►traten van Washington
ol hamers en sikkels
I
West-Europa telt nog 16.000 kernkoppen
Le Pen verbitterd terug
van Franse Antillen
Peres opgeroepen als
getuige proces-Vanunu
Koude
oorlog
Raketten worden toch gelanceerd
Vliegtuigen
neergestort:
47 doden
TENLAND
QeidóC-Oowiant
DINSDAG 8 DECEMBER 1987 PAGINA 5
rn: Waldheim
5 bij executies
De Oostenrijkse president Kurt
ieim was in 1942 direct betrokken bij
jeratie Kozara" die neerkwam op het
van het verzet in de gelijknamige
het noordwesten van Joegoslavië.
ieim maakte deel uit van eenheid 1 B,
der Duits commando stond en was als'
g verantwoordelijk voor het execute-
an gevangenen, voor de selectie van
in voor dwangarbeid en voor de bouw
impen. Een en ander wordt geschre-
_or het Duitse weekblad Stern dat in-
iad in militaire archieven in Belgrado,
•treffende documenten zijn nog niet
leerd door de internationale commissie
(hiedkundigen, die belast is met een
naar het oorlogsverleden van Wald-
aldus het weekblad.
JERUZALEM In Jeruzalem is gisteren het proces tegen
de atoomtechnicus Mordechai Vanunu voortgezet. Vanunu,
onder meer beschuldigd van hoogverraad, speelde vorig iaar
informatie over de Israëlische kernwapenproduktie door
aan de Britse krant Sunday Times.
Ter verdediging getuigde Peter Hounan, aan wie de kern-
technicus de informatie doorgaf, gisteren dat „Vanunu een
idealist was. Hij geloofde echt dat de wereld druk zou uitoe
fenen op Israël om van het Midden-Oosten een kernwapen-
vrije zone te maken, als men zou weten dat Israël de bom
heeft." Vanunu heeft verklaard dat hij na zijn onthullingen
in de Sunday Times vanuit Rome is ontvoerd door de Israë
lische geheime dienst, Mossad. Ook de huidige minister van
buitenlandse zaken Shimon Peres is opgeroepen te getuigen,
maar het is nog niet zeker of hij hieraan gehoor geeft; hij
mag zich beroepen op parlementaire onschendbaarheid.
Twaalf doden
bij bloedbad
Australië
MELBOURNE Een Australi
sche man heeft vanmorgen in
een kantoor van een financie
ringsinstelling in Melbourne elf
mensen doodgeschoten en vijf
anderen verwond. De dader
kwam zelf om het leven bij een
val uit een raam op de elfde
verdieping van het gebouw. De
politie trof elf lichamen aan in
verschillende delen van het ge
bouw en de dader werd aan de
voet van het gebouw gevonden.
Volgens een woordvoerder van
het bedrijf wilde de schutter
kennelijk een roofoverval ple
gen.
Nicaragua haalt
piloot VS omlaag
MANAGUA De Amerikaanse piloot
James Jordan Demby blijkt zondag
met zijn vliegtuig te zijn neergeschoten
boven Nicaraguaans grondgebied. Dit
heeft het Nicaraguaanse ministerie
van defensie vandaag gemeld. Het toe
stel was volgens het ministerie betrok
ken bij operaties ter ondersteuning
van de anti-sandinistische Contra's. De
Nicaraguaanse president Ortega heeft
gisteren verklaard dit jaar geen wa
penstilstand meer te verwachten, om
dat de Contra's zich er niet aan willen
houden. Volgens hem is het „schieten
en moorden" door de Contra's gewoon
doorgegaan gedurende de dertig dagen
dat de Sandinisten de wapens stil leg-
Amnesty begint
actie tegen
de doodstraf
SAO PAULO Amnesty Internatio
nal heeft gisteren meegedeeld over
twee jaar een internationale campag
ne tegen de doodstraf te ontketenen.
De doodstraf wordt momenteel nog in
110 landen ten uitvoer gebracht. „In
een beschaafde samenleving kan geen
plaats zijn voor zwaard, galg of gaska
mer van de beul," zei de presidente
van Amnesty, Franca Sciuto. Volgens
de organisatie zijn de laatste zes jaar
minstens 7100 mannen en vrouwen
terechtgesteld. Aan de campagne tot
afschaffing van de doodstraf gaat een
training vooraf voor de 700.000 leden
en sympathisanten van Amnesty.
