Geluk in metro duurt niet eeuwig Bevolking van Suriname wil terugkeer van „oude schoen'' :>o De onstuitbar» neergang van p. Ronald Reagai )T Tok tok tok, gak gak gak, piep piep piep, tuutatu, broem broem £eidóeSoma/nt AUTORITEITEN WAREN GEWAARSCHUWD: Shultz en S jevardnadze moeten akkoord afmaken /^\Early Learning Centre BUITENLAND VRIJDAG 20 NOVEMBER 1987 PA( WEI EG besteedt 23 miljoen aan luchtbrug Etiopie BRUSSEL De Europese Commissie trekt ruim 23 miljoen gulden uit voor noodhulp aan door hongersnoden en burgeroorlogen getroffen gebieden in Etiopie. Volgens Lorenzo Natali, EG-- commissaris voor ontwikkelingshulp, dreigen 3.6 miljoen mensen van de honger om te komen door het misluk ken van de oogst in Tigray en Eritrea. In heel Etiopie worden 6,5 miljoen mensen door de hongerdood bedreigd. ..De situatie is ernstiger dan in 1984. Het tekort aan voedsel is veel drama tischer," aldus Natali. Het geld is vooral besteed voor de luchtbrug waarmee de EG de komende maan den voedsel naar de bedreigde gebie den'wil brengen. NIEUWE AANVALLEN OPCENTRALE IRAN AL-MANAMAH De Iraakse lucht- macht +ieeft gisteren voor de derde keer in 48 uur de Iraanse kerncentrale bij de havenstad Bushehr aangevallen. Volgens radio-Teheran bombardeerden de Iraakse toestellen de nog niet vol tooide centrale in de vroege morgen, waarbij overigens maar lichte schade ontstond. Iran had eerder gewaar schuwd dat een aanval op de centrale kan leiden tot verspreiding van radio activiteit. aangezien in de centrale op gewerkte splijtstofstaven zouden liggen. Een woordvoerder van het Internatio nale Atoombureau IAEA in Wenen verklaarde daarentegen dat het zeer onwaarschijnlijk is dat een aanval op de centrale een ramp veroorzaakt. Finland overweegt verbod rendierjacht HELSINKI - De regering van Fin land heeft gisteren aangekondigd dat wettelijke maatregelen voorbe-' reid worden om een einde te ma ken aan de jacht op Laplandse ren dieren als ontspanning voor toeris ten Een hoge ambtenaar van het ministerie van landbouw in Helsin ki. Pirkko Skutnabb, zei dat de nieuwe maatregelen het jagen op en schieten van rendieren bij wijze van sport zou verbieden. De Finse toeristenindustrie, die Finland wil verkopen als het land van de kerst man en zijn „red-nosed reindeer", veroordeelt de jacht in afgesloten gebieden. Bush verhuurde niet aan zwarten NEW YORK De Ameri kaanse vice-president George Bush, Republikeins kandidaat voor de verkiezingen van vol gend jaar, is in Texas eigenaar geweest van huizen die slechts aan blanken werden verkocht of verhuurd. Dat schrijft deze week het tijdschrift The Na tion. Volgens het blad blijkt uit documenten dat het echt paar Bush tussen 1955 en 1966 in Houston en Midland grond heeft bezeten en in huizen heeft gewoond die niet te koop of te huur waren voor zwarten en andere niet-blanken. Zwarte verpleegsters mogen gewonde blanke niet helpen JOHANNESBURG In Zuidafrika is een bij een verkeersongeluk gewonde blanke man overleden, omdat een poli tieagent niet toestond dat drie ter plek ke aanwezige zwarte verpleegkundigen eerste hulp toepasten. Volgens het dag blad The Star, dat het incident meldde, was het ongeluk gebeurd in Germiston, een buitenwijk van Johannesburg. „Het was enorm frustrerend te moeten staan kijken hoe die man stierf en geen hulp te mogen geven", zei een van de verpleegkundigen tegen de Star. „Waarom moet kleur ook nog het ver schil tussen leven en dood uitmaken?". (Van onze correspondent) LONDEN De rampzali ge brand in de Londense metro, die woensdag aan 34 mensen het leven kost te, heeft tot