Ex-intendant Van Vlijmen
,triest en ongelukkig'
Fuifnummer en moordenaar bleek
één in Monster van Montmartre
Bestuur: Vertrek
Van Vlijmen
goed voor Opera
KUNST
„IK BEN TE GOEDGELOVIG GEWEEST"
rripwt pn nnirpn i k k
bioscopen
Krashna Musika en
toonkunst maken indrul
Bengalen de straat
op voor mosterdolie
CckLcSouacwit
VRIJDAG 11 DECEMBER 1987 PAGINA 1
bij
Meer Nederlanders betrokken
„Bende van de Kastelen"
(Door onze correspondent Bob van Huët)
PARIJS De Franse gendarmerie gaat er van uit dat nog meer Nederlanders betrokken
zijn bij de serie antiekroven, gepleegd door de zogeheten „Bende van de Kastelen". Ze zal
hierover contact opnemen met de Nederlandse recherche.
De deze week opgerolde bende werd geleid door een antiquair uit Eindhoven. De man, die
door de krant Liberation is omschreven als een miljonair, wordt beschouwd als het brein
achter meer dan 150 inbraken die sinds 1985 in Frankrijk zijn gepleegd. Kastelen en villa's
in Normandië, Anjou en het noorden van Frankrijk werden door de bende bijna systema
tisch afgewerkt. Daarbij ging het de dieven om antieke meubelen met een voorkeur voor
stoelen en pendules, stijl Louis XV. De gestolen waar werd vervolgens via helers te koop
aangeboden op antiek- en vlooienmarkten door heel Frankrijk. In verband met deze 'inter
nationale zaak' zijn inmiddels 23 mensen aangehouden, maar nog meer arrestaties worden
verwacht. Onder de slachtoffers waren veel adellijke lieden, alsook koning Hassan van
Marokko, wiens kasteel in Noord-Frankrijk werd geplunderd. De aangehouden Eindhove-
naar heeft overigens eerder met de Franse justitie te maken gehad. Ook al vanwege handel
in antiek met een dubieuze herkomst. Maar bij gebrek aan bewijs moesten de Fransen hem
laten gaan. Naar het schijnt zijn die bewijzen er deze keer wel. Los van deze zaak heeft het
Franse parlement vorige week een wet Aangenomen van Justitie-minister Chalandon,
waarin de straf en boetes voor antiekdiefstallen en heling flink zijn verhoogd.
VREES VOOR
VERDWIJNING
VAN HOORSPEL
HILVERSUM Bij hoorspelacteurs,
schrijvers, vertalers en regisseurs bestaat
de vrees, dat per 1 jan. van het komende
jaar het hoorspel en andere literaire uit
zendingen zullen verdwijnen. Deze vrees
vloeit voort uit het advies van de Werk
groep Programma van de omroep aan
minister Brinkman om de kunstenaars
buiten het beheer te plaatsen over de
jaarlijks hiervoor bestemde 3,6 miljoen,
drie miljoen voor studiofaciliteiten en
600.000 gulden voor honoraria. Dit be
drag komt niet voor op de nieuwe begro
ting van de NOB NV. Dit geld schijnt te
zijn verdampt. Tot op heden werden per
jaar 500 hoorspelen en aanverwante pro
gramma's uitgezonden.
Operatie Zalm
afgelast
RIJSWIJK/DEN
HAAG De voor-
stellingen die Ope
ratie Zalm van
avond en morgen
avond zou geven in
respectievelijk de
Kleine Schouw
burg in Rijswijk en
Diligentia in Den
Haag gaat wegens
gebrek aan belang
stelling niet door.
Voor „De droeve
geschiedenis van
Abélard en Heloï-
se" van Operatie
Zalm waren slechts
enkele kaarten
verkocht.
