„Eenmaal per jaar zongen we op
de hoogste duintop het Magnificat
£eidóe6oma/nt
brieven
/lezers
terre des hOmmes
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
CeicLeSowiout
DINSDAG 1 DECEMBER 1987 PAGINA 2
OVERHEIDSBELEID BEDREIGT CHRISTELIJKE HULPVERLENING"
NUNSPEET De identiteit van christelijke inrichtingen
wordt door de bezuinigingen van minister Brinkman ernstig
bedreigd. De zogeheten gevulde algemeenheid en het democra
tiseringsproces kunnen tot gevolg hebben dat kerken en chris
telijke gemeenschappen hun eigen inrichtingen kwijt raken of
na verloop van jaren tot de ontdekking zullen komen dat be
leid en sfeer anders zijn dan ooit is bedoeld.
Dat zei de heer A.J. Gijsbers, voorzitter van de Generale Dia-
konale Raad van de Nederlandse Hervormde Kerk en oud-di
recteur-generaal van het ministerie van WVC op een congres
óver ouderenzorg van de Reformatorisch Politieke Federatie.
Van wijkverpleging op confessionele basis is in feite geen spra
ke meer, de organisaties zijn gefuseerd en bij de vestiging van
artsen wordt niet over levensbeschouwing gesproken. „Nu
dreigt te worden aangetast, wat wij als christelijke gemeen
schap nog over hebben. De democratisering, zoals overheidsin
stanties die voorstaan, kan er toe leiden, dat christelijke tehui
zen voor de verzorging van ouderen, die lichamelijk en geeste
lijk hulpbehoevend zijn geworden, verzeild raken in een sfeer,
die vervreemdend werkt voor veel bewoners. Ik heb de in
druk, dat christelijke verzorgingstehuizen steeds meer onder
druk komen te staan. Het beleidsmechanisme van de staat
werkt vervlakkend en de niet-confessionele partijen staan af
wijzend tegenover verzorging vanuit bijbelse noties", zo zei de
heer Gijsbers.
Het geloof is geen schat
die je kunt behouden
door ze te begraven en te
bewakenmaar een
kapitaal dat je alleen
maar kunt behouden en
dat groeien kan door het
te riskeren in nieuwe
on dernemingen.
LEO DE RIDDER SCHREEF „HERINNERDE HISTORIE": „KOFFERS OP HAGEVELD"
HEEMSTEDE „De
Hageveldse geest was er
een van gedegenheid èn
van intimiteit. Leerlin
gen en leraren leefden
tezamen als een groot
huisgezin. Regent Corne-
lis van Bommel, van het
eerste Hageveld, speelde
op het voorplein naar
hartelust met de leerlin
gen mee. Als de studie
dag erop zat, zwierven de
studenten nog vaak door
de duinen en namen de
rust van de natuur in
zich op. Met z'n allen be
zochten ze de Amster
damse kermis.
Eenmaal per jaar, aan het
einde, vóór zonsopgang, wan-
d,eldén 5e door de duinen
naar zee. Op het hoogste punt
gekomen, met uitzicht op de
golven, bij de eerste stralen
van de zon, zongen de wan
delaars Maria ter ere het
Magnificat".
•Hageveld, het voormalige
klein-seminarie van het on
gedeelde bisdom Haarlem,
met Zeeland, Zuid- en
Noord-Holland nog bij el
kaar, was een instituut.
Voorop stond „de godsdien
stige opvoeding van de jon
gens en de ontwikkeling van
die karaktereigenschappen,
waardoor zij in staat zullen
zijn het Priesterschap van
Christus zo volmaakt moge
lijk in onze hedendaagse sa
menleving voort te zetten".
Zo stond het rond 1960 nog in
een wervende folder. Je kon
er ook, in de laatste jaren van
het instituut, het officiële
gymnasium-eindexamen
doen, maar dat was vers
twee. Hageveld is sinds '67
geen seminarie meer, sinds
'68 geen gymnasium en sinds
'79 ook geen internaat meer.
Einde. Het is nog slechts het
College Hageveld. Maar toch:
Vivat Hageveld!
Leo de Ridder (50) heeft het
oer-Hageveld, met de hele
humaniora, bijna zes jaar
door zijn bloed en geest voe
len gaan. Hij werd erdoor ge
vormd en getekend, maar
tenslotte pakte hij z'n koffers
weer, bleef in de lekenstand
en werd leraar Nederlands.
