mff m diï
Een lofzang op Lenin
DE FIAT PANDA COLLEGE. DAAR LACH JE
IEDEREEN BESCHAAFD MEE UIT.
Medische misdaad
in „Romeinse suite
FINANCIERINGSRENTE 4,9%.
GORBATSJOVS „PERESTROJKA":
Michail
Gorbatsjov
W
Dat zoeken we even op.
In de 'Uit'bijlage natuurlijk! F
Fides Pacta voldoet
aan verwachtingen
Strafworpen misse|
kost Foreholte zegé
SPORT/ BOEKEN" ecidócëoü^oüF
De Panda College is een bijzondere uitvoering van
de Panda 750 CL in zeer beschaafd donkergrijs metallic
Verder met speciale wieldoppen, een stijlvolle zwarte striping
op de flanken en fraaie bekleding in blauw streepdessin
Een zeer beschaafde auto dus, waarmee je toch
iedereen uitlacht. Want tenslotte heelt de Rat Panda College
ook de revolutionaire en "schone" FIRE-motor met een laag
brandstofverbruik en lage onderhoudskosten.
Dus snel naar onze showroom, vooral omdat er
maar weinig van deze Panda's zijn!
Panda 750 CL normaalf 13.590-
Waarde extra'sf 780,-
f14370-
Panda Collegef13.850-
UW VOORDEELf 520,-
Bij Fiat nu tijdelijk voor 3 jaar de laagste rente in
Nederland. Dit aanbod geldt voor alle nieuwe Fiat Panda en
Fiat Uno personenauto's.
Uw rentevoordeel kan tot bijna t' 1.000.- oplopen.
Vraag ons naar de voorwaarden.
FIAT. UNIEK IN PRIJS EN PRESTATIE.174JOf7
fcen nieuwe viste
voor mijti land
en de wereld
Het verzamelde werk van Vla-
dimir Iljitsj telt 55 boekdelen.
En omdat vadertje Lenin bij
tijd en wijle onstuimig uit de
hoek kon komen zit er ook
wel eens iets leesbaars tussen.
Datzelfde kan niet gezegd
worden van de schrifturen
van Stalin die met zestien de
len trouwens bij zijn voorgan
ger ver achter ligt.
De memoires van Chroesjtsjov
verschenen alleen in het Wes
ten en zijn bovendien vermoe
delijk apocrief. Brezjnjev die
in woord noch geschrift be
gaafd was, bestond het om be
halve zijn redevoeringen (in
veertien delen) ook zijn oor
logsherinneringen te boeksta
ven. En het ergst van al: hij
liet zich daarvoor de Lenin-
prijs voor literatuur toeken
nen.
Andropov was inderdaad een
literator; hij schreef gedichten
voor zijn vrouw. Zijn politieke
visie is in een enkel boekdeel
met de fantasieloze titel „Toe
spraken en geschriften" ver
eeuwigd. Ook Tsjernenkó
heeft zo'n boekje nagelaten, al
is daarin van visie al geen
sprake meer.
Tegen de achtergrond van
deze zeventig jaar oude en
over het algemeen saaie
traditie is Michail Gorbatsjov»
vlot géschreven eersteling
„Perestrojka" (hervorming)
dus een regelrechte nouveauté.
Kremlinologen zullen het met
de hun zo eigen argwaan als
een politiek pamflet in de
Moskouse machtsstrijd be
schouwen, wellicht zelfs als
een roep om hulp, want het is
immers Gorbatsjovs bedoeling
„om de wereldbevolking
rechtstreeks, zonder tussen
komst van derden, toe te spre
ken over zaken die ons alle
maal zonder uitzondering aan
gaan".
Wakker schudden
De inleiding klinkt geruststel
lend: „Het is beslist niet onze
bedoeling om onze benadering
als de enig juiste te beschou
wen. We beschikken niet over
pasklare oplossingen, maar we
zijn bereid om in alle eerlijk
heid en oprechtheid samen
met de Verenigde Staten en
andere landen te zoeken naar
antwoorden op alle vragen,
ook de moeilijkste". Wat er
dan volgt is niet bijzonder
nieuw. In feite heeft Gorbats
jov het de afgelopen tweeë
neenhalf jaar al tientallen ma
len in de straten van Lenin
grad, Riga en Krasnodar, in de
vergaderzalen van Vladivos
tok, het Kremlin en zijn ge
boorteplaats Stavropol, voor
tv-Moskou-1 en -2 en in inter
views met Time, l'Unita en
der Spiegel gezegd: Het roer
moet om, niet alleen in de par
tij en in de Sovjetunie, maar
eigenlijk in de hele wereld.
