„Overheid moet meer investeren
Hotelplan: liever betere kwaliteit dan prijsstunten
Ouders hekelen houding
justitie in ontuchtaffaire
DR. J.E. ANDRIESSEN NIEUWE VOORZITTER NCW
Pootje voor
pootje
Wetsvoorstel: Levenslang voor
ontvoering met dodelijke afloop
Politiek houdt greep
op tarieven NY PTT
Afperser aangehouden
BINNENLAND/ BUITENLAND
ScicUeSooumt
WOENSDAG 9 DECEMBER 1987 PAGIl^
Geen gratie Rust
MOSKOU Mathias Rust, de
jonge Westduitser die op 28
mei van dit jaar met zijn sport
vliegtuigje een spectaculaire
landing op het Rode Plein in
Moskou maakte, krijgt geen
gratie. Volgens een regerings
woordvoerder zijn er in zijn
zaak geen buitengewone om
standigheden die gratie recht
vaardigen. De 19-jarige Rust
werd op 4 september door het
Russische Hooggerechtshof
veroordeeld tot vier jaar werk
kamp. Hij was schuldig bevon
den aan illegale grensover
schrijding, schending van de
internationale luchtveilighei-
dregels en kwaadwillig vanda
lisme.
DEN HAAG Verbetering van de
kwaliteit van georganiseerde reizen is
belangrijker dan een op het oog specta
culaire prijsverlaging. De steeds kriti
scher wordende toerist is met meer kwa
liteit het best gediend, meent Frans van
Steenis, directeur van Hotelplan, giste
ren bij de presentatie van het zomerpro-
gramma. Stunten met prijzen is uit den
boze.
Volgens Van Steenis moet het geld dat tour
operators overhouden als gevolg van lagere
vervoerskosten en een goedkopere dollar, niet
gelijk naar de klanten worden doorgeschoven.
Het berekenen van lage prijzen ten koste van
alles is volgens hem een politiek waarvan de
consument uiteindelijk toch de rekening krijgt
gepresenteerd. De consumentenorganisaties die
vinden dat de reizen nog steeds te duur zijn,
moeten de logica van deze redenering inzien,
aldus Van Steenis. Bij Hotelplan dalen de prij
zen volgend jaar in het voor- en naseizoen licht.
In het hoogseizoen wordt het reizen iets duur
der.
Eén van de manieren waarop hogere kwaliteit
kan worden geboden is de introductie van een
programma met luxe reizen. Van Steenis is er
van overtuigd dat een aanzienlijke groep Ne
derlanders bereid is tussen de 50 en 200 gulden
extra op tafel te leggen als daar een extra ver
zorging tegenover staat.
Ook Holland International, 's lands grootste
touroperator, met een omzet in 1987 van 912
miljoen,gulden, onderkent de behoefte van de
vakantiegangers naar een meer op de indivi
duele wensen afgestemde reis. Daarom worden
komende zomer met name naar het gebied
rond de Middellandse Zee „individuele strand-
vakanties" gemaakt, die zich qua accomodatie,
verzorging en prijs onderscheiden van het mas
satoerisme.
Als de concentratie in de reiswereld doorzet,
kan volgens HinT-directeur Houtzaager de bij
drage van de vakantiegangers in de Stichting
Garantiefonds Reisgelden worden afgeschaft.
Nu nog wordt bij elke boeking een bedrag, va
riërend van 2,50 tot een tientje betaald. Met
dit geld en met bijdragen van touroperators en
reisbureaus is een fonds gevormd, waaruit ge
dupeerde reizigers schadeloos kunnen worden
gesteld als bijvoorbeeld hun touroperator plot
seling failliet gaat. Volgens Houtzaager is het
potje van het Garantiefonds momenteel vol
doende gevuld.
Minder gelukkig zijn de touroperators met een
recente uitspraak van het Europees Hof voor
Justitie over de vertikale prijsbinding voor
reisbureaus. De uitspraak betekent dat reisbu
reaus hun reizen voortaan beneden de door de
touroperator gestelde prijs mogen aanbieden.
