Lage dollar betekent
einde Fokker
7 Beurs, van Amsterdam
KLM stemt
beladers
tevreden
Handel
sceptisch
over
toekomst
dollar
WOLTERS KLUWER EIST GARANTIES ELSEVIER
Kapitaalvlucht is volgens
banken zeker drie miljard
ECONOMIE
£ekk>e(Soutant
DINSDAG 3 NOVEMBER 1987 PAGINA 8
Bundesbank-president Poehl (rechts) wordt hartelijk
ontvangen door zijn Amerikaanse collega Alan
Greenspan.
„VS OORZAAK
HOGERE RENTE"
NEW YORK Niet de Bondsrepubliek
Duitsland, maar de Verenigde Staten
hebben de aanzet gegeven tot de stijging
van de rente in de wereld. Dat meent
Bundesbank-president Karl Otto Poehl.
Hij weersprak gisteren de kritiek van de
Amerikaanse minister van financiën, Ja
mes Baker, die West-Duitsland de schuld
van de renteverhoging had gegeven.
„Wij hebben echter totaal geen belang
bij een stijgend renteniveau of dat nu in
West-Duitèland is of in de VS", aldus
Poehl. Poehl weersprak ook beschuldi
gingen als zou het monetaire beleid van
de Bondsrepubliek restrictief zijn. Hij
wees op de tolerantie van de Bundes
bank de laatste twee jaar waarin de doel
stellingen van haar monetaire beleid niet
werden gehaald.
Onderhandelingen ECT en Sea-
Land in eindstadium
ROTTERDAM De onderhandelingen tussen Euro
pe Container Terminus (ECT) in Rotterdam en zijn
grootste cliefit de Amerikaanse rederij Sea-Land over
een nieuw contract verkeren in een beslissend stadi
um. ECT, het grootste containeroverslagbedrijf ter
wereld, wil Sea-Land binnen enkele weken een
„eindbod" voorleggen.
ECT wil een nieuwe terminal op de Maasvlakte in
richten, exclusief voor de behandeling van het la
dingpakket van Sea-Land (jaarlijks 400.000 contai
ners). Sea-land wordt nu nog behandeld op een meer
landinwaarts gelegen terminal aan de Rotterdamse
Eemhaven. Voor de financiering van de nieuwe ter
minal is ECT in onderhandeling met het gemeentelijk
havenbedrijf van Rotterdam en de gemeente Rotter
dam, terwijl ook met het ministerie van economische
zaken in ieder geval oriënterende gesprekken zijn ge
voerd.
Mitsubishi
onder druk
TOKYO De exploitatiewinst
van de Japanse automobielfabri
kant Mitsubishi is in de eerste
helft van het op 1 april begonnen
boekjaar ten opzichte van dezelf
de periode van het vorig jaar met
32,1 procent gedaald. Doordat de
post bijzondere kosten aanzienlijk
lager uitviel was er desondanks
een stijging van de winst vóór be
lastingen met 95,6 procent tot
10,606 miljard yen (bijna 150 mil
joen gulden). De omzet steeg in de
eerste helft van het lopende boek
jaar met 4,4 procent tot 824,1 mil
jard yen (11,5 miljard gulden) en
de autoverkoop groeide met
40.000 tot 685.000 stuks.
SCHIPHOL De KLM heeft
ingestemd met de eis van de
vliegtuigbeladers om vijftig
extra medewerkers in vaste
dienst aan te stellen. Tevens
hebben de partijen vaste af
spraken gemaakt over een
doorstromingsregeling waarbij
nu alle personeelsleden van de
afdeling Vliegtuigbelading,
waartoe ook de tankdienst en
de postdienst behoren, in ho
gere functies kunnen komen.
De KLM heeft verder toege
zegd dat de dienstroosters van
de beladers alleen zullen
worden ingevoerd als een
meerderheid van de betrokke
nen er mee instemt. Tevens
zijn afspraken gemaakt over
een nieuwe verlofregeling. In
de overeenkomst van vrijdag
had de KLM al toegezegd de
faciliteiten op de werkplek
van de beladers te zullen ver
beteren en de stijl van leiding
geven te herzien.
De vliegtuigbeladers van de
KLM besloten vrijdag tot een
modelactie nadat zij een
eerder die dag bereikte over
eenkomst tussen de KLM en
de bonden hadden afgewezen.
De acties zorgden zaterdag
voor vertragingen van soms
een een half uur.