De destijds aangeprezen
maagdelijkheid, echter,
scoorde nog hoog: Noordwij-
ker De Ridder huwde nooit,
maar bewaarde alles in zijn
hart. Totdat het er een keer
uit moest. Toen schreef hij
zijn herinnerde historie:
„Koffers op Hageveld", dat
onlangs in 150 exemplaren
verscheen. Neem me niet
kwalijk, maar als je eenmaal
bij boekhandel Coebergh in
Haarlem als boekje op de
toonbank ligt, alsjeblieft, mag
je schrijversneus toch wel
even krullen van ingehouden
trots, vind ik.
Leo de Ridder is goed losge
komen in zijn moedertaal,
die hem in staat stelt het ver
leden nog een keer in het he
den te projecteren. Nog niet
zo lang geleden schreef hij
„Noordwijkse herinnerin
gen", op basis van een al dan
niet gelukkige jeugd. Maar
het valt voor de duvel niet
mee, als je rond de 50 bent en
opgescheept zit met indruk
ken die nooit meer uit je
geest gaan. Dan moet je
schrijven.
Op de eerste plaats voor je
zelf, als therapie, en dan is
het ook erg leuk als je er an
deren een genoegen mee
kunt doen. Wel, dat heeft De
Ridder dan ook gedaan: de
„Noordwijkse hèrinnerin-
gen" zijn uitverkocht, zowel
de eerste oplage als ook „het
tweede drukje van 100 exem
plaren", zo schreef Leo mii.
„Ook nu weer werd de kaft
getekend door mijn neef
Wim de Ridder (van 1972),
leerling van het Leeuwen
horst College in Noordwij-
kerhout".
Drie keer Hageveld
Je had drie keer Hageveld.
De eerste opleiding kwam in
Velsen, in 1817 (oprichters
Van Bommel, Van Wijckers-
looth en Van Niel; kapitaal
krachtige mannen die in de
vreze des Heren leefden), het
tweede seminarie werd in
1847 in Voorhout door bis
schop baron Van Wijckers-
looth ingewijd, en in 1923
was het aantal priesterkandi
daten zo gegroeid, dat een
monumentaal Hageveld in
Heemstede in gebruik moest
worden genomen. Met een
400 man bezetting. Gezegend
met een trits van geestelijke
grondslagen: voornaamheid,
schoonheid, vroomheid. Alle
maal priestertjes in de dop,
hoopten ze. Het is maar goed,
dat Gods wegen onnaspeur
lijk zijn, anders zou je de
gekste dingen kunnen krij
gen.
Wat het jongmens Leo de
Ridder betreft: die pakte in
'49 z'n koffers en vertrok
naar Heemstede om priester
te worden. Het wijdingsjaar
was al bekend: 1961! De
vraag was alleen: wie zullen
daarbij zijn? Nou, Leo dus
niet, en een heleboel anderen
ook niet. Maar Leo's moeder
zorgde voor alles, „waar de
huisfolder van repte: een
sprei en een slaapzaalgordijn,
morsmouwen en twee kus
sentjes, één voor in de studie
zaal, één voor in de kapel. Op
die beide plaatsen zullen we
heel wat uren doorbrengen",
voorzag student De Ridder
van het eerste uur af. Voor
het gebruik in de refter had
Leo een zilveren bestek aan
geschaft, met z'n initialen
erin gegraveerd.
Zo betrad student De Ridder
„in mythische ernst" met zijn
koffers vechtend, als jongetje
klokken luiden, de hoge deu
ren van de kapel staan open.
Wij stappen de voorste ban
ken in, doen onhandig met
onze kussens. Overal om mij
heen zitten, in plusfourpak-
ken gekleed, onbekende jon
gens. Ook de priester op het
altaar heeft een nog onbe
kend gezicht. Openingslof.
De volle zang klinkt over
weldigend. Van kapel naar
refter is het maar een paar
stappen. De eerste maaltijd is
een broodmaaltijd. Wij zitten'
aan lange marmeren tafels.
We weten nog niet goed wat
we met onszelf aan moeten
in die hoge, holle zaal met ta
fels, stoelen en muurkastjes.
De meesten blijven eerst
staan of drentelen maar wat.
Als een paar jongens gaan
pingpongen, kijkt de hele
zaal toe".
