Hockey is leukmaar je
houdt geen tanden over
iëkS
Ie moet't proeven
om 't te geloven.
t?
taatsloterij moet
üseren met lotto en
lationale loterij
CNV dringt aan op aanpassing van
CD A-nota „zorgzame samenleving'
Deetman moet
voldoende halen
CeidaeSotittwI
Jtkoord
ver vut-
lan voor
nderwijs
PROMOTIE ANDRÉ BOLHUIS OP GEBRUIK GEBITSBESCHERMER
Décafë van Douwe Egberts. Net zo lekker als gewone koffie.
NNENLAND
DONDERDAG 17 DECEMBER 1987 PAGINA 3
udent eist via
chter bijdrage ouders
MELO Een Enschedese mbo-student
gisteren in kort geding bij de Almelose
itbankpresident mr. Van den Biesen gevor-
d dat zijn ouders worden veroordeeld tot be-
ig van de krachtens de Wet op de studiefi-.
ciering vastgestelde ouderbijdrage. De jon-
n volgt een opleiding sociale dienstverle-
Hiervoor is hem door de minister van on
wijs en wetenschappen een basisbeurs van
40 gulden per maand toegekend. Het minis-
heeft op 3 augustus 1987 bepaald dat de
ers vanaf januari 1987 tot en met maart
223,65 gulden per maand hadden moeten
ragen en vanaf april 1987 tot en met decem-
1987 309.48 gulden. De student die op ka-
woont heeft tot nu toe echter nog geen
van zijn ouders ontvangen,
rechtbank wijst 23 december vonnis.
Willem-Alexander
bij koning Bhumibol
BANGKOK - Prins Willem-Alexan-
der heeft gisteren een bezoek ge
bracht aan koning Bhumibol Aduly-
adej en koningin Sirikit van Thai
land in verband met de zestigste ver
jaardag van de vorst. Eerder op de
dag heeft de prins het Groot Paleis
bezocht, waar de Thaise koningen
sinds 1782 resideerden, en heeft hij
een aantal boeddhistische tempels
rond Bangkok bekeken. Morgen
overhandigt Willem-Alexander aan
vertegenwoordigers van Thaise uni
versiteiten geschiedenisboeken
waarin de betrekkingen tussen Ne
derland en Thailand worden bespro
ken. De prins zal ook een bezoek
brengen aan de 415 kilometer lange
Burma-Spoorlijn.
Verdacht koffertje
op het Binnenhof
Een verdacht koffertje, opge
merkt door medewerkers van
de Tweede Kamer, heeft ge
zorgd dat het Binnenhof giste
ren van half zes 's middags tot
kwart over zeven 's avonds af
gesloten is geweest. De zalen
van de parlementsgebouwen
aan de kant van het binnen
plein werden ontruimd. De Ex
plosieven Opruimingsdienst
heeft de koffer die midden op
de binnenplaats stond en door
politiemensen met balen stro
was ingepakt, onderzocht. Er
bleken oude kranten, tijd
schriften en een lege plastic
tas in te zitten. De eigenaar
heeft zich nog niet gemeld.
ii N HAAG Minister
»tman van onderwijs
titft met de drie onder-
i ivakbonden ACOP,
ij OOP en CMHA giste-
overeenstemming be
over zijn nieuwe
ilan voor oudere leer-
chten. Zijn plan houdt
j lat leerkrachten van 55
tot 58 jaar voor de
[t van hun werktijd
vut kunnen of vanaf
jaar kunnen kiezen
Jlr de volledige vut.
kt
blijkt uit een gezamenlijke
ledeling van het ministe-
de ACOP, de CCOOP en
CMHA. Het Ambtenaren-
rum heeft laten weten het
13 stel van Deetman als eni-
te hebben afgewe-
,jnieuwe regeling van Deet-
genaamd Doorstroming
,'rwijs Personeel (DOP),
9rziet erin dat onderwijsper-
1<|^1 van 55 tot en met 58
in basis- en voortgezet on-
js met deeltijd (DOP)
;aan. Onderwijspersoneel
7 en 58 jaar kan ook kie-
voor een volledige vut-re-
>i|ng-
n vacatures die ontstaan door
Iname aan DOP of vut
ten in het primair onder-
vervuld worden door
en boventalligen
rtloor mensen van 27 jaar of
In het voortgezet on-
den die leeftijden ver-
bd.
reactie zegt een woord-
Ier van het Ambtenaren-
iim onoverkomelijke be-
m te hebben tegen het
dat minister Deetman in
'oorstel de groep van 53-
v£4-jarigen heeft laten val-
elterwijl eerder bij hen na-
Jckelijk verwachtingen zijn
N VANDAAG^
SOEST Hockey is
leuk, maar je houdt bijna
geen tanden meer over.
