Chinese partij moet
teugels laten vieren
Tamils gaan
guerrilla aan met
Indiase leger
roraketten moeten binnen drie jaar weg
Vrede Midden-Amerika
laat op zich wachten
PREMIER BEPLEIT HERVORMINGEN OP CONGRES:
AKKOORD BINNEN ENKELE WEKEN GEREED:
CeidócSowvaurit
MAANDAG 26 OKTOBER 1987 PAGINA 5
ïosa
,M De zwarte Zuida-
kbondsleider Cyril Ra
ft in Stockholm de eer-
,rijs in ontvangst geno-
ihosa, de secretaris-ge-
de bond van zwarte
NUM, kreeg de ruim
>n grote prijs voor zijn
'ude mensenrechten en de
Vaardigheid". Ramapho-
A augustus een drie we
lfde staking van zwarte
fs om hogere lonen en
Jidsomstandigheden. Het
Igste staking van zwarte
te uit de geschiedenis van
NUM-
secretaris-
generaal
Ramaphosa
ontvangt de
Palme-prljs uit
handen van de
weduwe van de
vermoorde
Zweedse
premier.
FOTO: AP
Chinees en Russisch
geld in Kanaaltunnel
LONDEN Banken in China en de
Sovjetunie zullen in totaal 105 miljoen
pond sterling (ongeveer 350 miljoen
gulden) lenen voor de financiering van
de spoorwegtunnel onder Het Kanaal.
Dat is meegedeeld door een woordvoer
der van Eurotunnel, het consortium dat
is belast met de uitvoering van het pro
ject. In de financiering van de tunnel
zit nog een gat van 750 miljoen pond.
Eurotunnel wil dat opvullen door vol
gende maand met een aandelenemissie
te komen, al is het succes daarvan door
het instorten van de internationale ef
fectenbeurzen in de afgelopen week
waarschijnlijk niet erg groot. Het pro
ject, dat 20,1 miljard gulden gaat kos
ten, moet in 1993 zijn voltooid.
UNESCO op spoor
zijde - handelaren
PARIJS Meer dan duizend geleer
den van diverse nationaliteiten en we
tenschapsgebieden zullen volgend jaar
deelnemen aan een UNESCO-project
over de historische betekenis van de
zijdehandel tussen Azië en Europa
deelnemen. De zijdehandel die meer
dan 2.000 jaar tussen de continenten
bloeide, „is van onschatbare waarde ge
weest voor de ontwikkeling van de be
schaving", volgens de projectleiders.
Het onderzoek bestaat onder meer uit
een wetenschappelijke cruise van drie
maanden, waarDij de oude zijderoute
over zee gevolgd zal worden. Verder
zullen twee expedities worden uitge
rust, die de twee belangrijkste histori
sche routes over land volgen.
Dia-avond over Herald
door politie verhinderd
BRUSSEL Een Belgische onderzoeksrech
ter heeft zaterdagavond vlak voor het begin
van een dia-avond een door een particulier
gemaakte diamontage in beslag laten nemen
over het vergaan van de Britse veerboot Her
ald of Free Enterprise. Reden voor de inbe
slagname was officiéél dat de opnamen op
minder dan 500 meter van de gekantelde
veerboot waren gemaakt. Bij de ramp was het
verboden om binnen een straal van 500 meter
rond de veerboot te filmen of te fotograferen.
De diamontage was gemaakt door een 58-jari-
ge gepensioneerde militair. Hij maakte niet
alleen dia's van de buitenzijde, maar ook van
het binnenste van de veerboot. De politie wil
onder meer weten hoe de man in staat is ge
weest ook opnamen van het interieur van de
gekapseisde veerboot te maken.
BEIJING China moet
hervormen: het politiek
bestuur moet minder
centralistisch en burea-
cratisch gaan werken en
de bestuurders moeten
van een jongere genera
tie zijn dan nu het geval
is. Ook de economie
moet een liberaler aan
gezicht krijgen en de
deur naar het Westen
moet nog verder open.
Dat was de boodschap
van premier Zhao Ziy-
ang, die gisteren het der
tiende partijcongres
opende dat deze week
wordt gehouden in de
Grote Hal van het Volk
in de hoofdstad Beijing.
