Gelukkige revolutie
in hete tropennacht
Brood en voetballen
als losgeld in Chili
Jubel in VS over ongekende controleregels INF-akkooÉ
Zhao: scheiding partij en regering in China
Pakistan heeft eigen atoombom
Interpol vreest
toename cocaïne*
handel in Europa
Brunswijk
gaat door
Russen moeten
gezonder leven
BUITENLAND
EcidócSotvuutt
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1987 PAGl
SB
Brand op tanker geblust g
na aanval Iraanse marine
AL-MANAMAH De Iraanse marine wordt
steeds actiever in het Golfconflict. Na een
aantal dreigende manoeuvres in de afgelopen
weken, waarbij de reactie van de VS werd af
getast, opende een Iraans fregat gisteren on
der het oog van de Amerikaanse marine het
vuur op een Roemeense tanker. Terwijl de
kapitein van de tanker de hulp inriep van
een de buurt varende Amerikaanse oorlogs
bodem, kon de brand aan boord door de op
varenden geblust worden. De Amerikaanse
marine greep niet in, aangezien alleen aan
onder Amerikaanse vlag varende schepen be
scherming wordt verleend. Een snelle Iraan
se motorboot viel later op de dag in het zui
den van de Golf een nog niet geïdentificeer
de tanker aan, waarbij lichte schade ontstond.
Grijze rookwolken stijgen op van het achterdek van de Roe
meense tanker, kort na de beschieting door een Iraans fre
gat. Er werden totaal twaalf inslagen geteld.
CIA IS NU ZEKER:
een militair en civiel hulppro- immers bedoeld voor de aan-
gramma van bijna acht miljard schaf van F-16 straaljagers, die
WASHINGTON Volgens de
Amerikaanse inlichtingen
dienst de CIA bestaat er geen
twijfel meer over: Pakistan be
schikt over een atoomwapen, gekeurd moet worden
Gisteren onthulde de CIA een deze hulp te legitimere w
rapport waaruit blijkt dat Pa- Reagan te kunnen garanderen stopgezet vanwege het urani-
kistaanse geleerden in mei en dat Pakistan niet de beschik- umverrijkingsprogramma van
vorige maand twee succesvolle king krijgt over een atoomwa- de Pakistaanse regering, maar
gulden aangekondigd, dat ech- atoomwapens kunnen vervoe-
ter nog door het Congres goed- ren.
gekeurd moet worden. Om In 1979 werd de Amerikaanse
deze hulp te legitimeren, zei hulp door de regering-Carter
prompt hervat na de Russische
Verschillende Congresleden invasie in Afghanistan. Omdat
zeiden dat de militaire hulp veel hulpgoederen aan het
aan Pakistan herzien moet verzet in Afghanistan via Pa
kistan lopen, wordt de „kwes
tie Pakistan" volgens politieke
waarnemers een bijzonder las-
en beslissende proeven met
een atoomwapen hebben ge
daan.
Het rapport heeft in het Ame- worden, nu de CIA er bliik-
rikaanse Congres een ware baar van overtuigd is dat het
schok teweeggebracht. Presi- land over een atoomwapen be-
dent Reagan heeft onlangs nog schikt. Een deel van de hulp is tig dilemma.
NICE De internationale politie-organi
terpol vreest dat de cocaïnehandel in Euro^
over hand zal toenemen. Internationale de
gen op het gebied van de drugsbestrijding,)
teren in Nice bijeen waren, zeiden dat dec
handel uit Zuid-Amerika zich van de ,.v4f 1
de" Amerikaanse markt naar Europa he(^
plaatst. De bron van de cocaïnehandel is
Interpol nog steeds Colombia, waar zich de
toria en de netwerken van smokkelaars be»LV
Van daaruit vindt de cocaïne haar weg natpri;
pa per vliegtuig via het Westafrikaanse lj De
negal en in schepen via Nederland, aldus iL p
ders" Arron en Lachmon is
uitgebracht, is voor de toe
schouwers al gauw niet
meer bij te houden. Die voor
Bouterse ziin echter op een
hand te tellen en dat doet
men dan ook letterlijk door
de overeenkomstige vingers
omhoog te steken.
De toekijkende Nederlandse
journalisten werden al gauw
ontdekt en omsingeld. „Bent
u waarnemers? Goed zo.
Niet dat we u nodig hebben
hoor. U ziet het, er is geen
betere waarnemer dan het
volk zelf". Binnen enkele
minuten zijn de meest in
drukwekkende politieke
verklaringen afgelegd. „We
hebben niet voor een partij
gestemd, we hebben tegen
iemand gestemd", zegt de
een. En „Bouterse gaat altijd
zo tekeer tegen het kolonia
lisme. Maar wat hij ons ze
ven jaar lang heeft aange
daan, dat was pas kolonialis
me", meent de ander.
