Russen makendrie
Lada's per minuut
Voetgangers en automobilisten willen zebrapad houdeij™
Simpele beveiliging
van autoradio cassette
AUTO"
HEEFT U NU EEN MOMENTJE?
DAF Trucks in EindL
heeft van de Konii^
Luchtmacht toestemmin
kregen om het militaireJ
veld Welschap tijdelijk
bruiken als parkeerterrepl-*'
het vliegveld staan «en
honderden vrahtwagensude
voor DAF zelf geen n
heeft. Het gaat om het pL_"
paardje van het Eindho^
bedrijf, de DAF 95. Deze®n'
we zware vrachtwagen Ned
onlangs in produktie gen* zij
Op dat moment was eejncii
de toeleveranciers echt£
niet in staat een bepaa]Ln
derdeeltje te leveren.
Trucks besloot de vra<?^e'
gens desondanks norm£es
assembleren en het betifeau
de onderdeel er later f<Jb;
bouwen. Dat hield wel
de vrachtauto's langer^
normaal op het eigen t<
geparkeerd diendener}
worden. En daarvoor wasnie
plaats. Inmiddels is brd
Trucks begonnen met d da
werking van de vracht*^
Er moeten nog ongeveer.
vrachtauto's worden voc 1
van het ontbrekende deai
deel. 0p<
DAF Trucks verwacht di
een produktie te halen va Ha
geveer 18.000 voertuigendet
is een absoluut record vot aa:
Eindhovense bedrijf. 1 bi
jaar werden een kleine !Mu
vrachtwagens gemaakt, el v
t d'
kop
Volkswagen mel
stopt
autoprodukt—
in VS
Het Westduitse Volkswi
concern stopt met de prf
tie van auto's in de Vere^J
Staten. Aanleiding is d<{IJ
mindering van de vraag
de modellen die worde;
maakt in de fabriek in L
moreland in de staat Peij m
vania. De capaciteit vai^t
bedrijf kon daardoor qit
doende worden benut. Dfcr
duktie van de Jetta, waünc
er per dag ongeveer ho^e
van de band komen, woife I
de periode tot eind maaf
leidelijk beëindigd. De !ng,
goed voor een dagelijkse>r
duktie van 300 stuks, <jSm
nog gemaakt tot het eim?0p,
het modeljaar 1988. De le
en Jetta-modellen vo* n
Amerikaanse markt
voortaan uit West-DuiWe,
worden geïmporteerd. 0\j to
gehele wereld produceerWp
op het moment dagelijks^
wagens van deze twee Ct z
De totale dagproduktie,ter
het concern beloopt live
stuks. k r
var
v^WhO to
10 0oV
pat
terre des hOmm>«
wc
voor
kinderen in noo*.
GIRO 1009C
Voetgangers willen in over
grote meerderheid (86 pro
cent) het zebrapad als over
steekplaats houden. Ook bijna
drie kwart van de automobi
listen wil dit, zo blijkt uit een
landelijk onderzoek van de
Voetgangersvereniging VBV
te Den Haag.
De VBV noemt het wijzigen
van zebrapaden in zogenaam
de kanalisatiestrepen, zoals
thans in sommige gemeenten
gebeurt, volstrekt onaan
vaardbaar. Het betekent dat
voetgangers worden gestraft
voor het foutieve gedrag van
sommige automobilisten. Als
een zebrapad niet voldoet
moeten extra voorzieningen
worden getroffen om te zor
gen dat het pad alsnog vol
doet, aldus de vereniging. Uit
het onderzoek blijkt dat twee
derde van de voetgangers van
oordeel is dat automobilisten
niet tijdig stoppen of vaart
verminderen voor een zebra
pad zoals is voorgeschreven in
het Reglement verkeersregels
en verkeerstekens. Negentig
procent van de voetgangers
zegt het zebrapad regelmatig
als oversteekplaats te gebrui
ken. Daarentegen klaagt een
kwart van de automobilisten
dat voetgangers vaak naast
het zebrapad oversteken. Iets
meer dan de helft van de au
tobestuurders vindt dat voet
gangers vaak twijfelen bij het
oversteken van het zwart-wit-
te pad. Opvallend noemt de
VBV het dat slechts zeventien
procent van de automobilisten
vindt dat voetgangers altijd
recht hebben op een onbelem
merde doorgang op dit soort
oversteekplaatsen
„Er verdwijnen veel zebra's
omdat zij niet veilig zouden
zijn", zegt Jan Kuiper van de
VBV, „maar het weghalen
van zebra's is geen oplossing.