Zwitsers leger telt
drieduizend vrouwen
BERN „Elke Zwitser is dienst
plichtig". Zo luidt artikel 18 van de
frondwet in Zwitserland. Het land
an in geval van nood rekenen op
600.000 getrainde soldaten, waarvan
drieduizend vrouwelijke vrijwilligers.
Dat is een enorm aantal op een totale
bevolking van niet meer aan 6,5 mil
joen Zwitsers.
De vrouwen zijn sinds 1986 gelijk ge
steld met hun mannelijke collega's,
met dien verstande dat voor hen
geen wapendienst bestaat. Het aantal
vrouwen in het leger is overigens
sinds de Tweede Wereldoorlog danig
geslonken: in 1941 meldden zich
23.000 vrouwen aan als recruut.
rolg van de voorpagina)
HINGTON Als
lent Reagan dezer
ïlei vanuit zijn Witte
irehaar buiten kijkt, zal
J Amerikaanse hoofd-
nauwelijks herken-
__Langs Pennsylvania
ue, waaraan de pre-
tiële ambtswoning
wapperen zo ver hij
kijken honderden
Irode vlaggen met
•r en sikkel. Een ge-
ielling voor Reagan:
jeer Sovjetleider Gor-
>v donderdagavond
Moskou terugvliegt,
[i ook de Russische
'en snel uit het
van Washing-
wijnen.
|ka is in de ban van het
van de Russische leider
vn vrouw Raisa, ook al
enjals gevolg van de uiterst
•oi e veiligheidsmaatregelen
ijnenkele Amerikanen de
Vcasten in levende lijve
itoin aanschouwen. De au-
lie die de Gorbatsjovs en
v^volg gisteravond van de
v©sis Andrews naar het
-ij lm van de stad bracht,
ietnet hoge snelheid door
dei die, ondanks het spits-
mtoor al het overige ver
baren afgezet. De kolon-
>rd voorafgegaan door
met zwaailich-
tjevolgd door ongeveer
en verscheide-
vol met Sovjet-func-
en veiligheidsagen
te Russische functionaris-
versterking van
gassen met Amerikaanse
imjeidsagenten.
Terwijl haar man gistermiddag met premier Thatcher sprak, bezocht Raisa Gorbatsjova een een
lagere school, waar zij de opvoering van een kerstspel bijwoonde.
FOTO: AP
komst over de strategische wa
pens nog veel obstakels over-
WASHINGTON De
sfeer van ontspanning die
momenteel in Washington
hangt dreigt enigszins ver
stoord te worden door de
uiterst koele verhouding
tussen Nancy Reagan (66)
en Raisa Gorbatsjova (55).
Nancy Reagan heeft wei
nig op met Raisa Gorbats
jova, zoals ook blijkt uit
het boek van de vroegere
perschef van het Witte
Huis Larry Speakes. Vol
gens hem ziet Nancy
Reagan haar tegenspeel
ster als een „dogmatische
marxiste". Voor de twee
dames staat vooralsnog
slechts één onderlinge af
spraak op het programma:
mevrouw Reagan zal een
rondleiding verzorgen
langs de privé-vertrekken
van het Witte Huis.
"brbatsjov
en
p het nieuw
g VDEN De Russische
"s er Michail Gorbatsjov
irdff zich speciaal voor de
it Ontmoeting in Was-
jton een compleet
uifcwe garderobe laten
meten bij een exclusief
iaans herenmodemaga-
Althans, dat weet
ïy Olga Maitland, de
Jpeleolumniste van de
'se Sunday Express, te
lellen. Als men haar
f geloven heeft de Ro-
rj bse kleermaker Fran-
Litrico Gorbatsjov
rzien van costuums ter
cljjrde van bijna 17.000
lcjglen. De nieuwe garde-
volgens Lady
kea minstens even stijlvol
kkff/e van mevrouw Gor-
30ipv bestaat uit een
jgrijs driedelig pak,
tweedelig donker pak
i J parelgrijs vest, een
Italiaanse hoed, een
)SC|kerbla u we blazercom -
stStie met beige broek,
ittpen smoking voor het
as(tsdiner op het Witte
jdeS. vannacht.