Postume publikatie
van stuk Anouilh
PARIJS Een tot dusver onbe
kend toneelstuk van de begin ok
tober overleden Franse toneel
schrijver Jean Anouilh, onder de
titel "Thomas More ou l'homme
libre", is gisteren in Frankrijk ge
publiceerd. Anouilh had het vol
gens zijn uitgever voor postume
publikatie bestemd. Het absurdis
tische stuk gaat over de botsing
tussen Sir Thomas More met ko
ning Hendrik VIII. More weiger
de in te stemmen met de afschei
ding van de kerk van Rome,
waarmee Hendrik zijn scheiding
van Catherina van Aragon en hu
welijk met de reeds zwangere
Anne Boleyn mogelijk wilde ma
ken.
Voorzitter Sarphati van de Nederlandse Opera: „Opstappen
Van Vlijmen maakt oplossing problemen makkelijker".
FOTO: ANP
AMSTERDAM Het vertrek van Jan van Vlijmen
als intendant van de Nederlandse Opera maakt een
oplossing van de problemen bij dit gezelschap makke
lijker, meent drs. B. Sarphati, voorzitter van het be
stuur van De Nederlandse Opera. Als eerste stap daar
toe zal een externe deskundige worden aangetrokken,
die samen met staf en directie het operabeleid gaat
doorlichten en een beleidsplan zal maken. Of daarna
een nieuwe intendant wordt aangetrokken is nog niet
zeker.
Het beleid van Van Vlijmen strookte niet met de beschikbare
middelen, niet met de infrastructuur en ook niet met de opvat
tingen van de anderen binnen de Opera, aldus Sarphati. Hij
stelde daar tegenover dat de omstandigheden waaronder Van
Vlijmen als intendant moest starten uiterst moeilijk waren. Hij
had onvoldoende ervaring met het operabedrijf en moest on
middellijk met het gezelschap verhuizen naar het nieuwe Mu
ziektheater met zijn onbeproefde beheersstructuur, terwijl tot
het laatste moment er ook onzekerheid was over de hoogte van
de subsidie. Bovendien was het subsidiebedrag - dat pas in juni
1986 werd vastgesteld - lager dan waar Van Vlijmen bij zijn
aantreden vanuit was gegaan. Maar Van Vlijmen bleef vast
houden aan zijn artistieke eisen, die niet in de pas liepen met
de financiële mogelijkheden van het bedrijf, stelde Sarphati.
Dat leidde tot fricties in de Opera.
Sarphati gaf te kennen groot respect te hebben voor de persoon
van Van Vlijmen en zijn artistieke kwaliteiten noemde hij on
betwistbaar. Er wordt verder naarstig gezocht naar een oplos
sing voor de financiële problemen van de opera. Sponsors zul
len nu nog niet worden aangetrokken. Dat zal pas gebeuren als
de opera weer effectief functioneert. Eerst moet er orde op za
ken worden gesteld, aldus Sarphati.
DEN HAAG Jan van
Vlijmen is „buitengewoon
treurig, bedroefd, triest
en ongelukkig". De in
tendant van de Neder
landse Opera, die dinsdag
zijn ontslagaanvrage in
diende bij minister
Brinkman en woensdag
al te horen kreeg dat die
was gehonoreerd, had
graag het karwei bij de
Opera afgemaakt. Om
standigheden waar hij
naar zijn zeggen nauwe
lijks greep op had dwon
gen hem echter voortijdig
op te stappen.
Volgens Van Vlijmen zijn de
financiën de belangrijkste
oorzaak geweest van zijn ont
slag. „Ik ben te goedgelovig
geweest over de subsidie die
de Opera zou krijgen. De
Zwarte Piet ligt niet alleen bij
mij, maar ook bij het ministe
rie van WVC, dat veel minder
subsidie gaf dan waarop ik
had gerekend. Het is niet rea
listisch van het ministerie een
Opera in stand te houden met
slechts dertig miljoen per jaar.
