Amsterdam Culturele Hoofdstad trekt zeker miljoen bezoekers Campagne gestart voor onderdrukte kunstenaars CetebcSouAWit Cineast Rouben Mamoulian overleden TEVREDENHEID BIJ ORGANISATOR AD 'S-GRAVESANDE BRANDTHEATER ZOEKT VORMEI Joods Historisch Museum trekt 100.000 bezoekers JAN CAMPERTPRIJZEN VRIJDAG UITGEREIKT Nadieh wint prijs in Tokyo Tuin zonder vensters raakt de draad kwijt Sinatra KUNST MAANDAG 7 DECEMBER 1987 PAGIN bioscopen LOS ANGELES Rouben Mamoulian, de Amerikaanse filmre gisseur van Russische afkomst, is vrijdag op 90-jarige leeftijd overleden. De cineast, de laatste nog levende oprichter van de bond van Amerikaanse regisseurs, maakte in 1929 zijn eerste „sprekende" film, „Applause". Zijn laatste film was „Silk Stoc kings" (1957), met onder anderen Fred Astaire en - in een bijrol - Wim Sonneveld. Mamoulian kwam, na successen als toneelre gisseur in Londen, op 26-jarige leeftijd naar de Verenigde Sta ten, waar hij opera's en operettes begon te dirigeren. Na „Ap plause" maakte hij onder meer een beroemd geworden versie van „Dr. Jekyll en Mr. Hyde". De acteur Frederic March kreeg daarvoor in 1932 een Oscar. Mamoulian maakte in 1933 zijn wel licht meest bekende film, „Queen Christina". Deze film eindigt met het klassiek geworden „shot" van Greta Garbo, roerloos op het dek van een schip, terwijl de wind door haar haren speelt. De regisseur zou, zo wilde het de roddelpers, met de beroemde actrice nog een korte romance hebben beleefd. Voor een uitgebreid agenda, ook voor de kc mende dagen, raadpleg men „UIT", de gratis we kelijkse bijlage van dez krant. Dan komt het dienstmeisje om de bedden te verschonen, pla tjes worden het voornaamste gespreksonderwerp en ze krijgt zwemles. „Stemmen" schreef Shepard met Joseph Chaikin. De tekst fragmenten doen soms aan de korte stukken van Beckett denken, lijken soms direct uit het dagelijks leven gegrepen, zijn soms quasi-poëtisch en worden soms alleen ritmisch, als geluid gebruikt. Daarbij zorgt Hugo van Riet voor tap dans en andere achtergrondge luiden. Raymonde de Kuyper, Ruud Wessels en Anita van der Hulst weten „Rode kruis" on danks het ontbreken van een duidelijke lijn in het stuk door hun samenspel redelijk boei end te houden. Ze bedienen zich van allerlei speelstijlen die vooral komisch werken, vooral De Kuyper is een hu moristisch talent, waardoor de uitvoering veel wegheeft van een uitzending van Sesam; straat voor volwassenen. ALPHEN AAN OEN RIJN El ROCINEMA I (Van Boetzelaei straat 6. tel. 01720-20800): Mat nequin (al); 18.30. 21.00. Bami (al); WO. 14.00. EUROCINEM II: Hector (al); 18.30. 21.00. wi ook 13.30. EUROCINEMA II Een maand later (al); 21.1! Who's that girl (16); 18.45. w< ook 13.30. EUROCINEMA II Full metal jacket (16); 18.31 21.15. wo. ook 13.30. LEIDEN LUXOR (Stationswe 19. tel. 071-121239): The belk vere (16); 19.00, 21.15. wo. oc 14.30. LIDO en STUDI (Steenstraat 39, tel. 124130 Who'» that girl (al); wo. 14.31 Een maand later (al); 19.01 21.15. ma. dl. ook 14.30. Fu metal jacket (16); Angel heai (16); Hector (al); The witches Eaatwick (12); 14.30, 19.0( 21.15. (5 dec. geen voorst, in L do/Studio/Luxor). TRIANOI (Breestraat 31. tel. 123875): Va geluk gesproken (12); 14.3( 19.00, 21.15. REX (Haarlerr merstraat 52, tel. 071-125414 Girls of the night (16); 14.3( 19.00, 21.15. NOORDWIJK LIDO THEATEI (Pr. Bernhardstraat 56. te 01719-12800): Robocop (16 ma. 19.00, 21.15. Tom and Jen deel V (al); wo. 15.00. KATWIJK CITY THEATER (Badstraat 30, tel. 01718-74075 Burglar (al); ma. di. wo. 19.0( 21.15. De bende van hiernaat (al); wo. 14.45. CITY THEATEI II: (16); Barbarians (12); ma. d wo. 21.15. Nothing in commo (12); ma. di. 19.00. wo. 14.4! 