Onervaren
beleggers likken
hun wonden
Hazewinkel: Technische analyse
bepalend voor beleggingssucces
SONOMIE
7 Beurs van Amsterdam
DE KRANT.
OMDAT U
NIET
IEDERE
DAG
OPHET
INNENHOF
KUNT
ZIJN.
OPTIMIXNU OOK EFFECTENKANTOOR:
PTT gaat samenwerken
met Amerikaanse Nynex
EeidócSotvtmvt
DONDERDAG 22 OKTOBER 1987 PAGINA 7
ïïamant van
.12 miljoen
YORK Een diamant is giste-
op een veiling in New York voor
lecordprijs van 6,38 miljoen dollar
|n/12 miljoen) van de hand ge-
l. üe edelsteen van 64,83 karaat
fckocht door een anonieme koper
via de telefoon meebood. Een dag
|er was op een veiling nog een
here Porter Rodhes diamant ver
st voor 3,85 miljoen dollar. Het
E record dateerde van 1980, toen
jPolar Star" in Genève 5,1 mil-
fdollar opbracht. Het record staat
|p naam van een mysterieuze dia-
t. Er is vrijwel niets bekend over
lorige eigenaar van de peervormi-
teen, hoewel vermoed wordt dat
inlangs in Zuid-Afrika is gevon-
Meer winst
McDonald's
OAK BROOK De netto
winst van de Amerikaanse
hamburgerketen McDo
nald's is gestegen van 142,3
miljoen dollar in het derde
kwartaal van 1986 tot 162,3
miljoen dollar in dezelfde
periode van dit jaar. De om
zet groeide van 1,13 miljard
dollar tot 1,31 miljard dol
lar. Over de eerste negen
maanden van dit jaar was
er een stijging van de netto
winst van 366 miljoen dollar
tot 416 miljoen dollar. De
omzet ging omhoog van 3,15
miljard dollar tot 3,63 mil
jard dollar.
Amro in
Tokyo
AMSTERDAM
De Amrobank
heeft deze week
in Tokyo een ef
fectenkantoor ge
opend onder de
naam Amro In
ternational Asia
Limited (AIA).
Via AIA zal
Amro zich bezig
houden met
transacties in Ja
panse effecten
voor buitenlandse
beleggers en in
internationale ef
fecten voor Ja
panse beleggers.
Winst ITT
fors hoger
NEW YORK Het Amerikaanse
concern ITT heeft in het derde
kwartaal van dit jaar een nettowinst
geboekt van 210 miljoen dollar, aan
zienlijk meer dan de 126 miljoen
dollar in dezelfde periode van 1986.
De winst per aandeel steeg van 0,82
dollar tot 1,39 dollar en de omzet
groeide van 4,3 miljard dollar tot 4,8
miljard dollar. In dit resultaat is een
buitengewone verliespost opgeno
men' van 16,2 miljoen dollar die
voorvloeit uit voorzieningen voor
het afstoten van bepaalde deelne
mingen. Soortgelijke voorzieningen
veroorzaakten in het derde kwar
taal van vorig jaar nog een verlies
van 19,5 miljoen dollar.
American Express
levert winst in
NEW YORK De nettowinst
van het Amerikaanse concern
American Express, werkzaam
op het terrein van financiële
dienstverlening, is gedaald
van 293 miljoen dollar in het
derde kwartaal van 1986 tot
265 miljoen dollar in dezelfde
periode van dit jaar. De winst
daling komt grotendeels voor
rekening van de deelneming
in Fireman's Fund Corpora
tion. De winst per aandeel
daalde van 0,66 tot 0,60 dollar
en de omzet groeide van 3,6
miljard dollar tot 4,0 miljard
dollar. Over de eerste negen
maanden van dit jaar was er
een nettowinst van 469 mil
joen dollar.
Oplage van
tijdschriften
blijft gelijk
AMSTERDAM De oplage
van alle bij de Nederlandse
Organisatie van Tijdschrift
uitgevers (NOTU) geregis
treerde publiekstijdschriften,
opinieweekbladen en omroep
bladen is in de periode van I
juli 1986 tot en met 30 juni
1987 gelijk gebleven aan die
van dezelfde periode van het
voorgaande iaar. Wel waren er
in genoemde periode enkele
onderlinge verschuivingen. Zo
daalde de omzet van de opinie
weekbladen met 3,3 procent
en steeg die van omroepbladen
met 2,8 procent.