De 69-jarige premier, die
naar verwachting de „sterke
man" Deng Xiaoping gaat
vervangen als leider van de
46 miljoen leden tellende
partij, verscheen in een wes
ters kostuum voor de twee
duizend afgevaardigden, van
wie de meesten nog waren
gekleed in traditioneel Mao-
pak of militair uniform.
Premier Zhao wijdde meer
dan de helft van zijn tweeën
half uur durende toespraak
Premier Zhao Zhlang (rechts) spreekt het congres toe, terwijl
partijleider Deng enige stukken doorneemt.
FOTO: AP
se ideeën en investeerders en
het pogen tegemoet te komen
aan de stijgende vraag van de
consument.
Zhao sprak tevens zijn steun
uit voor het particulier hui-
zenbezit, de onafhankelijk
heid van bedrijfsleiders, het
uitgeven van aandelen en
voor de particuliere onderne
mingen. Voorts benadrukte
hij dat stappen moeten
worden ondernomen om de
buitensporige prijsverhogin-
aan de economische hervor
mingen in China. Volgens
hem is „de kapitalistische
weg voor China een doodlo
pende straat". China, zo zei
hij, bevindt zich echter nog
steeds in de eerste fase van
de socialistische maatschap
pijontwikkeling. De belang
rijkste taken zijn nu het ver
hogen van de produktie, het
introduceren van moderne
technologie, het openen van
zijn deuren voor buitenland-
gen" onder controle te krij
gen, die het gevolg zijn van
de vraag van de consument.
De Chinese premier
schroomde niet om uit te ha
len naar zijn eigen partij: „De
afgelopen jaren hebben be
paalde partijleden zich regel
matig schuldig gemaakt aan
het ontduiken van de belas
ting, aan smokkel en de han
del in gesmokkelde waren,
aan omkoperij, afpersing,
verduistering, diefstal en mo
reel verval". De huidige poli
tieke structuur in China vol
doet niet langer aan de eisen
die de modernisering aan het
land stelt, aldus Zhao. Er be
staan grote tekortkomingen
in de wijze waarop de leiding
functioneert, in de organisa
torische structuur en in de
stijl van werken.
Verslaggevers in Peking
toonden zich verrast door de
„kaifang", de Chinese vari
ant op „glasnost", de open
heid in de Sovjetunie. Jour
nalisten waren vrij om met
afgevaardigden te praten.
Het was voor het eerst in de
geschiedenis van de partij dat
westerse journalisten een
congres konden meemaken.
Bovendien was het voor het
eerst dat een toespraak van
een Chinese leider direct
werd uitgezonden door de te
levisie.
Troepen veroveren Srilankaanse stad
Jaffna:
NEW DELHI Indiase
ordetroepen op Sri Lanka
hebben gisteren de hele
stad Jaffna veroverd op
de Tamil Tijgers. Velupil-
lai Prabhakaran, een van
de belangrijkste leiders
van het Tamilverzet,is
met 1200 guerrillastrijders
het omringende oerwoud
ingevlucht. Met de ver
overing van Jaffna is vol
gens een woordvoerder
van de Indiase regering
een einde gekomen aan
„operatie Pawan" die ten
doel had dit bolwerk van
de Tamil Tijgers in te ne
men.
Volgens waarnemers betekent
het ontsnappen van Prabhaka
ran en zijn rebellen echter een
tegenslag voor de vredesmacht
en worden de Indiërs mogelijk
gedwongen tot een uiterst
kostbare anti-guerrilla-cam
pagne in de onherbergzame
oerwouden van het schierei
land. Ook achten zij het niet
uitgesloten dat het tot een
nieuwe uitbarsting van geweld
zal komen in de oostelijke pro
vincie waar naast Tamils ook
Singhalezen en moslims wo-
India heeft inmiddels ambte
naren gestuurd die het bestuur
over het gebied moeten gaan
opzetten. Maar de Tamil Tij
gers zijn vastbesloten de India
se strijdkrachten met guerril
la-tactieken en zelfmoordac
ties te bestrijden.' De comman
dant van het oude Nederland
se fort in Jaffna, brigade-gene
raal Manjit Singh, zei dat een
infiltratie van de stad door de
Een Indiase soldaat houdt vanuit het voormalige Nederlandse
fort In Jaffna een straat In de gaten.
