Verhoging olieprijs in
OPEC maakt weinig kans
"Mijn vrouw heeft 'n verse
fruitsalade voor u gemaakt."
7 Beurs van Amsterda
Grundig:
Niet
eindeloos
wachten met
dat-recorder
MARKTEN
Wisse Dekker als pr-man gehuldigd
Minister schrijft
crisis scheepsbouw
toe aan reders
Van je GroenteSpedalist moetje 't hebben
Kloof in metaaloverleg smaller dan voorheen
Nationale-Nederlande^-
blijft optimistisch
ECONOMIE
EeidaeSotmmt
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1987 PAQg'
Koningin opent
WTC-Rotterdam
Koningin Beatrix heeft gisteren in Rotter
dam het Beurs-World Trade Center offi
cieel geopend. Het centrum wordt ge
vormd door het bestaande beursgebouw
waarop in drie jaar tijd een negentig me
ter hoge ellipsvormige toren is gebouwd.
Naast kantoren, vergader- en congres
ruimten is in de Beurs-WTC de assuran
tie-, schippers-, graan- en valutabeurs
gevestigd. Met de bouw van de toren
was 75 miljoen gulden gemoeid. Tijdens
de bouw - dwars door het dak van het
bestaande gebouw heen - kon in het
beursgebouw gewoon worden gewerkt.
Naast de koningin achter de maquette
van het gebouw president-commissaris
E.A. van Walsum.
„Gun boer tijd om
bedrijf aan te passen''
ARNHEM - „Als de overheid
werkelijk de land- en tuinbouw-
produktie als een economische
activiteit beschouwt, moeten ook
ontwikkelingskansen worden ge
boden". Voorzitter A.J.L. Schop-
man van de Aartsdiocesane RK
Boeren- en Tuindersbond heeft
dit vandaag gezegd tijdens de al
gemene ledenvergadering in
Arnhem. Schopman erkende het
belang van een goed milieu voor
de landbouw maar de maatrege
len die de overheid nu neemt
hebben volgens hem een „louter
beperkend karakter". De boer
wordt te weinig tijd gegund om
zijn bedrijf aan te passen.
Aalsmeer gaat zelf
bloemen importeren
AALSMEER - De Verenigde
Bloemenveilingen Aalsmeer
(VBA) begint 8 december met het
zelf importeren van bloemen.
Importveiling Aalsmeer is be
doeld als service voor middelgro
te en kleinere exporteurs die niet
in staat zijn zelf te importeren.
De veiling schat de omzet in het
eerste jaar op 50 miljoen gulden.
De belangrijkste produkten zijn
in eerste instantie anjers, trosan-
iers, Statice en Gypsophilia. De
bloemenveiling wil met deze ser
vice inspelen op de ontwikkeling
van de laatste jaren dat steeds
meer grote bloemenhandelaren
zelf hun import verzorgen.
Harsen-divisie DSM
gaat omzet verdubbelen
MIERLO DSM Resins, de divisie har
sen van het chemieconcern DSM, wil de
omzet in 1993 bijna verdubbeld hebben
tot 2 miljard. De personeelssterkte zal
daardoor groeien van 2500 tot 3500 men
sen. Van de duizend nieuwe arbeids-
fdaatsen zullen de meeste in het buiten
and terechtkomen. In Nederland zal de
uitbreiding voornamelijk gevolgen heb
ben voor de onderzoeks- en marketin
gafdeling in Zwolle. DSM Resins ziet
groeimogelijkheden in de produktie van
harsen voor poederverven, constructie-
toepassingen en drukinkten. Poederverf
is een verfsoort waaruit het milieu-on
vriendelijke oplosmiddel, dat in natte
verf zit, is weggelaten. DSM Resins be
staat sinds 1982.
ADVERTENTIE
0MNIVERSUM NU:
ofcUZE *0 3 X per jaar
een nieuw
IOMNIVERSUM
RUIMTETHEATER
070-5454 54
NEURENBERG - Hopelijk
komt er snel een akkoord met
de muziekindustrie over au-/
teursrechten, zodat de dat-re
corder kan worden geïntrodu
ceerd. De recorder kan op de
markt worden gebracht als
alle grote ondernemingen er
overeenstemming over berei
ken, maar „er kan niet einde
loos worden gewacht". Dit
heeft de nieuwe voorzitter van
de raad van bestuur van het
Westduitse elektronicaconcern
Grundig, J.J.G.C. van Tilburg,
gezegd. Van Tilburg gaat de
Grundig-directie vanaf 1 de
cember leiden.