boze vragen geleid over de veiligheid van de ondergrondse. Twee jaar geleden werd in een onafhankelijk on- I derzoeksrapport al ge- I waarschuwd dat „geluk in de metro niet eeuwig duurt". Het rapport werd opgesteld naar aanleiding van een eerdere brand in het 124 jaar oude metro- circuit, waarbij destijds geen slachtoffers vielen. De exploitatiemaatschappij van de ondergrondse, London Regional Transport, erkende gisteren dat de meeste stations niet zijn uitgerust met rookde- tectoren, brandalarm, verlich te nooduitgangborden of auto matische sproei-installaties. Vanwege overheidsbezuinigin gen was een groot deel van het controlepersoneel afgevloeid en was er minder gelegenheid voor training en opleiding. Ook de noodzakelijk geachte modernisering van het metro net is door overheidsbezuini gingen wat op de lange baan geschoven. Verwijt De oppositie verweet de Con servatieve regering van pre mier Thatcher dat zij de vei ligheid heeft opgeofferd aan Vergezeld door politie-inspecteurs verlaat premier Margaret Thatcher het metrostation King's Cross na een bezoek aan de volledig uitgebrande lokettenhal en metrobuizen waar woensdag avond 34 mensen om het leven kwamen. FOTO: AP haar bezuinigmgsdrang door de overheidssubsidies voor het openbaar vervoer steeds ver der in te krimpen. Ook aan de organisatie zou het behoorlijk geschort hebben. Zo had Lon don Regional Transport met de brandweer van Londen zelfs geen speciale afspraken gemaakt voor noodgevallen. Plattegronden van het station waren bijgevolg niet voorhan den en brandweerlieden moes ten zich door de vlammen een King's Cross is. Minister Paul Channon van Verkeer gaf toe dat er een hoop vragen nog beantwoord moeten worden. Zoals bekend gelastte premier Thatcher woensdagavond al een onder zoek naar de oorzaak van de brand, die bijzonder snel om zich heen greep. Veiligheids deskundige Jonathan Roberts, één van de opstellers van het veiligheidsrapport van 1985, verklaarde later dat er men- weg banen naar de kaartjeslo- senlevens gespaard hadden ketten, waar wel plattegron- den lagen. Pas toen kreeg het leger van totaal 150 brand weerlieden inzicht in het laby rinth dat het metrostation van kunnen worden als een deel van de aanbevelingen uit het rapport was opgevolgd. Het rapport pleitte onder meer voor betere training van het personeel en de installatie van rookdetectoren, sproei-instal- laties, verlichte nooduitgang borden en een brandalarmsys teem. Aanwijzingen Gistermiddag daalden politie onderzoekers af in de spelon kachtige hal van het door de brand verwoeste metrostation, om tussen de rommel te zoe ken naar aanwijzingen over de manier waarop de brand was ontstaan. Aanvankelijk werd aangenomen dat misschien een vonk van een roltrapmotor of een sigarettenpeuk in een berg rommel onder de houten rol trappen terecht was gekomen. Drie jaar geleden hadden in afval achtergelaten sigaretten peukjes immers een grote brand veroorzaakt onder de roltrappen in het station van Oxford Circus, waarbij echter niemand om het leven kwam. Maar het eerste voorlopige on derzoek in King's Cross wees uit dat de schoonmakers hun werk goed gedaan hadden: on der de roltrap die woensdaga vond in brand vloog bleek gis teren alles bijzonder netjes te zijn. Aangenomen wordt nu dat de brand niet onder, maar óp of in de roltrap ontstaan is, mo gelijk door sluiting. Een woordvoerder van Scotland Yard ontkende dat er aanwij zingen zijn voor brandstich ting of een terreuraanslag, hoewel gisteren telefoontjes binnenkwamen waarin terreu rorganisaties in Noord-Ierland de