„Ouderen moeten weer gespreks
partner voor jongeren worden"
Abraham Kuyper schree en bleef
SieidóeQowumt
GEESTELIIK LEVEN/OPINIE
kerk
wereld
beroepingen
Lubbers: Katholieke
omroep en onderwijs
uitdaging toekomst
Mgr. Van Elswijk overleden
weer
E&idaeSouqgtti
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1987 PAGINA 21
Grote protestantse kerk in VS besluit tot boycot Shell
CHICAGO Leden van de Verenigde Kerk van Christus in
de Verenigde Staten zijn door het bestuur van hun kerk opge
roepen geen produkten van de oliemaatschappij Shell meer te
kopen, zolang de onderneming weigert zich terug te trekken
uit Zuidafrika. De 1,7 miljoen leden tellende kerk is de eerste
grote protestantse kerk in de VS die zich aansluit bij de inter
nationale boycot van Shell. Volgens het bestuur van de kerk
houdt Shell het „dodelijke apartheidsregime" gaande. „Het le
veren van benzine aan de Zuidafrikaanse politie leidt tot inval
len in de zwarte woonsteden en militaire onderdrukking in
Namibia."
Falwell geen voorzitter Moral Majority meer
WASHINGTON De Amerikaanse televisiepredikant Jerry
Falwell (54), die (met geld) heeft bijgedragen aan de overwin
ning van Ronald Reagan bij de presidentsverkiezingen wil zich
uit de politiek terugtrekken en zich op zijn werk als predikant
concentreren. Hij is afgetreden als voorzitter van de door hem
opgerichte Moral Majority. De zakenman Jerry Nims die al
lange tijd bij het werk van de beweging is betrokken, wordt
zijn opvolger. „Ik zal nooit meer voor een kandidaat campagne
voeren zoals ik dat voor Ronald Reagan heb gedaan", aldus
Falwell. De „religieuze rechtsen" hebben bij de presidentsver
kiezingen van 1980 en 1984 Reagan krachtig gesteund en libe
rale politici met (omstreden) middelen bestreden.
Geen ogen zien zo
scherp als de ogen van
de haat.
George Stillman Hillard
Deken Bijl
(Tilburg)
herbenoemd
DEN BOSCH Bisschop
J.G. ter Schure van Den
Bosch heeft L.G.J. Bijl her
benoemd als deken van het
dekenaat Tilburg-Goirle. De
bisschop heeft vastgesteld dat
<ie deken geen lid meer is
van het bestuur van de Ma-
riënburgvereniging en ook
geen deel uitmaakt van de
Acht Meibeweging.
Bijl behoorde vier jaar gele
den tot de oprichters van de
Mariënburgvereniging, die
pleit voor voortzetting van de
vernieuwing in de RK Kerk.
De benoeming van mgr. Ter
Schure tot bisschop van Den
Bosch veroordeelde hij deze
benoeming als „een overval".
Hij wees erop dat de benoe
ming volstrekt voorbijging
aan de opvatting van een
groot aantal priesters en gelo
vigen dat zij samen met de
bisschop het kerk-zijn vorm
kunnen geven.
„We gaan weer terug naar de
tijd dat alleen de bisschop het
beleid bepaalde", aldus Bijl
ruim twee jaar geleden.
Volgens het bisdom heeft Bijl
in de gesprekken met het
bisdom laten weten graag
dienstbaar te blijven aan het
dekenaat Tilburg-Goirle „in
de geest van de kerk, zoals
verwoord in met name het
vernieuwde kerkelijk recht".
Hij wil achter de leiding van
de kerk staan en aanvaardt
volledig de vigerende ker
korde. Voorts heeft Bijl zich
bereid getoond actief de li
turgie te bevorderen, in over
eenstemming met de officiële
liturgische boeken en de ker
kelijke richtlijnen. Mgr. Ter
Schure en zijn staf tonen
waardering voor de „con
structieve wijze" waarop de
problemen rond de herbe
noeming van Bijl zijn bespro
ken en opgelost.
