'finale
1
fi
Nr.48
Lettergroepenpuzzel
u
n
m m m m
i s i i
tui
UUWU
EN
Mrt i
BRIDGEN
£etdóe@outfmt'
ZATERDAG 5 DECEMBER 1987
Oplossing vorige puzzel
li;
0
I
E
A-
s
1
s
1 [Llfc
[3
X
KT
9_
T
r
E_
E
O
O
r
N_
3
o_
E
m
fi He
T
BV
a
LJ
m
a
R
a
51
h \Z\9.
2
e
a
u
a
B
ES]
taaaaaaa
anaaara
a
KI
a
a
a
De winnaars van puzzel 47 z:jn:
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 48 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
^Postbus 11, 2300 AA Leiden.
In elk vakje dienen twee letters te worden ingevuld,
waardoor woorden van navolgende betekenis ver
kregen kunnen worden.
HORIZONTAAL:
1. Ensemble van zes
personen.
3. Zeerover.
5. Exces.
7. Italiaanse vulkaan.
9. Oostindisch gewicht.
10. Hoogste berg in
Armenië.
12. Nauwkeurige
beschrijving van een
bouwwerk.
13. Olievet.
15. Hebreeuws
rustteken in
psalmen.
17. Stad in Duitsland
aan de Rijn.
18. Niet meegaand (van
personen).
19. Blaasinstrument.
20. Uitblinker (fig.).
22. Wit miskleed.
24. Meetkundig
lichaam.
26. Toestemming,
inwilliging.
28. Operafiguur van
Richard Wagner.
30. Onvervalst.
32. Watervogel.
33. Nederzetting van
Indianen in Noord-
Amerika.
35. Zeer nauwgezet.
36. Steunend
1
2
3
r~
4
5
6
7
r
9
10
11
12
13
14
15
16
17
IZ3
18
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
x.
32
33
34
35
36
VERTICAAL:
1. Beroep.
2. Koker, foedraal.
3. Grappenmaker.
4. Soort
sportvereniging.
6. Telwoord.
8. Vervelend.
9. Meubelstuk.
11. Ringvormig
koraaleiland.
12. Góed (Latijn).
14. Officiële naam vaii
Ierland.
16. Eerrovend geklets.
17. Herrie.
20. Wedren met
hindernissen.
21. Soort dolk.
23. Calvinistische
volksbeweging in
1566.
24. Plezier.
25. Graansoort.
27. Telwoord.
29. Meisjesnaam.
31. Smalle sloot tot
ontwatering.
33. Onvermengd.
34. Schouwburgrang.
De lettergroep TO komt voor in
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
Damesdammen
in het Gelderse Gorssel een grootse trai
ningsmanifestatie plaats van de landelij
ke dambond. Alle groepen van de natio
nale training waren hierbij betrokken.
De Nederlandse topspelers namen het
op tegen een, eveneens uit de trainings
selectie samengesteld, B-team, een ont
moeting die in een verrassende overwin
ning voor Nederlands tweede team ein
digde (14-6). Nederland-C, bestaande uit
subtopspelers, bond de strijd aan met
een team van oud-finalisten. De subtop
pers wonnen met 16-12. De junioren wa
ren in twee tientallen opgedeeld. Het A-
team speelde tegen Huissen en het B-
team kwam uit tegen een combinatie
van DIOS-Eibergen en DCV-Vorden.
Het A-team verloor met 9-11, de B-ju
nioren daarentegen wonnen met 12-8.
De aspiranten traden aan tegen DVD-
Doetinchem en wonnen zeer overtui
gend: 28-14. Ten slotte speelde de da
messelectie tegen DDC-Deventer. Van
deze wedstrijd over veertien borden
wonnen de Deventenaren vier partijen
en de dames drie. De uitslag werd der
halve 15-13 voor Deventer. Om u een
indruk te geven van het damesdammen
laat ik hier de drie winstpartijen van de
dames volgen. We beginnen met de
overwinning die de Nederlandse kampi
oene Van Lith aan bord 1 boekte op de
Deventenaar Hendriks.
