„Een vlieg verwijder je
toch niet met een bijl?"
't
Moeilijke formulieren snel
ingevuld dank zij computer
VAN DAM VREEST GEVOLGEN BOUW-ENQUETE
„Veiligheid alleen door samenwerking
-3
kl
Bussen
in brand
Verliefde leerlingen kunnen
scholen geld gaan kosten
BELLEN MET JE BROER
IN ENGELAND IS GOEDKOPER
DAN JE DENKT.
jptt telecommunicatie
te weten 'Ik heb jou tin
Ihnh tik nrnmtl kil told
'en Mlui\t hrtfen 1
BINNENLAND
STUDENTEN VERSTOREN
REDE DEETMAN
AMSTERDAM Studenten hebben gistermid
dag de opening van het post-doctorale instituut
Casa, centrum voor Azië Studies in Amsterdam,
verstoord uit protest tegen de aanwezigheid
van minister Deetman van onderwijs en weten
schappen. Zij ontnamen de minister het woord
en probeerden door een menselijke blokkade te
voorkomen dat de minister de aula van de Uni
versiteit van Amsterdam (UvA) verliet. Ruim
vierhonderd mensen deden aan de actie mee.
Een woordvoerder van de actievoerders noem
de de minister verantwoordelijk voor „de puin
hoop rondom de studiefinanciering, college
geldverhoging en inschrijfbeperking". Deetman
had bekend willen maken, dat hij iets wil doen
aan de „moeilijke positie" van zogenoemde
kleine studierichtingen binnen de letterenfa
culteiten aan de universiteiten.
NIEUWE CAMPAGNE:
„Vrouwen gezocht voor mannenwerk"
EMMEN De overheid zal door middel van een aantal maatre
gelen proberen te bevorderen dat meer vrouwen kiezen voor
exacte technische opleidingen en beroepen. In het afgelopen
voorjaar zijn daartoe al de voorlichtingscampagnes „Kies exact"
en „Geslaagd met exact - kies een studie met perspectief" van
start gegaan. Begin volgend jaar zal worden begonnen met de
voorlichtingscampagne „Vrouwen gezocht voor mannenwerk".
Dat heeft minister J. de Koning van sociale zaken en werkgele
genheid gisteren gezegd op het symposium „Vrouwen, techniek,
bedrijfsleven" in Emmen. Met „mannenwerk" worden kansrijke
arbeidsmarktsectoren bedoeld als de grafische bedrijfstak, de me
taalindustrie en de elektrotechniek. Ter bevordering van deelna
me van vrouwen aan geschikte opleidingen zal extra financiële
ondersteuning beschikbaar worden gesteld. Bovendien zal vier
keer per jaar een magazine verschijnen waarin nieuwe lesmetho
den voor wiskunde en studie en beroepenvoorlichting over exacte
en technische richtingen ter sprake komen.
DONDERDAG 29 OKTOBER 1387 PA^_
"IT
CHRISTENEN OVER WAPENBEHEERSING
DEN HAAG In de toenadering
tussen oost en west is een belang
rijke rol voor de kerken wegge
legd. „Als wij staan voor de essen
tie van ons geloof kunnen wij niet
ontkomen aan het getuigenis van
de verbondenheid tussen mensen
in oost en west. Inkeer en omkeer,
in wezen gaat het daarom".
Deze opvatting verkondigde de
oud-ambassadeur in Madrid, mr.
E. Korthals Altes, gisteravond op
een drukbezochte bijeenkomst in
de Kloosterkerk in Den Haag.
Korthals Altes trad vorig jaar af
omdat hij het niet eens was met
het veiligheidsbeleid van de rege
ring. Volgens Korthals Altes is het
de hoogste tijd dat er serieus be
gonnen wordt met de verminde
ring van het aantal kernwapens in
de wereld. „Door de ontwikkeling
van SDI, het ruimteschild tegen
kernwapens, is immers elke ge
loofwaardige nucleaire afschrik
king verdwenen. Daarentegen
gaat het op handen zijnde akkoord
tussen de Verenigde Staten en de
Sovjetunie maar over drie procent
van het totale aantal kernwapens:
die voor de middellange afstand.
