zeg ik niets op". De (vermoedelijke) ont voerders hebben twee keer telefonisch contact gelegd, terwijl ze wisten dat ze kon den worden afgeluisterd Duidt dat erop dat het niet om professionele criminelen gaat? Sietsma: „Kan ik niets op zeg gen. We hebben alleen vast gesteld dat ze vermoedelijk wel een criminele achter grond hebben". Heeft Sietsma overeenkomsten ontdekt tus sen deze ontvoering en die van Heineken, waarover ont voerder Cor van Hout onlangs een boek heeft geschreven? Sietsma: „Dat kunt u zelf het best beoordelen". Van de Hei- neken-ontvoerders is Frans Meijer als enige nog voort vluchtig. Wordt hij ervan ver dacht ook iets met de Heijn- ontvoering te maken te heb ben? Sietsma: „We hopen dat hij snel binnen het bereik van justitie komt, dan kunnen we hem dat ook eens vragen". Dus de politie sluit een moge lijke betrokkenheid niet uit? Sietsma: „Het is zinloos hem als potentiële verdachte te be stempelen". De informatiestop is opgehe ven, maar wat heeft het meer opgeleverd dan wat iedereen al wist? Sietsma, half ontwij kend: „Het is een soort natio nale gebeurtenis geworden, deze hele bedoening heeft wel veel weg van een Elfsteden tocht, hè?" DICK HOFLAND BLOEMENDAAL - De politie wil van het publiek graag mede werking bij het opsporingsonderzoek naar de ontvoerders van Gerrit Jan Heijn. Ze heeft daarvoor een aantal concrete aankno pingspunten en aanwijzingen vrijgegeven. De belangrijkste daarvan nog even op een rijtje. De politie wil graag tips horen op dit nummer: 06 - 8212270. Is die lijn bezet, dan kan men ook de politie in de eigen woonplaats bellen of een brief sturen. De stem Via radio en televisie is een bandje met de stem van één van de ontvoerders afgedraaid. De man kan een Indisch, maar net zo goed een Overijssels of Gelders accent hebben. De bril In de brief van 6 oktober stuurden de ontvoerders de bril van de ontvoerde op, verpakt in vrij dun polystyreen verpakkingsmate riaal, dat voornamelijk in gebruik is bij de meubelindustrie. Soms worden er ook elektrische apparaten in verpakt. Tussen de bril zat een minuscuul stukje gras. Volgens de politie is het mogelijk dat de ontvoerders zich op een andere plaats ophouden dan de heer Heijn. Het filmkokertje Een deel van Heijns linkerpink is in een zeer speciaal kokertje opgestuurd naar Ahold. Dit, in originele staat verkerende geel gespoten aluminium kokertje, is dermate uniek dat de politie er zeer veel tips op verwacht. Het is afsluitbaar met een bijbeho rende schroefdop, waarop in reliëf Kodak is te lezen. Het film kokertje is gebruikt voor een zogeheten diarolfilm (acht opna men). Deze is in Nederland tussen 1935 en 1968 uit voorraad le verbaar geweest en tot het jaar 1973 alleen maar op bestelling. De diafilmrol werd onder meer gebruikt in de Kodak-Bantam- camera, die tot 1957 werd gemaakt. De politie wil weten wie nog zo'n speciaal kokertje heeft, wie er onlangs een is kwijtgeraakt of heeft weggegeven, of wie onlangs nog zo'n kokertje heeft ge zien. De brieven De ontvoerders hebben dertien brieven gestuurd, in twee soor ten enveloppen. De eerste is een witte envelop, van binnen be drukt met een geblokt profiel. Dit type is overal in Nederland te koop. De tweede soort is die van de zogeheten actenenvelop, die in pakjes van zeven bij Vroom Dreesmann verkrijgbaar is. De parkeerplaats In de vroege ochtenduren van vrijdag 27 november vond op Rijksweg 12 (Utrecht-Arnhem) de overdracht plaats van een deel van het losgeld. In eerste instantie moet de chauffeur met het losgeld kijken bij hectometerpaal 75,2 aan die A 12. Dat is bij de parkeerplaats Mollebos. Het is volgens de politie niet uitgeslo ten dat hij daarbij is geobserveerd door één van de ontvoerders, die heeft gekeken of hij de steen met verdere aanwijzingen vond. De vraag is: wie heeft op die parkeerplaats tussen half vijf en vijf uur in de morgen van 27 november iets gezien dat van belang kan zijn? De bandjes De ontvoerders hebben twee keer een bandje (beide met een speelduur van zestig minuten) opgestuurd met de stem van de heer Heijn. Eén van het merk Hema, het tweede van TDK, pro- duktiedatum juli 1986. De opnamen zijn met een goedkope re corder gemaakt in een kleine gemeubileerde ruimte, mogelijk een caravan of een camper. Auto en schoenen Bij het huis van Gerrit Jan Heijn in Bloemendaal zijn voor de ontvoering een oranje/gele Opel Kadett opgevallen en een slan ke, donkerblonde man van 25 30 jaar oud. De man liet voet sporen achter waaruit blijkt dat hij Chinese linnen