FNV uit lijfsbehoud
„de diepte" in
Psychiaters twisten
over blijvende
van agressie wurger
Nederland met hard standpunt naar top
Gezondheidsvoorlichting
aan toeristen onvoldoende
EG-LANDBOUWOVERLEG BLIJFT VRUCHTELOOS
_E0LUX BIJ S'
stoutenbeek
Helmut Kohl op bezoek
bij „mein Freund Ruud
BINNENLAND
CcidócSoirumt
DINSDAG 1 DECEMBER 1987 PAGINA 4
ENSCHEDE De voorlichting aan reizigers over de gezondheidsrisico's in het Mid-
dellandse-Zeegebied moet drastisch worden verbeterd. Volgens de Twentse epide
mioloog T. Koorn is dezë voorlichting vooral een zaak van de reisbureaus en de basis
gezondheidsdiensten. Er moet meer aandacht worden besteed aan de aanbevolen vac
cinaties en de noodzakelijke hygiënische maatregelen. De basisgezondheidsdiensten
moeten de reisorganisaties recente informatie verstrekken over de gezondheidstoe
stand in de diverse Vakantieplaatsen.
Koorn komt tot deze conclusie na een onderzoek bij een groep van 101 personen die
in augustus van dit jaar een reis naar Izmir en Kusadasi in Turkije hadden onderno
men. Toen bij één van hen de gevreesde veteranenziekte, veroorzaakt door de Legio-
nella-bacterie, was gevonden, besloot Koorn de gehele groep te onderzoeken. Het
bleek dat 62 personen tijdens en na de reis problemen hadden met hun gezondheid,
zoals misselijkheid, braken, koorts, uitdroging en darmstoornissen. Vijf van hen
kampten met dezelfde verschijnselen onder meer longontsteking die de vetera
nenziekte kenmerken. Laboratoriumonderzoek wees echter uit dat het hier niet om
de Legionella-bacterie ging.
GINJAAR-MAAS:
Zittenblijver
hoeft niet alles
over te doen
HOOGEVEEN - „Zittenblijvers kosten
ons een miljard gulden op de onder
wijsbegroting van 28 miljard. Het is on
doelmatig en demotiverend leerlingen
een heel jaar alle vakken te laten over
doen als ze maar op één onderdeel heb
ben gefaald". Volgens staatssecretaris
Ginjaar-Maas van Onderwijs, gisteren
aanwezig op een bijeenkomst van de
provinciale onderwijsraad Drenthe in
Hoogeveen, kan het blijven zitten
worden voorkomen met de invoering
van het modulair onderwijs. Dat bete
kent het aanbieden van kleine hoeveel
heden afgebakende leerstof die leerlin
gen op eigen niveau en in eigen tempo
kunnen opnemen. Wanneer scholen
leerlingen niet meer een heel jaar laten
overdoen, is de winst voor hen zelf,
zegde de staatssecretaris toe.
Over de wijzigingen in het wetsont
werp basisvorming moest mevrouw
Ginjaar-Maas vaag blijven, omdat het
stuk nog bij de Raad van State ligt. Zij
hoopt de wet vóór 17 december bij de
Tweede Kamer te krijgen, zodat die
volgend jaar in werking kan treden.
Met basisvorming in het voortgezet on
derwijs wordt bedoeld een pakket van
veertien vakken voor iedereen op twee
niveaus in de eerste drie jaar. Dat pak
ket neemt tachtig procent van de tijd
in. De resterende tijd wordt 'vrije ruim
te' genoemd, waarin de school de vak
ken kan geven die zij specifiek haar
leerlingen wil aanbieden.
(Van onze
sociaal-economische redactie)
AMSTERDAM Wil de
FNV ook na het jaar 2000
aan de bak blijven, dan
zullen de zich wijzigende
verhoudingen in arbeids
relaties wel geaccepteerd
moeten worden. De
macht van de vakbewe
ging is afgenomen omdat
door het grote aanbod
van arbeidskrachten de
werkgever als vragende
partij het meer voor het
zeggen heeft gekregen.
