Residentie Orkest wil af van
begeleiding amateurkoren
Breuker „meets"
George Gershwin
Cure wandelt door
abstract landschap
Heinz
Wallberg met
Residentie-
Orkest in
Stads
gehoorzaal
Leiden
KUNST
CiidóeSoti/ianl
DONDERDAG S NOVEMBER 1987 PAGINA 16
lun'Ichi Hirokami
Dezielend dirigent
tel Gelder* Orkest met Nelson Prei-
je, piano. Woensdagavond, Philips-
':eal, Den Haag.
Jet tweede concert in de se-
;ie„Het Romantisch pianocon-
;ert" werd op basis van uitwis
seling, verzorgd door het Gel-
lers Orkest' onder leiding van
jastdirigent Jun'Ichi Hiroka
mi. Voorzover na te gaan was
iet de eerste keer dat dit or
kest zich hier presenteerde,
-let laat-romantische program-
na met het voorspel van
'.Hansel und Gretel" van
Jumperdinck, het Tweede Pi
anoconcert in Bes van Brahms
*n de negende Symfonie van
«Dvorak vroeg om een groot
•rkest, reden om bij de strij-
iere, met name bij de violen,
?en beroep te doen op een aan-
jal part-timers. Dat is natuur-
jijk nooit erg bevorderlijk om-
lat juist in het gevoelige strij-
tersblok het opbouwen van
;nige klankcultuur een kwes
tie van veel tijd is. In deze
loek zat dan ook de zwakte
('an het orkest, dat zich verder
/ooral voor wat betreft zijn
/toper-en houtblazers zeer
Joed presenteerde. Daar moet
Ie bezielende en zeer gedetail
leerde direktie van Hirokami
'tok zeker een grote rol bij
'ïebben gespeeld. Gedreven en
'eer expressief dirigeerde hij
•bet zijn hele lichaam dat van
iruin tot teen de emoties en
ie ritmische beweging van de
muziek uitdroeg. Het meest
ceslaagd klonk de 9e Symfonie
an Dvorak en daarvan vooral
(ie fraai uitgewogen langzame
jelen.
/elson Freire is een indruk
wekkend pianist die een zo
jreed en heroische opgebouw
de pianopartij als in Brahms
,weede pianoconcert, supe-
ieur kan spelen. Dat zijn spel
^eze avond niet zo'n sterke
Utstraling had lag gedeeltelijk
'an de in de diskant niet idea-
h vleugel en ook aan het mas-
<ieve orkestspel dat hem niet
'et gewenste dynamische
'/eerwerk gaf.
^oor het publiek is het inte
ressant om verschillende or-
sesten te horen en op die ma
zier, in plaats van het eigen
\rkest te gaan verabsoluteren,
7ergel ij kingen te kunnen ma
ten om daardoor genuanceer-
ter te gaan luisteren.
r ERIK BESIER
Vermakelijke
feestavond
Chr. Res.
Mannenkoor
Met een aaneenschakeling van
algemeen bekende en geliefde
melodieën heeft het Christe
lijk Residentie Mannenkoor
gisteravond voor een enthou
siast publiek het zestig jarig
bestaan gevierd. Het meer dan
200 leden tellende mannen
koor wordt sinds 1982 geleid
door Aad van der Hoeven die
de muzikale erfenis van zijn
voorgangers met zorg en aan
dacht weet te beheren.
De jarige tracteerde de vele
vrienden wel op populaire
opera-klanken, maar had voor
de gelegenheid geen verras
sing, in de vorm van een
nieuw werk dat wellicht een
aanwinst voor het koorreper
toire kon zijn, in petto. Over
de waarde van werken van
Verdi, Schubert, Mozart, Von
Weber, Léhar, Gounod en
Strauss hoeft niet gediscus
sieerd te worden, maar het zijn
wel bijzonder platgetreden pa
den. Daar staat tegenover dat
de gekozen werken na een de
gelijke voorbereiding nauwge
zet werden uitgevoerd. De to
taalklank van dit omvangrijke
vocale apparaat werd uitste
kend in de hand gehouden.
