Wsoneelsveriooj)
;reft verpleeghuizen
Omstreden toneelstuk
Fassbinder gaat door
Jthold betreurt
*[iblikatie over
r Jgestuurde pink
„Die tomaten
voelen zich niet
goed heren
2
3
9
13
14
15
Intelligentie
L RLEM Het Ahold-
»n betreurt het zeer,
gl^ekend is geworden
jle ontvoerders van
|t Jan Heijn medio
*)er een deel van
j linkerpink naar de
ïe Heijn hebben ge-
f d. Volgens een
jivoerster van Ahold
nd er over de kwes-
wekenlang contact
n aantal kranten en
het concern hun
[end verzocht er niet
te publiceren. Dat
Algemeen Dagblad
ihtend besloten heeft
iet het bericht naar
te komen, is „bij-
jammer, vooral
le familie", aldus de
voerster.
sse mag bouwen op
katie Huis ter Beek
Nieuw paspoort zeker twintig gulden duurder
VANDAAG
10
Woensdag 18 november 1987
79e jaargang no. 23965
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Uitgave Westerpers, behorende tot Sijthoff Pers, Apothekersdijk 34,2312 DD Leiden, Postbus 112300 AA, tel. 071-122244, Voor abonnementen: 071 -313677. Giro 103003. Bank: Amro-Bank N.V. Leiden.
Directeur-hooldredacteur J.J. Hallewas, Chei-redacteur Wim Buijteweg. Abonnementen (inpl. 6% BTW) per maand f. 23,04 (aut. beta ling), kwartaal 1.68,93, jaar f. 262,35.
Klachten bezorging: maandag t/m vrijdag van 18.00-19.00 uur, zaterdag 14.00-15.00 uur tel. 071-122248. Advertenties: (excl.6% BTW)I. 0,64 per mm, kleintjes f. 0,45 per mm.
Losse nummers 1,10.
HET WEER
Veel bewolking. Van tijd tot
tijd regen of motregen. Mini
mumtemperatuur ongeveer 7,
middagtemperatuur rond 10
graden. Na het weekeinde iets
lager. Matige, aan de kust tot
krachtige zuidwestenwind.
Zon op: 08.06, onder: 16.43;
hoog water Scheveningen:
01.25 en 13.49; laag water:
09.45 en 21.51.
ELRENNER
lQUES
QUETIL
ïRLEDEN
I Jacques Anquetil,
Jiegere Franse wieler-
»en, is vannacht overle-
vijfvoudige Tourwin-
g sinds 10 oktober in
bint Hilaire-ziekenhuis
hij een operatie onder-
jegens maagkanker. An-
is 53 jaar geworden.
Chirac: ..Anquetil
van moed en Jacques Anquetil
igheid"
ROTTERDAM De opvoering van het
toneelstuk „Het vuil, de stad en de dood"
van Rainer Werner Fassbinder gaat toch
door. Volgens adjunct-directeur R. Weber
van de Amsterdamse Theaterschool is er
een uitgebreide discussie met de spelers
geweest waarbij met name de bezwaren
van joodse organisaties aan de orde zijn
geweest. Het stuk beleeft vanavond in het
Rotterdamse theater De Lantaren zijn Eu
ropese première. Rabbijn A. Soetendorp
van de Liberaal Joodse Gemeente rea
geerde zeer teleurgesteld. Deken Kwaai-
taal van de Haagse katholieke kerk zei
zeer verwontwaardigd te zijn en acteur
Jules Croiset zei zich te schamen toneel
speler te zijn in een land waarin dit stuk
wordt opgevoerd uit naam van de vrijheid
van meningsuiting. Het stuk is volgens
hem slecht van opbouw én van inhoud.
Minister Korthals Altes had gisteren al
gezegd het een goede zaak te vinden als
men van opvoering afzag. B en W van
Rotterdam had toen al besloten het stuk
niet te verbieden.
Pag. 5:„Stuk Fassbinder zet aan tot
haat"
DUITSE EXPERTS VERLATEN IRAN
NA BOMBARDEMENT OP CENTRALE
TEHERAN/BAGDAD De Technische Controledienst van de
Westduitse stad Essen heeft al zijn ingenieurs uit Iran terugge
roepen, na het Iraakse luchtbombardement gisteren op de kern
centrale in Bushehr. Bij de beschieting kwam de Westduitse on-
derhoudsdeskundige Jürgen Friedrich om het leven, alsmede
tien Iraanse experts, en werd het reactorgebouw beschadigd.
