Vlichail Gorbatsjov rekent
af met de „Russische beer"
iCKN heft zich op
het een feestje
ZUI1
Jé
Duitse „kaping"
bleek misverstand
NIGE DOOI IN KOELE RELATIE FIRST LADY'S
Bloemen
houden van
Russen
Congres VS positief over
ontmoeting met Gorbatsjov
Y~
■EllIjSiP
ITENLAND
ficidócSoirumt
DONDERDAG 10 DECEMBER 1987 PAGINA 5
erhaal Stern over
aldheim ontkend
LGRADO Het instituut voor
itaire geschiedenis in Belgrado
ft in zijn archieven geen enkel do-
ïent over het oorlogsverleden van
sident Waldheim van Oostenrijk,
aan onderzoekers of het publiek
houden is. En nooit heeft een re-
teur van het Westduitse weekblad
rn een bezoek aan het instituut ge-
cht. Dat zegt een medewerker van
instituuut, nadat Stern vandaag
groot verhaal bracht over de ver
ende betrokkenheid van Wald-
m bij een Joegoslavische „zuive-
poperatie". Stern zegt zich te base-
op het 'instituut in Belgrado.
AMERIKANEN IN
ZUIDAFRIKAANS
INVASIELEGER
LISSABON Een gevangen Zuidafri-
kaanse soldaat heeft gisteren verklaard
dat zich onder de Zuidafrikaanse troe
pen die in september zuid-Angola bin
nenvielen, Amerikaanse militairen be
vonden. De Zuidafrikaanse eenheden
hielpen indertijd de guerrillastrijders
van de rechtse Unita in de strijd tegen
het marxistische regeringsleger. Vol
gens de soldaat zou het gaan om „enke
le" Amerikanen. Overigens heeft het
Angolese leger een nieuwe opmars van
Zuidafrikaanse troepen gesignaleerd.
Pretoria maakte zaterdag bekend dat
het zijn troepen uit Angola zou terug
trekken.
FRANKFURT Een misverstand tussen de piloot
van een Westduits verkeersvliegtuig en de vlucht-
leiding in Izmir, Turkije heeft gisteren geleid tot
kapingsalarm bij de Lufthansa en de regeringstop
in Bonn. Een uur lang geloofde men dat een lijn-
vliegtuig van Izmir naar Frankfurt boven Turkije
was gekaapt. Op het ministerie van binnenlandse
zaken in Bonn was zelfs al een crisisstaf bijeenge
roepen. Maar uiteindelijk landde de Boeing 727
van vluchtnummer LH 1593 met 52 passagiers en
zeven bemanningsleden veilig op het vliegveld
van Frankfurt. Klaarblijkelijk hadden de Turkse
verkeersleiders een noodsignaal ontvangen via een
speciale code in het radarsysteem. De code zou per
ongeluk door een van de vliegers zijn ingedrukt.
Coupleider Filipijnen
aangehouden
MANILA Filipijnse militairen heb
ben gisteren in een buitenwijk van
Manila de afvallige kolonel Gregorio
„Gringo" Honasan gearresteerd, de
leider van een bloedige couppoging in
augustus om het bewind van presi
dent Corazon Aquino omver te wer
pen. Honasan zou geen verzet hebben
geboden, toen een dertig- tot vijftigtal
militairen hem kwam arresteren. Pre
sident Aquino zei verheugd te zijn
over de gevangenneming van Hona
san. Staf-chef Ramos verklaarde dat
met de arrestatie van de 41-jarige ko
lonel de opstandige beweging achter
de couppoging van 28 augustus „effec
tief is geneutraliseerd".
Sovjetunie ontkent
doden door straling
MOSKOU Een hoge functionaris
van het ministerie van atoomenergie
in de Sövjetunie heeft tegengesproken
dat ook na de kernramp in Tsjernobyl
nog slachtoffers zijn gevallen door
straling. Volgens Filimontsev vonden
de 36 ongelukken bij de centrale,
waarvan drie met dodelijke afloop,
plaats tijdens bouwwerkzaamheden
en hadden niets te maken met radio
actieve straling. De krant „Socialisti
sche industrie" meldde begin deze
maand dat het stralingsniveau in
Tsjernobyl nog steeds te hoog was,
maar volgens Filimontsev ligt de stra
ling in het gebied al maanden onder
het toelaatbare niveau.