Hotelplan is van plan reisagenten die zich niet
aan de vastgestelde prijzen houden, in de ban te
doen. HinT-directeur Houtzaager noemt het
loslaten van de prijsbinding echter een goede
zaak voor de consument. Hij is geenszins van
plan het voorbeeld van Hotelplan te volgen.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG „De
overheid schiet ernstig te
kort als het gaat om in
vesteringen in de toe
komst. Meer investeren
kan echter alleen als te
gelijkertijd het financie
ringstekort door middel
van extra bezuinigingen
omlaag gaat".
De kersverse 59-jarige voor
zitter dr. J.E. (Koos) Andries-
sen van het Nederlands
Christelijk Werkgeversver
bond, die vanmiddag de
voorzittershamer van zijn
voorganger S.J. Van Eijke-
lenburg overnam, laat aan
duidelijkheid niets te wensen
over. Evenals FNV-voorzit-
ter H. Pont vindt Andriessen
dat het kabinet meer moet
investeren in wegen en ande
re voorzieningen. Alleen met
dit verschil dat Pont een ver
hoging van het financierings
tekort op de koop toe neemt,
terwijl Andriessen vindt dat
het tekort (momenteel 7,6
procent) nog met minstens
twee procent omlaag moet.
Wat ae nieuwe NCW-voor
man betreft moet Nederland
naar een „Duitse situatie"
waarin het tekort, van de
overheid niet groter mag zijn
dan het totaal aan overheid
sinvesteringen.
In Nederland staan daar
overheidsinvesteringen van
slechts 3 procent (uitgedrukt
in percentages van het natio
naal inkomen) tegenover.
„Ideaal zou zijn als beide per
centages, van het tekort en
de investeringen, op vijf zou
den uitkomen". Volgens An
driessen moet in de jaren ne
gentig een dergelijk even
wicht mogelijk zijn.
In de sfeer van de sociale ze
kerheid wil de nieuwe voor
zitter niet verder bezuinigen,
„daar ziin de mogelijkheden
uitgeputWel meent hij dat
er bij de overheid zelf nog
het een en ander valt weg te
halen. „Het gaat daar om gi
gantische uitgaven die be
perkt moeten en künnen
worden. Het logge overheids
apparaat van tien lagen bo
ven elkaar kan kleiner en ef
ficiënter als er maar een be
ter management wordt ge
voerd".
Verder wil Andriessen ver
mindering van de individue
le huursubsidie en de land
bouwsubsidies. Aan de WIR
(investeringspremies voor
het bedrijfsleven) mag vol
gens de voorzitter voorlopig
niet worden getornd: „Dat
zou er alleen maar toe leiden
dat de investeringen van de
bedrijven nog verder teruglo
pen".
Minister
Andriessen is geen vreemde
in politiek Den Haag. Van
1963 tot 1965 was hij als
CHU-lid minister van econo
mische.zaken in het kabinet-
Marijnen. „Ik was 35 jaar
toen ik minister werd, dat
was vrij jong in die tijd. In
ontmoette in die jaren eens
een man die me vertelde dat
hij in de jaren dertig minister
was geweest. Toen dacht ik,
dat is dertig jaar geleden. Nu
realiseer ik me dat mijn mi
nisterschap ook al weer een
kwart eeuw geleden is". In
1965 struikelde het kabinet
Marijnen over een verschil
van mening in de minister
raad over het omroepbeleid.
Voor Andriessen luidde dit
het einde in van zijn politie-
Van Eijkelenburg overhandigt de voorzittershamer van het Ne
derlands Christelijk Werkgeversverbond aan zijn opvolger dr.
J.E. Andriessen.
ke loopbaan. Hij stapte over
naar het bedrijfsleven waar
hij lid van de raad van be
stuur van de Koninklijke
Emballage Industrie Van
Leer werd, een grote Neder
landse firma met hoofdzake
lijk vestigingen in het buiten
land. In 1980 werd hij voor
zitter; in totaal heeft hij er 23
jaar gewerkt. Op 1 januari
aanstaande legt hij dat werk
FOTO: DIJKSTRA
neer om zich volledig te kun
nen wijden .aan het leiden
van het NCW. Zelf beschrijft
hij zich als een mengeling
van wetenschapper (hij was
hoogleraar economie), ambte
naar, politicus en onderne
mer.