Elk jaar krijgen bijna ne
genhonderd spelers en
speelsters een bal of stick
tegen hun gebit, waaraan
ze een flinke schade
overhouden. Die narig
heid is voor en belang
rijk deel te voorkomen
door met een gebitsbe
schermer te spelen. Maar
hoewel ongeveer de helft
van de sporters zo'n ding
in huis heeft, draagt bij
na niemand die op het
veld. Ze vinden het niet
nodig of hebben last van
de beschermer. Voorma
lig hockey-international
en tandarts André Bol
huis (40), die vandaag
aan de universiteit van
Utrecht op dit onder
werp promoveerde, con
cludeert dan ook dat ge
bitsbeschermers in elk
geval gratis verstrekt
zouden moeten worden.
Bolhuis heeft voor zijn proef
schrift „Tandletsels in de
hockeysport" de afgelopen ja
ren bijna 3600 hockeyers on
dervraagd. En omdat topspe-
lers trendsetters zijn, heeft
hij deze groep apart geno
men. In de tijd aat Bolhuis
zelf deelnam aan hockey-in-
De kans om bij hockey een bal of stick in het gezicht te krijgen Is groot. Het dragen van een
gebitsbeschermer zou volgens André Bolhuis al heel wat narigheid kunnen voorkomen.
FOTO: ANP
terlands en internationale
toernooien heeft hij zijn me
despelers en tegenstanders
danig aan de tand gevoeld.
Hij ondervroeg in totaal 279
topspelers uit vijftien landen.
Hoewel twintig procent van
deze internationals gebitsbe
schermers bleek te gebrui
ken, was het aantal ongeval
len onder hen niettemin vier
keer zo groot als onder de re
creanten.
Bolhuis heeft zelf lange tijd
zonder gebitsbeschermer ge
speeld en tot zijn schande on
dervonden hoe link dat is.
Het nare van gebitsletsels is
bovendien dat net oorspron
kelijke gebit vrijwel nooit
meer is te maken. Daarom
zijn er protheses nodig, die
ook nog eens om de paar jaar
moeten worden vernieuwd.
Hockeyers die dat zelf of in
hun omgeving hebben mee-
femaakt, blijken daar be-
oorlijk van onder de in
druk. „Niettemin verloopt de
invoering van gebitsbescher
mers in de hockeysport niet
zonder slag of stoot", zegt
Bolhuis. Waarbij hij wel op
merkt dat het dragen van
een beschermer de kans op
tandletsel weliswaar beperkt,
maar allerminst geheel uit
sluit.
Bolhuis concludeert dat het
gemak van zelf gemaakte ge
bitsbeschermers aanzienlijk
populairder is dan de twee
typen confectie-beschermers,
die met professionele hulp
individueel kunnen worden
aangepast. „Ik heb ook kun
nen vaststellen dat het bij de
gebruikers niets uitmaakt of
zij een thermoplastische
semi-individuele gebitsbe-
schemer door een tandarts of
door een tandtechnicus aan
gemeten krijgen".
Eén van de andere uitkom
sten van Bolhuis' studie is dat
vrouwen vaker een gebitsbe-
schemer dragen dan mannen
en dat er in dit opzicht geen
verschil is tussen junioren en
senioren. „Het blijkt trou
wens niets uit te maken of
het gebruik van gebitsbe
schermers door teambegelei
ders wordt aangemoedigd of
niet." zegt Bolhuis.