Als een zebra niet veilig is
moet je zorgen dat hij veilig
wordt. Dat kan door hem
goed zichtbaar te maken of
door de aanleg van verkeers
drempels. Misschien kan de
veiligheid wel het best bevor
derd worden door de zebra op
de verkeersdrempel aan te
leggen".
Met de winter voor de deur
komt de voetganger er ook
bekaaid van af. Op de wegen
wordt sneeuw geruimd en
goed gestrooid, maar het vuil
komt op de voet- en fietspa
den terecht. Kuiper; „Er zijn
gemeenten die in de winter
ook voetpaden schoon hou
den, maar dat zijn gunstige
uitzonderingen. Te vaak
wordt vergeten dat de stad er
is om in te wonen, te werken
en te winkelen. Vreemd dat
alles ondergeschikt gemaakt
wordt aan het rijdend ver
keer".
Fietsers
Ook de fietsers hebben pro
blemen. Er zijn nog te veel
belemmeringen om met fiets
ergens snel te komen en er
zijn nog te weinig stallingsmo
gelijkheden, vindt de fietsers
bond ENFB. Men heeft aan
het ministerie van verkeer en
waterstaat een aantal voor
stellen gedaan die het gebruik
van de fiets in de Randstad
aantrekkelijk moeten maken.
„De fiets is belangrijk als ver
voermiddel naar en van het
station", zegt T. Godefrooij
van de ENFB. „Het is een
waardevolle aanvulling op
het openbaar vervoer. Daar
voor is het wel belangrijk dat
fiets en openbaar vervoer
meer op elkaar worden afge
stemd. Op het ogenblik man
keert daar nog veel aan. Aan
de stallingen kan veel verbe
terd worden. De ligging ten
opzichte van de perrons is
vaak niet goed en het is vaak
moeilijk de fiets in het vak te
krijgen. Ook sluiten de ope
ningstijden van de stalling
soms niet aan op de eerste en
laatste trein".
De fietsersbond wil dit verbe
teren door invoering van een
premie voor gemeenten die
het fietsen van en naar het
station zo gemakkelijk moge
lijk maken. Vaak zijn autowe-
fen en spoorlijnen die het
ietspad doorkruisen een be
lemmering om snel op de
plaats van bestemming te ko
men.
De reistijd kan veel korter
worden als er niet zo lang
voor het stoplicht gewacht
hoeft te worden. „Er is niets
zo frustrerend als voor het
station vier minuten op een
verkeerslicht te wachten ter
wijl je de trein ziet staan",
zegt Godefrooij. „Ook moeten
vlak achter elkaar staande
stoplichten beter op elkaar af
gestemd worden".
Het zebrapad zorgt voor duidelijkheid in het verkeer.
£eidóc@otuant
DONDERDAG 26 NOVEMBER 1987 PAGlNg^
Swede-Lock in het cassetteluikje, sleutel omdraaien en klaar is Kees. FOTO: Pi
De feiten over diefstal van ge
luidsapparatuur uit auto's hoe
ven we eigenlijk nauwelijks
meer te vermelden. Iedereen
weet wel dat het echt niet
meer speciaal in Italië is dat de
rekensom auto radio dief
stal vaak opgaat. Toch even
een cijfer om de gedachten te
bepalen: in ons land worden
naar schatting jaarlijks 350.000 gen slede moet kunnen wer-
wel zijn) houdt u zich er wel- buitenaf duidelijk zien
licht mee van het lijf, al is dat deze bevejliging geplaatst is.
