Sony eerste met DAT-
recorder buiten Japan
"Ga ik morgen toch voor u
op de veiling kijken.
ONOMIE
7 Beurs van Amsterdam
MARKTEN
DIA: nieuw wapen tegen koppelbazen
Van je GroenteSpecialist moetje 't hebben.
EeidóaOowiard
DONDERDAG 10 DECEMBER 1987 PAGINA 7
oede resultaten
eubelindustrie
jARLEM De meubelindustrie
^Nederland ontwikkelt zich goed.
- de eerste negen maanden besteed
de consumenten 6 procent meer
meubelen dan vorig jaar. In de
ste helft van het jaar boekte 82
cent van de bedrijven een P?si*
bedrijfsresultaat. Slechts bij 8
cent was de uitkomst negatief, zo
uit ciifers van de Bond van
•lfabrikanten. Door de ongun-
je valutaverhoudingen zal 1988
ftioedelijk een moeilijk jaar
rden voor de meubelexport. Veel
lorteurs naar de dollar- en pond
den zullen compensatie zoeken op
Europese markt, wat ongetwijfeld
een verhoogde concurrentie zal
OPEC rustig geopend
Een menigte journalisten
bestormt de Iraanse mi
nister van olie Gholamre-
za Aqazadeh met vragen
enkele minuten voordat
gisteren in Wenen de
OPEC-conferentie in We
nen werd geopend. Over
de heetste hangijzers, het
prijspeil en het produktle-
niveau voor volgend jaar,
is gisteren nog niet ge
sproken. De ministers
hebben zich hoofdzake
lijk beziggehouden met
het bespreken van rap
porten van verschillende
commissies van het olie
kartel.
foto: ap
Franse politie bevrijdt
gegijzelde bankdirecteur
PARIJS - Ongeveer 300 man oproerpolitie hebben giste
ren de plaatsvervangend gouverneur en directeur van de
nationale bank bevrijd, die werden gegijzeld door het per
soneel.
Bij de bestorming van het gebouw „knuppelde de politie
iedereen neer die in hun weg stond", aldus een vakbonds-
Het personeel van de bank, 10.000 van de over heel
Frankrijk verspreid werkende 17.000 werknemers, staakt
al negen dagen, waardoor de clearing van het chequever
keer geheel is komen stil te liggen. De directeuren wer
den gegijzeld nadat de directie voor de harde lijn had ge
kozen tegenover de eisen van het personeel voor meer
veiligheid op het werk, verbetering van de arbeidsom
standigheden en loonsverhoging. De staking heeft inmid
dels ook al geleid tot een gebrek aan kontant geld, maar
de bank heeft beloofd dat er geen tekort aan bankbiljet
ten rond kerstmis zal ontstaan. De Franse munt ligt al
een week stil.
Noteringen van donderdag 10 december 1987 (tot 10:45 uur)
J (O:
ei olitiek moet
idernemers
0 jvangen in
f illarcrisis
e
IN HAAG De werk-
a irersorganisatie VNO
idt dat de politiek het
n ürijfsleven sterk tege-
ti iet moet komen in het
>n vangen van de dollar-
;c sis.
g O-voorzitter Van Lede zei
ai eren op de maandelijkse
fi sconferentie van zijn orga-
0 itie in Den Haag dat politici
li onrechte menen dat het
lerlandse bedrijfsleven er
a tr bovenop is. „Daardoor
e igt het risico dat de politiek
lal van maatregelen de re-
h iing weer naar het bedrijfs-
4 en zal toeschuiven",
ederland wordt echter door
harde gulden en de almaar
rs ende dollar voor veel on-
j nemers te duur. Het Neder-
D dse produkt kost in Noord
ei lerika relatief meer Neder-
ia dse guldens dan het uitein-
afok dollars opbrengt".
>t< t politiek moet een inspan-
re g leveren voor verlaging
sti de werkgeverslasten en
betering van wegen en
imunicatiemiddelen".
1 uchters
eiorsumij
ii ehry verhuizen
1 S HAAG/LELYSTAD -
ie ir dochterondernemingen
rj n het handelsconcern Bor-
C( nij Wehry in Den Haag ver-
n iien van Weesp naar het
t piwe bedrijvenpark Larser-
I 1 in Lelystad, waar ze ge-
(igd worden in eén pand.