Een aantrekkelijk onderdeel
van het programma was „Fest-
gesang an die Künstler" van
Mendelssohn, een werk op
tekst van Schiller, waarin het
solodeeel werd vertokt door
een kleinkoor uit het mannen
koor.
De begeleiding was van orga
nist Addie de Jong en het
Randstedelijk Begeleidings Or
kest waarvan met name de
blazers goed werk verrichten.
Solisten waren de sopraan
Dorris van de Meerendonk en
de bas Pieter van Egmond, die
zich door de akoestiek van de
PWA-zaal niet geheel vrij le
ken te kunnen ontplooien
maar niettemin een geslaagd
onderdeel presenteerden. Bij
de orkestrale weergave van de
Radetzkymars liet het publiek
zich meeklappend niet onbe
tuigd, al meende Van der Hoe
ven dat dit niet erg ritmisch
gebeurde. Een avond waarop
velen zich vermaakten.
ADRIAAN HAGER
s/illem Breuker meets George Gershwin.
^illem Breuker Kolleklief, Mondri-
B'|in String Esembl* en Vers Beths
H/et „George Gershwin: Indian sum-
reier". Diligentia, Dan Haag, gister
avond.
DVillem Breuker meets George
j^ershwin. Een mogelijke on
dertitel voor het „theatercon-
ei^rt" dat de Nederlandse jazz-
Btusicus gisteravond in Dili-
b'ïntia gaf met zijn Kollektief,
r3?t Mondriaan String Ensem-
le en Vera Beths. Een avond
aarop de vijftigste sterfdag
in George Gershwin her-
icht werd. Maar de dynami-
^he jazzblazer (gisteravond
^n sopraansax tot basklari-
;t) en componist zorgde er
eneens voor dat die onderi-
I net zo goed had kunnen
jn: Willem Breuker meets
'illem Breuker. Hetgeen hij
'et zes eigen komposities en
n aantal arrangementen dui-
ïlijk maakte.
llereerst: een fantastisch idee
n de geniale componist
ershwin te eren met een
ond waarin zijn werk wordt
ïgeweekt van de romanti-
he, wollige brei waarin het
p, de loop van een halve eeuw
rangeren is ondergedompeld
bo-raakt. Een Gershwin waarin
fn weer alle stappen 'in zijn
kiQtdekkingsreis door de „he-
Ya>ndaagse" muziek van zijn
£®d terughoort. Gespeeld door
1 ,n ensemble waarin klassiek
2 l jazz naadloos in elkaar
3 Vergaan. „Lullaby" uit 1919,
f Jersnwins eerste en enige po-
6 Nng een klassiek strijkkwartet
7 schrijven, uitgevoerd door
8 vt Mondriaan Ensemble. Cu-
9 ^us en verrassend. „An
OIngepast arrangement van
9 anist Henk de Jonge. De be-
amde „Rhapsody in Blue"
t 1924, „for jazband and pia-
geschreven in opdracht
FOTO: SP
van Paul Whiteman en in Ne
derland bij de opvoering door
die bandleider ontvangen door
b.v. componist/muziekcriticus
Matthijs Vermeulen als „jazz is
afval gearrangeerd door
halfwassen muzikanten ten
behoeve en ten gerieve der al-
gemeene jool".
Wat nog eens duidelijk wordt
is dat George Gershwin een
soort muzikale spons geweest
moet zijn. Hij zoog allerlei mu
zieksoorten op, nam allerlei
soorten idioom over, Tin Pan
Alley, jazzsyncopen, klassieke
orkestmuziek, maar smeedde
er melodisch en harmonisch
unieke dingen van. Niet voor
niets blijft zijn muziek zelfs in
het vetste commerciële arran
gement overeind. En daar ligt
de vergelijking met Willem
Breukers muziek voor de
hand. En vandaar ook dat
Breuker rustig zes eigen com
posities op het podium neer
kon zetten. Breuker is net zo'n
spons. Een musicus bij wie het
woord jazz in de geëikte zin
niet meer de lading dekt.
Breuker maakt collage-achtige
stukken waarin hij zijn muzi
kanten desgewenst laat klin
ken als een big band, een cir
cusorkest, waarin allerlei etni
sche tinten met veel muzikale
lol worden ingevoerd (Oriënt
aals in „Sahara Sack", Spaans
in „Spanish wells" - mooi
nummer trouwens dat laatste).