Iets verderop: „De retraite is
even wennen. Drie dagen
lang het stilzwijgen te
moeten bewaren, „silenti-
um"; geen gemakkelijke op-
dracht.
Tussen de bijeenkomsten in
de kapel lezen wij boeken uit
de devotionele bibliotheek.
Ik lees „Pater Willie", een
wat zoetelijke titel, maar de
pater zette zich wel met veel
elan in voor zijn medemen
sen. Wij zijn in de vertrouw
de handen van Paters Re
demptoristen, die ervaren en
beminnelijke praatpriesters
met de geknakte boordjes.
Wel heeft de Subregent zich
het recht voorbehouden zijn
studenten bij het avondgebed
de gebruikelijke zegen te ge
ven. Sub en jongens horen in
deze gesloten tiid nog wel bij
elkaar. Ook is ae Sub de efii-
ge, dus onvervangbare bedie
ningsman van de badlokalen.
De Sub is nooit ziek".
De Ridder herinnert zich de
sacrale taal, het Latijn, waar
mee hij in de jaren is opge
klommen op het kerkelijk
erf. „Reidans met substantie-
Het derde seminarie Hageveld in Heemstede: honderden stu
denten met een ideaal, tot er „geoogst" kon worden. „Je hebt
zeven sacramenten; schoon niet alle voor eenieder".
ven en het meedeinen op de
maat van de werkwoordsvor
men. Fraaie composities van
zinnen: „De vrouwen versie
ren de altaren met rozen"
heidens Romeins dus en
„De dichters bevrijden de
meisjes van de zeerover". En
dat alles vertaald binnen de
vormrijtjes van de Eerste
Verbuiging en de Eerste Ver
voeging. Het waren de witte
broodsweken van de gymna
siast".
Hageveld was niet zomaar
wat: „De kunst werd er in
vele Muzen gediend. Muziek
en zang zorgden zeker weke
lijks voor nieuwe genieting
en hernieuwde energie. Beel
dend, klankrijk woord, voor
dracht en theater kregen een
ereplaats; teken- en hout
zaagkunst, evenals de
schoonschrijfkunst, kregen
ook de nodige aandacht".
Aandacht voor muziek en
zang was geconcentreerd
rond de zondagse Hoogmis.
De Schola Cantorum kwam,
„met zwierige tred, voor de
dienstdoende priester uitgelo
pen, maakte met hem een
vlotte kniebuiging voor het
Allerheiligste en zong zich
dan los in de eerste jubel van
het Introïtus. Bi} het Kyrië
vielen zo'n 400 jongensstem
men de Schola bij. Dat was
geoefend, krachtig, groot ge
luk!"
Zo gaat Leo de Ridder een
nieuw boek lang door met z'n
eigen ziel bloot te stellen aan
onze aandacht. Voor wie nog
bindingen heeft met die on
vervangbare tiid, ligt hier
een terrein vol teruggeroe
pen herkenningen. De .jon
gens van Hageveld" komen
nog een keer terug, en ze
staan te koop. Niet zozeer
omdat ze terug zouden
moeten komen, maar om het
feit hoe ze geweest zijn, in
hun overtuiging of opwellin
gen.
Leraar Zwartkruis
Leo de Ridder heeft, naar
mijn opvatting, een volslagen
Hageveldse geschiedenis ge
schreven, in een vrij kort
maar openbarend bestek. Je
ziet alles weer vóór jfe leven;
als je ongeveer van dezelfde
lichting bent kun je ervan
genieten.
Daar is ook zijn waardering
voor Theo Zwartkruis, leraar
Engels en later bisschop van
Haarlem. „Hij was de man
van de hoed, de geklede jas,
de paraplu en de manchetten.
Een gentleman, uiterlijk,
maar ook innerlijk. Hij had
een serie bijzondere contac
ten, met name in Engeland,
waar ze hem Father Ted
noemden. God bless him.
Soms kreeg hij voorname be
zoekers. Die namen dan
plaats achter op het koor. Wij
dorsten niet goed om te kij
ken, dus meer 'dan een vage
indruk van die deftige dames
en heren (ambassadeurs, Jo
seph Luns?) kregen wij niet.
De dierbaarste herinnering
die Zwartkruis mij heeft na
gelaten, is de figuur van Mr.