•I sumij Wehry profiteert
I rbij van de premieregeling
n lulering ontwikkeling Le-
u tad. De onderneming ont-
igt van het rijk als subsidie
)rocent van de totale inves-
ingen met een maximum
co i 20.000 gulden per arbeids-
d,ats. De betreffende over-
j ikomst tussen Borsumij
j hrv en Lelystad is woens-
*3 ondertekend. De subsidie
pr het handelshuis bedraagt
tstens 2 miljoen.
I
ld
t ISMARKT WOERDEN (9-12) - De
n gevoerde 8 partijen brachten een
op voor 1e kwaliteit van 8.20-
en voor zware tot 9.05. Boeren-
se kaas noteerde 10,60. De han-
was kalm.
)j|MARKT DEN BOSCH (9-12)
ni CHTRUNDEREN: (gulden per kg
i.gew.)
a; voer 1694. waarvan 165 stieren,
ic >illen 9,65-13,70. stieren 1e kwal.
1-8,15. 2e kwal. 6.40-7,60. vaarzen
kwal. 7.25-8.10. 2e kwal. 6.00-
p. koeien 1e kwal. 6.90-7.90. 2e
•eil 5.90-6,90. 3e kwal. 5,15-5,90.
'tfstkoeien 5.00-6.00. Handel en
stieren redelijk - gelijk en
willig - iets hoger.
IRUIKSRUNDEREN: (gulden per
i)
oer 983. waarvan 273 graskalve-
Melk- en kalfkoeien 1e soort
D-2925. 2e soort 1550-2100.
te e kalfvaarzen 1e soort 2300-
V), 2e soort 1500-2300. guste
ien 1e soort 1500-1800, 2e soort
JO-1500. enterstieren 1400-2250.
't ien 1200-1700. graskalveren 850-
0. Handel en prijzen: koelen rede
iets hoger; kalveren redelijk -
|k; pinken redelijk - gelijk; enter-
.ren redelijk - gelijk
^1É ESKALVEREN: (gulden per kg le-
ee d gew.)
Oiivoer 32. 1e soort 6,25-6.75, 2e
5,75-6,25. 3e soort 5.25-5,50.
del en prijzen: willig hoger.
ïHTERE KALVEREN: (gulden per
voer roodbont 1007. Stierkalf
•665, stierkalf extra kwal. 665-
vaarskalf 300-495. Aanvoer
Irtbont 758. Stierkalf 300-490.
rkalf extra kwal. 490-580, vaars-
'275-405. Handel en prijzen: rood-
rustig - gelijk, zwartbont rustig -
Ik.
IKENS: (gulden per kg lev.gew.)
ivoer 1043. Slachtvarkens 2.25-
zeugen extra kwaliteit 1,90-2.00,
kwal. 1.80-1.90. 2e kwal. 1.70-
Handel en prijzen: flauw - lager.
iCHTSCHAPEN- EN LAMMEREN:
per kg gesl.gew.)
Schapen 4.50-5,50,
(rammen) 8.00-9,00. lam-
(ooien) 7.25-8.25.
SfiCHTSCHAPEN- EN LAMMEREN:
per stuk)
ftapen 175-210. lammeren (ram-
■ej O 145-220. lammeren (ooien) 130-
NQer 9
t meren
en (ooif
S3 JRUIKSSCHAPEN-, LAMMEREN
k) GEITEN: (gulden per stuk)
?r gebruiksschapen- en lam-
345. Weidelammeren 110-170.
01 'del lammeren redelijk - iets ho
rd Aanvoer geiten 151. Prijzen bok-
vc en geiten 30-90. Handel en prij-
en rustig - gelijk.
ale aanvoer 6990 stuks.
>EN Groente- en fruitveiling, 9
ember: aardappelen: 9-14; andlj-
- 135-205; boerenkool: 81-121;
skool: 110-120; prei: 76-112;
ilten al: 108-110; all: 101-103: b I:
•139; c: 101; d: 35-120; uien: 20-
witlof: 185-260; bloemkool 10 per
185; 12 per bak: 150; 15 per
110; knolselderij: 31-115; sla:
94; peterselie: 85-106; selderij: 45-
TOKIO - Uitgerekend in
December Koopmaand,
met de compact disc als
meest gewilde consu
mentenartikel, is Sony
als eerste begonnen met
de verkoop van de DAT-
recorder buiten Japan.
