Marine mogelijk toch
door Straat van Hormuz
Peru betaalt buitenlandse schub
met spijkerbroeken en asperges I
Lagere staat
van paraatheid
voor VS-troepen
in Perzische Golf
Courant
Vliegtuig boort zich in hotel: negen doder
Papandreou's positie wankel
na romantische escapade
PERUAANSE VICE-PRESIDENT LUIS ALBERTO SANCHEZ IN NEDERLAINj
BUITENLAND
WOENSDAG 21 OKTOBER 1987 PAGIN
Video kijkt in pyramide
Een Amerikaanse onderzoeker wijst op de televisie
waarop een vijfduizend jaar oude faraonische graf
boot is te zien, die is ontdekt in een verzegelde
ruimte in de pyramide van Cheops. De opnamen
werden gemaakt met een videocamara, nadat een
gat was geboord door het kalksteen waarachter de
boot ligt. De kamer werd 2600 jaar geleden verze
geld en tot dusver was het een raadsel wat zich
erin bevond. Volgens de zede van de oude Egypte-
naren werd in een grafkamer een boot van ceder
hout geplaatst om de ziel van de dode koning na^r
het hiernamaals te vervoeren. Voordat de camera's
door het gat naar binnen werden gelaten, werden
monsters genomen van de „oude lucht". De lucht
wordt ontleed en uit de samenstelling kunnen de
geleerden opmaken hoe zij antieke voorwerpen be
ter kunnen conserveren.
FOTO: AP
CIA verzamelde in 1945
informatie over Waldheim
WASHINGTON De Amerikaanse inlichtin
gendienst CIA heeft tegenover het Joods We
reldcongres (WJC) toegegeven dat in 1945 inlich
tingen vergaard zijn over Kurt Waldheim, de
huidige president van Oostenrijk. In 1980 ont
kende de CIA dat er een dossier over Waldheim
bestond.
Het WJC had de CIA om inzage in het dossier-
Waldheim gevraagd, maar de inlichtingendienst
heeft dit afgewezen. Waldheims naam komt voor
op een uit 1947 daterende Amerikaanse lijst van
gezochte personen. Achter zijn naam staat
„Moord" als reden waarom hij gezocht werd.
Daar weer achter staat het nummer van het dos
sier van de VN-Commissie voor Oorlogsmisda
den. Uit dat dossier is gebleken dat er in 1947
voldoende bewijsmateriaal was verzameld om
Waldheim te vervolgen.
Shamir deels
akkoord met
vredesconferentie
JERUZALEM Premier Yitzhak
Shamir heeft, volgens de legerra-
dio in Israël, zijn verzet tegen een
internationale vredesconferentie
voor het Middenoosten ten dele in
geslikt. Tijdens overleg met de
Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Shultz zou Shamir
hebben ingestemd te zoeken naar
wegen het vredesoverleg op gang
te brengen onder auspiciën van de
Verenigde Staten en de Sovjetu
nie. Mogelijk zou Shamir zelfs ak
koord gaan met een gelijktijdige
internationale vredesconferentie.
Shamirs woordvoerder heeft het
bericht ontkend.
Kruidenier wf'
fooi inpikken B'
SAN FRANCISCO -
bediende in een kr^
niersbedrijf, die van 1®,
dankbare klant een ir1
ning van vijftig d<{[
kreeg voor terugh
ging van een portefei
met 2.900 dollar,
disciplinair gestraft a
de beloning niet ch
draagt aan haar vverL,
ver- Ie
Volgens de directie L
biedt het bedriif het L
nemen van fooien.T
bediende gaat de
aanvechten. v
(Van onze speciale verslagge
ver)
DJIBOUTI Een muffe
hitte verwelkomde gister
avond de Nederlandse en
Belgische mariniers, die
als versterking voor het
Nederlands/Belgische
mijnenjaageskader naar
het gebied van de Perzi
sche Golf zijn gestuurd.
Zij voegden zich bij de be
manningen van de vijf
schepen die afgelopen
maandag in de strategisch
belangrijke haven van
Djibouti arriveerden.