Gorbatsjov was direct nadat
hij uit zijn vliegtuig was ge
stapt een van de eersten, die
de optimistische toon zette
voor de top. „Wij hebben iets
te vertellen", zei hij. „Wij ho
pen dat wij van Amerikaanse
kant ook iets nieuws zullen
vernemen. Wij zullen natuur
lijk ook andere mondiale
vraagstukken bespreken, pro
blemen waarover de landen
zich zorgen maken en proble
men die op een oplossing
wachten. Wij kunnen geen
van beiden terugschrikken
van de rol die wij op het we
reldtoneel spelen. Wij dienen
met zo groot mogelijke verant-
Se
toch geloven ook de VS dat
volgend jaar in Moskou een
nieuwe top gehouden zal kun
nen worden, ook als er dan
geen pact over strategische
wapens te sluiten valt.
Gloedvol
President Reagan, die een
Sovjet-leider.
Enige tijd later stond Gennadi
Gerasimov, woordvoerder van
het Russische ministerie van
buitenlandse zaken, samen
met de woordvoerder van pre
sident Reagan, Marlin Fitzwa-
ter, de pers te woord. Gerasi
mov zei: „Wij denken dat wij
kunnen beginnen op de weg groot deel van de dag besteed-
naar nucleaire ontwapening, de aan de voorbereidingen
Wij hebben hoog gespannen
verwachtingen en wij denken
dat het een succes zal
worden". Fitzwater benadruk
te dat er voor een overeen-
voor de top, verdedigde tijdens
een ontmoeting met de geza
menlijke chefs van staven het
INF-akkoord in gloedvolle be
woordingen. „Ik heb altijd ge-
WASHINGTON De kans is
groot dat een aantal van de ra
ketten die in het kader van
het INF-verdrag moeten
worden vernietigd, toch gelan
ceerd zullen worden. Uiter
aard zonder kernlading. Het
afschieten is een van de ma
nieren om de raketten te ver
nietigen. De Sovjetunie heeft
al besloten zich op deze ma
nier van een aantal raketten te
ontdoen. Binnen zes maanden
na het van kracht worden van
het verdrag, moeten alle kern
wapens voor de middenlange
afstand worden vernietigd.
Overigens komen alleen de
Russische SS-20-raketten en
de Amerikaanse Pershing-2's
in aanmerking voor' vernieti
ging door lancering, met een
maximum van honderd en in
een tempo van niet meer dan
vier per dag. Een andere mo
gelijkheid is het verbranden
van de raketten in speciale
putten. De nucleaire lading
mag gebruikt worden, bijvoor
beeld als brandstof voor kern
centrales.
zegd dat ik liever geen ver
drag zou hebben dan een ver
drag dat onze veiligheid en die
van onze bondgenoten niet
vergroot. Het INF-verdrag
doorstaat die proef. Het is een
betrouwbaar resultaat voor de
Verenigde Staten en de bond
genoten".
Reagan onderstreepte nog
maals zijn wens „op een dag"
te komen tot een defensie-
schild tegen kernwapens in de
ruimte (SDI). Vorig jaar op de
top in Reykjavik was het SDI
nog een onoverkomelijk obsta
kel. De verwachting is echter
dat het SDI-onderzoek dit
maal voor de Sovjetunie geen
breekpunt zal zijn bij onder
handelingen. Aangezien de
Sovjetunie zelf ook reeds ver
gevorderd is met het onder
zoek, ligt -de nadruk momen
teel bij de naleving van het
ABM-verdrag, dat een ruimte
defensie verbiedt. Moskou wil
dat het verdrag nog zeker tien
jaar wordt nageleefd. De VS
pleitten aanvankelijk voor een
kortere periode. Maar nu het
Congres het SDI-onderzoek
aan banden heeft gelegd, lijkt
zo'n langere termijn voor Was
hington niet langer onaan
vaardbaar.
In de straten van Washington hangen deze week naast de ge
bruikelijke Amerikaanse ook honderden Russische vlaggen.
FOTO: AP
Thatcher
Gorbatsjov heeft op zijn weg
naar Washington een korte
stop gemaakt in Londen, waar
hij heeft gesproken met de
Britse premier Margaret That
cher. Mevrouw Thatcher
heeft, zo menen deskundigen,
bij Gorbatsjov aangedrongen
op aanvaarding van een „com
promis" in de geschillen over
het SDI-onderzoek. Daarbij
dient zowel te worden gedacht
aan een vast te stellen termijn
voor het SDI-onderzoek als
aan het opstellen van „ver
trouwenwekkende maatrege
len". Na afloop van de ge
sprekken zeiden Thatcher en
Gorbatsjov te hopen, dat de
topontmoeting in Washington
zal leiden tot hervorming van
de internationale betrekkin
gen en tot meer begrip tussen
Oost en West.
