Hervormde gemeenten in geldnood door hoge kosten landelijke kerk fieidóe Sou/taf; k Siï- 69.- GEESTELIJK LEVEN/OPINIE £eidóc(2ou*ant kerk en wereld T sjechoslo waakse kerk in diep dal boekwijzer beroepingen „Chileens religieus anti-communisme even goddeloos als communisme brieven van lezers )weer Managers uit eigen kweefkV DINSDAG 17 NOVEMBER 1987 PA< Europese protestantse pro-life-organisatie opgericht NIJKERK-BRUSSEL In Brussel is dit weekeinde de prote stantse Europese pro-life-organisatie Eurovita opgericht. Bij Eurovita zijn aangesloten een Belgische pro-life-organisatie, de Engelse organisaties Christians for Britain en Care, de Franse pro-life-beweging Apervie en de Nederlandse Rainbow-bewe- ging. Volgens drs. L.P. Dorenbos, directeur van de Raibow-be- weging, bestaat er behoefte om naast de bestaande algemene pro-life-organisaties een protestantse pro-life-beweging op te richten. De bedoeling van Eurovita is parlementariërs ertoe te bewegen euthanasie een halt toe te roepen. Daartoe zal Eurovi ta begin volgend jaar in Brussel een lobbybureau opgericht. Pater Steneker volgt abt Baeten op UTRECHT De rooms-katholieke bisschoppenconferentie heeft pater J. Steneker, vice-voorzitter van de stichting Sa menwerking Nederlandse Priester-Religieuzen (SNPR) be noemd tot lid van de Bisschoppelijke Beleidsadviescommissie (BBK). De bisschoppen volgen hiermee de voordracht van de SNPR. De SNPR was sinds een jaar niet meer vertegenwoor digd in dit belangrijkste adviesorgaan van de bisschoppen. In juni 1986 ontsloeg het episcopaat abt A. Baeten, toen nog vice- voorzitter van de SNPR, als lid van de BBK omdat hij zich niet wilde distantiëren van de afsluitende eucharistieviering op de manifestatie van de Acht Mei Beweging in Den Bosch. Simon Schoon: Israël-gesprek stagneert in Raad van Kerken AMERSFOORT Binnen de Raad van Kerken in Ne derland is het gesprek over het joodse volk en de band van joden met Israël gestag neerd. De Raad is zijn toezeg ging aan de joodse kerkge nootschappen nog niet nage komen dat het binnen de kerken een diepgaande be zinning over deze vraagstuk ken op gang zou brengen. Dit zegt dr. S. Schoon, voor zitter van het Overlegorgaan van joden en christenen in Nederland, naar aanleiding van het besluit afgelopen woensdag van de Raad van Kerken de notitie „De kerk en het joodse volk" niet naar de lidkerken te zenden. Ds. W.R. van der Zee, secretaris van de Raad van Kerken, zei desgevraagd dat de Raad bij nader inzien de notitie in deze vorm niet geschikt acht te om naar de lidkerken te zenden voor bespreking in gemeenten en parochies. Er lagen nog allerlei vragen open, zoals over de relatie tussen het beloofde land en de Palestijnen, aldus Van der Zee. Volgens mevr. dr. E. Flesseman-van Leer, die als voorzitter van de commissie die het stuk heeft geschre ven, had de Raad met twee stemmen verschil positief over het stuk geoordeeld. Daar de meerderheid te ge ring werd bevonden, besloot de Raad het stuk niet naar de lidkerken uit te laten gaan. Het is volgens Schoon opval lend dat de werkgroep de Pa lestijnen en Israël van de Raad van Kerken wel haar brochure over de kerken in het Midden-Oosten mocht uitbrengen, weliswaar onder eigen verantwoordelijkheid, maar dat een notitie over de kerk en het joodse volk niet voor publikatie geschikt wordt geacht. Men doet vaak goed om straffeloos kwaad te kunnen doen. La Rochefoucauld DORDRECHT De plaatse lijke hervormde gemeenten kunnen de zorgwekkende fi nanciële situatie van de Ne derlandse Hervormde Kerk niet langer opvangen. In plaats daarvan zou het lande lijk apparaat van de kerk, ook op het personele vlak, sterk