,Ga creatief om met nieuw reglement parochiebestuur" H Wereldraad wil met evangelischen praten over evangelisatie kerk wereld „Selectieve abortus kan zeer humaan zijn «NEE ISlIÉI lezers >weer GEESTELIJK LEVEN/OPINIE beroepingen Onvermijdelijke actie Paniek op de beurs ficidae Gouaa/nt DINSDAG 20 OKTOBER 1987 PAGUÏJ Verdwenen missionarissen in Sahara dood teruggevonden ALGIERS De twee missionarissen die sinds eind september in de Algerijnse Sahara zoek waren, zijn maandag dood terug gevonden op ongeveer 500 kilometer ten zuiden van Taman- rasset. De lijken van de missionarissen, een Fransman en een Belg die met twee jonge Fransen in twee auto's op weg waren naar Burkina Faso, werden door reddingswerkers ontdekt op een honderdtal kilometer van de grens tussen Algerije en Ni ger en op slechts dertig kilometer van de plaats waar eerder de lichamen van hun metgezellen waren gevonden. De vier man uien waren op 22 september uit Tamanrasset vertrokken. Waarschijnlijk zijn de vier mannen verrast door een zandstorm •en zijn ze daardoor van de hoofdweg afgeraakt. Eerste niet-blanke secretaris Bond Bijbelgenootschappen TORONTO De Filipijn dr. Cirilo Rigos wordt per 1 januari 1989 de nieuwe secretaris van de Wereldbond van Bijbelge nootschappen. De 51-jarige Rigos werd in 1986 door president Cory Aquino van de Filipijnen benoemd tot lid van de commis sie die een nieuwe grondwet moest opstellen. Hij is tevens lid van de Filipijnse Unie voor de Mensenrechten. Rigos, die de Duitser dr. Ulrich Flick opvolgt, is de eerste niet- blanke secretaris van de Wereldbond. Hij was enige jaren alge meen secretaris van de Verenigde Kerk van Christus in zijn landen en tevens twee jaar voorzitter van het Filipijns bijbelge nootschap. De Wereldbond coördineert het vertalen, drukken en verspreiden van de bijbel door honderd nationale bijbelge nootschappen in meer dan 150 landen. De wijze zegt niet wat hij weet, de dwaas weet niet wat hij zegt COZA- predikanten vragen herziening synodebeleid -ALMERE-HAVEN Veer- tien predikanten uit de Ne derlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Ker ken in Nederland vragen de "synodes van deze kerken =»hun beleid ten aanzien van -Zuidafrika te herzien, name lijk de afwijzing van ieder -contact behalve de enkele door de synode toegestane contacten. Dit is volgens hen een pastorale noodzaak. De veertien predikanten doen dit in een „verantwoor ding" van een „informatie- studiereis", die in totaal ne gentien predikanten en twee ..ingenieurs in mei naar Zuid- .afrika hebben gemaakt. J)eze was georganiseerd door _het Comité Overleg Zuid- Afrika (COZA), dat in 1978 door oud-burgemeester J.J.G. Boot van Hilversum, dat er onder meer streeft naar be grip bij het Nederlandse volk te kweken voor het streven van de Zuidafrikaanse rege ring naar de opbouw van een sociaal-ekonomische gemeen schap van vrije volken in Zuidafrika. Er is in kerkelijke kringen in Zuidafrika pijn om de ver broken banden en dringende behoefte aan communicatie met de kerken in Nederland. Het is volgens de predikan ten onjuist om door eenzijdi ge selectie slechts bepaalde woordvoerders uit te nodi- lere stappen tot het ge heel doen verdwijnen van apartheid, zelfs als hierdoor kerkelijke spanningen zou- ;,den worden opgeroepen. De ondertekenaars wijzen "apartheid in alle vormen af evenals de ideologie die daar toe heeft geleid. „Wij zijn evenwel van mening," zo voegen zij hier aan toe, „dat de situatie in Zuid-Afrika veel complexer is dan men doorgaans in Nederland meent. Het is een land dat van doen heeft met vele vol ken, talen, rassen, groepen, godsdiensten, culturen