Ook na het INF-akkoord is het
nog mogelijk de wereld zesduizend
maal te vernietigen".
„We moeten tot het inzicht komen
dat de technologische ontwikke
ling veiligheid door middel van
kernwapens onmogelijk gemaakt
heeft", zei Korthals Altes. „Veilig
heid kan pas verkregen worden
door samenwerking met de andere
partij. Helaas ontbreekt er een
concept voor de lange termijn.
Wederkerig verzekerde veiligheid
zou een oplossing kunnen bieden.
Volgens dit concept is de eigen
veiligheid pas verzekerd als de
veiligheid van de ander ook gega
randeerd is".
CDA-kamerlid Frinking rieti
pragmatische kijk op vredèdoi
ligheid. „Aan hoop en mom
ontwaardiging hebben wen
maar wij hebben wel visiteid*
Frinking vond het INF-aste
een teken dat er zich „rtd.
naire ontwikkelingen" y,bel
in de wapenbeheersing. |vai
volgens het kamerlid ookingt
nomische grenzen bereiktjj e
wapening in Europa is niiijn
te betalen. Wij moeten ve i
een samenleving toe waaRea
nieuwe wapens meer f el
worden, maar waar samen.
is tussen oost en west".
I'S'
een voorbeeld uit het Van
Dam-repertoire: „De belasting
maakt ook wel deals met be
drijven en dat gebeurt heus
niet altijd geheel volgens de
letter der wet".
Van Dam moest zich in het
kabinet Den Uyl met tegenzin
schikken in het feit dat de
particuliere beleggers hard
nodig waren om het bouwpro
gramma vol te krijgen. Hij
had liever gezien dat het
bouwprogramma geheel met
staatsleningen zou worden ge
financierd, maar stuitte op
verzet van CDA en VVD, die
de beleggers bouw een „must"
vonden.
„Beleggers zijn een voortdu
rende stoorzender in de
volkshuisvesting", wist Van
Dam. Volgens hem hebben de
beleggers in '75 de minder
gunstige premiehuurregeling
„bewust geboycot" om betere
financiële voorwaarden af te
dwingen: „Er is grove pressie
uitgeoefend om meer geld uit
de staatskas in de beleggers-
Bouw premie-titu
r kin
huurwoningenel
blijft achter iter
DEN HAAG Van d^e
25.000 premie-huunniro
gen die voor 1987 warmoe
programmeerd, zullen »oe
na 10.000 niet in uitva z
kunnen worden genu 1
omdat de betrokkenMni
ningbouwcorporaties d- E
nanciering nog niet
kunnen regelen. 5el
6 to*
Het NCIV is tot deze schOf
gekomen op basis va£
nieuwe, eind oktober
den steekproef onder j
verhuurders die lid zij
het NCIV. Hieruit blij]
Marcel van
Dam tijdens
zijn verhoor
door de
enquête
commissie
bouw-
subsidies.
kas te krijgen. Ze hoefden
niet eens wat te dóen om de
zaak in de war te schoppen!".
Van Dam kreeg in '73 vanaf
zijn aantreden als staatssecre
taris naar eigen zeggen een
„steeds grotere weerstand te
gen beleggers". Niettemin
stond hij toe dat minister
Gruijters regelmatig conces
sies deed aan diezelfde beleg
gers, bijvoorbeeld door nog
ver na 75 bouwprojecten op
basis van de gunstige '68-rege-
ling te gunnen.
gens het NCIV dat oio]
optimistische verwacht
van staatssecretaris Heer]
uitgesproken bij eerden^
nalen vanuit de corpora!
reld, de situatie nauu
minder somber is gewo
aldus het NCIV.
De verenigingsraad vaJ
NCIV heeft het „onaarn^
baar" uitgesproken ove^
instorten van de
bouwsector, zowel vam
oogpunt van een toeni
woningtekort als vani
werkgelegenheidsoptiel
ui
Het „ideale volkshuisvei
beleid", dat Van Dam a
tief politicus nooit heeflL
nen vormgeven, beschr^
gisteren wel tegenovi
commissie: „De volkshij
ting mag niet worden
laten aan de vrije marL
geeft alleen maar ellen<r
woninbouwcorporaties
zeer wel in staat de j
huursector en de
dieerde koopmarkt vol
rekening te nemen".
