Verlies aan taken biedt kerken kans op ander werk Strijd tegen uitwassen christendom niet langer hoofddoel humanisten CcidócSomar GEESTELIJK LEVEN/OPINIE kerk wereld beroepingen Wie betaalt de betaling? Cgidae6omfl/nt DONDERDAG 10 DECEMBER 1987 PAG COC verliest ook in hoger beroep van mgr. Simonis AMSTERDAM Kardinaal Simonis hoeft zijn omstreden uit latingen over homoseksuelen niet te herroepen. Hij heeft zich niet nodeloos grievend uitgelaten, hoewel zijn bewoordingen misschien minder ongelukkig hadden kunnen worden geko zen. Bij de huidige stand van de wetgeving, waarin nog niet sprake is van een algemene wet gelijke behandeling, is het niet ongeoorloofd de leer te verkondigen waarbij homoseksuele ge dragingen ontoelaatbaar zijn. Met deze uitspraak heeft de pre sident van het Amsterdamse gerechtshof mr. P.M. Witteman, vanmorgen de Nederlandse vereniging tot integratie van ho moseksualiteit COC in het ongelijk gesteld in het beroep dat ze had aangetekend tegen een uitspraak van de rechtbank in Utrecht. Bij kort geding had het COC de rechter gevraagd kar dinaal Simonis te verbieden zich beledigend en kwetsend over homoseksualiteit of jegens homoseksuelen uit te laten. Ook moest het kardinaal Simonis worden verboden begrip te tonen voor discriminatie van homoseksuelen. Namens het COC zei bestuurslid T. van Rij het te betreuren dat de zaak was verloren. Het hoger beroep is zinvol geweest omdat de president van het hof te Amsterdam veel betere overwegingen en veel genuanceerder uitspraak heeft gedaan dan de rechtbank te Utrecht. „Wij vinden het een goede zaak dat de kwestie van de anti-discriminatiewetgeving nu weer te rug naar de politiek wordt gebracht. Het COC zal nu ook met meer kracht aandringen op de wet gelijke behandeling", aldus Van Rij. De deugd wordt geprezen, maar sterft ondertussen van de kou. Raad van Kerken wil parlementair onderzoek armoede in Nederland AMERSFOORT De Raad van Kerken in Nederland zal het parlement vragen om een onderzoek naar de omvang van de armoede in Neder land. Dat heeft de raad woensdag in Amersfoort be sloten. De raad van kerken discus sieerde gisteren over de ver klaring van de 450 deelne mers aan de conferentie 'De arme kant van Nederland'. Deze conferentie, georgani seerd door de Dienst in de Industriële Samenleving vanwege de Kerken (DISK) en de secties dienst en sociale vragen van de raad, werd eind september in Amster dam gehouden. In de verkla ring wordt gepleit voor een ander regeringsbeleid dat leidt tot verbetering van de positie van de mensen met de laagste inkomens in ons land. Het huidige beleid van ver groting van de inkomensver schillen heeft volgens de ver klaring geleid tot de armoede in Nederland geleid. Tijdens de discussie werd erop gewezen dat de kerken signalen over de armoede on der de Nederlanders opvan gen via hun diakonieën en parochiële charitasinstellin- gen. Omdat leden van het kabinet openlijk de tot nu toe gepubliceerde resultaten van onderzoek in twijfel trekken, wil de raad dat het parle ment de omvang en de oorza ken van de armoede in Ne derland onderzoekt. Shell en Philips De raad heeft verder beslo ten een gesprek aan te vra gen met de raad van bestuur van Shell en Philips. De raad wil daarin uitleggen waarom hij voorstander is van terug trekking van kerkelijke be leggingen uit beide bedrijven wegens hun betrokkenheid bij de instandhouding van het apartheidsregime in Zuidafrika. Aanleiding