Chips, de oude kostschoolle
raar, door James Hilton be
schreven. Zwartkruis las
graag voor over Chips". Maar
toen was hij nog geen bis
schop.
Zwartkruis is er niet meer,
regent Van Bommel ook niet,
netzomin als de baron van
Wijckerslooth.
Je had op Hageveld ooit een
missieclub „Omnia inflam-
mate!": „Zet alles in vuur en
vlam". Ik heb de indruk, dat
Leo de Ridder die in '57
nogmaals z'n koffers en bie
zen pakte daar nog steeds
sterk van onder de indruk is.
Maar hij heeft inmiddels een
Hageveldse geschiedenis ge
schreven die tot nadenken en
herdenken stemt.
„Ik riep ooit eens, in een vers
op h?t Vijfdeklasfeest, Doris
Day in Hollywood op, van
ster tot maan te worden en
voortaan het zonlicht van de
Lijdende Jezus te weerkaat
sen!" En ergens in De Rid
ders memories lees ik over
Cornelia de Vogel, hoogle
raar in de antieke en middel
eeuwse wijsbegeerte in
Utrecht. Dan herinner ik me
opeens een eigen belevenis
uit '44, toen mijn leraar gods
dienst (en hij speelde altijd
dartel met z'n leren zwarte
ceintuur) aan het augustijnse
Triniteits Lyceum in Haar
lem in de volle klas verkon
digde: „Als ik niet Hugo
Vandalon heette, had ik Cor
nelia de Vogel willen zijn!"
Nou, van dergelijke indruk
ken heeft ook Leo de Ridder
een kostelijke tic overgehou
den. Ik help 'm zomaar van
z'n eerste, voorzichtige opla
ge af.
TON PIETERS
Hageveld kon de opvang met z'n vleugels omarmen,
Problemen in Nes Ammim over
christelijk loofhuttenfeest
DEN HAAG Het bestuur van de christelijke nederzetting
Nes Ammim in Israël heeft het lidmaatschap van vier leden
voor een half jaar opgeschort. Het viertal, drie Amerikanen
en een Zwitser, had tegen de richtlijnen van de nederzetting
in, deelgenomen aan het loofhuttenfeest van de Internationa
le Christelijke Ambassade in Jeruzalem.
De activiteiten van die christelijke ambassade zijn volgens het
bestuur niet in overeenstemming te brengen met de doelstel
ling van Nes Ammim. De ambassade streeft naar bekering
van joden, terwijl de nederzetting een afspraak heeft met de
Israëlische regering heeft dat nu juist na te laten.
„Het loofhuttenfeest is een joods feest en christenen mogen
het dus niet zomaar annexeren, zoals de christelijke ambassa
de heeft gedaan", aldus J.J. van der Wal, secretaris van het
stichtingsbestuur van Nes Ammim. De vier leden krijgen nu
een half jaar de tijd om zich op hun gedrag te bezinnen.
De beslissing van het bestuur heeft in de gelederen van de
nederzetting nogal wat stof doen opwaaien. De Nederlandse
kok heeft inmiddels te kennen gegeven niet langer te kunnen
functioneren, aldus Van der Wal.
Ongeveer 75 procent van de leden van Nes Ammim is afkom
stig uit Nederland. De nederzetting wordt ondersteund door
kerken in de Bondsrepubliek, Zwitserland en Nederland (Ne
derlandse Hervormde Kerk, Gereformeerde Kerken in Ne
derland en de Christelijk Gereformeerde Kerken).
De christelijke viering van het Loofhuttenfeest door de Inter
nationale Ambassade werd bijgewoond door onder meer Ted
dy Koliek, burgemeester van Jeruzalem. Ieder jaar opent de
premier de bijeenkomst van de Christelijke Ambassade.
Volgens Koos Bouterse, een oud-Nes-Ammimer, bestaan in de
gemeenschap al jaren spanningen over de christelijke basis.
Het bestuur durft, aldus Bouterse, geen duidelijk /antwoord te
geven op de vraag: „Geloven wij dat Jezus de Zoon van God
is en dat Hij de Messias is?". „Het bestuur antwoordt met het
vage en voor velerlei uitleg vatbare „Wij belijden Jezus van
Nazareth als Heer". En zo'n formulering blijkt niet voldoen
de", aldus Bouterse.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor mgezon-
den- stukken te bekorten
strijding hondevuil" in de ge
meente Den Haag toch maar
van alles kunnen verzinnen.