jnsioen-
indsen
aarschuwen
»or premie-
jrhoging
(Van onze
larlementaire redactie)
y HAAG De werk-
iers zullen de dupe
tien van de belasting-
ht die minister Ruding
financiën de pensi-
fondsen wil opleggen,
gevolg van deze maat-
»1 zullen öf de premies
omhoog moeten öf de
kioenaanspraken
den aangetast.
waarschuwing uitte
p. de Vlam, secretaris van
hereniging van Bedrijfs-
joenfondsen, gisteren na-
S de gezamenlijke pensi-
Dndsen. Het kabinet wil
ingang van 1 januari 1989
joenfondsen vennoot-
bsbelasting laten betalen
hun overschotten. Vol-
Ruding bestaan bij ver
lende fondsen grote reser-
Waar tegenover geen ver-
Itingen staan. De minister
jouwt deze reserves als
t en wil derhalve daar-
belasting heffen. Boven-
igaat het in de visie van
|inister om een gelijke be-
eling met de verzeke-
hiaatschappijen die wel
ting moeten betalen. Vol
de pensioenfondsen is er
sprake van winst omdat
Reserves niet alleen ten
e komen aan de premie-
Iers maar ook nodig zijn
tegenslagen bij beleggin-
op te vangen. Volgens De
n zijn de gebeurtenissen
de afgelopen dagen op de
'tenbeurzen daar een goed
beeld van.
.imler-Benz
dwangarbeid
'goeden
N De Westduitse auto-
ïk Daimler-Benz wil
en die in de Tweede We-
orlog als dwangarbeider
t bedrijf hebben gewerkt
Schadevergoeding geven.
ilijkt uit uitlatingen van
Idtopfunctionaris van het
jf. De autofabrikant be-
vorig jaar een onderzoek
d stellen naar het gebruik
dwangarbeiders tijdens
iazi-regime. De resultaten
an zijn nog niet bekend.
duidelijk is dat het bedrijf
forkeur geeft aan de een-
Je betaling van een groot
lig boven uitkeringen aan
Ijlduele dwangarbeiders
zover die nog in leven
"Onder de dwangarbeiders
hden zich veel joden, die
pe uit de concentratie-
len werden gehaald.
GEEN PESSIMISME OP ROTTERDAMSE BEURSDAG
Twee studenten die deelnamen aan de Beursdag van de Eras
mus Universiteit bekijken op het beeldscherm de stand van
enkele koersen.
FOTO: CEES VERKERK
De slachting in het „abattoir" van de Amster
damse effectenbeurs is achteraf toch minder bloe
dig verlopen dan werd gevreesd. De beleggers die
het zich konden veroorloven hun aandelen vast te
houden, zagen hun „papieren verlies" door de
aantrekkende koersen gisteren al weer drastisch
verminderen. Wie al dan niet gedwongen tot ver
koop overging, is echter behoorlijk het schip in
gegaan. De Rotterdamse .studentenvereniging
„Beurs" wijdde er gisteren een themadag aan in
de Erasmus Universiteit: Particulier beleggen,
realisme of hobbyisme?
ROTTERDAM Een
gepensioneerd onderne
mer uit Goeree-Over-
flakkee heeft zo zijn ei
gen recept voor het over
leven van beursrampen.
„Je moet emoties altijd
zien te vermijden", zegt
hij vastberaden. „Emo
ties kosten je gewoon
handenvol geld. Dus ben
ik op mijn aandelen blij
ven zitten toen andere
beleggers hun stukken in
paniek verkochten".
Triomfantelijk: „De boel
trekt aan, zoals u ziet.
Omdat ik vorige week al
veel aandelen verkocht
had, kom ik er gelukkig
ponder veel kleerscheu
ren vanaf".
De bejaarde man Is één van
de bezoekers van de Beurs
dag aan de Erasmus Univer
siteit die de moed nog niet
geheel hebben verloren. Hoe
wel de Nederlandse beleggers
bij de beurskrach van begin
deze week hun vermogen
aanvankelijk met zo'n twin
tig miljard gulden zagen
wegsmelten, is de stemming
in de universiteit allesbehal
ve somber. Het gonst zelfs
van de goedgeluimde activi
teit. Bladen en folders vlie
gen weg bij de informaties
tands van de grote banken en
beleggingskantoren. Studen
ten en aandeelhouders ver
dringen zich rondom beeld
schermen om de grillen van
de beurs op de voet te kun
nen volgen.