Wel heeft hij geconstateerd
dat het gratis beschikbaar
stellen van beschermers in
het kader van het onderzoek
het gebruik ervan deed toe
nemen; negenendertig pro
cent van de spelers deed ze
toen ineens in, terwijl dat
percentage anders maar net
zes is. Bolhuis: ,3ijna de helft
koos voor de comfortabele
beschermer en een kleine
dertig procent voor de min
der comfortabele versie. Met
andere woorden: het comfort
van de gebitsbeschemer is de
meest bepalende factor in het
consequente gebruik ervan".
Wanneer hockeyers eenmaal
gewend zijn gebitsbescher
mers te dragen, blijven zij die
ook gebruiken. Dat blijkt uit
een vervolgonderzoek. Bol
huis: „De spelers die in het
kader van mijn onderzoek
een comfortabele beschermer
kregen uitgereikt, hebben die
bijna allemaal bij wedstrijden
ingehouden. En dat was na
tuurlijk ook de bedoeling".
Bolhuis realiseert zich dat het
gebruik van een beschermer
niet de oplossing is voor de
agressie op het veld. „Want",
zegt hij, „zolang er onvol
doende aandacht wordt ge
schonken aan de toenemende
agressie op de sportvelden,
zal door het gebruik van op
bescherming gerichte attribu
ten de kans op letsel slechts
worden verplaatst".
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG - Diep ineengedoken achter de regerings
tafel aanhoorde minister Deetman het betoog van
CDA-woordvoerder Lansink. Deze confronteerde de
minister onder meer met de kamerbreed gegroeide ir
ritatie over het feit, dat Deetman de problemen met
het beurzenstelsel voortdurend heeft gebagatelliseerd.
In feite heeft de Kamer, met de PvdA voorop, de minister giste
ren een aantal „examenvragen" voorgelegd die alles bij elkaar
een 'voldoende' moeten opleveren. Zou dat vandaag niet het ge
val blijken, dan zal de positie van deze minister op zijn minst
ernstig zijn worden verzwakt. Op onder meer de volgende vra
gen zal Deetman een bevredigend antwoord moeten geven:
was hij op de hoogte van de veelvuldig gesignaleerde risico's
die aan vervroegde invoering van de Wet Studiefinanciering
kleefden?.Verzweeg hij die informatie vervolgens bewust tegen
over het parlement?
Heeft hij bewust onverantoorde risico's genomen?
Stond bij zijri besluit tot invoering van de wet, in juni 1986,
inderdaad nog altijd de mogelijkheid open om het oude stelsel
langer toe te passen? Of was er al sinds eind '85 geen weg meer
terug en nam hij in feite toen al de definitieve beslissing?
Wat was „de politieke noodzaak" die Deetman tegenover zijn
ambtenaren voorhield, om het beurzenstelsel per oktober '86 in
gevoerd te krijgen.
Zachte berm
Wat die laatste vraag betreft opperde D66-woordvoerder Nuis
gisteren de suggestie, dat het kabinet wellicht om bezuinigings
redenen Deetman onder hevige druk heeft gezet om de zaak te
versnellen. In die periode liet de Kamer bijvoorbeeld een aan
merkelijke verhoging van de collegegelden afhangen van het
tijdstip, waarop een „rechtvaardiger" beurzenstelsel zou worden
ingevoerd.
Nuis vergeleek de operatie studiefinanciering met een auto die,
scheefgezakt in een zachte berm, zich door veel gas geven steeds
dieper in de modder graaft. „En de koppige man die doof voor
goede raad, zijn voet stijf op het gaspedaal hield, was de minis
ter".
PvdA'er Vermeend liet zijn vragen aan de minister vergezeld
gaan van eigen antwoorden die telkenmale de beschuldigende
vinger richting Deetman wezen. Voor de PvdA stond het giste
ren al vast, dat de minister „ernstig te kort is geschoten": hij
heeft de Kamer op het verkeerde been gezet door voor te wen
den, dat pas medio '86 geen weg terug meer was. En na de in
voering bracht Deetman volgens Vermeend het parlement op
nieuw op een dwaalspoor door zijn mededeling dat alles volgens
plan verliep. „De minister heeft tegenover deze Kamer voortdu
rend een beeld geschetst dat in strijd was met de realiteit".