Gorbatsjov is er de man niet
naar om de bittere noodzaak
van perestrojka te verbloe
men: de stagnatie onder zijn
voorganger Brezjnjev (wiens
naam overigens in het hele
boek niet voor komt) heeft de
Sovjetunie „aan de rand van
een crisis" gebracht. „Pere
strojka" wil zich echter niet tot
die crisis beperken. „De econo
mie is en blijft natuurlijk onze
grootste zorg. Maar tegelijker
tijd zijn wij begonnen de mo
rele en psychologische toe
stand in de maatschappij aan
te pakken".
Daar begint het interessant te
worden. Gorbatsjov voelt zich
aangesproken door een formu
lering van de door hem veel
vuldig en graag geciteerde en
gelauwerde Lenin: socialisme
is de levende creativiteit van
de mens. Waar Gorbatsjov aan
toevoegt: „Socialisme is geen a
priori theoretisch stelsel over
eenkomstig hetwelk de maat
schappij is onderverdeeld in
twee groepen: mensen die or
ders geven en mensen die ze
opvolgen". En in het vervolg
daarop zegt hij dat het de
voornaamste taak is van pere
strojka „de mensen die „inge
dommeld zijn wakker te
schudden, ervoor te Zorgen dat
zij werkelijk actief en betrok
ken raken". Herstructurering
in een notedop.
Democratisering
Voor perestrojka buiten de no
tedop is nodig: „een brede de
mocratisering van alle onder
delen van de samenleving".
Dat klinkt hoopvol, zeker
wanneer Gorbatsjov daarna
zegt: „Het is juist omdat we de
nadruk leggen op de ontwik
keling van een socialistische
democratie, dat we zo veel
aandacht schenken aan het in
tellectuele terrein, het open
baar bewustzijn en een actief
sociaal beleid. Daarbij willen
we de menselijke factor ver
sterken".
En dan komt tenslotte toch de
rode aap uit de mouw: „Het
doel van deze hervorming is,
ervoor te zorgen dat wij bin
nen de komende twee of drie
jaar zullen zijn overgestapt
van een buitensporig gecentra
liseerd bestuurssysteem dat
stoelt op het uitvoeren van or
ders, naar een democratisch
systeem, gebaseerd op een
combinatie van democratisch
centralisme en zelfbestuur".
Democratisch centralisme is
echter het klassieke partijbe
ginsel volgens welke de partij
top het eerste en laatste woord
heeft. Met andere woorden:
het gaat Gorbatsjov om een
democratisering met hand- en
voetremmen, waarbij onmid
dellijk moet worden aangete
kend dat dit altijd nog bedui
dend meer is dan er onder
Gorbatsjovs voorgangers aan
medezeggenschap of inspraak
van de basis voorhanden is ge
weest.
Het klinkt dan ook bemoedi
gend wanneer Gorbatsjov als
doel van perestrojka noemt:
„een grondige vernieuwing
van alle aspecten van het Sov
jetleven, het socialisme voor
zien van de meest vooruitstre
vende vormen van sociale or
ganisatie, de meest volledige
belichting van de humanisti
sche aard van ons sociale sy
steem in zijn meest wezenlijke
aspecten: economisch, sociaal,
politiek en moreel".
Het antwoord op de vraag wat
partijlei
der in discus
sie met staal-
arbeiders in
de industrie
stad Moer-
mansk. In
zijn boek
„Perestroj
ka" is het
Gorbatsjovs
bedoeling de
wereldbevol
king recht
streeks, zon
der tussen
komst van
derden, toe
te spreken.
FOTO: AP
wat dit concreet betekent blijft
Gorbatsjov vooralsnog schul
dig.
Dankbare brieven
„Perestrojka" geeft overigens
wel een aantal nadere precise
ringen over hetgeen zich de
afgelopen jaren in de Sovjetu
nie heeft voorgedaan. Bijvoor
beeld over de idee van pere
strojka zelf, welke niet ont
sproten is aan het brein van
een enkele persoon, maar ge
durende een aantal jaren is ge
rijpt in de kring van een aan
tal mensen die zich zorgen
maakten over het feit dat de
Sovjetunie „de ene positie na
de andere dreigde te verlie
zen".
