We kunnen onze koffers weer
kan pakken als het zo doorgaat
ite
Presentatie
overheidstekort
onvolkomen"
Etnische groepen steeds meer in isolement
Genland
Xt zelfstandig
edi
dNDEREN VAN CROISET BEDREIGD, GOEREESIN ACTIE
V)
r>r>
Van Eekelen wil positie
F-16-piloten verbeteren
IA: basisverzekering
gezondheidszorg
;1 invoeren
CARAVAN+CAMPING RAI AMSTERDAM
Dronken rijder ramt auto:
één dode, zes gewonden
CcidócSouwmt
MAANDAG 23 NOVEMBER 1987 PAGINA 3
^lezingen in
DAM De PPR ziet op dit
weinig kansen voor een
samenwerking van klein
»t congres van de partij be-
n vaiirom zaterdag in Rotterdam
vor^erstvolgende kamerverkie-
eersjeen gezamenlijke kandida-
rijin^i te streven. Alleen als CPN
ktiikïun opstelling veranderen, is
l bereid af te zien van een
eC Eige lijst. Het congres nam
ligneLstel van het partijbestuur
garar strekking over. Volgens een
kei reëel perspectief" op een
jijke lijst.
Kamer wil PTT-
tarieven blijven
controleren
DEN HAAG Het CDA wil
dat de Tweede Kamer greep
blijft houden op de tarieven
van de PTT nadat dit bedrijf op
1 januari 1989 zelfstandig zal
zijn geworden. CDA-kamerlid
Eversdijk wil dit wettelijk vast
leggen, zo zei hij gisteren voor
de Avro-radio. Ook de VVD
lijkt hier wel iets voor de voe
len. Zaterdag zei de VVD'er De
Beer via de Vara dat de PTT
niet ongecontroleerd de tarie
ven voor bijvoorbeeld de tele
foon met grote sprongen zal
mogen verhogen.
JOVD stuurt bestuur naar huis
DEVENTER De najaarsvergadering
van de Jongeren Organisatie voor Vrij
heid en Democratie (JOVD) heeft zater
dag tijdens het congres in het Deventer
Postiljonhotel het gehele hoofdbestuur
ontslagen. Dat gebeurde nadat voorzitster
Annette Nijs de vergadering had gemeld
dat zij niet meer met de overige bestuurs
leden wenste samen te werken. Een com
missie van „wijze mannen" (waarin ove
rigens ook de vrouwelijke ex-voorzitter)
moet nu de vorming van een nieuw be
stuur gaan voorbereiden. Nijs is de eerste
vrouwelijke voorzitter van de JOVD en
pas sinds juni in functie.
Het congres van de JOVD was gewijd
aan privacy-bescherming. De liberale
jongeren besloten zich uitdrukkelijk te
verklaren tegen een legitimatieplicht.
I 'L
'Mm -
O t ft t
Goedkope
computers
Grote drukte bij een
stand in de Utrechtse
Jaarbeurs waar afge-
|H lopen vrijdag en za-
Jl terdag de Micro
a Computerdagen wer-
den gehouden. Bij de
stand gingen compu
ters als warme
broodjes over de
toonbank. Doordat
een retourzending
naar de fabriek niet
doorging werden de
computers voor spot
prijzen van de hand
gedaan.
?d
ital ^RDAM Dick
,11 -aart, als voorzitter
I Anne Frankstich-
0 1(faterdagavond één
gr bezoekers van de
kin voorstelling van
nders stuk in het
it endamse theater De
ff *en, verliet samen
Pie Haagse rabbijn
ieenier KamP het thea"
JS, i ongeveer half één
1 M Toen ze hun
jistapten riepen om-
^mts: „Heil Hitier,
^Hitler".
^Hór waren Houwaart,
Kamp en de overige
a f^rs geconfronteerd
A1P)nfletten van het evan-
'gt^echtpaar Lucas en
!n* inDoeree. „Het bloed van
mesijs de vernietiging van
»n geworden. Zij heb-
w'.ft leven verworpen en
Midd^ dood gekozen door
ir?erlosser te vermoor-
Stond in het pamflet.
