teldóaOowuvnt
'rinkwatervoorraad
lijft kwetsbare zaak
„Ik zeg niet dat je nóóit
olie hoeft te verversen"
a
STAD OMGEVING
Uitgelezen
opgeruimd
hond
zoekt:
huis
ntslagen
recteur
st 9 ton
Muziekcentrum Noord
niet langer dakloos
LEIDENAAR DE GROOT, UITVINDER VAN
TESTPLAATJE VOOR MOTOROLIE:
[eert je
Ramses
zoek
lar rust
CeidócSouoont
DONDERDAG 24 DECEMBER 1987 PAGINA 13
hwere samenwerking
t en Rijnoord
EN Het Academisch Zieken-
Leiden en het Ziekenhuis Rij-
I jn Alphen aan den Rijn gaan met
op medisch gebied nauwer sa-
rerken. Maandag 28 december zal
de directies van beide ziekenhui
overeenkomst worden onderte-
,.i het Alphense ziekenhuis. De
iwerking zal onder andere be-
uit medisch overleg, consulent
ten, combinatiefunkties waarbij
ilisten zowel in het AZL als in het
nhuis Rijnoord werkzaam zijn en
ïemingsregelingen tijdens week-
n en vakanties. Beide ziekenhui-
uilen ook samenwerken bij de in-
van medische en verzorgingsmid-
AANMELDEN KANDIDATEN VOOR
LANDSCHAPSPRUS TOT 1 MEI
LEIDEN Voor de landschapsprijs Zuid-Hol
land, die volgend jaar november voor het eerst
wordt uitgereikt door de provincie Zuid-Hol
land, kunnen tot 1 mei kandidaten worden aan
gemeld. Het gaat om personen of instellingen
die door bijvoorbeeld ideeën, initiatieven en
projecten een wezenlijke bijdrage hebben gele
verd aan het behoud of de ontwikkeling van de
kwaliteit van het Zuidhollandse landschap. Het
begrip „landschap" wordt daarbij breed opgevat:
het gaat niet alleen om het milieu en het uiter
lijk van het landschap, maar ook om bijvoor
beeld recreatie, educatie, vormgeving, bebou
wing en dergelijke. Ook stadsranden en hiermee
in verbinding staande groengebieden vallen on
der landschappen. De tweejaarlijkse prijs is in
gesteld bij het afscheid van oud-gedeputeerde
drs. J. Borgman in april. Borgman is ook voor
zitter van de jury.
AZL start met
dagbehandeling
LEIDEN Het Academisch Zieken
huis Leiden start op 1 januari 1988
met dagbehandeling op elf afdelingen
waaronder heelkunde, kindergenees
kunde en oogheelkunde. Bij een dag
behandeling wordt de patiënt voor
een ingreep of behandeling op werk
dagen tussen 8.00 en 17.00 uur maxi
maal acht uur opgenomen. Als zich
geen complicaties voordoen, gaat de
patiënt nog dezelfde dag naar huis.
De nazorg wordt verzorgd door de af
deling waar de patiënt is behandeld,
de huisarts en wijkverpleegkundigen.
Voor de dagbehandling wordt in de
tweede fase van de nieuwbouw van
het AZL een aparte verpleegafdeling
ingericht.
DM NA TOESTEMMING VOOR WATERWINNING BIJ VALKENBURG:
IIDEN/DEN HAAG
Leidsche Duinwater
atschappij (LDM)
ift van Gedeputeerde
laten (GS) toestemming
kregen om tot 1993
iter te putten uit de
leine Plas bij het Val-
►nburgse Meer (in de
ilksmond ook wel „Het
at van Lagendijk" ge
iten). In tegenstelling
t het provinciaal be-
uur meent de LDM
;hter dat het gevaar
in een tekort aan
inkwater thans nog
A is weggenomen. GS
ibben ook in principe
estemming gegeven
jor het uitbreiden van
r k Valkenburgse Meer
k( westelijke richting,
iermee willen GS de
Intinuiteit van de zand-
jnning in de komende
ren veilig stellen. De
jortgang zou stagneren
lordat de LDM water
gaat winnen uit de Klei
ne Plas, die oorspronke
lijk eveneens zou dienen
voor zandwinning.