verantwoordelijkheid voor de brand opeisten. „Dergelijke meldingen nemen we niet se rieus". aldus een woordvoer der van Scotland Yard. Een brandweerman zei wel zich er over te verbazen „hoe een be trekkelijk klein brandje, met zoveel mensen in de buurt, in zo korte tijd heeft kunnen aanwakkeren en zulke afgrij selijke vernielingen en ver wondingen teweeg heeft kun nen brengen". Aangrijpend Overlevenden vertelden giste ren voor de televisie aangrij pende verhalen over mensen die in brand stonden, die met een roltrap de vlammen tege moet werden gevoerd, door rook bedwelmd neervielen, of hulpeloos op de ramen van passerende treinen bonsden in een poging uit de vuurhel te ontkomen. Zo verhaalde de 21-jarige verkoper Mark Sil ver hoe hij uit de trein stapte toen de brand net was uitge broken. Op het perron ont stond volgens hem paniek on der de zeker tweehonderd wachtende mensen: „Wij pro beerden de trein weer in te komen maar men wilde de deuren niet meer opendoen. De mensen drongen naar vo ren en duwden elkaar weg om bij de trein te komen. Alles was zo verward. Mensen schreeuwden en gilden van paniek". Zelf worstelde Silver zich een weg naar boven op de brandende rolstrap, naar de kaartjeshal. „Toen ik daar aankwam stonden er nog steeds mensen in de rij voor een kaartje. Het was onwerke lijk". De lucht die door de rijdende treinen uit de tunnels weïd gedrukt werkte samen met de schachten van de roltrappen als een goedtrekkende oven. De hitte was zo hevig dat muurtegels waren gesmolten en het cement gebarsten. Waarnemend brandweerchef Joe Kennedy zei dat de strijd tegen de brand leek op het „afdalen in een loeiende schoorsteen". Volgens de brandweer hadden veel mensenlevens gespaard kunnen blijven als mensen niet geprobeerd hadden via de roltrap te vluchten. „Veel mensen hadden zich het leven kunnen redden als zij hun na tuurlijke instinct om de be nauwde tunnels te mijden hadden overwonnen. Zeker vijftig mensen hebben de brand hadden overleefd door in toiletten en nissen te schui len in plaats van te proberen zich "de roltrap op te vechten", aldus één van de brandweer lieden. Gisteravond legden reizigers bossen bloemen neer bij de in gang van King's Cross Station, dat door de politie is afgegren deld. In verschillende zieken huizen in Londen vochten gis teren nog zeker 20 zwaar ge wonde slachtoffers van de brand voor hun leven. Eén van de chirurgen zei dat hij nog nooit zulke ernstige brandwonden had gezien. Twee teams van plastisch chi rurgen gingen vanmorgen weer aan de slag. Eén van de patiënten die vandaag geope reerd werd, was een jonge gi tarist die aan zijn handen ver brand is. De chirurg: „Wij ho pen dat hij weer zal kunnen Aanval op ambulance voor drugs MOSKOU Drie Moskouse jongeren hebben onder valse voor wendselen de hulp ingeroepen van ziekenauto's om vervolgens de inzittenden te beroven van de in de ambulance aanwezige verdovende middelen, zo schreef het avondblad van Moskou gisteren. „Vetsjernaja Moskva" noemde deze zaak om duideliik te maken dat jonge verslaafden in toenemende mate tot geweld vervallen om aan drugs te komen. Het aantal verslaafden in de Sovjetunie bedraagt op dit moment volgens officiële cijfers van de politie 123.000. Drie jaar geleden waren dat er nog 75.000. WASHINGTON De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Geor ge Shultz, en zijn collega uit de Sovjetunie, Edoeard Sjevardnadze, komen maandag en dinsdag in Genève bijeen om de laat ste voorbereidingen te treffen voor de Ameri- kaanse-Russische topcon ferentie in december. Daarbij zullen zij ook de laatste