Swing, hoempa, Poulenc, Ant-
heil, „free jazz". Je hoort het
allemaal terug. Breukers dy
namische aandeel in het ge
heel blijft echter overeind. Hij
mag dan niet het geniale van
Gershwin hebben, je herkent
dezelfde processen als bij de
Amerikaanse meester die hij
en dit unieke gelegenheidsen
semble eerden. En de blije mu-
siceerdrift achter dat alles spat
van het podium af. En ook dat
is niet gering.
BERT JANSMA
Rotterdam overweegt verbod op stuk Fassbinder
ROTTERDAM De gemeen
te Rotterdam beraadt zich op
het verzoek van de Stichting
Bestrijding Antisemitisme (Sti-
ba) om de première van het
toneelstuk van R. W. Fassbin
der „Het vuil, de stad en de
dood" te verbieden, omdat het
anti-semitisch zou zijn.
Een woordvoerder van de ge
meente wilde gisteren niet
kwijt of B en W een verbod
serieus tot de mogelijkheden
rekenen. „Het vuil, de stad en
de dood" gaat op 18 november
in het Rotterdamse theater
Lantaren in première. Het
gaat om een afstudeerproject
van Johan Doesburg van de
Amsterdamse Theaterschool.
De directie van de Theater
school meent dat de Stibaer
ten onrechte van uit gaat dat
het stuk gekozen is uit sensa
tiezucht. Ze beschuldigt de Sti-
ba van „stemmingmakerij",
omdat deze in een brief aan
Rotterdam schrijft dat „onge
regeldheden bij de première
voorshands niet uitgesloten
kunnen worden". Dat Does
burg het tegendeel van kwaad
in de zin heeft, wordt volgens
de Theaterschool geïllustreerd
door het feit dat de hoofdrol
door een acteur van joodse af
komst wordt gespeeld. Ook
zou burgemeester Van Thijn
van Amsterdam geen bezwa
ren hebben tegen opvoering
van het stuk in de hoofdstad.
De hoofdpersoon in dit om
streden werk van Fassbinder
is een rijke Jood die speculeert
in de huizenhandel. Hij ver
moordt een prostituee met wie
hij een verhouding heeft ge
had.
Fonds voor
bescherming
auteursrecht
AMSTERDAM In de Von-
delkerk in Amsterdam presen
teert zich deze maand het
„Fonds Victor Hugo" voor
steun aan auteurs.
In het comité van aanbeveling
voor dit fonds zitten onder an
dere Cox Habbema (directeur
Stadsschouwburg Amsterdam),
de architect Herman Hertzber
ger, fotograaf Paul Huf, direc
teur S. Levie van het Rijksmu
seum, violist Theo Olof.
„NIVEAU VAN REPERTOIRE VAAK TE HOOG GEGREPEN"
DEN HAAG Het botert
niet tussen het professio
nele Residentie Orkest en
de Haagse amateurkoren.
Jaren geleden is aan het
subsidiebeleid van de ge
meente 's-Gravenhage de
verplichting gekoppeld
dat het orkest vier maal
per jaar één van de Haag
se koren moet begeleiden.
Dat „moeten" ligt het Re
sidentie Orkest zwaar op
de maag, de orkestleden
vragen zich af of zij zich
niet aan die eeuwige ver
plichting kunnen onttrek
ken.
Niet omdat zij zich daarvoor te
groot voelen, wel omdat bin
nen het orkest de gedachte
leeft dat in de amateuristische
koorwereld en met name in de
oratoriumverenigingen weinig
wordt gedaan aan creativiteit
en aan het leveren van een
positieve bijdrage aan het
Haagse muziekleven.
Proefballon
Drs. Jan Taat, artistiek direc
teur van het Residentie Or
kest, heeft de kat de bel aan
gebonden en aan de koren
meegedeeld dat het Residentie
Orkest aan de te begeleiden
koren eisen gaat stellen. „De
dirigent van het koor moet ca
pabel genoeg zijn om een pro
fessioneel orkest te leiden en
dat kan zeker niet van alle
koordirigenten gezegd
worden", aldus Taat, die daar
bij aantekent dat het orkest
niet af wil van samenwerking
met de koren maar dan wel
Artistiek directeur van het Residentie Orkest Jan Taat: „Niet alle
koordirigenten kunnen een orkest leiden".