Met de dat-recorder kan op di
gitale wijze muziek worden
opgenomen zonder verlies aan
kwaliteit". De muziekindustrie
vreest dat er op grote schaal il
legaal muziek zal worden ge-
copieerd. De grote fabrikanten
hebben de dat-recorder voor
zien van een zogenoemde spoi
ler, zodat er alleen op analoge
wijze muziek mee kan worden
opgenomen. Grundig heeft de
dat-recorder in het magazijn
liggen, ook in Nederland Het
apparaat is voorzien van een
spoiler, maar die kan zonder
problemen worden verwij
derd.
KAASMARKT WOERDEN (25-11)
De aangevoerde 14 partijen bracht
een prijs op van t 8,20 tot f 8.73 voor
eerste kwaliteit, tot f 9,15 voor extra
en zware kwaliteit en boerenleidse
kaas noteerde f 10,60.
Verzekeraars
onderuit
AMSTERDAM Het Beurs-
plein bleef gisteren onbewo
gen onder de gecoördineerde
renteverlaging in een aantal
Europese landen. Bij een onge
animeerde handel gingen na
de kwartaalcijfers van Natio-
nale-Nederlanden de grote
drie onder de verzekeraars on
deruit.
Nationale-Nederlanden ver
loor 3,50 op 50,60. Amev,
die vandaag met cijfers is ge
komen, verloor 2,40 op
f 41,80. Aegon was de grootste
verliezer met een terugval van
f 4,30 of wel 7 procent op 57.
De grote drie zijn zeer actief in
landen waarvan de valuta ge
lijke tred houden met de dol
larkoers, die gisteren opnieuw
gedaald is.
Op de aandelenmarkt was de
omzet van 268 miljoen nog
lager dan eerder deze week.
De drukte op de obligatie-
markt luwde wat, maar daar
werd toch nog een omzet be
reikt van 933 miljoen. De
koersstijgingen van de afgelo
pen dagen kwamen hier ech
ter tot staan. Zo noteerden de
jongste 6,375 procent staatsle
ning en de 7 procent staatsle-
ning, die in een keer worden
afgelost, dit keer lager.
Bij een lagere dollar moesten
de internationals licht prijsge
ven. Koninklijke Olie. het
meest verhandelde fonds,
moest 1,80 terug op ƒ202.
Unilever, het meest verhan
deld op een ook al ongeani
meerde optiebeurs, gaf 1,30
prijs op 106,40. KLM verloor
f 0,80 op f 28,20 en Akzo 2 op
f 90. Relatief grote verliezen
waren er voor Ahold, Bols,
Gist-Brocades, Heineken, Nij-
I verHal-ten Cafp on WTT
JAKARTA - De kans is
klein dat de OPEC op
haar vergadering begin
december in Wenen zal
besluiten de olieprijs van
achttien dollar per vat
(159 liter) te verhogen.
Het is eerder een pro
bleem om de huidige
olieprijs te handhaven
wanneer de bijeenkomst
in Wenen geen overeen
stemming oplevert, zo
heeft de Indonesische
minister van olie, Subro-
to, gezegd.
Subroto, oud-voorzitter van
de organisatie van olie-ex-
porterende landen en zeer
gezien binnen de organisatie,
voorziet dat het overleg zeer
moeizaam zal verlopen, een
verwachting die OPEC-voor-
zitter Lukman ook al heeft
uitgesproken. De OPEC-lan-
den moeten de komende
maand de produktie en de
prijs van hun olie voor vol
gend jaar vaststellen.
Het zijn vooral Saudiarabië
en Iran die tegenover elkaar
zullen komen te staan. Het
eerstgenoemde land, de
grootste producent binnen de
OPEC, wil de huidige olie
prijs handhaven, terwijl Iran
de prijs wil optrekken tot
twintig dollar per vat ter
compensatie van de koersda
ling van de dollar. Iran ver
koopt zijn olie op het ogen
blik overigens met kortingen
op de vrije markt, omdat het
steeds minder kwijt kan in
een markt waar ruim vol
doende olie voorhanden is.
Iraq, dat al jaren met Iran in
oorlog is, heeft laten weten
Saudiarabië te steunen in zijn
pogingen om de olieprijs te
handhaven. Minister Issam
Abdul Rahim al-Chalabi van
Iraq is op het ogenblik in
Saudiarabië voor overleg.