Ontvoering journalist
duurt duizend dagen
BAYRUT De Amerikaanse journalist
Terry Anderson wordt vandaag precies
duizend dagen gegijzeld door de extremis
tenbeweging Islamitische Jihad en hij is
daarmee de gijzelaar die het langste in Li
banon vastzit. Het laatste levensteken dat
van Anderson, AP-verslaggever voor het
Middenoosten, werd vernomen dateert
van 3 oktober vorig jaar toen zijn ontvoer
ders een videoband van hem opstuurden
Volgens een van Andersons medegevan
genen die verleden jaar na de geheime
Amerikaanse wapenleverantie aan Iran
vrijkwam worden hij en de andere Ame
rikaanse gijzelaars niet best behandeld en
zijn zij permanent geketend en geblind
doekt.
o EN HAAG Partijlei-
atr Gorbatsjov heeft tij-
t »ns zijn bezoek aan Ane-
J ka voorgoed afgerekend
et het imago van stroef-
lid, geslotenheid en
mberheid dat Sovjet-
el iders sinds 1917 hebben
tgestraald. Zelfs een no-
ire koude-oorlog-den-
j ir als ex-secretaris-ge-
M ?raal van de Navo mr. J.
euns kon afgelopen da-
t»n in een televisiecom-
entaar moeilijk weer-
?jand bieden aan de open
j i positieve benadering
c in de Russische leider.
et alleen in de VS, maar
k in Westeuropa breekt
in zich nu het hoofd over
e vraag of Gorbasjov, die
d or de media zo'n pregnante
a druk maakt, wel écht is.
|0 éént hij wat hij zegt, of is hij
evenals Reagan trou
wens gepolijst door media
deskundigen en pr-adviseurs.
Speelt hij listig en doortrapt
in op publieke sentimenten?
Nederlandse televisiemakers
en adviesbureaus die zich
bezig houden met public rela
tions en mediatrainingen
hebben in elk geval weinig
onechtheid kunnen ontdek
ken aafi de Russische partij
leider.
Mentaliteit
Ton Planken van „Ton Plan
ken Produktie bv" in Rotter
dam onder meer verant
woordelijk voor de training
van ambtenaren die voor de
enquêtecommissie moesten
verschijnen heeft de in
druk dat Gorbatsjov „gewoon
zichzelf" is. „Hij doet spon
taan en dat is hij waarschijn
lijk ook". Dat Gorbatsjov met
name op de Amerikanen zo'n
geweldige indruk maakt, zegt
volgens de pr-adviseur meer
over de mentaliteit van de
Amerikanen zélf dan over het
optreden van Gorbatsjov.
Planken: „Amerikanen den
ken graag zwart-wit. Ze heb
ben jarenlang geleefd met al
lerlei gruwelverhalen over de
Sovjetunie en haar leiders. Nu
de partijleider met goed
nieuws naar Washington
komt is de euforie zo groot,
dat hij bijna niet kan afgaan.
Die euforie wordt nog eens
versterkt door het gigantische
Amerikaanse media-circus,
dat dit soort ontmoetingen be
geleidt".
Bij pr-Adviesbureau Bennis in
Den Haag gelooft men even
eens in de echtheid van Gor-
batsjov's optreden. Medewer
ker C. Kurpershoek wijst
daarbij wel op de perfecte
voorbreidingen van dit soort
happenings. „Alles wordt
doorberekend en niets aan het
toeval overgelaten. Maar ik
heb toch de indruk dat Gor
batsjov een natuurlijk gevoel
heeft voor dit soort dingen,
ook al ligt het voor de hand
dat die natuurlijke aanleg
door trainingen is versterkt"
Wanneer Kupershoek de bei
de wereldleiders een cijfer
moet geven voor hun optre
den komt hij op een 6 voor
Reagan en een 8 voor Gor
batsjov. „Het gaat Reagan al
lemaal wat houterig af. Het
enthousiasme dat hij in het
begin van zijn regeerperiode
had, is een beetje verdwenen.
Het verdrag moet nog gerati
ficeerd worden, en dat maakt
hem wat onzeker in zijn op
treden".
Televisiejournalist Jaap van
Meekeren, die in het verleden
ook mensen trainde voor tv-
optredens, zegt dat hij Gor
batsjov niets meer hoeft te le
ren. „Die man is een heel
sterke persoonlijkheid, een
natuurtalent. Dat hebben we
kunnen zien op televisiebeel
den uit Rusland, waar hij tus
sen de mensen op straat de
zelfde houding aanneemt als
nu tijdens de ondertekening
van het verdrag".