De havenstad is als een soort
scharnier gelegen tussen ooste
lijk Afrika en de Arabische
wereld. De staat van de stam
men van de Afar en Issa, twee
derde de grootte van Neder
land, ligt tussen Somalia en
Etiopië. Het land is bijna ge
heel islamitisch. Ornaat de
landbouw niet veel oplevert
en het land afhankelijk is van
buitenlandse hulp, wil de
voormalige Franse kolonie zijn
strategische positie benutten
om de welvaart van de bevol
king op een hoger peil te bren
gen. Vandaar dat de komst
van de Belgische en Neder
landse schepen zeer welkom
was, al valt er voor de opva
renden van de marineschepen
niét bijzonder veel te beleven.
Djibouti is de laatste halte
plaats voor het eskader eind
deze week doorvaart naar de
Perzische Golf. Het precieze
operatieterrein moet nog
worden vastgesteld in overleg
met de daar gestationeerde
Britse Royal Navy. Dat kan de
Golf van Oman worden, waar
de Britten onlangs drie mijnen
voor de kust onschadelijk
maakten. Maar naar gisteren
in Djibouti verluidde, is het
toch ook mogelijk dat de Ne
derlandse en Belgische mij-
nenjagers naar het zuiden van
de Perzische Golf worden ge
stuurd. Ze moeten dan de nau
we ingang van de Golf passe
ren, de Straat van Hormuz,
waar Iran Zijderups-raketten
van Chinese makelij heeft op
gesteld. Op diplomatiek niveau
wordt intussen met de Vere
nigde Arabische Emiraten
overlegd of de haven van Fu-
jairah dienst kan gaan doen als
thuishaven voor de bevoorra
ding van het eskader.
De Amerikaanse aanval van
eergisteren op Iraanse boor-
platforms en de daarop vol
gende Iraanse dreiging met
vergeldingsacties heeft de Ne
derlandse en Belgische mari
niers niet bijzonder verontrust,
zo bleek gisteren. Die span
ning komt wellicht nog, als de
mannen te horen krijgen waar
precies de Nederlandse sche
pen gaan opereren, verklaarde
de detachementscommandant
van de mariniers, R.S. Ooster-
vink. Maar hij voegde daar
aan toe dat de Stinger-raket-
ten zo'n goede verdediging
vormen, dat „Iran zich, wel
drie keer zal bedenken voor
het een gevechtsvliegtuig af
stuurt op eén van deze mijnen-
jagers".
Voor de Nederlandse mijnen-
jagers zijn de Stingers, naast
een enkel stuk boordgeschut,
het belangrijkste verdedigings
wapen. De raketten, die van
de schouder worden afge
vuurd en zich richten op
warmtebronnen zoals vlieg
tuigmotoren, waren al aan
boord van de Belgische en Ne
derlandse schepen. De wapens,
van Amerikaanse makelij, zijn
zeer doeltreffend gebleken als
luchtafweer, onder meer bij
acties van het islamitische ver
zet in Afghanistan. Onlangs
meldde Iran dat het ook de be
schikking heeft over Stingers,
hetgeen in Amerikaanse krin
gen tot bezorgdheid leidde,
omdat ze een aanzienlijke be
dreiging kunnen vormen yoor
vliegtuigen van de Ameri
kaanse vloot in het gebied.
De Milan-raket, waarmee de
Belgische mariniers zijn uitge
rust, is bedoeld voor verdedi
ging tegen aanvallen over zee,
zoals de speedboot-aanvallen
waarmee Iraanse Revolutio
naire Gardisten de afgelopen
weken succes hebben geboekt.
De mariniers hopen dat de
Stinger kan worden bediend
in combinatie met de radar op
de Belgische schepen. Anders
wordt het in ploegen met de
verrekijker op de uitkijk
staan, op zoek naar vliegtuigen
met vijandelijke bedoelingen,
aldus korporaal Braber. De
Stinger blijft op het dek bij de
wachtdoende marinier onder
handbereik. „Je ziet aan de
vlucht van een vliegtuig of het
vijandelijke bedoelingen
heeft", aldus Braber. „Is de
vlucht zonder koersverande
ring, dan blijft het wapen ver
grendeld. Maar maakt het
vliegtuig daarentegen ma
noeuvreerbewegingen, dan
wordt het tijd het wapen te
ontgrendelen. Als de comman
dant van het eskader opdracht
geeft, wordt gevuurd".
Boven:
eenmotorige
A-7D Corsair
is een oud ge
vechtsvliegtuig
dat in Vietnam
door de Ame
rikaanse troe
pen werd ge
bruikt.
FOTO: AP
Rechts:
Brandweerlie
den lopen
langs restan
ten van het
landingsgestel
van het toestel
dat zich giste
ren in een
Amerikaans
hotel boorde.