moeten inkrimpen. Ge dwongen ontslagen zijn daar bij niet uitgesloten. Dit schrijft mr. J.A. van Riessen, de voorzitter van de Vereniging van Kerkvoogdij en in de Nederlandse Her vormde Kerk, in het jongste nummer van De Kerkvoog dij, het maandblad van de vereniging. De plaatselijk gemeenten zit ten ondanks de resultaten van de geldwervingsactie „Kerkbalans" volgens de vereniging financieel „onder de nullijn". In vijf kerkprovincies daal den in 1985 de inkomsten. Voorts zijn de kosten alleen maar gestegen. „De financië le positie van de overgrote meerderheid van de gemeen ten gaat zienderogen achter uit", aldus Van Riessen, die verwacht dat als de gemeen ten nog meer op hun bord •krijgen, ze bijvoorbeeld het aantal predikantsplaatsen moeten verkleinen. Hij doet een beroep op het moderamen en breed mode- ramen maatregelen te nemen opdat de kerk uit deze zorg wekkende financiële situatie kan geraken. Aanleiding voor de nood kreet van de vereniging is het besluit van de generale financiële raad dat het be drag dat de plaatselijke ge meenten moeten bijdragen aan het landelijk kerkewerk, voor het tweede achtereen volgende jaar is verhoogd om de inkomsten van de algeme ne kas ondanks het dalend ledental van de kerk gelijk te houden. Van Riessen wijst er op dat de gemeenten niet al leen een bijdrage voor de al gemene kas moeten leveren, maar ook geld moeten af staan voor onder meer de predikantspensioenen. De vereniging heeft niet veel fiducie in het welslagen van de bezuinigingsoperatie die voor 1988 tot 1991 op het pro gramma staat: ieder jaar moet vier procent op de uit gaven worden beknibbeld. „Het is de vraag", zo zegt desgevraagd mr. H.J. Wou ters, directeur van de Alge mene Kerkvoogdijraad, „of die in totaal 16 procent vol doende zijn. Bovendien ziet het er niet naar uit dat dat percentage wordt gehaald." Ook wordt geen „enkel per spectief geboden op een al is het maar bescheiden lastenverlichting" van de ge meenten. WENEN Met de dood vorige week van bisschop Julius Gabris is de rooms- katholieke kerk in Tsjecho- slowakije nog dieper in het dal gezakt: negen van de dertien bisschopszetels in het land zijn nu vacant. De vier bisschoppen die nog actief zijn, zijn bovendien niet al te jong meer. Gabris was met zijn 74 jaar de jongste. Drie van de vier zijn ook niet echt gezond meer. Ondanks alle inzet van de 88-jarige aartsbis schop van Praags Frantisek Tomasek, en het Vaticaan lukt het echter niet tot overeenstemming te komen tussen Rome en de Tsjechi sche regering over de be noeming van nieuwe bis schoppen. Volgens kerkelijke waarne mers is de relatie tussen de kerk en de staat in Tsjechos- lawakije het slechts van heel Oost-Europa. Sinds er in 1973 vier nieuwe bisschoppen, onder wie Ga bris, werden benoemd in het land, zijn er geen bisschop pen meer bijgekomen. De be noemingen toen waren het resultaat van jaren van on derhandelingen tussen het Vaticaan en het regime. Aartsbisschop Tomasek heeft onlangs een lijst met geschik te kandidaten voor de vacan te plaatsen naar het Vaticaan gestuurd. Het is echter niet waarschijnlijk dat de staat goedkeuring aan de lijst hecht. Geen van de kandida ten is lid van de door de staat ondersteunde priester vereni ging Pacem in Terris. Deze vereniging is niet erkend door het Vaticaan. Tsjechoslowakije heeft niet alleen te weinig bisschoppen, er is ook een groot tekort aan priesters. Meer dan dertig procent van de parochies moet het zonder een priester stellen. De gemiddelde leef tijd van de geestelijken die er nog zijn, ligt bovendien op 62 jaar. Volgens rk bronnen in Wenen overtreft het aantal sterfgevallen onder priesters ruimschoots