Tijgers moeilijk kon worden Het afgelopen weekeinde heb-
voorkomen. ben speciale eenheden van de
Volgens Singh kunnen zijn Indiase marine vier schepen
troepen zich vanwege het ge- van Tamil-guerrillastrijders
vaar van sluipschutters, mij- tot zinken gebracht. Daarbij
nen en „booby traps" voorlo- zouden ongeveer zestig strij-
pig alleen nog in de hoofdstra- ders zijn gedood. In totaal zou
ten wagen. Indiase genietroe- den tijdens de „zuiveringsope-
pen zijn inmiddels begonnen ratie" door Indiase troepen 133
met het opruimen van de mij-» soldaten en meer dan zeshon-
nen. En Indiase bevelhebber, derd Tamils zijn gedood. In de
generaal-majoor Kalkut, gaf Srilankaanse stad Kandy ont-
toe dat zijn manschappen nooit plofte gistermorgen een bom
eerder geconfronteerd zijn met in een bijkantoor van de
de tactieken die de „Bevrij- Indiase ambassade. Er vielen
dingstiiders van Tamil Eelam" geen slachtoffers,
gebruiken.
afstand in Europa (INF) in
een periode van drie jaar
zullen worden ontman
teld.
Een en ander bleek afgelopen
zaterdag in Brussel, waar de
Amerikaanse minister zijn
NAVO-collega's op de hoogte
stelde van zijn gesprekken in
Moskou. Volgens minister van
buitenlandse zaken Van den
Broek zal het INF-verdrag
binnen twee tot vier weken
klaar zijn. Het hangt vervol
gens van de bereidheid van
Sovjetleider Gorbatsjov af, of
zo'n akkoord alsnog op een of
ficiële topconferentie zal
worden ondertekend. Duide
lijk is echter, dat zo'n top niet
noodzakelijk is. Volgens minis
ter Shultz zijn er ook andere
manieren om de overeenkomst
te ondertekenen. Hij waar
schuwde partijleider Gorbats
jov overigens wel, dat hij „niet
te lang moet wachten" omdat
het geduld van de Amerika
nen „beperkt" is. Bovendien
worden volgend jaar campag
nes gehouden voor de presi
dentsverkiezingen, waardoor
er minder tijd is voor het on
dertekenen van akkoorden en
een top. Ofschoon er na de on
dertekening van een verdrag
intern NAVO-overleg nodig is,
acht minister Van den Broek
het hoogst onwaarschijnlijk
dat in de drie jaar dat de ra
ketten zullen worden ontman
teld, in Woensdrecht nog
kruisraketten zullen worden
gestationeerd.
In een commentaar heeft de
Russische partijkrant Pravda
gisteren gezegd, dat de me
ningsverschillen tussen beide
supermachten over een INF-
akkoord en SDI binnen ander
halve maand uit de wereld ge
holpen zouden kunnen zijn.
Daarna zou er alsnog een top
ontmoeting tussen Reagan en
Gorbatsjov kunnen plaatsvin
den.
Uit de woorden van minister
Van den Broek in Brussel
bleek, dat de Sovjetunie in.
Moskou geen verband heeft'
gelegd tussen een INF-ak-
koord en president Reagans
Strategische Defensie Initiatief
(SDI). Starwars, zo bleek ook
uit de opmerkingen van
Shultz, is de afgelopen dagen
in Moskou niet uitvoerig ter
sprake gekomen. De Sovjetu
nie legt wel een koppeling tus
sen Starwars en een nieuw ak
koord over beperking van de
strategische bewapening
(START).
Volgens minister Van den
Broek streven de VS en de
Sovjetunie er naar volgend
voorjaar een START-akkoord
te kunnen sluiten. Maar er
moeten, los van de koppeling
met Starwars, nog veel proble
men worden opgelost. Deze
betreffen vooral de verificatie,
in vergelijking waarmee de
controle op een INF-akkoord,
in de woorden van minister
Shultz, ^kinderspel" is.