Een van de voornaamste ge
volgen van deze verandering
is dat voor het verwerven van
betere arbeidsvoorwaarden
niet meer het welbekende
keiharde onderhandelen op
centraal niveau bepalend is,
maar het „boksen" in de be
drijfstakken zelf en wellicht
zelfs in afzonderlijke onder
nemingen. Juist daar zal de
FNV zich veel duidelijker dan
voorheen als vakbondsorgani
satie moeten manifesteren om
versplintering te voorkomen.
„We zullen erbij moeten zijn,
want veranderingen houden
ook wij niet tegen", zei vice-
voorzitter Johan Stekelen
burg vandaag zijn (tweede)
rede.
De vakbeweging moet in
kwalitatief opzicht „de diep
te" in, om meer dan ooit
werkgevers aan het verstand
te brengen dat herverdeling
van werk, arbeidstijdverkor
ting (atv) en scholing priori
teit nummer één blijven ter
bestrijding van de werkloos
heid. Daarmee valt niet te
sjoemelen. Een „uitruil" door
bijvoorbeeld de atv in te leve
ren ten gunste van scholing,
zoals werkgevers willen, is
ontoelaatbaar. Ook na 2000.
Prestatieloon dat in de plaats
komt van „gewoon" loon blijft
uit den boze maar in de vorm
van extra loon valt er over te
f»raten, evenals over winstde-
ing. Afroepcontracten waar
door werkgevers werknemers
naar believen kunnen laten
oproepen, en allerlei andere
opduikende „snelle en ge
makkelijke" arbeidsrelaties,
die de rechtspositie van de
werknemer aantasten, zijn en
blijven voor de FNV onaan
vaardbaar.
W erkgelegenheid
Dat waren in grote lijnen de
niet mis te verstane bood
schappen die de diverse FNV-
bonden gisteren en vandaag
in uiteenlopende kleur op het
(overigens nogal tamme) drie
jaarlijkse FN V-congres, dit
maal gewijd aan het thema
„Werken in 2000", te berde
brachten. Duidelijk werd ook
dat voor het realiseren van de
doelstellingen gesloten gele
deren van het grootste belang
zijn. Geen gemakkelijke opga
ve want in de wijze waarop
de FNV de 21ste eeuw in
moet, lopen de meningen uit
een.
Greetje Lubbi, voorzitter van
de Voedingsbond, vindt dat
de FNV vooral langdurig
werklozen „knollen voor ci
troenen" verkoopt door te
suggereren dat volledige
werkgelegenheid op de lange
duur tot de mogelijkheden
zou behoren. „De waarheid is
dat het loon voor jongeren
omlaag gaat, waardoor ze ge
makkelijker aan een tijdelijk
baantje komen maar die tege
lijk hun rechtspositie ver
zwakt. En dus pakken ze wat
ze pakken kunnen, ook al is
hun arbeidsrelatie in strijd
met de cao", zei Greetje Lub
bi. Maar ook de Vervoers-
bond, de Bouw- en Houtbond
en bij de ambtenarenbond
AbvaKabo zijn niet gelukkig
met de naar hun mening wei
nig slagvaardige, te vage uit
gangspunten van het beleid
waarmee de FNV werken wil.
Voorzitter Jan Schuller van
de Bouw- en Houtbond pleitte
in dit verband voor de oprich
ting van een speciaal onder
zoekscentrum.
FNV-voorzitter Hans Pont (links) begroet zijn oud-collega Wim Kok tijdens het congres dat giste
ren en vandaag door de vakbeweging in Amsterdam werd gehouden. foto anp
anderde machtsverhoudingen
met Werknemers afspraken te
maken die tegen het FNV-be-
leid ingaan. Zo introduceerde
Centraal Beheer BV in Apel
doorn vorige week als eerste
in Nederland het fenomeen
prestatieloon in de cao zonder
dat de Dienstenbond-FNV er
iets tegen kon uitrichten.
ED FIGEE
Gewaarschuwd werd er voor
een andere ontwikkeling: het
aantal niet bij een bestaande
vakbond aangesloten werkne
mers groeit. In de plaats daar
van dreigt de zogenaamde
„gele" vakbond haar intrede
te doen. „Dat verschijnsel
komt uit de Verenigde Staten.