het aantal nieuw gewijde priesters van de twee seminaries. Kardinaal Frantisek Tomasek FOTO: AP Ook de staatscontrole op de kerk is erg groot. Een wet uit 1949 schrijft voor dat alle priesters moeten worden goedgekeurd door de staat. In juli van dit jaar werden twee priesters veroordeeld wegens het horen van de biecht, zon der dat ze daarvoor toestem ming hadden van staatswege, en het vieren van een mis buiten de kerk. Vorige maand verscherpte het regi me voorts de bepalingen voor de invoer van religieuze lec tuur. Een kerk in beweging Dr. J. Plomp, emeritus hoog leraar kerkrecht in Kampen, heeft een geschiedenis ge schreven van de Gerefor meerde Kerken in Nederland na de tweede wereldoorlog. Hij doet dat aan de hand van thema's als: ethische kwes ties, relaties met andere ker ken en het kerkelijk belijden. De inhoud is vooral beschrij vend, aan de hand van be sluiten uit de Acta. Aantrek kelijk hierbij is de ontstaans geschiedenis van bepaalde uitspraken, besluiten of syno dale geschriften. Van belang is het register op zaken en personen. Uitgave Kok. Het Woord van God Veel meer dan in de catholi- ca speelt in de kerken van de reformatie het „probleem" van het Schriftgezag en de Schriftuitleg. Is alles wat in de bijbel staat, letterlijk waar? Als dat niet zo is, wat moet je dan geloven? Om dergelijke vragen cirkelen talloze meer of minder genu anceerde opvattingen. Ker ken en groepen hebben van- hun opvatting over de bijbel een kenmerk gemaakt. Zo zeggen bijvoorbeeld funda mentalistische christenen an dere dingen over het gezag van de bijbel dan evangeli sche christenen. Over dit brede veld handelt het boek van de nieuw testa- menticus prof. dr. J. Reiling (babtist): Het woord van God, over Schriftgezag en Schrift uitleg. Op bevattelijke wijze gaat de auteur met name na wat zijns inziens de bijbel zelf over het onderwerp te zeg gen heeft. Uitgave Kok, prijs ƒ25,90 Nederlandse Hervormde KerK Beroepen: te Oud-Loosdrecht, her vormde gereformeerde federatie, in combinatie als geestelijk verzorger Verpleeghuis en Reactivieringscen- trum De Beukenhof te Loosdrecht, W.van den Hul, kandidaat te Amers foort; te Barneveld, toezegging, H.Talsma te Rijssen. Aangenomen naar Loon op Zand. J.Beider, kandi daat te Randwijk, die bedankte voor Sint Antonypolder, Schoonrewoerd en Streefkerk. SANTIAGO In Chili is de ideologie van het anti-com- munisme, die onder aanroe ping van Gods naam over lij ken gaat, in wezen net zo goddeloos als het atheïstische communisme. Tot deze con clusie komt ds. W. van Laar, in dienst van de Gerefor meerde Zendingsbond werk zaam in Santiago, de hoofd stad van Chili, naar aanlei ding van een evangelisatie bijeenkomst begin dit jaar van de Amerikaanse tv-pre- diker Jimmy Swaggart in het Nationaal Stadion van Santi ago. In „De Waarheids vriend", het wekelijks orgaan van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervorm de Kerk, schrijft Van Laar over de rol van de sekten in de ideologie van het anti- communisme in Chili. Swaggart, die al tijden lang een uur zendtijd per dag heeft op de staatstelevisie, het propagandakanaal van de dictatuur, dankte tijdens die bijeenkomst God voor de vrijheden die men in Chili geniet. „Laten we God prij zen vanwege Chili. Dank 'zij het ferme optreden van pre sident Pinochet is dit land verlost van het communisme. Hier is vrijheid van gods dienst en geweten," zo zei Swaggart. Ds. Van Laar schrijft hier over: „Terwijl het applaus verflauwt en de evangelist met zijn vinger bij de bijbel tekst zijn preek vervolgt, voel ik me geschokt. Veer tien jaar geleden was ditzelf de stadion getuige van bloed en terreur: tientallen