19.00. VOORSCHOTEN GREEN WA' (tel. 01717-4354): ma. di. wc 20.15. KINDERVOORSTELLING Repelsteeltje; wo. 14.00. E.T wo. 15.45. WASSENAAR ASTRA (te 01751-13269): A room with i view (12); ma. t/m wo. 20.00. KINDERVOORSTELLING Tom en Jerry; wo. 14.00. ZOETERMEER PROMENADI 1,2,3 (Promenade 7, tel. 079 511313): Hector; ma. di. 20.0C wo. 14.00, 20.00. The witches c Eastwick; ma. di. 20.00. wc 14.00, 20.00. The Untouchablei ma. di. wo. 20.00. Troetel beertsje II; wo. 1 DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27 tel. 463500): Angel heart (16| 14.00, 18.45, 21.30. ASTA J Hector (al); 14.00, 19.00, 21.3(1 ASTA 3: Raising Arizona j( (al); 14.00, 19.00, 21.30. BA BYLON 1 (Winkelcentrum Babyi Ion, tel. 471656): Full metal jac ket (16); 14.00, 18.45, 21.30 BABYLON 2: Roxanne (al| 14.00, 18.45, 21.30. BABYLO( 3: The untouchables (16); 14.00 18.45, 21.30. CINEAC 1 (Bu tenhof 20, tel. 630637): De con frontatie (16); 14.00, 18.45 21.30. CINEAC 2: The aecre of my success (al); 14.00, 18.49 21.30. CINEAC 3: The belie vers (16); 18.45, 21.30. ma. d| ook 14.00. METROPOLE j (Carnegielaan, tel. 456756): Thi witches of Eastwick (12); 14.0Ö 18.45, 21.30. METROPOLE 2 Van geluk gesproken (al); 14.00 18.45, 21.30. «METROPOLE 3 Kroniek van een aangekondig de dood (16); 14.00, 18.41 21.30. METROPOLE 4: Radii days (al); 14.00. 18.45, 21.3Q METROPOLE 5: Zoeken nas Eileen (12); 14.00, 18.45, 21.30 ODEON 1 (Herengracht 13 tel. 462400): Dirty dancing (alj 13.45, 18.45, 21.30. ODEON 2 Beverly Hills Cop II (al); 13.4$ 18.45, 21.30. ODEON 3: Ra bocop (16); 13.45, 18.45, 21.30 ODEON 4: Allan quatermaif and the lost city of gold (aO 18.45, 21.30. ma. di. ook 13.45 STUDIO 1 (Kettingstraat 12b| tel. 656402): Een maand lata (al); 19.30, 21.45. STUDIO 2 Havinck (al); 19.15, 21.36 STUDIO 3: Blind date (al! 19.00, 21.15. HAAGS FILM HUIS (Denneweg 56. té 459900): Zaal 1: dag. 19.36 21.45. Zaal 2: dag. 19.30,-21.45 Zaal 3: dag. 19.30, 21.45. TH changeling; ma. Scanners; d Cat people; wo. KINDERVOORSTELLINGEN CINEAC 3: Peter Pan; wf 14.00. ODEON 4: Who's ttu girl; wo. 13.45. GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BIJ UW KRANT MET U INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK jj THEATER, RECREATIE.EXPOSITIESl EN EEN COMPLETE AGENDA Brandtheater speelt „Rode kruis" van Sam Shepard en 'Stemmen' van Sam Shepard en Joseph Chaikin. Regie: Paul Devilee. Met Ruud Wes sels, Anita van der Hulst, Raymonde Ie Kuyper en Hugo van Riet. Gezien i het LAKtheater in Leiden op vrij dag 4 december. Het Brandtheater heeft twee lakters van Sam Shepard >ruikt om de mogelijkheden van de groep verder te onder zoeken. Dat leverde een aantal interessante beelden, fragmen ten en invalshoeken op, maar geen belangwekkende avond toneel. Shepard is niet de eerste dra maturg van wie je een „well- wrought play" kan verwach ten. Het eerste stuk, „Rode kruis", doet nog het meeste denken aan een toneelstuk. Het bestaat uit dialogen waar tussen het onderlinge verband niet duidelijk is. Een echtpaar op ziekenhuisbedden man keert van alles, zij houdt een monoloog over een afdaling op skies, terwijl haar hoofd explo^ deert en verlaat de kamev „Stemmen" deed me sterk! rugdenken aan de tijd dat de LAKprodukties het pro, nog belangrijker was dan I produkt. Het onderzoek en? improvisaties komen duidq* naar voren uit de voorstellj. waarin aardige momenten vondsten langdradige stukf