?Se maar twee voorbeel-
boven de antisemitische ui-
die het afgelopen
'e dahde de ronde hebben
ïoorq
iden.eeispeler Jules Croiset
1 eerder lastiggevallen.
Jg3r. ving, nadat hij woens-
'n end deelgenomen aan de
erati^ctjg die de doorgang
1 bettomstreden voorstelling
;nlangerde, een beledigend
zee- ritje. Bovendien wer-
jn kinderen bedreigd;
de •'M hij nooit meer terug-
bew<j,erd hem gezegd. Hij
lg*enh gedwongen hen van
1 bette halen en schakelde
ik aa^e jn Dje rijdt nu re-
ENMOjg door zijn straat. „Een
M" flag in mijn gezicht",
s Croiset de bedreigin-
9
io )ick Houwaart betreft
w u wel duidelijk zijn dat
de voorgenomen opvoering
van Fassbinders stuk een
„aanzuigende werking" heeft.
Het lokt antisemitisme uit. En
omdat de theaterschool heeft
beloofd af te zien van openba
re voorstellingen als die zou
den leiden tot antisemitisme,
is nu het tijdstip gekomen
voor. het nakomen van die be
lofte, zegt Houwaart. „Na
tuurlijk moet alles kunnen,
maar er zijn momenten dat je
iets niet moet willen".
Nerveus
De besloten opvoering van
het toneelstuk heeft Hou
waart bevestigd in zijn opvat
ting dat „Het vuil, de stad en
de dood" een zwak en vuil
stuk is. Houwaart, op persoon
lijke titel sprekend: „Ik was
van tevoren vrij nerveus; ik
was door het lezen van het
stuk al zo achterdochtig dat ik
niet verwachtte dat het goed
zou gaan. Het stuk bevat ele
menten die puur antisemi
tisch zijn. Ze passen geheel in
de lange traditie van antise
mitisch christendom. De hoer
in het stuk zegt de plaatsver
vangster van God op aarde te
zijn. Zij wordt door de rijke
jood vermoord. Het is alsof
Fassbinder wil zeggen: Chris
tus wordt opnieuw gekruisigd.
Voeg dat bij de omslag van
het programmaboekje, waaróp
aan de voorkant een kind in
een kribbe van dreigende ij
zeren punten staat afgebeeld
en op de achterkant hetzelfde
kind, maar dan gedood, dan
weet je wel hoe laat het is".
Wat Houwaart betreft is re
gisseur Johan Doesburg er
niet In geslaagd deze elemen
ten zo te presenteren dat ze
een aanklacht tegen het anti
semitisme vormen. „Er ge
beurt helemaal niets op het
toneel", aldus Houwaart. „Je
zou het net zo goed kunnen
voorlezen. Nee, ik had niet de
indruk getuige te zijn van een
Terwijl buiten de hekken rond het Rotterdamse theater De Lantaren wordt gedemonstreerd, arri
veert rabbijn Soetendorp om de besloten voorstelling van het stuk van Fassbinder bij te wonen.
FOTO: ANP
telt, ontstaat een griezelig
beeld. Laat ik het zo zeggen:
joden hebben altijd hun kof
fer gepakt. Ze zijn altijd be
reid de benen te nemen. Ik
wil niet overdrijven, maar er
ontstaat een gevoel dat we
onze koffers weer kunnen
gaan pakken, als het zo door
gaat. In voetbalstadions
worden anti-joodse leuzen ge
roepen. Op joodse feestdagen
moeten synagogen door de po
litie bewaakt worden. Op sab
bath staat altijd een politie
auto voor ons gebouw. De
joodse scholen in Amsterdam
moeten permanent bewaakt
worden. Als je dat allemaal op
knetterend toneelstuk. Het
was liederlijk. Er is geen spra
ke van dat het het antisemi
tisme bestrijdt, dat is grote
kletskoek. De jood in het stuk
is het zinnebeeld van alles
wat slecht is".