FRANS WÉ
DEN HAAG Marcel
van Dam moest het direct
na afloop van zijn ver
hoor toch even kwijt: „Ik
heb kritiek op de uitstra
ling van deze enquête
commissie, waar eerst
voortdurend over „frau
de" werd gesproken en
pas later de toon zich wat
wijzigde. Ik ben bang dat
het politieke klimaat nu
zodanig is, dat deze
bouw-enquête wordt, aan
gegrepen om zich als
overheid verder terug te
trekken uit de financie
ring van de volkshuisves
ting".
„Natuurlijk zijn er in het ver
leden met die bouwsubsidie-
regelingen foutjes gemaakt.
Maar als er bij wijze van spre
ken een vlieg op het voor
hoofd van je kina zit, dan ga
je die toch ook niet met een
bijl verwijderen?", aldus Van
Dam
De ex-staatsecretaris en ex-
minister van volkshuisves
ting, vindt dus dat er niet „ge
hakt" moet worden in de sub
sidies voor volkshuisvesting,
alleen omdat in het verleden
wat steekjes zijn gevallen. De
commissie, vond de PvdA'er,
legt te veel nadruk op het af
wijken van de subsidieregels
door opeenvolgende bewinds
lieden. Daardoor zijn andere
en naar zijn mening belangrij
ker zaken „onderbelicht" ge
bleven: „Er is al vaak gespro
ken over de politieke druk
die destijds werd uitgeoefend
om het bouwprogramma te
halen. Maar dat is slechts een
deel van het verhaal: op de
meer dan duizend bouwplaat
sen werd in de jaren '70 voor
vele miljarden geïnvesteerd.
Daar liepen de zaken soms
vast. Dan moest je een glij
middel gebruiken om de zaak
toch op gang te houden. Als
we dat niet hadden gedaan,
zouden de verliezen gigan
tisch geweest zijn".
Het „glijmiddel*' in de nogal
stroeve volkshuisvestingsma
chine bestond uit het soepel
toepassen van de subsidiere
gels naar de beleggers toe. En
zo had Van Dam gisteren best
begrip voor het feit, dat zijn
opvolger op VROM, Gerrit
Brokx, in 79 het ABP met
een exclusieve deal bediende,
om daarmee tenminste één
van de beleggers terug te ha
len naar de volledig ingezakte
premiehuursector. „Maar we
waren het erover eens dat het
de schoonheidprijs niet ver
diende", bekende hij.
„Verbaasd" was Van Dam
over de waarde die de com
missie hecht aan het „naar
waarheid invullen" van de
bouw- en grondkosten van
premiehuurwoningen, waar
mee in die dagen ruimschoots
de hand werd gelicht: „Mij
was bekend dat beleggers
duurder bouwden dan ze
moesten. Dat was een norma
le en toe te juichen zaak".
Maar het departement stond
toch niet toe dat de stichtings-
kosten kunstmatig werden
verlaagd? Van Dam moest te
genover de commissie toege
ven, dat hij niet eens wist dat
het gebeurde: „Maar Als ik het
had geweten, had ik het zeker
goedgevonden".
Onterecht
In 1975 tijdens het kabinet-
Den Uyl, met Van Dam als
staatssecretaris, werd de pre
miehuurregeling uit '68 ver
vangen door een regeling die
volgens de zogeheten Dyna
mische Kostprijs (DKP)
werkte. Het voornaamste
kenmerk daarvan was, dat de
subsidielasten voor de over
heid over 50 jaar werden uit
gesmeerd. Het verwijt, dat
daarmee de grootste financië
le lasten naar de toekomst
werden verschoven, vindt
Van Dam „onterecht". „Als je
nü constateert dat die lasten
over tien, twintig jaar met
vele miljarden toenemen, dan
geeft dat een vertekend beeld.
Je praat dan niet over gul
dens van nü, maar over gul
dens van later".
