Avalon wil intuïtieve ontwikkeling vrouwen stimuleren Êeidóc GEESTELIJK LEVEN/OPINIE Verkering kerk wereld Euthanasiestandpunt Nederlandse artsen ontmoet felle kritiek □3 boeken beroepingen terre des hOmmes £«idócSomant ZATERDAG 7 NOVEMBER 1987 PAGI door Marinus aan der Berg Van verliefdheid kan verke ring komen en van verkering kan verloving komen en van verloving een huwelijk. Er zit een zekere emotionele ran gorde in deze opsomming. Het zijn stadia in een relatie ontwikkeling tussen twee mensen. De neiging bestaat om verliefdheid het minst se rieus te nemen. Voor betrok kenen zelf kan verliefdheid wel heel serieus zijn. Karei Eykman heeft daar prachtig over geschreven in het boek je ..Liefdesverdriet". Er is vaak een verschil tussen wat jezelf voelt en hoe anderen er tegen aankijken. Ook verke ring kent z'n ontwikkeling. Verkering kan vaste verkering worden. Je gaat steeds vaker samen ergens naar toe en je wordt ook steeds vaker er gens samen gezien. Anderen gaan je al zien als de twee die wel bij elkaar zullen blijven. Voor jezelf hoeft dat nog he lemaal niet zo te zijn. In jezelf kan er nog allerlei twijfel zijn. Soms zelfs grote twijfel, maar het is niet altijd gemakkelijk om die twijfel met iemand te delen. Soms bestaat de twij fel aan één kant. Soms aan beide kanten. Het kan zelfs erg moeilijk worden om die twijfel uit te spreken als je merkt dat die ander steeds meer op jou en de toekomst met jou gaat rekenen. In het huwelijksformulier dat bij een kerkelijk huwelijk in de katho lieke kerk wordt ingevuld, wordt gevraagd: „Bent U vrij van dwang?" Het lijkt een haast overbodige vraag, maar ze kan wel eens minder overbodig zijn dan je op het eerste ogenblik denkt. Het is niet onmogelijk dat je een re latie niet meer durft te beëin digen. Soms hebben twee mensen al lange tijd verke ring maar heeft hij of zij twij fel over de eigen seksuele identiteit. Het kan heel moei lijk zijn voordat dit hoge woord eruit is. De relatie wordt dan niet beëindigd om dat je de ander als persoon niet waardeert, maar omdat je voelt dat je meer thuis bent bij iemand van hetzelfde ge slacht. Wanneer, soms al langdurig bestaande relaties, om deze reden worden beëin digd dan wordt dat vaak ge voeld als een diep ingrijpend verlies. Relaties worden soms ook beëindigd omdat iemand toekomstangst in zichzelf ontdekt. Iemand is bang de ander niet echt gelukkig te kunnen maken en wat is echt gelukkig? Verkeringsrelaties eindigen soms op een erg on gelukkige manier. „Ik heb een brief gekregen waarin stond dat hij 't uitmaakte. Ik weet nog niet waarom en ik heb er ook nooit met hem over kunnen praten". Relaties worden vaak meer verbroken dan werkelijk beëindigd. Als verkeringen, van wie niemand dat had verwacht uitraken, weten anderen daar vaak niet goed raad mee. Al gauw wordt gezegd: „Wees blij dat je nog niet getrouwd was; je bent jong en je vindt wel een ander; zet hem of haar maar gauw uit je hoofd". Hier be gint nu juist de pijn. Het uitra ken van een verkering kan als een scheiding worden ge voeld en te gauw worden ge kleineerd. Het verdriet wordt onderschat. In jezelf kan er verbijstering zijn, niet kunnen geloven, niet willen geloven, hopen dat het niet definitief is. Misschien wil je het wel al lemaal alleen verwerken, bang dat anderen je te gauw troosten of jouw verdriet wil len regelen. Ook leeftijdgeno ten zeggen al gauw: „Kom op, ik weet nog wel een aar dige disco voor jou". De meeste reacties zijn verlegen heidsreacties en goedbe doeld, maar je kunt ze niet goed verdragen. Ik denk dat bovendien een eenzijdige beeldvorming rondom jonge ren mede een negatieve rol kan spelen. Teveel wordt er gedacht: „Jongeren zijn op pervlakkig, jongeren doen maar aan, jongeren hebben