Gorbatsjov verzekert zich in
zijn boek ook van de steun van
het Sovjetvolk. Hij citeert bij
voorbeeld uit de vele brieven
die hij ontvangt een schrijven
van een brave Litouwer:
„Voor de eerste keer in zo vele
jaren tonen de mensen van de
Partijleiding en de regering
een menselijk gezicht. Alléén
dat is al een grote prestatie. Ik
ben een gelovig katholiek. Ik
weet dat u atheist bent, maar
door alles wat u heeft gedaan,
heeft u getoond dat sommige
gelovigen het één en ander
van u kunnen leren. En ik wil
dat u weet dat ik iedere zon
dag van 9 tot 1 in de kerk zit
en voor u en uw gezin bidt".
Waarschijnlijk om zichzelf een
volkse ruggesteun en de skep-
tische kremlinologen gelijk te
geven citeert Gorbatsjov ook
de brief van een Georgiër: „Al
uw initiatieven met betrek
king tot de binnenlandse' en
buitenlandse politiek zijn een
inspiratie voor mijzelf en voor
alle eerlijke mensen, omdat ze
overeenstemmen met onze
verlangens en zorgen. Toch
doet het me pijn om u te
moeten zeggen, dat niet ieder
een het met u eens is". En de
briefschrijver gaat verder: „Ik
zal het u eerlijk zeggen, net zo
als u dat zo graag doet: het
probleem ligt bij de plaatselij
ke leiding de leden ervan
werden gemaakt naar de beel
tenis van vroegere leiders en
het is nu uiterst moeilijk ze om
te vormen". Gorbatsjov heeft
het niet eens nodig om de
naam van Brezjnjev te noe-
Dialoog
Met enige spanning stevent de
lezer af op hetgeen perestrojka
voor het buitenlands beleid
van de Sovjetunie kan gaan
beduiden. Doch ook hier volgt
teleurstelling op teleurstelling.
Althans in zoverre Gorbatsjov
in zijn boek slechts herhaalt
wat al lang bekend is.
In het kort komt het hier op
neer: de Russen willen niet al
leen vrede en veiligheid, maar
ook een rechtvaardiger verde
ling van de welvaart over de
hele wereld. Vooral wat dit
laatste betreft probeert Gor
batsjov zich als een moderne
Sovjetleider te profileren. Hij
houdt een vurig pleidooi voor
een „Europa van de Atlanti
sche Oceaan tot aan de Oeral"
en na een uitvoerige analyse
van de wereldsituatie, waarbij
hij de Amerikaanse president
Ronald Reagan uiteraard alle
Zwarte Pieten met betrekking
tot het Nabije en Midden-Oos
ten -en uiteraard ook Afgha
nistan-, Centraal-Amerika en
Afrika in de schoenen schuift
concludeert hij: „We zijn allen
leerlingen, en de tijd en het le
ven zijn onze leermeesters. Ik
geloof dat meer en meer men
sen zich zullen realiseren dat
door hervormingen in de
ruimste zin van het woord de
wereld leefbaarder zal
worden".
Wat de verhouding met Ro
nald Reagan betreft is Gor
batsjov trouwens niet eens zo
erg somber: „Naar mijn me
ning is er ondanks alle proble
men, een serieuze dialoog
gaande tussen de president en
mij. Soms zeggen we onaange
Deze aanbiedingen zijn lijdelijk en gelden zolang de voonaad strekt. Prijzen inklusiel BTW. cxklusief allcveringskosten. Wijzigingen voorbehouden.
LEIDEN: VANCREY'S AUTOBEDRIJVEN B.V., KOREVAARSTRAAT 43, TEL. 071 14 2146 LEIDERDORP: VANCREY'S AUTOBEDRIJVEN B.V., WEVERSBAAN12,
TEL. 071 - 89 92 64 KATWIJK A. ZEE: AUTOMOBIEL EN GARAGEBEDR. SEINPOST B.V., DRIEPLASSENWEG 7, TEL. 01718 -716 44 NOORDWIJK: AUTOBEDRIJF
BEUK B.V., VAN BERCKELWEG 34, TEL. 01719 19213.
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1987 PAQ
name dingen tegen elkaar, we
zeggen ze zelfs in het openbaar
en in vrij scherpe bewoordin
gen. Wat mij betreft, kan ik
zeggen dat we onze inspannin
gen zullen voortzetten. Wij
zullen streven naar samenwer
king en produktieve bespre
kingen met welke president
en welke regering dan ook die
door het Amerikaanse volk
gekozen wordt. Laat de Ame
rikanen in hun land leven zo
als zij willen, en wij zullen in
len". Maar of de Russen
zelf daarmee tevreden zijn?