De voormalige PvdA-politi-
cus, die het „debaten-met-ef-
fect" nog lang niet is verleerd,
had ook ditmaal een sappig
voorbeeld voorhanden: „Ke
ken uw salaris maar eens uit
met jaarlijks 3 procent inflatie
en dan vijftig jaar later", zo
hield hij commissielid Weijers
voor: „Dan komt u uit op een
astronomisch bedrag!". Dat de
volkshuisvesting door het
DKP-systeem op den duur
onbetaalbaar wordt, noemde
Van Dam gewoon „onzin".
De huidige VARA-voorzitter
schiep er af en toe genoegen
in de commissie te overladen
met vergelijkingen tussen de
bouwsubsidies en andere vor
men van overheidssteun:
„Vergeleken met de WIR-
steun aan bedrijven of de
landbouwgelden, zijn deze re
gelingen wonderen van doel
matigheid en integriteit". En
dat je soepel omsprong met de
bouwsubsidieregels was vol
gens hem zowel nodig als mo
gelijk: „Elke wet of regel is op
meerdere wijzen te interpre
teren. Het strikt volgen van
die regels had de volkshuis
vesting zeker vele miljoenen
extra gekost". Ook hier weer
WORMER Het invul
len van formulieren als
het belastingbiljet of een
aanvraag voor huursubsi
die is voortaan niet meer
moeilijk. Al die Neder
landers die niet in staat
zijn ingewikkelde vragen
te beantwoorden kunnen
voortaan gebruik maken
van een floppy van het
Sociaal Computer Cen
trum.
Dit pas in het Noordhol
landse Wormer gevestigde
bedrijf legt zich speciaal toe
op het maken van compu
terprogramma's waar soci
aal zwakkeren gebruik van
kunnen maken. Door mid
del van een vraag- en ant-
woordprogramma kunnen
mensen meer te weten ko
men over de hoogte van
huursubsidie, studiefinan
ciering en belastingterugga-
ve. De opzet is vrij eenvou
dig. Gebruikers hoeVen al
leen maar met ja en nee te
antwoorden en daarvoor
een toets in te drukken. Af
en toe moet er ook een be
drag worden ingetikt. Inge
wikkelde formuleringen
zijn met opzet vermeden.
De initiatiefnemers van het
bedrijf zijn W. Baar en
R. Kanninga. Baar is wao'er
en bracht jaren door als
groepsleider van mede-
wao'ers, tot hij drie jaar ge
leden met computers begon.
„Samen met Kanninga ont
wikkelde ik een program
ma waardoor het mogelijk
is de hoogte van de huur
subsidie te berekenen. Dat
programma werd een groot
succes. Daarom besloten we
een bedrijf te beginnen. Het
is de bedoeling dat er bin
nen een jaar werk is voor
twintig uur".
De nieuwste floppy van het
computercentrum berekent
de hoogte van de studiefi
nanciering. „Als dit met de
hand uitgerekend moet
worden, kost het één an
derhalf uur", zegt Baar.
„De computer geeft binnen
hooguit drie minuten ant
woord. Het programma is
getest door ambtenaren van
de gemeente Wormer en
goedgekeurd door Konsu-
menten Kontakt. De bere
keningen van de moelijkste
gevallen klopten op de cent
nauwkeurig'
Baar verwacht belangstel
ling van de dienst studiefi
nanciering. „Door de floppy
over studiefinanciering is
het mogelijk van tevoren te
berekenen of een aanvraag
zin heeft. Als studenten die
volgens de computer niet
voor aanvullende financie
ring in aanmerking komen
alleen een basisbeurs aan
vragen, bespaart dit de
overheid veel werk".
Sinds het Sociaal Computer
Centrum startte zijn er al
vijtig floppy's besteld door
scholen, advocaten, advies
centra, buurthuizen en ge
meenten. „Op deze wijze
wordt de computer dienst
baar gemaakt aan de sociaal
zwakkeren", zegt Baar.
Daarom is de prijs bewust
laag gehouden: dertig gul
den".