Economiestudënt en orgapi-
sator Paulus de Wilt stelt te
vreden vast dat de onver
wachte beurskrach van
maandag extra belangstelling
voor „zijn" Beursdag heeft
losgemaakt. Hij vertelt: „Ie
dereen wil nu weten hoe het
eigenlijk zit met de beurs. Je
zou misschien verwachten
dat de mensen massaal de
beurs de rug toekeren, maar
juist met die enorme koersbe-
wegingen is het erg span
nend geworden. Wat dat be
treft ben ik blij dat ik deze
krach heb mogen meemaken.
Het beleggingsfonds van onze
vereniging heeft wel tiendui
zend gulden verloren, maar
dat is het ons meer dan
waard geweest. We hebben
er nu al erg veel van ge
leerd".
Bescheiden
Het enthousiasme van Paulus
de Wilt laat zich verklaren
uit de doelstelling van de
vereniging „Beurs", waar hij
voorzitter van is. Circa 150
studenten beleggen al sedert
vier jaar maandelijks een be
scheiden bedrag van 25 gul
den via deze vereniging,
voornamelijk omdat ze iets
willen opsteken van de han
del in aandelen. Paulus:
„Winst maken is niet onze
eerste doelstelling. Gezellig
heid en het educatieve aspect
zijn veel belangrijker. Mis
schien hebben we daarom
juist na de beurskrach erg
veel aanmeldingen van nieu
we leden binnengekregen".
Beleggers die minder uit hob
byisme opereerden, hebben
de ontwikkelingen van
maandag en dinsdag minder
loconiek opgevat, omdat hun
„schade" ook veel ernstiger
was. Bij de informatiestands
van beleggingsadviseurs is te
horen dat zich dramatische
toestanden hebben afge
speeld. H. Mourits, adviseur
bij de ABN: „Vooral de oner
varen kleine beleggers heb
ben zware klappen gekregen.
Zo kreeg ik zelfstandige on
dernemers aan de lijn die
hun zorgvuldig opgebouwde
pensioenvoorziening in één
dag dertig tot veertig procent
minder waard zagen worden.
Dat zijn hele dramatische
toestanden hoor".
Collega E. Freericks van de
Amrobank bevestigt: „De or
ders om te verkopen tegen
elke haalbare prijs stroomden
bij mij binnen. Vooral men
sen die met geleend geld
werkten zagen zich gedwon
gen hun fondsen te liquide
ren, tegen soms belachelijk
lage prijzen. Gelukkig is er
nu een bodem in de markt
gekomen, waardoor de rust
weer wat kan herstellen".
Adempauze
Maar de optimistische beleg
gers die nog niet failliet zijn
gegaan, laten het er niet bij
zitten. Evenals de doorgewin
terde casinospelers zoeken zij
naar mogelijkheden om het
geleden verlies weer goed te
maken. Vier leden van een
sherry-beleggingsclub uit
pure belangstelling naar de
Beursdag gekomen zeggen
uit één mond dat ze nog goe
de hoop hebben. Eén van de
dames verklaart, terwijl de
andere drie bevestigend
knikken: „Wij raken niet zo
snel in paniek. We hebben
dus ook geen aandelen ver
kocht. We gaan nu eerst rus
tig onderzoeken wat we met
onze stukken gaan doen".
Een ander: „Volgens ons
blijft het voorlopig nog wel
interessant". En verder gaat
het, met stapels beleggings
blaadjes onder de arm.
Volgens de deskundigen is de
kans voor de kleine belegger
om in deze onzekere jaren
nog een slag op de beurs te
slaan echter uiterst gering.
Uit verschillende weten
schappelijke onderzoeken is
gebleken dat zelfs de beleg
ger die alle gepubliceerde
beursadviezen op de voet op
volgt, er vrijwel geen cent
wijzer van wordt. Evenmin
zou het soelaas bieden te in
vesteren op grond van histo
rische koersontwikkelingen.
Beleggingsadviseur Simon A-
Cohen meent: „Ik denk dat
de kleine belegger na de ka
ter van maandag en dinsdag
minder snel alleen zal avon
turieren. Kennis en inzicht
zijn uiteindelijk toch door
slaggevend om op de beurs
een behoorlijk rendement te
halen". Zelfvoldaan: „Wij
hadden ons de afgelopen
maanden al tegen een koers
val ingedekt, waardoor het
verlies tot zo'n tien procent
beperkt is gebleven".
Flauwekul
Volgens drs. Th. Meys, lid
van de raad van bestuur van
de Amrobank, is de koersval
op de beurzen vooral veroor
zaakt door massahysterie. Op
het symposium aan het eind
van de Beursdag zegt hij:
„Het Amerikaanse handels-
en begrotingstekort wordt nu
als hoofdschuldige aangewe
zen. Maar dat zijn gewoon
flauwekulverhalen. De eco
nomische situatie is de afge
lopen maanden niet zodanig
veranderd dat de koersen
dramatisch aangepast moes
ten worden. Het bedrijfs
leven presteert vrij goed, en
dat de VS met tekorten kam
pen wisten we al veel langer.