Akkoord in dure band
WASHINGTON Het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken is van plan het INF-verdrag op te bergen in
een kostbare, met de hand gemaakte en met zijde gevoerde
band van leer met gouden hoeken en voorzien van een ge
ornamenteerd Amerikaans zegel. Het „Treaty Affairs Offi
ce" van het ministerie, dat zorgt voor het „verpakken" van
akkoorden en verdragen, gebruikt normaal imitatielederen
banden die gevoerd met imitatiezijde. De Amerikaanse ver
sie van het INF-verdrag zal ongeveer dertig bladzijden van
zwaar perkament tellen, gebonden met een traditioneel
rood, wit en blauw lint. De volledige verdragstekst, inclusief
alle bijlagen, beslaat meer dan 150 pagina's.
Zevende druk boek Gorbatsjov
DE MEERN Er zijn op dit moment al bijna 150.000 Ne
derlandse exemplaren verkocht van het boek Perestroika
van Sovjet-partijleider Gorbatsjov. De zesde druk zal tegen
het einde van de week in de boekhandel liggen, de zevende
druk een week later, waardoor de totale oplage op 170.000
komt te liggen.
BONN Als alle onder
het INF-akkoord vallende
raketten uit West-Europa
zijn verdwenen, blijven er
in ons deel van de wereld
toch nog bijna 16.000
kernkoppen over. Hoewel
over de precieze aantallen
kernkoppen door de rege-
ringen niets bekend
wordt gemaakt, geven de
ramingen van het Inter
nationaal Instituut voor
Strategische Studie (IISS)
in Londen een redelijk
betrouwbaar beeld. Het
instituut komt uit op een
totaal van 15.937.
Zou zou de NAVO beschikken
over 1.200 nucleaire artillerie-'
granaten. Het Warschau Pact
heeft een voorraad van 3.800
granaten. Daarnaast beschikt
de NAVO over 2.700 nucleaire
mijnen, het Warschau Pact
heeft er 6.200.
Op het gebied van de korte-af-
standsraketten met een bereik
van minder dan 500 kilometer
(SRBM's) beschikt West-Euro
pa over 33 Franse Pluton-ra-
ketten, die echter niet in de
NAVO-bevelsstructuur zijn
opgenomen. Daarnaast be
schikt de NAVO over 88 Ame
rikaanse Lance-raketten. Het
Oostblok beschikt over in to
taal 1.488 SRBM's, van het
type „Frog" (635), SS-21 (140)
en Scud-B (590).
De NAVO beschikt in totaal
over 1.800 vliegtuigen, die
technisch gesproken een kern
taak kunnen vervullen. Daar
van hebben 650 toestellen van
het type F-104 (de Starfighter),
F-4, F-16, Tornado, 65 Franse
Mirages, alsmede 144 in Groot-
Brittannie gestationeerde
Amerikaanse F-11 I's ook wer
kelijk een atoomtaak. Volgens
het IISS staan tegenover de
1.543 kernkoppen die deze
NAVO-toestellen kunnen ver
voeren 2.348 kernkoppen van
het Warschau Pact.
De getalsverhouding tussen de
op zee gestationeerde kern
koppen bedraagt 842 voor de
NAVO en 630 voor het War
schau Pact.
Rampzalig
medicijn
gebrek in
Poolse
ziekenhuizen
WARSCHAU In de zieken
huizen en apotheken in Polen
is sprake van een „rampzali
ge" toestand op het terrein
van medicijnen en andere me
dische hulpmiddelen. Dit
schrijft Polityka, het weekblad
van de Poolse (pro-communis
tische) Verenigde Arbeidere
partij, in zijn jongste nummer.
„In het regionale ziekenhuis
van Wloclawek (200 km ten
westen van Warschau) be
schikt de kraamafdeling niet
over natuurlijke of kunstmati
ge watten, hebben de chirur
gen en oogartsen niet de be
schikking over gas of ver
bandmiddelen, vragen de
keelartsen met veel misbaar
om schoonmaakdoekjes, ter
wijl de verloskundigen geen
luiere hebben voor de zuigelin
gen".