Volgens Subroto wordt de
olieprijs op het ogenblik in de
eerste plaats bepaald door de
voorraden in de westerse
landen en door de handela
ren die reageren op de oor
logshandelingen tussen Iran
en Iraq. Als de olie-aanvoer
uit de Golf stagneert kunnen
de olieprijzen omhoog schie
ten, maar als er niets gebeurt
kunnen de prijzen gaan da
len, aldus de Indonesische
minister.
Niet alleen de prijs van de
olie, maar ook de produktie-
hoeveelheid zal de OPEC-
vergadering de nodige hoofd
brekens kosten. Iraq erkent
zijn toegewezen produktie-
contingent niet en wil even
veel produceren als zijn ri
vaal Iran. Ecuador heeft al
eerder laten weten ook een
grotere produktiehoeveelheid
te willen hebben. Gisteren
werd bekend dat het land
volgend jaar maar liefst ruim
dertig procent meer wil pro
duceren dan dit jaar. Ecuador
wil met de extra olie Nigeria
en Venezuela „terugbetalen".
Deze twee landen hebben
Ecuador olie geleend toen
zijn export stillag als gevolg
van een aardbeving.
Wisse Dekker neemt de oorkonde in ontvangst van Hans Wiegel
FOTO: ANf
AMSTERDAM Dr. Wisse
Dekker, voormalig topman
van Philips, is onderscheiden
met de prijs van de Vereniging
voor Public Relations en Voor
lichting (NGPR). Dekker ont
ving gisteren de prijs voor „de
bijzondere en voorbeeldstel-
lende wiize waarop hij bij Phi
lips public relations en voor
lichting als instrument heeft
gehanteerd in de beleidsstrate
gie". Hij ontving de prijs uit
handen van jury-voorzitter
Hans Wiegel die als politicus
ook goed met publiciteit over
weg kon. De prijs bestaat uit
een plastiek gemaakt door
Martine Knoppert uit Den
Haag, studente aan de Ko
ninklijke Academie van Beel
dende Kunsten.
Wiegel noemde de hoeveel
heid tijd die Dekker tijdens
zijn presidentschap aan de pu
blic relations heeft besteed -
door Dekker zelf geschat op
zestig procent - indrukwek
kend. In vier jaar tijd heeft de
oud-voorzitter van Philips
rond 150 voordrachten gehou
den en jaarlijks vijftig inter
views toegestaan.
Wisse Dekker maakte in zijn
dankwoord duidelijk dat Phi
lips veel gelegen is aan public
relations, voorlichting en com
municatie. Sinds de jaren ze
ventig wordt de multinationa
le onderneming steeds meer
door de buitenwacht ter ver
antwoording geroepen. De in
dustrie als winstvergaarder.
als milieuvervuiler, als inves
teerder in landen met een be
kritiseerd regiem, als uitstoter
van arbeid, wordt kritisch ge
volgd. Dit vereist een nieuwe
stijl van communicatief onder
nemerschap, aldus Dekker.
Behalve public relations be
steedt Philips ook grote aan
dacht aan de interne commu
nicatie. Dekker gaf daarbij een
kijkje in de Philips-keuken op
dit gebied. Philips kent video-
conferenties en telefonische
communicatiefaciliteiten.
Daarnaast heeft het bedrijf
een eigen snel groeiend net
voor tekst- en computercom
municatie met 160.000 tele
foonapparaten, 50.000 data-ter
minals en duizend telefax-ap-
paraten.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het feit dat de
ene werf na de andere de
poorten moet sluiten in te wij
ten aan de afwachtende hou
ding van Nederlandse reders
bij het plaatsen van orders.
Minister De Korte van econo
mische zaken heeft dit giste
ren in de Kamer gezegd tij
dens de behandeling van zijn
begroting 1988.
De bewindsman stelde dat een
verdere imkrimping van de
scheepsbouw onontkoombaar
is. Desondanks gaf hii aan de
toekomst niet zonder hoop te
gemoet te zien. Er is inmiddels
voor 350 miljoen gulden aan
steun aangevraagd voor de
bouw van schepen. Dit zal nog
dit jaar leiden tot de plaatsing
van orders ter waarde van 100
tot 250 miljoen gulden, aldus
de minister.