voor de discussie was het - aan vankelijk geheim gehouden gesprek dat een delegatie van de RK bisschoppenconferen tie eind september met de raad van bestuur van Shell heeft gehad. Daarmee zouden de bisschoppen volgens som migen een besluit van de raad hebben genegeerd dat de lidkerken van de raad te genover Shell alleen geza menlijk zouden opereren. Personalia bisdom Rotterdam De bischop van Rotterdam heeft benoemd: T.F. Buitendijk O.Carm. tot pastor in de Titus Brandsmaparochie te Dordrecht; J.M.L. Smies, permanent diaken van het bisdom, werd door de bis schop ter beschikking gesteld aan het Ordinariaat van de Nederlandse Strijdkrachten. Goedkeuring Onder goedkeuring van de arbeids overeenkomst verleende de bis schop kerkelijke zending aan: Mevr. M.J. Speckens-van Tuyl als pastoraal werkster in de parochie H. Nicolaas te Zoetermeer; Mevr. E.H.A.M. Wiegant als assis tent-pastoraal werkster in het deke naat Rotterdam; Mevr. E.M. van Zijl als pastoraal werkster in de parochie St. Pascha- lis Baylon in Den Haag. Nederland* Hervormde Kerk Beroepen te Blggekerke en Melis- kerke, mevrouw N.J.Köter-Middel- hoek, kandidate te Vlissingen. Beroepen te Deurne en Helenaveen. mevrouw P.J.van der Plas, vicaris te Bathmen. die dit beroep heeft aan genomen. Aangenomen naar Vianen, J.Ch.Plaat, ziekenhuispredikant te 's Hertogenbosch. Beroepen te Haarlem-oost als gees telijk verzorger van de hulzen van bewaring De Koepel en De Vest, drs.R.Knol te Dlemen-Watergraafs- meer-Bijlmer, geestelijk verzorger van Overamstel, die dit beroep heeft aangenomen. Aangenomen naar Franklin Lakes (USA), C. Vogelaar te St Katharines, die bedankte voor Corsica In com binatie met Sioux Falls en Sunnysi- de en Sloux Center (alle in USA). Gereformeerde Kerken Beroepbaarstelling: J.ter Afest, Akelei 41. 8265 KA Kampen. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt Beroepen te Emmen, drs.P.J.Trlmp te Bedum. Beroepen te Assen-noord en Zuid- horn. drs.P.J.Trimp te Bedum. Bedankt voor Hoogeveen, H.Jagers- ma te Bergentheim. Christelijke Gereformeerde Ker ken Aangenomen naar Amersfoort. H.Biesma te Apeldoorn-oost. Gereformeerde Gemeenten Beroepen te Nieuwerkerk (Zld), M.Mondria te Waardenburg. Beroepen te Lelystad. J.Karels te Rijssen. Beroepen te Rotterdam-Alexander- polder, M.Golverdingen te Utrecht- Beroepen te 's Gravenzande, G.Mouw te Genemulden. SCHEIDEND SECRETARIS GEREFORMEERDE KERKEN: LEUSDEN De kerken marginaliseren; ze schui ven steeds meer naar de rand van de samenleving en hebben steeds minder invloed. Sommigen ra ken in een soort kramp als ze moeten constate ren dat de kerken taken moeten afstoten omdat anderen die hebben overgenomen. Die kramp vind ik onjuist; sommige dingen niet meer (kunnen) doen be tekent aan de andere kant: nieuwe taken kun nen aanpakken. Dat zegt drs. E. Hazelaar, in een gesprek ter gelegenheid van zijn afscheid, op 16 de cember, als algemeen secreta ris van de Gereformeerde Kerken in Nederland. „Je ziet het aan het diakonaat. De overheid heeft tal van ta ken overgenomen die vroe ger door de kerken en chris telijke organisaties werden gedaan. Men kan dat functie verlies noemen. Moet je daar treurig om zijn? Ik denk van niet. Er ontstaat ruimte om als kerken andere dingen aan te pakken. Maar daar voor moet je wel flexibel zijn en ik heb het gevoel dat in ieder geval de Gereformeer de Kerken dat niet genoeg zijn". Na bijna eenentwintig jaar verlaat