en po litieke visies." De verantwoording is onder tekend door de hervormde predikanten L. Flier (Dalfs- en), A. Kamman (Bladel), H.J.W. Laseur (legerpredi- kant), J.L. Ravesloot (Wes- terhaar), L. de Ru (Schie dam), J.J. Sijl (luchtmacht- predikant) en W. Venne- geerts (Wilsum, BRD) en de gereformeerde predikanten Tj. Ausma (Zaandam), F.W. Fokkema (legerpredikant), N.J. Goris (Surhuisterveen), - P. Ravensbergen (Wijnje- -woude), A. Verdoorn (Lei den), H.E. Wijnja (emeritus legerpredikant) en Tsj. Zuid- ema (Apeldoorn). Nederlandse Hervormde Kerk: Aangenomen: naar Wekerom G. Meuleman te Ouddorp. Aangeno men naar Hoogeveen W.G. Zonne- nenberg te Den Ham; naar Drieber gen. W.Timmerman te Schaarsber- gen. Beroepen te Bilthoven, -C.B.Roos te Amsterdam. Gereformeerde Kerken: Benoemd tot pastoraal assistent te 'Emmercompascuum en Emmererf- scheiderveen H. Oosterhout te Em- mercompascuum, die deze benoe ming heeft aagenomen. Gereformeerde Kerken vrijge- - maakt: - Beroepen te Pretoria (Zuid-Afrika) (Die Vrije Gereformeerde Kerke in Suidafrica) C.J. Mewe te Terneuzen. Aangenomen naar Berkum A. de Jager te Neerlandia (Canada), die bedankte voor Eindhoven en voor Emmen. Bedankt voor Waddinx- veen E. Heres te Surhuisterveen- Opende. Nederlandse Gereformeerde Ker- Christelijke Gereformeerde Ker ken: Bedankt voor "s-Gravenzande A.K. Wallet te Sliedrecht (Ebenhaèzer- kerk). Badankt voor Zaamslag M. van der Sluys te Kerkwerve. Beroe pen te Harderwijk-Zeewolde, H.R.H.A.de Boer te Eemdijk. PATER TER REEGEN: GEEN REDEN TOT PANIEK AMBT-DELDEN Het nieuwe parochiereglement, waarbij een pastoor voorzit ter moet zijn van het kerkbe stuur/parochiebestuur, gaat niet in per 1 januari 1988, maar enkele maanden later. Dat uitstel komt voort uit de wens van de bisschoppen om de Nederlandse geloofsge meenschap over het regle ment voldoende op de hoogte te kunnen stellen. Dit deelde pater Otto ter Reegen, lid van de commissie die het nieuwe reglement heeft ontworpen, mee op een bijeenkomst in het Twentse Ambt-Delden. Het nieuwe reglement, nood zakelijk in verband met het nieuwe Kerkelijk Wetboek, heeft veel onrust veroorzaakt in den lande. In veel paro chies is de afgelopen jaren een traditie gegroeid van een breed gedragen pastoraal be leid. Het pastoraal gezag wordt onder het nieuwe re glement eenhoofdig; raden zijn adviserend. In onder meer op een dekenale verga dering Den Haag is grote zorg uitgesproken over in voering van het reglement. De verantwoordelijkheid van leken zoals die de afgelopen jaren vorm heeft gekregen in het besturen van de lokale geloofsgemeenschap wordt teniet gedaan, zo is de rede nering. Bovendien is er de angst dat omwille van de voorwaarde uit het Wetboek dat de voorzitter een pastoor moet zijn, de parochies zon der priester een „vreemde" pastoor als voorzitter krijgen. Dr. O.F. Ter Reegen s.s.s, of- ficiaal (kerkjurist die de zorg heeft voor ae rechtsbedeling in het bisdom) in onder meer het bisdom Rotterdam, be toogde in Ambt-Delden dat het nieuwe reglement niet bedoeld is om bepaalde ver worvenheden af te breken. Het kerk- of parochiebestuur behoudt in het nieuwe regle ment zijn medebeslissingsbe voegdheid bij economische aangelegenheden: het beheer van het parochiële vermogen en de doelmatige aanwen ding binnen de parochie van de financiële middelen. Wel iswaar moet de voorzitter van het kerk-/parochiebe- stuur de pastoor zijn, maar deze kan zijn juridische be voegdheden voor economi sche zaken delegeren aan een leek als vice-voorzitter. Het kerkbestuur is verplicht in iedere parochie, daarnaast kan de bisschop een paro