FOTO: PR
een samenwerking op niveau
wenst. „Te dikwijls past het
uit te voeren repertoire niet bij
het niveau van het koor en
daarom willen wij tijdig over
leg met de koren", meent
Taat, die bij de betreffende ko
ren: Cantamus Alati, Asaf, Ex
celsior Rijswijk, Laudate Do-
minum, Scheveningen, Toon
kunst, Excelsior Den Haag,
Residentie Bachkoor, Residen
tiekoor, Stem des Volks, Voor-
burgse Oratorium Vereniging,
Leidschendam en Hagacantare
een proefballon heeft losgela
ten. Taat: „Het idee heb ik in
middels al lang weer laten va
ren maar het voorstel was om
een ad hoe-koor te vormen, sa
men te stellen uit leden van de
bestaande koren en/of andere
zanglustigen te selecteren via
een auditie. Zij zouden dan
een grondige muzikale trai
ning krijgen en na een jaar
zou een nieuw ad hoc-koor
worden gevormd. De koren
vonden het een rampzalig
idee".
Vanuit de koorwereld wordt
de gedachte geopperd dat wat
goed is goed moet blijven, de
vier koorbegeleidingen
moeten onverminderd door
gaan. „Ik heb geen enkel be
zwaar", zegt Taat, „maar ik
heb met het overleg willen
voorkomen dat wij blijven
voorthobbelen." De koren
hebben naar voren gebracht
dat de vorming van een ad
hoc-koor alleen al om finan
ciële redenen niet van de
grond zou kunnen komen.
„Onzin", zegt Taat, „voor
kooruitvoeringen moet ik nu
een beroep doen op koren uit
het buitenland, dat kost veel
meer. Waar het om gaat is dit:
het Residentie Orkest wil niet
alleen maar symfonie-concer
ten geven, het wil ook een bij
drage leveren aan de infra
structuur. De combinatie prof/
amateur tref je alleen aan in
de muziek, niet bij het toneel,
niet bij de beeldende kunst.
Met die taak zijn wij niet on
gelukkig, wel met de huidige
praktijk".
Wie de lijst met uit te voeren
werken over 1987 en komende
jaren beziet moet erkennen
dat van wezenlijke rpertoire-
vernieuwing niet of nauwe
lijks sprake is. Bach met Jo
hannes en Matthëeus Passion,
Mozart met Requiem, Krö-
nungsmesse, Haydn met Pau-
kenmis en Schöpfungmesse,
Brahms met Ein deutsches Re
quiem.
„Het ligt toch voor de hand
dat wij ook in dat repertoire
inspraak willen hebben. Als
wij gaan samenwerken met
het Nederlands Dans Theater
of met de Nederlandse Opera
dan wordt toch ook in overleg
een programma samengesteld.
De Opera stelt: wij willen die
en die opera's gaan opvoeren,
welke opera kunnen jullie
voor je rekening nemen. Dan
ga je praten over een dirigent,
over de plaats waar de opvoe
ringen zullen plaatsvinden.
Dat is wat ik bepleit in samen
werking met de Haagse koren
en ik hoop dat de koren de in
tentie hebben zich creatief op
te stellen. Ik vraag mij af welk
orkest, behalve het Residentie
Orkest, zich tot taak stelt ama
teurs te begeleiden. Wij willen
zelfs meer dan alleen simpel
weg viermaal per jaar begelei
den, wij willen met de koren
programma's maken. Maar
niet zonder restricties".
ADRIAAN HAGER
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
bioscopen
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Robocop (16);
18.30, 21.00. za. wo. ook 13.30. zo.
13.30, 16.00. EUROCINEMA II:
Hector (al); 18.30, 21.00. za. wo.
ook 13.30. zo. ook 13.30, 16.00.
EUROCINEMA III: Een maand la
ter (al); 18.45 21.30. zo. ook 16.15.