Ook Jules Croiset denkt er zo
over: „Ik ben zó beroerd ge
worden in die zaal! Het stuk
roept antisemitisme op. Elk
tegenwicht ontbreekt, het is
alleen maar destructief. Dit
stuk mag nooit meer opge
voerd worden". En rabbijn
Soetendorp zegt: „Je moet wel
tot een hele grote intellectuele
en emotionele krachttoer in
staat zijn om de verloedering
in dit stuk om te buigen naar
het positieve. Daar is de thea
terschool niet in geslaagd en
dat kan ook niet. Er bestaat
een joods spreekwoord dat
zegt dat er in alle chaos ook
iets goeds gevonden moet
worden. Dat kan, als de thea
terschool besluit dit stuk niet
verder op te voeren".
Koffer
Volgens Houwaart zijn ge
plande voorstellingen drup
pels die de antisemitische em
mer gevaarlijk ver vullen.
„Als je alle manifestaties van
antisemitisme bij elkaar op-
elkaar stapelt, dan besef je dat
het niet gaat om opkomend
antisemitisme, maar om be
staand antisemitisme. Dat
mag door deze voorstelling
niet aangewakkerd worden".
Paul Sonke, de directeur van
de theaterschool, zegt al deze
elementen mee te willen laten
wegen in een beslissing over
de geplande opvoeringen.
Voorlopig houdt hij vast aan
zijn standpunt dat het stuk
vertoond moet worden. „Ik zit
er mee dat het theater in de
loop der eeuwen altijd maat
schappelijke wantoestanden
aan de kaak heeft gesteld. Dat
willen wij met deze voorstel
ling ook doen".
„Maar dit stuk is daar niet ge
schikt voor", stelt Soetendorp
daar tegenover. Sonke: „We
hoopten dat het stuk kan
draaien in het gewone circuit
en dat de mensen die er niets
in zouden zien, ook niet zou
den komen". Soetendorp:
„Maar dit stuk kan nooit on
opgemerkt in kleine theater
tjes vertoond worden. Het
heeft z'n voorgeschiedenis en
daarmee z'n neerslag in de sa
menleving".
Sonke: „Ik zal me erop bezin
nen. We zetten alle factoren
op een rij en dan zullen we
kijken of de maatschappelijke
gevolgen opwegen tegen de
waarde en bedoeling van het
stuk". Mocht de theaterschool
tot de conclusie komen dat
het stuk zo belangrijk is dat
de voorstellingen ervan door
gezet moeten worden, dan
kan men rekenen op hard
nekkig verzet van joodse zij
de. Joodse jongeren zullen de
voorstelling blijven volgen en
proberen die onmogelijk te
maken. Bovendien zal men
juridische stappen tegen de
theaterschool nemen, zodra
„Het vuil, de stad en de dood"
op de planken wordt ge
bracht.
STEVO AKKERMAN
STUDIE NEDERLANDSCHE BANK:
„onvolkomen". Simpel gezegd
gaat minister Ruding er nu
vanuit, dat wat niet uit zijn ei
gen portemonnee wordt be
taald, ook geen uitgaven zijn.
Fout, meent de Nederlandsche
Bank: als de overheid leningen
van woningcorporaties en -
stichtingen dekt met rijksga
ranties, dan zijn dat financiële
verplichtingen.
Ofschoon Ruding meent dat de
Nederlandsche Bank zich hier
mee nogal conservatief opstelt,
wil hij wel toegeven dat er
grenzen zijn aan het buiten be
schouwing laten van kapitaal
marktleningen die voor hon
derd procent door het rijk
worden gegarandeerd. Naast
de op de kapitaalmarkt gefi
nancierde uitgaven voor wo
ningwetwoningen, blijken er
volgens de studie nog bijko
mende uitgaven te zijn in de
sfeer van de sociale woning
bouw, eveneens in de vorm
van (gegarandeerde) leningen.