„Geel" is platte Amerikaanse
omgangstaal (slang) en bete-
Het zijn per bedrijf opgerichte
„eigen" vakbonden die recht
streeks met directies cao-on
derhandelingen voeren buiten
de traditionele vakbonden
om. Maar ook zonder „gele"
vakbonden lukt het werkge
vers al als gevolg van de ver-
(Van onze correspondent)
BRUSSEL Indien er
geen bevredigende rege
lingen komen voor een
strakkere Europese bud
getdiscipline en een bete
re beheersing van de
landbouwuitgaven, is Ne
derland niet bereid mee
te werken aan een nieuwe
financieringsregeling voor
de Gemeenschap.
Met dat harde standpunt gaan
premier Ruud Lubbers en zijn
minister van buitenlandse za
ken Hans van den Broek naar
het Europese topoverleg dat
komende vrijdag en zaterdag
in Kopenhagen wordt gehou
den.
„Als er geen sanering plaats
vindt, dan valt er met Neder
land niet te praten", aldus mi
nister van den Broek gisteren
in Brussel na afloD^t van het
tweedaags „conclaafwaar de
ministers van buitenlandse za
ken van de twaalf EG- lidsta
ten de topconferentie hebben
voorbereid.
Dat „conclaaf" was bedoeld
om de aanstaande Europese
top voor een totale mislukking
te behoeden, maar na twee da
gen vergaderen bleken de ver
zamelde ministers weinig te
zijn opgeschoten. Volgens Van
den Broek werd alleen op het
punt van de budgettaire disci
pline „duidelijk vooruitgang
geboekt". Maar de kwestie van
de beheersing van de landbou
wuitgaven blijft volgens Van
den Broek een zorgelijk punt.
Daarom vertrekken Lubbers
en Van den Broek „traditiege
trouw in een stemming van
hoop en vrees" naar Kopenha
gen.
Met zijn harde opstelling heeft
de bewindsman kennelijk
geen enkele moeite. „We gaan
niet besluiten om tot eind 1992
de financiering van de Ge
meenschap zeker te stellen als
we er niet gerust op kunnen
zijn dat bedragen niet opnieuw
weglekken. Indien men ons
dogmatisme verwijt, dan stel
ik daar tegenover dat als we
geen maatregelen nemen we
het EG-beleid, onze exportpo
sitie en de verhouding met
onze handelspartners ruïne
ren", zo zei hij. Van den Broek
ziet liever dat besluiten
worden uitgesteld dan dat er
„waterige compromissen"
worden gesloten. „Dan liever
nog maar drie maanden erbij",
zo zei hij, doelend op de moge
lijkheid dat besluiten pas val
len tijdens een Europese top
conferentie in de lente van
volgend jaar.
Aanpassing
Zwaar punt voor Nederland
en Engeland is, dat gisteren de
Europese Commissie tegen alle
eerdere beloften in toch tot
aanpassingen besloot in het
landbouwpakket, dat alge
meen wordt gezien als de
„sleutel" tot overeenstemming
over de EG-problemen in bre
dere zin. Engeland en Neder
land dreigen daardoor nog
verder in hun geïsoleerde po
sitie te worden teruggedron
gen. Zolang er geen concrete
afspraken komen over beper
king van de landbouwuitga
ven zal Grootbrittannie, dat
als niet-agrarisch land maar
weinig van de landbouwsubsi
dies profiteert, een veto uit
spreken over verhoging van
de bijdragen aan de begroting.
Ook Nederland vindt dat eerst
de landbouwpolitiek moet
worden gesaneerd, voordat de
Europese begroting kan
worden goedgekeurd.
De productie van koolzaad en
zonnebloem, twee oliehouden
de producten, zou volgens de
nieuwe voorstellen mogen
worden opgevoerd van respec
tievelijk 3,5- naar 4 miljoen en
van 1- naar 1,9 miljoen ton.