Over zijn NCW-voorzitter
schap zegt hij: „Eerst had ik
zo mijn twijfels, maar uitein
delijk zie ik het toch als een
uitdaging en een goede ma
nier om mijn tot nu toe opge
dane ervaringen te combine
ren". In vergelijking met de
grootste werkgeversorganisa
tie VNO heeft het NCW vol
gens Andriessen „enige
meerwaarde. Naast het be
hartigen van belangen geven
de christelijke werkgevers
zich er meer rekenschap van
hoe een verantwoordelijke
samenleving er uit moet
zien".
Andriessen is niet het type
van de beginnende voorzitter
die eerst de „kat uit de boom
kijkt". Gistermiddag tijdens
zijn presentatie aan de pers
liet hij een uitgesproken me
ning over tal van onderwer
pen horen. Arbeidstijdver
korting heeft hij nooit zien
zitten en de vut dreigt onbe
taalbaar te worden, meent
hij. „Aanvankelijk was de
vut een zegen voor veel on
dernemers omdat overtollig
personeel op een sociale ma
nier kon afvloeien. Nu ont
staat er echter een gebrek
aan vakbekwaam, ouder per
soneel en rijzen tegelijkertijd
de kosten de pan uit".
Andriessen verbleef de afge
lopen twintig jaar veel in het
buitenland. „Er waren tijden
dat ik beter wist wie er in
het Braziliaanse regering za
ten, dan wie de Nederlandse
ministers waren". In zijn pre
sentatie klinkt veelvuldig
waardering voor de Ameri
kaanse samenleving door.
„In de VS neemt de werkge
legenheid toe als gevolg van
het ontbreken van een wette
lijk minimumloon. Daar
wordt werk gedaan dat hier
blijft liggen, omdat onze
loonkosten te hoog zijn. Daar
hebben we voor gekozen en
dus zullen we ook de gevol
gen daarvan in de zin van
minder werkgelegenheid
moeten accepteren".
Het minimumloon is een van
de oorzaken van de hoge
werkloosheid die volgens
Andriessen geen 650.000
maar 400.000 bedraagt. „Als
we de werkloosheid willen
terugdringen, zal dat via
scholing en individuele bege
leiding van de (langdurig)
werkloze moeten gebeuren.
Die zal uiteindelijk een pres
tatie moeten leveren die het
betalen van tenminste het
minimumloon rechtvaar
digt".
MARGA RIJERSE
Machtsvertoog
in Suriname
bij herdenkinj1
van „helden'*
PARAMARIBO jj
Surinaamse leger hf
gisteren met veel verfc
van macht de „natioi
helden" herdacht diet
vallen zijn „in de sf
voor de soevereiniteit)
Suriname".
Zes kilometer verderop
eer bewezen aan de omt
men vakbondsleider C
Daal, een van de vij
slachtoffers van decen
moorden in 1982. Beide
denkingen zijn rustig v
pen. Een militaire parade
honderden manschappen
enkele pantservoertuigen
voorbij aan het monument
de revolutie in Parama
waar legerleider Bouterse
krans legde. Op stafchef
Graanoogst na was het
militaire gezag, dat v<
week werd gekozen door
leger, aanwezig. De plee
heid werd begeleid met
nonschoten.