Texaco moet
dokken
AUSTIN Het hooggerechts
hof van de staat Texas hand
haafde gisteren de uitspraak
van een lager rechtscollege,
dat Texaco 11,1 miljard dollar
moet betalen aan Pennzoil.
Dat bedrag is een schadeloos
stelling voor een ongeoorloof
de tussenkomst bij een fusie
tussen Pennzoil en Getty Oil.
De affaire speelde in 1983 en
1984. De schadeloosstelling is
de grootste in de Amerikaanse
geschiedenis.
Kans Oldelf op
miljoenenorder
DELFT Oldelft maakt kans
op een miljoenenorder van de
Zweedse regering. Het gaat om
nachtkijkers voor de Zweedse
defensie, waarmee een bedrag
van ƒ24 miljoen is gemoeid.
Staatssecretaris Van Houwe-
lingen is momenteel in Zeden
om daar met zijn collega onder
meer over deze opdracht te
praten. De order is een com
pensatie voor de opdracht van
de Nederlandse regetïng, die
onlangs bij Zweden voor ƒ140
miljoen anti-tankmijnen be
stelde. Oldelft kwam vorig
jaar in opspraak wegens illega
le levering van nachtkijkers
aan Irak.
Werkloosheid
metaal lager
DEN HAAG De feitelijke
werkloosheid in de metaal- en
elektrotechnische industrie lag
in juni van dit jaar bijna 7500
lager dan de arbeidsbureaus
berekenden. Die kwamen uit
op 55.400 werklozen met een
metaalberoep, terwijl de Stich
ting Research voor Beleid in
een vandaag gepubliceerd on
derzoek uitkwam op 48.000.
Daarbij is niet alleen rekening
gehouden met ten onrechte in
geschreven werklozen, maar
ook met ten onrechte niet
meegetelde werkzoekenden.
MARKTEN
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (3-11) - Aanvoer 3.429.000
stuks, stemming vriendelijk. Prijzen in
§ulden per 100 stuks: eieren van 51-
1 gram wit 8,55-8,66 bruin 9,54-
9,70, van 55-56 gram bruin 10,22-
10,25, an 60-61 gram wit 11,56 bruin
11,79-12,04 en van 65-66 gram wit
13,10-13,62 bruin 12,64-14.26.
LEIOEN Groente- en fruitveiling,
maandag 2 november: aardappelen:
14-44; andijvie: 39-94; pronkbonen:
230; snijbonen: 660-850; boerenkool:
44-89; prei: 56-96; ijsbergsla: 96-138;'
spruiten al: 89-90; all: 83-86; b I: 117;
bil: 104-107; d: 41-110; uien: 14-64;
waspeen: 52; winterpeen: 37-42;
bloemkool 6 per bak: 265-275; 8 per
bak: 235-245; knolselderij: 75; sla:
17-82; bleekselderij: 37-43; bospeen:
68-99; peterselie: 63-83; selderij: 51-
54; paprika st.: 17; amsoi: 110; kom-
kommmer II 90/: 123, 75/: 128, 60/:
128, 50/: 103-107, 40/: 90. 35/: 86.
30/: 84, 25/: 50, krom: 121; tomaten
II a: 590; b: 650; c: 400; cc: 360; ar:
590-610; br: 680-690; cr: 410; ccr:
360-
VOORZITTER KAMERCOMMISSIE
RIJKSUITGAVEN ENGWIRDA:
DEN HAAG Als de
dollarkoers zo laag blijft
als nu, dan is Fokker een
verloren zaak. Dat zegt
de voorzitter van de ka
mercommissie voor de
Rijksuitgaven en lid van
de kamercommissie voor
Economische Zaken, het
D66-Kamerlid Engwirda.
De dollarkoers is voor
Fokker (bijna 11.000
werknemers) van door
slaggevend belang, om
dat vliegtuigen vooral in
dollars worden betaald
en de grote concurrenten
van Fokker in Amerika
zitten.