Volgens Van den Broek kost
die afzwakking van de oor
spronkelijke Commissievoor
stellen de Europese Gemeen
schap per jaar 462 miljoen
ECU, ofwel bijna één miljard
gulden. Maar bovendien speelt
steeds sterker de vrees dat nu
de Commissie gaat „schuiven",
er meer afzwakkingen volgen.
„Voor Nederland kan dit niet;
dit nieuwe voorstel moet weg,
of de kosten ervan moeten el
ders binnen de landbouwbe
groting worden gecompen
seerd" aldus Van den Broek.
Behalve over de oliehoudende
zaden, liggen er tussen de lid
staten nog onoverbrugbare
meningsverschillen over de
granen en eiwithoudende pro-
dukten. Zonder een forse pro-
duktiebeperking in deze drie
sectoren kan van beperking
van de landbouwuitgaven
geen sprake zijn.
ADVERTENTIE
Leolux is sterk vertegenwoordigd bij Stoutenbeek. Bijvoorbeeld met de Mellow Mink, een klassieke creatie van
Jan Armgardt in een nieuwe vormgeving van Jos Mous. Zalig zitkomloit In 2- ol 3- zits uitvoering. Maar ook andere
leolux modellen zoals de Borp-Bora, Bora-Bèta, Spazio, Axent, Clio, Tango, Chita en Scarabeé zijn nu te bezien en
te bezitten bij Stoutenbeek,
NET'N TIKKELTJE EIGENZINNIGER
Beverwijk: Parallelweg 10, teL 02510 - 2 90 31 Leiderdorp: Meubelplein 1, tel: 071 - 89 93 23. Donderdag koopavond. Maandagochtend gesloten.
Artifort Auping Banz Bord Besouw Castle furniture Cor de Sede Durlet Fischbacher Gelderland Hülsta Interiübke
j.A.8. Kendix Koekoek Leolux Miller Montis Musterring M.ID. Parade Pastoe Ploeg Rofié Rolf Benz Saporiti
Bondskanselier Kohl bracht gisteren, kort voor hij weer naar huis vloog, een bezoek aan konin
gin Beatrix op Huis ten Bosch.
foto: anp
ï9)
DEN HAAG Nederland
en Wpst-Duitsland zijn zowel
goede buren als goede vrien
den, ondanks het feit dat de
regeringen van beide landen
over een aantal onderwerpen
sterk van mening verschil
len. Met deze boodschap be
sloot de Duitse bondkanselier
Helmut Kohl gistermiddag
een enkele uren durend
werkbezoek aan Den Haag.
Gedurende zijn verblijf in de
Residentie sprak Kohl gerui
me tijd met „mein freund
Ruud Lubbers". Na een ont
vangst door koningin Beatrix
en prins Claus op Huis ten
Bosch keerde Kohl vanaf
Vliegkamp Valkenburg per
te gs tel van de Luftwaffe
naar Bonn terug.
Op een persconferentie in
het Haagse Promenade Hotel
prees Kohl de nauwe samen
werking op politiek, econo
misch en cultureel terrein.
Hij sprak van een „klimaat
van vertrouwen en open
heid" tussen beide landen.
Een van de belangrijke on
derwerpen van gesprek tus
sen beide minister-presiden
ten was de Europese topcon
ferentie van komende vrij
dag en zaterdag in Kopenha
gen. Het is volgens Kohl en
Lubbers hoog tijd dat een op
lossing wordt gevonden voor
de problemen waarmee de
EG worstelt, omdat anders
het ideaal van een Europa
zonder grenzen in 1992 in ge
vaar komt. Maar over die op
lossing, met name op het ter
rein van de landbouwpoli
tiek, verschillen de regerin
gen sterk van mening.