„De toestand is rampzalig",
zegt Jadwiga Stakum die de
medicijnkamer beheert van
het ziekenhuis waar veel me
dicamenten niet meer voor
handen zijn. De directies van
Poolse ziekenhuizen worden
met „beloften" afgescheept als
antwoord op hun herhaalde
schriftelijke verzoeken aan de
autoriteiten, zo concludeert
Polityka het verslag.
SAN FRANCISCO Bij
twee vliegtuigongelukken in
de VS zijn totaal 47 mensen
om het leven gekomen. De
meeste slachtoffers vielen
toen een lijntoestel van
Southwest Pacific in de
buurt van de plaats Paso Ro
bles in Carlifornië neerstort
te. Alle 39 passagiers en vier
bemanningsleden kwamen
om het leven. Voordat het
radiocontact werd verbroken
zouden achterin het vliegtuig
schoten zijn gehoord, maar
de precieze toedracht van het
ongeluk was vanmorgen nog
niet duidelijk. Gisteren werd
bekend dat zondag bij de
stad Lagrange in de staat Ge
orgia een eenmotorig vlieg
tuigje was verongelukt. Geen
van de vier inzittenden over
leefden de noodlanding,
waarbij de Piper Cherokee
tegen een viaduct te pletter
sloeg.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
l?KE EN WISKE DE EDELE ELFEN
-nieuwe cwcntwenvo/i
Wiumo, nu m na ttvuta straw maai hou
BiKtn. 2<in oonoannoi unmmitn. im swrirt-
ot a/sas, un vuiMntn in 6i twins.
Isons utiijk, sons nn6sinnnj/ietno ooon im 6tui-
lift onrninnin 6 iron no ooon tnvn in nnnoêinnoin.
IBstsno, tin uwo um toni tuin in nwnno-
moi6t miun rotiBHnn nnnvme un. n euvtn
toon ot mnstn nmnmpm ma toon orui rntenotn,
da^
of
(c) Stsndaard Ultgeveri|/Wavery Productions
Bezoek verhinderd door sit-in op landingsbaan
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Jean-Marie Le
Pen is gistermiddag ver
bitterd op het Parijse
vliegveld Orly terugge
keerd van wat een twee
daags verblijf op de Fran
se Antillen en in Frans
Guyana had moeten
worden. „Een land dat
soraaten naar de Golf
stuurt of naar Tchad kan
beter eerst zijn eigen stoep
schoonvegen", reageerde
de leider van extreem
rechts op het niet door
gaan van zijn bezoek aan
Martinique.
Ongeveer 5000 bewoners van
het eiland verhinderden zon
dagavond dat het vliegtuig
van Air France met Le Pen
aan boord kon landen op de
luchthaven van Fort-de-Fran-
ce. De Franse Antillianen
maakten Le Pen duidelijk dat
hij ongewenst was vanwege
zijn vele racistische uitlatin
gen. De manifestanten konden
een sit-in houden op de enige
landingsbaan van het vlieg
veld zonder dat de aanwezige
politie ingreep. Het vliegtuig
week daarop uit naar Guade
loupe. Maar ook daar was een
grcte menigte op de been om
Le Pen „te ontvangen". De po
litieke leider en zijn uit onge
veer veertig afgevaardigden
van ultra-rechtse partijen in
het Europese Parlement be
staande gevolg voelden zijn
bedreigd en weigerden het
vliegtuig te verlaten. Andere
passagiers, die evenmin uit
konden stappen, kregen het
daarop met Le Pen aan de
stok.
Na beraad met de lokale poli
tiechef vond iedereen het uit
eindelijk toch verstandiger dat
Le Pen rechts omkeer zou ma
ken. De Antillianen zwaaiden
hem tevreden uit. Terug op
Orly beschuldigde Jean-Marie
Le Pen minister Pasqua van
Le Pen tovert een stalen glimlach op zijn gezicht, als hij bij zijn
terugkeer in Frankrijk wordt verwelkomd door extreem-rechtse
aanhangers. Later zou hij verbitterd verklaren dat het belachelijk
is dat een Franse parlementariër niet in staat is een Franse stad
te bezoeken.
FOTO: ANP
Binnenlandse Zaken er van bezoeken vond Le Pen onge-
hem niet te hebben beschermd hoord. Minister Pasqua rea-
tegen de „relschoppers". Dat geerde daarop met een droog:
een Frans parlementslid niet „Ik had zeker op de menigte
in slaat was een Franse stad te moeten laten schieten".