Bambi (al); za. zo. wo. 14.00. EU
ROCINEMA IV: Beverly Hills Cop II
(al); 18.30, 21.15. za. wo. ook 13.30.
zo. ook 13.30, 16.00.
NACHTVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA I: Robocop (16);
za 24.00. EUROCINEMA II: Hec
tor (16); za. 24.00. EUROCINEMA
III: Taxi Girls (18); za. 24.00. EU
ROCINEMA IV: Lover's Lane (18):
za. 24.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Full Metal Jacket
(16); 19.00, 21.15. za. zo. wo. ook
14.30. LIDO en STUDIO (Steen
straat 39. tel. 124130): Who's that
girl (al); Bambi (al); za. zo. wo.
14.30; Een maand later (al); Th*
Untouchables (16); 19.00. 21.15.
do. vr. ma. di. ook 14.30. Hector
(al); Robocop (16); Beverly Hills
Cop II (al); 14.30. 19.00. 21.15.
TRIANON (Breestraat 31. tel.
123875): Rendez-Vous (12); 14.30;
9V» weeks (12); 19.00. 21.15. REX
(Haarlemmerstraat 52. tel. 071-
125414); Getting Ahead (16); 14.30.
19.00, 21.15.
NACHTVOORSTELLINGEN
REX: Physical Attraction (18); vr.
za. 23.30.
NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr.
Bernhardstraat 56. tel. 01719-
12800): Firewalker (al): za. zo. ma.
19.00. Children of a lessor God (al);
za. zo. ma. 21.15.
KATWIJK CITY THEATER I (Bad-
straat 30. tel. 01718-74075): Op
zoek naar Eileen (12); do. t/m zo.
wo. 14.45, 19.00. 21.15. ma. di.
19.00. 21.15. CITY THEATER II:
Outrageous Fortune (al); do. vr. zo.
14.45, 19.00. 21.15. za. ma. di. wo.
19.00, 21.15. Taran en do toverke-
tel (al); za. wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY (tel.
01717-4354): The living daylights
(12); do. t/m zo. 19,00. zo. ook
15.45. Trip to Bountiful (16); do. t
m zo. 21.15. Vroeger is dood (16);
ma. di. wo. 20.15.
KINDERVOORSTELLING
Heidi; za. zo. wo. 14.00. Peter Pan;
vr. za. wo. 15.45.
WASSENAAR ASTRA (tel. 01751-
13269): Black moon rising (12); vr.
t/m zo. 20.00. Children of a lesser
God (al); ma. t/m wo. 20.00.
KINDERVOORSTELLING
Shang Hai surpise; za. zo. wo.
14.00.
DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): The untouchables (16);
14.00, 18.45. 21.30. zo. 13.15.
16.00. 18.45. 21.30. ASTA 2: Hector
(al); 14.00. 19.00. 21.30. zo. 13.30,
16.00. 19.00, 21.30. ASTA 3: The
secret of my success (al); 14.00,
19.00, 21.30. za. zo. wo. ook 14.00.
BABYLON 1 (Winkelcentrum Ba
bylon. tel. 471656): Full metal Jae-
ket (16); 14.00. 18.45. 21.30. zo.
13.15. 16.00. 18.45. 21.30. BABY
LON 2: Havinck (al); 14.00, 19.00.
21.30. zo. 13.30. 16.00. 19.00.
21.30. BABYLON 3: Een maand
later (al); 14.00, 18.45. 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45. 21.30. CINE-
AC 1 (Buitenhof 20. tel. 630637):
Robocop (16); 14.00, 18.45, 21.30.
zo. 13.15, 16.00, 18.45. 21.30.* CI
NEAC 2: Something wild (12):
18.45, 21.30. do. vr. ma. di. ook
14.00. CINEAC 3: Who's that girt
(al); 14.00, 10.45. 21.30. zo. 13.15,
16.00. 18.45, 21.30. METROPOLE
1 (Carnegielaan, tel. 456756): Be
verly Hills cop II (al); 14.00, 18.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. Oliver (al); zo. 11.00. ME
TROPOLE 2: Crimes of the heart
(12); 14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15,
16.00. 18.45. 21.30. «METROPOLE
3: Radio days (al); 14.00. 18.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. METROPOLE 4: Working
girls (16); 14.00. 18.45, 21.30. zo.