FOTO: EPA
INDIANAPOLIS Bij het
neerstorten van het vracht
vliegtuig van de Amerikaanse
luchtmacht op een hotel in In
dianapolis zijn tot dusver ne
gen doden gevallen. Zeker tien
mensen zijn gewond geraakt,
maar het zoeken in de puinho
pen wordt nog voortgezet. Er
is onmiddellijk een crisiscen
trum ingericht en de omge
ving is door politie en brand
weer afgezet. Er zouden naar
schatting 25 vermisten zijn.
De piloot van de A-7 Corsair
had gistermiddag toestemming
gevraagd een noodlanding te
maken op het vliegveld van
Indianapolis vanwege proble
men met de motor. Maar vlak
daarna sprong de piloot, die als
enige aan boord was, met een
parachute uit zijn toestel. Het
vrachtvliegtuig stortte neer.
Het toestel raakte een bankge
bouw en boorde zich toen in
de hal van de Ramada Inn, al
dus de politie. Het vliegtuig
explodeerde en vloog in brand.
Het hotel was na het ongeluk
I
gehuld in een dikke rook,
Van de 220 kamers in R
verdiepingen tellende
brandden er 22 uit. Hf
mensen er op het momeij
het ongeluk in het hote
ren, is nog niet bekena
ooggetuige vertelde d;
mensen uit de ramen v/
hotel zag springen.
WASHINGTON Presi
dent Reagan heeft het
Congres gisteren ingelicht
dat de staat van Daraat-
heid van de Amerikaanse
strijdkrachten in de Perzi
sche Golf is verlaagd na
de Amerikaanse aanval
van maandag op Iraanse
olieboorplatforms. De pre
sident gelooft namelijk
niet dat de Iraniërs „zó
stom" zijn dat zij de oorlog
gaan uitbreiden.
Reagan lichtte toe dat hij die
informatie verstrekte op grond
van de zogenoemde War Po
wers Act. Aan de belangrijkste
bepaling van die wet, namelijk
om binnen zestig dagen het
stationeren van Amerikaanse
militairen in een oorlogsgebied
ter goedkeuring aan het Con
gres voor te leggen, wil hij
zich echter niet houden.
Washingtons bondgenoten in
de Golf hebben op Kuwayt en
Saudiarabie na, nog geen offi
ciële reactie op de Amerikaan
se aanvallen gegeven. Enkele
Arabische diplomaten lieten
evenwel officieus weten dat
naar hun mening Washington
niet hard genoeg is opgetreden
om Iran een lesje te leren.
„Het enige wat de Amerika
nen doen is speldeprikken uit
delen aan een stier en dat
maakt de stier kwader", aldus
een één van hen.
Kuwayt gaf wel een officiële
reactie en drong aan op grote
re internationale inspanningen
om een einde te maken aan de
Golfoorlog. Het Kuwaytse mi
nisterie noemde de aanvallen
„een beperkte militaire reac
tie" op voortdurende Iraanse
agressie. Saudiearabië sloot
zich bij het Kuwaytse stand
punt aan.
Woordvoerder Gennadi Gera-
simov van het Sovjetministerie
van buitenlandse zaken zei
fisteren dat Moskou de Ameri-
aanse actie beschouwt als een
schending van het internatio
naal recht. Gerasimov riep op
nieuw op tot het vormen van
een VN-marinemacht die de
buitenlandse vloten in de Golf
moet vervangen.
ATHENS De vaderlij
ke, sympathieke premier
van Griekenland, Andreas
Papandreou is op het mo
ment verwikkeld in een
publiek schandaal dat er
wel eens toe kan leiden
dat hij zijn greep op de
macht verliest.
Bezwaard door economische
Eroblemen en in opspraak ge-
omen door corruptiepraktij
ken zag de regering haar po
pulariteit in het recente verle
den al behoorlijk slinken.
Nu Papandreou's privéleven
nog eens een politieke kwestie
is geworden, wordt de druk op
de regering om de kiezers op
nieuw naar de stembus te roe
pen, steeds sterker.
Al enige tijd was het algemeen
bekend dat de 68-jarige socia
listische leider een romance
heeft met Dmitra Liani-Kapo-
poulou. Deze 33-jarige Olym
pic Airways-stewardess wordt
in Griekenland „Miso-Miso"
(50-50) genoemd, naar haar
wekelijkse televisieprogramma
Meestal is de Griekse pers dis
creet wat het privéleven van
de politici aangaat. Afgezien
van een enkele hint zo nu en
dan, hield de pers zich dan ook
nauwelijks bezig met de idylle
van de premier.