on schuldige Chilenen zijn hier gemarteld. Zij vonden er de dood, wreed vermoord door de troepen van de gevierde held van het anti-communis me, president van de repu bliek." Onder het militaire regime in Chili zijn talrijke sekten tot bloei gekomen. Er zijn groe peringen die jaarlijks 20 pro cent groeien. Het aantal Mor monen in Chili is van 1971 tot 1985 gegroeid van 15.000 naar ruim 100.000. Een ande re groep heet de „Theocra ten" of „Revolutionaire Be weging van Jezus", die fana tiek te velde trekken tegen de zedelijke goddèloosheid van de Chileense bevolking. Het regime legt hen geen strobreed in de weg, aldus Van Laar. Sekten krijgen volgens Van Het voetbalstadion in de Chileense hoofdstad Santiago dient i gearresteerden. Laar vooral de kans wanneer de samenleving ziek is en wanneer de kerken niet lan ger antwoord geven op ver wachtingen en angsten die leven bij mensen. Uitholling van oude waarden, verwe reldlijking, maatschappelijke ontreddering, individualisme en eenzaamheid doen de aan trekkingskracht van sekten sterk toenemen. Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezon den stukken te bekorten Vergissingen Aan een heilige overtuiging moet men niet komen. Onno dige vergissingen echter vra gen om herstel. Misleid door de abuizen van de katholieke drs. Akkerboom, maakt pro fessor Runia in de rubriek Kerk en Wereld de vergissing, dat het Concilie van Trente ingezien heeft, dat het God al leen is die over Zijn genade beschikt. Deze stelling was echter voor de r.k. kerk, ver gaderd in Trente, in 't geheel geen nieuws. Dat Concilie heeft slechts herhaald en be nadrukt wat het kerkelijk leergezag altijd al had voorge houden. Reeds tien eeuwen daarvoor had de kerk officieel uitgesproken: „Niemand kan door de kracht van de mense lijke natuur iets goeds denken of doen dat tot de zaligheid in de hemel voert". De goede werken, die de kerk nodig acht voor het eeuwige heil, zijn geen natuurlijke maar bo vennatuurlijke goede werken. Alleen een christen, die reeds in staat van genade is en bijge staan wordt door de dadelijke genadealleen zulk een christen kan door zijn boven natuurlijk goede daden ver meerdering van genade en het eeuwig heil in de hemel ver dienen. Zulk een christen, kind en vriend van God, ver dient dat alles in de kracht van Christus' genade, d.w.z. door de genade die Christus voor iedereen verdiend heeft door zijn offer op het kruis. Katholieken, die in feite naar Luther zijn opgeschoven, heb ben - zo bezien - een onnodi ge vergissing begaan. Wie met de katholieke leer goed be kend is, kan weten dat hij geen enkel ogenblik zonder de genade van Christus kan, wil hij zijn leven vullen met goede werken die bovennatuurlijk, die heilzaam, die verdienste lijk zijn. Wel moet men prof. Runia volledig bijvallen, wan neer hij schrijft over het diepe verschil tussen de leer van de Reformatie en die van de r.k. kerk. De kerk van Petrus en zijn opvolgers is ervan over tuigd dat niemand in Gods openbaring kan geloven zon der de genade van Christus. Maar om gerechtvaardigd te worden, d.w.z. om innerlijk geheiligd en erfgenaam van de hemel te worden, is óók het Doopsel noodzakelijk. Niet al leen voor de oudere convertiet die van ganser harte in de kracht van Christus' kruis dood voor hem persoonlijk ge looft ook voor hem is het volstrekt nodig dat hij zich laat dopen. De r.k. kerk wil trouw zijn aan het woord van Christus tot Nicodemus (Joann. 