drs. Hazelaar de Ge reformeerde Kerken. Bij veel gereformeerden in den lande is zijn naam onbekend; een synodepraeses of een lid van het moderamen (dagelijks be-» stuur) geniet meer bekend heid. Maar wie enigszins ver trouwd is met het landelijk verband van de Gerefor meerde Kerken weet dat de invloed van Hazelaar groot is. Op synodevergaderingen voerde Hazelaar geregeld het woord. Opvallend was steeds zijn nuchtere taal. „Er is in de synode soms de neiging om allerlei zaken theologisch te willen funderen, terwijl dat helemaal niet aan de orde is. Allerlei organisatorische kwesties moet je zakelijk be kijken en daar hoef je niet hele zwaarwichtige theologi sche verhalen bij te houden". Buiten de synodezaal was de invloed van Hazelaar nog groter: in besprekingen over Drs. E. Hazelaar „binnenkerkelijke" zaken maar ook die over Samen op Weg. Bekend is dat Hazelaar soms grote moeite heeft (ge had) met de wijze waarop hervormden en gereformeer den met elkaar omgaan in het Samen op Weg-proces. Hij wil daarover niet zo veel kwijt, maar duidelijk is waar de schoen ongeveer wringt. Er is in de eerste plaats spra ke van een botsing tussen het hervormde kerkgevoel en de gereformeerde traditie. Her vormden zijn beducht voor de gereformeerde „aanpak- kerige" wijze van handelen en hun drang om alles te or ganiseren. Gereformeerden op hun beurt kijken argwa nend naar de hervormden waar de positie van het mo deramen veel zelfstandiger is ten opzichte van de synode en waar de interne kerkpoli tieke verhoudingen soms voor verrassingen zorgen. Bouw Hazelaar herinnert aan een dieptepunt in de Samen op Weg-verhouding in 1973. Na zorgvuldige voorbereidingen en grote eenstemmigheid, be sloten de hervormden toch niet hun landelijk apparaat samen met de gereformeer den in Leusden te bouwen. Vanuit Den Haag verhuisde het hervormde landelijk ap paraat naar Leidschendam. Hazelaar: „Ik ben ervan overtuigd dat gezamenlijke bouw wezenlijk zou hebben bijgedragen tot een vlotter verloop van Samen op Weg. Als je vlak bij elkaar zit, is er een veel betere communica tie, je leert elkaar veel beter kennen. En dan lopen aller lei dingen vlotter. Daar ben ik van overtuigd. Maar goed, dat is toen gebeurd, laten we maar zeggen dat de tijd toen nog niet rijp was voor ge meenschappelijk bouw". Naar zijn mening zou in de toekomst de herenigde kerk twee vestigingen kunnen hebben: in Leusden en in Driebergen. De Hervormde Kerk heeft in die plaats di verse bezittingen. „Zakelijk gezien zou dat een verstandi ge oplossing kunnen zijn. Je kunt het landelijk apparaat dan splitsen: in Leusden het administratief centrum en in Driebergen de beleidsstaf. De afstand tussen beide plaatsen is zo'n twintig kilometer. Dat is te doen, dunkt me". Adviezen Drs. Hazelaar, van huis uit bedrijfseconoom, is de afgelo pen jaren voor velen in en buiten de synode een be trouwbare raadsman geweest. Talloze malen adviseerde hij synodeleden voor het formu leren van een amendement (wijzigingsvoorstel), maar ook het moderamen (bestuur) van de synode heeft graag en veel gebruik gemaakt van zijn deskundigheid. Tijdens de laatste synodezitting, in november, nam de synode af scheid van Hazelaar. Synode praeses (voorzitter) ds. E. Overeem, gebruikte toen de termen deskundig, integer en bescheiden. Ieder die Haze laar meemaakte, kan met die woorden instemmen. Hij is ook een heel goede „school meester". Tijdens een ver warrende, ondoorzichtige