Mitterrand wist van
wapenexport naar Iran
„Sandinisten kunnen niet om
gesprek met Contra's heen"
NAVO: nadruk
op modernisering
na INF-akkoord
Miljoenen Iraniërs
op de been tegen VS
PRESIDENT ARIAS VAN COSTA RICA:
Uniek geschenk
voor nieuwe
Amro spaarders:
een beeldje van
Kees Verkade.
Bij een eerste inleg van f250- ontvangt
u deze fraaie replica!
Amro Bank I^IL
BUITENLAND
QeidócOowumt
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1987 PAGINA S
Thaise drugs
voor Amsterdam
onderschept
BANGKOK De Thaise douane
heeft op het vliegveld van Bang
kok zeshonderd kilo marihuana
onderschept, verpakt in vijftien
dozen met tinnen borden, die be
stemd waren voor verzending
naar Amsterdam. Volgens de
douane is die hoeveelheid in
Bangkok 200.000 dollar waard,
maar kan de opbrengst in Neder
land rond de zes miljoen dollar
liggen. Op hetzelfde vliegveld
werd vorige maand een zending
van zevenhonderd kilo marihua
na met bestemming Zuidafrika
onderschept.
TEHERAN Voorzitter Rafsanjani van het Iraanse parlement heeft
gisteren een „week van mobilisatie" afgekondigd „om de Amerikaanse
agressie in de Golf het hoofd te bieden". Hij sprak tijdens een demon
stratie in Teheran waar één miljoen Iraniërs ter herdenking van de
bestorming van de Amerikaanse ambassade in 1979 „Dood aan Ameri
ka" en „De Perzische Golf is Reagans kerkhof". Ook in de andere gro
te steden in Iran werd door vele honderdduizenden mensen gedemon
streerd.
De Iraanse televisie toonde beelden van overvolle straten in Teheran,
waar de demonstranten in optocht vanaf de vroegere Amerikaanse am
bassade naar het Azadi-plein trokken in het westen van de stad. Zij
kregen gezelschap van president Ali Khamenei, premier Hussein Mu-
savi en andere leiders die de Iraniërs aanspoorden 4 november te ma
ken tot „een dag waarop de VS moeten sidderen van angst". Gisteren
was tevens de dag dat in de islamitische wereld de geboortedag van
Mohammed wordt gevierd.
Chinese president
naar Cote d'Azur
PEKING De stokoude en zie
kelijke president van de Chinese
Volksrepubliek, Li Xiannian, is
vandaag uit Peking vertrokken
voor wat tegelijkertijd zijn eerste
en laatste bezoek aan West-Euro
pa wordt.
Hij heeft enkele maanden gele
den al zijn aftreden aangekon
digd: hij is inmiddels uit het Cen
traal Comité verdwenen. Li, die
naar eigen zeggen 78 is maar vol
gens anderen 82, wordt vergezeld
door in totaal honderd personen,
onder wie zes artsen en verple
gers. De eeuwig in Mao-pak ge
stoken Li, begint zijn reis aan de
Franse Cóte d'Azur.
Buren van Reagan
tegen Star Wars
SANTA BARBARA De buren
van de Amerikaanse president
Reagan in diens vakantieverblijf
in Santa Barbara, Californië, heb
ben een beroep op hem gedaan
zijn plannen voor een afweersys
teem in de ruimte, het zogeheten
Star Wars op te geven. Bij een tus
sentijdse verkiezing spraken de in
woners van Santa Barbara zich
met een meerderheid van 67 pro
cent uit voor een voorstel om de
kernwapenarsenalen van de twee
supermachten drastisch terug te
dringen. Zij vinden ook in meer
derheid dat de VS bestaande wa
penverdragen moet blijven nale-
Tienduizenden
leden uit
Chinese partij
PEKING De Chinese
tische partij heeft gisteren bekend
gemaakt dat in de jaren 1982-1986
150.000 tegenstanders van politieke
hervormingen uit de partij zijn gezet
en dat ook in de toekomst met dit
zuiveringsbeleid wórdt voortgegaan.
Meer dan 650.000 leden werden voor
„afwijkingen van de rechte lijn" op
de vingers zijn getikt. De laatste
twee jaar is de campagne uitgebreid,
omdat de economische hervormin
gen corruptie en fraude in de hand
bleken te werken, evenals „kapita
listische neigingen", zoals het vragen
van woekerprijzen.