Zo verzetten Nederland en
Groot-Brittannië zich tegen
een verruiming van de fi
nanciële middelen van de
EG, als niet tegelijkertijd
wordt besloten wordt tot een
beperking van de landbou
wuitgaven. De Bondsrepu
bliek daarentegen is fel tegen
voorstellen om bij overpro-
duktie de landbouwprijzen
automatisch te verlagen. Op
hun gezamenlijke persconfe
rentie bleek dat Lubbers en
Kohl dit probleem niet had
den kunnen oplossen. Kohl
verklaarde dat het hem er
veel aan gelegen is over dit
onderwerp in Kopenhagen
een „verstandig compromis"
te bereiken. Als dat niet ge
beurt zal de bondskanselier
de zaak moeten klaren in het
eerste half jaar van 1988,
wanneer West-Duitsland de
EG voorzit. Volgens Kohl is
1988 een beslissend jaar voor
de toekomst van de EG, om
dat bij voortduring van de
meningsverschillen de tot
standkoming van de Europe
se interne markt in 1992 ern
stig in het gedrang komt.
Terugkeer
Klinkenberg is
einde van
journalistenforum
AMSTERDAM - Als Wim
Klinkenberg terug zou moeten
keren in het journalistenforum
van de TROS, zou dat het ein
de van dit radioprogramma op
woensdagmiddag betekenen.
De TROS ziet er dan geen
brood meer in.
Dit kan worden opgemaakt uit
de woorden van de raadsman
van de TROS, mr H. Bouke-
ma, in het kort geding dat
Klinkenberg tegen deze om
roeporganisatie heeft aange
spannen. Het diende gisteren
voor de president van de
rechtbank in Amsterdam, mr
B.J. Asscher.
Klinkenberg eiste dat hij weer
zal worden opgenomen in het
journalistenforum. De TROS
had hem laten weten geen
prijs meer te stellen op zijn
medewerking, nadat Klinken
berg in het forum op 7 oktober
had verklaard: „Als ik zie dat
de heer Lubbers in staat is
jaarlijks uit zijn vermogen 1
miljoen te halen, dan zeg ik
dat de vakbeweging het volste
recht heeft om, als je ziet hoe
de rijkdom bij de rijken steeds
groeit, bescheiden looneisen te
stellen". De TROS is van me
ning dat Klinkenberg met zijn
interrupties de discussie in toe
nemende mate verstoort en
dat zijn opmerkingen aan het
adres van het koningshuis en
van Lubbers de grenzen van
betamelijkheid overschrijden.
Klinkenbergs advocaat mr
H.F. Doeleman voerde aan dat
het gaat om het grondwettelijk
recht op vrijheid van menings
uiting. Bovendien kan Klin
kenberg niet zo maar ontsla
gen worden omdat er op grond
van diverse afspraken een ar
beidsverhouding bestaat.
Mr Doeleman stelde dat Klin
kenberg zijn opvattingen nooit
onder stoelen of banken heeft
gestoken. Hij is communist en
daar komt hij voor uit. Hij
werkt al sinds 1975 mee aan
het journalistenforum. Daarin
zitten mensen met uiteenlo
pende opvattingen. Zij zijn
daarop zelfs uitgekozen om het
programma levendig te ma
ken. Zij hebben zich er aan ge
houden dat de bewoordingen
nooit grievend of beledigend
mogen zijn, aldus Doeleman.
DEN HAAG Moet een
42-jarige man uit het Bel
gische Berchem, die in
april '86 zijn echtgenote
heeft gewurgd, ter be
schikking van de regering
(tbr) worden gesteld en
dus voorlopig in een psy
chiatrische inrichting
worden opgenomen? Kan
hij in de toekomst met zijn
agressie omgaan? Daar
over dient het Haagse ge
rechtshof een uitspraak te i
doen, nadat gisteren twee I
psychiaters hun tegenge
stelde rapporten over de
verdachte kwamen toe
lichten.
De aangeklaagde, een kenne
lijk vredelievende en hard
werkende trambestuurder,
werd eerder door de Rotter
damse rechtbank tot drie jaai
gevangenisstraf en onvoor
waardelijke terbeschikkings
telling veroordeeld. De procu
reur-generaal vroeg het hol
gisteren om bevestiging van
dat vonnis.
De man was vijf jaar getrouwd
toen er vorig voorjaar span
ningen in het huwelijk rezen
Het paar leefde nogal afgezon
derd van de buitenwereld, tot
dat de vrouw (32) die bewuste
avond alleen op stap ging.