EKD eist
gerichte steun
voor langdurig
werklozen
BERLIJN De Evangeli-
sche Kerk in Duitsland
(EKD) vindt gerichte steun
aan langdurig werklozen
„dringend vereist". De kerk
roept in een verklaring de
industrie, alsmede regering
-en parlement op te streven
naar een merkbare verbete
ring van de werkgelegen
heid. De EKD meent dat het
geld dat nu naar uitkeringen
gaat, moet worden gebruikt
om „produktieve arbeids
plaatsen" voor langdurig
werklozen te scheppen.
Volgens de kerk heeft het
huidige beleid om arbeids
plaatsen voor landurig werk
lozen te scheppen, onvol
doende resultaten opgele
verd.
De EKD meent dat de pro
blemen van de langdurige
werkloosheid tot nu toe is
verdrongen. Als geen uitweg
wordt gevonden, is zware
schade voor de betrokkenen,
hun sociale betrekkingen,
hun gezin, hun maatschappe
lijk bestaan en de economie
te vrezen.
Vicaris-generaal W.
Jacobs van Den Bosch
ereprelaat
DEN BOSCH Vicaris-ge-
neraal W.J. Jacobs van het
bisdom Den Bosch is door
paus Johannes Paulus II tot
ereprelaat benoemd. Jacobs
(59) is sinds eind 1985 vicaris-
generaal van Den Bosch.
Daarvoor was hij twaalf jaar
pastoor van de St. Ceciliapa-
rochie in Berkel-Enschot.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen: te Schoonrewoerd: J.
Beider, kandidaat te Randwijk; te
Uithuizermeeden: G.J. Gardenier,
kandidaat te Zwartemeer. Toegela
ten tot evangeliebediening: C.W.
Grefe. Duindoornstraat 263 9741
PP Groningen; M.A. Bos, Tsjerke-
greft 1 8771 SJ Nijland; R. Koop-
mans. Dorpsstraat 121 9699 PE
Vrlescheloo. Toegelaten tot evange
liebediening en beroepbaar: N.J.van
Rijswijk. Billitonstaat 32 9715 ET
Groningen.
Gereformeerd* Kerken vrijge
maakt
Beroepen te Zuidhorn: P.H. van der
Laan. evangelisatiepredikant te
Gent en verbonden aan de kerk van
Axel.
PROF. STALPERS OP JUBILERENDE KATHOLIEKE OUDERENBOND:
's-HERTOGENBOSCH
„Twintig procent van
de maatschappij bestaat
uit bejaarden, voor wie
geen waardering bestaat.
Een samenleving die zo
iets toelaat, noem ik ziek.
Er is in onze maatschap
pij helaas weinig vraag
naar wijsheid en relati
vering. Juist de ouderen
zouden daaraan kunnen
bijdragen".
Een geëmotioneerde pater
Raaymakers vertolkte giste
ren op het jubileum van de
Unie KBO (Katholieke Bon
den van Ouderen) met deze
stelling de mening van vele
aanwezigen op het symposi
um dat deze organisatie ter
gelegenheid van zijn vijfen
dertig jarig bestaan in het
Bossche Casino had georgani
seerd.
Hij hekelde het feit dat be
taalde arbeid en jeugdigheid
de enige trekken zijn die op
waardering kunnen rekenen.
De media spelen daar vol
gens hem en andere sprekers
gretig op in.
Het probleem dat daar direct
FOTO: DIJKSTRA
op aansluit is hoe de jongeren
bereikt kunnen worden.
Want jongeren en ouderen
trekken steeds vaker ge
scheiden op.
Volgens de cultuurpsycho
loog prof. J. Stalpers zullen
de ouderen welbewust het
gesprek met de jongeren
moeten aangaan. Daar is vol
gens hem grote behoefte aan.
Het veronderstelt wel dat ze
ook goed kunnen luisteren.
Alleen op die manier kunnen
ze hun ervaring aan anderen
overdragen. Stalpers: „Te
genwoordig hoor ik wel de
opmerking maken in de trant
van: er is geen tante Kee
meer, zo'n oudere dame die
je vroeger vaak aantrof in fa
milies, die alle tijd had om te
praten. Er is nu geen plaats
meer om te praten. Ouderen
die niet langer betaalde ar
beid hoeven te verrichten
kunnen zich daarvoor inzet
ten.