en gedateerde gemeenplaat?1 uit het bewegings- en muzf theater afwisselden. In het zoeken naar vori^ was Shepards nationaliteit™ biografie belangrijk. Hij is „golden boy" van het Am kaanse theater en verenigt dwars kunstenaarschap typisch Amerikaanse pas als rodeorijden. Verwijzin naar de entertainmentin<1 trie, een soms performai achtig karakter, doorkwelf1 lende mensen die niet naar11 kaar luisteren (is dat een vo oordeel?), de „tough guy" i pen flarden Amerika op, rrtti geven de twee eenakters g> hechte structuur. Maar dat tj waarschijnlijk ook niet ii eerste doel. ai DICK VAN TEYLING AMSTERDAM „Het is tamelijk apart dat je in deze tijd van financiële malaise toch een aantal activiteiten hebt kunnen opzetten, die je zelfs voor een deel voor de komen de jaren kunt behouden, omdat men ziet dat ze zo wel voor het publiek als voor het klimaat van de stad waardevol zijn". Ad 's-Gravesande, directeur van de Stichting Bijzondere Kunstmanifestatie, blikt terug op de manifestatie Amster dam Culturele Hoofdstad van Europa 1987, die nu haar ein de nadert. Komende zondag zal in aanwezigheid van on der meer minister Brinkman van WVC de slotbijeenkomst plaats vinden in het Tropen instituut in Amsterdam en dan is het afgelopen met het feest en zal Berlijn de fakkel overnemen. Hoewel de telling nog niet is afgerond kan nu al gezegd worden dat het aantal bezoe kers aan de manifestatie in Amsterdam het miljoen zal overschrijden. En wat weini gen voor mogelijk hielden: de manifestatie is er financieel ook nog zonder kleerscheuren vanaf gekomen. De omzet loopt tegen de 20 miljoen gul den, het bedrag dat de organi satoren ('s-Gravesande van het Holland Festival, direc teur Steve Austen van het Nederlands Theater Instituut en Arthur van Schendel van het Amsterdams Uitburo) aanvankelijk voor ogen stond maar dat Brinkman van WVC te hoog vond. „Er is geen tekort", aldus 's-Grave- sande. Tevreden De balans opmakend toont 's- Gravesande zich redelijk te vreden over de manifestatie, waarvan nu het einde in zicht is. „In 1986 hebben wij het rapport met de plannen voor de manifestatie aan Brinkman overhandigd, met daar in uit gewerkt de uitgangspunten, doelstellingen en criteria, wat uiteindelijk heeft geleid tot het programma. Slechts twee dingen zijn niet doorgegaan; Airview (een soort vliegende tentoonstelling) en de filmma nifestatie. Verder is alles ge woon doorgegaan", aldus 's- Gravesande. Hij kan geen onderdeel be denken dat hem heeft teleur gesteld. „Century Amsterdam bijvoorbeeld is een geslaagd project geweest. Het was een tamelijk bijzonder soort ten toonstelling verspreid over de gehele stad met een reeks van bijzondere kunstwerken. Dat soort dingen kan op voorhand al niet mislukken. Wel heb ik een enkele voorstelling gezien waar ik meer van had ver wacht. Maar dat heb je altijd wel met zo'n manifestatie als deze. Neem nou zo'n tentoon stelling als van Oscar Schlem- mer in het Stedelijk Museum, dat was toch fantastisch? Evenals de expositie „Mees ters van het landschap" in het Rijksmuseum". 