Maatregelen geëist
Naast de opheldering van al deze onduidelijkheden eist de Ka
mer ook snel maatregelen die de schade voor studenten en Staat
zoveel mogelijk te beperken. CDA en VVD hebben gezamenlijk
een groot aantal „dringende verzoeken" op de regeringstafel ge
deponeerd. CDA'er Lansink eiste bijvoorbeeld dat alle aanbeve
lingen van de adviescommissie worden opgevolgd. Ook wil het
CDA dat de automatiseringsprojecten bij de overheid worden
doorgelicht op hun effectiviteit.
Beide regeringsfracties deden voorts het „dwingende verzoek"
aan Deetman voor 1 maart van het volgend jaar aan te geven
hoe hij een eind denkt te maken aan de chaos in Groningen. De
VVD wil verder een overzicht van de financiële schade die is
opgelopen door de problemen.
Bij alle kritische opmerkingen leefde vooral bij de regerings
fracties ook wel enig begrip voor het feit, dat minister Deetman
al in '85 druk op de ambtelijke ketel moest zetten. Hij had de
Kamer namelijk beloofd zijn uiterste best te doen om invoering
per 1 oktober '86 mogelijk te maken. „Dat de minister om die
reden maximale druk heeft uitgeoefend om die datum te halen,
vindt de VVD-fractie niet onjuist", aldus Franssen. Lansink be
aamde dit en kon de gekwelde bewindsman gisteren nog een an
der opstekertje aanbieden. Voor de CDA-fractie staat namelijk
vast dat Deetman inderdaad pas medio '86 definitief de knoop
heeft doorgehakt en niet al eerder.
Waar zijn vrouwen in geschiedenisboek?
DEN HAAG - Staatssecretaris Ginjaar-Maas wil dat in het nieu
we geschiedenisprogramma voor het voortgezet onderwijs „de
vrouwen een wat duidelijker rol zullen spelen dan tot nu toe het
geval is". Als je nu een geschiedenisboek leest, zo betoogde zij,
lijkt het wel dat in de Middeleeuwen en in de Gouden Eeuw de
wereld alleen maar bevolkt werd door mannen. Als je daar goed
over nadenkt is dat natuurlijk heel raar.
(Van onze
>arlementaire redactie)
HAAG De Staats-
rij moet samen met de
emene loterij Neder-
|n 1 (ALN) en de stich-
nationale sporttotali-
,0<Dr (SNS) opgaan in een
e richten Stichting na-
•Rjiale loterij Nederland,
"leen op deze manier
ft het zin de Staatslote-
ie verzelfstandigen.
advies heeft de eommissie-
Aardenne (oud-minister
economische zaken) giste-
uitgebracht aan staatsse-
aris Koning van financiën.
L had de commissie eind
ens de commissie werken
tsloterij, ALN en SNS nu
drie op ongeveer hetzelfde
/ein. Daarmee is men el-
concurrent Als deze si
tuatie blijft bestaan, zullen alle
drie hun omzet zien dalen
door de concurrentie van ille
gale kansspelen. Door bunde
ling van krachten is het echter
mogelijk de hele legale kans-
spelmarkt te beheersen.
Tegelijk ontstaan dan naast de
bestaande loterijvormen meer
mogelijheden om het aanbod
aan loterijen uit te breiden. Te
denken valt dan een de in
stantloterij (een loterij waar
door de speler meteen door het
wegkrassen van een laagje op
het lot ziet of er iets gewonnen
is) en een kanslotspel (loten
die alle recht geven op zeer
hoge prijzen van een of twee
miljoen gulden).
Door de betere mogelijkheden
kan de op te richten stichting
een grotere omzet bereiken,
hetgeen zowel voor de Staat
als maatschappelijke doelen
(charitas en de sport) gunstig
uitpakt. Volgens de commissie
zal de oprichting van de stich
ting nog twee jaar duren, aan
gezien daarvoor wetswijziging
nodig is. Dat geeft de betrok
kenen ook de tijd om op de
zaak in te spelen.
Om de operatie voor de Staat
niet nadelig te laten verlopen
wil de commissie-Van Aarden-
ne de op te richtren stichting
19 procent belasting over de
omzet laten betalen. Alle prij
zen zouden belastingvrij
moeten worden.