En dan ook nog meer produc
ties te verlangen"*
Maar er waren meer zaken
die een rol speelden bij zijn
vertrek. „Als de Opera goed
wil functioneren, moet ze een
eigen orkest hebben, een ei
gen huis en een eigen techni
sche dienst. Dat is niet haal
baar. Daarnaast: het bestuur
heeft het vertrouwen in mij
opgezegd. Opmerkelijk, omdat
ik op 11 november ermee in
stemde mijn artistieke wensen
aan te passen aan de financië
le mogelijkheden en het be
stuur die dag opnieuw zijn
vertrouwen in mij uitsprak.
Elf dagen later was dat ver
trouwen plotseling verdwe
nen. En bovendien: een niet
onbelangrijk deel van het
Opera-personeel heeft geen
vertrouwen meer in mij. Ik
weet niet of dat door de fi
nanciële problemen komt. Ik
heb geen geld in de Amstel
gegooid, zoals wel eens wordt
gezegd. Maar als het personeel
dat wel denkt is er uiteraard
geen vertrouwensbasis meer".
Hij zegt zich niet bewust te
zijn van financieel wanbeleid,
zoals onder meer de onderne
mingsraad van de Opera hem
verwijt. Het tekort van ruim
zeven miljoen gulden is vol
gens hem ontstaan in de pe
riode waarvoor hij nog geen
verantwoording droeg. „Het
programma voor '86 en '87
was al gereed voordat ik
kwam. Ik heb wel ingrepen
gedaan, maar dat betrof met
name het schrappen van pro
ducties omdat de kosten te
hoog werden. Dat ik dan som
mige gecontracteerde zangers
moest afkopen, valt mij niet
te verwijten. Over het pro
gramma '87-'88, waarvoor ik
wel verantwoording héb, is er
zelfs een reserve van een half
miljoen. Ik voel me dus niet
verantwoordelijk voor het
ontstaan van het tekort. Als
het bestuur daarover wat be
tere voorlichting had gedaan,
had ik niet de schuld daar
voor hoeven dragen, en was
die hele vertrouwenscrisis
misschien achterwege geble-
Fouten
Terugkijkend op het relatief
korte opera-avontuur van
twee jaar zegt hij wel een aan
tal kapitale fouten te hebben
gemaakt. „Ik wilde te veel te
snel. In het begin werd ont
zettend veel van mij verwacht
in verband met de opening
van het Muziektheater. Ik
heb me dat heel sterk aange
trokken. Achteraf had ik be
ter wat dingen op de lange
baan kunnen schuiven". Ook
zijn verzet tegen de structuur
van het Muziektheater, waar
bij zowel de Opera, het Natio
nale Naliet als de directie van
het theater beslisten over de
programmering, heeft zich te
gen hem gekeerd, meent hij.
„Ik heb me er te fel tegen
verzet, achteraf bezien. Dat
gaf me een negatief imago.
Opmerkelijk genoeg is het
overleg daarna altijd goed ge
gaan. Al vind ik nog steeds
dat die structuur niet klopt".
En ook zijn bemoeienissen
met het Nederlands Philhar-
monisch Orkest als begelei
dingsorkest, waarmee hij een
„kwalitatieve reconctructie"
beoogde, werkten in zijn na
deel, mëent hij.
Daarnaast zijn hem dingen in
de schoenen geschoven waar
mee hij helemaal geen be
moeienis had. De verkoop
van een pand aan de Korte
Leidsedwarsstraat bijvoor
beeld, die veel minder op
bracht dan het pand waard
was, werd geheel geregeld
door het bestuur.
Dat ook de persoon Jan van
Vlijmen niet helemaal lekker
lag bij het personeel van de
Nederlandse Opera zegt hij
niet te weten. „Ik weet niet of
men mij niet apprecieert. Als
ik de kritiek volg heeft dat al
leen te maken met mijn be
leid". En over intriges bij de
Opera: „Ik wist dat die er wa
ren, maar die gingen altijd
langs me heen. Ik heb er geen
ervaring mee. Ik vind ook
niet dat je daarop in moet
gaan".