13.15. 16.00. 18.45. 21.30. ME
TROPOLE 5: Zoeken naar Eileen
(12); 14.00, 18.45. 21.30. zo. 13.15.
16.00, 18.45, 21.30. ODEON 1
(Herengracht 13, tel. 462400): Be
verly Hills cop II (al); 13.45. 18.45,
21.30. zo. 13.15. 16.00. 18.45,
21.30. ODEON 2: The Hanoi Hil
ton (16); 13.45, 18.45, 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ODE
ON 3: Robocop (16); 13.45. 18.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. ODEON 4: The living day
light* (al); 13.45, 18.45. 21.30. ZO.
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. STU
DIO 1 (Kettingstraat 12b, tel.
656402f. Blind date (al); 19.30,
21.45. zo. 14.45, 19.30, 21.45.
STUDIO 2: Extremities (16);
19.15. 21.30. zo. 14.30. 19.15,
21.30. STUDIO 3: Outrageous
fortune (al); 19.00, 21.15. zo. 14.15,
19.00. 21.15. HAAGS FILMHUIS
(Denneweg 56. tel. 459900): Zaal 1:
dag. 19.30. 21.45. Lola; do. Germa-
nia, anno zero; vr. Sunrise; za. Les
portes de la nuit; zo. Paris 1900;
ma. Naked city; di. Paris vu par.
wo. Zaal 2: Mijn vriend Iwan Lap*-
jin; 19.30. zo. ook 14.00. Betty
Blue; 21.45. zo. ook 16.15. Zaal 3:
dag. 19.30, 21.45. Zjoek; 19.30,
21.45. zo. ook 14.00.
NACHTVOORSTELLINGEN
ASTA 2: Raising Arizona (16); za.
00.15. CINEAC 1: The witches of
Eastwick (16); za. 00.15. CINEAC
2: Robocop (16); za. 00.15. CINE
AC 3: Deep throat (18); za. 00.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
ASTA 3: Een avontuur met een
staartje; za. wo. 14.00. zo. 13.15,
16.00. CINEAC 2: Peter Pan; za.
wo. 14.00. zo. 13.15, 16.00.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BI) UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREAT1EEX POSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Concert van The Cure. Ahoy* Sport
paleis, Rotterdam. Gisteravond. Her
haling: vanavond.
Een perfecte combinatie
tussen muziek en licht
was gisteravond de kroon
op het toch al indrukwek
kende concert van de uit
Engeland afkomstig Cure.
In een ruim twee uur du
rend optreden (inclusief
drie toegiften) zorgde het
zestal voor optimaal genot
tijdens een wandeling
door hun abstract muzika
le landschap.
Er is weinig nodig om een
Cure-concert in het honderd
te laten lopen, eigenlijk alleen
maar een slecht afgestelde ge
luidsinstallatie. Dan blijft er
van de lichte, opvallend mooie
gitaarstructuren, die worden
ondersteund door sombere
bas- en toetsenpartijen, heel
weinig over en verzandt ook
het hoge, bijna klagelijke
stemgeluid van Robert Smith
in een brei van ongemak.
Complimenten moeten er dan
ook naar de geluidstechnicus,
die tijdens het eerste Neder
landse concert van de groep in
het Rotterdamse Ahoy', zijn
knoppen perfect in de hand
had. evenals trouwens de man
van het licht, die de verschil
lende stemmingen in de com
posities van prachtige, bijpas
sende kleurencombinaties
voorzag.
Het optreden begon met een
film waarop alleen Robert
Smith's rood gestifte lippen
prominent zichtbaar waren en
waarbij zijn tong als een ge
vaarlijk dier over het scherm
gleed. Het was de introduktie
voor „Kiss Me, Kiss Me, Kiss
Me", het titelnummer van de
laatste elpee.
Even zag het er naar uit dat
The Cure alleen zijn meest
sombere werk zou spelen. Al
snel klonken echter ook de
meer dansbare nummers uit
de speakers. Op die momenten
veranderde de achterste helft
van de zaal in een dansvloer,
waarop het vaak met vreemde
haardossen en in leren jacken
gestoken publiek zich uitleef
de. The Cure had zich voor
deze (en al die andere) gele
genheden gestoken in witte
overhemden. Hierdoor hadden
de verschillende lichtbundels
vrij spel bij het inkleuren van
podium en decor. Die achter
grond bestond veelal uit drie
doeken waarop waterverf-ach-
tige kleurcombinaties werden
getoond.
