Voedingswijzer op lijf
van de eter geschreven
(?wr
WINSTDELINGSPLAN PVDA ONTMOET „SYMPATHIE
|n Uyl
dier thuis
lEUWi
SPOEDDEBAT
OVER PASPOORT
IxülwEKN
ProVeste
Kankeronderzoek
loopt gevaar
jjjeen in
n3rlo
dreigend
p voor
dman
Werken met
behoud
uitkering
krijgt steun
van Kamer
Genland
EeidóaQowuvnt
WOENSDAG 28 OKTOBER 1987 PAGINA 3
Maximaal tweeduizend gulden
99
DEN HAAG Het winstdelingsplan van de
PvdA'er Vermeend, dat gisteren in de vorm
van een initiatief-wetsontwerp officieel is in
gediend, heeft in de Kamer „sympathie"
ontmoet. Maar of dat ertoe zal leiden dat het
plan, naar verwachting al volgend jaar juli,
ook tot wet verheven kan worden, is uiterst
onzeker.
Het voordeel voor de werknemer is duide
lijk, maar belangrijk punt van kritiek is vol
gens de VVD'er De Grave dat de werkgever
weliswaar geen nadeel maar ook geen finan
cieel voordeel boekt. „Zo'n prikkel heeft een
werkgever toch wel nodig, lijkt mij", aldus
De Grave in een voorlopige reactie. Het
CDA heeft eerder al in principe niet afwij
zend gereageerd, maar heeft eveneens op on
derdelen bedenkingen.
Vermeend stelt voor werknemers van be
drijven die winst maken, een belasting- en
premievrije winstdeling ter waarde van
maximaal tweeduizend gulden in het voor
uitzicht te stellen. Hooguit duizend gulden
daarvan zouden zij „handje contantje" kun
nen ontvangen, maar de andere helft van
het bedrag zou uitgekeerd moeten worden in
aandelen van het bedrijf, in obligaties of in
andere waardepapieren.
Het verschil met de bestaande winstdelings-
regelingen is dat zowel werkgever als werk
nemer premie en belasting moet afdragen,
zodat er voor de werknemer uiteindelijk van
elke honderd gulden winstdeling maar circa
47 gulden netto overblijft. In het initiatief-
wetsontwerp van Vermeend blijft honderd
gulden „honderd gulden". Voordeel voor de
werkgever in de bestaande regeling is dat hij
de winstdeling van de aanslag voor de ven
nootschapsbelasting mag aftrekken. Dat
voordeel vervalt in het plan-Vermeend: de
werkgever noch de schatkist wordt er finan
cieel „wijzer" van. In het feit dat het de staat
niets kost, schuilt volgens Vermeend juist de
kracht van zijn wetsontwerp.
Een ander voordeel van een dergelijke rege
ling is dat in tijden van economische neer
gang werknemers minder snel op straat ko
men te staan. Dat komt omdat voor het be
drijf de vaste loonkosten dezelfde blijven en
het extraatje, dat in de vorm van winstdeling
bovenop het loon kwam en dat niet op de be
drijfsresultaten zelf drukt, bij verliezen ui
teraard het eerst krimpt. De winstdelingsre-
geling fungeert dan als een soort „buffer".
Overigens behoeft niet de gehele winst voor
deling in aanmerking te komen. Bij cao-on
derhandelingen kan al bedongen worden
slechts een deel van de winst te gebruiken
voor uitbetalingen aan het personeel, zodat
de rest kan terugvloeien in de bedrijfskas en
kan worden aangewend voor scholing en in
vesteringen.
oest
'U
AG Oud-premier
heeft vandaag het
;enhuis in Amster-
^•laten. Hii wordt ver
nis verpleegd. Den
iestand wordt om-
als helder, maar
loeid. Hij hoeft niet
da infuus. Bij Den Uyl
eird vorige week een
ardige aandoening
fteerd, met uitzaaiin-
r% de hersenen,
ir
PJ
aö Wetenschappers
Oide Rijksuniversiteit
i (RUU) zetten grote
.^ens bij de ernst van
^itreiniging met arseen
iq terrein in het Noord-
,0pe dorp Baarlo.