SUSKE EN W1SKE DE WOESTE WESPEN
Een brandweerman in actie
bij een brandende bus. In to
taal twintig voor de handel en
sloop bestemde autobussen
gingen gisteravond op het
terrein van het centraal auto-
herstelbedrijf in Utrecht in
vlammen op. De politie sluit
brandstichting niet uit. De
schade bedraagt naar schat
ting zo'n 200.000 gulden.
VS leveren vr
uit aan Neder
MIAMI De Amel
autoriteiten zullen eenï
biaanse vrouw uitleven
Nederland nu zij haje
disch verzet daartegen.r
rida heeft opgegeven.'1
jarige Atala Samudio I#
Revollo werd op 18 at
doof de Amerikaanse!*
gearresteerd op basis i\
in Amsterdam uitgegef
sporingsbevel. Volgens^,
klacht hebben mevnx,
vollo en haar echtgenoj(
tavo deel uitgemaakt j,
bende die Amsterdam^
ken heeft opgelicht vof
miljoen gulden. De ber,
gestolen en vervalste u
papieren als onderparf
oen gebruikt om geld ai.
men van in Nederlaoj
pende rekeningen. D^,
caat van mevrouw Rey^
dat haar man al in Nej|
was veroordeeld.
UTRECHT - Leerlingen van het toekomstig middelbaar be
roepsonderwijs kunnen maar beter niet verliefd worden. Want
dan is de kans groot dat ze hun hoofd niet meer bij de studie
houden en blijven zitten. En het doubleren wordt straks flink
bestraft, bijvoorbeeld met het dwingende advies: zoek maar een
lagere schoolsoort op.
Dit toekomstbeeld werd gisteren in Utrecht geschetst op een
vergadering van besturen van protestants-christelijke scnolen
voor middelbaar beroepsonderwijs (mbo). In de plannen die het
ministerie heeft met dit type onderwijs, de zogeheten SVM-ope-
ratie, wordt onder meer nadruk gelegd op rendementsverhoging
van het onderwijs, bijvoorbeeld via het terugdringen van het
aantal zittenblijvers en gezakten voor het examen.
Het ministerie heeft daar een handig planne^e voor bedacht:
scholen waar veel doublures voorkomen, krijgen minder geld te
besteden. Een financiële remedie dus voor een, in principe,
derwijskundig probleem. Eigenlijk is de situatie nu andersi
als leerlingen blijven zitten tellen ze gewoon mee voor het totaal
aantal leerlingen en dat getal is de basis voor het aantal docen
ten en de vergoeding voor de exploitatie.
Het plan leidt op scholen tot onrust. Men kan of wil niet wen
nen aan de gedachte dat persoonlijke problemen van leerlingen
die daardoor minder presteren, hun effect hebben op de mate
riële voorzieningen van de school. Datzelfde geldt voor het feit
dat de (leer)problemen van de leerling negatieve gevolgen krijgt
voor de werkgelegenheid van docenten.
Kwetsbare leeftijd
Drs. C.M. Geuze, hoofd van de afdeling voortgezet onderwijs
van de Besturenraad PCO meende dat deze koppeling tussen
leerlingen-prestatie en rijksvergoeding in elk geval voor het
mbo uit den boze is. Het gaat immers om leerlingen in een
kwetsbare leeftijd: van 16 tot 19 jaar. Pubers of adolescenten ra
ken nu eenmaal verliefd of in conflict met zichzelf en met ande
ren.
De prijs op hoger rendement is overigens maar een onderdeel
van de plannen van de overheid. Mbo-scholen moeten groter
worden (fusies), hun onderwijs moet worden verbeterd en de fi
nanciering wordt anders: de school krijgt een hoeveelheid geld
en noet zelf maar zien, afgezien van enkele voorwaarden, hoe
de buit te verdelen.
Deze plannen hebben enorme consequenties voor scholen en
hun besturen. Zelfs zoveel dat een bestuurder tot de uitspraak
kwam: „een bedrijf zal nooit aan een dergelijke omvangrijke
operatie beginnen. Want iedere manager weet dat elk bedrijf
daardoor aan chaos ten onder gaat".
LÜTSEN KOOISTRA
ADVERTENTIE
Groot-Brittannië ca.f 1.10 per minuut