be spreking in de synode kon Hazelaar in een paar zinnen zeggen waar het nu feitelijk om ging. Heel wat synodele den begrepen pas na Haze laars optreden wat er aan de orde was en dan bleek hoe verhullend soms een discus sie gevoerd werd. De Gereformeerde Kerken hebben tijdens het dienstver band van drs. Hazelaar grote veranderingen doorgemaakt. Niet alles is positief te noe men, maar de balans slaat voor hem toch door naar de goede kant. „Een groot voor deel vind ik de openheid van de Gereformeerde Kerken. Er zijn de oecumenische con tacten die sterk zijn gegroeid, maar er is ook de openheid naar de samenleving. Alle maal goede zaken denk ik die te maken hebben met het besef dat „zelfs de gerefor meerden het niet altijd zeker weten". Want dat was toch wel de houding die we vanuit het verleden hadden. Gaan deweg is het duidelijk gewor den dat de kerken zich wat minder pretentieus dienen op te stellen. Vroeger overheer ste de zekerheid van het we ten. Nu beseffen we meer dat de waarheid meerdere kan ten kan hebben. Natuurlijk moet je niet alles betrekkelijk stellen, maar we hebben ge leerd elkaar de ruimte te ge ven. Treffend vind ik de for mulering waarmee in de Ge reformeerde Kerken de kin deren mee mogen doen aan het avondmaal. Er staat na melijk dat „de synode niet zal verhinderden dat kinderen het avondmaal mee vieren". Zo'n formulering geeft ruim te, maakt nuance mogelijk. Dat is denk ik de goede weg". Onzekerheid Drs. Hazelaar voegt er aan toe: „Tegenover de toegeno men ruimte hebben sommi gen in onze kerken behoefte aan duidelijkheid, zekerheid. Maar het is de vraag of de sy node daaraan tegemoet kan komen. Want de synode is niet meer of minder dan een vergadering van afgevaar digden van de plaatselijke kerken. Wanneer in de plaat selijke kerken onzekerheid heerst, wanneer dingen niet zo zeker meer zijn, zal dat ook op de synode zo blijken te zijn". Hij herinnert eraan hoe in de gereformeerde traditie zoiets als een centraal leergezag volgens het katholieke model niet bestaat. Een synode- voorzitter is dan ook niet een kerkleider zoals in de catho- lica een bisschop dat wel is. „Als een synode-voorzitter ergens een uitspraak over doet, zijn de kerken daar niet aan gehouden. Wij geloven dat het Woord aan de ge meente is geopenbaard. Die plaatselijke kerk is dan ook in hoge mate zelfstandig. Het landelijk kerkverband heet niet voor niets: Gereformeer de Kerken, meervoud. De sy node is een vergadering van de afgevaardigden van de plaatselijke kerken." De laatste jaren daalt het le dental van de Gereformeerde Kerken: In 1974 waren er bijna 880.000 leden; nu zijn er 820.000 gereformeerden in ons land. „Ik denk dat die daling nog wel even doorzet. Ik kan me voorstellen dat we in de 21e eeuw ergens tussen de 600.000 en 700.000 leden zitten. Dat is jammer. Maar we moeten er ook bij beden ken dat tegelijkertijd de gere formeerden die blijven, nog steeds hetzelfde voor hun kerk over hebben in finan cieel opzicht, zo'n 280 gulden per jaar. En dat is in vergelij king met hervormden en ka tholieken erg veel. „Echt zor gen maak ik dan ook niet voor de toekomst. Natuurlijk moeten de kerken hun (fian- cieel) beleid afstemmen op vermindering van het aantal leden en dus op minder in komsten. Maar dat beleid wordt al een aantal jaren ge voerd, dus ik heb er alle ver trouwen in dat we goed door de periode van inkrimping heen komen". LÜTSEN KOOISTRA GLASTRA