Op de vraag waarom hij, na
aanvankelijk te hebben ge
zegd op te stappen als er niet
meer geld beschikbaar kwam,
niet eerder wegging, zegt Van
Vlijmen: „Je wilt niet toege
ven dat het niet gaat. Die ope
ra wordt zo'n deel van je, je
investeert er zoveel in, dat
laat je moeilijk los".
KOOS VAN WEES
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Het had een
zaak van commissaris
Maigret kunnen zijn: een
hele reeks bejaarde en al
leenwonende Parisiennes
wordt vermoord. De mys
terieuze dader opereert
langs Lijn 4 van de onder
grondse en dan bij voor
keur in het oude Mont
martre, een van de schil
derachtigste wijken van
de Franse hoofdstad.
Op vrijwel identieke wijze
slaat hij toe. Zijn aanstaande
slachtoffers worden uitgezocht
terwijl ze nietsvermoedend
hun boodschappen doen. Hij
volgt de oudjes naar hun huis,
en duwt ze naar binnen op het
moment dat ze hun voordeur
openen. Achttien „vieilles da
mes" zijn gewurgd en van hun
geld beroofd. Daar waar de
moordenaar spaargeld in huis
vermoedt, foltert hij zijft
slachtoffers eerst om te weten
waar ze het verstopt hebben.
Sieraden en andere kostbaar
heden interesseren hem niet.
Alleen contant geld, want dat
kan hij anoniem besteden.
De sensatiepers spreekt van
het „monster van Montmart
re" wanneer hij vóór de zo
veelste keer heeft toegeslagen.
Politici maken elkaar verwij
ten over een al dan niet slap
politiebeleid. Onder de 120.000
alleenwonende, bejaarde vrou
wen in Parijs heerst een ware
psychose. Sommigen van hen
durven hun huis nauwelijks
nog uit te komen. De recher
che tast drie jaar lang in het
duister naar wie achter de
bloedige serie zit.
Totdat, op een grijze decem-
berochtend, commissaris Mai
gret de dader bij toeval tegen
het ïiji loopt, op het poütiebu- Gespleten
reau is kort daarvoor een
nieuwe montagefoto opgehan
gen. „Le commissaire' meent
het gezicht te herkennen. Zon
der verzet laat de lang gezoch
te killer zich arresteren.
Papieren
Wat een heel goede politiero
man van Georges Simenon
had kunnen zijn, was de afge
lopen jaren een macabere rea
liteit. Afgezien dan van het
optreden van de beroemde
Franse commissaris Maigret is
bovenstaande geschiedenis
waar gebeurd. Het is het tries
te verhaal van de 24-jarige
Fransman Thierry Paulin, die
vorige week officieel is be
schuldigd van achttien moor
den, maar er zelf al drie meer
heeft opgebiecht.
De man die de moordenaar in
rekende was commissaris
Francis Jacob, chef van een
politiepost in het drukke Hal
len-kwartier. Tijdens een
praatje met wat winkeliers zag
hij een jongeman voorbij lo
pen, wiens signalement beant
woordde aan dat van de lang-
gezochte moordenaar. „Ik ging
naar hem toe en vroeg hem
zijn papieren. Toen ik hem
verzocht om naar het commis
sariaat te volgen, maakte dat
absoluut geen indruk op hem.
•Daar aangekomen wilde hij
meteen een advocaat bellen",
aldus Jacob.
Zonder enige emotie bekende
Paulin vervolgens zijn misda
den aan de verbijsterde re
chercheurs. Een eveneens ge
arresteerde vriend, de 22-jari-
ge Jean-Thierry Mathulin liet
weten aan negen moorden me
deplichtig te zijn geweest.
Naar verluidt had het duo geld
nodig voor een leven op grote
voet, dure feestjes en aankoop
van drugs.