Volgens Teheran scheelde het weinig of er was een ramp ge
beurd, aangezien in de door KWU gebouwde centrale sedert een
jaar „splijtbaar materiaal" ligt opgeslagen. Het Internationaal
Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) in Wenen kreeg onmid
dellijk een verzoek veiligheidsinspecteurs naar Bushehr te stu
ren. De Iraanse ambassade in Bonn stelde Iraq op voorhand ver
antwoordelijk voor de schade die door eventueel vrijkomende
radioactiviteit kan optreden. De bouw aan de centrale (1200 me-
gawatt)ligt overigens sedert de islamitische revolutie van 1979
stil. Het Westduitse onderhoudsteam was dit jaar naar Bushehr
gereisd na de Iraakse verzekering dat vreedzame nucleaire in
stallaties niet aangevallen zouden worden.
DE - Het verloop on-
jer het verplegend per-
fcneel in de verpleeg
huizen is bijzonder
(root. Het schommelt
Indelijk rond de 25
jrocent, maar verloop-
pjfers van meer dan 40
Ifocent komen ook
joor. De tekorten aan
jerplegend personeel
omen vooral in de
landstad voor.
folgens de voorzitter van
e sectie verpleeghuizen
van .de Nationale Zieken
huisraad, mevrouw G.M.P.
Cornelissen, kunnen de in
de verpleeghuizen opgeleide
ziekenverzorgers vrij ge
makkelijk doorstromen
naar de opleiding tot ver
pleegkundige. Volgens
mevr. Cornelissen, die van
daag sprak op een studiedag
in Ede, is het verpleeghuis
daardoor een belangrijker
recruteringsgebied gewor
den voor ziekenhuizen en
zwakzinnigeninrichtingen.
Op hun beurt leveren die
de verpleeghuizen veel
minder verpleegkundigen
dan ze er ziekenverzorgen
den weghalen.
De groep schoolverlaters
waaruit de verpleeghuizen
kunnen putten wordt bo
vendien kleiner door het
dalende geboortecijfer. De
Ziekenhuisraad wil dat de
overheid de extra stimule
ringsmaatregelen ook ten
goede laat komen aan ver
pleeghuizen. De overheid
heeft volgens Cornelissen
toegezegd dat meer geld be
schikbaar zal worden ge
steld dan aanvankelijk de
bedoeling was voor partti
me opleidingen voor het di
ploma ziekenverzorging en
voor schakelcursussen voor
diegenen die onvoldoende
vooropleiding hebben. Ver
der wordt gedacht aan cur
sussen om oud-ziekenver
zorgenden die hun beroep
weer willen gaan uitoefe
nen bij te spijkeren.
Opvallend is dat het aantal
leerlingen dat de opleiding
zonder diploma verlaat
steeds groter wordt Het ligt
nu rond de 25 procent.
Eveneens opvallend is dat
er vrij weinig mensen van
boven de 35 jaar in de ge
zondheidszorg werken.
f
;emeen Dagblad voelde
zich gedwongen te publiceren,
nadat bleek dat het weekblad
Aktueel van plan was naar
buiten te komen met de gege
vens. Overigens is volgens het
AD afgelopen vrijdag een po
ging de ontvoeringszaak tot
een goed einde te brengen
door het losgeld te overhandi
gen mislukt. De ontvoerders
verschenen niet op de afge
sproken plaats. Zaterdag
bracht Ahold de tekst van een
advertentie van de familie
Heijn in de publiciteit waarin
de ontvoerders werd gevraagd
zo snel mogelijk contact te leg
gen. Sinds gisteravond zijn te
genstrijdige berichten versche
nen over de manier waarop is
vastgesteld dat de ontvangen
vinger inderdaad van Gerrit
Jan afkomstig is. Het gerech
telijk laboratorium in Rijswijk
wordt genoemd als onderzoe
kende organisatie, maar ook
een onderafdeling van de Lon-
dense verzekeraar Lloyds.
AAG/LISSE De gemeente Lisse mag zeventig wonin-
iuwen op de plaats van Huis ter Beek in De Engel. De
ran State heeft vanochtend het besluit van Gedeputeerde
om goedkeuring aan de bouwplannen te onthouden, ver-
Wanneer de bouw in De Engel precies begint, is nog
kend. Wethouder H. Smith van Lisse: „We wachten de
motivering van de Raad van State af. Dan pas maken we
icte plannen bekend". De plannen van de gemeente Lisse
bouwen op de lokatie van Huis ter Beek dateren uit 1982.
Voningbouw wil Lisse de vergrijzing van het buurtschap
tgel tegengaan en de bestaande voorzieningen in stand
[n. Lisse kreeg aanvankelijk groen licht van Gedeputeerde
om te bouwen maar kon om financiële redenen het voor-
kindertehuis niet kopen. Dit jaar was de gemeente wel in
fgenheid om Huis ter Beek aan te kopen. Nu weigerden
iter medewerking te verlenen. Bouwen op de lokatie Huis
sk was volgens GS niet in overeenstemming met het
•lan Zuid-Holland West en het provinciaal beleid om niet
ine buurtschappen te bouwen.