3) en aan diens woord tot de apostelen die Hij de we reld inzond: „Wie gelooft en gedoopt is, zal zalig worden" (Markus 16, 16). Het ogenblik, waarop dit diepe verschil en andere nog fundamenteler verschillen tussen de Refor matie en de kerk van Rome worden opgeheven, is onbe kend en moeten we aan Gods genade overlaten. Af en toe zon DE BILT (KNMI) Het weer komt morgen tijdelijk onder invloed van een krachtig ho- gedrukgebied boven Frank rijk. De wind komt echter uit een ongunstige hoek. Hij waait uit westelijke richtingen, waardoor wolkenvelden van de Noordzee kunnen binnen drijven. Voornamelijk in het noorden en noordoosten van het land is daarbij nog een en kele buitje mogelijk. Boven dien nadert in de loop van de dag een uitloper van een de pressie bij IJsland, zodat er maar af en toe zon zal zijn. De middagtemperatuur ligt rond de 10 graden. Duitsland en Oost-Europa hebben nog last van een depressie boven de Oostzee. De Britse Eilanden hebben onbestendig en regen achtig weer. In Frankrijk en Spanje is het rustig herfstweer. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, mede gedeeld door het KNMI, geldig voor morgen en donderdag: Zuid-N oorwegen en zuid-Zwe den: morgen overwegend droog. Donderdag van het westen uit regen, in de hoger gelegen delen voorafgegaan door sneeuw, 's Nachts lichte vorst. Middagtemperatuur rond 5 graden. Denemarken: Morgen af en toe zon, donderdag van het westen uit regen. Middagtem peratuur rond 7 graden. Britse Eilanden: Af en toe re gen, maar morgen in zuid-En- geland overwegend droog. Middagtemperatuur van 7 gra den in Schotland tot 12 graden in zuid-Engeland. Beneluxlanden en noord- Duitsland: Morgen droog, don derdag van het westen uit re gen. Middagtemperatuur rond 9 graden. Midden- en zuid-Duitsland, noord- en midden-Frankrijk: Overwegend droog, af en toe zon, maar ook mistvelden. Middagtemperatuur rond 10 graden, in mistgebieden lager. Zuid-Frankrijk, Spanje en Portugal: Droog en flinke zon nige perioden. Middagtempe ratuur aan de Middellandse zeekusten rond 20 graden. Italië en Joegoslavische kust: Overwegend droog, maar in zuid-Italië eerst nog een lokale bui. In het noorden kans op mist. Middagtemperatuur van 12 graden in het noorden tot 20 graden in het zuiden. Alpengebied: Aan de noord kant van de Alpen eerst be wolkt en wat neerslag. Overi gens zonnige perioden en droog. In de dalen kans op mist. Sneeuwgrens rond 1500 meter. Temperatuur in de laaggelegen delen rond 10 gra den, aan de zuidzii Alpen rond 16 graa fami [dier Via een interne opleiding van vier tot zes jaar kri®m" jonge academici op initiatief van secretaris-generf tra Besten de kans zich bij het ministerie van Ven Waterstaat op te werken tot manager. De cursisten de gen bij de start van de opleiding een bruto-salaris die de 40.00 gulden en in totaal is, voor wat een „redeli, WV uitstrevend" besluit wordt genoemd, een miljoen gu e[V£ jaar vrijgemaakt. Pessimisten trekken overigens i twijfel of voor die 40.000 gulden bruto zich wel genog v, academici zullen melden. Voor het bedrijfsleven n^ezi) echter nieuws zijn dat tot tevredenheid stemt. Wantrouwen heeft immers jarenlang de verl0| tussen bedrijfsleven en politiek gekenmerkt. Met le! zagen ondernemers toe hoe de overheid een netwerk! if-l geitjes en wetten haakte, waarin de markteconomie lam werd gemaakt. Winsten werden afgeroomd ter vi 1 de rijkskas en niet het vrije spel van vraag en aanbijlCl de staat beheerste in hoge mate het sociaal-ecoi krachtenveld. Terwijl het ambtelijk apparaat uitgrq\|*( een enorme omvang voelde werkgevend Nederland r v stig te kort gedaan. [aris In dat verbitterde klimaat kon men in ondernemersdhei dikwijls de gevleugelde woorden horen: „Als ik mijijjk zou leiden zoals de overheid haar zaakjes regelt, zjc i tien keer failliet zijn geweest". Een ongetwijfeld ovej ei) standpunt en