geen normen". Natuurlijk komt ook d,at voor, zoals dat voorkomt in alle leeftijdsgroe pen, maar de eenzijdigheid is gevaarlijk en kan leiden tot onderschatting van wat een ervaring als het uitraken van een verkering kan betekenen. Mensen serieus nemen is ook hun relaties serieus nemen, ook al hebben ze nog niet de officiële status van een huwe lijk gekregen. Sommige rela ties krijgen nooit deze status maar zijn niet minder serieus en betekenisvol voor de be trokkenen. Cubaanse RK Kerk wil geen dissidenten in kerken HAVANNA De Cubaanse RK bisschoppen verzetten zich ertegen dat dissidenten kerken gebruiken voor poli tieke bijeenkomsten. Onlangs hield het Cubaanse comité voor de rechten van de mens in een kerk in Havanna een eucharistieviering voor de vermoorde Poolse priester Jerzy Popieluszko. Het comi té dat niet door de Cubaanse autoriteiten wordt erkend, nodigde daarbij diplomaten en buitenlandse correspon denten uit voor een eucharis tieviering. Volgens bisschop De Cespedes had het comité de leiding van de RK Kerk niet om toestemming voor de herdenkingsdienst gevraagd. Tijdens de mis werd een ver klaring over de situatie van de rechten van de mens op Cuba voorgelezen. „Wij staan niet sympathiek tegenover dit soort activiteit en de kerkleiding zal dit type van manifestaties nooit goedkeu ren", aldus De Cespedes. Hij bevestigde overigens de be langstelling van de Cubaanse kerk voor de rechten van de mens, vooral als het om poli tieke gevangenen gaat. Volgens De Cespedes wordt „het programma" van de kerk ten gunste van de emi gratie van politieke gevange nen „voortgezet". Vrede een droom? Voor ons die geloven dat dialoog de enige methode is om conflicten op te lossen en tegenstellingen te overbruggen, voor ons is vrede geen droom maar een opdracht. Oscar Arias, president Costarica SPIRITUALITEITS- BEWEGING: DE GEEST IS IN ALLE LEVEN AMSTERDAM „De wetenschap is voor een groot gedeelte ingescha keld voor het produceren van wapens. Je hoeft geen intuïtief wonder kind te zijn om aan te voelen dat dat niet zou moeten. Maar het is wel zo en daaruit blijkt hoe groot de achterstand van de ontwikkeling van de gevoelsmatige kant van de mens is. Zou die kant wel zijn uitgebouwd, dan waren die wapens er he lemaal niet." Het is dus duidelijk dat het stimule ren van die kant van de mens hard nodig is, vindt Marianne-Renée Vrij- daghs van spiritueel fe ministisch centrum Ava lon in Amsterdam, dat zich sterk maakt voor de „intuïtieve ontwikkeling van vrouwen". Geen luxe probleem, meent zij maar harde noodzaak. „Als we veertig jaar geleden even ver met de wetenschap waren geweest als nu, waren wij en onze planeet er niet meer ge weest. De hele ontwikkeling moét veranderen." Aanleiding voor oprichting van Avalon was de constate ring dat ook binnen de regu liere spiritualiteitscentra (zo als De Kosmos in Amster dam), die zich eveneens rich ten op de zogenaamde vrou welijke kant van de mens, de mannen de boventoon voeren. „Cursussen door vrouwen uit sluitend voor vrouwen, wer den geweigerd", aldus Vrij- daghs, een van de drie vrou wen die het werk van Avalon dragen. „Ironisch genoeg, want het merendeel van de cursisten is vrouw". Eén be staand centrum heeft het sig naal van Avalon opgepakt en besloten een vrouwelijke me dewerker aan te trekken voor speciale vrouwencursussen. Tijdsbeweging Uitgangspunt in de spirituali- teitsbeweging is de verbon denheid met „de geest die in alle leven is", legt Vrijdaghs uit. „Alles wat bestaat heeft levenskracht, levensgeest in zich." Het doel is in contact te komen met „dat wezen van de dingen". „Door het erva ren van verbondenheid met alle vormen van leven veran dert ons denken en ons besef van verantwoordelijkheid ten aanzien van de