VAN LOON: UTRECHT De strijd tegen de onmenselijke uitwassen van de christelijke geloofsij ver mag niet meer het hoofd doel voor humanisten zijn. De milieuvervuiling, bewa pening, genetische manipula tie en het opkomend funda mentalisme vormen een veel grotere bedreiging voor de mensheid. Humanisten die ondanks deze ontwikkelin gen de „oude strijd" willen voortzetten, zijn met „blind heid" geslagen. Dat betoogde prof. mr. J.F. Glastra van Loon, voorzitter van het Hu manistisch Verbond, in zijn Socrateslezing over 'Huma nisme en Levensstijl' in Utrecht. Humanisten proberen zelf hun bestaan zin te geven en niet zoals christenen die zin geving buiten deze werke lijkheid te zoeken, aldus Glastra van Loon. De „een heid stichtende en zichzelf versterkende kracht van een dergelijke dogmatische ge loofshouding" mag volgens hem niet worden onderschat. Daarbij komt dan bovendien, zoals in het christendom, „de troostende en straffende wer king die uitgaat van een al machtige persoonlijke God, en er ontstaat een maat schappelijke gezagsstructuur die het zonder grote moeite tegen die van de parlemen taire democratie kan opne men". Opmerkelijk vindt Glastra van Loon het daarom dat de kerken leeglopen. Iets wat niet alleen de kerken zelf, maar ook de humanisten zor gen zou moeten baren. Vaak zijn namelijk negatieve ge voelens tegenover de kerk of Mr. J. F. Glastra van Loon FOTO: Dijkstra de door haar vertegenwoor digde levensstijl debet aan die leegloop, meent Glastra van Loon. „Het verlaten van de kerk is voor velen dan ook niet een stap naar zelf standigheid, maar een toe stand van innerlijke onzeker heid". Deze nood moet de hu manisten een zorg zijn, zo be toogde hij. Kerk moet openlijk zeggen: echtscheiding is geen zonde" 99 LEIDSCHENDAM „De kerk moet nu maar eens openlijk zeggen dat echtscheiding geen zonde is. Geen hond noemt echtscheiding nog een zonde, dus de kerk moet het nu maar eens zeg gen". Dat zegt ds. Th.M. Loran, secretaris van de hervormde raad voor de zaken van kerk en gezin, naar aanleiding van de besloten kerkdienst in Delfzijl waarin vorige week een gereformeerd echtpaar een echtschei ding liet bevestigen. Loran, die nog nooit van een dergelijke dienst in de Her vormde Kerk heeft verno men, noemt het "goed" wat er in Delfzijl is gebeurd, maar toont zich weinig ge lukkig met de vorm van een besloten kerkdienst. „Ik kan me er niets bij voorstellen. Een eredienst is per definitie openbaar". Hij meent dat een bevestiging van een echt scheiding het best in een nor male kerkdienst kan gebeu ren. Immers, de inzegening van een huwelijk is ook een zaak van de gehele gemeen te. Volgecs de hervormde kerkorde behoren een of meer ouderlingen of diakens bij de bevestiging en inzege ning van een huwelijk aan wezig te zijn. „Echtscheiding is een pijnlijke keuze, dus dan moet de gemeente van Christus er zijn", aldus Lo- Hij wijst erop dat slechts een klein aantal gescheidenen „op een goede manier uit el kaar gaan" en wellicht in de kerk God om vergeving voor hun fout gelopen relatie en om zegen over hun toekomst willen vragen. In de Hervormde Kerk wordt niets over echtschei ding gezegd, „gelukkig" al dus Loran. Ook is er niets ge regeld over ambtsdragers die tot een echtscheiding beslui ten. Volgens Loran moet van geval tot geval worden beke ken of een predikant, ouder ling of diaken na een echt scheiding kan aanblijven. Loran toont zich zeer geluk kig met het