Mozaiek
Een hindoestaanse jongen is
het met zijn creoolse buur
man eens dat de samenwer
king van hun beider partij
en in het Front voor Demo
cratie en Ontwikkeling „het
begin is van het proces van
etnische integratie". Een ja-
vaanse vrouw zegt al even
welsprekend trots te ziin op
het „culturele mozaiekdat
Suriname is.
Bijna alle hindoestaanse kie
zers in Suriname hebben op
de creoolse Front-leider Ar
ron gestemd, omdat deze
lijsttrekker was, boven
nummer twee, de hindoes
taanse leider Lachmon. Het
verzet tegen het bewind-
Bouterse heeft in Suriname
een nooit vertoonde etnische
verbroedering teweeg ge
bracht
Op de dag na de verkiezin
gen verspreidden zich snel
de nieuwste grappen over de
legerleider door Paramari
bo. De letters NDP, de partij
van Bouterse, betekenen:
„Nu Desi Pakken" en de af
korting Aids staat voor: „Al
les Is Desi's Schuld". Maar
iedereen zorgt ervoor de
verliezers niet te provoce
ren. „Er zijn nog appeltjes te
schillen. Maar we kunnen
daar beter nog even mee
wachten", zegt een kleine
jongen in'grote wijsheid.
Mercedes
Het wachten in het land is
ook op de hervatting van de
ontwikkelingshulp uit Ne
derland. In de markthal aan
de Surinamerivier krijgt een
luciferverkoper het water in
de mond bij de gedachte aan
de toekomstige welvaart die
vanuit Europa zal toevloei
en. „Over een paar jaar rij
den hier in Paramaribo de
Mercedessen in twee lagen
boven op elkaar door de
straten".
In het Surinaamse VVV-
kantoor aan de Waterstraat
zegt een meisje: „Onder
Bouterse is het hele toerisme
stil komen te liggen. Vanaf
begin oktober heb ik hier
twee toeristen binnen ge
had. En ik ga ervan uit dat
alle toeristen in Paramaribo
hier binnenkomen". Ze is
ervan overtuigd dat binnen
kort de Nederlanders en de
Amerikanen in groten geta
le in Suriname op vakantie
zullen komen. „We hebben
zo'n mooi land".
Of ze een mooi land hebben.
Een land waarin van alle
bezienswaardigheden de be
volking deze week het
meest imponerend was. Zo
waardig en zo hoopvol. En
zo kwetsbaar nog.
PARAMARIBO - Heeft
ooit ergens ter wereld
een volk de revolutie
verwezenlijkt, zo massaal,
zo beheerst en zo aan
doenlijk als de Surina-
mers op 25 november
1987? Het evenement
heeft zich voltrokken in
beelden die nooit meer
zullen vervagen. Zoals de
stille wanhoop in de ogen
van de javaanse vrouw,
die na dagenlang sjouwen
en wachten nog geen
kaart had ontvangen om
die ene stem, de hare, te
kunnen uitbrengen.
Bij honderden trokken ze
naar de administratiekanto
ren, de mensen die niet
voorkwamen op de kiezers
lijsten, maar van wie uitein
delijk iedereen dank zij per
soonlijke volharding het tot
het stemhokje heeft ge
bracht. Ook de schamelsten
en de ongeletterden. Voor
de loketten de drommen
met hun versleten persoons
bewijzen in de hand, achter
het glas de chaos van de o zo
welwillende ambtenaren,
die wanhopig tussen de sta
pels vergeelde documenten
zoeken naar de papieren be
vestiging van net bestaan
van al die stemlustigen. Die
aanblik is zo warm en zo
uniek, dat een westerse
waarnemer plotseling tra
nen van ontroering over zijn
wangen voelt lopen. Zo ko
lossaal als de wil is, zo be
scheiden de middelen. Tot
diep in de tropennacht wor
stelt zich hier een ontwikke
lingsland naar de democra
tie, die misschien maar
gelukkig nog niet de ge
daante heeft van een com
puterscherm, maar van be
zwete lichamen en oud pa
pier.