De legale kansspelmarkt
(naast Staatsloterij, ALN en
SNS ook de casino's, paarden-
totalisator en ad-hoc kansspe
len) beloopt ongeveer 1250
miljoen gulden per jaar. De
omzet in illegale spelen ligt
naar schatting tussen twee en
3,2 miliard gulden. Die omzet
stijgt Op de legale kansspel-
markt heeft de Staatsloterij
een marktaandeel van 62 pro
cent. Van de Nederlandse be
volking speelt ongeveer de
helft. Dit percentage ligt veel
hoger dan het aantal mensen
dat spontaan toegeeft goklustig
te zijn (32 procent).
KNOLLEN
(ADVERTENTIE)
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG Het Chris
telijk Nationaal Vakver
bond wil een kritische
aanpak van de CDA-nota
„de verantwoordelijke en
zorgzame samenleving".
De bond roept zijn leden
op bij CDA-partijbijeen-
komsten de CNV-verlan
gens naar voren te bren
gen. CNV-voorzitter Henk
Hofstede maakte dit giste
ren in Utrecht bekend in
een toelichting op de
CDA-nota.
Volgens Hofstede valt er met
de christelijke vakcentrale
best te praten over een verant
woordelijke samenleving,
waarin bepaalde overheidsta
ken worden gedelegeerd naar
werkgevers en vakbeweging.
„Maar een dergelijke discussie
mag niet ontaarden in bezuini
gingsvoorstellen en verdere
verlaging van de overheidsuit
gaven. Met name de CDA-mi-
nisters Deetman (onderwijs)
en Van Dijk (binnenlandse za
ken) doen daar hard aan mee
en dat soort pleidooien zint ons
helemaal niet", aldus Hofstede.
De CNV-voorzitter wijst het
voorstel van CDA-fractielei-
der Bert de Vries, die onlangs
een collectieve lastendruk van
60 procent van het nationaal
inkomen bepleitte (de zoge
naamde „Bert-norm") van de
hand. „Ik heb noem geen
„Henk-norm" omdat elk per
centage niets meer is dan een
slag in de lucht".
De CNV-verlangens die de
CDA-nota moeten bijstellen
zijn vervat in 21 amendemen
ten. De vakcentrale is eenzelf
de aanpak van plan met de
„Schuivende Panelen" van de
PvdA en met een eventuele
nota van de VVD.
Aandacht
Het CNV vindt onder meer
dat het CDA in zijn nota te
weinig aandacht besteedt aan
maatschappelijke organisaties
als de vakbeweging. Ook vindt
men dat meer nadruk moet
worden gelegd op het verkrij
gen van een gelijkwaardige
onderhandelingspositie voor
de ambtenarenbonden in het
arbeidsvoorwaardenoverleg.
Daarnaast vindt het CNV dat
de nota zich moet uitspreken
vóór het laten meegroeien van
de uitkeringen met de groei
van de welvaart, vóór verho
ging van de kinderbijslag en
vóór winstdelingsregelingen.
In het licht van een verant
woordelijke samenleving past
volgens het CNV ook de be
trokkenheid van de vakbewe
ging bij de uitvoering van de
werknemersverzekeringen als
de ziektewet, de nww en de
wao. Momenteel zijn deze uit
keringen, waarvan werkge
vers en werknemers de
premies opbrengen, de primai
re verantwoordelijkheid van
de overheid. De ziektewet zal
in januari 1989 als eerste
werknemersverzekering
worden overgeheveld naar de
sociale partners. De wettelijke
minimum-uitkering van 70
procent blijft dan van kracht,
maar werkgevers en werkne
mers kunnen dan, zonder in
menging van de overheid, de
premies en de aanvullingen op
de uitkeringen bepalen.
De sociale partners zijn nu wel
vertegenwoordigd in de bestu
ren van de verschillende uit
voeringsorganisaties. Het CNV
wil echter dat de betrokken
heid van de bond bij de werk
nemersverzekeringen voor de
leden duidelijker wordt Om
dit te bereiken stelt de vak
centrale voor om vertegen
woordigers van de vakbewe-
fing de eerste opvang van uit-
eringsgerechtigden te laten
verzorgen, in plaats van de
„onpersoonlijke loketten" van
de bedrijfsverenigingen.