0Iferzoek ter plaatse is
■aide geochemicus drs. B.
vtfg komen vast te staan
f arseen een natuurlijk
•e1eel van de ijzerrijlce
og dat geen gevaar voor
ojondheid of milieu op-
iVoIgens onderzoeker
zou strikte naleving
J^ormen van het minis-
ea VROM in Nederland
)a( van zo'n 50.000 hecta-
I noodzakelijk maken,
ihter volstrekt onnodig
los omdat het arseen
1st in de grond zit. Na
iej zou het arseen op den
ïeich terugkeren. Van
ïzifg van grondwater of
,zen is geen sprake, aldus
fso6
Persoonlijk eet-advies van kruidenier en zuivelfabrikant
VANDAAGi
IN HET
UTRECHT Dat het da
gelijks nuttigen van grote
stapels kroketten niet aan
te bevelen is, behoeft
geen nadere uitleg. En
dat het eten van sinaasap
pelen toegejuicht moet
worden weet ook ieder
een. Maar hoe kom je er
achter hoeveel kroketten
je nog veilig eten kunt,
rekening houdend met
jou hoogsteigen lengte en
gewicht? Wie vertelt je of
je wel voldoende koolhy
draten naar binnen
werkt? Of je niet nog een
sinaasappel extra moet
nemen? Vanaf morgen is
het antwoord daarop bin
nen handbereik. Het
Voorlichtingsbureau voor
de Voeding komt dart
met de „persoonlijke voe
dingswijzer" op de prop
pen.
Zo'n persoonlijke voedings
wijzer, die een geheel op het
individu toegesneden eet-ad
vies geeft, is geen overbodige
luxe, vindt prof. dr. F. ten-
Hoor, voorzitter van de Voe
dingsraad. „Eten is een uiterst
plezierige bezigheid, die wij in
grote overvloed uitvoeren.
Maar door het grote aanbod
dreigen we soms de weg kwijt
te raken", aldus de hoogleraar
bij de presentatie van de voe
dingswijzer. „Het overschot is
zo groot, dat we geen keuze
kunnen maken en de vereiste
variatie uit het oog verliezen.
We dreigen ondoordacht te
gaan eten. En hoewel het ver
re van mij is te zeggen dat je
over elke hap zou moeten na
denken, moet er wel wat ge
daan worden. Want de men
sen worden te dik of te dun,
of zelfs ziek. Je zou het liefst
iedereen persoonlijk advies
geven om een eind te maken
aan de slechte eetgewoontes.
Daarom ben ik zo blij met de
voedingswijzer die nu be
schikbaar is".
De persoonlijke voedingswij
zer is een gezamenlijk initia
tief van het Voorlichtingsbu
reau voor de Voeding, Albert
Heijn en Becel. De formulie
ren die adviesaanvragers
moeten invullen liggen in de
filialen van Albert Heijn en
de gegevens worden door een
computer van Becel geanaly
seerd, waarna een advies uit
de bus komt. Albert Heijn-
woordvoerder P. Overdiep:
„We verwachten heel wat in
breng van de consument. Hij
of, meestal, zijmoet een
week lang nauwgezet noteren
uit welke bestanddelen het
ontbijt, de lunch en het
avondeten bestaat en hoeveel
daarvan gegeten wordt. Ook
de drankjes en de hapjes tus
sendoor moeten bijgehouden
worden. Aan de hand van de
persoonlijke gegevens van de
consument (geslacht, leeftijd,
lengte, gewicht, lichaamsbe
weging) kunnen we nagaan of
zijn eetgewoonte goed is, of
dat er wat aan veranderd zou
moeten worden. Binnen drie
weken ontvangt de aanvrager
daarover een schriftelijk ad
vies, zo'n zeven kantjes dik".
Voorlopig gaat het om een
eenmalige actie, waarvoor de
formulieren voor 1 december
ingeleverd moeten zijn, met
betaling van 2,60 gulden.
Voorbeelden
Om te voorkomen dat het pu
bliek wordt overdonderd door
een opsomming van onbegrij
pelijke termen als cholesterol,
koolhydraten, voedingsvezels,
meervoudig onverzadigde
vetten en andere soorten
broodbeleg, geeft de voedings
wijzer steeds concrete voor
beelden. Stel dat een consu
ment te weinig koolhydraten
tot zich zou nemen, dan krijgt
hij bijvoorbeeld het volgende
advies: „Uw voeding bevatv,
onvoldoende koolhydraten.