K. VAN LITH-R. HENDRIKS
Gorssel, 31-10-1987
I.33-29 16-21 2.32-28 11-16 3.39-33 6-
11 4.44-39 1-6 5.50-44 18-22 6.37-32 13-
18 7.31-26 9-13 8.41-37 4-9 9.29-23. Met
deze agressieve en scherpe zet laat wit
geen twijfel bestaan omtrent haar bedoe
lingen.
9...18x29 10.34x23 21-27. De zet 20-24
kwam hier sterk in aanmerking.
II.32x21 16x27 12.35-30! 19-24
13.30x19 13x24 14.37-32. Zet de aanval
tegen zwarts voorpost in.
14...11-16 15.32x21 16x27 16.42-37. Zie
het diagram.
iS^Ü JÖ s^Hl J!l
16...7-11 leidt tot zeer ingewikkeld spel.
Ook mogelijk was 16...6-11, waarop zou
kunnen volgen: 17.37-32 11-16 18.32x21
16x27 19.46-41 20-25 20.48-42 14-19
21.23x14 10x19 22.42-37 8-13 23.47-42
7-11 24.37-31 2-7 met een interessante
Roozenburg-positie.
17.46-41! Dreigt met 18.36-31 27x36
19.23-19 14x32 20.38x16.
17...11-16 18.37-31 9-13 19.41-37 13-19
20.40-34 20-25. Niet 20...24-29? want na
21.33x13 22x42 22.31x11 8x28 23.47x38
6x17 24.34-29 enz. gaat schijf 28 verlo
ren.
21.47-42 14-20? Hierna komt zwart in
grote problemen; veel beter was 21... 15-
20 met een stand waarin het niet duide
lijk is wie de beste kansen heeft.
22.23x14 10x19 23.45-40! Dwingt verde
re verzwakkingen af (3-9 en 5-10 mogen
niet).
23...24-30. Beter is waarschijnlijk 16-21.
24.37-32 30-35. Nu is het uit omdat wits
aanval tegen de voorpost doorslaat. Ech
ter na 24... 16-21 lijkt de acite 25.42-37
gevolgd door 26.28-23 19x28 27.32x23
beslissend.
25.32x21 16x27 26.42-37 6-11 27.37-32
11-16 28.32x21 16x27 29.48-42 8-13
30.33-29! 22x24 31.31x11 12-17
32.11x22 13-18 33.22x13 19x8. Wit is
nu een schijf voor. Het partijslot zonder
commentaar:
34.34-29 24x33 35.39x28 8-12 36.40-34
5-10 37.43-39 10-14 38.38-33 12-18
39.36-31 14-19 40.31-27 3-8 41.27-22
18x27 42.28-23 19x28 43.33-31 8-13
44.42-38 13-19 45.38-33 19-24 46.44-40
35x44 47.49x40 24-30 48.26-21 30-35
49.21-17 35x44 50.39x50 2-7 51.32-27
20-24 52.27-22 24-30 53.34-29 30-35
54.22-17 35-40 55.29-24 en zwart gaf op.
Een door wit sterk gespeelde partij!
De tweede overwinning voor de dames
kwam op naam van J. Schouten uit
Santpoort. Als volgt versloeg zij haar te
genstander, F. Verhoeven jr. Cijferstand:
zwart (Verhoeven) 2, 6, 7, 8, 9, 12, 16,
17, 18, 19, 22, 24, 25 en 28; wit (Schou
ten) 26, 27, 31, 34, 35, 36, 38, 39, 43, 45,
46, 47, 49.
Als laatste zet heeft wit de krachtzet
30.42-38!! gedaan. Vervolg: 30...9-14?
doer L,Hofland
Kasparov-Karpov
Mocht Kasparov zijn wereldtitel be
houden, dan zal de elfde partij daar
voor als hoofdoorzaak worden aange
wezen. De spelers houden zich verder
goed in evenwicht. Het is duidelijk dat
Kasparov zich beter voorbereid heeft
en ook in het analyseren van afgebro
ken partijen de meerdere is. In het
praktische spel sla ik Karpov hoger
aan. In hoofdzaak komt dat door het
snellere spelen van de uitdager, waar
door hij afschuwelijke tijdnoodscènes
weet te vermijden. Tot en met de tien
de partij zagen we dan ook een gelijk
opgaande strijd. Helaas voor Karpov
maakte hij in de elfde partij een, voor
hem, zeldzame blunder. Het erge was
dat hij deze fout maakte in de tijd
nood van de wereldkampioen, die
overigens vreemd reageerde op de
misstap. Toen Karpov zijn verkeerde
zet deed veerde Kasparov op, keek
verbaasd in het rond en deed met
'overdreven zwier zijn winnende zet.