artikel dat dr. O.F. ter Reegen, officiaal (voorzitter van de kerkelijke rechtbank) in het aartsbis dom Utrecht en de bisdom men Groningen en Rotter dam, vorig jaar publiceerde. Echtscheiding kan volgens Ter Reegen een moedige daad zijn, „als publieke be kentenis van menselijk falen, maar ook als van opgeven van verworven zekerheden". Als remedie tegen echtschei ding pleit hij voor betere hu welijksvoorbereiding. Anglicaanse theoloog die zelfmoord pleegde schreef aanval Runcie LONDEN De anglicaanse theoloog die maandag zelf moord pleegde, was inder daad de auteur van de ano nieme aanval op de aartsbis schop van Canterbury, dr. Robert Runcie, hoofd van de Anglicaanse Kerk. De secre taris-generaal van de Angli caanse synode, Derek Pattin- son, en de secretaris van de financiële raad van de Kerk, James Shelley, hebben dit in In februari hadden ze dr. Ga- reth Bennett, kerkhistoricus te Oxford, uitgenodigd het voorwoord van ,Crockford's Clerical Directory', de twee jaarlijkse almanak van de kerk te schrijven. Overeen komstig de Crockford's tradi tie is de tekst ongewijzigd ge publiceerd, zo schrijven ze. Bennett heeft steeds ontkend dat hij de auteur was. Engel se kranten hadden hem als een van de vier mogelijke auteurs aangewezen. Een col lege van New College in Ox ford, waar Bennett doceerde, zei in een reactie dat Bennett kennelijk niet heeft kunnen leven met de gedachte dat hij tegenover vrienden en colle ga s gelogen heeft over het feit dat hij de auteur was. Pattinson, de hoogste functio naris van de Anglicaanse Kerk, zou zich vandaag moeten verantwoorden op het moderamen van de syno de, waarvan Runcie voorzit ter is. De commerciële banken gaan hun cliënten laten ba voor de diensten die zij aan hen verlenen. Rabo-bai Postbank zijn de eerste die geld gaan vragen voor hun sten: een vast bedrag per transactie of een aanslag op d ditrente. Vooral degenen die meer dan gemiddeld de gebruiken voor hun betalingen, lopen het risico stral tegoed van hun bankrekening omlaag te zien gaan, De banken hebben hun argumenten voor deze maat Het betalingsverkeer breidt zich enorm uit, elke overs ving kost de bank geld en de salarisrekening wordt gel voor de betaling van allerlei kleinigheden. Bij gebre contanten worden zelfs pakjes sigaretten met een betaal of cheque afgerekend. De kosten van dergelijke beta] kunnen de banken niet terugverdienen via de rentebs ningen. DAARTEGENOVER wijzen de consumentenorganisat op dat de banken dit over zichzelf hebben afgeroepen het gebruik van salarisrekeningen te propageren. II hebben zij geen ongelijk. In plaats van geld dat kan roll gerold kan worden, kreeg de rekeninghouder zijn ch die beveiligd waren tegen verlies en diefstal. Nieuw< wikkelingen volgden: renterekeningen waarvan snel kan worden opgenomen, nieuwe pasjes waarmee geld muur kan worden gehaald, pasjes die voor betaalautoi geschikt zijn en straks ook het thuisbankieren via comp Steeds is het beeld geschetst van een ideale toekomst w geld geen rol meer speelt. Dat de consument inmidde bukt gaat onder het gewicht van tal van pasjes en credi moet hij maar voor lief nemen. Nu blijkt de keerzijde. De consumentenorganisaties z de boze bankierswereld zelfs het spook van de kartelvoi rondwaren. Minister Ruding, zelf eens bankier, hee spook proberen te verjagen door te wijzen op de nooi voor de banken met elkaar te concurreren. De winstra zijn uiterst klein. De banken ontkennen in