Vanuit de zaal werd ge
vraagd of de bonden zich
daarvoor nietkunnen inzet
ten om die gesprekvaardig-
heid te vergroten, maar een
goed antwoord kwam daar
niet op. In het met sprekers
en inleiders goed gevulde
symposium kwamen trou
wens de riiim vierhonderd
ouderen in de zaal zelf maar
mondjesmaat aan het woord.
Mondig waren zij wel, maar
zij kregen te weinig gelegen
heid zelf het woord te voe
ren. Er werd vanuit de zaal
vooral om concrete dingen
gevraagd.
Bestaansrecht
De organisatoren hadden met
dit symposium zich vooral
willen bezinnen over het be
staansrecht van een katholie
ke ouderenbond. Voorzitter
dr. G. L. van Eisen had zich
in zijn inleiding afgevraagd
of de (katholieke) vlag van
de organisatie de lading nog
wel dekte. Volgens hem is er
echter zeker plaats voor een
katholieke ouderenbond in
deze tijd, „mits die metter
daad in het vaandel voert het
bieden van steun, van be
moediging, van duidelijk
heid, van zicht op het evan
gelie als blijde, en niet als
angstwekkende, boodschap,
die uitzicht biedt aan de
Christus-gelovige." Volgens
Van Eisen is er ook meer dan
voldoende reden „de georga
niseerde en gerichte pasto
raal onder ouderen zeer ern
stig te nemen. Katholiciteit
dus niet als vlag maar
naar binnen toe, naar de le
den die in de verwarrende
geseculariseerde tijden niet
alleen behoefte hebben aan
materiële welvaart, maar
misschien vooral aan hand
reiking, aan perspectief in
een ontmoedigende kaalslag
om hen heen.'
Van Eisen stipte ook de ker
korganisatie aan „die vragen
oproept". Ook de Haarlemse
hulpbisschop dr. J. Lescrau-
waet, speciaal belast met de
ouderenzorg, evenals een an
dere inleider, de Brabantse
afdelingsvoorzitter W. Weij-
mans zinspeelden op de ver
scheurende polarisatie die
momenteel de katholieke
kerk teistert. Mgr. Lescrau-
waet meende dat de ouderen
een speciale taak hebben de
continuiteit van het geloof
der vaderente beklemtonen.
In de discussie werd ook dui
delijk dat sinds de unie in
1952 werd opgericht het
beeld va» de oudere ingrij
pend is veranderd. Er bestaat
niet langer een type oudere.
Er zijn ouderen die lang voor
hun pensioen werkloos zij,
vutters en steeds meer men
sen die een heel hoge leeftijd
bereiken. Speciale aandacht
werd vanuit de zaal gevraagd
voor de jongere ouderen die
buiten het arbeidsproces zijn
komen te staan. Voor hun
belangen zou meer opgeko
men moeten worden en de
toekomst van de KBO is van
die mensen afhankelijk, al
dus een opmerking vanuit de
zaal.
PAUL VAN VELTHOVEN
DEN BOSCH De ka
tholieke omroep en het
katholieke onderwijs zijn
geen rudimenten van
een gefossiliseerd verle
den. Integendeel, ze vor
men een uitdaging voor
de toekomst.
Dat zei minister-president
Lubbers woensdag in Den
Bosch waar hij de viering bij
woonde van het 75-jarig be
staan van de Hogeschool Ka
tholieke Leergangen.
Veel organisaties die zijn ge
baseerd op geloofsovertuiging
zijn de laatste decennia ver
dwenen. Het is niet toevallig,
betoogde Lubbers, dat de om
roep en het onderwijs daarop
een uitzondering vormen.
„Dat komt omdat daar de
kern ligt van de cultuurover
dracht. Tot op de dag van
vandaag doen de katholieke
radio en het katholieke on
derwijs geweldig goed werk,"
aldus Lubbers.