Veel nieuws heeft Gorbatsjovs
'Perestrojka' helaas niet te bie
den. Zo schrijft hij zelf, dat
uiteindelijk de revolutionair
van het eerste uur Lenin zijn
belangrijkste inspiratiebron is
geweest. Een uitzondering
vormt de foto van de auteur
op de omslag. In tegenstelling
tot hetgeen in de Sovjetunie
gebruikelijk is werd de wijn
vlek op het conterfeitsf
de schrijver niet gt#|cP
cheerd. Dit stukje prap*
glasnost is in elk geval
LEO VAN VLI'
kelijk.
roRi
Michail Gorbatsjov: pordv
strojka. Een nieuwe waar
voor mijn land en 4»WS
reld". Uitgeverij Hetplden
trum. Utrecht. Prijs: Jpildei
Voor het beschrijven van on
alledaagse gebeurtenissen staat
de bebaarde Vlaming Jef
Geeraerts inmiddels al meer
dan twintig jaar garant. Met
schokkend autobiografisch
werk over Belgische Kongo
(Zaïre) maakte Geeraerts
naam in de jaren zestig. In zijn
oeuvre heeft zich sinds die tijd
een complete metamorfose
voltrokken. Thans is hij een
van de thrillerauteurs van
naam in het Nederlandse taal
gebied. Maar dat betekent niet
dat in Geeraerts' nieuwste
misdaadroman „Romeinse sui
te" allerlei stukjes van zijn ei
gen persoon ontbreken, verre
van dat. Zoals in het verleden
bleek uit zijn roman „Dood in
Bourgondiëheeft hij - al dan
niet terecht - met de medische
stand nog een rekening te ver
effenen. Wellicht daarom dat
een medisch specialist in „Ro-
mogen
spelen.
Het boek bevat, zoals meestal
het geval is bij Geeraerts'
thrillers, geen verhaal waai
het bloed vanaf druipt. Hoe
wel alles draait om een moord
en er wat dat betreft alle aan
leiding lijkt te bestaan vooi
veel actie, het trekken van
wapens en het fouilleren van
potentiële daders, weet de
Vlaamse schrijver geweld goed
te doseren. Daarbij valt de
enorme accuratesse op waar
mee hij beschrijft. Elk woord
is nodig en toch is er geen
woord teveel. Dat is Geeraerts'
kracht als auteur.
Ook in „Romeinse suite"
wordt het speurwerk, als altijd
zeer gedegen, verricht door
het duo Vincke en Verstuyft
van de Antwerpse gerechtelij
ke recherche. De zelfmoord
van de vrouw van een bekend
chirurg, die op het moment su
preme in Rome is, trekt hun
aandacht. Enkele aanwijzin
gen leiden tot de conclusie dat
het hier bij nader inzien geen
zelfmoord maar een moord be
treft.
Eenmaal zover gekomen,
wordt de „zaak" op het hoog
ste niveau geblokkeerd. Vinc
ke en Verstuyft moeten het
onderzoek uit handen geven.
Kort daarop wordt de assisten
te van de chirurg onterecht in
voorlopige hechtenis genomen.
Als enkele dagen later deze
vrouw zelfmoord pleegt, krijgt
het Antwerpse speurdersduo
opdracht van hun directe chef
alsnog klaarheid in de kwestie
te brengen. Op dit moment
wreekt zich de tekst op de
achterkant van Geeraerts
nieuwe boek. Daar wordt na
melijk de suggestie gewekt dat
de plaats van handeling voor
namelijk Rome is. In werke
lijkheid moet de lezer door 200
bladzijden vol - overigens
smakelijke - Antwerpse avon
turen.
Pas in Rome zal blijken hoe
doortrapt de chirurg Kremer
en zijn maitresse Chantal bezig
zijn geweest. En niet alleen
doortrapt, maar bovendien
met zakken vol geld uit Ant
werpen vertrokken. Dat kan
niet anders als je een Ferrari
Testarossa huurt en je
neemt in een Romeins
waarvoor dagelijks me*
worden betaald dai
maandsalaris van coml
Vincke groot is.
De laatste 100 bladzijt
„Romeinse suite" zijn
leen hierdoor het aardij
deelte om te lezen. D*
ietwat morsige Italiaan*
ga worden beide B(
heren in een hoog tem|
Rome meegesleurd. Vj
heid naar oudheid,
saillante details ruim
komen.
komt alles redelijk op zE-
jes terecht, althans voorden
dat nog kan na de zefehali
van de assistente van jjgg
De nieuwste Geeraerts"1^
geschreven en gemi®r a
leesbaar. Verdienstelijtfico
grote aandacht voor is
waarvan iedere liefheb^m
deze Vlaming weet da
tisch niets - behalve K.
haal - gelogen is. Air.
aerts afwijkt van de we*Jn
heid, vermeldt hij dat|ens
onder de tekst. Een zwtf 00
zijn de soms wat slappj wa
gen, die echter ruim-^,
worden gecompenseenf
de zeer rake beschrijf
Kortom een goed ver!
thriller. Blom
ROBI
in de
Jef Geeraerts: „RopHÜj]
suite". Uitgeverij M^n 1
Antwerpen/Amsterdarme€
Prijs 29,90.