Plotseling brak de hel echter
los. Griekse kranten meldden
in boze bewoordingen dat de
premier voorwendde te
moeten „overwerken" als ex
cuus voor het feit, dat hij niet
aanwezig kon zijn bij de eerste
herdenking van de aardbeving
in Kalamata, in het zuiden
van Griekenland. In werke
lijkheid had hij echter een
heel andere afspraak.
Terwijl ministers en oppositie
leiders rondliepen door de
verwoeste stad, lag Papan
dreou in een dekstoel op het
jacht van een vriend te genie
ten van het herfstzonnetje en
het gezelschap van Liani-Ka-
popoulou. Waar de pers, en
vooral de pro-socialistische
kranten, zich boos over maak
ten was dat Papandreou niet
eens de moeite had genomen
zijn escapade te verhullen.
Papandreou's privéleven werd
in één klap voorpaginanieuws
in alle dagbladen en het om
slagverhaal van vele tijd
schriften. Het populaire rege
ringsgezinde dagblad Elefthe-
rotypia waarschuwde zelfs dat
de premier „het idool van
miljoenen mensen" snel
een einde moet maken aan de
controverse rond zijn persoon.
„Anders kan hij zijn onder-
- gang wel eens tegemoet gaan",
aldus Eleftherotypia. Rege
ringsfunctionarissen zelf wei
geren elk commentaar met be
trekking tot de kwestie.
Het meest opmerkelijke van
de hele affaire is wel het ge
rucht dat Margaret, de Ameri
kaanse vrouw van de premier,
en met wie hij reeds 36 jaar
getrouwd is, van plan is een
eigen politieke partij op te
richten. Zelf spreekt ze dit te
gen, maar niettemin neemt ze
een tamelijk sterke politieke
machtspositie in als president
van de Vrouwenbond in Grie
kenland.
DEN HAAG Politie en
leger beukten afgelopen
week de deuren in van
bankgebouwen in Peru
aanse hoofdstad Lima. Het
bedienend personeel sloeg
op de vlucht en vervol
gens namen regerings
ambtenaren bezit van de
panden. De bank- en ver
zekeringswereld reageer
de woedend op de natio
nalisatie van de privéban-
ken en enkele andere fi
nanciële instellingen,
maar „het volk, met name
de armen zijn erbij ge
baat", aldus de Peruaanse
vice-president dr. Luis Al
berto Sanchèz.
Sanchèz, deze week onder
meer op bezoek bij premier
Lubbers en de Leidse univer
siteit, is de nestor van de Pe
ruaanse politiek. De krasse se
nator is nu 87 jaar, schreef
meerdere boeken, doceerde
geschiedenis aan diverse uni
versiteiten zoals de Sorbonne
en is naar zijn zeggen „nog
steeds jong genoeg om een he
leboel te doen". En als doctor
Sanchèz door enkele bij het
interview aanwezige Peruaan
se ambassadeurs respectvol
„meastro" genoemd
spreekt, houden anderen hun
mond.
Hoewel waarnemers in Lima
suggeerden dat president Gar
cia de banken nationaliseerde
om politiek gewin bij het volk
te halen, legt Sanchèz de na
druk op economische bewee
gredenen. Zo zou er sprake
zijn van kapitaalvlucht via de
privébanken, verdwijnen te
veel dollars in particuliere
handen zodat de regering niet
voldoende deviezen overhoudt
voor importen en zou de con
centratie van geld binnen en
kele bankiersfamilies on-de-
mocratisch zijn.
Weer agrarisch
Sanchèz: „Het belangrijkste is
evenwel dat met name de
arme boeren via de genationa
liseerde banken eenvoudiger
kredieten moeten kunnen
krijgen. Peru moet namelijk
dringend de landbouw en
De 87-jarige Peruaanse vice-president Luis Alberto Sanchez: „Het wordt nog wel wat met Peru".
FOTO: CEES VERKERK
voedselproduktie verbeteren.