Tellen
Als de stembureaus gesloten
zijn begint het tellen en dat
blijkt in de Surinaamse tra-
ditie een publiekstrekker
van jewelste. Buiten voor de
geopende ramen van het lo
kaal van de Petrus Donders-
school staan in de hete duis
ternis honderden mensen
het aflezen van de stembil
jetten te volgen. Het is de
mocratie in optima forma.
het' Fro'm'va'n'de^oude'lei^ Met 9r0,e interesse lezen inwoners van Paramaribo het verkiezlngsnleuws In het dagblad De West.
het Surinaamse jungle-com
mando, Ronnie Brunswijk
nog niet van plan zijn activi
teiten tegen het bewind van
Bouterse te staken. „Het Jun
gle-commando gaat door met
de strijd, net zo lang tot er in
Suriname een waarachtige
democratie tot stand is geko
men", zo verklaarden gisteren
Henk Chin A Sen en Eddie
Jozefzoon, de politieke verte
genwoordigers van Brunswijk
in Nederland. Chin A Sen,
oud-premier en oud-president
van Suriname, zei dat Bruns
wijk en zijn mannen zich
voorlopig alleen defensief zul
len opstellen. Volgens Chin A
Sen moet het mogelijk ziin om
binnen een half jaar de demo
cratie in Suriname te herstel
len.
„Ik vind dat de burgerrege
ring deze vraag over enige
tijd zal moeten voorleggen
aan het volk". JozefzoonTor-
muleerde een aantal concrete
stappen die de winnende par
tijen de komende maanden
moeten nemen: „De regering
moet volledig in handen ko
men van de burgers, de mili
tairen moeten terug naar de
kazerne en zich enkel nog
met militaire aangelegenhe
den bezighouden, de grond
wet moet gewijzigd worden
omdat daarin staat dat het le
ger een stevige vinger in de
pap blijft houden, de 10.000
vluchtelingen moeten veilig
kunnen terugkeren uit Frans
Guyana en een menswaardig
bestaan krijgen, de schrijnen
de sociale nood moet gelenigd
worden, de persvrijheid moet
in ere worden hersteld en
tenslotte dienen Bouterse en
al de anderen die tijdens de
dictatuur misdaden hebben
begaan te worden berecht.
PEKING De leider van
de Communistische Partij
van China, Zhao Ziyang,
is er voorstander van dat
de functies van de partij
en regering gescheiden
worden. Blijkens een pa
ginagroot artikel in het
partijblad Renmin Ribao
pleit Zhao ervoor dat de
partij zich in de toekomst
niet langer intensief be
moeit met de dagelijkse
routine van de regering.
Momenteel heeft ieder minis
terie op ieder niveau een „cel"
in de partij, die een belangrij
ke stem heeft in de besluitvor
ming. In sommige gevallen
hebben de cellen van ae partij
meer te zeggen dan de betref
fende ambtenaren. Ook het
promotiebeleid binnen de mi
nisteries wordt in belangrijke
mate beinvloed door de partij,
die de kandidaat onder meer
beoordeelt op „ideologische
zuiverheid".
In een toespraak zei Zhao dat
er door deze werkwijze weinig
tijd of energie overblijft om
een strategie voor de lange
termijn uit te zetten. „Alleen
als partij- en regeringsfuncties
worden gescheiden is het mo
gelijk om werkelijk toezicht
uit te oefenen", aldus Zhao.
„Leiders moeten een helder
hoofd hebben, een vooruit
ziende blik en behoedzaam en
diep nadénken. Ze moeten niet
lastig gevallen worden met
routine-aangelegenheden".
De afgelopen maanden hebben
Zhao en andere partijleden re
gelmatig gepleit voor beëindi
ging van deze vervlechting,
omdat men dit beschouwt als
een cruciale stap bij de terug
dringing van de bureaucratie
in de regering.
Twee Israëlische soldates zoeken troost bij elkaar tijdens de be
grafenis in Tel Aviv van één van de slachtoffers van de aanslag
woensdagnacht.
Premier Sha
zweert wraalj
zelfmoordac
SIDON De IsraëlisI
mier Yitzhak Shamf
Syrië ervan beschuldj
te hebben gewerkt aai|
val van Arabische
kwamen om het leven)
raakten gewond in ht
bad dat twee commanf^1
den aangericht. De crU
do's leden van het VqfJ.j
voor de bevrijding van
na, wisten met gemot<
hang-gliders woensfr*
in het grensgebied va^e!"
non met Israël binnentX0,-
gen. r.'