ons omringen de natuur. De natuur is geen middel tot gebruik, maar le ven." Het uiteindelijke doel van de Marianne-Renee Vrijdaghs spiritualiteitsbeweging is door een nieuwe mens te komen tot een nieuwe tijd en wereld, ook wel 'Nieuwe Tijdsbewe ging' (New Age) genoemd. Een wereld waarin niet lan ger het intellect, het kennis vergaren en de techniek de boventoon voeren, zoals nu, maar waar een even grote plaats wordt ingeruimd voor creativiteit en intuïtieve ver mogens. Een wereld ook waar het goede van de verschillen de stromingen is samenge vloeid en niet langer sprake is van typische mannen of vrou wen, maar waar „het inner lijk evenwicht van de mens beter is uitgebalanceerd". De ontwikkeling naar een Nieuwe Tijd is volgens Vrij daghs een „logische reactie op de ideologie van de huidige produktie- en consumptie maatschappij en haar gods dienst". De feministische spi ritualiteit is op haar beurt weer een voortvloeisel van die Nieuwe Tijdsgedachte. „We moeten op tijd bij die hele ontwikkeling van de Nieuwe Tijd zijn om ervoor te zorgen dat die een juiste koers blijft varen en niet vastloopt in die man-vrouw-tegenstel ling, zoals dreigt te gebeuren." Gekozen werd de naam Ava lon, omdat deze sterk verbon den is met zowel vrouwen en als spiritualiteit. In de legende van koning Arthur en zijn ridders van de Ronde Tafel was Avalon een mysterieus eiland, zetel van priesteressen en alleen zichtbaar voor uit verkorenen. Ooit was er bo vendien een mysterieschool in het plaatsje Avalon. In de Heksenbeweging betekent Avalon 'Appelland', het ge bied waar de mens na de dood naar toe gaat. Vrijdaghs: „Als je bezig bent met de feministi sche spiritualiteit sterven be paalde dingen van jezelf af. Maar je krijgt er nieuwe voor in de plaats. Welke dingen dat zijn is heel persoonlijk." Het centrum probeert vrou wen te stimuleren hun intuï tieve gevoelens te ontdekken door middel van allerhande cursussen. „Mensen hebben het recht die kant van zich zelf te ontdekken. Vroeger waren paranormale gaven van vooral vrouwen heel ge woon. Toen kwam het chris tendom met - behalve ook goede dingen - heksenver brandingen en de onderdruk king van de vrouw. Het moest die vrouwelijke macht breken om zelf de macht te kunnen overnemen. Alle natuurlijke eigenschappen zijn onder drukt", aldus Vrijdaghs. Nu de „stroming" van het chris tendom na tweeduizend jaar aan zijn eind begint te komen, eisen die oude begrippen hun plaats weer op." Symptoma tisch voor die laatste ontwik keling is het Veronica-pro- gramma 'Het zwarte gat'. Een wat „sensatie-achtig" pro gramma, maar de vragen die erin naar voren komen zijn volgens Vrijdaghs wel teke nend. Ongeveer 750 vrouwen - voornamelijk tussen de 20 en 40 jaar en met heel uiteenlo pende achtergronden - heb ben sinds de oprichting van Avalon deelgenomen aan cur sussen die die natuurlijke ei genschappen van de mens weer boven moeten brengen. Ze variëren van handlijnkun- de, hypnose en astrologie tot „helend theater", leven en "werken met dromen alsmede heksenspelen. In die laatste curusus kunnen vrouwen le ren van de „intense" manier waarop heksen de wereld om hen beleven, hun „lichaams- bewustzijn en hun rijke fanta siewereld". De heksenbeweging wordt door Vrijdaghs omschreven als „vreselijk leuk en gezel lig". Iedere maand wordt een „volle maans-bijeenkomst" gehouden. Vrijdaghs: „De maan is binnen de vrouwelij ke spiritualiteit het symbool van het gevoelsmatige en de emoties. In een jaar zijn twaalf of dertien manen, met hun eigen betekenis, afhanke lijk van het seizoen. De ritue len op een volle maansbijeen- komst worden daarop afge stemd. Vrouwen kunnen er op een creatieve manier in contact komen met zichzelf en zo intuïtieve krachten ont