Tussen Wassenaar en Val
kenburg ligt een groot meer,
ontstaan door zandwinning
(Het Gat van Lagendijk) en
een kleinere plas die door
een dam is afgescheiden. Uit
de Kleine Plas kan vanaf
1989 jaarlijks vier tot acht
miljoen kubieke meter water
worden gewonnen. Eerst
wordt volgend jaar een voor-
zuivering gebouwd bij het
vliegveld Valkenburg, waar
de LDM water inneemt uit
de Wassenaarse Wetering. De
kwaliteit van dat water wis
selt sterk. „Natuurlijk zijn wij
dankbaar voor deze toestem
ming van de provincie, maar
de drinkwatervoorraad blijft
desondanks een kwetsbare
zaak. Wij zijn er nog lang
niet gerust op dat wij vol
doende drinkwater kunnen
leveren als het een week erg
warm weer is", is de reactie
van plaatsvervangend LDM-
directeur G.J. Zaadnoordiik.
De LDM is sterk afhankelijk
van leveringen van andere,
waterwinbedrijven, die op
hun beurt niet kunnen ga
randeren dat zij altijd vol
doende water kunnen leve
ren. Zaadnoordijk: „De pro
vincie gaat er vanuit dat wij
op de één of andere manier
ons water bij elkaar sprokke
len. Zo simpel ligt het alle
maal echter niet".
GS stelt dat verdere uitbrei
ding van zogenaamde opper
vlakte-infiltratie in de dui
nen nu niet meer nodig is. De
provincie gelooft dat de LDM
in 1989 kan beginnen met
diepte-infiltratie, die bijna
geen schade toebrengt aan de
duinen. Zaadnoordijk is min
der optimistisch: „We verke
ren nu nog in een experi
menteel stadium en weten
dus niet of het goed werkt".
De Kleine Plas en Grote Plas
bij Valkenburg worden in
1993 samengevoegd tot één
grote recreatiepias. Dan moet
ook een transportleiding tus
sen Bergambacht en het
duingebied klaar zijn, die wa
ter van de Andelse Maas aan
voert. Of dat tijdstip wordt
gehaald is echter nog niet ze
ker.
Surf oever
De provincie is van plan om
in 1988 150 meter oever van
het Valkenburgse Meer in te
richten voor surfers. Tegelij
kertijd wordt een vier hecta
re groot terrein aangelegd
voor recreanten. Daar komen
parkeerplaatsen en planten.
De provincie probeert door
deze aanleg te bereiken dat
de recreanten zich voorna
melijk aangetrokken zullen
voelen tot de Grote Plas en
niet tot de Kleine Plas waar
water wordt gewonnen. In de
komende jaren wordt het
hele terrein rond het Val
kenburgse meer ingericht
voor de recreatie. De plas
wordt verboden terrein voor
motorvaartuigen. Kleine wa
tersport, zwemmen en vissen
zal wel mogelijk zijn. Verder
wordt mogelijk het smalspoor
uit het duingebied in Katwijk
verlegd naar het nieuwe re
creatieterrein.
HAAG/LEIDEN De
leur van het Leidse be-
in cosmetica-artikelen
in BV eist negen ton
'vergoeding voor zijn ge
ien ontslag. Het bedrijf
het einde van zijn loop
per 31 januari 1988 aan-
idigd. Tijdens een kort
c dat gistermiddag bij de
ie rechtbank plaatshad,
advocaat Jansen van het
aan rechter R. Porthei-
eis van de directeur niet
kelijk te verklaren,
de directeur een tijd
or het Amerikaanse be-
in Londen werkzaam
erd hij vier jaar geleden
iplaatst naar Leiden. In
lus van dit jaar werd
levraagd te gaan werken
ichen. De directeur wei
gerde dit omdat hij er zowel in
salaris als functie op achteruit
zou gaan. In. september werd
hem in een bar. tijdens een
werkbezoek aan Duitsland, ge
vraagd hoeveel hij zou willen
claimen als zijn dienstverband
beëindigd zou worden. Hij
deed daar geen mededelingen
over. Uiteindelijk stond de di
recteur voor de keus naar
Duitsland te gaan of te worden
ontslagen. Hij weigerde te ver
huizen en zijn ontslag per 31
januari werd aangekondigd.