Een van de vijf leden var
militair gezag, majoor S
noemde de herdenking
Daal een „provocatie" er
stempelde de vijftien slac
fers van de decembermoo
als „reactionairen". Hij
weten dat in de toekomst
„plaats en ruimte" me<
voor herdenkingen van
cember 1982. Moederb
voorzitter Fred van R
kondigde echter aan vol
jaar opnieuw een derge
manifestatie te zullen hou
In Nederland werden de
cembermoorden herdach
onder meer Amsterdam
Den Haag. In Osdorp spra
nieuwe PvdA-woordvo<
voor Suriname, Jan Pronh
„ernstige zorgen", over de
dige situatie en He arrogi
van de miliataire top. Hij
te opnieuw voor een proce
gen de legerleiding die ven
woordleijk wordt geacht
onder meer de decembermj
den en diverse andere bl|
baden in oost-Suriname. I
Philips stelt
emissie
Polygram-
aandelen uit
EINDHOVEN - Philips stelt
de voorgenomen openbare uit
gifte van ongeveer 20 procent
van de aandelen van dochter
Polygram uit tot een nader te
bepalen tijdstip in 1988. Dit be
sluit is ingegeven door de ont
wikkelingen op de internatio
nale effectenbeurzen, aldus
Philips.
Eind oktober deelde Philips
mee bezig te zijn met de finan
ciële autoriteiten in de VS (de
SEC) om toestemming te krij
gen 20 procent van Polygram
(naar de beurs te brengen. Het
is nooit de bedoeling van Phi
lips geweest om Polygram
voor 100 procent in haar oezit
te houden. Naast plaatsing van
het pakket van 20 procent
blijft Philips zoeken naar
nieuwe partners in Polygram.
Kerncentrale draait
op voor ongeluk
door natuurramp
DEN HAAG De exploitant
van een kerncentrale wordt
voortaan aansprakelijk voor
de gevolgen van een kernon
geval door een natuutTamp.
Minister Ruding van financiën
heeft daartoe gisteren een wij
zigingsvoorstel van de Wet
Aansprakelijkheid Kernonge
vallen (WAKO) naar de Twee
de Kamer gestuurd. De wijzi
ging is nodig om de Nederlan-
derse wet in overeenstemming
te brengen met bepalingen in
internationale verdragen. Ru-
ding stelt ook voor het recht
op schadevergoeding pas der
tig jaar na een ongeval te laten
vervallen.
Ook reigers zakken niet graag door het ijs. Dit exemplaar in de
Legmeerpolder bij Uithoorn test de dikte van het bevroren laagje
slootwater pootje voor pootje. Tegelijkertijd moet de reiger goed
kijken of er kikkers en vissen zijn. De vorst heeft de menukaart
nogal ondoorzichtig gemaakt.
FOTO: ANP
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Als de PTT over een jaar een zelfstandige on
derneming is, zal de politiek greep houden op de hoogte van de
tarieven voor post- en telecommunicatiediensten.
Aanpassingen van tarieven zal de PTT enkele maanden van te
voren moeten melden bij de minister van Verkeer en Water
staat. Geeft de minister geen toestemming, dan kan de PTT in
beroep gaan bij het College van beroep voor het bedrijfsleven.
Dit blijkt uit wetsvoorstellen die minister Smit-Kroes (Verkeer
en Waterstaat) gisteren bij de Kamer over de oprichting van de
NV PTT heeft ingediend. Een meerderheid in de Kamer heeft
altijd gepleit voor een invloed op de tarieven teneinde ongewen
ste tariefsverhogingen te voorkomen.
De posttarieven zullen worden gekoppeld aan de ontwikkeling
van de loonkosten in bedrijven. Uitgangspunt is daarbij 1986. De
tarieven voor de telecommunicatiesector worden gekoppeld aan
het prijspeil voor de particuliere consumptie. Voor personeel dat
bezwaar heeft tegen een nieuwe functie bij de NV PTT, zal an
der werk worden gezocht. In eerste instantie bij de PTT, daarna
bij Verkeer en Waterstaat of ergens anders binnen de rijks
dienst.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
Korthals Altes van justitie
heeft gisteren het al
eerder aangekondigde
wetsvoorstel tot verhoging
van de strafmaxima in de
geval van gijzeling inge
diend bij de Tweede Ka
mer. Na wetswijziging zal
een ontvoering met dode
lijke afloop door de rech
ter kunnen worden be
straft met levenslange ge
vangenisstraf.