wikkelen." Binnen Avalon wordt niet met magie gewerkt, onder streept Vrijdaghs met nadruk. „Dat is een gebied waar je niet zo maar mag en moet in stappen. Ik heb er dan ook grote vraagtekens bij." Vooral zwarte magie kan sterk ego centrisch ziin en witte magie wil dan wel ten dienste staat van het grote geheel, „maar wie bepaalt wat goed is voor het groter geheel". Godinnenbeweging Avalon kan ook niet in een adem worden genoemd met de godinnenbeweging, aldus Vrijdaghs. In die beweging wordt teruggegrepen op de verering van de moedergodin uit oude culturen. „Het is wel goed je te identificeren met de eigenschappen van die godin nen. We hebben dan ook cur sussen in die richting. Maar we willen niet zover gaan dat we de hele kosmos vrouwelijk benoemen. De oorsprongs kracht, waar het leven uit is voortgekomen, is niet als mannelijk of vrouwelijk te benoemen, daarmee beperk je het. Het heeft beide principes in zich." In feministische kringen wordt nogal eens kritiek geuit op de feministische spirituali teitsbeweging; navelstaarderij vinden ze. De ware taak van de vrouwenbeweging ligt op straat: het bevechten van de rechtmatige positie van vrou wen. Vrijdaghs: „Als je de hele tijd aan het knokken bent, wordt de innerlijke kracht van vrouwen onvol doende ontwikkeld. De ont plooiing tot volledig mens zijn heeft alles te maken met het lqren begrijpen van allerlei van onder meer communisme, racisme en seksisme. Als je dergelijke dingen begrijpt zul je er niet aan medoen en ze zeker niet in stand houden. Maar het creëren van een maatschappij met goede mo gelijkheden voor vrouwen be tekent nog niet dat de waar den daarin direct overeenko- Aanval van Buthelezi op aartsbisschop Tutu DURBAN Zoeloeleider Buthelezi heeft gisteren een felle aanval gelan ceerd op aartsbisschop Tutu. De twee zwarte leiders wa ren bijeen gekomen in een poging een einde te maken aan de bloedige gevechten in de townships bij Pieter- maritzburg tussen aanhan gers van Buthelezi's Inkat- ha-beweging en sympathi santen van het Verenigde Democratische Front UDF. Buthelezi beschuldigde de kerk van het gedogen van geweld en vroeg zich af of Tutu zich wel onpartijdig genoeg opstelt. De leiders verschillen van mening over hoe de apartheid het beste kan worden bestreden. Tutu steunt sancties en de terug trekking van investeringen; Buthelezi keurt deze stand punten af. BRUSSEL Het bestuur van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) heeft bij de Belgische artsenorde een klacht ingediend tegen dr. A. Wynen, algemeen secretaris van de World Medical Associa tion (WMA), die zich fel tegen euthanasie keert. De Neder landse artsenorganisatie KNMG is al jaren geen lid meer van de WMA. Wynen had op een conferentie in Brussel over euthanasie die donderdag door drs. L. P. Dorenbos, directeur van de evange lische organisatie Rainbow, was georganiseerd, gezegd dat de Nederlandse afvaardiging van de Permanente Commissie van Artsen bij de Europese Gemeenschap onder grote druk staat van de overige elf partners. Zij zouden het geen van allen eens zijn met het euthanasiestandpunt van Nederland. Ook de voorzitter van de Europese Unie van Christen-Demo cratische Vrouwen en lid van het Europees Parlement, Con- cepcio Ferrer, keerde zich tegen het Nederlandse euthana siestandpunt. Zij kondigde aan een voorstel bij het Europees Parlement in te dienen waarin euthanasie wordt afgekeurd. Wynen sprak over een bijna totale isolatie van de Nederland se artsen. Volgens Wynen hebben de Nederlandse artsen een code verbroken door hun collega's in de wereld niet te con sulteren alvorens het plegen van euthanasie „in hun taken pakket op te nemen". De KNMG meldde gisteren dat de voorzitter en de secretaris generaal van de Permanente