bovendien een vergelijking tussen aj tie peren. Maar ook nu overheid en bedrijfsleven elkagen. enige tijd weer hebben gevonden de relatie is i sommigen van de weeromstuit zelfs al te innig gewc^Q( is de kritiek op het overheidsmanagement geenszLn stomd. Zo zeer zelfs dat de tien managers die Verjedei Waterstaat over vier tot zes jaar in eigen beheer Ivan hebben opgeleid, meer dan genoeg te doen zullen k^en i voori KRANTELEZEND en tv-kijkend Nederland heeft (van lopen maanden in dat verband uitvoerig kunnen „ge jaa van de bouwenquête. In het getuigenbankje van de twe< zoekscommissie nam de ene topambtenaar na del*- plaats, afgewisseld door al dan niet voormalige rnini^aa staatssecretarissen. Los van de conclusies die nog ^.ator zullen worden geformuleerd, hebben de verhoren fcevo hullende indruk gegeven van de manier waarop aafin d. van een zwaar bezet ministerie wordt gewerkt. Het \fn a vrolijk stemmend beeld: een reeks hooggeplaatste fuj rissen die elkaar bij voortduring memoranda doen to[jen welke vervolgens niet worden gelezen, terwijl ond|tsch( de greep op het kostbare beleid verloren gaat. bagn denN OOK de actuele politiek levert het bewijs dat er iets ^et mis is met de wijze waarop de overheid haar besluite na{ bereidt en ten uitvoer brengt. Een voorbeeld van een org; terend staaltje van mismanagement is de gang vabe I rond het nieuwe systeem van studiefinanciering, r re, Deetman van onderwijs is de enige die nog stug volhP^ er slechts sprake is van enkele schoonheidsfoutjesrato! aanloopfase en niet van een volstrekt overhaaste e'. kookte beleidsoperatie, die vele burgers en uitv ambtenaren in grote problemen heeft gebracht. EeN ander voorbeeld is de tragikomedie van de pa: faire. Eerst een eindeloze partij touwtrekken tussen nisteries van binnenlandse en buitenlandse zaken en afblazen van een experiment met de uitgifte van lj nieuwde reisdocument, omdat afgesproken tijdslimii worden gehaald en de noodzakelijk aangepaste wi niet tijdig gereed zal zijn. Minister Van Dijk heeft inzien toch maar besloten een „interimpaspoortwet' te brengen. HET wijst allemaal in dezelfde richting: onder de d^"\ de politieke realiteit worden te snel toezeggingen gel A worden in grote haast treinen op de rails gezet, zon vooraf alle, soms heel praktische consequenties grd kaart zijn gebracht. Kennelijk blijven nog steeds te i moranda ongelezen. Management is een apart vakjp'pjr verheugend dat althans secretaris-generaal Den Bes^ol] Verkeer en Waterstaat zich realiseert hoe belangrijk ^or dige planning is en hoe hoog de kosten zijn van mistje p de (ADVERTENTIE) Zacht voor dag en nacht Behaaglijke duster van dons zacht courtelle. Keuze uit rose, bleu of mint Met en zonder kraagje verkrijgbaar. Maten 40 t/m 54. Marine vindt geen mijnen in Golfgebied DEN HAAG - De Belgisch- Nederlandse mijnenjagers 'heb ben geen mijnen gevonden voor de haven van Fujarah (Verenigde Arabische Emira ten). Het als mijngevaarlijk aangewezen gebied is nu weer veilig verklaard. Vandaag zijn de mijnenjagers gaan oefenen in de Golf van Oman. Iraanse speedboten hebben gisteren in een tijdsbestek van tien uur in de Perzische Golf en de Straat van Hori?" tankers aangevallen, I als vergelding voor aanvallen van Iraq£~ Iraanse tankerroutesB I geen melding van slar en schade. Het ging tanker van Exxon enj-» uit Griekenland en Li' Imam Khomeini heej weten dat hij, zoals j niërs, een steentje zahS^ gen aan de oorlogsir gen van zijn land. het voor hem lichamk mogelijk is zelf naar if te gaan, zal hij drie ifcd lang uit eigen zak diN voor het onderhoud vr strijders betalen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2