Vliegtuigen VS
beter beveiligd
WASHINGTON Vliegtuigen
van Amerikaanse maatschappijen
moeten binnen vier jaar zijn uitge
rust met speciale apparatuur die de
kans op botsingen in de lucht ver
kleint. Dat is gisteren bij wet gere
geld. De apparatuur, een TCAS-2
bestaat uit een radarscherm, dat
aangeeft wanneer een toestel te
dichtbij komt. De piloot krijgt in
een dergelijk geval een hoorbaar
sein om uit te wijken. In de eersté
negen maanden van dit jaar heb
ben zich in de Verenigde Staten
857 „bijna-botsingen" voorgedaan
in het overvolle luchtruim. Een
kwart daarvan kwam op rekening
van lijntoestellen.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Het Franse
publiek, dat in het kader
van de aanstaande ver
kiezingen bijna dagelijks
kan smullen van nieuwe
politieke schandalen,
heeft gisteren waar voor
zijn geld gekregen. Het
dagblad Le Figaro publi
ceerde de bijna integrale
tekst van een uiterst ge
heim rapport over illega
le Franse wapenleveran
ties aan Iran. President
Mitterrand zélf zou blij
kens dit rapport al sinds
mei 1984 van deze leve
ranties op de hoogte zijn
geweest, evenals de
voormalige socialistische
minister van Defensie
Charles Hernu.
Het spraakmakende rapport
is geschreven door Jean-
Francois Barba, inspecteur-
generaal van de Franse
strijdkrachten. Afgaande op
wat inspecteur-generaal Bar
ba meldt aan de huidige De
fensie-minister Andre Gi-
raud, zijn tijdens de regeerpe
riode van de socialistische
premiers Mauroy en Fabius
450.000 artillerie-granaten
aan Iran geleverd. Dat bleek
mogelijk ondanks een wa
penboycot. Mitterrand en
Hernu waren van de gang
van zaken op de hoogte ge
steld door admiraal Lacoste,
het toenmalige hoofd van de
geheime dienst DGSE. Des
ondanks zou het tot begin
1986 duren eêr er een einde
kwam aan de leveranties en
een klacht tegen Luchaire
werd ingediend door Hernus
opvolger, Paul Quiles.
De directeur van Luchaire
geeft toe dat voor het wapen
tuig exportvergunningen wa
ren verkregen naar onder
andere Ecuador, Brazilië,
Joegoslavië en Thailand,
maar dat de werkelijke be
stemming de Iraanse haven
Bandar-Abbas was. Luchaire
zou de Iraanse order hebben
aangenomen vanwege grote
financiële moeilijkheden en
omdat Teheran iri baar geld
betaalde.
In tegenstelling tot eerdere
berichten in de Franse pers is
rapporteur Barba voorzichtig
waar het gaat om beschuldi
gingen dat door Luchaire uit
gekeerde 33 miljoen gulden
provisie rechtstreeks terecht
zou zijn gekomen in de kas
van de socialistische partij.
Bewijzen hiervoor zijn in zijn
rapport niet te vinden. Intus
sen hebben allen in het rap
port Barba genoemde perso
nen met klem ontkend iets
met de zaak te maken te heb
ben. Opvallend is dat het
Elysee tot nu toe niet heeft
gereageerd. Volgens minister
Giraud is de zaak nu in
hanbden van de Franse justi
tie.
Zaterdag 7 november is
de datum waarop het
vredesakkoord voor Mid
den-Amerika in werking
zou moeten treden. Costa
Rica, Honduras, Guate
mala, Nicaragua en El
Salvador zouden moeten
laten zien hoever ze zijn
met hun toezeggingen in
zake democratisering en
een staakt-het-vuren.
Maar inmiddels is duide
lijk dat die termijn nie(
gehaald wordt. Het ulti
matum voor het vredes
plan zal daarom verscho
ven worden naar januari.
Onze verslaggevèr Jo
Cortenraedt reisde on
langs met minister van
ontwikkelingssamen wer
king Bukman door Mid-
den-Amerika en consta
teerde dat de hoop op
vrede na tientallen jaren
van geweld overal voel
baar is. Maar voorlopig
ook nog Piet veel meer
dan dat.
GUATEMALA-STAD
Tijdens een bijeenkomst
in Guatemala-stad hangt
het colbertje van presi
dent Vinicio Cerezo van
Guatemala wat open. Nog
juist is de kolf te zien van
het pistool dat de Guate
malteekse leider altijd bij
zich draagt. Geen beter
bewijs dat de vredesver-
wachtingen niet hoog ge
spannen zijn. In het be
scheiden huis van Oscar
Arias, president van Costa
Rica, is de sfeer veel meer
ontspannen. Weliswaar
staat er politie voor de
deur, maar binnen is het
een gezellige warboel.
Kinderen rennen in korte
broek over de gang, enke
le huisvrienden staan in
hemdsmouwen en spijker
broek rustig te keuvelen.