nog niet uit statistieken geble
ken zover wij weten. In elk
geval is een aantal autoradio's
te „decoderen" met speciale
apparatuur, bijvoorbeeld door
de leverancier als de radio
voor een reparatie wordt aan
geboden en dus buiten zijn ei
radio/cassettespelers op on- ken. Natuurlijk, die appara-
uit auto's ge- tuur probeert men heus wel
ien procent uit verkeerde handen te hou-
van het totale „autoradio- den. Maar alleen het feit dat
park". Uw autoverzekeraar dergelijke apparaten bestaan
heeft u ongetwijfeld al meege
deeld dat risico nog maar be
perkt te willen dekken.
Nog wordt de diefstal van een
heel aannemelijke radio/cas-
houdt al in dat er dieven zul
len zijn die er op een of andere
manier over kunnen beschik
ken. Het probate middel is ui
teraard de radio uitneembaar
settespeler (tot 1000 gulden) maken en daadwerkelijk altijd
door veel cascoverzekeringen meenemen bii het verlaten
gedekt. Vaak is het niet alleen van de auto. Omdat het nooit
die radio, maar vooral de repa- zover zal komen dat je de au-
ratie van de inbraakschade die tomobilisten op straat herkent
het meeste ongerief veroor- aan de autoradio in hun bin-
zaakt. Het dashboard wordt na nenzak ontstond feitelijk de
de aanslag van de dief niet al- security code. De dief kan de
tijd weer zichzelf. Voorlopig radio zonder beschadiging van
lijkt er echter weinig echt te het dashboard meenemen,
helpen tegen dieven, behalve maar heeft er niets aan omdat-
halen valt. Je kunt de radio
eruit halen (en zelf meenemen Om een lang verhaal kort te
natuurlijk), achterlating van maken: er is ook een andere
losse zaken van enige waarde manier om een radio/casset-
in een onbeheerde auto is toch tespeler onbruikbaar en dus
al taboe. Sommigen zeggen onaantrekkelijk voor dieven te
dan ook nog dat ze de auto maken. Een goedkope ook
niet afsluiten, zodat de poten- nQg: de Swede-Lock wordt
tiële dief zonder schade te ver- voor 39 95 0p de markt ge-
oorzaken zelf kan controleren bracht. Het gaat dan om een
dat er niets te halen valt. Wel cassettevormig doosje waar-
1 1 1 1 mee het aandrijfwerk van de
vervelend als hij dan de hele
auto meeneemt, want als de
cassettespeler geblokkeerd kan
verzekering erachter komt dat worden. Swede-Lock in het
de auto niet afgesloten was cassetteluikje, sleutel omdraai-
kan de eigenaar elke schade- en en kjaar js Kees. Zonder
claim wel vergeten.
sleutel is de Swede-Lock (zoals
Maar goed, eerder zal men de experts van het Technisch Bu-
radio willen stelen, die geen reau ter Bevordering van
kenteken heeft en dus lekker
anoniem is. En het zijn heus
niet alleen de immer beschul
digde .junkies" die dat doen;
ook professionele dieven, die
naar het schijnt containers vol
radio's, naar het buitenland
verkopen. Dat zijn dus ook de
mensen die zich door een auto
alarm echt niet laten afschrik
ken en de uit zijn anti-diefs
talslede genomen radio net zo
makkelijk uit de bagageruimte
meenemen als uit de slede.