obstakels uit de weg ruimen voor het ak koord over de kernraket ten in Europa. Het grootste struikelblok voor het akkoord is de manier waarop de naleving van het verdrag moet worden gecon troleerd. Als een gebaar van goede wil gaven de Sovjet-on derhandelaars hun Ameri kaanse tegenspelers deze week extra informatie over hun middellange afstandsraketten. De gegevens betroffen echter alleen geplaatste raketten, en de Amerikanen hebben gezegd ook nauwkeurige informatie te willen hebben over even tuele opgeslagen voorraden. Een belangrijk probleem is ook nog het maken van af spraken over controlebezoe ken aan plaatsen waar moge lijk verboden raketten zouden kunnen staan. De bronnen noemden dat probleem moei lijk, maar niet onoplosbaar. (ADVERTENTIE) (Vervolg van de voorpagina) PARAMARIBO „Gi mi owru su, a dat ne hati mi" (Geef mij mijn oude schoen terug, hij doet me geen pijn). Duizenden Su- rinamers zingen het lied „Mi Owru su" uit volle borst mee op een verkie zingsbijeenkomst van de „oude" politieke partijen in een buitenwijk van Pa ramaribo. Muziek schalt uit de luidsprekers en er wordt volop gezwaaid met partijvlaggen. De menigte wacht zingend op de hoofdpersonen van de avond: Jaggernath Lachmon, Henk Arron en Willy Soemita. Boven het publiek bungelt een afgetrapte sportschoen aan een stok. Een oude schoen is in Su riname het symbool geworden van het politiek bestel dat ze ven jaar geleden door de mili tairen aan de kant werd gezet. De aanhangers van de partijen VHP, NPS en KTPI, willen hun leider van voor 1980 te rug. De revolutionaire „nyun su' (nieuwe schoen) van leger leider Bouterse is hun niet be vallen. De partij van legerleider Bouterse beheerst het straatbeeld in Paramaribo. Toch rekenen de oude partijen op de overwinning. Gejuich Wanneer Lachmon, Arron en Soemita het podium opstappen barst een oorverdovend ge juich los. De komst van de lei ders doet de feestvreugde tot een hoogtepunt stijgen. „Dit is geen partijbijeenkomst meer, dit is een volksbeweging", zegt een VHP-functionaris geëmo tioneerd. In hun toespraak getuigen de „oude" politieke leiders van groot zefvertrouwen. Hun vraag is niet zozeer of zij de verkiezingen winnen, maar met welke meerderheid. „Wij weten dat de strijd gewonnen is, dat is geen punt meer. Maar laat de overwinning totaal zijn", houdt Lachmon zijn aan hang voor. Het Front voor Democratie en Ontwikkeling, waarin de drie „oude" partijen zijn verenigd, wil zoveel zetels in de Natio nale Assemblée dat het de grondwet kan wijzigen. Voor aanpassing van de „rammelen de" constitutie moet het Front minstens 34 van de 51 assem blee-zetels behalen. „Met 33 zetels beschouwen wij de ver kiezingen als verloren", laat een vooraanstaande partijman weten. Tweede republiek Omdat het Front in drie dis tricten waar de groep-Bruns- wijk opereert, geen kandida ten heeft gesteld, geeft het bij voorbaat tien zetels in de As semblée uit handen. Ondanks deze handicap gaat het Front ervan uit dat de partij van Bouterse, de NDP, bij de ver kiezingen van 25 november feen groot gevaar vormt. „Op 5 november wordt de tweede republiek van Suriname inge luid", roept Lachmon zelfver zekerd. De VHP-leider waar schuwt zijn kiezers echter niet ie verwachten dat een dag na de verkiezingen „de gebraden vogels al in de mond vliegen". Hij kondigt aan niet te gaan „bedelen", maar „als mannen" te gaan praten met Nederland over hervatting van de ont wikkelingshulp. Pistool Met de druk bezochte bijeen komsten geeft het Front een antwoord op de NDP-propa- ganda die in de Surinaamse media en in het