Muzikaal gaf The Cure zich
voor honderd procent in soms
adembenemende uitvoeringen
van zowel oud als nieuw mate
riaal. Zoals bekend is er bij
The Cure geen ruimte voor
solo-uitstapjes. De muziek is
een combinatie van instru
menten, die sfeerbepalend zijn
voor de songs. Veelal bestaat
hij uit een door basgitaar en
toetsen opgebouwde onder
grond waarop vooral gitarist
Porl Thompson, maar ook Ro
bert Smith, met doorzichtig
klinkende gitaarpatronen mo
gen improviseren. Dat gebeur
de gisteravond met een trefze
kerheid die de professionaliteit
waarmee The Cure muziek
maakt, nog eens dik onder
streepte. Vooral bij de senti
mentele songs, waarin Robert
zijn stem de heerlijk negatieve
klank meegaf die mede-bepa
lend is voor het Cure-geluid,
kon het publiek wegdromen.
De nummers, die veelal de
liefde tot onderwerp hebben,
waren wonderschone pasti-
sches.
HANS PIËT
„De Witte-prijs" voor
Elisabeth Keesing
DEN HAAG De „De Witte-
prijs", ingesteld ter gelegen
heid van het 175-jarig bestaan
van de Nieuwe of Littéraire
sociëteit De Witte, is dit jaar
toegekend aan Elisabeth Kee
sing voor haar boek over de
Haagse dichter-diplomaat
Constantijn Huygens „Het
volk met lange rokken". De
tweejaarlijkse prijs bestaat uit
een geldbedrag van f 2000,- en
een beeldje van de Haagse
beeldhouwster Thea IJdens.
De jury voor de „De Witte-
prijs" bestond uit dr. G. W.
Huygens, Anton Korteweg en
dr. A. L. I. Sivirsky. De prijs
wordt Elisabeth Keesing op
woensdag 11 november
worden uitgereikt in sociëteit
De Witte aan het Plein in Den
Haag.
Ezelsoor voor
Van Dantzig
AMSTERDAM De boeken
prijs „Het Gouden Ezelsoor"
voor het best verkopende de
buut wordt dit jaar toegekend
aan dfe choreograaf Rudi van
Dantzig voor zijn roman „Voor
een verloren soldaat". Hij
krijgt de prijs, 2500,-, op 17
november in Amsterdam.
Leiden 6 november: Meesterserie K
O Stadsgehoorzaal: Residentie
orkest o.l.v. Heinz Wallberg. Werken
van Brahms, Tsjaikowsky, Lalo en
Gould. In Den Haag op 7, 8, 12,13 en
14 november.
LEIDEN Heinz Wall
berg werd in Herringen
(Westfalen) geboren. Hij
was gedurende de jaren
1961 tot 1974 General Mu-
sikdirektor bij het Staats
theater in Wiesbaden en
dirigeerde daarnaast het
N iederösterreichische
Tonkünstlerorcherster in
Wenen. Zijn werkterrein
lag zowel op symphonisch
als opera-gebied. Gastdi-
recties brachten hem in
vele Europese landen en
daarbuiten (Tokio). Voor
Nederland werd hij ont
dekt door Piet Veenstra,
die hem bij het Residen
tie-Orkest introduceerde.
In 1975 kreeg (en heeft hij nog
steeds) een aanstelling als Ge
neraal Musikdirektor in Essen.
Heinz Wallberg maakte in to
taal meer dan 80 platen, waar
voor hij de Brucknermedaille
kreeg. Oostenrijk gaf hem in
1975 de professortitel..
Hij is niet groot van stuk.
Heinz Wallberg. Maar als hij
gaat vertellen over zijn ont
moetingen met de „groten" die
hij later ook vriendschappelijk
leereje kennen, en over zijn
carriere als dirigent, wordt hij
een reus. Zijn belevenissen
zijn zo intens dat het gebeurte
nissen lijken van enige maan
den geleden. Het enige dat
hem zijn verhaal doet onder
breken is de intrigerende ver
leiding van een „Apfelböll-
chen" dat binnen zijn oogbe-
reik staat, en waarvoor hij dan
ook prompt bezwijkt.