's-Gravesande wijst de opvat ting van de hand dat veel ac tiviteiten er toch wel geko men zouden zijn zonder Am sterdam Culturele Hoofdstad. Activiteiten als de Schlem- mertentoonstelling, de Okto ber Jazz-meeting, het Thea ter-festival en het Scholieren- festival zouden er dan zeker niet geweest zijn, meent hij. „Het Holland Festival had een veel beperkter vorm ge had zonder de manifestatie. Dit jaar werd de kans gebo den er iets grootschaligs van te maken en dat is gebeurd. Daarbij komt dat het Muziek theater dit jaar ook voor het eerst onderdeel was van het Holland Festival, wat de capa citeit nogal heeft vergroot. Dat theater verlangt grote produkties, en dat zijn kostba- op andere terreinen, zoals po diumkunsten". „Het is goed dat er één cultu reel centrum is en dat is Am sterdam, waar nu eenmaal meer gebeurt dan elders. Dat is gedeeltelijk historisch be paald. Amsterdam blijft nu eenmaal een aantrekkelijke stad en wij blijven beschik baar voor het opzetten van projecten, waarvan de artis tieke kwaliteit ons aan spreekt". Diplomatiek Over de financiële kant van de zaak laat 's-Gravesande zich diplomatieker uit dan in het verleden nogal eens het geval was. Van WVC en de gemeente Amsterdam kreeg de manifestatie een subsidie van 4,5 miljoen, waarvan Am sterdam anderhalf miljoen voor zijn rekening nam. „Am sterdam Culturele Hoofdstad was een idee van Brinkman en ik kan me voorstellen dat Amsterdam wel even ge schrokken is van de financië le consequenties van de ver werkelijking van dat idee. Met het geld van de overheid hebben wij evenwel een pro ces op gang kunnen zetten van het binnenhalen van meer geld; sponsoring, bijdra gen van Europese landen, van de Europese commissie, natio nale en internationale fond sen, incidentele bijdragen en zovoort. Daarbovenop kwam onze eigen bijdrage in de vorm van onder meer de ver koop van toegangskaartjes. De bijdrage van dé overheid was minimaal. Ik zou het zelfs krap willen noemen. Maar ik vraag me af of je dat in Ne derlandse verhoudingen wel kan blijven volhouden. Voor Nederlandse begrippen is er toch een alleraardigst bedrag uitgetrokken", stelt hij. Maar op de vraag of hij op de zelfde basis met de weten schap van nu opnieuw een zelfde project zou willen op zetten zegt hij hartgronding: „Neen". AMSTERDAM Het gaat goed met het ver nieuwde Joods Historisch Museum in Amsterdam. Het komende weekeinde wordt de honderddui zendste bezoeker verwacht sinds de opening op 3 mei, na de restauratie van het Hoogduits Synago- gencomplex aan het Jonas Daniel Meijer-plein, waarin het museum is gevestigd. Ter gelegenheid van het bereiken van de mijlpaal van 100.000 be zoekers is het museum komend weekeinde gratis toegankelijk. Het Joods Historisch Museum werd op 3 mei geopend door de Amsterdamse burge meester Van Thijn, in aanwezigheid van Konin gin Beatrix en Prins Claus. Die opening werd rechtstreeks uitgezonden in een groot aantal Euro pese landen. Alleen in de eerste maand al trok het museum daardoor 25.000 mensen uit binnen- en buitenland. DEN HAAG Burgemeester Havermans van Den Haag reikt komende vrijdag in het raadhuis aan de Javastraat de literaire prijzen van de Jan Campert- stichting uit. De Constantijn Huygensprijs wordt die dag overhandigd aan Annie M.G. Schmidt voor haar gehele letterkundige werk; Ton van Deel krijgt de Jan Campertprijs voor ziin dichtbundel „Achter de waterval"; de F. Bordewijkprijs gaat naar Frans Kel- lendonk voor zijn roman „Mystiek Lichaam"; Peter van Gestel krijgt de Nienke van Hichtumprijs voor zijn jeugdboek „Ko Kruier en zijn stadsgenoten" en mevrouw J.A. Roelfsema-Tenge krijgt de G.H. 