Even na middernacht kwam
zij thuis, maar zij wilde niel
over de problematische relatie
praten. Haar man wilde dat
wel, tot de afkerige vrouw I
hem sloeg. Daarop raakte hi;
buiten zinnen en wurgde haar"
De dader zegt zich van dat
moment niets meer te herin
neren. Hij kwam in hoger
beroep omdat hij een tbr-be-
handeling in een gesloten psy
chiatrische inrichting onnodig
vindt. Met een gevangenisstraf
gaat hij wel akkoord: „Ik ben
fout geweest en heb straf ver-
diend".
De Rotterdamse rechtbank
volgde in haar vonnis de rap-
portage en het tbr-advies van I
psychiater dr. G. Janzen. Deze j
acht de verdachte verminderd
toerekeningsvatbaar. Ook gis-
teren betoogde Janzen dat de
zich altijd beheersende aange-
klaagde juist daardoor niet
met zijn agressie kon omgaan,
„Je zou bijna zeggen: was hij
op een normale manier maar
iets agressiever. Zijn agressivi-
teit blijft als een bom onder de
oppervlakte liggen, totdat het
tot een uitbarsting komt. Het
gaat om een neurose. De kans
op herhaling is aanwezig". I
Niettemin was Janzen het op 1
één punt eens met zijn collega-
opponent dr. R.A. van der Pol:
psychiatrische behandeling
van de redelijk intelligente da- 1
der wordt moeilijk.
Dr. van der Pol is van mening
dat de kans op herhaling van 1
een dergelijk gewelddadige 1
uitbarsting niet zo duidelijk
voorspelbaar is dat tot een i
zware maatregel als tbr mag
worden overgegaan. Hij plaat
ste in het algemeen vraagte
kens bij de waarde van psychi
atrische voorspellingen op dit
vlak. „Amerikaanse onderzoe
kingen wijzen uit dat tweeder
de van dergelijke voorspellin
gen niet uitkomt. Tbr is alleen
gerechtvaardigd als de kans op
recidive (herhaling, red.) de
eerste drie jaar op 25 procent
kan worden gesteld".
Janzen onderbouwde zijn ver
wachtingen onder meer met
de „genuanceerde" verklarin
gen van 's mans ex-echtgeno
te. Ook in dat huwelijk zou het
tot enkeleuitbarstingen zijn
gekomen, waarbij de man
zware meubels door de lucht
gooide en planten geheel ver
scheurde. Volgens advocaat
mr. W.F. van der Griend is dat
niet genoeg „om iemand gek
te verklaren". „Zulke dingen
gebeuren in de beste huwelij
ken. U moest eens weten hoe
veel kopjes er in mijn huwe
lijk zijn gesneuveld".
President mr. Kok vroeg de
aangeklaagde ten slotte of hij
eventueel wel wilde meewer
ken aan een vrijwillige psychi
atrische behandeling na zijn
straf. „Als het hof dat als stok
achter de deur wil gebruiken
ga ik akkoord", luidde zijn
antwoord. De uitspraak is op
14 december.
Wetenschapscentrum in Rotterdamse haven
ROTTERDAM Op een pier Stichting Scientopia. Het pro*
in de Rotterdamse haven ject wil voorlichting geven aan
wordt een Nationaal Centrum een breed publiek over het be-
voor Wetenschap en Techno- lang van wetenschap en tech-
logie gebouwd. In het project niek voor de toekomstig. Ook
wordt samengewerkt door de moet Scientopia een toeristi-
universiteiten van Rotterdam, sche trekpleister worden vooi;
Leiden en Delft, de onderzoe- buitenlandse bezoekers. In to-
korganisatie TNO en het taal gaat het om een investe-
bedrijfsleven onder de naam ring van ongeveer 100 miljoen
gulden.
ADVERTENTIE
UNIEK KADO? OMNIVERSUMSHOW
GEEF EEN KAD0B0N!
OMNIVERSUM GRATIS RESERVEREN 070-54 54 54