Onderwijs is een opgave, die
door elke generatie opnieuw
doordacht moet worden op
aspecten van de persoonlijke
ontplooiing, de- cultuurover
dracht en de voorbereiding
op het beroepsmatig functio
neren. Lubbers zei dankbaar
te zijn dat er de laatste tien
tallen jaren zo ontzettend
veel is gedaan in het onder
wijs. „De toegankelijkheid
van het onderwijs is ver
groot, het biedt meer gelijke
kansen. Er is ook een grote
worsteling geweest en nog
gaande om een goed even
wicht te vinden tussen alge
meen vormende aspecten
van het onderwijs en de be
roepsgerichte ondeedelen."
Lubbers noemde het een
triest makende factor dat het
onderwijs zich zo nadrukke
lijk ookmoet bezig houden
met financiële kwesties, met
bezuinigingen. De demografi
sche ontwikkelingen, waar
door het aantal leerlingen en
studenten een golfbeweging
vertoont „verruïneren het
onderwijs." Lubbers sprak in
dit verband van een gigan
tisch probleem.
De Katholieke Leergangen is
met 25.000 studenten en cur
sisten de grootste hbo/mbo-
instelling in Nederland. In 50
plaatsen wordt in 871 studie
richtingen onderwijs gege
ven.
VATIC A AN: KERKEN MOETEN
GEWUD KARAKTER BEWAREN
ROME De Vaticaanse commissie voor religieuze kunst pu
bliceert binnenkort een „handvest" waarin zij er krachtig
voor pleit dat voormalige kerken en kloosters zo worden ge
bruikt dat aan hun vroegere functie recht wordt gedaan. De
commissie heeft daarbij vooral hpt oog op Italië waar na 1870
zeer vele kerkelijke gebouwen werden geconfisceerd. Zo zijn
er in vroegere kerker* onder meer boksscholen, banken, hout
zagerijen, cafetaria's en supermarkten gevestigd. Op dit mo
ment gaat het vooral om de religieuze ordes en congregaties
die niet langer in staat zijn hun kloosters te onderhouden. Op
een of andere manier moet aan de oorspronkelijke functie
van kerken of kloosters herinnerd worden, aldus het Vati-
caan.
In 1979 werd
met een feeste
lijke manifesta
tie in Naaldwijk
herdacht dat
mgr. H. van Els-
wijk (midden op
de foto) vijfen
twintig jaar bis
schop was.
FOTO: SP
ROTTERDAM Mgr. Her-
manus van Elswijk, emeri
tus-bisschop van het bisdom
Morogoro in Tanzania, is
dinsdag in een ziekenhuis in
Den Haag overleden. Hij is
82 jaar geworden.
Van Elswijk, lid van de Con
gregatie van de Paters van
de H. Geest, werd in 1905 in
Naaldwijk geboren. In 1920
ging hij naar Baarle-Nassau
omdat hij graag broeder wil
de worden. Zijn overste
spoorde hem echter aan de
priesteropleiding te gaan vol
gen. Hij werd in 1933 priester
gewijd.
Zijn hart ging uit naar de
missie. Tot zijn grote vreugde
werd hij in 1934 benoemd
voor het vicariaat Bagamoyo
in de toenmalige Britse kolo
nie Tangayika. Daar werkte
hij tot 1947. Van 1947 tot 1950
woonde Van Elswijk in Ne
derland, waar hij econoom
was van het huis van de pa
ters van de H. Geest te Baar
le-Nassau. Zijn hart was ech
ter bij Afrika en de Afrika
nen. Nadat hij in 1950 in
Tangayika was teruggekeerd,
werd Van Elswijk in 1953 vi
caris-generaal van de vicaris
van Bagamoyo, mgr. Hil-
horst. Toen een jaar later Ba
gamoyo tot het bisdom Moro
goro werd verheven, werd
Van Elswijk er de eerste bis
schop. Hij wérd toen in zijn
geboorteplaats Naaldwijk tot
bisschop gewijd. Eind 1966
trad Van Elswijk af. Hij
keerdg vijf jaar later in Ne
derland terug en vestigde
zich in Hoek van Holland,
waar hij assisteerde in de pa
rochie aldaar. Sinds twee jaar
woonde hij in Poeldijk.