Met dit soort gedrag verliest Kasparov
nog meer sympathie dan hij met het
schrijven van zijn boek „Hoog Spel"
al heeft gedaan. Hoe blij je ook bent
als je tegenstander de partij uit handen
geeft, het geeft geen pas dan al te uit
bundig te reageren; zoiets is alleen in
besloten kring toegestaan.
Hieronder dit cruciale moment.
ipp
I w a
m m sa
AJlAA a
In een Grunfeldindische partij had
Karpov zijn tegenstander flink onder
druk gezet. In de tijdnood van zijn te
genstander had hij een zettenreeks
voorbereid waarmee hij dacht te kun
nen winnen. De diagramstelling is de
slotstelling van zijn plan. A tempo
speelde Karpov 35.Tc6? om na
35...Pa5 te ontdekken dat een kwaliteit
verloren gaat; de partij was daarna
niet meer te redden.
In de drie daarop volgende partijen
toonde Kasparov aan veel geleerd te
hebben van de voorgaande matches.
Een belangrijk voorbeeld daarvan is
het gevaar van de overwinningsroes.
De meeste wanprestaties worden gele
verd na een verrassende overwinning.
Denk maar aan de vorige match waar
in Karpov drie partijen op rij won
toen Kasparov meende zijn tegenstan
der te kunnen verpletteren. De twaalf
de, dertiende en veertiende partij wer
den bijna strijdloze remises. Een pau
ze die de, ongetwijfeld, aangeslagen
Karpov ook wel kon gebruiken.
In de vijftiende partij zagen we weer
een fascinerende strijd tussen deze
aartsrivalen.
A. KARPOV G. KASPAROV
Grunfeld-Indisch.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.PD Lg7
5.Db3.
Voor het eerst in deze match laat Kar
pov zich op deze scherpe variant in.
Hij zal toch een keer met wat meer ge
weld moeten komen om zijn achter
stand goed te maken.
5...dxc4 6.Dxc4 0-0 7.e4 Pa6 8.Le2 c5
9.d5 e6 10.0-0 exd5 ll.exd5 Lf5
12.Tdl!?
In de 19e partij van de vorige match
kwam Karpov na 12.Lf4 TeS i3.Tadl
Pch 14.Pb5 Df6?! 15.Ld3 Pb4?!
ló.Pc7! in het voordeel. Kennelijk
hecit hij ook de versterking van het
zwarte spel ontdekt en komt als eerste
met een nieuw plan.
12...Te8 13.d6!?
De inleiding tot een -bijzonder scheipe
strijd; de witte pion verlamt (tijdelijk)
het zwarte spel, maar kan ook zeef
zwak worden.
13...h6 14.h3 Pb4 15.Lf4 Pd7 16.Td2
a6 17.Db3.
Wit laat het zwarte tegenspel op de da
mevleugel ongemoeid en zet alles op
een kaart; de vrije d-pion.
17...b5 18.Ddl c4 19.a4 Pc5.
Zwart moet op de witte provocaties
ingaan, want na 19...Tb8 20.axb5 axb5
21.Pd4 zou hij gedwongen zijn Lg7 op
te geven, wat in dit type stelling niet
aan te bevelen is.
20.axb5 Pbd3 21.Lxd3 Pxd3 22.Txd3.
De pointe van de witte opzet; de d-
pion biedt voldoende compensatie
voor de kwaliteit, bovendien wordt de
zwarte pionnenstelling ernstig ver
zwakt.
22...cxd3 23.Pd5 axb5 24.Pe7+!
Na 24.Txa8 Dxa8 25.Pc7 wint wit de
kwaliteit terug, maar d3 is dan min
stens zo gevaarlijk als d6.
24...Kh7 25.Txa8 Dxa8 26.Pxf5 gxf5
27.Dxd3 De4 28.Dxb5! Ta8 29.Ld2.