ètganger
Istig gewond
I Een 86-jarige Lei-
is gisteravond rond
Jur in zorgwekkende toe-
T overgebracht naar het
pmfcch Ziekenhuis in
i. nadat hij op de Chur-
an was aangereden door
fcuto, bestuurd door een
'ige vrouw uit Voorscho
ten. De man wilde de weg
oversteken via het zebrapad
ter hoogte van de Kennedy-
laan. De verkeerslichten
werkten op dat moment niet.
De vrouw reed over de Chur-
chilllaan en merkte de over
stekende man te laat op. Ze
kon hem niet meer ontwijken.
De man is met botbreuken, in
wendig letsel en verwondin
gen aan zijn hoofd naar het
ziekenhuis gebracht. Vanmor
gen was hij nog steeds buiten
kennis.
Vulkaan actief
Bewoners van het Japanse eiland Oshima kijken naar de rook
wolken boven de vulkaan Mihara, die deze week na een rustpe
riode van een jaar weer tot leven is gekomen. Vorig jaar moesten
veel bewoners van Oshima worden geëvacueerd. Vooralsnog is
daar volgens de autoriteiten nu geen reden toe.
FOTO: AP
VS maken zich
op voor nieuw
wisselkoersakkoord
BONN - Signalen uit Was
hington, Bonn en Parijs wijzen
er op dat de VS zich opmaken
voor een nieuw wisselkoersak
koord.
De Westduitse minister van fi
nanciën Stoltenberg en zijn
Franse ambtgenoot Balladur
hebben zich gisteren uitge
sproken voor een bijeenkomst
van de zeven grootste indus
trielanden om het vertrouwen
op de financiële markten te
herstellen. Stoltenberg zei in
het afgelopen weekeinde „een
belangrijke politieke bood
schap" uit Washington te heb
ben ontvangen die hem opti
mistisch stemt.
In Washington wordt ver
wacht dat het Congres en het
Witte Huis vandaag een ak
koord bereiken over vermin
dering van het Amerikaanse
begrotingstekort. De partijen
zijn het nagenoeg eens over
een veripindering in 1988 met
30 miljard dollar en in 1989
met 45 miljard dollar. Daartoe
gaan onder meer de belastin
gen omhoog met 10 miljard
dollar en de defensie-uitgaven
omlaag met vijf miljard dollar.
Rellen na herdenking Griekenland
Deelnemers van de jaarlijkse mars ter herdenking van studentenopstand, die leidde tot de verdrij
ving van het kolonelsbewind in Griekenland, wijken achteruit wanneer anarchisten met kransen,
stenen en brandbommen gaan gooien. De circa vijfhonderd anarchisten raakten vervolgens slaags
met de oproerpolitie. De protesten richtten zich tegen de VS, omdat algemeen wordt aangenomen
dat de kolonels dankzij steun van de Verenigde Staten in het zadel konden blijven. De VS wordt
ook verweten dat zij de Turkse invasie van Cyprus in juli 1974 niet hebben voorkomen. Vijf men
sen, onderwie een Nederlandse vrouw werden aangehouden.
FOTO: EPA
SYMPOSIUM KUNSTMATIGE
INTELLIGENTIE IN CONGRESGEBOUW
99
DEN HAAG - „In het Westland waren we laatst bij een
tomatenteler die altijd betere resultaten behaalde dan zijn
collega's. Terwijl hij ons zijn kassen liet zien, zagen we dat
hij onderweg steeds de warmte- en vochtigheid bijstelde.
„Waarom doe je dat toch?", vroegen we. „Die tomaten voe
len zich niet goed, heren", zei hij. „Hoe weet je dat dan?",
zeiden we ongelovig. „Jaaa, dat wéét ik gewoon", zei de
tuinder schouderophalend. „Dus dan draai ik wat aan de
temperatuur en de vochtigheid, net zo lang totdat het weer
goed voelt".
Volgens P. van Lith, directeur van Lith Systems in Pur-
merend, gaat het hier om de ware expert. „Die gaat altijd
eerst op zijn gevoel af en werkt pas daarna met feiten, re
gels en systemen". Volgens Van Lith is het de kunst om
experts zodanig „op te wrijven", dat al hun kennis opbor
relt en systematisch in een computerprogramma kan
worden vertaald. Zonder een dure expert te moeten inhu
ren, kan dan iedereen van die kennis profiteren.