Media-trainer Bob $e Ronde
uit Utrecht vindt het „knap",
zoals de partijleider de ver
schillende doelgroepen be
speelt. Hij houdt niet alleen
rekening met de Amerikanen,
maar ook met de andere Wes
terse landen en zijn eigen
achterban in de Sovjetunie.
Daar zit volgens De Ronde
vanzelfsprekend een groot
stuk training achter, „maar
daar is ook niets op tegen. Het
politieke belang van deze top
is te groot om dat zomaar op
zijn beloop te laten". De Ron
de: „Het enige dat ik kan be
oordelen is in feite hoe de
man overkomt. Of ik me als
kijker kan identificeren met
zijn boodschap. Ik denk dat
dat wel is gelukt. Zo moeilijk
is dat overigens niet. Want hij
kwam met een vredesbood
schap naar Washington en dat
is iets waar niemand wat op
tegen kan hebben, zo vlak
voor de kerst".
HENK VAN DEN BOOM
„Tot ziens in Moskou!"; zo luidde de toast die partijleider Gorbatsjov gisteravond uitbracht bij
het diner ter ere van president Reagan.
FOTO: AP
ÉHINGTON In de wat koele betrekkingen tussen de First
's is sinds gisteren enige dooi waarneembaar. Na de rond-
ig die Raisa Gorbatsjova kreeg door het Witte Huis, noem-
ancy Reagan de berichten dat de beide vrouwen zijn ver
teld in een „kleding-oorlog" en het niet goed met elkaar
nen vinden „belachelijk". „Ik neem aan dat zij er net zo
denkt", zei ze met een verwijzing naar Raisa.
>a nodigde mevrouw Reagan uit voor een bezoek aan Mos-
Leningrad. „We hebben vele historische plaatsen, vele
historische gebouwen", zei ze. Tijdens de ondertekening van het
INF-verdrag zou volgens waarnemers een klein vonkje tussen
de beide dames zijn overgeslagen. Aanvankelijk wisselden de
First Lady's geen woord, maar nadat beide presidenten hun pa
rafen hadden gezet boog Nancy zich over naar Raisa en zei: „Ik
geloof dat we elkaar de hand moeten geven".
Gistermiddag bezocht Raisa Gorbatsjov de National Gallery of
Art in Washington. Bij die gelegenheid zei ze dat zij hoopt meer
van de VS te zien tijdens een toekomstig bezoek.
Lieke Thesingh (links) is
zichtbaar aangegrepen door
de gloedvolle speech waar
mee haar roemruchte voor
gangster Slenie Strikwerda
het „Komitee Kruisraketten
Nee" tot geschiedenis ver
klaart.
FOTO: ANP
i!' STERDAM - Om pre-
vc i één minuut over half
"en heeft het „Komitee
t' lisraketten Nee" zich
3n eravond opgeheven.
,g, Drzitster Lieke The-
-exg^deed dit door de ha-
»p r met zo'n daverende
J!jp op de tafel te laten
rdalen dat sommige
N-leden dachten dat
atjeen vuurwerkbom ont-
fte.
id
,h reden van dit onverwachte
eld, van iemand die nota
ifv e afkomstig is uit de PSP,
je ongetwijfeld emotie zijn ge-
st- Lieke Thesingh was
da tbaar aangegrepen door de
s dvolle speech waarmee
e r roemruchte voorgangster
rel 'ie Strikwerda even daar-
j r het KKN tot „geschiede-
lie had verklaard,
at ningmeester Ton Bervoets
K een opzienbare medede-
Het KKN heeft een batig
\jll o van acht- negenhon-
Iduizend gulden Dit geld
zal terugvloeien naar de ze
ventien organisaties die begin
1983 het KKN hebben opge
richt. Eén uitgave heeft het
KKN zelf op de valreep nog
gedaan. Zaterdag staat in een
aantal kranten een grote ad
vertentie, waarin „al die dui
zenden bedankt worden, die
zich de afgelopen jaren voor
het Komitee hebben.
Successen zoals het INF-ver
drag plegen vele, soms onver
wachte vaders te hebben, con
stateerde Sienie Strikwerda.
Tot zichtbare vreugde van
haar toehoorders pikte zij er
één uit: Hans van den Broek
„Onze eigen minister van bui
tenlandse zaken is voldaan. Hij
spreekt véél over „mijn colle
ga en ik" en met die collega
bedoelt hij de Amerikaanse
minister Shultz: waarin een
klein land toch groot kan
zijn..."