Het is duidelijk dat zwart voor remise
moet vechten; hij kan niet binnendrin
gen met de toren daar anders de d-
pion te gevaarlijk wordt.
29...Td8 30.Dc5 De6 31.Lf4 Lxb2
32.Ph4 Lf6 33.Dxf5+.
33.Pxf5 bood betere winstkansen, daar
de zwarte koning niet veilig staat. Ver
moedelijk had Karpov niet veel tijd
meer en besloot tot een risicoloze
winstpoging. Zoals vaker op dit ni
veau heeft een dergelijke aanpak geen
33^Dxf5 34.Pxf5 h5 35.g4 hxg4
36.hxg4 Kg6 37.Kg2 Lb2 38.Pe7+ Kf6
39.Pc6 Td7 40.Pb8 Td8 41.d7 Ke6
42.K13 La3.
Hier werd de partij afgebroken en later
remise gegeven. Zwart geeft zijn kwali
teit terug voor de vitale d-pion, waar
na er te weinig materiaal overblijft
voor een serieuze winstpoging. Hope
lijk is dit het begin van een zinderende
slotfase.
Correspondentie-adres: Leo Hofland,
C. Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
Pareert weliswaar de door 26-21 ingelei
de dreigingen, maar toch kan zwart hier
na verlies niet meer ontlopen. Gedwon
gen was 30...28-32 31.49-44 32x21 32.44-
40 25-30 33.34x25 met slecht spel.
31.38-33 14-20? Het beste was nog 6-11,
al zou wit dan ook gewonnen hebben.
Nu volgde: 32.35-30! 24x35 33.26-21
17x37 34.49-44 22x31 35.33x15 37-42
36.47x38 en zwart gaf op. Een fraaie
overwinning.
Als laatste winstpartij de overwinning
van E. Rijndertse uit Lent. Zie het dia
gram. Zwart, haar tegenstander R. Mer-
za, staat natuurlijk goed. Toen hij echter
vervolgde met 48...18-23? werden de rol
len wel heel drastisch omgedraaid. Wit
haalde namelijk vernietigend uit door
49.24-20! 15x24 50.38-33 28x48 51.26-
21 27x16 52.31-26 48x31 53.36x7 en
zwart kon opgeven.
~door .ian Kelfle
Surprises
Het ESTS-Bedrijventoernooi vormt
een van de welkome surprises van de
kalender '87, vooral omdat men erin
geslaagd is de complete Nederlandse
top aan tafel te krijgen. Hopelijk is het
dit ingenieursbureau van de Hoogo
vens Groep zo goed bevallen, dat ze
dit evenement jaarlijks gaan herhalen.
Naast het Hoogovenstoernooi voor
schakers - een van de belangrijkste in
ternationale sportevenementen hier te
lande! - zou dan een bridgetoernooi
voor bedrijven en genodigden ont
staan dat in een grote en bovenal be
langrijke behoefte zou voorzien.
Van vorige week staan er nog twee
problemen open van dit viertallen-
toernooi. Bij bridge is de eerste slag
net zo belangrijk als bij tennis. Heeft u
een 'ace' gescoord na deze Ghestem-
schermutseling (W/allen)?
H 9 8 6 5 4
<7 10 6
*AVB84
ZUID WEST NOORD OOST
I Ru 3 Ru* 3 Sch**
4 KI pas 4 Sch 5 Ru
Waarmee bent u gestart?
W/allen
NOORD
H 9 8 6 5 4
10 6
O -
♦AVB84
A WEST
OOST
AV3
B KJ
Al B 2
H 9 5 3
0 6 5 4 3
2 O A V B 10 8
6 5
H 2
ZUID
7 2
v V 8 7 4
OH 9 7
10 9 7 3
U ziet het: met een schoppenstart be
zorgt u leider west een enorme surpri
se in de vorm van 11 slagen, waar hij
met een normale start van klaveraas
en klaver na (of harten uit) geen recht
op heeft.
Het tweede spel betrof ook een spel
met een aardige verdeling!
Bij niemand kwetsbaar wordt er links
van u met één schoppen geopend,
partner past, rechts 2 ruiten. Biedt u
iets?