De president zelf is ook al heel
gewoontjes gekleed. Een be
minnelijk man, die rustig for
muleert. „Si, si", antwoordt hij
meteen als zijn vrouw hem
naar de keuken roept. Hij ver
ontschuldigt zich voor een mo
ment met een gebaar van: ik
heb ook een gezin. Ondanks
alle huiseliikheid maakt Oscar
Straatbeeld in Managua, Nicaragua. Op het grote bord staat te lezen dat In Managua duizenden reservisten zich voorbereiden om
de invasie van de „yankees" af te slaan. Ironisch genoeg staan langs dezelfde weg grote borden die de Nicaraguanen opwekken
Coca-Cola en Pepsi-Cola te drin ken.
Arias een vermoeide en som
bere indruk. „Ik blijf optimis
tisch, ik heb geen andere keus.
Maar tot nu toe zijn de resulta
ten nog erg mager".
De vijf landen van Midden-
Amerika hebben >zich gebon
den aan een staakt-het-vuren,
algehele amnestie voor politie
ke gevangenen, volledige pers-
jheid, terugkeer van vluch-
daden is er een
wereld van verschil. Zeker in
Midden-Amerika. Arias is
vooral somber over de vredes
wil van Nicaragua.
„President Ortega heeft tot nu
toe wel een aantal punten van
het akkoord vervuld, maar zo
lang hij weigert te praten met
de Contra's, wordt het vredes
plan geblokkeerd. Volgens het
akkoord hoeven ze niet met de
Contra-rebellen te praten.
Maar hoe wil je zonder overleg
tot een staakt-het-vuren ko
men? En daartoe heeft de Ni
caraguaanse regering zich wel
verplicht". Arias is overigens
niet alleen kritisch ten opzich
te van Nicaragua. Ook tegen
over de Verenigde Staten
neemt hij hoe langer hoe meer
een onafhankelijke houdinp
in. Dat kan hij ook wat ge
makkelijker doen, nu hij door
de toekenning van de Nobel
prijs voor de vrede een gewel
dige steun in de rug heeft ge
kregen. „De VS kunnen zich
niet langer permitteren niet
mee te werken aan het vredes
proces".
foto: guy van grinsven
digd voor een open gesprek, een lid van de onafhankelijke
maar dat weigert de regering- commissie voor de mensen-
Reagan". rechten, Herbert Anaya, door
Ortega's bewgingsruimte ,is onbekenden doodgeschoten,
overigens niet zo groot. Het Volgens aartsbisschop Rivera
volk mort over de slechte eco- Y Damas van San Salvador
nomische toestand. De strijd was de moord het werk van
tegen de Contra's en de geza- rechtse doodseskaders. „De
menlijke haat tegen de „yan- laatste weken is het geweld in
kees" is nog een bindende fac- El Salvador weer enorm toe
tor. Als de regering nu open- genomen. Door het akkoord
lijk met de rebellen zou gaan was de hoop gegroeid op
praten, dan zou het laatste res- vrede. Ik heb me beschikbaar
tje geloofwaardigheid van de gesteld als bemiddelaar, en we
Sandinisten verloren gaan. hebben ook al enkele gesprek-
Toch achten diplomatieke ken gevoerd. Maar verschillen
waarnemers in het gebied de zijn enorm groot, en de toena-
kans groot dat de Sandinisten' dering minimaal. Beide partij-
uiteindelijk de bemiddeling en zullen flexibeler moeten
i, die maar met zullen accepteren van de worden, ook de regering", al-
glimlach op de aartsbisschop van Managua, dus de aartsbisschop, die zijn
Bewegingsruimte
Managua, Nicaragua. Presi
dent Daniël Ortega, die er nog
altijd uitziet als een guerrilla
leider, komt aanrijden in een
Amerikaanse jeep. Een op het
eerste gezicht wat verlegen,
gedrongen
moeite ee
mond kan toveren. Met
tone stem geeft hij snel zijn
mening. Omgaan met publici
teit is niet zijn sterkste kant.
De Sandinisten hebben een
aantal beloftes van het vredes
plan ingelost. Maar recht
streekse onderhandelingen
met de Contra's blijft hij afwij
zen. „Zolang de Amerikanen
doorgaan met de agressie te
gen ons volk, kunnen wij de
kardinaal Obando Y Bravo.
Vooruitgang?
De vooruitgang die hij in Nica
ragua niet zag, bespeurde
oorlog niet beëindigen", aldus cratische collega'
hoop op vrede langzaam de
bodem in ziet slaan.
Vrede in Midden-Amerika op
7 november? President Oscar
Arias houdt een slag om de
arm. „Je moet natuurlijk een
streefdatum bepalen om de
nister Bukman tijdens zijn druk op de ketel te houden,
rondreis wel in El Salvador. Maar het is geen ramp als er
Heeft de minister zich hierbij wat vertraging optreedt. Op 5.
laten (mis)leiden door het feit januari komen de presidenten
J~j dit land christen-demo- weer bijeen. Zolang
het gepraat wordt. Dan is er ten-
Fossiel van
grootste vogel
aller tijden
Een medewerker van het
Smithsonian wetenschap
pelijk instituut in Washing
ton bekijkt een deel van
het skelet van de grootste
vogel, die ooit op aarde
leefde. Het gaat om een
soort van de Pseudodon-
tornithidae, de fossiele fa
milie van watervogels in de
orde van pelikanen. Het
vrijwel complete fossiel,
werd twee jaar geleden na
bij Charleston gevonden.