Code geen garantie
Boze tongen beweren dat voor
zo'n professionele radioverza
melaar ook de anti-diefstalco
de die veel duurdere appara
ten beveiligt geen enkel belet
sel vormt. Daarmee willen we
zeker niet het nut van een „se
curity code" ontkennen, want
met eenvoudige middelen is-ie
toch niet te doorbreken. De
minder goed geoutilleerde die
ven (en dat zullen de meesten
Schadepreventie onderzoch
ten) niet meer te verwijderen
zonder de hele radio/cassettes
peler uiteen te nemen en te
oeschadigen. De sleutel bestaat
uit een lange, stevige pen met
op het eina een baard, zodat
met lopers of ijzerdraad ont
grendelen van het diep ver
zonken slot ook niet makkelijk
zal zijn. Een groot rood label
aan ae Swede-Lock laat van
Bijna universeel
Het zal duidelijk zijn dat in
feite alleen het cassettedeel
onbruikbaar wordt, maar
daarmee is het hele apparaat
wel onverkoopbaar voor een
dief. Zonder cassettespeler zul
je alleen iets anders moeten
verzinnen. De Swede-Lock is
er voor apparaten waar de cas
sette in langs- of dwarsstand
ingebracht moet worden. Het
is een redelijk universeel sy
steem, dat* alleen niet bruik
baar is voor apparaten waar de
cassette na het inbrengen ge
heel opgesloten wordt. Maar
dat zijn er niet veel.
Een probleempje kan zijn dat
sommige apparaten volgens fa
brikantaanbeveling niet via
het contactslot gevoed worden,
maar direct vanaf de accu. De
cassettespeler kan dan direct
gaan lopen na inbrengen van
een cassette en doet men dat
met een Swede-Lock dan kun-
r>en de gevolgen heel onaange
naam zijn. Zulke apparaten
moeten dus eerst toch via het
contactslot aangesloten
worden, zodat ze stroomloos
zijn zonder sleutel in het con
tactslot. Let dan wel even op
of dat niet meebrengt dat de
programmering van uw radio-
deel met elektronische sta
tionsvoorkeuze verloren gaat.
Het vergt nu natuurlijk toch
nog een speciale handeling
elke keer als u uw auto verlaat
en de radio/cassettespeler
heeft gebruikt. Maar het is
veel minder moeite dan het
meenemen van de radio. De
importeur van Swede-Lock
heeft laten testen hoe be
zwaarlijk „proefgebruikers"
dat vonden, die een jaar lang
over de Swede-Lock beschik
ten. Driekwart bleek de Swe
de-Lock te blijven gebruiken;
driekwart daarvan gebruikte
hem zelfs altijd in plaats van
alleen dan wanneer het diefs
talrisico hoog werd geschat. Er
werd bij 5 procent toch inge
broken, maar dat leidde
slechts bij 2,2 procent van de
testgroep tot diefstal van een
radio-met-Swede-Lock-erin.
PETER FOKKER
WEKELIJKS 450 WAGENS VAN TOGLIATTIGRAD NAAR EEMSHAVEN
zegt een van de medewerkers.
De teller staat op nul.
Niettemin hebben ze een reis
van vele duizenden kilometers
achter de uitlaat. Vrijwel we
kelijks staan rond de 450 nieu
we Lada's in de Eemshaven.
Een aardig parkeerterrein vol
en ongeveer het aantal waar
voor de penningmeester van
een eerste-divisieclub ziin han
den dicht zou knijpen als hij ze
bij het stadion zag staan. Ze
worden wekelijks na ongeveer
zestig uren varen „uitge
braakt" door Russische sche
pen en door Diele Biemond
van importeur Gremi gastvrij
in ontvangst genomen. De wa
gens komen via de haven van
Riga uit de Autovaz-fabrieken
in Togliattigrad, een zes vier
kante kilometer groot auto-
produktiebedrijf.