Nee, een geringe stijging van
de rente en een Amerikaanse
aanval op een booreiland in
de Golf zijn kennelijk vol
doende geweest om een pa
niekreactie teweeg te bren
gen".
Ook Meys is van mening dat
de doorgaans niet tot in de
tails geïnformeerde belegger
op de wispelturige beurs
maar moeilijk een indruk
wekkend resultaat kan beha
len. „In plaats van met hoge
risico's te speculeren doet hij
er verstandiger aan een zorg
vuldig afgewogen beleggings
portefeuille samen te stellen.
Om de risico's te beperken
zouden aandelen maar een
deel van die portefeuille
moeten uitmaken", aldus
Meys.
De gepensioneerde onderne
mer uit Goeree heeft die be-
hartenswaardige woorden
aandachtig in zich opgeno
men. Maar na enig nadenken
besluit hij toch op eigen kom
pas te blijven varen. „De gro
te banken en beleggingsfond
sen willen nu natuurlijk alle
onzeker geworden particulie
re beleggers binnenhalen",
zegt hij met een wat wan
trouwige blik in de ogen.
„Kom maar bij ons, want wij
doen het goed!, dat heb ik
hier vandaag al meer ge
hoord. Maar als je ziet dat
Robeco op één dag ruim twee
miljard gulden verloren
heeft, dan heb ik daar toch
mijn twijfels bij. En och, ik
doe het toch voornamelijk
voor de aardigheid. Door die
aandelen ben ik wel gedwon
gen het nieuws te blijven
volgen. Je speelt toch je klei
ne rolletje in een veel groter
geheel. Dank zij mijn porte
feuille heb ik het gevoel niet
buitenspel te staan. En dat is
ook wat waard".
PAUL KOOPMAN
De directie van Optimix Effectenkantoor NV, dat deze maand
het lidmaatschap van de Verening voor de Effectenhandel
heeft verkregen, bestaat uit mr. R.R. Hazewinkel (links) en
P.K.H. Meijer Swantèe.
FOTO: PR
AMSTERDAM Zeven
tig tot tachtig procent
van het beleggingssucces
is te danken aan techni
sche analyse, de kleine
rest is het resultaat van
fundamentele analyse.
Dat stelde mr. R.R. Haze
winkel (56) gistermiddag
ter gelegenheid van de
presentatie van het nieu
we effectenkantoor Opti
mix, waarvan hij als
„oude rot in het vak"
met de even ervaren
heer P.K.H. Meijer
Swantée (54) de directie
vormt.
Optimix, waarvan het gelijk
namige huisfonds al vier jaar
bestaat, combineert specialis
tische kennis van financiële
informatica met eigen techni
sche analyse en computermo
dellen. Hazewinkel, ook be
kend als financieel publicist,
toverde dan ook moeiteloos
grafieken tevoorschijn van
de beurskrach in 1929 en de
maanden ervoor en erna en
de enorme koersval van de
afgelopen dagen. Beide tijds
beelden vertonen een grieze
lige gelijkenis.
Hazewinkel: „Technische
analyse is de studie van de
koerstrends onafhankelijk
van de ondernemingen
zelf en de koerspatronen,
„cycles". Het is de kunst tij
dig de omslagpunten te ont
dekken. In onze visie duurt
het tijdelijke herstel van de
koersen tot kerstmis. Dat is
een prima tijd om afscheid
van je aandelen te nemen.
Maar een economische de
pressie zien wij nou niet zit
ten. Het gedrag van de men
sen is nog wel precies het
zelfde als 58 jaar geleden,
maar nu zetten de overheden
de geldkraan open als er li
quide problemen zijn. In 1929
liep de geldvoorraad met een
derde terug. Pas na '32 tij
dens president Roosevelt gin
gen de koersen weer lang
zaam omhoog. Ik voorspel nu
een toename van het Ameri
kaanse protectionisme, maar
niet in de mate van vlak na
'29".
Hazewinkel c.s hebben de ex
plosieve toestand die ontstaat
na een te lange hausse tijdig
zien aankomen. De porte
feuille van het huisfonds Op
timix is niet voor niks al eni
ge tijd als volgt samengesteld:
54 Rodamco (vastgoed), 7,6
Rolinco (aandelen) en 38,4
liquide middelen.