chievergadering of pastorale raad instellen. Ook hier is de pastoor de voorzitter en heb ben de leken een adviserende stem. Wanneer er geen pasto rale raad is ingesteld, voor ziet het reglement in de advi serende stem voor het pasto rale beleid door het kerkbe stuur. Pater Ter Reegen hield zijn gehoor voor zich niet blind te staren op de louter advise rende functie van leken. In het oude reglement ging het ook om advisering, want als het om het pastoraat ging. behield de geestelijke zijn verantwoordelijkheid. „De leken schrijven de pastoor nu ook niet voor hoe hij moet preken. En er wordt nooit te gen hem gezegd: u moet dit of dat liturgieboek gebrui ken". Volgens pater Ter Ree gen is advisering ook een vorm van medeverantwoor delijkheid van leken: „Advi sering is niet vrijblijvend. Zonder zwaarwichtige rede nen kan de pastoor dat ad vies niet naast zich neerleg gen. Hij heeft de plicht dege nen die hem adviseren op de hoogte te stellen van de rede nen voor zijn eventueel af wijken van het advies". De leden van de parochiebe sturen bleven op de bijeen komst echter uiting geven aan hun onrust, waarop pater Ter Reegen zei: „Het nieuwe reglement is er niet op ge richt de invloed van leken terug te dringen, maar op het wegnemen van de juridische verwarring die is gegroeid, met behoud van het gegroei de". Hij adviseerde de leken in de parochies „creatief te leren omgaan" met het ker kelijk recht. „Het nieuwe pa rochiereglement is een juri disch stuk. Geef dit staketsel vlees en bloed. Niets in dit reglement verhindert de ont wikkeling die gaande is. Er is geen reden tot paniek", aldus pater Ter Reegen. Nieuwe staatshoofd Burundi zegt RK Kerk vrijheden toe BUJUMBARA De kerk in Burundi lijkt weer betere tij den tegemoet te gaan. Majoor Pierre Buyoya, die vorige maand na een staatsgreep aan de macht kwam, kondig de dit weekeinde een reeks maatregelen aan die het le ven van de kerk aanzienlijk zullen vergemakkelijken. Zo mag de mis voortaan ook doordeweeks worden gevierd „op voorwaarde dat dat de ontwikkeling van het land niet doorkruist" en worden dankzij een akkoord tussen de religieuze orden en con gregaties en het ministerie van onderwijs weer gods dienstlessen gegeven op scho len. De gemeenschappen van religieuzen mogen bovendien weer seminaries en andere soorten scholen oprcihten. Wel moeten ze zich daarbij houden aan de Burundische wetgeving op het gebied van het particuliere onderwijs. DR. HELENE DUPUIS: LEIDEN Selectieve abor tus kan „zeer" humaan zijn. Dat vindt de Leidse ethica mevrouw prof. dr. H.M. Du- puis. Zij zei dit maandag avond in Leiden tijdens een symposium over erfelijkheid safwijkingen bij ongeboren kinderen. Selectieve abortus is volgens haar abortus die wordt verricht op grond van handicaps of ziekte van de foetus. Mevrouw Dupuis is van me ning dat er naast nadelen, zo als het opplakken van het predikaat „nazi", ook voorde len zijn die pleiten voor se lectieve abortus. „Er zitten immers juist zeer humane motieven achter deze zaak; namelijk het verminderen van leed, pijn en lijden, de „doelstellingen van veel me disch handelen". „Hoe groot het leed is dat vermeden moet worden, is snel te ach terhalen als we spreken met ouderparen die een gehandi capt kind hebben. En ook kan een gehandicapte soms zeer dramatisch aangeven dat zijn leven geen leven is", aldus mevrouw Dupuis. Vol gens haar wijst onderzoek uit dat bij een ongunstig uitge vallen onderzoek bij de zwangere vrouw vrijwel nie mand de zwangerschap wil uitdragen. Veel vrouwen zijn, zo bleek maandagavond verder, overi gens niet op de hoogte van de mogelijkheden om te