Sedert de Lada in 1971 in Ne
derland werd geïntroduceerd
komen er per jaar tussen de
12.000 en 13.000 van deze auto- derweg opgedane schade moet
mobielen in de Eemshaven gebeuren vóór het lossen. Het
aan. Ze worden gebracht door
schepen met namen als Mek-
hanik Fedorov en -Gerasimov,
Inzhener Nechiporenko, -Suk-
hurokov en -Kreylis en Yuri
Avot. Opklapbare neuzen en
veerbootachtige schuiven hebT
ben het tempo van het lossen
producerende fabriek in de" duizend kilometer achter de
Sovjet-Unie ligt hoger. Daar rug",
verlaat elke twintig seconden rp 1
een auto de band. Tussen de laai
tien en vijftien man personeel De communicatie tussen Bie-
van de Nederlandse impor- mond en de Russische schepe-
teur, van de Terminal Eems- lingen en verzekeringsmensen
haven en van agent Wijnne en verloopt in het Engels. „Dat
Barends zijn een paar uur in- spreken ze ongeveer even
tensief in de weer met een slecht als ik". Biemonds ken-
nieuwe lading Lada's. „Je nis van de Russische taal
moet er magere mannetjes houdt ongeveer op bij: „Nazda-
voor hebben. Er zit maar wei- rovje tovaritsj, of zoiets. Het is
nig ruimte tussen de auto's", volgens mij niet eens een taal,
meer een spraakgebrek". Bie
mond heeft zijn Russische
partners in de loop der jaren
goed leren kennen en zij hem.
v guium uc OUWO van nun »^n het ZÜn eF t0C^ W3t'
klemmen zijn ontdaan en het Men heeft daar twee beman-
Controle
Voordat de auto's van hun
ruim van het schip hebben
verlaten, controleert Diele
Biemond alle auto's. Vaak is
een controleur van de Russi-
ningen per schip. Ik heb wel
eens gehoord dat deze maat
schappij zo goed staat aange
schreven omdat er zulke goede
sche verzekeringsmaatschappij verlofregelingen zijn
in zijn gezelschap. Biemond: Volgens de Gremi-medewer-
„De controle op eventuele on- ker onderscheiden de Russi
sche bemanningen zich in po
sitieve zin van bemanningen
wil nog wel eens spoken op de van vele andere nationalitei-
Oostzee". Eenmaal op de wal ten. „Ik kan niet anders zeg-
wordt de lading nóg eens ge- gen dan dat ze uiterst vriende-
controleerd. De auto's komen
in een puntgaaf waslaagje in
Nederland aan. „Als er al eens
sprake is van schade, is die
meestal opgelopen tijdens de
450 auto's per reis aardig treinreis van de fabriek naar w w
opgeschroefd. Per minuut rolt de haven. Die auto's hebben pen tot de brug. Een enkele
een auto uit de buik van het voordat ze worden ingescheept nieuweling die wacht loopt wil
schip. Alleen het tempo van de al een reis van rond de drie- nog wel eens de regeltjes
lijk en uiterst correct zijn".
Biemond is zo langzamerhand
kind aan huis op de Russische
schepen. „Vroeger mocht ik
niet verder komen dan de
gangway. Nu kan ik zo doorlo-
streng toepassen, maar dat
soort kwesties is altijd snel op-
Passagieren
„De Russen komen nooit ver
der dan de kade lang is", ver
volgt Biemond. Veel tijd voor
andere zaken hebben ze ook
niet. Als de zaken een beetje
vlot willen marcheren, komt
een schip om twee uur in de
middag aan en kan het 's
avonds om een uur of acht de
Eemshaven weer verlaten.
Biemond heeft ook andere tij
den meegemaakt. In de begin
jaren kwamen de auto's aan in
de haven van Delfzijl en ook
dat ging in een aardig tempo.
Nog vroeger echter werden ze
op schepen met weinig diep
gang („platbodems, ze moesten
door het Eemskanaal kun
nen") rechtstreeks vanuit Riga
aangevoerd in Groningen. Dat
ging met maximaal honderd
exemplaren tegelijk en dat los
sen nam wel enige tijd in be
slag.
Over politiek praat Biemond
met „zijn" Russen nooit. De
C*'tieke commissaris die aan
rd van elk Russisch schip
zit, heeft hij zelfs nog nooit
ontmoet. „Ik weet alleen dat
het verhaal dat de Lada ge
maakt zou worden door poli
tieke gevangenen in een soort
concentratiekamp, je reinste
larie is".