De gevraagde steun over
schrijdt sterk het beschikbare
budget van 98 miljoen gulden
in 1987 en 50 miljoen in de ko
mende jaren op Economische
Zaken. Daarnaast is er nog de
steunaanvrage van 300 miljoen
gulden voor de bouw van twee
cruiseschepen voor de Holland
De Merwede in de markt zijn.
Economische Zaken heeft in
middels besloten geen steun te
geven aan een bundeling van
zes werven, te weten Van der
Giessen, De Merwede, IHC,
Damen, Conoship en de IJssel-
Vlietcombinatie. De zes verte
genwoordigen maar 40 procent
van de scheepsbouwcapaciteit.
Geen krant ontvangen Bel tussen
18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. telefoonnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
ADVERTENTIE
Minister wil
niet van SER af
DEN HAAG Minister
De Korte ziet niets in de
suggestie van het VVD-
kamerlid mevrouw Rempt
om de Sociaal Economi
sche Raad (SER) af te
schaffen. De Korte zei gis
teren in de Tweede Kamer
dat de SER een nuttige rol
vervult in het overleg tus
sen kabinet, werkgevers
en vakbonden. Mevrouw
Rempt had verklaard dat
de SER maar beter weg
kan omdat alle overleg
veel te lang duurt waar
door maatregelen die de
economie ten goede ko
men niet op tijd genomen
worden. De Korte keerde
zich ook tegen suggesties
van mevrouw Rempt om
het Centraal Planbureau
(CPB) en het Centraal Bu
reau voor de Statistiek
(CBS) maar af te stoten
naar het bedrijfsleven. Het
vertrouwelijke karakter
van de gegevens waarmee
zij werken maken afsto
ting van de instellingen
niet mogelijk, aldus de mi
nister.
„Managers steeds
zakelijker"
AMSTERDAM Managers in
het bedrijfsleven zullen zich
de komende vijf jaar in toene
mende mate zakelijk opstellen.
Dit is de uitkomst van een on
derzoek dat de faculteit be
drijfskunde van de Erasmusu-
niversiteit onder tweehonderd
directeuren sociale zaken en
personeelsmanagers instelde.
Uit de antwoorden van de ma
nagers blijkt dat zij erg veel
waarde hechten aan zaken als
planning, vastleggen van het
financiële budget en de strate
gie van het bedrijf. Deze harde
eigenschappen winnen het
duidelijk van de meer sociale
kant van het personeelswerk
zoals kennis van arbeidsrecht,
pensioenen en sociale zeker
heid. De managers vinden
contactuele vaardigheden min
der belangrijk dan bekwaam
heden als goed onderhandelen,
organiseren en het doorvoeren
van veranderingen.
ZOETERMEER De kloof
tussen werkgevers en werkne
mers in de metaal, die gisteren
begonnen zijn met de onder
handelingen over een nieuwe
cao, is smaller dan voorgaande
jaren. Volgens werknemers,
met name de Industriebond
FNV en de Unie BLHP (voor
het middenkader), is het niet
onmogelijk om de onderhan
delingen nog voor de jaarwis
seling af te ronden.
Ook de werkgevers stelden
zich bij monde van drs, J.C.
Blankert. voorzitter van de
FpHpratie voor Hp Mptaal- en
Elektrotechnische Industrie
(FME), soepel op. Alleen voor
zitter F. Hanko van de Indus
triebond CNV toonde zich wat
minder buigzaam in zijn op-,
stelling. Partijen hebben giste
ren over en weer hun eisen
pakket op tafel gelegd.
De nadruk ligt zoals verwacht
op de loonmatiging die volgens
Blankert hard noaig is voor de
verbetering van de exportposi
tie. De arbeidskosten in de
metaalsector behoren nog al
tijd tot de hoogste van Europa.
Landen als België, Engeland
en Frankrijk zijn door hun
half zo dure produkten in be
trekkelijk korte tijd voor tal
van mPtaalbpHriivpn zwarp
concurrenten geworden. Deze
ondernemingen zien hun (tra
ditionele) nandelsbetrekkin-
gen met West-Duitsland be
dreigd. Daar komt de daling
van de dollarkoersen nog eens
bij. Sommige bedrijven hebben
het moeilijk de orderportefe
uille op peil te houden.
Om de produktie (tegen lagere
kosten) op te kunnen voeren,
voelt Blankert er veel voor de
bedrijfstijd te verlengen, ove
rigens zonder dat ae werk
week voor de individuele
werknemer langer wordt,
nij
om de arm. „We hebben de
Niettemin hield hii een slag
veertigurige werkweek niet in
onze voorstellen opgenomen,
rlpnV IV
aan", gaf hij openlijk toe. Hij
herhaalde hiermee een eerder
gedane suggestie.