Shamir zei gisteren <w
de actie duidelijk he
steund en dat vergeld! Pal
zal uitblijven. Hij erk#0'.
de grensoeveiliging ei j>e
king van militaire or
blijkbaar „onvoldoendr
weest. Yasser Arafat, d X
van de Palestijnse bev?
organisatie PLO, heeftr®
ders van zijn beweginf
banon inmiddels opgj^
zich klaar te houden i
•dei
FOTO: AP Israëlische vergeldingsl
O
(Vervolg van de voorpagina)
SANTIAGO Ruim hon
derdvijftig ton voedsel,
zakken met spijkers, ast-
bestplaten en zeshonderd
plastic voetballen werden
gisteren in de dertien
armste wijken van de Chi
leense hoofdstad Santiago
uitgedeeld. Daarmee werd
in Chili gisteren tegemoet
gekomen aan de ongewo
ne losgeldeis van de link
se organisatie „Patriot
tisch Front Manuel Rodri
guez".
Het Front ontvoerde drie
maanden geleden kolonel Car
los Carreno en wist deze voor
aanstaande militair tot op he
den uit handen van het leger
te houden. Gisteren beloofden
de rebellen dat Carreno zal
worden vrijgelaten, 24 uur na
dat de voedseluitdeling was
begonnen.
Het kabinet van president Au-
gusto Pinochet wil niets met
het front te maken hebben
het doodde vorig jaar vijf van
zijn lijfwachten bij een aanslag
op zijn leven maar heeft de
familie van de kolonel niet be
let te onderhandelen over zijn
invrijheidstelling. Def
had 50.000 dollar besf"0
gekregen door de verlt
de bezittingen van de
De distributie van hetL j
ruim vijftien ton jP>
penwijk werd t
door de rooms-ka^
kerk, die ook met dell^
ders onderhandelde. rjn
wijk leverde de uitde*
de paketten problem—
omdat de vrachtwag-p
stormd werd door jongrl4
graaiden wat ze graail
den.
Premier „no
worries" weigert
af te treden
SYDNEY De premier van
de Australische provincie
Queensland, Sir Joh Bjelke-
Petersen, die in Australië het
langst in die functie heeft ge
diend en ook het meest bela
chelijk is gemaakt, weigert af.
te treden. De 76-jarige premier
werd gisteren ontslagen door
zijn eigen partij, maar weigert
zich daarbij neer te leggen.
Sir Joh Bjelke-Petersen mag
rustig de meest omstreden po
liticus van Australië genoemd
worden. Bij elke vraag die
hem wordt gesteld en waar hij
geen antwoord op weet ant
woordt hij steevast „no wor
ries" geen zorgen. Dat is
een nationale grap geworden.
Sir Joh vaardigde een verbod
af op de verkoop van con
dooms in Queensland en liet
automaten met condooms op
de universiteiten deze zomer
door de politie verwijderen.
Hij sprak zich herhaaldelijk
uit voor de ontwikkeling van
een auto die op water zou kun
nen rijden.
Gisteren besloot de premier
enkele ministers uit zijn kabi
net te ontslaan. Deze namen
dat niet en belegden een par
tijvergadering waarop werd
besloten Sir Joh zelf naar huis
te sturen. De 46-jarige partij
bons Ahearn werd benoemd
tot zijn opvolger. Maar onder
de Australische wet is deze
procedure onwettig en aange
zien „no worries" Sir Joh zelf
geen consequenties trekt, blijft
hij voorlopig nog in functie.
MOSKOU Dertig procent 3,3 miljoen medische H
van de Russische bevolking tenten, waarmee het**
weegt teveel, ruim zestig het grootste aantal i
procent krijgt te weinig li- per hoofd van de bevó a
chaamsbeweging en zeventig heeft. Desonanks is eriA
miljoen Russen roken. Dit welijks sprake van eeigir
zijn enige conclusies van een leid van preventieve, j
regeringsrapport, dat de zondheidszorg. Het gen,,;,
aanzet lijkt te vormen tot onder andere dat iedel
een nieuw volksgezond- :J
heidsbeleid, waarbij sterk de
nadruk wordt gevestigd op
de noodzaak een gezonder
leven te leiden. Als onder
deel daarvan zullen met in
gang van volgend jaar meer De nieu we gezondheii
klinieken worden opgericht pagne van het Kreml
waar men kan afvallen. In
het rapport wordt overigens
geen melding gemaakt van
het alcoholmisbruik, dat een
belangrijk probleem blijft
onlangs een regeringscam
pagne tegen drankmisbruik
die in 1985 is gestart. Het is
de bedoeling dat er vanaf
1996 verplichte jaarlijkse
medische keuringen koenen
voor de gehele bevolking. In
de Sovjetunie werken 1,2
'miljoen artsen en nog eens
„a.e griep-epidemieen f
grote steden heersen, ft
door de ziekenhuizen L
vol raken, klaslokalen
wel leeg blijven en de ifc
triele produktie terug
naar wordt aangenomel
werk van Jevgeny Tsf
de voormalige lijfarts
het Kremlin, die is bem
tot hoofd van het min£
van volksgezondheid. J
interview met het p€ u
reau TASS roept Tsjasc
bevolking op bij zichzè v
beginnen, als men
geeft aan het beleid vaPr
chail Gorbatsjov on?nh
maatschappij te hervori^
gu
-i„g
Leger Haïti in staat van paraat^
PORT-AU-PRINCE Bij nieuw geweld op Haïti zijn je i
acht mensen om het leven gekomen. De hele avond e
werden schietpartijen gehoord terwijl soldaten en ge\T
overvallers de hoofdstad Port-Au-Prince onveilig maalr
ker vier van de doden waren leden van groepen burgen
die zijn opgericht om woonwijken te beschermen tegen
vallers, leden van de Tonton Macoutes, het vroegere prif fj
van ex-president Jean-Claude Duvalier. Ze worden vj
van een terroristische campagne die kennelijk is bedoelf
eerste verkiezingen in 30 jaar, die zondag worden gehoj
ontregelen. Gistermiddag werd het leger van Haïti in del
staat van paraatheid gebracht.