MAT RINGERS
Portofino
veel aUlOmerKtSll Iicuuen ai ycuiuirv ycuiaarvi van \jxs
ideeën van ontwerper Portofino. Zijn gevoel voor vorm
geving blijkt ook uit dit model van de Chrysler Lambor-
gini. foto: pr
Helft caravans heeft te lage bandenspanning
De stabiliteit van een cara- belading, het soort chassis, de
van is onder meer afhanke- trekkende auto, de (aerody-
lijk van de bandenspanning, namische) vorm van de cara-
Door de druk in de banden van en de bandenspanning,
te verhogen wordt de we-
gligging aanzienlijk verbe- Om meer inzicht te krijgen
terd. Dit blijkt uit een onder- jn hoeverre de wegligging
zoek dat is uitgevoerd in op- kan worden verbeterd liet
dracht van Kip Caravans in Kip bij verschillende snelhe-
Hoogeveen. Bij veiligheids- den ook boven de 100 km
lende lengten en banden
spanning van 1,5 tot 3,5 bar.
Kip: „Deze drie elementen
bleken van groot belang om
een betere „demping" en
daardoor een betere weglig
ging te bereiken. Verhoging
van de bandenspanning met
0,5 bar boven de gebruikelij
ke spanning bleek de dem-
controles bleek dat ongeveer rijproeven uitvoeren met Pin8 zeer gunstig te beïn
de helft van de caravans met een middenklasse auto (Opel
té lage bandenspanning rijdt. Record) en een middelgrote
Die onderspanning varieert caravan (Kip Greyline KG
van 0,5 tot 1 bar. 42T) met maximale belading
Het rijgedrag en de stabiliteit (1000 kg). Getest werd met
van een auto/caravan-com- assen met verschillende „toe-
binatie worden bepaald door spoor", dissels van verschil-
vloeden. In overleg met de
bandenfabrikant wordt nu
als optimale bandenspanning
voor alle radiaalbanden 3,0
bar geadviseerd en voor de
zogeheten re-inforced typen
3,5 bar".
Mevrouw van Dam is zesendertig. Vanaf haar vierde jaar is zij zo een betrekkelijk normaal leven. Maar u begrijpt ze moet
suikerpatiënt Als ieder ander kan ze gewoon haar werk doen. er wel alles voordoen. U kunt ook iets doen. Dooreen bijdrage
Toch is zij elke dag met haar suikerziekte bezig Twee maal per te storten op giro of bank tn.v. DFN Amersfoort U steunt
dae geeft ze zichzelf een insuline-injectie. Eén keer per maand daarmee belangrijk wetenschappelijk onderzoek. Voor een
controleert zij haar bloedsuikergehalte. En dagelijks staat ze betere behandeling en eventuele genezing van suikerziekte,
stil bij wat ze wel en niet mag eten. Mevrouw van Dam leidt Mevrouw van Dam heeft er straks misschien baat bij.
GEEF VOOR DE BEHANDELING VAN SUIKERZIEKTE GIRO 5766 BANK 70 70 70 805
Rijschoolhouders
tegen
privatisering
staatsexamen
De Landelijke Belangenvere
niging Rij-Instructie (BVR)
heeft gisteren in een brief aan
minister Smit-Kroes van ver
keer en waterstaat fel gepro
testeerd tegen de plannen het
rijexamen in beroep, in de
volksmond het „staatsexamen"
genoemd, te verzelfstandigen.
Volgens de vereniging, waarin
rijschoolhouders zijn vertegen
woordigd, worden de leerlin
gen de dupe van deze verzelf
standiging. „Van het karakter
en het doel van de staatsexa
mens blijft niets over als deze
worden ondergebracht bij het
Centraal Bureau Rijvaardig
heidsbewijzen (CBR) of andere
particuliere instanties', zo staat
in de brief. Het staatsexamen,
dat wordt afgenomen door een
examinator van de Directie
Verkeersveiligheid van het
ministerie, is bedoeld voor
mensen die bijvoorbeeld door
zenuwen niet in sttaat zijn het
CBR-examen met goed gevolg
af te leggen.
DAF parkei
trucks op d
vliegveld tf