Leeftijd
Dat geeft me even gelegenheid
hem voorzichtig te polsen over
zijn leeftijd. Maar dan kruipt
er een rimpel boven zijn neus
en hij schudt zijn hoofd. „Moet
je niet over praten", zegt hij.
„Tegenwoordig ben je zo gauw
oud". Maar Heinz Wallberg
vergeet dat hij in elke encyclo
pedie is te vinden, waarin zijn
leeftijd (64) breed staat uitge
meten. En die leeftijd maakt
hem des te interessanter om
dat hij een schakel is met een
groot verleden, een generatie
van componisten en dirigenten
die hij heeft gekend (en dat
zijn er nog maar weinigen), en
kunstenaars die onder zij or
kestleiding solieerden.
Hij knikt. „Ja, ik heb nog met
Elisabeth Schwarzkopf ge
werkt en met Fischer Dieskau.
De cellist Rostropovitch heb ik
nog als jong broekie meege
maakt, en toen was hij al zo
geweldig. Weet je wie ik ook
goed gekend heb? Paul van
Kempen die in Duitsland een
grote naam had als dirigent,
en die in Nederland, ik geloof
zelfs in Leiden is geboren".
Het „Apfelböllchen" verdwijnt
geleidelijk van het schoteltje,
maar omdat het verhaal nog
lang niet is afgelopen, laat hij
er nog een aanrukken (na ver
geefse pogingen om mij tot
hetzelfde te verleiden). „Nee",
zo vervolgt hij, „ik heb vroe
ger wel veel modernen uitge
voerd, althans die tóen heel
modern waren zoals Schön-
berg, Alban Berg, en Von We-
bern, maar om nu te zeggen
dat ik zo dol ben op Lygeti of
Stockhausen... nee... die laat ik
toch maar liever aan een jon
gere generatie over".
„Ik ben erg blij geweest toen
ik in Wenen die medaille
kreeg met het daaraan ver
bonden „Erekreuz" voor
Kunst en Wetenschap, dat
krijgen er maar weinigen. Zal
ik je iets heel interessant ver
tellen? Ik heb 29 maal. de
Symphonieën van Bruckner
uitgevoerd en' dat deed ik met
de aantekeningen van Bruno
Walther die ik van heb heb
overgenomen. Dat is vooral
historisch van belang. Op ope
ra-gebied heb ik ook het nodi-)filn
ge gedaan, in totaal 90 produk-s®1
ties waaronder de TristanlJT
(Wagner). Othello (Verdi), Lo-*,.
hengrin (Wagner), Ariadnëph
auf Maxos (Richard Strauss)3:
en Don Giovanni (Mozart)". 1191
Heden
Omdat de herinneringen blij'L^
ven doorstromen, brengen w^e
het gesprek wat dichter bij hel No
heden. Onverwacht doet**
Heinz Wallberg enige ker-j^
nachtige uitspraken over culJeJ
tuurbeleid dat door bezuini-ea
gingen bedreigd wordt. „Ookgra
in Nederland", zegt hij. „Ik be-^
grijp het niet, Nederland isi^®
toch een rijk land. In Duits-< jo<
land wordt ook bezuinigd Au
maar niet op kunst. Dat is toch"13
je visitekaartje. Als er interna
tionaal of op politiek gebiet jjjj1
iets te doen is, weten ze d«|bui
mensen wel te vinden. Datuit
gaat altijd en overal zo. EerjMe
mens kan toch niet alleen vai
eten bestaan. Er zijn belangrij Qe,
ker waarden in het leven. Ei ion
kunst, en kwaliteit kosten ni det
eenmaal veel geld. Alles wat j< ma
nu afbreekt is verloren er
komt nooit meer terug. En eei j,et
volk dat men van zijn cultuu gei
berooft, telt niet meer mee ii Le
de wereld". L*'
We waren het hartgrond? i^0"
met elkaar eens.
BEP RIJNDEFS