De meeste Japanse be
drijven hebben hun digi
tal audio tape tot nu toe
alleen in Japan aan de
man gebracht.
Sony heeft gisteren bekend
gemaakt dat het als eerste
elektronicaconcern recorders
in Frankrijk op de markt
gaat brengen. Een eerste be
perkte hoeveelheid recorders
is inmiddels vanuit Japan
verzonden. Tevens heeft de
Japanse elektronicagigant
een doorbraak behaald op de
Amerikaanse consumenten
markt. Sony heeft met de
Amerikaanse autofabrikant
Ford een overeenkomst ge
sloten om in het nieuwe
Ford-model Lincoln Conti
nental een DAT-recorder te
bouwen. De auto zal in 1988
op de markt komen.
De meeste elektronicacon
cerns in Europa en Noord-
Amerika hebben de DAT-re-
corder al langere tijd in de
magazijnen liggen. De intro
ductie is voortdurend uitge
steld totdat met de platenla
bels overeenstemming be
reikt zou worden over de au
teursrechten van de softwa
re. Zolang dat niet het geval
is, weten de elektronicacon
cerns niet of ze een DAT-re
corder op de markt moeten
brengen die ook kan opne
men, of daar juist niet toe in
staat is.
Sinds Philips ernstig heeft
misgekleund met zijn Video
systeem 2000, durft bijna
geen elektronicaconcern het
aan om een produkt op de
wereldmarkt te introduceren
zonder internationaal gelden
de afspraken over standaar
den.
Het overleg met de platen
industrie sleept zich nu al en
kele jaren voort. Met name
Philips maakt zich daar wei
nig druk over. Zolang de
DAT op zich laat wachten,
kan het concern flinke win
sten behalen met de door
h&ar ontwikkelde compact
disc.
Sony heeft nu echter de
knuppel in het hoenderhok
gegooid. Vorige maand begon
het concern al met de ver
koop van de DAT-recorder
in West-Duitsland. De hoge
prijs (in Frankrijk 14.000
frank ofwel 4.650 gulden) en
de beperkte vooraad DAT-
cassettebanden zal veel po
tentiële klanten voorlopig af
schrikken.
Bij Ford lijkt dat probleem
niet te spelen. Volgens des
kundigen heeft Sony de auto
fabrikant verzekerd dat er
volgend jaar voorbespeelde
cassettes beschikbaar zijn
voor de recorders. Dit is mo
gelijk geworden doordat
Sony onlangs de platendivisie
van CBS heeft opgekocht
voor twee miljard dollar.
Een woordvoerster van het
Eindhovens Philipsconcern
wilde geen commentaar ge
ven op de activiteiten van
Sony. „Onze plannen zijn
niet gewijzigd. Zolang er
geen overeenkomst bestaat
tussen de platenlabels en de
hardware-producenten, zal
Philips geen DAT produce-
Philips het daar officieel
voor het zeggen heeft, zal
Grundig „zeer binnenkort,
overeenkomst of niet" over
gaan tot de verkoop van de
DAT-recorder. De kersverse
Nederlandse Grundig-top-
man G. van Tilburg heeft dat
kort geleden bekendgemaakt.
Prijs
De DAT-recorder wordt door
de industrie beschouwd als
de opvolger op termijn van
de compact disc. Het ver
vaardigen van cd's die de
schijven ook kan opnemen
en wissen is technisch moge
lijk. maar moeilijk en zal der
halve altijd een prijzige zaak
blijven. Zelf wissen en opne
men met de superieure digi
tale geluidskwaliteit is ge
makkelijker met de DAT. Op
dit moment lijkt het onwaar
schijnlijk dat de DAT-recor
der ooit onder de 1000 gul
den verkocht zal worden om
dat het de precisie-vervaardi-
ging van de koppen, evenals
het geval is bij de videorecor
der, de prijs opdrijft. Hoe
wel. enkele jaren geleden
werd hetzelfde gezegd van de
video.