Maar ook de vredesbeweging
zelf kreeg een veeg uit de pan
van Sienie Strikwerda. „Som
migen van ons zijn ronduit
tobberig. Anderen beramen al
weer nieuwe acties, als een
soort naijl-effect van de strijd
die zoveel jaren gevoerd moest
worden. Weer anderen vertel
len uitvoerig over de spelletjes
die ze steeds zo slim gespeeld
hebben en waarbij ze steeds
zo'n groot inzicht in de politie
ke situatie gehad hebben".
Ook die laatste uitspraak ver
oorzaakte weer een lachsalvo,
omdat daarmee overduidelijk
secretaris Mient Jan Faber
werd bedoeld, die nogal eens
voor verwarring in de vredes-
gelederen heeft gezorgd door
zijn plotselinge koerswendin-
gen. Sienie Strikwerda wilde
daarmee niet zeggen dat er op
de lauweren gerust kan
worden. „Naïveteit is voor de
vredesbweging nooit een goe
de eigenschap, maar nu hele
maal niet. Zachtmoedig als een
duif moeten we zijn, doch óók
arglistig als een slang".
Na de opheffingvergadering
verorberde het KKN drie gro
te kruisraketten, die de kok
van de FNV kunstig uit huza
ren-, aardappel- en zalmsalade
had vervaardigd.
RIK IN T HOUT
WASHINGTON Bij alle
drukte rond het INF-ver-
drag is niet opgevallen dat
tussen de Verenigde Sta
ten en de Sovjetunie ook
een bloemenverdrag tot
stand is gekomen. Met in
gang van 1 januari kunnen
Amerikanen en Sovjetrus-
sen voor het eerst bloemen
uitwisselen door een Fleu-
rop-systeem waaraan ze
ventien bloemenhandela
ren in Estland en Moskou,
Leningrad en andere grote
steden in de Sovjetunie,
meedoen. Er is overigens
nog geen „Bloemen hou
den van ...-slogan" bedacht
voor de bloemenactie.
(Vervolg van de voorpagina)
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Het is
niet uitgesloten dat de
Russische partijleider Gor
batsjov gisteren een voor
stel over de terugtrekking
van Sovjet-adviseurs uit
Nicaragua en over het
Middenamerikaanse vre
desplan aan de Ameri
kaanse president Reagan
heeft voorgelegd. Tijdens
zijn ontmoeting met acht
leiders uit het Amerikaan
se Congres, die een uur
duurde, suggereerde Gor
batsjov iets dergelijks van
plan te zijn.
„Zijn reactie was hoopge
vend", zei woordvoerder voor
de Democraten Jim Wright
opgetogen. Tijdens de ontmoe
ting, die in alle vroegte in de
Russische ambassade plaats
vond, werd Gorbatsjov onder
meer aan de tand gevoeld over
Afghanistan, Midden-Ameri-
ka, de mensenrechten en de
vermindering van de conven
tionele wapens in Europa.
Over dat laatste onderwerp zei
de partijleider bereid te zijn
dat vraagstuk aan te pakken,
maar hij gaf verder geen bij
zonderheden.
In het algemeen waren de
Congresleden zeer te spreken
over het optreden van Gor
batsjov. Opmerkelijk was dat
de partijleider voor het eerst
toegaf dat hij ook in eigen land
met enige oppositie tegen het
INF-akkoord rekening heeft
te houden. In de Amerikaanse
Senaat bleek na het bezoek
van de partijleider de weer
stand tegen het akkoord ver
der verminderd. De republi
keinse senator Bob Dole, die
enige dagen geleden nog ster
ke twijfels had over het ak
koord, prees nu de overeen
komst en zei dat ratificatie
door de Senaat waarschijnlijk
geen problemen op zal leve
ren.
Heiligdom
Na het bezoek van de Con
gresleden ontving Reagan
Gorbatsjov in zij studeerver
trek; zijn „heiligdom" waarin
hij slechts zelden bezoekers
toelaat. Dit gesprek duurde
maar tien minuten waarna
nog bijna twee uur werd door
gepraat in de Oval Room van
het Witte Huis, in het gezel
schap van vice-president Bush,
minister Shultz, minister Sje-
vardnadze, defensieminister
Carlucci, de secretaris van het
Centraal Comité Dobrynin en
diens collega Jakolov. Overi
gens moesten Gorbatsjov en
Reagan het nog doen zonder
detailrapporten van de twee
werkgroepen die dinsdagmor
gen waren ingesteld. Die
werkgroepen zetten hun con
clusies pas aan het einde van
de middag op papier. Ook in
deze fora werden naar ver
luidt geen doorbraken bereikt.
al werd het verloop van de ge
sprekken „zeer produktief"
genoemd.