Het verhaal van „de moorde
naar van Montmartre" ver
toont enige overeenkomst met
dat van „Dr. Jekyll en mr.
Hyde", maar dan omgekeerd.
De gespleten persoonlijkheid
Paulin was 's avonds een door
velen beminde jongeman, ter
wijl hij overdag juist verander
de in een genadeloze moorde
naar. Aan de rechercheurs die
hem hebben ondervraagd, zou
hij daarvoor als motief hebben
opgegeven dat hij een hekel
had aan oude vrouwen: „Om
dat ze niet van mij hielden."
Vaststaat dat deze moderne
Landru met een uiterlijk dat
doet denken aan de Ameri
kaanse hardloper Carl Lewis,
een grote behoefte had aan
geld. Voor de huur van zijn
hotelkamer in het Hallen-
kwartier, voor drugs, maar
vooral voor het organiseren
van feestjes, zo is gebleken.
Het is moeilijk voorstelbaar
hoe Thierry Paulin op zater
dag 28 november nog het stra
lend middelpunt kon zijn van
een door hem zelf georgani
seerde fuif in een duur restau
rant in Parijs.
De rekening betaalde hij met
het geld dat hij de avond te
voren had gestolen van de 73-
jarige mevrouw Geneviève
Germond, die hij wurgde in
haar woning vlakbij het Gare
du Nord. Ook andere feestjes
zouden door hem op deze ma
nier zijn bekostigd. Paulin
vermoordde de oude dames zo
als iemand anders geld van de
bank haalt als hij dat nodig
heeft.
Over het waarom van zijn bi
zarre gedrag is in de Franse
pers na hartelust gespeculeerd.
De meeste journalisten die
zich met de zaak hebben bezig
gehouden houden het erop dat
Paulin graag beroemd wilde
Thierry Paulin, de Dr. Jekyll en Mr. Hyde van Montmartre.
zijn. Maar niet als moordenaar.
Hij zou gedroomd hebben van
een carrière als professioneel
danser. Op zijn vele feestjes
nodigde hij naast zijn vrienden
ook mensen uit van wie hij
meende dat ze hem kunnen
helpen bij een mogelijke op
stap naar het theater. Niet lan-
gér wilde Thierry Paulin dan
sen in achteraf gelegen homo
bars.
Hij hoopte vurig op een kans
in een van de grote cabarets in
Parijs. Het liefst in „Le Para
dis Latin", waar hij in 1983 en
1984 al een klein contract had.
Wanneer er geen werk voor
hem was dan verdiende hij bij
als ober in de grote uitgaans
gelegenheden van de Franse
hoofdstad. Ontzet waren zijn
vrienden en bekenden toen ze
in France Soir lazen wie Pau
lin in werkelijkheid was. Som
migen konden niet geloven
dat de „sympathieke en altijd
hoffelijke jongeman" dezelfde
was als het beruchte monster
van Montmartre. De receptio
nist van het hotel waar hij
sinds twee maanden logeerde
gelooft het nog steeds niet.
„Als ik iedere dag vijftig klan-
te/i had als Thierry zou mijn
werk heel wat plezieriger
zijn", zo houdt hij vol.
Maar de misdaden van Thier
ry Paulin hebben, zoals bijna
alles in Frankriik, ook een po
litieke staart gekregen.
De conservatieve minister
Pasqua van Binnenlandse Za
ken achtte het moment ge
schikt om hardop overnherin
voering van de doodstraf te
denken. Woede wekte dat bij
de linkse oppositie, die er een
zoveelste poging van Pasqua
in zag het electoraat van de
extreem-rechtse Jean-Marie
Le Pen gunstig te stemmen.