De verschillen tussen werkge
vers en werknemers liggen op
het punt van de loonmatiging.
De metaalwerkgevers stellen
dat er in het geheel geen
ruimte voor een reële loons
verbetering is „ook al omdat
er door de lopende verplich
tingen al een stijging van 1,75
procent bestaat'De bonden
willen dat er minstens ander
half procent uit de bus komt.
Uit het andere deel van de be
schikbare ruimte (gemiddeld
circa 3,5 procent, maar dat kan
van bedrijf tot bedrijf verschil
len) moeten de herverdeling
«an nrhpi'H rfrhoiHctiiHvprVnr-
86/130
86/1.40
86 660
86 27.-
64/85 5% sla
86/2.55
86 1.80 KL
86 5.95 d
86/4.-4 2%SU
86/4.50
86 1.55 4 eL
85/86 1.35
86 12.88
86 1.-
86 1.75
86 1.30
86/3.50
86 1.50 4 d.
86/1.40
86 2.80 4 d
88/87 1.60
86/5.50
86/12.80
86 2.50 Of 4% SU
86/8.50
66/4-
86/10-
86/1.85
86 /360
86/2-—
86/392
86 4.60 4 2% SU
85/86 1.16
78 4.4045% SU
86/0.80
86 15.33
86/925
86/2.04
86/316
®,-50 «speel
107.00
63.50 'ija u
4130 bere
Brits pond
Befg. frank
Duitse mart
It. Ure
11425
Noorse kr.
OosUehB
Spaanse pes
1.55 Griekse dr.
1.49 Finse mart
34.75 Joeg. diner
139.75 tal pond
ting en vut-regelingen betaald
kunnen worden.
De werkgevers willen van de
atv af omdat die niet „werkt";
de bonden zijn het daar mee
eens, maar wijten dat aan het
feit dat de atv-dagen in de va
kantiesfeer (kerst, carnaval)
zijn terechtgekomen. Daardoor
kwam er geen ruimte vrij voor
het scheppen van nieuwe ba
nen. „De atv moet absoluut ge
handhaafd blijven", aldus de
onderhandelaars D. Rijkse
(FNV) en Hanko (CNV). Ver
der zijn alle partijen het ero
ver eens dat veel meer gedaan
moet worden aan scholing,
maar ook hier gaat het weer
om de vraag in welke mate en
tpr»pn wplkp kosten
DEN HAAG Nationale-
Nederlanden heeft de net
towinst over de eerste ne
gen maanden met 6,4 pro
cent vergroot en hand
haaft haar winstverwach
ting voor geheel 1987.
Hoewel de onzekerheid sterk
is toegenomen door de daling
van valutakoersen en de
beurskoersen van aandelen,
blijft Nationale-Nederlanden
optimistisch. Na 30 september
is het eigen vermogen door
ontwikkelingen op de geld- en
aandelenmarkt gedaald tot on
geveer 6,4 miljard, nadat het
vanaf januari gestegen was tot
f 8,26 miljard. De maatschappij
verwacht dat de omzet in gul
dens op het peil van vorig jaar
17,35 miljard) zal liggen. De
nettowinst over de eerste ne
gen maanden was 463,5 mil
joen. De omzet steeg met 3
nrnront f 1 3 OS milferH
In het schadeverzeki
drijf heeft Nationale-1.
landen over de eerste 5 H/
maanden van dit jaar ett cl
tief resultaat van 5,6
geboekt. Over hetzelfde!
vak van 1986 was er noL:.,
negatieve uitkomst van jT
miljoen. De verbetering A-b
vooral toegeschreven aitaat
gunstige ontwikkeling vtotte
schaderesultaten in Qrof]
Brittannië en de Vertf n.
Staten. In Nederland gfr
de schaderesultaten weBpé
achteruit, maar bleef hetOt r
debedrijf wel winstgevenOok
Door de kosten en reserj vo<
gen die met de hoge pro&t
van nieuwe levensverzeC„
gen samenhangen en d«F°
zienlijke investeringen
snelle opbouw van nieu»" 'j
vensverzekeringsbedrijvfr
het resultaat op levens^j.
kering 11 procent gedaalf,
totale premie-inkomen
toe van 8,68 miljard tot' 8
milwrrt