elk geval "d prijsafspraken maken. De hoorzitting die deze week op initiatief van de f fractie in de Tweede Kamer is georganiseerd heeft enig op de zaak geworpen. Het is duidelijk geworden dat het lingsverkeer een overdadig stelsel van mogelijkheden! gekregen die het zicht aardig belemmeren. Duidelijk i dat als de consument kleine bedragen met geld moet be hij ook daarover op eenvoudige wijze moet kunnen bes ken. Dat maakt het nodig dat er voldoende kassen of gé tomaten beschikbaar zijn. En ook de detailhandel stel eisen. Want de winkelier moet inmiddels heel wat de| digheid hebben opgebouwd als hij al die verschillend taaimogelijkheden en pasjes uit elkaar wil houden. I goed dat de consumentenorganisaties de vinger aan dé houden. Winter wijkt DE BILT (KNMI) Noord westen winden zijn gister avond een' succesvolle aanval begonnen op de winterse kou in ons land. De zachte zeelucht die het land werd binnenge- blazen bracht ook wat regen mee en dat betekende ijzel op de koude ondergrond. In de zuidelijke provincies kon het in de vroege ochtend nog licht tot matig vriezen. Morgen en overmorgen zijn twee dagen met rustig dooiweer. Vanaf zondag komt een oceaande pressie dicht bij ons land. Die zorgt er voor dat de wind naar de zuidwesthoek gaat waar door de temperatuur wat ver der boven het vriespunt uit komt. Tegelijkertijd echter daalt in zuid-Scandinavie het kwik weer tot ruim onder nul. De winter blijft dus binnen handbereik. Weersvooruitzichten voor de Europese landen geldig voor morgen en zaterdag: Zuid-Scandinavië: Half tot zwaar bewolkt en wat lichte regen of natte sneeuw. Mid- dagtemperaturen ongeveer plus 3 graden. In de nacht en ochtend overwegend lichte vorst. Britse Eilanden: Af en toe zon en overwegend droog. Middag- temperaturen ongeveer 5 gra den, in het binnenland van Engeland plaatselijk lichte vorst gedurende de nacht. Denemarken en Noord-Duits- land: Half tot zwaar bewolkt en vooral vrijdag een enkele regen of natte sneeuwbui. Middagtemperaturen ongeveer 3 graden. In de nacht en vroe ge ochtend lichte vorst. Benelux, Midden en zuid- Duitsland, Noord-Frankrijk: Af en toe zon en overwegend droog. Middagtemperaturen ongeveer 3 graden. In de nacht en vroege ochtend lichte vorst. West en zuid-Frai Noord-Italië, Joegósll kust: Perioden met zon het Middellandse-zeö enkele buien. Middagtei turen van 9 graden in I ne tot 13 graden langs d delandse-zeekust. Mini temperatuur van iets nul in Bretagne tot plu^ den in het zuiden. Alpënlanden: Perioder zon en droog. In oost-<] rijk vrijdag af en toe si Middagtemperaturen in len iets boven nul, in de en vroege ochtend ongei graden. Nulgradennive. geveer 800 meter. Spanje, Portugal, Midc zuid-Italie: Half tot zwi wolkt en af en toe regei dagtemperaturen ongev graden, in het zuiden graden hoger. Zd. Limburg zw.bew. TOMMIE DE WIT DOET ALLES OM NORMAAL MET ZIJN SUIKERZIEKTE TE KUNNEN LEVEN. t MISSCHIEN KUNT U OOK IETS DOEN. Tómmie de Wit is elf jaar Vanaf z"n zevende heeft hij bij z"n dieet U kunt ook iets doen Door eenl suikerziekte. Hij kan daar betrekkelijk normaal mee storten op giro of bank tn.v. DFN Amersfo leven. Maar hij moet er wel alles voor doen. insuline mee steunt u belangrijk wetcnschappeh spuiten, z"n bloedsuikergehalte meten en stilstaan zoek. Tommie heeft er straks misschien ba GEEF VOOR DE BEHANDELING VAN SUIKERZIEKTE GIRO 5766 BANK 70 7C

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2