De directeur schakelde vervol
gens een jurist in en eiste gis
teren in kort geding een scha
devergoeding van negen ton.
Advocaat Jansen van het be
drijf beriep zich op het Ameri
kaans recht, omdat het om een
Amerikaanse bedrijf zou gaan.
Bovendien meende hij dat de
functie in Leiden van tijdelij
ke aard was met kans op over
plaatsing. De directeur had
volgens hem de overplaatsing
naar Duitsland niet kunnen
weigeren.
Rechter R. Portheine doet 6 ja
nuari uitspraak.
LEIDEN Het Muziekcentrum Noord vertrekt definitief naar
de dependance van de sociale werkplaats aan de Driftstraat. Het
centrum betrekt daar op 1 maart twee lokalen, de Leidse Onder-
wijswinkel één. De werknemers van de sociale werkplaats ver
huizen naar het hoofdgebouw aan de Touwbaan in Leiderdorp.
Tot 1 maart kan het Muziekcentrum gebruik maken van de
voormalige Karei Doormanschool aan de Sumatrastraat.
Muziekcentrum en gemeente hebben onlangs een overeenkomst
getekend waarin de huurprijs van het nieuwe onderkomen is
vastgelegd. Het gebouw moet nog wel worden aangepast. De ge
meente stelt hiervoor 25.000 gulden ter beschikking. De ge
meente heeft de sleutel van het tijdelijke onderkomen reeds
overhandigd.
Het Muziekcentrum was gevestigd aan in het voormalige onder
komen van kleuom de Bernhardkade. Het moest de deuren daar
op 26 oktober sluiten omdat jongeren de leerkrachten en leerlin
gen bedreigden. Zij gooiden flessen en vuurwerk op het plein
voor het gebouw, dat in gebruik was bii kleuterschool De Ron
dedans. Er werden ruiten ingegooid en de muren werden beklad
met verf. De baldadige jongeren zeiden tot hun daden te zijn
gekomen doordat er onvoldoende opvangmogelijkheden voor
hen zijn.
De gemeente wil het verwaarloosde gebouw slopen en op het
terrein huizen bouwen.
LEIDEN Olieverversen
heeft voor veel autobezit
ters en ook garagehouders
bijna religieuze trekjes.
Als het onderwerp ter
sprake komt heeft ieder
een wel verhalen over een
vage kennis die tiendui
zenden kilometers reed
zonder zelfs maar zijn
peilstok aan te raken. En
weer een ander verhaalt
over een wagen die door
zo'n behandeling wel heel
erg vroegtijdig aan zijn
einde kwam. Leidenaar
H. de Groot, directeur van
Arca-research dat auto-
onderdelen zelf ontwik
kelt en verhandelt, onder
vond dat na een televisie
optreden bij Frits Bom
waarin hij zijn jongste vin
ding liet zien: testplaatjes
waarmee naar hij zegt valt
na te gaan of motorolie
nog wel smeert.
De Groot werd na de uitzen
ding verrast met een groot
aantal reacties. Mensen belden
of schreven niet alleen de
VARA, ze getroostten zich ook
de moeite om via 008 De
Groots telefoonnummer te
achterhalen en hem recht
streeks naar zijn uitvinding te
vragen of hun ervaringen met
motorolie en slecht verversen
de garagehouders met hem te
delen.