Van Elswijk wordt morgen
herdacht tijdens een eucha
ristieviering in de kerk van
de H. Adrianus in Naaldwijk.
De begrafenis heeft zaterdag
morgen plaats op het kloos
terkerkhof van de Paters van
de H. Geest in Gemert.
Wie schrijft, die blijft. Dat
gezegde gaat zeker op voor
Abraham Kuyper, wiens
honderdvijftigste geboorte
dag vorige week werd her
dacht. „Abraham de geweldi
ge" was een veelschrijver; er
is niemand die zich er op kan
beroepen al zijn werken
van lijvige boeken tot en met
hoofdartikelen in de Stan
daard van a tot z te heb
ben gelezen.
Dat Kuyper is gebleven,
blijkt uit de boeken over hem
die dezer dagen zijn versche
nen en die nog zullen ver
schijnen.
Daar is bijvoorbeeld het boek
van dr. G. Puchinger die met
zijn biografie (deel 1) over de
jonge Kuyper een nieuwe
trend in ons land zet: die van
de vertelbiografie, naar an-
gelsaksisch voorbeeld. Dus
geen dorre opsomming of be
schrijving, maar een verhaal
dat vertelt óver.
Of neem het geschrift van dr.
J. Stellingwerff „Kuyper en
VU". De titel geeft al aan dat
het hier gaat om Kuyper als
stichter van de Vrije Univer
siteit. Natuurlijk gaat het om
méér: de jonge Kuyper te be
ginnen bij zijn studententijd
in Leiden, Kuyper als ver
loofde van Jo Schaay, Kuy
per en Groen van Prinsterer
etc. Stellingwerff komt tot
interessante beschrijvingen
van Kuyper in het hoofdstuk
over „romantiek en calvinis
me". Kuyper blijkt tóch
dus ondanks zijn beredene
rend „theologisch gebouw"
een romanticus te zijn in
hart en nieren.
Van belang is voorts de start
van de reeks „Passage", over
de geschiedenis van het Ne
derlands protestantisme na
1800. Het eerste deel heet:
„Een land nog niet in kaart
gebracht". Het handelt over
diverse aspecten door di
verse auteurs van het pro
testants-christelijke leven in
de jaren 1880-1940. De redac
teur is dr. J. de Bruijn, hoofd
van het Historisch Documen
tatiecentrum voor het Neder
lands Protestantisme van de
Vrije Universiteit. Deze stel
de ook het tweede deel van
„Passage" samen, namelijk
de fotobiografie „Abraham
Kuyper - leven en werk in
beeld". Dit boek is tevens een
uitgebreide catalogus bij de
tentoonstelling die in Maas
sluis wordt gehouden (in ja
nuari: VU, Amsterdam).
Een ander boek dat door
meerdere auteurs werd ver
zorgd is „Abraham Kuyper,
zijn volksdeel, zijn invloed".
Onder meer prof. dr. H.E.S.
Woldring (Vrije Universiteit)
en drs. C.H.W. van den Berg
verzorgden een bijdrage.
Al deze publicaties vertellen
op eigen wijze op die intrige
rende man Abraham Kuy
per, die ondanks alle be
schrijvingen, kenmerkende
gebeurtenissen en wetens
waardigheden toch een mens
op afstand blijft.
Van belang is dat er toch ook
nuanceringen worden aange
bracht in het her en der be
staande vrij grove beeld van
hem. Bijvoorbeeld over „het
isolement" waarin Kuyper
zijn kracht zocht was niet ge
richt op de eigen groep als
zodanig, maar juist op de we
reld om de eigen groep heen.
Of over de tegenstand van
Kuyper tegen het „kinder
wetje" van Van Houten. Met
name de godsdienstsocioloog
dr. G. Dekker vraagt zich af
welke de betekenis van Kuy
per is voor onze tijd, toege
spitst op onder meer diens vi
sie op de verhouding kerk,
staat en maatschappij.