straatbeeld overheerst. Vooral de televisie lijkt te zijn gemonopoliseerd door de partij van Bouterse. Maar het is moeilijk vast te stellen waar en wanneer Bou terse zelf spreekt. „De legerlei der verschijnt bij verrassing", krijgen journalisten bij het NDP-informatiecentrum te horen. Als tijdens een NDP-bijeen- komst enkele stenen op het dak van het gebouw neerko men, springen ongeveer vijf tien jongens in NDP-shirt op en rennen naar buiten. Een van hen haalt een pistool tus sen zijn broekband vandaan. Even later komen de „bewa kers" terug met een meisie dat de projectielen op het dak zou hebben gegooid. Zij wordt weggehouden van journalisten en de bewakers schrijven haar gegevens op. „Als je vijanden dichtbij zijn, moet je snel han delen", zegt een van de NDP'ers veelbetekenend. GRATIS ELKE WOENSDAG DE BIJLAGE BH UW KRANT MET INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES EN EEN COMPLETE AGENDA tif Op deze foto lijkt het niet president Reagan die de kl^. op moet vangen maar Thomas Hearns, wereldkampioen/ sen in het middelgewicht. Hearns, op bezoek bij de dent, wijkt echter voor alle zekerheid achteruit. Het i mers al vele jaren geleden dat de voormalige filmacteur klappen uitdeelde. (Van onze correspondent Jo Wijnen) WASHINGTON Amerika is op zoek naar „leadership". Politici, economen, toplieden in Wall Street, bankiers en commentatoren hebben het „leiderschap" verhe ven tot het meest ge vraagde artikel dat men zich in de VS maar den ken kan. De roep om leiderschap geeft, al dan niet ongewild, aan dat er op dit ogenblik van echt leiderschap geen sprake is. En inderdaad: steeds meer Amerika nen geloven dat hun hoogstgeplaatste leider, president Ronald Wilson Reagan, niet meer leidt, maar zichzelf en het land met welgekozen woorden in de richting van de totale neergang praat. Anderhalf jaar geleden ston den de zaken er nog geheel anders voor. Daarna raakte hij in het drijfzand terecht, dat hem nu dreigt te verstik ken. Het Congres maakte een presidentieel veto over economische sancties aan Zuid-Afrika ongedaan; bij de congresverkiezingen hero verden de Democraten een meerderheid in het Congres; de eerste onthullingen over de Iran-Contra-affaire schokten de natie. Maar Reagan tapte toen nog uit het rijk gevulde vaatje van zijn immense populari teit. Zijn crediet bij het Amerikaanse volk leek im mers onbeperkt. En waar schijnlijk zou Reagan deze tegenvallers zelfs redelijke teboven zijn gekomen, als zich niet nog een een aantal andere rampen zou hebben voltrokken: de verloren ideologisch slag rond nieuwe opperrechters en de Zwarte Maandag op de beurs van Wall Street. Failliete boedel Met name die beurskrach betekende het failliet van een economisch beleid die minder was gebaseerd op economische inzichten dan op een politieke theologie. De ineenstorting van de aandelenkoersen schudde veel Amerikanen wakker uit een schone droom en wij zigde definitief het beeld dat ze van de Grote Communi cator hadden. En als in de VS de politieke sentimenten een andere richting kiezen, kan zelfs een retorisch zo vaardig man als Ronald Reagan daar niets meer aan doen. Reagans onmiskenbare neer gang wordt gemarkeerd door drie discussies die in Amerika op dit ogenblik met een ongewone heftigheid worden gevoerd. De eerste discussie richt zich op de vraag of er dan toch al eerder iets mis was met het presidentschap van Reagan. De tweede discussie houdt zich bezig met de de plaats van de door de Reagan-re- volutie in het gedrang geko men overheid. En de derde en meest emotionele duscus- sie heeft betrekking om