De Leidenaar beschrijft zijn
eigen activiteiten wat eufemis
tisch met de opmerking „Ik
ontwikkel dingetjes." Eén van
die dingetjes bestaat eigenlijk
uit twee dingetjes. Twee meta
len plaatjes die, aan de olie
peilstok gesoldeerd, zouden
aangeven of motorolie nog
goed is. Over het materiaal
van de beide stukjes blik op de
peilstok doet De Groot ge
heimzinnig. „Staal met een
hoog koolstofgehalte, volgens
door mij ontwikkelde specifi
caties", luidt de enige om
schrijving die hij geeft.
Als de plaatjes glanzend blij
ven, smeert de olie nog. Als ze
verkleuren of gaan roesten, is
er iets mis, „want", zegt de
Groot, „olie kan in principe
een lang motorleven mee". De
heersende ideeën over het re
gelmatig verversen van olie
dateren volgens hem „uit de
tijd van de T-Ford". Die idee-
en zijn, zegt hij, allang achter
haald door moderne oliesoor
ten en motoren. Bovendien
worden ze naar zijn mening
systematisch versterkt door
oliemaatschappijen die jaar
lijks miljoenen liters olie voor
auto's afzetten en de autofabri
kanten die nogal eens aandrin
gen op het gebruik van hun
eigen olie.
Laboratorium
De Groot baseert zijn stelling-
name over olieverversen op de
kennis die hij zegt te hebben
opgedaan in een laboratorium
voor de ontwikkeling en ana
lyse van smeerolie van een
grote oliemaatschappij. In dat
lab werden onder andere
smeeroliemonsters van grote
scheepsmotoren onderzocht
om te zien of verversen nood-
De Groot met de peilstok in de hand bij een van zijn eigen auto's: „Voorschriften voor olieverver
sen zijn gebaseerd op extreem verbruik".
FOTO: WIM VAN NOORT
zakelijk was. Dergelijk syste
matisch onderzoek is voor de
verhoudingsgewijs kleine plas
jes olie van automotoren niet
haalbaar. De meeste automobi
listen houden zich daarom aan
de voorschriften van de fabri
kant.
De Groot zegt al in zijn tijd op
het lab voor zichzelf wat proe
ven te hebben gedaan met
auto-olie. En stelt hij: hij is
niet de enige die zijn twijfels
heeft bij de ververs-drift die
naar zijn mening is aange
zwengeld door oliemaatschap
pijen en autofabrikanten. Hij
noemt daarbij een proef met
Renaults 4 van de Wegen
wacht die de in lekenogen
astronomische afstand van
240.000 kilometer reden zon
der het verversen van olie of -
filter. Een souvenir van die
proef, een nauwelijks versle
ten cilinderbus van zo'n We-
genwacht-auto'tje nam hij mee
naar De Konsumentenman.
De Groot stelt dat de onder
houdsvoorschriften van auto
fabrikanten vroeger ver
versen om de 5.000 kilometer
nu om de 7.500 of 15.000 kilo
meter altijd al bewust erg
conservatief zijn geweest. „Dat
soort voorschriften moest goed
zijn voor élk gebruik. Zowel
voor mensen die altijd alleen
maar plankgas rijden, als voor
degenen die het rustiger aan
doen. Het is dus gebaseerd op
de extreemste omstandighe
den". Bovendien zijn de tech
nici van autofabrikanten erg
voorzichtig bij het verschuiven
van dergelijke normen, zegt
hij, zich baserend op contacten
vanuit zijn vorige werkkring
in die sector. Hij meent dat de
technici erg bang zijn teveel
garantieclaims op hun conto te
krijgen.
Roetdeeltjes
Daartegenover stelt hij dat
juist wat vuilere olie, zwart
van roetdeeltjes, zich beter
hecht aan de metaaldelen in
een automotor en ook bij stil
stand niet direct terug zal lo
pen naar het onderin liggende
carter. Daardoor is in die op
vatting de smering al direct na
de start beter.