Is bij een ontvoering sprake
van opzettelijk en zwaar licha
melijk letsel, dan kan de rech
ter voor de ontvoering en mis
handeling een straf van 20 jaar
opleggen. Het strafmaximum
voor de ontvoering op zich
wordt verhoogd van 12 jaar
naar 15 jaar gevangenisstraf.
Daarnaast kan de rechter de
daders de verplichting opleg
gen het buitgemaakte bedrag
bij de ontvoering volledig te
rug te betalen.
Minister Korthals Altes vindt
de verhoging van de straffen
bij ontvoering gerechtvaar
digd, omdat het hier in de re
gel gaat om lang vantevoren
beraamde acties, waarbij het
de daders uitsluitend gaat om
financieel voordeel, terwijl
hun het leed dat zij de ont
voerde en diens familie aan
doen, koud laat. „De koele be
rekening staat voorop", zo
meent de bewindsman.
187 gedwongen
ontslagen bij
Philips
Stadskanaal
STADSKANAAL Bij Philips
Stadskanaal zullen toch ge
dwongen ontslagen vallen. Zo
als bekend gaan er in Stadska
naal 850 van de 1260 arbeids
plaatsen verloren. Aanvanke
lijk zou er volgens de directie
geen sprake zijn van gedwon
gen ontslagen, maar bij de
vakbonden werd gisteren dui
delijk dat aan 187 gedwongen
ontslagen niet valt te ontko-
'men, aldus CNV-districtsbe-
stuurder P. Bosma.
Philips zal met behulp van de
zogenaamde VROM-regeling
voor 55-plussers en overplaat
singen de reorganisatie niet
zonder gedwongen ontslagen
kunnen uitvoeren. De bonden
zijn gisteren nog niet akkoord
gegaan met de gedwongen
ontslagen. Men wil eerst de le
den raadplegen.
Huisartsen vinden Medicheck maar niets
UTRECHT De Landelijke Zij vergelijken de keuringen
Huisartsen Vereniging (LHV) met een relatiegeschenkje aan
en het Nederlands Huisartsen verzekerden „waarvan de
Genootschap (NHG) hebben waarde vergelijkbaar is met
de huisartsen afgeraden mede- die van spiegeltjes en kraaltjes
werking te verlenen aan Me- en waarvan de kosten (ten
dicheck. Deze commerciële or- minste f 550 per persoon) uit-
ganisatie stelt aan de hand van eindelijk toch weer op de ver
keuringen een „gezondheid- zekerden zullen worden ver-
sprofiel" van de cliënt op. haald".
SUSKE EN WISKE DE EDELE ELFEN
UT
(c) Standaard Uitgeverij/Wavery Productions
OUDE PEKELA In de
zogeheten kinderontucht-
affaire in Oude Pekela
komen nog steeds nieuwe
gevallen en nieuwe feiten
naar boven, maar justitie
en politie besteden daar
geen enkele aandacht aan.
Dat beweren verontruste
ouders, die steeds meer
het gevoel krijgen dat ze
door het Openbaar Minis
terie in de steek worden
gelaten.
Hoofdofficier mr. A.J. Blok
bevestigt dat er nieuwe gege
vens op tafel zijn gekomen,
maar zegt niets te weten van
kinderen die nu pas hebben
laten weten ook betrokken te
zijn geweest in het porno
schandaal. Wel zijn de nieuwe
gegevens voor justitie aanlei
ding „voor onbepaalde tijd"
verder te gaan met het onder
zoek.
Een aantal ouders hecht echter
weinig waarde aan het werk
van justitie en politie. Een
moeder, die niet genoemd wil
worden en van wie twee zoon
tjes bij de affaire betrokken
waren: „Ik kreeg ineens nieu
we feiten; een duidelijker om
schrijving bijvoorbeeld van de
locatie waar het gebeurd moet
zijn". Deze moeder heeft daar
over contact opgenomen met
de Rijkspolitie in Oude Pekela:
„Ze zouden de volgende dag
komen, maar „morgen" duurt
nu al drie maanden. We krij
gen geen erkenning van de
feiten. Ik heb de indruk dat ze
denken dat we liegen".