Ruzies volgden ook tussen de
Franse kranten onderling,
waarbij de een de ander ver
weet veel te veel of juist te
weinig aan het oppakken van
de moordenaar te hebben ge
daan. Dat allemaal vanwege
de mogelijke invloed van de
affaire op de aanstaande presi
dentsverkiezingen, die begin
volgend jaar gehouden zullen
worden. Van zoveel belang
stelling voor zijn persoon had
zelfs Thierry Paulin nooit dur
ven dromen.
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6,
tel. 01720-20800): Inner epece
(12); 18.30. 21.00. za. zo. wo. ook
13.30. zo. ook 16.00. Bambi (al);
za. zo. wo. 14.00. EUROCINEMA
II: Hector (al); 18.30, 21.00. za. wo.
ook 13.30. zo. ook 13.30, 16.00.
EUROCINEMA III: Full metal
Jacket (16); 18.30, 21.15. Who'e
that Girl (16); za. wo. ook 13.45.
zo. ook 13.30, 16.00. EUROCI
NEMA IV: lahtar (al); 18.30, 21.00.
za. wo. 13.30. zo. 13.30, 16.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Dirty dancing
(al); 19.00, 21.15. za. zo. wo. ook
14.30. LIDO en STUDIO (Steen
straat 39, tel. 124130): Laat Empe
ror; 20.00. zo. ook 14.30. Full me
tal jacket (16); Angel Heart (16);
Hector (al); The Witchea of Eaat-
wick (12); 14.30. 19.00, 21.15. TRI
ANON (Breestraat 31, tel. 123875):
Van geluk geaproken (12); 14.30,
19.00, 21.15. REX (Haarlemmer
straat 52, tel. 071-125414); Perver
se aeileseen (16); 14.30, 19.00,
21.15.
NACHTVOORSTELLINGEN
REX: Perverse aexleseen (18);
23.30.
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel. 01719-
12800): Roboeop (16); za. zo. ma.
21.15. Outrageous fortune (al); za.
zo. ma. 19.00.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Burglar (al); do. vr. zo. 14.45,
19.00, 21.15. ma. di. wo. 19.00,
21.15. CITY THEATER II: Manne
quin (al); do. vr. zo. 14.45, 19.00,
21.15. za. ma. di. wo. 19.00, 21.15.
De bende van hiemaaat (al); za.
wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY (tel.
01717-4354): Roboeop; do. t/m zo.
19.00. Extremities (16); do. t/m zo.
21.15. ma. t/m wo. 20.15.
KINDERVOORSTELLING
Repelsteeltje; za. zo. wo. 14.00.
Asterix contra Ceaaer; vr. za. zo.
wo. 15.45.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13269): Blue velvet (16); vr.
za. zo. 20.00. One flew over the
coocooks neet (al); ma. di. wo.
20.00.
ZOETERMEER PROMENADE
1,2,3 (Promenade 7. tel.- 079-
511313): Hector; vr. 19.00, 21.30.
za. zo. 14.00, 19.00, 21.30. ma. di.
20.00 wo. 14.00, 20.00. The wit
ches of Eastwick; vr. 19.00, 21.3(
za. zo. 14.00, 19.00, 21.30. ma. d
20.00. wo. 14.00, 20.00. Outri
geous Fortune; Troetelbeertsje
wo. za. zo. 14.00.
OEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27. te
463500): lahtar (al); 14.00, 18.4!
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.4
21.30. ASTA 2: Hector (al); 14.01
19.00, 21.30. zo. 13.30, 16.01
19.00, 21.30. ASTA 3: Raisin
Arizona jr. (al); 14.00, 19.00, 21.31
zo. 13.15, 16.00, 19.00, 21.31
BABYLON 1 (Winkelcentrum E
bylon, tel. 471656): Full metal ja<
ket (16); 14.00, 18.45, 21.30. zi
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. Bi
BYLON 2: Angel heart (16); 14.0(
18.45, 21.30. zo. 13.30, 16.00, 1.4
21.30. BABYLON 3: Roxann
(al); 14.00, 19.00, 21.30. zo. 13.1!