LEIDEN Fides Pacta heeft
zich naar verwachting pro
bleemloos geplaatst voor de
eindstrijd van de Leidse Korf
balbeker. De fusieclub had
weinig moeite met derdeklas
sers KNS (2-14), Temp (7-3),
Fluks (3-5) en Velocitas (11-3).
De overwinning op KNS was
de grootste uit de gehele voor
ronde en typerend genoeg
kwam op Patricia Gottmer en
Bettina Sommeling na het ge
hele achttal van coach Tims
tot scoren, met Robin Somme
ling (4) en René van der Voor-
en (3) als prijsschutters. De be
zetting van de tweede plaats
leverde in deze groep 8 geluk
kig wel de nodige spanning op.
Tempo leek geruime tijd de
beste papieren te hebben, want
tegen haar breed opgezette
aanvalsspel waren Velocitas
(6-3) en KNS (2-7) in het ge
heel niet opgewassen. Als eni
ge concurrent diende Fluks
zich aan, maar haar resultaten
STU
of
Nich
Pfc
don.
tegen Velocitqas (1-1) eijgg
(5-4) waren heel wat u
overtuigend. De Noordvr*
die de rentree vierde!
Aad van Drongelen er
Imthorn, moesten het 1
linge duel dan ook winnwitcl
tweede te worden. De> ma;
routiniers brachten huijack
na 1-0 (Erik Pons) met len.
de leiding, waarna Edtnet
pers de gelijkmaker ve bij
digde. Vlak voor tijd foifig z
Marleen Passchier de jn D;
sing door uit een lange tfilmi
2-3 binnen te schieten.>hn
bereikte dankzij deze ovjrijnz
ning de verliezersronde, in c
in ook het LKF-team eshuld
derkwartier spelen. Poiieen
naar Fides Pacta mathoofi
korfbalbeker gaan verdtaal
tegen De Danaïden en touw
in een halve competitiehg n.
nalewedstrijden worden/wijl
dag vanaf 15.30 uur géaan
in de Vijf meihal, waaibantt
toegang gratis is. (eeuw
Jack
■4 ooii
O du
'an i
op d
LEIDEN Datateam Fore
holte heeft gisteravond in het
vooruitgespeelde duel tegen
VZV onnodig een punt laten
liggen: 14-14. Hoofdoorzaak
van het „verliezen" van een
punt was, dat de Voorhoutsen
niet minder dan zeven straf
worpen misten, waarvan zes
in de tweede helft.
De koploper in de eerste divi
sie speelde tegen het eveneens
hooggeklasseerde VZV een
goede eerste helft. Halverwege
was het 10-6, nadat de Voor-
houtse formatie met 10-4 voor
had gestaan. Na de pauze ging
het mis. Bij 10-7 slopen bij het
team van Jan Kecskémèthy de
zenuwen binnen en werd er
gehaast gespeeld. Illustratrief
daarvoor was missen van de
speelde maar wel heel hard
knokte, profiteerde simpel van
de malaise, terwijl Foreholte
gehaast bleef spelen. Nadat
Foreholte achter elkaar drie
strafworpen had gemist, kwa-
dus j
bove
ibben
te (10-10) en daarna
voorsprong. Door treffer, op
Hannie Boskamp (2) en
van der Werf herovet
thuisploeg met nog eenJBH
twee minuten te spe^^J
voorsprong (14-12). B9
Spreeuw had daarop
aanval te weinig geduldHp
een aanvallende actie
met een vrije worp mL»
waaruit VZV scoorde.
Hannie Boskamp and |B
een strafworp had
sleepten de de gasten J|S
een punt uit dse strijd:
De wedstrijd van gister
een vooruit gespeelde
strijd. Reden daarvoor
Karina Bruins is geselt
voor het Nederlands tel
Oranje-dames nemen
cember deel aan het
reldkampioenschap in
rije. Als voorbereidini
blijft de Nederlandse i
van 14 tot 23 november
len voor een trainingsst
een vierlandentoernooi
Slask Pokal.
mgSIËï