Nu het gebod voor de hond
aande lijn, met als gevolg
geen vrijheid meer voor het
gedomesticeerde dier. Een op
lossing voor de hondepoep zelf
is er nog niet. Misschien
moeten alle honden dan maar
verdwijnen? Dan is er vanzelf
ook geen overlast meer. Men
sen, denk eerst eens na voor
hierover beslissingen worden
genomen. Straks moeten ook
het paard en de ruiter aan de
Uit uw artikel „Honden niet lijn! En zo is er over een paar
aan de liin, dan boete van 35 jaar geen paard of hond meer
gulden" blijkt dat de makers te bekennen,
van de ambtelijke nota „Be- Mevr.J. den Boer, DEN HAAG.
Honden
Amstel Gold
Bij l^t artikel over de terug
keer van Amstel Gold heb ik
enkele opmerkingen. Er staat
dat Amstel Gold enkele jaren
geleden uit de markt is geno
men. Enkele weken geleden
heb ik nog een paar flesjes
Amstel Gold gekocht, tenmin
ste houdbaar tot april 1988 en
de nieuwe Amstel Gold die nu
te koop is, is tenminste houd
baar tot mei '88, dus de conclu
sie is dat Amstel Gold hele
maal niet uit de markt is geno
men. Tevens staat er in het ar
tikel dat Amstel 1870 bijna een
jaar geleden is geïntroduceerd.
Dit is ook niet juist want dit
bier is pas sinds 1 april '87 op
de markt. Het is wel bijna een
jaar geleden voor de pers geïn
troduceerd, dit was namelijk
10 december 1986. Tevens heb
ik kritiek op het onderschrift
van de bovenste foto bij het
artikel waar staat dat de krat
ten pils staan te wachten op
het vervoer naar de slijter. Dit
klopt niet want al het gebrou
wen en afgevulde bier komt
terecht in de afvulhal waar
maximaal 36 uur gebotteld
bier op fust en op fles kan
staan en gelijk wordt vervoerd
naar de biergroothandels en
eventueel naar de opslagplaats
van Jonker bv in Zoeterwou-
de. De kratten op de foto zijn
gevuld met lege flessen.
(lid Vereniging Brouwerij Ar
tikelen Verzamelaars)
NaschriftNavraag bij Heine-
ken Brouwerijen leert dat Am
stel Gold inderdaad niet volle
dig uit de handel is geweest,
maar dat de verkoop wel lang
op een laag pitje heeft gestaan.
Het is onder een andere recep
tuur opnieuw geïntroduceerd.
Afgaande op de houdbaar
heidsdata is het overigens
waarschijnlijk dat het in beide
gevallen om het „nieuwe"
Amstel Gold gaat. Voor Am
stel 1870 geldt dat het bijna
een jaar geleden voor de hore
ca is geïntroduceerd. Sinds ja
nuari was het aanvankelijk al
leen in de cafés verkrijgbaar
(op fust), sinds 1 april is het in
de winkel, op fles te koop. De
foto van de kratten is gemaakt
op het terrein waar het bier
ook wordt verladen. Buiten
worden inderdaad alleen lege
flessen opgeslagen. Met de
woordvoerster van Heineken
kunnen we constateren dat u
inderdaad een kenner bent.
Redactie.)
Doffe veren van Veronica
A.FGEZIEN van de inhoud van het uitvoerige vraaggesprek
van de Amerikaanse omroepmaatschappij NBC met Gorbats-
jov is het op zich al belangwekkend dat een Russische leider
voor het oog van de wereld frank en vrij met journalisten uit
het Westen wil praten. Volkomen terecht wordt dit inter
view vanavond dan ook vrijwel overal ter wereld in al dan
niet onverkorte vorm op het scherm gebracht. Niet echter in
Nederland. Niet omdat het nieuws hier anders gewogen
wordt, maar simpelweg omdat de ene zendgemachtigde (Ve
ronica) de andere zendgemachtigde (de TROS) het licht in dé
ogen niet blijkt te gunnen.