schoenen droeg? (ADVERTENTIE) niet eenvoudig te zien of het pinkdeel van een dode of een levende was afgesneden? Sietsma: „Volgens de patho loog-anatoom van het gerech telijk labaratorium in Rijswijk is dat bij zo'n klein stukje van een menselijk lichaam niet te zien". Niettemin zou dat vol gens anderen heel eenvoudig te constateren moeten zijn, aangezien een mes in gestold bloed herkenningstekens ach terlaat en in vloeibaar bloed niet. Weet de politie mis schien al lang dat Heijn niet meer leeft? Sietsma: „Het eni ge dat we zeker weten is dat het pinkdeel daadwerkelijk van Heijn is. De beveiligings dienst van Ahold heeft een hele tijd voor de ontvoering vingerafdrukken gemaakt, dus dat was eenvoudig te ver ifiëren". Waarom laat de politie wel publiekelijk een bandje horen met de stem van vermoedelijk één van de ontvoerders die naar het Okura-hotel belt, maar houdt ze een ander bandje achter, waarop een ontvoerder met Ahold belt? Sietsma: „Het is onverstandig daar nu iets over te zeggen Strohalm Waarom is men op 27 novem ber toch gaan rijden met het losgeld, terwijl er sinds 17 september geen controleer baar levensteken meer is ge weest? Sietsma: „Het was de laatste strohalm van de fami lie". Waarom bleef diezelfde Ahold-vertegenwoordiger la ter na de aflevering van het eerste deel van het losgeld bij Wolfheze voor een gesloten deur van een Arnhemse Ahold-vestiging staan? Hij kon duidelijk horen dat de ontvoerders vier keer naar die zaak belden. Sietsma: „Hij in^ven, de twee opge- cassettebandjes, de an formuleren en de •eerde telefoonge- P n met de ontvoerders n laatste weken grondig n seerd, hetgeen heeft jot het volgende signa- jp werkwijze bestaat de pep. zo meent de poli- meerdere leden met trtmnele voorgeschiede- zornamelijk inbraken en ;Jen. De groep heeft Tjijnlijk gedurende de TÏtvoeringsperiode zeer &*flineerd een normaal Mêleid. juist om niet op n ?n. De groep is klein, 1 {er dan vijf personen, jjldeskundigen stellen pogelijk een vrouw in 1 felsehap is, die belast j met het schrijven van inwen. De stijl van de lerwordt door de politie {ven als ambtelijk en zafrmeel „Iemand met 1 *jfvo-opleiding die pro ven taalgebruik te hante- tiebij een hoger opgeleide ;u|rkomt. Degene die de jjhrijft is vermoedelijk T veertig jaar en be- "Jme Nederlandse taal bqdus de analyse van de geflie bovendien meent te erf zeggen dat minstens jT de ontvoerders een I moet zijn op het ge- n geluidsapparatuur en tlijkheden van die ap- ook goed kan benut- t zou onder meer blij- 'de manier waarop een ''tand met daarop de fn Gerrit Jan Heijn is ntaeerd. p opname die van de -jfin een ontvoerder is ge- In het Okura-hotel in ?roam blijkt dat deze mo- l'$n Indonesische achter- cl|eeft, mogelijk iemand altijd, maar rationeel gezien is er slechts een minimale kans dat Gerrit Jan Heijn nog leeft. We moeten niet vergeten dat we maar één echt levensteken van hem hebben gehad! Dat is het bandje dat we op 17 sep tember van de ontvoerders hebben ontvangen en waarop de heer Heijn zelf zegt dat hij woensdagmorgen 9 september is ontvoerd en dat hij zich tot dat moment goed voelt. Ook kregen we toen de sleutels van zijn auto, de Audi 200. Alle andere levenstekens die we hebben gehad, zijn louter speculatief. Zo is er nog een bandje waarop de heer Heijn van elf tot en met negentien telt, maar dat is vermoedelijk op hetzelfde moment opgeno men als het eerste echte le vensteken en vervolgens op een ander bandje gemonteerd. Op dat tweede bandje geeft hij ook geen antwoord op de eerdere vraag van zijn familie hoe de zwarte kruier op Sint Maarten heette". Geen antwoord Daarmee heeft Sietsma's openhartigheid wel zijn hoog tepunt bereikt. Verder zal hij vooral zeggen: „Goede vraag, maar ik geef daar geen ant woord op". Is bijvoorbeeld het geld chemisch geprepareerd zoals dat bij de Heineken-ont- voering het geval was? Siets ma: „Geen antwoord". Was iStille getuigen: het zeer speciale filmko- Waarin een deel van Heijns linkerpink ^gestuurd naar Ahold. Een oranje/gele 'dett werd een paar keer waargenomen ■bet huis van de famile Heijn in Bloemen- pk opvallend aanwezig was een slanke, blonde man van 25 30 jaar oud, die J zoolafdrukken dit soort Chinese linnen |n (zwart met bruine zool) droeg. foto's: politie haarlem Commissaris Kees Sietsma (rechts), tot en met gisteren advi seur van het beleidsteam politie en justitie, is vandaag weer aan zijn „normale" politiewerk in Amsterdam begonnen, foto.- anp

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 3