Nu importeren we duur voed
sel, maar daar moet een einde
aan komen. Hetzelfde geldt
voor verbetering van de visin-
dustrie, waarvan Peru in ster
ke mate van afhankelijk is. In
het algemeen gezegd: Peru
moet weer een agrarisch land
worden, zoals het was voordat
de koper- en nikkelmijnen
werden opengelegd en ons
land van de inkomsten uit
deze bronnen afhankelijk
werd. De prijs van deze delf
stoffen op de wereldmarkt is
sterk gezakt en de voormalige
afzetmarkt zoals de Verenigde
Staten hebben protectionisti
sche maatregelen genomen te
gen import van delfstoffen en
textiel", zo voegt de bejaarde
politicus eraan toe.
Op de vraag of de verbetering
van de landbouw ook een me
thode is om de maoïstische
guerrillabeweging Sendlro
Luminoso (Lichtend Pad) de
wind uit de zeilen te nemen,
schudt Sanchèz traag het
hoofd: „Sendero Luminoso is
niet tegen de regering-Garcia.
De rebellen zijn tegen alle re
geringen die sinds de jaren
zestig aan het bewind zijn ge
weest; zij willen alleen vernie
tigen. Het zijn anarchisten, die
in de loop der jaren de dood
van 12.000 burgers op hun ge
weten hebben".
Fanatisme
Sendero Luminoso is voorna
melijk actief in de provincie
Ayacucho. Zij dwingt de boe
ren, maar ook jongeren van
veertien en vijftien jaar, zich
bij hen aan te sluiten. „Verra
ders" worden geëxecuteerd.
De beweging, waarvan de
kern volgens Sanchèz niet erg
groot is, heeft alleen al van^f
1980, het jaar dat de militaire
regering werd vervangen voor
een burgerpresident, dertien
honderd aanslagen gepleegd.
Overigens bekritseerde Am
nesty International de Peru
aanse regering dit voorjaar
voor het harde optreden van
het leger tegen de rebellen,
waarvan burgers het slachtof
fer worden. Ook vinden „ver
dwijningen" plaats in het land,
met name in Ayacucho.
Senator Sanchèz: „Amnesty
maakte een vergissing in haar
kritiek op ons, zoals zij wel va
ker vergissingen maakt in
haar oordeel. Desalniettemin
geloven wij niet langer dat de
opstand in Ayacucho is ingege
ven door de armoede van de
boerenbevolking. Het gaat
hier om een bijna religieus fa
natisme, dat noch met verbete
ring van de economie noch
door militairen is op te lossen".
Hij vervolgt: „Wij willen nu cf
mentaliteit van de bevof
zien te veranderen, opd^
zich niet langer door Serj
Luminoso laat inpakken']
welke manier de Perua
regering de boerenbevof
op andere gedachten wil I
gen, maakt Sanchèz over]
niet precies duidelijk.
Asperges
De landbouw moet verb(
maar aan één produkt
Peru ruim voldoende: a
ges. Daarvan zijn de te
blijkbaar zo succesvol, da
een van de produkten is i
mee Peru haar buitenl.
schulden (gedeeltelijk) w
betalen. Betaling in natii
een betaalwijze waartoe
twee jaar geleden besloo
dat president Alan Garci;
bekendgemaakt tot
schrik van de internati
bankwereld dat
voortaan niet meer dan
procent van haar nationa
komen zou gebruiken vo
betaling van rente en afl<
op de buitenlandse schul
ruim veertien miljard i
bedraagt. Andere prod
waarmee het Andeslam
taalt zijn spijkerbroeke
gouden Incavoorwerpen.
Overigens is in Peru or
een nieuwe inkomste
ontdekt: olie en gas. De
worden geëxploiteerd i
menwerking met onder
Mexico, de Verenigde
en Canada. Ligt het niet
lijn van de sociaal-dem<
sche regering deze veld
nationaal beheer te hc
Sanchèz: „Wèl in de lijn,
niet in de mogelijkhedei
kunnen dit niet alleen d
Maar volgens de vice
dent wordt het nog wc
met de toekomst van
„Er is nog veel te verar
in ons land. Dat is mi
maar ik denk dat het la
wel als de regering to
nieuwde actie is te be>
En onze president Gare
is 38 jaar; hij heeft nc
grote toekomst. In 199C
hij aftreden, omdat een
dent slechts twee pe
achter elkaar mag rc
Maar ik weet zeker dat
1995 opnieuw wordt gei
„En ik", aldus de 87-jarij
tor „blijf hem steunen
ik kan, hoewel mijn to<
iets korter is".
JOOS PEP