„In het beleid van Fokker
wordt uitgegaan van een dol
lar die twee gulden waard is
tot en met 1990. Daarna
wordt uitgegaan van een ho
gere koers. De kans is groot
dat het daar niet van komt",
aldus Engwirda. Volgens
herh is het vliegtuigconcern
er bij de planning over het
succes van de nieuwe F50- en
de F100-toestellen enkele ja
ren geleden van uitgegaan
dat de dollar gemiddeld een
waarde van 2,70 zou heb
ben. Die plannen werden ge
maakt op een moment dat de
Amerikaanse munt nog 3,30
waard was. „Dat is toen niet
slecht gedaan, maar niemand
verwachtte dat de dollar zo
laag zou komen als nu. Ik ge
loof wel dat die toestellen
uitstekend zijn, maar het gaat
nu om de prijs", aldus Eng
wirda. Hoewel hij zegt geen
„concrete" aanwijzingen te
hebben dat het fout zal lopen
met Fokker, verwacht hij
wel dat de dollar in 1988 en
1989 niet veel meer dan
ƒ1,80 waard zal zijn. Hij ziet
het dan ook somber in voor
het bedrijf.
Ook de door Fokker beoogde
kostenreduktie bij de pro-
duktie met 200 miljoen gul
den zal het effect van deze
lage dollarkoers niet kunnen
opvangen. „Dat zit al in de
planning van het bedrijf op
genomen", stelt Engwirda.
Bovendien wijst hij erop dat
de kostenreduktie maar tien
procent bedraagt, terwijl de
waardedaling van de dollar
ten opzichte van de oorspron
kelijke verwachtingen van
Fokker al 35 procent is.
Philips stapje
verder met
supergeleiding
EINDHOVEN In de inter
nationale jacht op supergelei
dende materialen bij hogere
temperaturen is Philips een
stapje verder gekomen. Drie
onderzoekers van het Philips-
laboratorium in Briarcliff Ma-
nor bij New York bereikten in
een bepaald soort keramisch
materiaal supergeleiding bij
een temperatuur van 159 Kei
vin. Dat is 114 graden Celsius
onder nul. Het record met dit
materiaal, yttriumbariumko-
peroxide genaamd, stond tot
nu toe op 95 Keivin (min 178
graden Celsius). Supergelei
ding treedt op, als elektrische
stroom in een stof geen enkele
weerstand meer ondervindt.
Tot voor kort kon supergelei
ding uitsluitend worden opge
wekt in enkele mataallegerin-
gen beneden de zeer lage tem
peratuur van ongeveer 255
graden onder nul. Het onder
zoek naar supergeleiding
kwam begin dit jaar in een
stroomversnelling door de ont
dekking van de Zwitserse na
tuurkundigen J. Bednorz en
K. Müller dat supergeleiding
zich in keramisch materiaal bij
veel hogere temperaturen
voordoet. Zij kregen hiervoor
de Nobelprijs voor natuurkun
de.
De wereldewijde „koudkoorts"
heeft dit jaar al tal van „re
cords" opgeleverd, maar deze
worden lang niet allemaal we
tenschappelijk erkend. On
langs meldden onderzoekers
van de Universiteit van Hous
ton bewijzen te hebben dat be
paalde materialen hun elektri
sche weerstand zelfs verliezen
bij een temperatuur van 47
graden onder nul.
Chemische
vezels drukken
winst Akzo
ARNHEM Doordat het in
de chemische vezels nog slech
ter is gegaan, zijn de resultaten
van Akzo in het derde kwar
taal van dit jaar duidelijk be
neden het niveau gebleven
van de voorgaande kwartalen
en het overeenkomstige kwar
taal van vorig jaar. Toen de
cijfers bekend werden, daalde
de koers van Akzo op de Am
sterdamse ogenblikkelijk met
ƒ11,50.
De nettowinst daalde in het
derde kwartaal van 195,3
miljoen tot 155,8 miljoen en
in de eerste negen maanden
van 632,0 miljoen tot 526,8
miljoen. Per gewoon aandeel
daalde het nettoresultaat in
het kwartaal van f 4,87 tot
ƒ3,88 en in de drie kwartalen
van ƒ15,75 tot 13,12. De net
to-omzet steeg in het verslag-
kwartaal van 3,75 miljard tot
3,87 miljard en daalde in de
negen maanden van 11,84
miljard tot 11,52 miljard. Er
wordt een onveranderd inte
rimdividend van 1,50 per
aandeel van 20 nominaal uit
gekeerd.
Handelaren op de beurs in To
kyo bereiden zich voor op wat
een historsich dieptepunt zal
worden. Op het bord boven
hen staat de dollar nóg op een
koers van 137,50, maar even
later zal dat 137,05 worden. Zo
laag heeft de Amerikaanse
munt in Japan nog nooit ge
staan.