NADAT bekend was geworden dat de NBC Gorbatsjov zou
interviewen nam de TROS - die vanavond zendtijd heeft -
contact op met de Amerikaanse maatschappij om zich van de
uitzendrechten te verzekeren. Dit gebeurde vanuit de logi
sche gedachte (verankerd in de letter van ons omroepbestel)
dat nieuws niet valt binnen de regeling, die het de omroepen
mogelijk maakt bepaalde onderwerpen voor zich op te eisen.
Dit in tegenstelling tot buitenlandse series en dergelijke.
VERONICA - die pas morgenavond uitzendt - had echter
op dat moment een claim gelegd op het interview met Gor
batsjov en die claim ook aangemeld. Daarmee werd de zaak
rond het interview arbitrair. En tot begrijpelijke verbazing
van de TROS gaf de arbitragecommissie van de NOS Veroni
ca gelijk. Daarmee indirect te kennen gevend dat zij het in
terview niet als nieuws wenste te karakteriseren. Een op zijn
minst twijfelachtig standpunt.
Het gevolg is evenwel dat de Nederlandse tv-kijker nu een
etmaal langer moet wachten op uitzending en zich dus be
hoorlijk bekocht kan voelen. De veren waar Veronica mor
genavond mee denkt te kunnen pronken hebben op dat tijd
stip al veel van hun glans verloren. Niet het nieuws, maar
het bestel heeft in dit geval het zwaarst gewogen. Op zo'n
moment kan eenieder die aangesloten is op het kabelnet, het
interview op de BBC kan bekijken en de Engelse taal mach
tig is, zich bijzonder gelukkig prijzen.
Foto Jos Donkers
Filippijnse kinderen
zoeken
PLEEGOUDERS-op-afstand
nederland
POSTGIRO 646900
BEEKLAAN 414 - 2562 BJ - DEN HAAG - TELEFOON 070-637940*
Schraal weer
DE BILT (KNMI) Een
noordoosten wind voert mor
gen droge lucht aan. Hierin
komen flinke opklaringen
voor, zodat het vrij zonnig
wordt. De aangevoerde lucht
is vrij koud en met een wat
toenemende wind zal het dan
ook schraal aanvoelen. De
kans op mist in de nacht en
ochtend wordt vrij klein.
Vannacht gaat het licht vrie
zen. De minimumtemperatuur
zal uiteenlopen van min vijf
graden in het zuidoosten van
het land tot om het vriespunt
in het Waddengebied. Overdag
komt de temperatuur maar net
boven nul. De noordoosten
wind is in de nacht en ochtend
zwak tot matig, kracht twee a
drie en neemt overdag toe tot
matig, vier, en in Zeeland tot
vrij krachtig, vijf.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, mede
gedeeld door het KNMI, geldig
voor morgen en donderdag:
Zuid-Scandinavië: Donderdag
aan de westkust mogelijk re
gen. In de nacht lichte tot ma
tige vorst. Middagtemperatuur
van 4 graden aan de westkust
tot om het vriespunt in zuid-
Zweden.
Denemarken: Droog en af en
toe zon. 's Nachts lichte vorst.
Middagtemperatuur iets boven
nul.
Benelux: Droog en af en toe
zon. 's Nachts temperaturen
om het vriespunt tot lichte
vorst, middagtemperatuur cir
ca 3 graden.
Noord- en midden-Duitsland:
Droog en af en toe zon.
's Nachts lichte tot matige
vorst, middagtemperaturen
iets boven nul.
Britse Êilanden: Droog en af
en toe zon. Minimumtempera
turen om het vriespunt tot
lichte vorst, middagtemperatu
ren circa 5 graden.
Frankrijk: Droog en perioden
met zon, in het zuiden meer
bewolking, 's Nachts tempera
turen om het vriespunt tot
lichte vorst, middagtempera
tuur van 4 graden in het noor
den tot 12 graden aan de Ri-
vièra.
Alpenlanden: Overwegend
droog en perioden met zon. In
de dalen mist. Middagtempera
tuur rond nul graden.
Portugal en Spanje: Half tot
zwaar bewolkt en toenemende
kans op regen. Middagtempe
ratuur van 12 graden in het
noorden tot 18 graden aan de
zuidoostkust.
Italië en Joegoslavische kust:
Wisselend bewolkt en vooral
in het midden en zuiden bui
en. Middagtemperatuur van 6
graden in het noorden tot cir
ca 16 graden in zuid-Italië.
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Malaga
Mallorca
Malta
Moskou
15 11 0.1
Cyprus
>nbew. 23 17