de morele stand van zaken in de VS. Geen succes Ronald Reagan is jarenlang de verdediger geweest van een hoeveelheid economi sche leerstellingen die onder de naam „aanbod-economie" bekendheid hebben gekre gen. Die theorie komt er op neer dat als de belastingen laag worden gehouden, de overheid zich zo weinig mo gelijk met de zaken bemoeit en de ondernemers een maximale vrijheid krijgen, eigenlijk alles vanzelf gaat. Voor Ronald Reagan werd 't het leidend beginsel van zijn presidentschap. Maar na ze- nel adF JL ven jaar is voor bijna een duidelijk, dat hel wachte effect is uitge' Overheidsbemoeienis Reagans politieke visi noodzakelijk kwaad daarom zo beperkt mq moet worden gehc Hulp van de overheid i mensen afhankelijk, hun dadendrang en c hen tot de gevangeneferS' 1 allerlei sociale hulpprofegt ma's. Dus zette Reagar woor het mes in. Deze ..sHieuwi sche terugtocht" v^an(jac overheid heeft echter stei« maal geen oplossin tf bracht voor de immeiu 000 ciale problemen waf ZOiet Amerika worstelt. Inimafia deel zelfs, de problemekntisi groter dan ooit na de lrpUti de Wereldoorlog. Moralisme nieuv Ronald Reagan heefl^e c°j een meerderheid va word Amerikanen gemeen czo'n een uitgesproken moraeerd€ Dat moralisme heeft l^r jrr dien een sterk reliLip kant. Die waarden z onder invloed van eer arei! loos liberalisme in de en zijn gelaten. Het lanen gi zijn uitgeleverd aanRerni bandeloze zondigheid moet Amerika. v rjove Reagan en zijn aanhai rug naar de oude wa!n Daarvoor moet het ver bede te schoolgebed inelen worden hersteld, de s(eljjk voorlichting op schole halt toegeroepen, de ab wetgeving teruggedraa 'K K uitgebannen10 daad zwaar gestraft d harde houding inger worden tegenover de S unie. Reagan kiest d nadrukkelijk de partj de ultra-conservatieve plaats van zichzelf ak wijze leider boven het J gewoel te plaatsen. Dar de kloof tussen libera conservatief nagenoeg verbrugbaar maakt. Jg van Zwarte Maandag heel de drie bovenomsch discussies meer reliefERD/ ven én heeft de weg Islotei maakt voor een debajsgbin de vraag wat, na Reag f rol van de overheid^ zijn. De presidentkan)or8ej die erin slaagt de genflre de Amerikaan weer eqi ge, gende, helpende en (uidel vende overheid in het,^^ uitgzicht te stellen, kaf gens de Democratischr°e ker Robert Kuttner de daa winnaar van 1988 wortl ove De Teflon-president'gest( De geschiedenis zal uitüamS' lijk uitmaken of de Aj zjjr kanen zich echt jarwt,,; lang in Ronald Reagat 1 ben vergist. Als dat h val is, kunnen ze niet |1. Mé dat ze het niet gewetel zegt ben. Er waren genoeg tOC kundigen die ReagaiLg vattingen als nonsenf, vaarlijk, desastreus ed dig met de realiteit Ka hand wezen. Amerikt- dat Ronald Reagan eel^p e sident was die niet \f*c details op de hoogte zijn huiswerk onvolt fj,f, maakte. Dat hij wein if de wereld had geziefl intellectuele bagage was en pas opleefde zich kon bezighouden de meer luisterrijke as< van zijn presidentschr wisten dat Ronald R een „Teflon-president; wiens populariteit al beschermende laag oil heen lag en waarlang- kritiek afgleed. r Wat in Ronald Read prijzen valt is zijn nog* - onaangetast optil - Maar dat optimisme ™Pfn helaas meer gevoed do geloof in zijn opvatr^*5. dan door zijn realitfVj Maar al te vaak ziet Ie* Reagan zijn koppighj ftmyl een manifestatie van f v-v radenheid en moed. 1 tekent dat-hij zichzelf der goed kent dan nill voor een iemand, liefst een groot en telijk leider wil zijn.J De eerste speelgoedwinkel speciaal voor kinderen tot 8 jaar Spuistraat 3, Den Haag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 4