's Gra- vesandeprijs voor haar geheel belangeloze inzet voor het Multatuli-museum. De jury van de Jan Campert- prijzen bestond uit Harry Bekkering, Margaretha Ferguson, Han Fope, Anton Korteweg, Jan van der Vegt, Herman Verhaar, Anne de Vries, Paul de Wis- pelaere en Ad Zuiderent. Oostenrijkse dirigent Kurt Wöss overleden WENEN De Oostenrijkse diri gent Kurt Wöss is vrijdag op 74- jarige leeftijd overleden. Tijdens een repetitie met het Filharmo nisch Orkest van Dresden kreeg hij een hartaanval. De dirigent zalcte tijdens de repetitie plotse ling in elkaar en overleed ter {>lekke. De arts die binnen enke- e minuten aanezig was, kon nog slechts de dood vaststellen. Wöss was een specialist op het gebied van de muziek van de Oostenrij ker Anton Bruckner. In de loop van zijn carrière leidde Wöss, als gastdirigent, de bekendste orkes ten van de wereld, waaronder de Filharmonische orkesten van Wenen, Berlijn en New York. AMSTERDAM De or ganisatie AIDA zal van 10 december 1987 tot de veertigste verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens op 10 december 1988 een campagne voeren voor onderdrukte kunste naars in de wereld. AIDA (Association Internatio nale de Defense des Artistes) is een internationale organisatie, die door middel van culturele activiteiten opkomt voor kunstenaars, die waar ook ter wereld worden onderdrukt vanwege hun werk. Freek de Jonge opent het „AIDA-campagnejaarmet een speciale galavoorstelling in de Stadsschouwburg in Am sterdam op 31 december. De voorstelling maakt deel uit van een serie „De pretentie" die van 21 december tot en met 21 januari te zien zal zijn. De baten van de galavoorstel ling zullen ten goede komen aan het werk van AIDA, aldus heeft AIDA Nederland zater dag bekend gemaakt. De organisatie ontvangt name lijk geen enkele vorm van structurele subsidie. Alle acti viteiten van de organisatie zo als uitgaven, exposities en uit voeringen van gecensureerd werk, onderzoek en publiciteit worden volledig bekostigd door leden en sympathisanten. AIDA organiseert gedurende het campagnejaar onder meer optredens van artiesten, ten toonstellingen en concerten, die in het teken zullen staan van onderdrukte kunst en kunstenaars in diverse landen. Sotheby veilt Nederlandse beeldende kunst ten bate van het werk van AIDA. De thea ters rond het Leidseplein in Amsterdam zullen een week lang in het teken staan van onderdrukte kunst. Kunstva kopleidingen zullen bij de campagne worden betrokken. In "de herfst van 1988 zal AIDA een symposium houden waar kunstenaars uit binnen- en buitenland ingaan op cen suur en andere vormen van onderdrukking van kunste naars, aldus AIDA Nederland. Ad 's Gravesande: „Er kwam een publiek dat ik anders nooit in de theaters zie". re grappen. Maar het is ge lukt, onder meer dank zij de bijdrage van de Duitse Bonds republiek". Niet elitair Verder stelt hij zich teweer tegen de hier en daar gehoof de mening dat Amsterdam Culturele Hoofdstad elitair zou zijn geweest. „Volgens mij was deze manifestatie nu juist in het geheel niet elitair. De zalen zaten vol met allerhan de mensen uit alle lagen van de samenleving. Als je nu het Internationaal Poppenthea terfestival neemt, dat van zeer hoge kwaliteit was, daar was een publiek dat ik anders nooit in het theater zie". „Het Holland Festival zal vol gend jaar wel wat kleiner worden, maar je kunt er niet te ver mee terug gaan, juist nu je de aandacht van het pu bliek en de media, ook inter nationaal, gewonnen hebt. Het zou bijzonder stom zijn als je de nu geschapen mogelijk heden niet zou gebruiken. Maar hoe het Holland Festi val er uiteindelijk uit zal zien hangt uiteraard in grote mate af van het beschikbare geld", betoogt 's-Gravesande. 