Commissie van Artsen bij de EG hun spijt hebben betuigd over de uitlatingen van Wynen. Ze hebben zich gedistantieerd van de inhoudelijk en procedureel onjuiste handelwijze van Wynen, aldus de KNMG. Wynen maakt deel uit van de Belgische delegatie in de per manente commissie. Nederland en de Scandinavische landen zijn in 1979 uit de WMA getreden en Engeland enkele jaren later. Dat gebeurde omdat de drie machtigste landen die samen qua stemmenaan- tal de meerderheid vormen, de Verenigde Staten, de Bonds republiek en Japan, zich niets aantrokken van andersluiden de opvattingen. In dienst van de vrede Hannes de Graaf (prof. dr. J. de Graaf) is voor de betrok kenen bij het kerkelijk vre deswerk een bekende en vaak ook geleifde naam. Deze hervormde theoloog ethicus heeft gedurende lan ge tijd velen geinspireerd tot de strijd voor een christelijk* getuigenis voor vrede en ge rechtigheid. De keuzen die De Graaf daarbij maakte, brachten hem bij de bewe ging Kerk en Vrede. Na zijn afscheid als hoogleraar (1976) bleef hij actief in „Kerk en Vrede" en uit die kring kwam het initiatief om, ter gelegenheid van zijn vijfen zeventigste veijaardag een bundel samen te stellen: In dienst van de vrede. Hierin wordt een schets gegeven van de betrokkenheid op de kerkelijke vredesbeweging, vooral aan de hand van door De Graaf zelf geschreven ar tikelen, commentaren etc. Uitgave Kok. Prijs 34,50. Ruth Het bijbelboek Ruth is klein en onopvallend, maar de schoonheid en de betekenis ervan zijn groot. Ds. K. Wel bedacht schreef daarover een boekje: Ruth, portret in mini atuur. Het probeert de ge beurtenissen van toen in hun betekenis te schetsen, daar mee een brug slaand naar het leven van nu. Uitgave Kok, prijs 11,90 De preek, een verhaal op zich De betekenis van het verhaal voor de preek, dat is het on derwerp van het themanum mer van Praktische Theolo gie (1987/11). Aan de hand van onder meer een preek van en een interview met de Amsterdamse ds. Nico ter Linden wordt gekeken naar gebruik, betekenis en effect van het verhalende in de preek. Het themanummer is weliswaar toegeschreven op pastores, maar oom onder wijsmensen en anderen die al of niet professioneel met het Verhaal bezig zijn, kunnen er hun voordeel mee doen. „Preken: een verhaal op zich" is een uitgave van Waanders in Zwolle; de prijs is 17,50. Nederlands Hervormde Kerk Beroepen te Spljkenisse: (toezeg ging) C.T. Mataheru te Duiven- drecht. Beroepen te Moerkapelle: J.P. Nap te Huizen. Beroepen te Woerden: S. Janse te Vriezenveen. Gereformeerde Kerken Aangenomen naar Gorkum: L.J. Wolthuis, die hulpdiensten verricht In Den Haag-Escamp (parttime) wo nende te Heemstede. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt Beroepen te Ulrum: drs. A.K. Ver- bree, kandidaat te Aduard. Spaanse problemen Voor de meeste Nederlanders is Spanje een zonnige n kantiebestemming, het land van de voetbalclubs Barcelj en Real Madrid en de thuishaven van Sint Nicolaas. Wej Nederlanders zijn zich er echter van bewust dat zich aai\ Westeuropese zuidflank een economische mogendheid l formaat aan het ontwikkelen is. Sinds het land enkele ja) geleden lid werd van de Europese Gemeenschap is het si je behoorlijk voor de wind gegaan. Onder leiding van de{ cialistische premier Felipe Gonzalez die vijf jaar geleden 8 I de macht kwam, is op velerlei terrein met grote stappenl stand genomen van het Spanje uit de Franco-tijd. De viering van het eerste lustrum van het socialistis bewind in Spanje wordt echter overschaduwd door de blemen waarmee de partij van premier Gonzalez zich g€ fronteerd ziet. Onlangs gaven twee hoge vakbondsleid hun parlementszetel op, uit onvrede over het beleid va4 socialistische partij. Jarenlang heeft de vakbond conces