Kuyper blijft de mensen be
zighouden, tot en met de ge
nerale synode van de Gere
formeerde .Kerken, die hij
mee heeft helpen ontstaan.
Later deze maand komt daar
een rapport ter tafel waarin
Kuypers visie op kerk en sa
menleving wordt besproken
en „afgedaan" als verouderd.
Maar tegen die mening is
weerwerk te verwachten:
wellicht is er meer van Kuy
per te leren, bijvoorbeeld
over de secularisatie, dan we
denken. Zo blijft die „oude
Abraham" tot in onze jaren
actueel.
LÜTSEN KOOISTRA
DR. G. PUCHINGER:
Abraham Kuyper - de jon
ge Kuyper, uitgave Wever,
prijs ƒ37,50 DR. J. STEL
LINGWERF: Kuyper en de
VU, uitgave Kok, prijs
ƒ37,50. DR. J. DE BRUIJN
RED.: Een land nog niet in
kaart gebracht en DR. J
DE BRUIJN: Abraham
Kuyper leven en werk in
beeld. Passage-reeks, uitga-
e.a. red.: Abraham Kuyper,
zijn volksdeel, zijn invloed.
Uitgave Meinema, prijs
25,-.
Europa en het akkoord
EUROPA na het INF-akkoord is een van de belangrijkste»
gespreksonderwerpen geweest op de vergadering van del
NAVO-ministers van defensie, deze week in het Californij
sche Monterey. En ook al hebben de ministers niet het ach-P
terste van hun tong laten zien, de lijnen waarlangs de ge
sprekken zijn verlopen zijn vrij helder. Door de afschaffing
van de raketten voor de middellange afstand, zo is de rede-I
nering, wordt Europa nadrukkelijker dan ooit geconfron-1
teerd met de overmacht van het Oostblok op het terrein van
de conventionele wapens en de raketten voor de korte af-J
stand.
DEZE dreiging wordt groter als de Amerikanen ooit ernst
gaan maken met hun dreiging troepen terug te trekken uifc
Europa. Naarmate de regering-Reagan meer moet bezuinigenjj
op de defensie-uitgaven komt deze vorm van besparing
en daaraan verbonden de koppeling tussen de Amerikaanse?'
en de Europese veiligheid steeds nadrukkelijker in beeldL
Vooral omdat er in de VS een toenemend aantal mensen is,
dat vindt dat Europa te weinig doet aan de eigen defensiejj
Het INF-akkoord is volgens deze gedachtengang daaron
weliswaar politiek gewenst, maar op zichzelf geen echte bijT
drage tot een veiliger Europa. Daartegenover staat dan d£
opvatting dat het akkoord de veiligheid wèl vergroot en zelf^
de aanzet kan zijn tot een kern wapen vrij Europa.
Bij deze discussies over de gevolgen van het INF-akkoord1
moeten enige kanttekeningen worden gemaakt. Zo is hef-
idee dat met de afschaffing van deze raketten een belangrijk
deel van de nucleaire bedreiging teniet wordt gedaan onjuistkt
De kruisraketten, Pershings en SS-raketten vormen samerfle
nog geen drie procent van het totale arsenaal aan kernwa-P*
pens. Een kernwapenvrij Europa is daarom voor zoveff.
gewenst verre toekomstmuziek. Daarmee is geenszins ge-P,
zegd dat alle aandacht voor het in december te ondertekeneng
akkoord overtrokken is. Europa is bij een onverhoopt gewajie
pend conflict immers het voornaamste slagveld waar Ameri-pe
kanen en Russen tegenover elkaar komen te staan. Vanuit®11
dat licht bezien kan het INF-akkoord een aanzet zijn tot ver|e
dergaande wapenvermindering en daar moet het beleid dai^0
ook op gericht zijn.