Dergelijke expertsystemen behoren tot het gebied van
kunstmatige intelligentie, eerder bekend als de „zelfden
kende" computer. Veel mensen beschouwen die technie
ken als eng of onzin, maar overheden, militaire organisa
ties en bedrijven over de hele wereld spenderen jaarlijks al
honderden miljoenen dollars aan onderzoek naar kunstma
tige intelligentie (KI). De vraag hoe zij van KI kunnen
profiteren stond vandaag centraal op het symposium
„Kunstmatige intelligentie in de onderneming", dat de
Amerikaanse ambassade en zes Amerikaanse bedrijven in
Nederland in het Nederlands Congresgebouw organiseer
den.
Pag. 8: NMB start landelijk expertsysteem. KI in op
mars.
DEN HAAG Het nieu
we paspoort gaat „in be
ginsel" 68,25 gulden kos
ten, zo heeft staatssecreta
ris Van der Linden van
buitenlandse zaken de
Kamer in een brief laten
weten. In dit bedrag zijn
de kostprijs voor het ma
ken van het nieuwe pas
poort, rijksleges en btw
verwerkt. De prijs is al
leen in beginsel vastge
steld omdat er nog geen
besluit is gevallen over
een vergoeding die de
provincies dienen te ont
vangen.
De prijs van het nieuwe pas
poort zal nog stijgen door ge
meentelijke leges. Op dit mo
ment belopen die gemiddeld
vijftien gulden. Bovendien zal
^r een speciale kleurenfoto
van 13,50 gulden op het frau
debestendige paspoort moeten.
De totaalprijs (exclusief de
vergoeding aan de provincies)
voor een nieuw paspoort komt
daardoor op ongeveer 100 gul
den. Op dit moment kost het
reisdocument gemiddeld 81
gulden. Ter vervanging van de
huidige toeristenkaart komt er
een paspoortkaart. Deze gaat
ook „in beginsel" 63,25 gulden
kpsten Het paspoort voor kin
deren tot 16 jaar gaat 27,50
gulden kosten.
iLen noodwet paspoorten zal
alleen regels bevatten voor het
weigeren of intrekken van
deze documenten. Minister
Van Dijk van binnenlandse
zaken stelde gisteren dat de
Kamer met de noodwet meer
tijd krijgt voor de behandeling
van de echte paspoortwet die
zonder vertraging zal worden
ingediend.
MANSTEELT
EIGEN GELD
MAASTRICHT De politie
van Maastricht is op zoek naar
een overvaller die gisteren on
der bedreiding van een sla
gersmes een taxichauffeur be
roofde van 750 gulden. Van
dat bedrag was 600 gulden van
de man zelf, betaald voor vier
nachtelijke ritten die aan de
overval voorafgingen. Overi
gens is de overvaller de politie
enorm behulpzaam geweest
door zijn rijbewijs in de taxi
achter te laten.
16 PAGINA'S
Mooie gezangen
trekken steeds
meer mensen
naar Russisch-
Orthodoxe kerk
Prot. Hoefnagels:
„Misstap in
proefverlof tbr
een natuurramp"
„Stuk Fassbinder
zet aan tot haat"
Ria Visser wil
terug naar de top
Nieuwe
Nederlandse
speelfilm
vanavond in
première
Leidse sociale
werkplaats wil
werklozen
aanstellen
Geen gedwongen
ontslag voor
Leidse
ambtenaren
Mieke Muller uit
Alphen in de
prijzen met
wandkleed
Noordwljks
vogelasiel met
sluiting bedreigd
EXTRA
Veel mensen beschouwen de computer als „eng" of
„onzin". Maar we zouden de overheden, militaire
organisaties en bedrijven over de hele wereld niet
graag de kost willen geven, die jaarlijks honderden
miljoenen dollars in onderzoek naar kunstmatige
intelligentie (KI) steken. Vandaag is er - met veel
niet-kunstmatige intelligentie mag je aannemen -
over dit onderwerp gesproken in het Nederlands
Congresgebouw in Den Haag. Het gaat om „zelf
denkende computers, die een belangrijke rol in de
onderneming kunnen spelen. Nog niet zo in de
huishouding, maar je weet maar nooit Binnenkort
beslist uw intelligente computer nog, dat u toch
maar beter een proefabonnement op de Leidse Cou
rant kunt nemen.
De Leidse Courant wil ik best twee weken
proberen. Gratis en geheel vrijblijvend.
Voorletters:
Adres:
Telefoon (voor controle bezorging):
In een open envelop zonder postzegel
opsturen naar de Leidse Courant,
Antwoordnummer 998,
2500 VD Den Haag.
N.B. Indien daartoe aanleiding bestaat, kan
een verzoek om een proefabonnement wor
den geweigerd.