gedaan aan de regering, omdat het beleid werd vertaalc meer economische groei. Maar nu de werkloosheid des danks hoog blijft en de ontevredenheid onder de bevolk groeit, is voor de vakbonden de maat vol. Het vertrek beide parlementsleden kan daarom worden gezien als i breuk tussen de meer pragmatische socialisten, onder 1 Gonzalez, en de meer traditionele achterban. Zo'N ideologische breuk binnen de partij lijkt de prijst worden die premier Gonzalez moet betalen voor zijn stret| Spanje binnen enkele jaren tot een volwaardige Europ» partner te maken. Dat streven bracht de regering ertoe l paalde ideeën overboord te zetten waaraan zij juist haar si ces te danken heeft gehad, zoals de sociale dialoog en l verzet tegen de NAVO. De economische resultaten vanj voorbije jaren, maar ook de voortdurende dreiging van geweld van de Baskische afscheidingsbeweging ETA, hebl|] de onvrede lange tijd kunnen maskeren. Maar de breuk 13 de vakbonden zou er toe kunnen leiden, dat de spanning) die ook op andere terreinen leven nu eveneens naar de <j pervlakte komen. Bij recente verkiezingen is de aanhang van de socialist met sprongen achteruit gegaan. Stakingen van artsen, boer|' en studenten zijn. nog maar een bescheiden voorbeeld van f sociale onrust die Spanje te wachten kan staan. Ook is geb ken dat premier Felipe Gonzalez, die lang werd gezien j iemand die boven het politiek gekonkel en geruzie stonÉ niet meer onkwetsbaar is. Zijn charisma heeft een serieiK deuk opgelopen. Tegelijk is hij echter de aangewezen ml om zijn partij te beschermen tegen haar voornaamste vijaiT machtsslijtage. De komende maanden zullen uitwijzen Gonzalez die klus kan klaren. Intussen was het voor Spaanse socialisten een verjaardag zonder feest. w Veel bewolking DE BILT (KNMI) De mist, die vanochtend plaatselijk in het zuiden van het land aan wezig is, trekt geleidelijk op. De zuidelijke provincies krij gen vanmiddag zelfs mogelijk af en toe zon te zien, maar in verreweg het grootste deel van ons land is het een bewolkte dag. Het blijft vandaag droog. Daarbij wordt het vanmiddag ongeveer 9 graden en de zuid westelijke wind is zwak tot matig, kracht 2 3. Een hoge- drukgebied dat voor dit rusti ge, maar bewolkte weer ver antwoordelijk is trekt lang zaam in zuidoostelijke richting weg. Morgen is er opnieuw veel bewolking en kan er in het westen van het land zelfs af en toe regen vallen. De middagtemperatuur is onge veer 10 graden en er is een matige zuidwesten wind, kracht 3. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, medegedeeld door het KNMI, geldig voor morgen en maandag: Zuid-Scandinavië en Denemarken. Veel bewolking en af en toe lichte regen. Middagtemperatuur ongeveer 5 graden. Benelux: Veel bewolking en vrijwel overal droog. Middagtemperatuur on geveer 9 graden. Britse-Eilanden: Veel bewolking en vooral zondag af en toe regen. Mid dagtemperatuur rond 9 graden. Frankrijk: In het westen veel bewol king en af en toe regen, in het oosten en zuiden ook af en toe zon. Middag temperatuur van 10 graden in noorden tot 17 in het zuiden Spanje en Portugal: Wisselend wolkt en vooral maandag plaats regen. Middagtemperatuur var graden in het noorden tot 20 grao in het zuiden.: Italië en Joegoslavische kust Zorg ge perioden en droog. Middagtem ratuur van 12 graden in het tot 20 graden in het zuiden. r Alpengebied: Overwegend zonnig droog. Middagtemperatuur in de len ongeveer 9 graden.Nul graild celsius nivo dalend naar omstret 2000 meter. I. rapporten 6 november 19 uu Max. temp sla Weer M' Barcelona Berlijn Budapest eteal VOEDSEL PROGRAMMA PHILIPPIJNEN voor kinderen in nood GIRO 100900 BEEKLAAN 414 - 2562 BJ - DEN HAAG TELEFOON 070-637940*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2