Dit is te verbeteren door het
eten van meer aardappelen,
peulvruchten, orood, graan-
produkten en deegwaren.
Probeer zoetigheid tussendoor
zoveel mogelijk te vermij
den". Wie aan dergelijke aan
wijzingen nog niet voldoende
heeft, kan zich vervoegen bij
één van de diëtisten die ver
meld staan op de lijst die bij
elk voedingsadvies gevoegd
wordt.
De voedingswijzer is in prin
cipe geschikt voor iedere ge
zonde consument tussen de 13
en 110 jaar oud, maar er zijn
enkele uitzonderingen. Wie
langer is dan 2,5 meter of kor
ter dan 1 meter kan niet mee
doen en hetzelfde geldt voor
wie meer weegt dan 250 kilo
of minder dan 25 kilo. Ook
zwangere vrouwen en men
sen die een dieet volgen zijn
uitgesloten. Zij bevinden zich
in het slechte gezelschap van
eventuele grapjassen; wie bij
voorbeeld invult dagelijks
dertig haringen of honderd
beschuiten te verorberen,
wordt beschouwd als een niet-
serieuze kandidaat en krijgt
dus ook geen serieus advies.
Score
Uit een test met de voedings
wijzer die afgelopen zomer in
Groningen is gehouden, bleek
„Eten is een uiterst plezierige bezigheid, die wij in grote overvloed uitvoeren. Maar door het
grote aanbod dreigen we soms de weg kwijt te raken", aldus prof. dr. F. ten Hoor, voorzitter van
de Voedingsraad, bij de presentatie van de voedingswijzer.
FOTO: T STICHT
dingswijzer alleen in de Al-
bert Heijn-winkels te liggen?
Wagenaar: „Albert Heijn en
Becel zijn zelf met het idee
naar ons toe gekomen, zij
hebben het recht op de pri
meur". Dat hoort Albert
Heijn-woordvoerder Overdiep
graag. De vraag of een bedrijf
als Edah ook mee zou mogen
doen, brengt hem een beetje
in verwarring. „Dat kan ik
moeilijk beoordelen", zegt hij.
„Dat hangt van de voorwaar
den af. Nee, evenredige bij
drage in de kosten is niet vol
doende, daar doen we het niet
voor".
STEVO AKKERMAN
dat ongeveer 1,5 procent van
de mensen die een formulier
onder ogen kregen dat ook in
derdaad opstuurde: in Gro
ningen 500 van de 35.000.
„Volgens marketing-mensen
een hoge score", zegt C. Wa
genaar van het Voorlichtings
bureau voor de Voeding. „Het
betekent dat we nu, op grond
van het aantal klanten van
Albert Heijn, tienduizenden
reacties kunnen verwachten.
In Groningen was overigens
75 procent van de deelnemers
vrouwelijk. In de helft van de
gevallen adviseerden we
meer koolhydraten te gebrui
ken en voor tweederde gold
dat er minder verzadigd vet
en meer linolzuur nodig was".
In het voedingsadvies leidt
dat tot de volgende medede
ling: „Linolzuurrijke produk-
ten zijn produkten met dan
zestig procent linolzuur, zoals
Becel voor de koffie, Becel-
dressing, Becel-olie, dieetmar-
garine en zonnebloemolie". Is
dat niet een beetje al te toe
vallig, gezien de deelname
van Becel? „Nee hoor", vindt
Wagenaar. „We verwijzen al
leen naar Becel in die geval
len dat er geen andere aan
bieder van een dergelijk pro-
dukt is". Maar waarom komt
het formulier voor de voe-
batterij-eieren
ïkocht als scharreleieren
|E Volgens het openbaar ministerie in Zwolle zijn er
ne,5 miljoen legbatterij-eieren als scharreleieren verhan-
hoor de hogere verkoopprijs van minimaal twee cent per
jjjjoor deze fraude een financieel voordeel van minstens
-gulden zijn verkregen. Eierverzamelaar R.K. uit Putten
rimiddels bekend zich aan de fraude schuldig te hebben
3- De onderzoeken naar mogelijk frauduleuze handelin-
1,1 twee eierpakstations, de firma's B. en G. in de gemeente
luizijn nog gaande. Uit tellingen van de Stichting Scharrel-
/alontrole was gebleken dat veel meer eieren als scharrelei
opgegeven dan de producenten feitelijk konden leveren.