16.00. 19.00, 21.30. CINEAC
(Buitenhof 20, tel. 630637): Innti
space (al); 14.00, 18.45, 21.30.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. CINE
AC 2: American Ninja 2 (16
18.45, 21.30. do. vr. ma. di. oo
14.00. CINEAC 3: The secret i
my success (al); 14.00, 18.4!
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.4!
21.30. METROPOLE 1 (Carrn
gielaan, tel. 456756): The last en
peror (al); 14.00, 20.30. zo. 14.3
20.30. Amadeus (al); zo. 11.0
METROPOLE 2: The witches
eastwick (12); 14.00, 18.45, 21.3
zo. 13.15, 16.00, 18.45, 21.31
•METROPOLE 3: Innerspace (al
14.00. 18.45, 21.30. zo. 13.1!
16.00, 18.45, 21.30. METROP(
LE 4: Van geluk gesproken (al
14.00, 18.45. 21.30. zo. 13.1
16.00, 18.45, 21.30. METROPC
LE 5: Kroniek van een aangekoi
digde dood (16); 14.00, 18.4
21.30. zo. 13.15, 16.00. 18.4
21.30. ODEON 1 (HerengraC
13, tel. 462400): Dirty dancing (al
13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.1
16.00, 18.45, 21.30. ODEON
Beverly Hills Cop II (al); 13.4
18.45, 21.30. zo. 13.15, 16.0
18.45, 21.30. ODEON 3: Rob
cop (16); 13.45, 18.45, 21.30. z
13.15. 16.00, 18.45, 21.30. ODI
ON 4: Zoeken naar Eileen (12
13.45, 18.45, 21.30. zo.
16.00, 18.45, 21.30. STUDIO
(Kettingstraat 12b, tel. 656402
The untouchables (16); 19.31
21.45. zo. 14.45, 19.30, 21.4
STUDIO 2: Havinck (al); 19.1
21.30. zo. 14.30, 19.15, 21.3
STUDIO 3: Radio days (a
19.00, 21.15. zo. 14.15, 19.0
21.15. HAAGS FILMHUIS (Dei
neweg 56, tel. 459900): Zaal 1: da
19.30, 21.45. zo. 14.00, Crazy lo*
Zaal 2: dag. 19.30. zo.
L'Empire des sens; dag. 21.45. z
16.15. Max, mon amour; Zaal
dag. 19.30, 21.45. Sisters; do.
nightmare on Elmstreet; vr. 0
lift; za. Dead and burried; zo. No
feratu; ma. Eraser head; di. Diabi
NACHTVÖORSTELLINGEN
CINEAC 1: Luchtmacht acad
mie (16); za. 00.15. CINEAC
Spaceballs (16); za. 00.15. CINI
AC 3: Sexritten (18); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
CINEAC 2: Peter Pan; za
14.00. zo. 13.15, 16.00.
16.00.
Stadsgehoorzaal in Leiden: Werker
van Brahms, Stravinsky, Bartok er
Poulenc door Toonkunstkoor Leider
en koor en orkest van Krashna Mu
sika Delft met medewerking var
Frank Mol (piano). Gehoord op 1C
december.
Noodlotsliederen zijn geen
zeldzaamheden. Wat wel zeld
zaam mag heten is dat een
werk, doordrongen van lotsbe
stemming en mooie treurig
heid, zo'n indruk op een he
dendaags publiek kan maken
Op de heldere en tegelijkertijd
weemoedige tekst van Holder-
lin schreef Brahms in 1871 zijn
„Schicksalslied". Daarvan
konden we in een goed bezette
Stadsgehoorzaal gisteravond
een uitvoering horen die het
publiek stil maakte. In hun ge
zamenlijke optreden maakten
Krashna Musika en Toonkunst
van het eerste onderdeel van
hun concert een bijzondere ge
beurtenis. Niet verwonderlijk
dat onder de dynamische en
enthousiaste leiding van diri
gent Hans van der Toorn de
twee koren en het orkest in
staat bleken tot een dergelijk
muzikaal hoogstandje: de kwa
liteiten van deze gezelschap
pen zijn genoegzaam bekend.