's Gravesande denkt dat der gelijke activiteiten ook goed zijn voor Amsterdam. „Ik denk dat de stad er in de toe komst van profiteert. Het geld dat in culturele activiteiten wordt geïnvesteerd komt er in anderhalf- tot drievoud weer uit. Tal van bedrijven, FOTO: SP onder meer in de Horeca, pro fiteren er van. Maar om dat te bereiken moet je straks niet achteroverleunend in je stoel zeggen „1987 hebben we ge had". Je moet steeds nieuwe initiatieven nemen en activi teiten die zich daarvoor lenen blijven ondersteunen en mis schien zelfs financieel onder bouwen. Volgend jaar is het Van Gogh-herdenkingsjaar. waarvoor honderdduizenden mensen naar de hoofdstad ko men. Op zo'n moment, moet je ook zorgen voor een aanbod TOKYO De Nederlandse zangeres Nadieh is op het World Popular Song festival '87 uitgeroepen tot beste zange res. Ze won de „Best Singers Award" met het door haar zelf geschreven num mer „Haifa Blue", dat werd geprodu ceerd en gearrangeerd door Hans Ver meulen. Nadieh, die vorig jaar de Zil veren Prijs van de stichting Conamus won, werkt momenteel hard aan haar tweede elpee, waarvan het merendeel is geschreven door haar zelf. Drie num mers schreef ze samen met Steward en Bradley James, die eerder verantwoor delijk waren voor acht top-tien hits in Engeland. De nieuwe elpee van Nadieh NaH|eh verschijnt komend voorjaar. Tuin zonder venster» spoelt „De redders" van Gerrit Komrij. Regie: Cees van Damme. Gezien op zon dag 6 december in het Microtheater Imperium (Oude Veet 35, Leiden). Dear nog te zien op maandag 7 en dinsdag 6 december (20.30 uur). Wat is er heerlijker -dan op het toneel voor een avond het cultuurmonument van je dromen te zijn? Orpheus of Shirley Temple, Don Qui- chotte of Don Juan, Billy the Kid, BrUnhilde, Lorelei, Cas sandra of Jezus zelf? Een rui me keuze biedt „De redders", het stuH dat Gerrit Komrij in 1984 voor Globe schreef. Of die voorstelling of een ande re inspireerde tot een nieuwe Leidse toneelgroep laat het programma in het middeij, maar in ieder geval werd Tuin zonder vensters gebo ren uit het enthousiasme van een toneelkijker, die vrien den en kennissen wist mee te slepen. Het is natuurlijk een uitste kend idee om van pure geestdrift een nieuw gezel schap te beginnen. Een min der goed plan was het om als eerste stuk het complexe ideeëndrama van Komrij te gaan spelen, hoe verleidelijk de rollen ook zijn. Orpheus, de mythische dichter, roept de andere personages aan de tafel van het laatste avond maal. Aan het einde van het stuk is Jezus opnieuw ge kruisigd en iedereen op zoek geweest naar het onvindba re. De kunstenaar blijft al leen achter temidden <^an dode lichamen. Voor dat zijn beslag heeft gekregen is er een stroom van verwijzingen en cultuurkritiek en -pessi misme over het publiek heengegaan. Het begin van de voorstel ling is leuk om te zien: de personages presenteren zich een voor een. Ze zien er prachtig uit ook de kle ding is een groepsactiviteit maar na de tafelscène raakt de toch al moeilijk te volgen draad mede door de warrige bewerking gauw zoek. Wat dan nog overblijft zijn Komrijs grappen en de uiteenlopende prestaties van acteurs met weinig ervaring, die de indruk maken plezier in het spel te hebben. DICK VAN TEYLING^N Hij kijkt niet echt vrolijk, Frank Sinatra tijdens een optreden met een over zijn schouders hangende Liza Minnelli. De inmiddels 72- jarige entertainer had er ook weinig reden toe. Het hier gefoto grafeerde optreden, zaterdag, had eigenlijk een dag eerder moeten plaatsvinden. Maar de bejaarde zanger was ergens on derweg van zijn woonhuis naar het optreden zijn bladmuziek kwijtgeraakt en dus moest het optreden een dag worden uitge steld. De ouderdom komt met gebreken, ook bij Sinatra.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 6