Deze drie beurshandelaren in Londen vonden even tijd om elkaar sterkte te wensen. Dat was hard
nodig want gisteren was het de dag waarop de enorme schulden moesten worden betaald die
waren ontstaan door de gigantische koersval. Voor velen betekende dat het einde van een flitsen
de carrière, anderen konden met kunst- en vliegwerk het hoofd nog net boven water houden.
(Vervolg van de voorpagina)
AMSTERDAM Hoofdoorza
ken van de aanhoudende
zwakte van de dollar zijn nog
steeds de grote tekorten op de
begroting en de handelsbalans
van de Verenigde Staten. De
valutahandel staat sceptisch
tegenover de onderhandelin
gen over vermindering van
het begrotingstekort en is van
mening dat de Amerikaanse
handelspositie alleen kan ver
beteren als de dollar nog goed
koper wordt. Ook de invloed
rijke econoom Henry Kauf
man voorspelde gisteren in de
International Herald Tribune
dat de dollarkoers nog verder
zal dalen. Het is volgens hem
wel van belang dat dit op een
ordelijke wijze gebeurt.
De publicatie van betrekkelijk
gunstige cijfers over de Ameri
kaanse economie kon de dollar
weinig helpen. De regering
maakte bekend dat de orde
rontvangst van de industrie in
september met 1,1 procent is
toegenomen en dat de uitga
ven in de bouw in dezelfde
maand met 1,5 procent zijn ge
stegen. Dit zijn op zich teke
nen van bemoedigende econo
mische groei, maar de meeste
deskundigen verwachten dat
de crisis op de effectenbeurzen
op korte termijn zal leiden tot
een terugslag.
De goudprijs ging gisteren wel
iets omhoog. Op de markt in
Zürich werd bij het slot van de
handel 470,70 dollar per ounce
(31,1 gram) genoteerd, onge
veer twee dollar meer dan de
slotprijs van vrijdag.
DEVENTER Elsevier moet
contractueel vastleggen geen
overval op Wolters Kluwer te
plegen. Die garantie is nodig
voor een normalisatie van de
verhoudingen tussen beide uit
geversconcerns. Wolters Klu
wer zelf is best bereid om
weer tot normele verhoudin
gen te komen, maar dan zal
Elsevier met woorden en da-
Tijdens de buitengewone aan
deelhoudersvergadering van
.Kluwer gisteren in Deventer
verklaarde mr. Van den Hoek,
gemachtigde van Wolters Klu
wer dat 51 procent van de
aandelen Kluwer bezit (Else
vier heeft 49 procent) begre
pen te hebben dat Elsevier na
de mislukte overval nu de
aandelen Kluwer wel wil om
wisselen in certificaten van
aandelen Wolters Kluwer.
„Maar een aantal maanden ge
leden toen wij een bod uit
brachten op die aandelen heeft
Elsevier dat niet gewild. Else
vier heeft daar vrijwillig toen
voor gekozen". Van den Hoek
wees een eventuele omwisse
ling niet van de hand, maar
stelde dat een „normalisatie
van de verhoudingen" pas mo
gelijk is als Wolters Kluwer
zwart op wit de garantie heeft
dat Elsevier morgen niet bij
Wolters Kluwer zal doen, wat
zij gisteren bij Kluwer deed".
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Maxwell koopt
Amerikaanse
drukkerij
LONDEN Maxwell gaat de
Amerikaanse drukkerij Alco
Gravure overnemen. De aan
koop geschiedt door Maxwells
Amerikaanse dochteronderne
ming Maxwell Communication
Corp. Inc. Het bedrijf, dat ei
gendom is van de Britse kran
tenmagnaat Robert Maxwell,
koopt Alco voor contant geld,
maar een bedrag is niet ge
noemd. Alco, gevestigd in Ro
chester (New Jersey) had vo
rig jaar een omzet van 150 mil
joen dollar. Het bedrijf heeft
zes vestigingen in de VS en
drukt tijdschriften en catalogi.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillll
UTRECHT Om een t
kapitaalvlucht over de gren
zen enigszins in te dammen
moet de rentevrijstelling dras
tisch omhoog en op zijn minst
worden verdubbeld. Secretaris
A. Cremers van de VKBV, be
roepsorganisatie in het bank
en verzekeringswezen, schat
dat jaarlijks voor zeker drie
miljard gulden aan spaargeld
over de grens gaat verdwijnen
naar buitenlandse rekeningen
als minister Ruding (finan
ciën) niet wat royaler over de
brug komt.