Aan een van de tafels werd met 3 kla
ver gevolgd, met katastrofale g(
Het is natuurlijk leuk om minimaal;
één keer per spel je mond open tel
doen, maar er zijn talloze situaties datl
zwijgen goud is. Zoals hier:
z/-
A NOORD
n A 5
A 9 6
O HB 10 8 6 4 2
2
WEST
OOST
10 9 6 3
V B 2
8 7 4 2
B 10 3
O V 9 7
O -
A V
*B 10 98643
ZUID
H 8 7 4
H V 5
O A 5 3
H 7 5
Aan deze tafel werd het complete
biedverloop:
ZUID WEST NOORD OOST
I Sch
3 SA*
5 Ru**
2 Ru
4 SA
6 Ru
Leider noord had nu natuurlijk geen
probleem aan welke kant hij eventueel
rekening moest houden met een drie-
kaart ruiten. Aan de andere tafel het-L
zelfde eindcontract, maar daar had,
oostspeelster Elisabeth van Ettinger'
wijselijk haar mond gehouden. Zijl4
startte m# klaverboer, via de heerC
voor wests aas, die klavervrouw ver-|<
volgde. Noord heeft nu exact 50%ii
kans om dit contract te maken en dit-g
maal koos hij verkeerd. Als oost noui|
naast die klaverfile vrouw-derde vanj,
ruiten had gehad, was 3 klaver natuur-
lijk een formidabel bod geweest...
EINDELOOS BRIDGE
Wanneer u in plaats van aan Sint-sur-p
prises aan kerstcadeautjes doet, is hier ja
een tip, althans wanneer degeen voortt
wie u wilt uitpakken over een PC be-ft
schikt. Het 'at-random' bied- en speel-e
programma 'Eindeloos bridge' is lever- L
baar voor IBM en voor Commodore,
(cassette of disk). De IBM PC-versier
kost 144,- (3.5" 149,-) en de C64-
versie (disk) 99,-. Hiermee kunt u j1
voor de rest van uw leven in uw een-IJ
tje bridgen. j-
Het niveau is zo ongeveer tweede hl
derde klasse en tegen de tijd dat het te L'
zwak voor u is, zal 'Bridgesoft' gerust.[J,
wel een versie van eerste klasse ofj£
zelfs hoger gereed hebben. In vergelij- L
king tot schaakprogramma's zijn brid-f{
geprogramma's natuurlijk veel com-,j
plexer, d.w.z. moeilijker om tè maken, y
zeker van hoog niveau. Bridge ver-:r
loopt nu eenmaal niet zo lineair als a
schaken. a
De Bridgesoft-produkten worden gele- n
verd via de computerhandel en via^
Postbus 1308, 1400 BH Bussum.
je
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-e:
Laatste serie met Maltezer
schepen
Speciaal de verzamelaars van het onder
werp Schepen op postzegels zullen inte
resse hebben voor de serie van vier ze
gels die door Malta werd uitgebracht.
Het betreft hier de vijfde en tevens laat
ste serie in de reeks Maltezer schepen.
Op een zegel van 2 c. ziet men de in
1957 gebouwde „Medina". Het schip,
gebouwd door Austin and Pickersgill te
Sunderland, droeg oorspronkelijk de
naam „Marchon Trader". Het is eigen
dom van de Alliance Shipping Company
Limited, een maatschappij die rond
1965 werd opgericht.
De zegel van 11 c. toont de in 1970 ge
bouwde „Rabat", eigendom van de Sea
Malta Company Limited. Het schip
werd gebouwd bij Martin Hansen te
Leer in W.-Duitsland en kreeg in 1974
zijn huidjge naam, nadat het als „Ino A"
in 1970 in de vaart was gebracht. Ver
volgens de zegel van 13 c. met de afbeel
ding van de „Ghawdex", een ferryboot
van de Gozo Channel Company Ltd.
Dit schip werd in Denemarken gekocht
en in 1979 in dienst genomen. De rij
wordt afgesloten met de „Pinto", te zien
op de zegel van 20 c. Ook dit schip werd
in Denemarken gekocht en in 1987 in
gebruik genomen. Het wordt hbofdzake-
lijk ingezet op de route Malta-Marseil-
le-Livorno-Salerno-Malta. De zegels
werden ontworpen door Norbert Attard.