HENK ENGELENBURG
FNV: Hans
Smits BV
chanteert
werklozen
ARNHEM - De Industriebond
FNV is woedend op de Arn
hemse machinefabriek Hans
Smits BV en beschuldigt de di
rectie van „buitengewoon grof
gedrag".
De directie van de Arnhemse
fabriek heeft, volgens dis
trictsbestuurder J. ter Eist, vo
rige week ongeveer zeventig
ex-werknemers van de faillie
te scheepswerf De Hoop in Lo-
bith een brief gestuurd met
daarin een aanbod voor „pas
send werk". Als de werkne
mers, die overigens officieel
nog in dienst zijn van De
Hoop, niet op dat aanbod zou
den ingaan, zou het GAK in
Arnhem ingelicht worden,
waardoor de werknemers de
kans lopen hun uitkering
kwijt te raken.
In de brief zegt de directie van
de machinefabriek dat het
GAK volledig op de hoogte is.
Dat wordt ontkend door
GAK-directeur mr. G. van
Brakel: „Hans Smits heeft bij
ons informatie gevraagd over
uitkeringen en zo, maar over
een brief is niet gesproken".
Volgens Ter Eist gaat het in
alle gevallen om direct tijde
lijk werk, dat door de machi
nefabriek aangeboden wordt,
variërend van vier weken tot
een half jaar. In de periode
rond Kerst zouden de werkne
mers weer terug moeten val
len op de bedrijfsvereniging,
wat volgens Ter Eist onmoge
lijk is.
8/1.40
86/6.60
86 /27-
85/86 5% st.
86/2.55
86 1.80
86 5.95 0
86 4.—+ 2% Sta
86/4.50
"6 1.55 CL
6/1.-
6/1.75
86/1.30
86 /350
86 1.50 d.
"8 1.40
86 2.80 d.
86/87 1.60
86/5.50
86 12.80
"6 2.50 of 4% sLa
86/8.50
16 7
16/4.-
86 10.-
"6 1.85
86/3.60
86/2.-
86/2.92
86 4.60 2% SU
85/86 /1.16
78 4.40+5% SU
86 0.80
16 1533
6/925
ho 00
102.00 25/8
115.9018/3
179.50 16/9
54.10 7/4
149 80 31/8
76.006/1
91.40 26/8
134.80 15/5
169 00 23/6
155 00 7/4
65.50 5/10
68.90 18/3
270.504/8
70.50 11/8
62.50 13/8
54.50 10/8
201 00 6/8
51.0010/8
69.105/10
72.00 30/7
57.60 11/8
173.70 27/8
299.70 4/8
81.80 26/8
200.5016/1
?00.5011/8
135.80 6/1
478.00 5/8
42.00 7/4
90.50 10/8
56.70 15/7
116.0013/8
146.80 17/6
110.1013/8
54.0023/11
28.005/1
156.1014/8
9900 15/9
98.50 11/8
140.00 12/6
la M
45.0010/11
58 00 28/10
79.5010/11
3120 20/10
140 70 2/1
31.70 4/12
55 10 30/11
85.00 28/10
92507/12
69.0010/11
31.0010/11
35.00 20/10
165 00 20/10
33.20 10/11
19.1010/11
23.70 9/12
110.00 10/11
20.00 10/11
33,00 4/11
322010/11
25.10 10/11
85.00 10/11
186.0020/10
43.50 10/11
115.20 4/12
104.00 10/11
56.50 4/12
149.00 3/12
19.505/11
52.004/12
25.60 10/11
77.0010/11
137.2012/1
70 30 10/11
49.50 5/1
10.4010/11
90.10 10/11
44.50 10/11
48.0010/11
89.00 20/10
gist-br c
142.00 14220 14220
11750 11950 119.00
142.50 142.60 142.60
9920 101.50 101.00
voit-Hm c 105.00 10550 10550
Touringcarbedrijf
krijgt
leerlingstelsel
UTRECHT Het touringcar-
bedrijf krijgt met ingang van
volgend schooljaar een eigen
leerlingstelsel. Jaarlijks kun
nen 200 tot 250 jongeren de
tweejarige opleiding tot chauf
feur gaan volgen.