laten onderzoeken of zij in ver- wachting zijn van een kind met een erfelijke afwijking. Ruim zeventig procent van de vrouwen die voor een der gelijk onderzoek in aanmer king komen, had zich willen laten onderzoeken. „Hier blijkt dat de hulpverlener te kort schiet in de voorlich ting", luidt de kritiek van de Leidse vrouwenarts dr. H.H. Kanhai. Hij zei tijdens het symposium onder meer dat het niet of onvoldoende in formeren van zwangere vrouwen vervelende gevol gen kan hebben. Zo heeft volgens Kanhai een vrou wenarts onlangs een waar schuwing gekregen van het Centraal Medisch Tuchtcolle ge omdat de arts had ver zuimd een zwangere vrouw van 43 jaar duidelijk te wij zen op de mogelijkheid van een erfelijkheidsonderzoek. Tijdens het symposium werd ook gepleit voor een verbod, van discriminatie op grond van erfelijke eigenschappen of afwijkingen, die voor de geboorte bekend zijn gewor den. Dr. H. Jochemsen, me dewerker van het prof. dr. G.A. Lindeboom Instituut doelde daarbij onder meer op discriminatie door banken en verzekeringsmaatschappijen. GENÈVE Het uitvoe rend comité van de We reldraad van Kerken heeft het Lausanne-co mité voor evangelisatie en de Internationale Evangelische Alliantie voorgesteld gezamenlijk na te denken over evan gelisatiemodellen. Met de commissie voor we reldzending en evangelisatie van de Wereldraad zou een werkgroep moeten worden ingesteld, die „concrete mo dellen voor evangelisatie - die door de drie organisaties als de meest geschikte worden beschouwd - selec teert, publiceert en ver spreidt". Tussen de groeperingen be staat sinds jaar en dag een groot verschil van visie op onder meer het getuigenis van christenen en kerken in de wereld. Evangelische or ganisaties verwijten de We reldraad een te sociaal-maat schappelijk en economisch gericht getuigenis, ten koste van de individuele geloofsre latie. Overigens wordt binnen evangelische groeperingen wordt de Wereldraad nogal verschillend beoordeeld. Pro gressieven, zoals de angli- Evangelisatie op het strand van Scheveningen (1986). caanse aartsbisschop John Stott en de Amerikaanse mennoniet Ron Sider, voelen zich steeds meer tot de We reldraad aangetrokken. An deren, onder wie de West- duitse hoogleraar Petere Beyerhaus, beschouwen de Wereldraad als een links ac tivistisch geheel dat te weinig aandacht schenkt aan evan gelisatie. een derde van een pagina no dig om de vraag te beantwoor den: „Wat is schuld eigenlijk?" Eduard Hoornik zei het zó: „Leven is te kort schieten en te kort schieten is schuldig zijn". Ik schreef dit zeker zes jaar geleden over omdat ik deze uitspraak gaarne wilde onthouden: „Kort en krachtig en m.i. zo waar. L. Bolding-Schlette. wassenaar. Schuld Enquête als wapen (2) Professor dr. K. Runia heeft in Van harte stem ik in met een de rubriek „Kerk en Wereld" eerdere brief, waarin werd ge Sneven graag kort en luidelijk geschreven De edactie behoudt zich iel recht voor mgezon- len stukken te bekorten wezen op de soms niet verant woorde wijze waarop jan en alleman worden geënquêteerd over de moeilijkste kwesties, zelfs als daar levens van af hangen. Tot overmaat van ramp worden uit de enquête uitslagen door de „deskundi gen" niet zelden onjuiste con clusies getrokken, compleet met verwisseling van oorzaak en gevolg. En wat doet men verder met die onderzoeksre sultaten? Ik herinner me van een aantal jaren geleden een serie KRO-programma's rond enquêtes over het geloof van katholieken, of wat daarvan over was. Kennelijk werd een ieder die ooit gedoopt was en niet nadrukkelijk te kennen gaf het katholieke geloof niet echt meer te aanvaarden, nog „gewoon" meegeteld. Het ge volg was een schrikbarende score wat betreft ongeloof aan de meest essentiële katholieke geloofspunten, zoals b.v. het voortbestaan na de dood. De Franciscaan en godsdienstso cioloog Prof. Walter Goddijn voorzag de uitslagen dan van commentaar. Die bleek daarbij allerminst verontrust. Hij toonde zich integendeel inge nomen met het feit dat de „ge lovigen" zo „zelfstandig" wa> ren geworden. De zending door Christus leek hij te heb ben verstaan als „Gaat en turft alle verloren schapen". Missie volbracht. Terwijl de mensen via de media werden bekogeld met een verwarrende diversi teit aan wilde meningen, zette men lang-beschermde gelovi gen met deze „enquête-kate- chese" in de kou. Geen won der eigenlijk, dat Brandpunt kardinaal Simonis later moest confronteren met hoge percen tages katholieken (en protes tanten) die zich uitspraken voor legalisering van euthana sie. Dat ging dan op een toon van „U dacht toch niet tegen zo'n meerderheid te gaan op boksen?" Ook CDA-kamerlid Borgman werd in Brandpunt over euthanasie gehoord. Die vreesde bij voorbaat niet vol doende tijd te zullen krijgen om de zaak goed te kunnen bespreken. Ton Verlind zei niet royaal „Neem uw tijd, het gaat niet om niks", maar keek zuinig op zijn horloge. Zo gaat dat. Die Brandpunters zijn doorgaans aardige kerels, goe de journalisten ook, maar voor ethische kwesties hebben ze al jaren niet de juiste deskundi gen achter zich. Er wordt tot in de VS verschillend gedacht over de j heid van de beslissing die Washington indertijd heeft j men om schepen van andere landen bij de doorvaart if* Perzische Golf onder de bescherming te plaatsen van vla!' marine van Amerika. Die beslissing - niet alleen met^ doel de vrije doorvaart van de internationale scheepvaaj- verzekeren, maar ook om te voorkomen dat de Russen veel invloed in het Golfgebied zouden krijgen - maaktF indruk wat overhaast te zijn genomen. De luidruchtigP waarmee de wereld kond werd gedaan van het Amerika^ besluit vormde een opmerkelijk contrast met de bijna o*r vallende wijze waarop de Russische marine alleen de eji olietankers in de Golf ging begeleiden. Het is buiten kijf dat internationale scheepvaartroutes vitaal belang zijn, respect verdienen en zonodig kracf moeten worden verdedigd. De beslissing die Washington dertijd op eigen houtje nam bemoeilijkte echter in niet ge ge mate de beste oplossing van het al jaren voortslepe conflict tussen Iran en Irak; een actie van de Verenigde! ties. Na het besluit van Washington waren tot op de dag) vandaag de verdere ontwikkelingen in de Golf vrij voorq baar. Andere westerse landen konden niet achterblijven dat al spoedig een ware armada in het Golfgebied opereei Van het Iraanse bewind konden doldrieste acties wo{ verwacht. Over de wraakactie' van de VS van gisteren h| de niemand zich te verbazen; alleen aard en omvang ei waren moeilijk voorspelbaar. En eens temeer blijkt ui) Iran-Amerika-conflict hoe zeer betreurd moet worden een internationale vredesactie in de Golf nog niet verwefc lijkt is. I De woedende Iraanse uitlatingen die gisteravond opi Amerikaanse actie zijn gevolgd, waren evenmin verrassC Het is wel de vraag of het bewind in Teheran de bedrei gen zal (willen) waarmaken. Zeker is echter dat de in zelfstandigheid met kleine, snelle motorboten operen Revolutionaire Garde in de komende dagen elke gelegen? zal benutten om wraak te nemen. Desondanks was de Amerikaanse actie onvermijdf en we kunnen slechts dankbaar zijn voor de verstandige perktheid ervan. Nog verheugender is de redelijke versta houding die er op dit moment bestaat tussen