President Arias somber over halen streefdatum:
(Van onze verslaggever
Jo Cortenraedt)
SAN JOSÉ De kans dat
het vredesakkoord in
Midden-Amerika op de
streefdatum van 7 novem
ber ingaat, is uiterst klein
geworden. Een sombere
president Oscar Arias van
Costa Rica zei zaterdag:
„Het zijn vooral de Sandi
nisten van wie ik geen
medewerking krijg. De
Nicaraguaanse regering
zegt dan wel steeds dat ze
vrede wil, maar in de
praktijk doen ze er niet
veel voor".
President Arias had ook kri
tiek op de Verenigde Staten.
„De regering-Reagan moet op
houden de Contra's te steunen.
Dan moet Nicaragua wel laten
zien of het vrede wil. Maar ik
heb de indruk dat de houding
van Washington langzaam aan
het veranderen is. Met de pre
sidentsverkiezingen in het
vooruitzicht kunnen de Repu
blikeinen het zich niet permit
teren, niet mee te werken aan
ons vredesplan".
Minister Bukman van ontwik
kelingssamenwerking, die mo
menteel een snelle rondreis
maakt door Midden-Amerika
zegde president Arias zaterdag
volledige steun toe aan zijn
vredesmissie. „Niet alleen Ne
derland staat achter u maar
heel West-Europa." De minis
ter uitte in duidelijke taal kri
tiek op de houding van de
Verenigde Staten, die het
plan-Arias nauwelijks onder
steunen. Bukman had in de
Nicaraguaanse hoofdstad Ma
nagua een onderhoud met pre
sident Ortega. De bewindsman
sprak ook met Nederlandse
ontwikkelingshelpers die het
niet eens zijn met het plan van
de Nederlandse regering het
besteedbare geld meer te ver
delen over geheel Midden-
Amerika, zodat er minder
voor Nicaragua overblijft.
Functionarissen van de Salva
doraanse regering en leiders
van het linkse verzet in dat
land zijn na drie dagen overleg
in Venezuela zonder resultaat
uiteen gegaan. Wel is afge
sproken dat de besprekingen
deze week in Mexico worden
voortgezet. De partijen ver
schillen van mening of eerst
over een staakt-het-vuren
moet worden gesproken, of
eerst over andere onderdelen
van het vredesakkoord voor
Midden-Amerika.
SOVJET-DISSIDENT NA
ZEVENTIEN JAAR VRIJ
WENEN De joodse dissident Vladimir Sle-
pak, die in de Sovjetunie al zeventien jaar op
een uitreisvisum wachtte, is gisteren met zijn
vrouw Marina in Wenen aangekomen. Zij wer
den hier verwelkomd door hun zoon Alexan
der, die in de VS woont. „Het is alsof ik
droom", aldus een geëmotioneerde Slepak bij
zijn aankomst „Ik kan niet geloven dat ik wer
kelijk hier ben, dat ik vrij ben." Daarentegen
heeft de Sovietdissident Josef Begun zijn toege
stane vertrek naar Israël uitgesteld, omdat hij
wil wachten tot ook zijn dochter een uitreisvi
sum krijgt.
DEENSE VISSERS STAKEN
ACTIE TEGEN VULCANUS
ESBJERG Deense vissers hebben in het
weekeinde besloten geen verdere acties te on
dernemen tegen het Amerikaanse vuilverbran
dingsschip Vulcanus II. De vissers, die een
week geleden samen met Greenpeace protes
teerden tegen de giflozing door de Vulcanus,
gaven als reden op dat het nu de beurt is aan de
milieuministers van de betrokken landen om in
actie te komen. Bij de actie raakte een net van
een Deense kotter in de schroef van de Vulca
nus, waardoor het schip de vuilverbranding
moest stopzetten. Ook Greenpeace heeft de ac
tie gestaakt.
Levende geschiedenis
De Verenigde Staten worden vaak een staat genoemd zonder grote historie. Maar op die ruim twee eeu
wen geschiedenis die het land wèl heeft, zijn de meeste bewoners zeer trots. Zó trots, dat beroemde ge
beurtenissen uit het verleden elk jaar worden nagespeeld. In Ryegate In de staat Vermont namen meer
dan honderd mensen gisteren deel aan het tot leven wekken van de slag die daar 228 Jaar geleden werd
gestreden tussen een groep woudlopers, Franse troepen en Indianen.
FOTO: AP