Woordvoerder van het Witte
Huis Marlin Fitzwater zei dat
de plot van de besprekingen
nog niet zichtbaar was. „Maar
donderdag gaan we naar de
conclusies toe".
De Russische woordvoerder
Gerasimov had als nieuws te
melden dat Shultz en Sjevard-
nadze hun handtekening heb
ben gezet onder een gezamen
lijk verificatie-experiment dat
betrekking heeft op kernproe
ven. Gerasimov gaf toe dat
Gorbatsjov en Reagan over
Afghanistan hadden gespro
ken, en dat zelfs een tijdsche
ma voor het terugtrekken van
de Sowjettroepen ter tafel was
gelegd. „Maar ik loop op niets
vooruit".
Ondanks al deze voorzichtige
woorden, wist het optimisme
over de Top gisteren in Was
hington nog van geen wijken.
Tijdens het staatsbanket dat 's
avonds in de Russischer am
bassade werd aangericht ter
ere van president Reagan, de
monstreerden de beide partij
leiders een bijzonder hartelijk
en warm contact. Gorbatsjov
zei in een korte tafelrede dat
op belangrijke punten resul
taat was geboekt en wond er
geen doekjes om dat hij
Reagan snel wéér wil ontmoe
ten. Reagan op zijn beurt
kwam met een Russische heil
wens, die door de Russische
vertegenwoordiging met ap
plaus en gelach werd begroet.
(ADVERTENTIE)
Zé
O <S>
LANDSE STAATS LOTERIJ
simH
2
Sjj,
er nog.
iU g
Z, O
Koopi meieen ee
i. Alles bii elkaar
ÉÉR KANS IN DE STAATSLOTERIJ
ADVOCAAT TUDENS
HOGERBEROEP
BOOTRAMP:
Kapitein Herald
was niet
verantwoordelijk
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Gezagvoer
der David Lewry (47) van
de voormalige Britse auto
veerboot Herald of Free
Enterprise was „strikt ge
nomen" niet verantwoor
delijk voor het verlies van
zijn schip. De Herald of
Free Enterprise kapseisde
en verging op 6 maart
1987 voor het Belgische
Zeebrugge met het verlies
van 193 mensenlevens.
Lewry's advocaat, mr. Belinda
Bucknall. verdedigde in Lon
den niet alleen de zonderlinge
stelling dat haar cliënt in feite
geen schuld trof voor het ver
lies van zijn schip maar ook
dat hij niet aansprakelijk kon
worden gesteld voor de fouten
van zijn bemanning, aangezien
deze niet in zijn dienst was. Mr
Bucknall ging er dan ook van
uit dat de Londense commissie
van onderzoek gezagvoerder
Lewry veel te streng had ge
straft.
Lewry is in beroep gegaan te
gen de beslissing van de Lon
dense commissie van onder
zoek, voorgezeten door mari-
nerechter Sheen, die hem af
gelopen zomer voor de duur
van een jaar beroofde van zijn
brevet. Dit appel werd deze
week gehoord door twee rech
ters van het Londense hoge
gerechtshof. Zij hopen nog
voor Kerstmis uitspraak te
kunnen doen.
Kapitein Lewry mag tot vol
gende zomer niet meer varen
„en dat gaat hem ruineren".
Volgens de advocaat is zijn
slordigheid de avond van de
veerramp niet eens ernstig te
noemen. Dit drama was een
rechtstreeks gevolg van het
slechte controlesysteem dat de
rederij Townsend Thoresen
(nu P„0) David Lewry en alle
andere gezagvoerders van
deze maatschappij had opge
legd in verband met het ope
nen en sluiten van de garage
deuren.
Mr. Bucknall is van oordeel
dat Lewry en zijn beman
ningsleden Leslie Sabel en
Mare Stanley niet kunnen
worden beschuldigd van man
slag, een mogelijkheid die in
Engeland nog steeds gerechte
lijk wordt onderzocht. De ad
vocaat herinnerde eraan dat
een van Townsend Thoresens
autoveerboten minstens vijf
keer voor het drama van Zee-
brugge zee had gekozen met
alle deuren wagenwijd open.
De TT-directie was hiervan
wel op de hoogte, maar nam
toch geen maatregelen om die
slordigheid te beteugelen