;ye Norman
«STERDAM
jMl sopraan Jessye
f°Vman geeft op
lefdag 13 novem-
5€r met begelei-
ig van .Geoffrey
jgpons een reci-
00. in het Concert-
•ej>ouw. De be-
ol|mde sopraan
tetfgt liederen van
i der andere De-
rafcsy, Strauss en
ihler. Kaarten
Dr het recital
sten 75 en 50
e Iden.
Nieuwe voorzitter ANWB
DEN HAAG De Hilversum-
se burgemeester mr. W van
def Sluis wordt met ingang
van 1 januari de nieuwe voor
zitter van de Koninklijke Ne
derlandse Toeristenbond
ANWB. In die functie volgt hij
ir. F. van der Linde van
Sprankhuizen op. Van der
Sluis was reeds lid van het da
gelijks bestuur van de ANWB.
DEN HAAG Over twee we
ken zal de Tweede Kamer een
spoeddebat wijden aan de in
voering van een nieuw, frau
debestendiger paspoort. Een
verzoek daartoe kwam van de
VVD'er Wiebenga; zijn ver
zoek werd door nagenoeg de
gehele Kamer ondersteund.
Alleen de CDA'er Gualtherie
van Weezei sputterde tegen,
omdat er volgens hem „niets
}JRDAM Groots en meeslepend moet het eeuwfeest
v.van Concertgebouw en -orkest volgend jaar: superlatie-
'Jver. Maar ook over de kleine dingen is diep nagedacht,
tsolisten als Kiri-Te-Kanawa, Isaac Stern, Yo-Yo Ma en
Serkin werden uitgenodigd, werd ook gedacht aan Ith-
lllman, die lichamelijk nogal hinder ondervindt en liet
ie ellendige trap naar het podium te veel te vinden. „Om
'pet die podiumlift te vervoeren, dat komt niet im Fra
il de voorzitter van het bestuur, prof. Lubbers gisteren.
is wat anders bedacht: een klein trapje, dat speciaal
jrlman wordt getimmerd. Hij komt 14 april spelen, via
loonlijke trapje.
veranderd was" en er dus
evenmin een aanleiding kon
zijn de bewindslieden op dit
moment aan de tand te voelen.
Maar Wiebenga was dat niet
met hem eens. Hij vroeg de
staatssecretarissen Van der
Linden (Buitenlandse Zaken)
en De Graaff-Nauta (Binnen
landse Zaken) de Kamer „bin
nen twee weken" een brief te
sturen waarin op alle vragen
die afgelopen dagen opgewor
pen zijn, een duidelijk ant
woord wordt gegeven.
Er bestaat in de Kamer toene
mend bezwaar tegen de voort
durende onzekerheid over de
haalbaarheid van de datum
waarop het nieuwe paspoort
beschikbaar moet zijn, name
lijk 1 januari 1988, en over de
wijze waarop het paspoort ad
ministratief verwerkt moet
worden.
Wat de paspoortenzaak extra
ingewikkeld maakt is dat de
Kamer ook nog moet praten
over de Paspoortenwet. Het zit
veel kamerleden niet lekker
dat er pas na de invoering van
het nieuwe paspoort tijd zal
zijn voor deze discussie, omdat
dat de verkeerde volgorde is.
De Visser (PvdA) sprak eerder
van „een chaos".
SNOMR ROUkNCUV®
VAN2&F/W. VPiUT 0E2E
vaxoeLNPmje r&i-
iNsre hog Mót.L
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BI) UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Blokkade
Studenten aan de Universiteit
van Amsterdam (UvA) blokke
ren een kamer van waaruit de
uitgifte van nieuwe legitimatie
bewijzen wordt geregeld. De
studenten menen, dat de uni
versiteit met de nieuwe passen
„te veel vooruit loopt op de
mogelijke invoering van een
landelijk persoonsbewijs". Zij
ontzeggen het personeel van
de universiteit ook het recht
om studenten in de gebouwen
van de UvA naar hun legitima
tiebewijs te vragen.