Daarmee hopen werkgevers
en bonden de gemiddelde leef
tijd van de chauffeurs, die nu
rond de 35 jaar ligt, omlaag te
krijgen, aldus gisteren be
stuurder E. Niehot van de
Vervoersbond FNV. De oplei
ding wordt ondergebracht bij
de overkoepelende Stichting
Leerlingstelsel in Alphen aan
den Rijn, die ervoor zorgt dat
de leerlingen bij touringcarbe-
drijven stage kunnen lopen.
De Vervoersbond FNV oor
deelt „zeer positief" over het
leerlingstelsel. „De touringcar-
sector heeft jarenlang in een
slecht daglicht gestaan. Door
deze afspraken komt daar dui
delijk verbetering in", aldus
Niehot.
Voor de huidige 4.200 chauf
feurs heeft een tweetal reisor
ganisaties een aanvullende op
leiding tot reisleider in het le
ven geroepen. De kosten van
deze opleiding, die twee win
ters vergt, worden grotendeels
door de bedrijfstak gedragen.
Staat houdt alle
aandelen in PTT
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De PTT wordt
over een jaar een zelfstandige
onderneming, maar anders
dan bijvoorbeeld in Engeland,
zal het voor de particulier
voorlopig niet mogelijk zijn
aandelen PTT op de beurs te
kopen. Ook op termijn lijkt
het daar niet van te komen.
De Staat zal vooralsnog alle
aandelen PTT Nederland NV
in bezit houden. Voor deze op
zet is gekozen omdat het kabi
net nu niet van plan is PTT-
aandelen te verkopen. Indien
die voornemens wel bestaan,
zal de Kamer vooraf op de
hoogte worden gesteld, zo
blijkt uit de Machtigingswet
voor de oprichting van de PTT
Nederland NV die minister
Smit-Kroes (Verkeer en Wa
terstaat) gisteren aan de Ka
mer heeft gezonden.
Groningen wordt definitief de
vestigingsplaats van de PTT
Nederland NV. De NV krijgt
drie dochterondernemingen:
de PTT Post BV. de PTT Tele
communicatie BV en de PTT
RAC bedrijfswagenparkbeheer
BV. De drie BV's zullen in
Den Haag gevestigd zijn.
il
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd
Gelaagde glasplaten
De glazen overkapping van het NS-station Lelystad is bijna voltooid. In totaal 699 gelaagde glasplaten zorgen voor het doorzicht
op de wachtende en voorbijrazende treinen. foto: anp
DEN HAAG - Vanaf van
daag heeft Nederland er
een legertje „boekhouders
met een politiepet" bij: 24
rriedewerkers van de
Dienst Inspectie Arbeids
verhoudingen (DIA) van
het ministerie van sociale
zaken en werkgelegen
heid worden dan beëdigd
als opsporingsambtenaar.
In de toekomst komen er
zestien mensen bij.
Het hoofdkantoor van de DIA
staat in Den Haag. Het is de
dienst er vooral om te doen
frauderende werkgevers op te
sporen die als koppelbaas wer
ken of die buitenlanders zon
der werkvergunning in dienst
hebben. Zo denkt het kabinet
iets terug te ontvangen van de
naar schatting vijftien miljard
gulden die de overheid jaar
lijks derft aan niet afgedragen
sociale premies en belastingen.
Het hoofd van de op 1 mei ge
starte DIA is K.H. van Dijk.
Voor hij op 1 november bij het
ministerie in dienst kwam,
was hij inspecteur en later
hoofdinspecteur bij de Haagse
politie, onder meer bij de re
cherche en de vreemdelingen
dienst.
Vooral het opsporen van kop
pelbazen is geen eenvoudige
zaak meent van Dijk. „Je
krijgt een signaal, gaat spitten
in openbare registers zoals van
de Kamer van Koophandel,
stuit op een besloten vertnoot-
schap die plotseling failliet
ging. Schijnconstructies van
vaak verschillende besloten
vennootschappen moeten
worden blootgelegd, inleners
en werknemers gehoord,
eventuele administraties door
gespit. Daar gaat veel werk in
zitten".