Koude starts veroorzaken in
de visie van De Groot geen ex
tra schade. „Verkeerde koude
starts wel. Als iemand zijn
koude auto start om de auto
maar een paar meter te verrij
den, bijvoorbeeld omdat hij in
de weg staat, of om om de
hoek een pakje sigaretten te
halen. Dan ontstaat in de mo
tor zure damp die, doordat zo
snel wordt gestopt, niet wordt
afgezogen en verbrand. Dat
veroorzaakt corrosie in de mo
tor en tast de kwaliteit van de
olie aan. Het zuur reageert met
de toevoegingen (dopes) in de
olie die op den duur zijn wer
king verliest".
Volgens De Groot speelt zelfs
dat probleem niet meer als de
motor maar een paar minuten
langer blijft draaien, dan zijn
de zure dampen al verdwenen.
Dat soort gebruik is voor De
Groot reden om zijn opmer
kingen over olieverversen te
nuanceren met de opmerking:
„Ik zeg niet dat mensen nóóit
nlie hoeven te verversen. Maar
ie moet het alleen doen als het
nodig is, als de olie niet meer
smeert".
Belangrijk daarbij is wel dat
de juiste olie in de motor is ge
gooid. Volgens De Groot komt
het nog weieens voor dat gara
ges de verkeerde olie (bijvoor
beeld versnellingsbakolie) in
een motor gooien, hetgeen
rampzalige gevolgen kan heb
ben. Garagehouders zouden
nogal eens geneigd zijn duur
dere olie op de rekening te
zetten dan daadwerkelijk is
gebruikt. Zijn opmerkingen in
die richting, gebaseerd op een
onderzoek van een Duits auto
blad, riepen tijdens de televi
sie-uitzending al direct enkele
telefoontjes op van (oud-)mon-
teurs. Zij hadden jarenlang op
drachten van die strekking ge
had van hun baas en die ook
uitgevoerd.
De Groot adviseert consumen
ten dan ook aan te dringen op
verklaringen van garagehou
ders dat bepaalde oliesoorten
ook echt gebruikt zijn. Dat
kan ellende bij garantieproble
men voorkomen. Controle
achteraf is voor een leek on
mogelijk.
Ook al uit een Duits autoblad
trekt De Groot een test te
voorschijn waarin een Volks
wagen Golf 50.000 kilometer
werd gebruikt zonder olie of
oliefilter te vervangen. Het
blad, dat de Golf op een vrij
woeste manier gebruikte, con
stateert aan het slot van de test
dat de slijtage achterbleef bij
de verwachtingen en dat de
auto zuiniger reed dan gelijk
soortige exemplaren waarvan
de olie wel werd ververst.
Filter lek
De Groot zegt zelf met zijn ei
gen wagenpark soortgelijke er
varingen te hebben. Onder die
wagens bevindt zich een BMW
van 13 jaar oud die 300.000 ki
lometer reed zonder dat de
olie ooit werd afgetapt. Wel
werd steeds zorgvuldig op het
niveau gelet en moest het fil
ter worden vervangen toen
het was gaan lekken.
Hoewel De Groot ervan over
tuigd is dat zijn vinding een
ernstig milieuprobleem (mil
joenen liters afvalolie en -fil
ters per jaar) kan beperken,
heeft hij zelf weinig vertrou
wen in dat hij erg snel rijk zal
worden van zijn vinding „Oil
Monitor System". „Daarvoor is
het denken over olieverversen
veel te diep geworteld".
RUDOLF KLEIJN
it valt deze week nog wel
i maar ik verwacht dat
/lende week een groot
(al katten en honden
f het asiel worden ge-
tht. Ze worden gevonden
vreemdste hoeken van
id. En altijd ver van
vertelt asielhouder
hal over de last die de
n in deze tijd van het
van het vuurwerk heb-
„Het is en blijft altijd
probleem. Als de dieren
vuurwerk schrikken,
ten ze mijlenver weglo-
De dieren binnen hou-
is een goede manier om
e beschermen tegen het
eld van buiten. Maar
lukt dit niet en zijn de
'en weg voor je het
iieren die momenteel in
asiel logeren zullen er
zoveel last van hebben,
blijft hier aan de Bes-
an vaak erg rustig", al-
fde asielhouder. Dat is
gelukkig voor de twee
r
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven, die in het asiel ver
blijft. De in deze rubriek beschreven dieren zijn óf ge
vonden, óf door hondenbezitters naar het asiel gebracht.