Washingtoi Moskou: die blijft de beste garantie tegen een echte esca in de Golf. EeN neveneffect van de spanning in de Perzische G<j gisteren en vandaag op de effectenbeurzen te zien gew Want afgezien van allerlei economische en financieel-teq sche oorzaken was het gisteren de angst van de beleggen de effectenbeurs over de rand duwde. EMOTIES speelden een belangrijke rol bij de histori koersval die Wall Street en de overige effectenbeurzen g ren doormaakten. Daarmee kunnen parallellen wordeil trokken met 1929, toen de ineenstorting van de Newycl effectenbeurs de grote depressie aankondigde. Ook nu j onder de deskundigen grote onzekerheid over de toek van de aandelenmarkt. Het is mogelijk dat de enorme k< stijging van de laatste jaren, die nauwelijks in verhou stond tot de groeicijfers van de economie, gevolgd wordt een langere periode van koersdaling. Maar optimistische gestelde deskundigen houden het erop dat de markt spoedig zal herstellen, omdat het kopen van effecten t een veel lagere koers weer aantrekkelijk wordt. Zo zwaï in het krach-jaar 1929 zag volgens hen deze maandag er niet uit. BlJ de ineenstorting van de beurs speelden ook auton men mee: computerprogramma's die tot verkoop van aa len opdracht geven als de notering van die aandelen een vastgestelde grens zakt. Die verkoop door de zogel institutionele beleggers, de grote beleggingsmaatschap! leidt weer tot verdere koersdaling. De hoofdoorzaak ligt evenwel in de onevenwichtigheic de Amerikaanse economie en het geringe vertrouwen het publiek in een spoedig herstel daarvan. De Verei Staten kampen met een fors begrotingstekort en enorm delstekort.. Amerika voert veel meer in dan het expor zoals vorige week uit de meest recente cijfers weer b Zelfs de lagere dollarkoers was niet in staat de Ameriki economie vooruit te helpen. Voeg daarbij de stijging v« rente, en er is een vrij compleet beeld van de ongunstij tuatie. Er zijn gisteren enorme verliezen geleden in de effe handel. Maar ook voor mensen zonder aandelen zoud< gevolgen van de zwarte maandag op de effectenbeurs g lig kunnen zijn. Een instorting van de aandelenmarkt i gunstig voor de ondernemingen en hun mogelijkheid i teringskrediet aan te trekken, en dus ook voor de werl genheid. Als de rentestijging zich doorzet wordt deze on keling versterkt. Ook een verder dalende dollar is niet stig voor ons land. Er was dus alle reden voor ministe ding om te benadrukken dat de rente laag moet blijv< tot kalmte te manen. Een beetje olie op de golven kon kwaad. Af en toe regen DE BILT (KNMI) De schei dingslijn tussen droge conti nentale lucht boven midden- Europa en minder droge oce- aanlucht boven de Britse Ei landen en west-Frankrijk trekt vannacht en morgenoch tend langzaam van west naar oost over ons land. Uit de daarmee samenhangende be wolking valt af en toe regen. De wind draait van zuidoost naar zuidwest en blijft matig, windkracht 4. De komende nacht is het in verband met de bewolking nog tamelijk zacht; overdag blijft de temperatuur met zo'n graad of 14 enkele graden lager dan vandaag. Na woensdag blijft de koelere oce- aanlucht boven onze omgeving stagneren. Het wordt dan rus tig weer met af en toe zon, iets lagere temperaturen en kans op mistvelden. Eelde onbew. Eindhoven h.bew. Den Helder zw.bew Rotterdam zw.bew. Vlissingen h.bew. Zd Limburg h bew. Aberdeen zw.bew Athene zw.bew Barcelona zw.bew. Berlijn zw.bew. Helsinki zw.bew. Innsbruck l.bew. Klagcnfurt zw.bew. Lissabon regenbui Locarno onbew. Londen zw bew. Luxemburg l.bew. Madrid motregen Malaga w.bew. h.bew.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2