Zeker na dit begin was het
dan ook met vertrouwen dat
men het laatste onderdeel van
het programma, de Psalme
symphonie (1930) van Stravi
sky, tegemoet zag. Ook in
werk trad Hans van der To<
als dirigent op. Maar ditm
lukte het niej om koor en
kest op een lijn te krijgen.
koor deed wat het kon,m
toch leidden intonatieprol
men telkens tot aarzelende
zetten, hetgeen de samenvv
king met het orkest niet v
beterde. Onzuivere klank
bij de blazers kwamen het j
heel niet ten goede. Dat I
orkest beter kon, bleek toen
dirigent van Krashna, Da
Admiraal, het orkest leidde
het 2e pianoconcert van B
tok uit 1931. Wel hoorden
vaak valse violen, maar
het algemeen waren de orke
klank en de timing bei
Daarnaast betekende de sch
terend gespeelde solopai
door pianist Frank Mol vi
luistergenot. Het beste leek 1
orkest op dreef in het bal
„Les Biches" uit 1924 van P<
lenc. Met liefde voor deze si
lijke suite brachten de orke
leden, aangespoord door Da
Admiraal, een bewijs van h
muzikale kunnen en de kw;
teit van Poulencs muziek. H
zelfde programma brenj
Krashna en Toonkunst v:
avond in de Aula van
Technische Universiteit
Delft.
TOM STRENGE
CALCUTTA Een ern
stig tekort aan mosterdo
lie, een onmisbare voed-
selbereider voor de 55
miljoen Indiase Bengali's,
heeft geleid tot geweldda
dige demonstraties en po
litieoptreden. De „keu
kencrisis", veroorzaakt
door een jaar van droogte
en aansluitende hamster-
woede, heeft zelfs in het
Indiase parlement tot de
batten geleid. De regering
heeft de Bengali's aange
raden over te schakelen
op pinda-olie of raapolie,
maar vastgeroeste ge
woonten leer je niet zo
maar af.
„We kunnen niet bakken en
geen viskerrie maken zonder
mosterdolie... Het is een ramp
zalige situatie", zei Malobika
Chowdhury, een huisvrouw in
Calcutta. Zonder viskerrie en
een paar druppels rauwe mos
terdolie en zout op de rijst is
een Bengaalse maaltijd niet
compleet. „Geen andere olie
kan het aroma van mosterdo
lie evenaren", zei Sipra Hal
der, een andere huisvrouw.
„We weten allemaal dat Cal
cutta een gekke stad is, maar
kunt u zich voorstellen dat
lags raken en de
orde verstoren om moster
lie?", vroeg rechercheur P
sun Mukherjee van de pol
van Calcutta.
De crisis begon toen de rh
terdoogst, als zoveel and
gewassen, mislukte tengevo
van een droogte die dit j
een derde van de 780 milj
Indiërs heeft getroffen.
slinkende voorraden ste|
snel in prijs - van 25 rupies
kilo in september tot 45 ru)
in oktober (ongeveer 3.5Ö
6,75 gulden).
Toen de regering een rri
mumprijs van 25 rupies inl
de begon men op grote sell
te hamsteren. Gewelddai
protestacties volgden. Eind
tober werden tijdens dera
straties in Calcutta een aut<
brand gestoken en een-
van premier Jyoti Basu van
deelstaat Westbengalen
brand.
Temperament
Bengali's rekenen zich gr
onder de meest politiek
wuste en cultureel ontwikl
de volkeren van India, w
ze zijn ook bekend om hun
vliegend temperament: „V
mosterdolie zijn wij F
tot alles in staat", zei
ranthouder Bana Behari
„Ik sta achter de jongens
ervoor hebben g«
streerd"