„Duidelijk is geworden, dat
voor een goede beoordeling
van het beslag van de volks
huisvestingsuitgaven niet al
leen de VROM-begroting in de
beschouwing zou moeten
worden betrokken, maar ook
de rechtstreeks op de kapitaal
markt gefinancierde, deels ge
garandeerde uitgaven voor de
sociale woningbouw", zo stelt
het rapport.
DEN HAAG De rege
ring geeft een te rooskleu
rige voorstelling van za
ken over de hoogte van
het financieringstekort.
Een flink deel van de uit
gaven voor de sociale wo
ningbouw worden daarin
buiten beschouwing gela
ten. Dit jaar alleen al gaat
het naar schatting om een
bedrag van 4 miljard aan
uitgaven die buiten de be
groting om worden gefi
nancierd.
Dergelijke uitgaven behoren
wel degelijk in het financie
ringstekort (nu 7,6 procent)
van de overheid tot uitdruk
king te worden gebracht. Dit
stelt de Nederlandsche Bank
in de studie die in opdracht
van de enquêtecommissie
bouwsubsidies is uitgevoerd.
Mevrouw drs. H. van der Wie
len, chef van de studiedienst
van de Nederlandsche Bank.
lichtte het onderzoek vanoch
tend toe tegenover de enquête
commissie. De conclusies zijn
weinig vleiend voor met name
minister Ruding van finan
ciën. Diens financiële verant
woording van de overheidsuit
gaven voor volkshuisvesting is
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister
van Eekelen van defensie
is bereid, de arbeidsvoor
waarden van F-16-piloten
te verbeteren. In een
vraaggesprek met de
Tros-radio zei hij zaterdag
dat op dit punt binnen
kort voorstellen van zijn
ministerie te verwachten
zijn.
Het is de bedoeling dat onder
meer de pensioenen worden
verbeterd en dat de piloten
meer kunnen gaan vliegen en
minder belast zullen worden
met administratieve bezighe
den. Ook zal de opleiding van
de vliegers een verbetering
ondergaan.
De minister toonde zich ver
der optimistisch over het uit
de weg ruimen van de nog res
terende problemen rond het
kernwapenakkooord tussen de
Verenigde Staten en de Sov
jet-Unie. Na het sluiten van
dat akkoord moet volgens Van
Eekelen hard gewerkt worden
aan een wederzijdse vermin
dering van de conventionele
bewapening. „De Sovjet-Unie
heeft nog altijd een groot over
wicht op conventioneel gebied.
Als je bij wijze van volgende
stap zou gaan onderhandelen
over vermindering van het
aantal kernwapens voor de
.korte afstand, houd je een heel
onevenwichtige conventionele
verhouding over. Daardoor
neemt de oorlogskans toe", al
dus Van Eekelen.
De minister toonde zich ver
bolgen over het feit dat de
PvdA vorige week voortijdig
vertrouwelijke informatie
over de tocht van de Neder
landse mijnenjagers naar de
Perzische Golf in de openbaar
heid heeft gebracht. Hij wil
daarover opheldering van de
PvdA hebben. „Komt daarop
geen bevredigend antwoord,
dan krijgt de PvdA geen ver
trouwelijke gegevens meer".
.,5 gering in de gezond-
5 fg wordt ingevoerd. De
irtijraad in Arnhem
8 laterdag aan op spoed
samenvoegen van een
4 &el van de voorzienin-
3 nu nog door de zieken-
7 en uit de Algemene
Jzondere ziektekosten
worden.