Koppelbazen duiken op in sec
toren waar snel behoefte is
aan menskracht. Zij zijn onder
andere te vinden in de haven,
de land- en tuinbouw, de bouw
of de (petro)chemische indus
trie. In de korte tijd van zijn
bestaan heeft de DIA twee
werkgevers geverbaliseerd die
werknemers zonder vergun
ning uitzonden. De DIA beoor
deelt ook of een werkgever
die een uitzendvergunning
aanvraagt bonafide is.
Illegalen
Werkgevers die buitenlanders
zonder werkvergunning in
dienst hebben, overtreden de
Wet arbeid buitenlandse
werknemers (WABW). Bij de
controle op de WABW gaat
het volgens van Dijk niet om
het jagen op illegalen. „Wij
maken proces-verbaal op te
gen werkgevers met werkne
mers in dienst zonder werk
vergunning. Dat er ook illega
le buitenlanders het haasje
worden, komt doordat de DIA
vaak samen met de reguliere
politie controleert. Juist bij de
WABW kun je niet uit de boe
ken halen of meneer Achmed
illegaal is".
Inmiddels is sinds mei tegen
103 werkgevers proces-verbaal
opgemaakt. Dertig gevallen
zijn afgerond en dat leverde
aan boetes honderdduizend
gulden op. Twee werkgevers
die zonder vergunning werk
nemers in dienst hadden, ko
men nog voor de rechter. Als
neveneffect van de DIA-op-
sporing werden 548 werkne
mers zonder werkvergunning
aangetroffen van wie het me
rendeel illegaal in ons land
verbleef.
Van Dijk kan moeilijk aai
ven hoeveel de DIA kan „te
rughalen" van de vijftien mil
jard aan gederfde inkomsten.
„Het is aan de ene kant moei
lijk omdat je niet weet wat
was gebeurd als je niets had
gedaan, aan de andere kant
omdat fiscus en bedrijfsvereni
gingen de feitelijke navorde
ring doen".
Veel onderzoeken worden
door de Loontechnische Dienst
of nu de DIA op gang
bracht. Dat vormt vaak voor
de fiscus of bedrijfsvereniging
aanleiding er werk van te ma
ken. „Gebeurt dat, dan gaat
het snel om tonnen, zo niet om
miljoenen", aldus Van Dijk.
„Het kan voorkomen dat een
werkgever tien mensen al en
kele jaren heeft werken voor
wie nooit sociale premies zijn
betaald".
ADVERTENTIE
•i*0 1 w
Ongeanimeerd
prijshoudend
AMSTERDAM - Het Beurs-
plein bleef gisteren opnieuw
kalm. De omzet in aandelen
van ƒ245 miljoen was weder
om laag en de beurs was over
wegend prijshoudend. Bij de
belangrijkste aandelen bleven
de schommelingen veelal be
perkt tot dubbeltjes.
Ook de obligatiemarkt maakte
pas op de plaats, nadat de
woensdagmorgen aangekon
digde staatslening met een
rente van 6,25 procent en een
vaste looptijd van zeven jaar
precies in het verwachtingspa
troon bleek te vallen.
Ahold reageerde aanvankelijk
met een licht lagere koers op
de dinsdagavond bekend ge
maakte kwartaalcijfers, maar
was op het eind van de dag
toch nog 0,90 meer waard op
ƒ61.40.
Wall Street sloot dinsdag ho
ger, maar bij een wat lagere
dollar werkte dit nauwelijks
inspirerend. Van de interna
tionale aandelen liet alleen
Unilever een aardige stijging
zien. Bij de financiële waarden
sprong Stad Rotterdam er al
uit met een daling van 1,30
op 92.20 Heineken raakte
eenzelfde bedrag kwijt op
ƒ117,90 nadat de koers eerder
deze week was opgestuwd
door overname-geruchten.
Grolsch leed een naar verhou
ding groter verlies bij de klei
nere fondsen. Koninklijke Pa
pier verloor ƒ2 op ƒ111. Nij-
verdal-ten Cate sprong eruit
met een stijging van een rijks
daalder op ƒ62. VNU en Wes-
sanen stoomden gezamenlijk
2 op