WASHINGTON „Nau
welijks te bevatten" of
„voorbeeldig en onge
kend". Dat zijn slechts
twee van de talrijke en
thousiaste commentaren,
waarmee ontwapenings
deskundigen in ae Vere
nigde Staten de deze week
bekendgeworden details
over de controle op de na
leving van het INF-ak-
koord hebben verwel
komd.
Deze jubelende reacties zijn
ongetwijfeld bedoeld om die
conservatieve Amerikaanse
politici gerust te stellen, die
een hartgrondig wantrouwen
koesteren jegens de Sovjetunie
en haar voortdurend beschul
digen van verdragsschendin
gen. Maar ook drukken de re
acties oprechte tevredenheid
uit over de verificatiemaatre
gelen, die hun weerga niet
kennen in de geschiedenis van
de wapenbeheersing.
Een aantal deskundigen is er
van overtuigd dat de gemaakte
afspraken een betekenis heb
ben die hun eigenlijke doel
stelling verre te boven gaat.
Zij zijn van mening dat de
verificatieparagraaf uit het
INF-akkoord een heilzame
uitwerking zal hebben op het
gehele terrein van de Sovjet-
Amerikaanse betrekkingen.
Tot dertien jaar na het inwer
kingtreden van het INF-ver-
drag zullen Amerikaanse in
specteurs min of meer voort
durend aanwezig zijn bij de
poorten van een Sovietrussi-
sche wapenfabriek in Wotinsk,
ongeveer 960 km ten oosten
van Moskou. In die fabriek
zijn onder meer de SS-20-ra-
ketten geproduceerd die onder
het INF-akkoord zullen
worden vernietigd. De Ameri
kanen zullen hunnerzijds Sov
jet-inspecteurs toestaan de
wacht te betrekken bij de wa-
intercontinentale MX-raketten
gebouwd. Behalve produktie-
faciliteiten mogen de inspec
teurs ook bezoeken brengen
aan plaatsen waar INF-raket-
ten worden gerepareerd of zijn
opgeslagen en geplaatst.
hebben, zou ik hebbenr^
volstrekt onwaarscl» S
En over de gegevensC
ën onderhandelingsdelegap
n dagen overjj
enfabriek „Herculesin de
uurt van het 22,000 inwoners
tellende stadje Magna in de
staat Utah. Daar werden de
Pershing-II-raketten vervaar- Ook de bondgenoten van de
digd. Ook worden in deze VS en de Sovjetunie vallen
streek, die tot dusverre voor onder de verificatieregeling.
Soviet-burgers verboden ge- INF-bases in de Bondsrepu-
bied was, onderdelen van de bliek, Groot-Brittannië, Italië,
België en Nederland zullen
eveneens gecontroleerd
worden, net als soortgelijke in
stallaties in de
Tsjechoslowakije. -
De Amerikaanse minister van derzijdse INF-arsen;
defensie Frank Carlucci zei ben verstrekt, zei een|
dat de concessies die beide
partijen hebben gedaan voor
hem „nauwelijks te bevatten"
onderhandelaar
hington Post, dat
maand geleden nog
zijn. Zijn voorganger uit de ja- hoogverraad „tegen de
ren zeventig Harold Brown zou zÜn gezet als hij zv
zei: „Als iemand dat tien jaar formatie naar buiten
geleden aan mij gevraagd zou bad.