^^^abinét is op aandrang
^^VVD de invoering van
^ïsisverzekering uitge-
|t 1990. CDA-partijbe-
r G. van der Top wil
Icreet tijdpad voor een
angend stelsel in de
Zondheid. „De partij-
ieft een eigen verant-
lijkheid en hoeft geen
ig te houden met de
partner". Het CDA
(ch niet aan te passen
wensen van de VVD.
de resolutie van de
id moeten in de nieu-
isverzekering „onver-
i risico's verzekerd
ke niet aan de eigen
acht van burgers en
appelijke verbanden
worden overgelaten".
iwe structuur van de
•idszorg moet gefa-
worden ingevoerd.
>11- heeft de verpleging
;n en bejaarden thuis
de hoogste prioriteit. „Er is
meer samenhang nodig tussen
maatschappelijk werk en de
gezins- en bejaardenzorg", zegt
drs F. Werner, die voor het
CDA een rapport over de toe
komst van de gezondheidszorg
opstelde.
Op de partijraad werden over
een aantal vacatures .gestemd.
Het Haagse gemeenteraadslid
J. Omta werd gekozen tot lid
van het partijbestuur. Zij be
haalde een stem meer dan de
voorzitter van het Haagse
CDA-vrouwenberaad J. Bies-
heuvel-Vermeijden. Tot voor
zitter van het CDA-vrouwen
beraad. werd gekozen A. van
Ardenne-Van der Hoeven uit
Vlaardingen.
Kritiek op de organisatie van
de partijraad kwam er van de
zijde van professor Diepen
horst. „Ik heb een uitstekende
Minister Braks van landbouw
en visserij gaf op de partijraad
van het CDA duidelijk de voor
keur aan het eerste deel van
zijn taakpakket.
FOTO: ANP
indruk gekregen van het ba
sispakket van het CDA. Voor
een paar broodjes en koppen
koffie heb ik dertig gulden be
taald. In die prijs waren enke
le bladzijden zeer twijfelachtig
Nederlands inbegrepen. Ook
heb ik nog 1,50 voor de gar
derobe moeten betalen. Ik acht
dit een sterk staaltje van CDA-
prijsbeleid".
(ADVERTENTIE)
AUES OVER CARAÏANNEN EN KAMPEREN EN VEEL TOERISTISCHE INFORMATIE
Dagelijks geopend van 10-18 uur. Gratis buspendel. Trem-^Toegangbiljetten bij NS-stations.
CONGRES MINDERHEDENBELEID:
DEN HAAG De etni
sche groepen in ons land
raken steeds meer geïso
leerd van de rest van de
samenleving. Zij hebben
een toenemende achter
stand op het gebied van
onderwijs en werkgele
genheid, waardoor er een
tweedeling dreigt tussen
Nederlanders en buiten
landers. Daarom heeft een
aantal organisaties voor
minderheden vandaag in
Den Haag een congres ge
houden dat zich richtte op
politici en anderen die
met het minderhedenbe
leid te maken hebben.
„Dit land is van ons allen", zei
S. Rambocus, één van de orga
nisatoren van het congres.
„Daarom hebben wij de ver
antwoordelijkheid samen een
oplossing te zoeken voor de
problemen van de minderhe
den. De minderhedennota uit
1983 biedt in een aantal geval
len geen concrete oplossin
gen".
Rambocus, die directeur is van
Lalla Rookh, een organisatie
van Hindoestaanse Surina-
mers, doelt daarmee vooral op
de hoge werkloosheid onder
de minderheden. „De buiten
lander is nog steeds niet geac
cepteerd in de Nederlandse sa
menleving", aldus Rambocus.
„Te vaak wordt er nog ge
dacht dat een buitenlander
weer terug gaat naar het land
van herkomst. Dat wordt in
een sollicitatiegesprek ook
vaak gebruikt als argument
om zo iemand niet in dienst te
Het gevolg is dat de werkloos
heid onder minderheden (40
procent) driemaal zo hoog is
als onder Nederlanders. Vol
gens Rambocus is dat te wijten
aan het grote aanbod op de ar
beidsmarkt. Minderheden zijn
dan in het nadeel omdat niet
iedere werkgever bereid is re
kening te houden met zaken
als taalachterstand.