Het beleid van Optimix is ge
richt op veilig beleggen. De
doelgroep bestaat uit grote
{>articulieren en institutione-
e beleggers. In deze tijd van
veel concurrentie en margi
nale commissies meent het
nieuwe effectenkantoor zijn
klanten met persoonlijke ser
vice en de genoemde techni
sche analyses veel te kunnen
bieden. Hazewinkel vindt dat
het huisfonds Optimix twee
belangrijke voordelen heeft
ten opzichte van het nieuwe
Amro All In Fund, dat ook
het volgens hem uitstekende
principe hanteert dat de keu
ze van een bepaalde beleg
gingscategorie voor niet min
der dan de helft het resultaat
van een belegging bepaalt.
Optimix zal alleen uit Robe-
co-waarden kiezen die het
beter hebben gedaan dan het
Amro-Aandelenfonds en
het kan op ieder moment de
gehele portefeuille liquide
maken.
HERMAN JANSEN
Noteringen van donderdag 22 oktober 1987 (tot 10:45 uur)
divrdend over
86/1.30
86/1.40
86/6.60
86 27.-
84/85 5% SU
86/2.55
86 1.80 Kt
86 5.95 d
86/4.-4 2%SU
86/4.50
86 1.55 4 d
85/86 1.35
86/12.88
86/1.-
86 1.75
86/1.30
86 /350
86 1.50 4 d
86 1.40
86 2.80 4 ct
86/87 1.60
86 5.50
86 12 80
86 2.50 of 4% SU
66/8.50
86/7.-
86/4.-
86 10.-
86 11.85
86/3.60
86/2-
86/2.92
86 4.60 4 2%SU
85/86 1 16
78 4.4045% SU
86 0 80
86 15.33
86/9.25
86/2.04
86/2.66
ho dd
102.00 25/8
115.8018/3
179.50 16/9
54.107/4
148 80 31/9
76.00 6/1
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 30140 - 30840 29950 - 30650 onbewerkt
bewerkt 32440 32250 bewerkt
Opgave Drijfhout, A dam
V*
Sk
cons nat ga
30 3/4
351/2
klm
19 1/4
21
allied signal
36
375/9
du pom
90
971/2
merck inc
147
169
am brands
43
473/4
euon
401/2
443/9
mobil corp
36
413/8
am motors
41/2
ford
73
77
royal dutch
101
1117/8
amencan tel
26 3/4
291/2
genlelec
45 1/9
501/4
sania fe
491/4
501/2
asa/coinc
19 1/2
211/2
gen) motors
59 3/4
621/4
sears roeb
331/4
39
bethlehem
13
121/2
genl public
24
251/4
stdortohi
boeing
39 3/8
411/4
goodrich
341/2
38
301/2
343/8
can pac
16
17
goodyear
41 3/4
50
uNever rrv
53 1/2
581/2
chevron cor
431/2
45
hewteft-pae
49
493/8
utd brands
32
38
Chrysler
27
30
ic ind
291/9
30 7/8
uld techno!
40
391/4
Citicorp
44
45
mil flavor
39
435/8
westingh el
47 7/8
53
consedison
401/2
423/4
mil paper
32
351/2
woohvorth
34 3/8
357/8
GENEVE De PTT
heeft een samenwerkings
overeenkomst gesloten
met de Amerikaanse Ny
nex Corporation, leveran
cier van informatie- en te
lecommunicatiesystemen
in de staat New York. Mi
nister Smit-Kroes maakte
dat bekend tijdens de Ne
derlandse dag op Telecom
07, de internationale ten
toonstelling over telecom
municatie in Genève.
De overeenkomst voorziet in
samenwerking op projectbasis,
waarbij wordt gedacht aan ge
zamenlijke marketing, studies
en dienstverlening. Nynex en
de PTT hebben dezelfde soort
bedrijven als klant. De twee
ondernemingen gaan onder
zoeksgegevens en andere in
formatie uitwisselen om we
derzijdse klanten een betere
dienstverlening te kunnen bie
den. De minister noemde de
overeenkomst zeer belangrijk
voor de PTT.
Minister Smit-Kroes maakte
verder bekend dat de huur die
bedrijven betalen voor inter
nationale digitale satellietlij-
nen wordt verlaagd met ge
middeld dertig procent. Ne
derland is vastbesloten om zijn
positie als distributiecentrum
van Europa te handhaven en
de tariefsverlaging kan daarbij
helpen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiu
Geen krant ontvangen Bel lussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