FOTO: ANP
'ADVERTENTIE
Jas, kolbcrt cn broek van zuiver
scheerwol in 'n fraaie zwart
grijs- kombinatic
Haarlemmerstraat 149, Leiden MANNENMODE
KWF: „situatie is verontrustend
AMSTERDAM Er is
geen geld genoeg meer
voor een gedegen onder
zoek naar kanker. Tot die
conclusie komt het Konin
gin Wilhelmina Fonds
(KWF) in zijn jaarverslag
over 1986. Het fonds, dat
ongeveer een derde van
het totale onderzoek naar
deze ziekte bekostigt, kan
inmiddels nog niet de
helft van de subsidie-aan
vragen toewijzen. „En dat
kun je niet anders dan
verontrustend noemen",
zegt dr. Van de Poll van
het KWF.
De laatste tien jaar is de kans
op genezing van kanker toege
nomen van veertig tot vijftig
procent. Door de huidige ont
wikkelingen ziet het er naar
uit, dat dit percentage niet
meer zal stijgen. „Sterker
nog", zegt Van de Poll, „het zit
er dik in dat dit zelfs minder
wordt. Want alles is een kwes
tie van onderzoek".
Bij de bestrijding van kanker
gaat het om drie zaken: pre
ventie. opsporing en genezing.
Van de Poll: „Het enige dat in
middels vaststaat, is dat roken
een hele grote rol speelt bij het
ontstaan van kanker Maar
verder moet alles eigenlijk nog
worden onderzocht: de relatie
tussen voeding en kanker,
technieken om tumoren snel
ler op te sporen en therapieen
om de ziekte beter te kunnen
bestrijden".
„Kankerbestrijding is een zaak
van de lange termijn. Dat de
kans op genezing de laatste
tien jaar zo is toegenomen, is
te danken aan investeringen
die vijftien a twintig jaar gele
den zijn gedaan. Want als je
vandaag een nieuwe therapie
ontdekt, duurt het zeker tien
jaar voordat die in het zieken
huis wordt gehanteerd en nog
eens zo'n tien jaar voordat je
die terugvindt in de statistie
ken. Het onderzoek dat nu
noodzakelijk is, moet je dus
vooral zien als investeringen
voor onze kinderen".
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het wets
voorstel van minister De
Koning van sociale zaken
en werkgelegenheid om
het werken met behoud
van uitkering aan wette
lijke regels te onderwer
pen, kan rekenen op de
steun van een brede Ka
mermeerderheid.
Nietemin hebben de partijen
nog wel de nodige kritiek op
het voorstel. De PvdA-fractie
vindt het eigenlijk nog niet
ver genoeg gaan. Volgens
woordvoerder Moor hadden de
criteria waaraan onbetaalde
arbeid volgens de wet moet
worden getoetst, duidelijker en
scherper kunnen zijn. Moor
noemde werken met behoud
van uitkering geen oplossing
voor de werkloosheid: „Nood
gedwongen maken we regels
omdat de samenleving niet in
staat is voldoende betaalde ba
nen aan te bieden".
De VVD heeft kritiek op de
enorme nieuwe regelgeving
die hiermee gepaard gaat
Woordvoerster Kamp vroeg
zich derhalve af of het voor
stel nog wel strookt het het
kabinetsstreven naar minder
overheidsregels. Het CDA be
twijfelt eveneens of wetgeving
wel het meest geeigende in
strument is om onbetaalde ar
beid te regelen. Hoewel het
CDA in hoofdlijnen het wets
voorstel steunt, diende fractie
woordvoerder De Leeuw maar
liefst zes wetswijzigingen
(amendementen) in.
De wet biedt langdurig werk
lozen de mogelijkheid om op
vrijwillige basis onbeloonde
arbeid te verrichten zonder
dat zij daardoor hun recht op
uitkering verliezen. Het kabi
net ziet de wet als een „vang
net" voor werklozen die niet
via andere instrumenten
(scholing of werkverruimende
maatregelen) kunnen worden
geholpen. Het traditionele vrij
willigerswerk valt niet onder
de werking van de nieuwe
wet.