Het kabinet is trouwens zelf
ontevreden over de resultaten
van het minderhedenbeleid.
Premier Lubbers gaf onlangs
toe dat hij bezorgd is over de
toenemende werkloosheid on
der etnische minderheden.
Ook vond hij de resultaten bij
huisvesting en onderwijs voor
deze groepen onvoldoende.
„De bakens moeten worden
verzet", vindt Mohammed
Rabbae van het Nederlands
Centrum Buitenlanders. „Het
is belangrijk dat buitenlanders
zoals Turken en Marokkanen
dezelfde rechten en plichten
krijgen als Nederlanders. Op
het ogenblik mogen buitenlan
ders niet meedoen aan verkie
zingen voor de Provinciale
Staten en de Tweede Kamer.
Dat moet veranderen".
„Een buitenlandse vrouw die
hier van haar man scheidt,
kan na een bepaalde tijd het
land uitgezet worden. Hetzelf
de geldt voor een buitenlander
die een misdrijf begaan heeft.
Als hij zijn straf erop heeft zit
ten wordt hij nog eens het
land uitgezet. Hij wordt in fei
te dubbel gestraft".
Een gelijke rechtspositie is
volgens Rabbae echter niet
voldoende om de achterstand
van de minderheden in te ha
len. „Als de overheid de be
drijven er niet toe wil ver
plichten mensen behorende tot
de etnische minderheden aan
te nemen, moet zij zelf met al
ternatieven komen. Het is niet
goed voor een harmonieuze sa
menleving als gekleurde men
sen aan de kant staan".
Rabbae is voorstander van een
onderwijssysteem waarbij de
scholen verplicht worden het
geld zo te gebruiken dat er op
timale kansen zijn voor min
derheden. „Kinderen zijn door
de slechte huisvesting niet in
staat thuis goed te leren. Dat
kan worden opgelost door hen
's avonds onder begeleiding
op school huiswerk te laten
maken. In die klassen kunnen
ook extra taallessen gegeven
worden".
Rabbae vindt dat Nederland
wat discriminatie betreft gun
stig afsteekt bij de buurlanden
„Situaties zoals in Duitsland,
Engeland en België tref je hier
niet aan. Nederland wordt ge
kenmerkt door een principiële
afkeer van discriminatie. Wel
is het belangrijk dat er niet
wordt bezuinigd op het wel
zijnswerk. Vooral in de grote
steden zetten vrijwilligers en
buitenlanders zich in om Ne
derlanders en minderheden bij
elkaar te brengen. Als je daar
op bezuinigt, wordt het steeds
moeilijker conflicten op te los
sen"- FRANK DE KLERK
WOERDEN Een dronken
automobilist is zaterdagnacht
op de weg tussen Harmeien
en Woerden met zijn bestel
busje frontaal op een tegen
ligger gebotst. Bij dat onge
luk viel één dode en raakten
zes mensen gewond. De be
stuurder van het bestelbusje,
een 27-jarige man uit Woer
den, was in een bocht op de
linkerweghelft geraakt en
ramde daarna een tegemoet
komende personenauto met
vijf inzittenden. Eén van
hen, een 34-jarige vrouw uit
Breukelen, was op slag dood.
De vier anderen raakten ge
wond, maar met uitzonde
ring van de 41-jarige be
stuurder konden allen na be
handeling in een ziekenhuis
weer naar huis. De bestuur
der van het bestelbusje en
zijn echtgenote moesten
eveneens voor behandeling
naar het ziekenhuis. Daarna
werd de bestuurder gearres
teerd en mocht zijn vrouw
naar huis. Bij een botsing
tussen twee auto's op een
weg tussen Apeldoorn en
Hoenderloo zijn vannacht
drie mensen om het leven
gekomen. Vijf andere inzit
tenden raakten licht tot
zwaar gewond.
Brandweermannen haalden
vier van de vijf inzittenden le
vend uit deze vernielde perso
nenwagen.
FOTO: ANP