De vogel had een vleugel
spanwijdte van 5,40 meter;
de kaak was bezet met
tandvormige uitsteeksels.
Deze voorouder van onze
pelikaan leefde tot onge
veer dertig miljoen jaar ge
leden en volgens deskun
digen heeft hij circa veertig
miljoen jaar onze aarde
bevolkt. Het dier kon al
leen bij voldoende wind
vliegen. foto: ap
14.00 en 15.00 i
122248 en uw krant wo
de avond nabezorgd.
(Vervolg van de voorpagina)
MONTEREY „De
NAVO ziet het aanstaande
INF-akkoord als een groot
politiek succes voor het
bondgenootschap. Maar
het is niet de eerste stap
naar de denuclearisering
van West-Europa of het
bondgenootschap. De nu
cleaire afschrikking moet
bij de tijd en geloofwaar
dig blijven".
Met die korte samenvatting
van het slotcommuniqué gaf
de secretaris-generaal van de
NAVO, lord Carrington, gis
teren in Monterey, Califor
nië de resultaten weer van
de 42e vergadering van de
Navo Nuclear Planning
Group. Onmiddellijk nadat
firesident Reagan en partij-
eider Gorbatsjov de over
eenkomst over de verwijde
ring van de middellange af
standsraketten hebben gete
kend, zullen de NAVO-lan-
den zich beraden over verde
re stappen.
Een van die verdere stappen
zal zijn het moderniseren
van de resterende arsenalen
kernwapens, om de atoomaf
schrikking in stand te hou
den. Ook de conventionele
verdedigingskracht moet op
een hoger peil worden ge
bracht. Lord Carrington be
nadrukte echter dat „de
maatregelen die wij voor
ogen hebben op geen enkele
manier afbreuk zullen doen
aan een INF-akkoord".
In het slotcommuniqué van
Monterey wordt dit keer
niets gezegd over president
Reagans „Star Wars"-plan-
nen, officieel het „Strategi
sche Defensie Initiatief"
(SDI) geheten. Volgens con
ferentiekringen hebben mi
nister Weinberger en de di
recteur van het SDI-project,
generaal Abrahamson, zich
beperkt tot uiteenzettingen
over de volgens hen onver
wacht snelle vorderingen bij
het onderzoek. Aan SDI is
geen aparte discussie gewijd.
Reagan
Volgens president Reagan zal
het akkoord dat hij volgende
maand hoopt te onderteke-
Volgend jaar
NAVO-top in
Scheveningen
MONTEREY In okto-
ber volgend jaar zal in
het Europa Hotel in
Scheveningen een bij
eenkomst van de Nu
cleair Planning Group
van de NAVO worden
gehouden. Deze groep
kwam de afgelopen da
gen bijeen in het Califor-
nische Monterey. Het
perscentrum komt in het
Kurhaus Hotel. De NPG
bestaat uit de ministers
van defensie van de
NAVO-landen die deel
nemen aan de militaire
samenwerking binnen
het bondgenootschap
alle zestien staten behal
ve Frankrijk. In de NPG
wordt de nucleaire stra
tegie van de NAVO be
sproken.
ken de Amerikaanse banden
met Europa eerder verster
ken dan verzwakken. In een
televisietoespraak gericht op
de Europese bondgenoten zei
Reagan gisteren: „Jullie kun
nen er zeker van zijn dat alle
overeenkomsten die ik teken
realistisch zijn en goed voor
de belangen op lange termijn
van alle bondgenoten. An
ders wordt er niets gete
kend".
Volgens Reagan is het nu
voorgestelde akkoord „een
grote eerste stap op weg naar
een belangrijker doel, de be
perking van de strategische
Dewapening met vijftig pro
cent en de reductie van con
ventionele en chemische be
wapening in Europa".
Met zijn toespraak trachtte
Reagan, aldus waarnemers,
de vrees in West-Europa weg
te nemen dat het aanstaande
akkoord de alliantie tussen
de VS en de Europese bond
genoten zal ondermijnen. De
Amerikaanse nucleaire
macht zal het continent blij
ven verdedigen, zo verklaar
de de Amerikaanse presi
dent. Reagan waarschuwde
echter voor „zwakte, kwest-
baarheid en wensdromen die
ongedaan kunnen maken
wat standvastigheid heeft be
reikt".
(ADVERTENTIE)