Ze worden om uiteenlopende redenen afgestaan, vaak
begrijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De in
„Hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle gezond,
hebben een wormenkuur ondergaan en zijn volledig in
geënt. Tegen betaling van 95 gulden (inclusief dieren-
paspoort) en 45 gulden voor katten zijn ze af te halen.
Dit geld komt ten goede aan zwerfdieren. Adres: Nieuw
Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden, tel. 411670. Ge
opend: di, vr 10-12,14-17 u; wo, do 14-17 u; za 10-12,14-16 u,
zo en ma gesloten.
Beertje en Ramses komen uit hetzelfde nest.
hondjes Beertje en Ramses.
Zij zijn al erg in de war.
„Deze lieve dwergkezen zijn
in de war geraakt doordat ze
steeds maar weer naar het
asiel werden gebracht en la
ter weer werden opgehaald.
De bazin was niet helemaal
in orde waardoor ze de ene
week goed werden verzorgd
en de andere week werden
verwaarloosd", zegt de asiel
houder.
Nu is er echt afstand van ge
daan en zijn de dieren voor
goed naar het asiel gebrachi.
„Ik hoop echter dat ze hier
snel vandaan kunnen en bij
een liefdevolle baas of bazin
terecht komen. Dat hebben
ze nu nodig".
Beertje en Ramses zijn bei
den ongeveer twaalf jaar
oud. Volgens Gottschal ko
men ze uit hetzelfde nest.
Het zou daarom leuk zijn als
de dieren bii elkaar kunnen
blijven. De dwergkezen heb
ben in het asiel een kuur ge
had om weer een beetje aan
te sterken. „Ze waren erg
mager toen ze hier de laatste
keer gebracht werden. Nu
zien ze er veel beter uit. Ze
zijn heel lief en hangen ook
erg aan elkaar. Deze twee
broertjes zijn gehoorzaam",
vertelt Gottschal.
Beertje en Ramses zijn bruin
van kleur en hebben een
dikke vacht. „Het zijn klei
ne hondjes met een goed ka
rakter. Kortom een leuk stel
om in huis te hebben", aldus
de asielhouder.
Hummeltje en Miepie
Hummeltje is met Miepie
diezelfde zaterdag dat ze in
deze kolommen werden ge
noemd, door een nieuwe
baas opgehaald. Zelfs deze
FOTO. TEJO RINGERS
week werd er nog voor hen
gebeld. „Het zijn mooie kat
ten", zegt de asielhouder.
„Hummeltje was ondanks
zijn manke pootje een leven
dig beest. Zulke lieve en ge
zellige dieren wil iedereen
wel hebben. Dat bleek uit de
vele telefoontjes naar het
Leids dierenasiel. Een goede
baas hebben ze in ieder ge
val gevonden en dat is het
belangrijkste".
Dit handige rekje voor uw oude
kranten is voor u, wanneer u ons
een nieuwe abonnee opgeeft.
Als het rekje vol is, maakt u er met
behulp van het touw in één
handbeweging een handig pakketji
van.
De nieuwe abonnee wordt ook
hartelijk onthaald: deze krijgt de
krant de eerste twee weken gratis.
Stuur de bon vandaag nog -
kosteloos - aan ons op.
Nol
I Nas
Noteer als nieuwe abonnee ingaande.
Naam
Adres
Postcode/plaats
Tele)oon:(voor controle bezorging
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
maand automatisch betalen f23,74
kwartaal acceptgiro f70,93
Stuur als dank de krantenhanger naar
Naam:Voorletters:
Adres:
Postcode/plaats
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer I
998, 2500 VD Den Haag (postzegel betalen wij). I
-f*§#r\jNzi