De pogingen om dat bewapeningsniveau te verlagen vallen
voor wat betreft de NAVO in tweeën uiteen. Enerzijds zijnue
er de gesprekken tussen de Verenigde Staten en de Sovjetu-L
nie over een verdere vermindering van de strategische kern-fie
wapenarsenalen. Het is nog maar de vraag of beide supér-fr;
machten hierover volgend voorjaar een akkoord kunnen be-Pa
reiken, zolang president Reagan vasthoudt aan zijn SDI-prot^
gramma. Europa kijkt hierbij toe, zonder dat het veel in dëjr
melk heeft te brokkelen. Anderzijds zijn er de onderhandejjv
lingen over een verdere vermindering van de spanningen inVï
Europa, waar de Europese landen wèl hun zegje mogen doennn
Ook de Sovjetunie lijkt bereid hierover te praten. Van essen-ftr
tieel belang in dit verband, zo is vrij algemeen de mening, is^~
een vermindering van het conventionele overwicht van he^i
Oostblok. Bovendien moet de dreiging van de vele raketterjn
voor de korte afstand die in het Oosten op ons gericht staanjiil
ongedaan worden gemaakt. N
Zolang over deze problemen geen akkoorden zijn gesloüe
ten blijft het echter een probleem hoe de „gaten" te dichteiDc
die door het INF-verdrag in de Europese defensie vallen^"
Voor zover dat gewenst is, omdat al snel de indruk kan ont-®a'
staan dat gepoogd wordt het INF-akkoord te omzeilen. Me£j
name rond de klaarblijkelijk door de Amerikaanse ministe^£
Weinberger geopperde mogelijkheid om strategische raket-do
ten aan te wijzen als een soort Euroraketten hangt een verj~~
dachte geur.
Een van de genoemde mogelijkheden om eventuele „gatei
te dichten" is het doorvoeren van de modernisering van on
geveer vierduizend kernkoppen, waartoe de NAVO begin jat
ren tachtig heeft besloten. Daarbij komt onder meer hej
vraagstuk van de Nederlandse atoomtaken om de hoek kij
ken. Maar hoe valt zo'n modernisering van kernwapens poli
tiek te verkopen, als alle barometers op ontwapening staan'
Het toewijzen van met kruisraketten bewapende Ameri
kaanse onderzeeërs voor de bescherming van Europa zou d<
band binnen het bondgenootschap aanmerkelijk versterken
Maar zo'n oplossing zal in de VS waarschijnlijk op verze
stuiten.
DAARNAAST wordt aangedrongen op het versterken
de Europese conventionele defensie, bij voorkeur in het
der van de Westeuropese Unie, de Europese „poot" in d<
NAVO. Nog afgezien van het feit dat Europese militaire sa
menwerking slechts zeer aarzelend van de grond komt, rijs
ook hierbij de vraag of er in Nederland en andere Europesé
landen een politieke meerderheid is te vinden voor een -f- ii y
dit geval noodzakelijke forse verhoging van de defensie
uitgaven. En wat moet de rol worden van de Britse en Fran
se kernmachten, waarvan al vaststaat dat zij de komende ja
ren aanmerkelijk uitgebreid en gemoderniseerd gaar
worden? Sneller nog dan dat door het INF-akkoord een ge
neratie kernwapens van Europese bodem verdwijnt, rijzen-e^Dj
vragen rond de veiligheid van Europa.
n
Br
Rustig herfstweer
DE BILT (KNMI) Nog
steeds bepaalt een hogedruk-
gebied, waarvan het centrum
morgenmiddag boven ons land
ligt, het weer. Het blijft daar
om rustig herfstweer.
De komende nacht daalt de
temperatuur tot een graad of
vier, maar plaatselijk is vorst
aan de grond niet uitgesloten.
De temperatuur haalt morgen
middag een maximumwaarde
van ongeveer 10 graden. Er
staat daarbij een zwakke tot
matige wind, kracht 2 a 3, uit
uiteenlopende richtingen.
Ook na morgen komt er in het
weer niet veel verandering.
Naast wolkenvelden is er af en
toe zon en blijft het droog. Al
leen de lucht die dan aange
voerd wordt is droger en en
kele graden kouder.
Weersvooruitzichten voor diverse
Zuid-Skandinavië: Flinke opklarin
gen, In west-Noorwegen veel bewol
king, 4 tot 8 graden. Landinwaarts 's
pachts lichte vorst.
13 9 O aal
12 12 0.3