Ruding wil dat de belasting in
zage krijgt in de banktegoe
den. Om die pil te vergulden
wil de minister tevens de
grenzen voor fiscale rentevrij-
'stelling verhogen van 700 naar
1000 gulden voor alleenstaan
den en van 1400 naar 2000 gul
den voor samenwonenden.
Maar volgens Cremers moet
die grens veel verder omhoog,
ten minste naar 1400, respec
tievelijk 2800 gulden. Alleen
dan kan de schade volgens
hem nog enigszins worden be
perkt.
Cremers waarschuwde dat een
voortgaande kapitaalvlucht
ernstige gevolgen kan hebben
voor het Nederlandse bankwe
zen, temeer daar voor een
groot aantal banken verdere
versterking van de vermogen
spositie dringend noodzakelijk
is. Het opgaan van de Neder
landse Credietbank (NCB) in
de Credit Lydnnais Bank
(waarbij volgens de VKBV
1000 banen op de tocht staan)
is een teken aan de wand. Cre
mers vroeg zich overigens af
waarom de Nederlandse rege
ring niet net als de Belgische
overheid de moed kon opbren
gen om een „generaal pardon"
te geven voor niet opgegeven
spaargelden en een streep te
trekken onder het verleden.
Voor een dergelijk gebaar is
het nu veel te laat omdat het
kalf in feite al verdronken is,
meent Cremers.
Noteringen van dinsdag 3 november 1987 (tot 10:45 uur)
86 1.40
86/6.60
86 /27.-
84/85 5% sta
86/2.55
86 1.80 +d.
86 /5.95 0
86 4.—+ 2% sla
86/4.50
86 1.55 d
85/86 /1.35
86 12.88
117.00 107.00 108.00
37.80 37.80 3750
146.50 146.50 146.50
109 00 108.50 108.50
137.50 138.00 136.50
223.00 222.00 221.00
33.50+ 33.50
85.20 85.20
140.50 142.20 142.20
107.80 109.50 107.30.
104.00 106.00 105.00
De stemming op een kalm
Beursplein was gisteren ge
drukt. Vooral de internationale
aandelen werden minder waard,
terwijl de koersstijging op de
obligatiemarkt abrupt tot stil
stand kwam. Enkele van de
meest verhandelde staatslenin
gen noteerden zelfs fractioneel
lager.
Vooral de grote aandelen moes
ten terug. Zo noteerde tegen het
middaguur Koninklijke Olie
4,90 lager op ƒ211, Unilever
31*
vai fs
Wi
3,30 op 108,20, Philips 1,30
op ƒ33,80 en Akzo ƒ1,50 op
ƒ118,50. Voorts gaf Hoogovens
1 prijs op 33,50, KLM bleef
nageboeg aan dezelfde koers.
Na de aandeelhoudersvergade
ring van Kluwer afgelopen vrij
dag, waaruit Elsevier wel zeer
nadrukkelijk als verliezer van
het overnamegevecht in uitge-
versland naar voren kwam, ver
loor Elsevier 1,30 op 43,10,
terwijl Wolters Kluwer 2 duur
der werd op 105,50.
De hoofdfondsen beperkten de
verliezen veelal tot dubbeltjes.
Negatieve uitschieters waren
>or(
'ersfh'
Bührmann Tetterode met ee^'
verlies van 1,70 op 41 en Gisi
Brocades met een daling vai
1,10 op 33,50. Er waren echte i!
ook enkele winnaars te noterei)?'
zoals Fokker, Internatio Mülli
en Nijverdal-ten Cate.
Een lichtpuntje vormde vooi
de parallelmarkt, waar diver
high-tech fondsen het vrijd;
bereikte hoge niveau kondc
vasthouden. Na het middagut
schaarden Ahold, Bols en Ned
lloyd zich wat duidelijker onde t;
de verliezers. In tegenstelling
de hoofdfondsen was de lok;
markt verdeeld, maar zeker
onvriendelijk gestemd. Crédi
Lyonnais Bank Nederland, die
de NCB wil overnemen, won
op 65, Center Pares 3,30 oj
ƒ65,30, CKK ƒ3 op ƒ55,50 en
Verto 1,30 op 29,8"
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avoni'
nabezorgd.
nip
:al sge
ie ,?m;
im