Kritiek heeft ze ook op de wij
ze waarop de foto-confrontatie
met mogelijke daders heeft
plaatsgevonden. Er was bij de
derde groep van opgeroepen
kinderen geen sprake van de
beloofde opvang en begelei
ding.
Ook is het een doorn in het
oog van vele ouders dat de op
15 oktober al toegezegde na
zorg nog steeds geen vorm
heeft gekregen en dat elke in
formatie daarover ontbreekt.
Evenals enige informatie over
de voortgang van het onder
zoek en de rapportage van
kinderpsychiater prof. dr. G.
Mik.
Blok daarover: „De problema
tiek in Oude Pekela bleek om
vangrijker dan we hadden in
geschat. Daarom moet die na
zorg breder van opzet zijn. Zo
wel voor de kinderen als voor
de ouders".
DEN BOSCH In Den Bosch
is een 27-jarige man aangehou
den die ervan wordt verdacht
een aantal horeca-onderne-
mers in het Land van Altena
te hebben afgeperst. De ver
dachte heeft in ruim vijftien
dorpen café-houders „bescher
ming" aangeboden. Daarvoor
vroeg hij een fors bedrag.
Twee café-houders die
niets voor voelden, werdeJ
ter met een pistool bedn
Ook werden bij hen 's n(
de ruiten ingegooid. De p^
wil voorlopig nog niet i
hoe hoog het afpersbedij
geweest en om hoeveel
ca-ondernemers het gaat. I
Poppenspeler Jan Nelissen overled
HAARLEM De poppenspeler Jan Nelissen uit Bloemend
maandag in een ziekenhuis in Haarlem overleden. Hij is 61
geworden. Tien jaar geleden moest Jan Nelissen na zijn e
hartoperatie het wat kalmer aan doen. Tot een jaar of vier
den was hij nog als poppenspeler actief.
Nelissen geldt als de grondlegger van het naoorlogse poppe
ater in ons land. Hij werd bekend door zijn reizend gezels
„Het Kleine Wereldtoneel" waarmee voorstellingen voor
wassenen en kinderen werden gegeven, door de oprichtii
1965 van het nog bestaande Amstelveens Poppentheater en
de opleiding van poppenspelers.
Jan Nelissen werd in Heemstede geboren. Hij was etalei
werd in de tweede wereldoorlog te werk gesteld in Duits
Op de terugweg naar zijn vaderland in 1945 belandde 1
Maastricht en bleef daar enige tijd. Hij ontpopte zich er al
begaafd handpoppenspeler met een eigen stijl, die ook voo
lingen begon te maken voor volwassenen. Na een jaar o
trok hij naar de randstad en had daar wat kleinere poppen
tertjes tot hij in Amstelveen neerstreek waar hij jarenlang
teur van het Amstelveens Poppentheater was.
Hij zocht vaak de samenwerking met kunstenaars uit ai
disciplines, zoals de beeldende kunst (Aad de Haas, Hermai
Elteren) en de muziek (Hans Henkemans). Ook werkte h
men met collega marionettenspeler Feike Boschma.
Voor de leden van zijn gezelschappen was Jan Nelissen ooi
leermeester. Hij bracht hen vooral het gevoel bij dat nodig
theater te kunnen maken. Tot zijn leerlingen en assistente
hoorden onder anderen de poppenspelers Pieke Dassen, Hii
de Groot en Theo Terra.
Erkenning ondervond hij in zijn benoeming tot erelid va
Vereniging van gezelschappen van Nederlandse beroepspon
spelers en die tot ridder in de orde van Oranie Nassau. Art
veen kende hem de gemeentelijke ere-medaille toe. I
Zeer recent verscheen van de hand van Theo Kamphol
boek over het werk van Nelissen en de betekenis ervan: „Ij
ter tussen tijdgenoten", een biografische documentaire mi
ondertitel Het Kleine Wereldtoneel van Jan Nelissen. Bil
verschijnen ervan werd in het Nederlands Theater Institrf
Amsterdam een tentoonstelling over de poppenspeler erf
werk geopend die nog tot 7 januari is te zien.