De ontwikkeling van het kind vormt het
thema voor de serie van vijf „Pro Ju-
ventute"-zegels die in Zwitserland zijn
uitgebracht. Het thema zal ook in de ko
mende drie jaar gebruikt worden. Ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan van
de stichting „Pro Juventute" werd voor
dit jaar een speciale kerstzegel aan de se
rie toegevoegd.
Dat werd de zegel van 25+10 rappen,
waarmee de serie wordt geopend. Op
deze zegel ziet men een kind dat met
haar hand het licht van een kaars be
schermt. De zegel van 35+15 rappen
toont een moeder met een kind aan de
borst. Op de zegel van 50 20 rappen
ziet men een kind, bezig met blokken.
Twee kleuters in de zandbak zijn te zien
op de zegel van 80 40 rappen. Een
trotse vader met zijn kind op de schou
ders vormt het motief voor de zegel van
90 40 rappen. Het ontwerp voor deze
MALTA
2c
MALTA
.W.
MALTA
zegels werd vervaardigd door Eleonore
Schmid uit Zürich.
Eerder verscheen in Zwitserland een toe
slagzegel ten bate van de slachtoffers van
de overstroming die de afgelopen zomer
heeft plaatsgevonden. De zegel-heeft een
waarde van 50 rappen en werd in rood
voorzien van de opdruk 50, twee
ineengeslagen handen en de datum 7-9-
'87. De zegel toont een postbode aan het
werk en de gehele opbrengst van deze
zegel, dus in totaal 1.- Zw.fr., komt ten
goede van de slachtoffers van de over
stroming.
Ook op IJsland werd bijzondere aan
dacht gegeven aan de „Dag van de Post
zegel 1987". Ter gelegenheid van dit ge
beuren verscheen een speciaal blokje,
omvattende één postzegel in de waarde
van 30 kr. Het blokje heeft een verkoop
prijs van 45 kr. Deze toeslag is bestemd
voor een studiefonds op het gebied van
de filatelie.
De afbeelding op de zegel vormt samen
met de velrand van het blokje een af
beelding, ontleend uit het reisverslag
van Paul Gaimard. Men ziet de schepen
op de rede van de handelsplaats Djupi-
vogur in het jaar 1836 naar een tekening
van Auguste Mayer.
Met een zegel in de waarde van 12 kr.
geeft de PTT van IJsland speciale aan
dacht aan de tandverzorging onder de
jeugd. Op de zegel ziet men een meisje,
staande op een krukje voor de wastafel,
haar tanden poetsen met „fluor"-tand-
pasta.
Ook verscheen op IJsland een postzegel
boekje, met een inhoud van 12 zegels,
elk in de waarde van 13 kr. In blokjes
van vier omvat dit boekje zegels met
vier verschillende voorstellingen. Men
ziet de verschillende figuren uit het wa
pen van IJsland, t.w. de draak, vogel,
stier en bergreus. De omslag van het
boekje toont dit wapen in zijn geheel.
Ter gelegenheid van het kerstfeest brengt b
men op IJsland twee bijzondere postze- i
gels in omloop. Op de zegel van 13 kr.
ziet men de traditionele dennetak omge-
ven door lichtstralen als symbool van
het nieuwe leven. De zegel van 17 kr. I]
toont een brandende kaars waarmee op
symbolische wijze het feest van het licht b
wordt weergegeven. j
Tot slot voor deze week nu naar
Tsjechoslowakije, waar eveneens de
„Dag van de Postzegel" aandacht kreeg,
en wel met een zegel in de waarde van
1.- Kcs. Met deze zegel werd tevens het
100-jarig bestaansfeest van de georgani-
seerde filatelie in Bohemen onder de f
aandacht gebracht. Op de zegel ziet men j
het portret van Jakub Obrovsky (1882-
1949), de ontwerper van de frankeerze-
gels „Leeuw en ketenen" uit 1919. De j"
zegel toont dan ook naast het portret
van Obrovsky een proefontwerp van de
leeuwekop voor deze zegels uit 1919. r
