Directeur
Duinrell
wil meer
coördinatie
voor
toerisme
Tuinders en scholen blij
met „Klas in de Kas
Kamer wil stoppen met
napluizen ministeries
Zuivelexport mogelijk
in gevaar door
Europees melkbeleid
Omzet dagbladen met?
50 miljoen gedaald
Zacatal du Bois
sterkste oud derbywinnaar
£eidóe@ou*a*it
BRUSSEL Een paar da
gen nadat EG-Landbouw-
commissaris Frans An-
driessen bekend had ge
maakt dat de melkquote
ring en de superheffing in
ieder geval tot 1991 blij
ven, heeft de Koninklijke
Nederlandse Zuivelbond
FNZ laten weten dat er
volgend jaar in de EG een
tekort van vier miljard kg
melk dreigt te ontstaan.
Eerder had het Produkt-
schap voor de Zuivel al la
ten doorschemeren dat
door de aanvoer van te
weinig melk de zuivelfa
brieken in de problemen
komen.
Ten opzichte van 1984, toen de
superheffing werd ingevoerd,
is de melkproduktie in Neder
land met zo n zeventien pro
cent gedaald. Het aantal boe
ren liep aanzienlijk terug. In
1986 daalde het aantal melk
veehouders van 58.000 naar
55.000. Het aantal melkkoeien
daalde in dat jaar met vijf pro
cent van 2.354.000 naar
2.247.000. Maar de gemiddelde
melkproduktie per koe steeg
fors. Het Koninklijk Neder
lands Rundvee Syndicaat
maakte deze zomer bekend dat
er sprake was van een produk-
tiestijging van vierhonderd kg
melk per koe. De gemiddelde
produktie van door het NRS
gecontroleerde koeien kwam
in 1986 op 6.214 kg melk. En
nog lijkt het einde niet in
zicht. Tienduizend kilogram
melk per koe per jaar is niet
uitgesloten.
Volgens de EG-landbouwcom-
missaris zullen er na 1991 be
tere tijden aanbreken voor de
boeren. Nu al laat hij weten
dat tegen die tijd een versoe
peling van het quotasysteem
kan worden overwogen. Zo
zou hij willen voorstellen de
quota los van de grond ver
handelbaar te maken. En daar
zitten veel melkveehouders al
jaren op te wachten.
Orders
Als gevolg van en tekort aan
melk moet de Nederlandse
zuivel, zoals de FNZ eergiste
ren kenbaar maakte, nu orders
laten lopen. Zo moest bij voor
beeld de zuivelcoöperatie
Noord-Nederland vorig jaar
een order van 2800 ton kaas
naar Brazilië nagenoeg laten
vallen. De export van zuivel -
produkten naar landen buiten
de EG lijkt daardoor verloren
te gaan.
Andriessen verwacht echter
niet dat Nederland zijn export
positie op de wereldmarkt
dreigt te verliezen. De EG-
commissaris zegt dat zijn be
leid juist gericht is op export
voor de wereldmarkt.
De FNZ laat doorschemeren
dat er voor de verwerkende
zuivelindustrie moeilijke tij
den zullen aan breken. In een
rapport over de superheffing
stelt de FNZ dat de afzetmoge
lijkheden voor de Nederlandse
zuivelprodukten binnen de EG
veilig gesteld moeten worden
en zo mogelijk uitgebreid
moeten worden.
De FNZ zal zich overigens niet
verzetten tegen afschaffing
van de melkquotering uit
angst voor een produktie-ex-
plosie bij het volledig vrij laten
van de produktie.
Talloze kinderen in Nederland zitten ernstig in de knel.
Scheiding verwaarlozing mishandelingvele redenen
waarom ze vaak uit huis geplaatst worden. Terwijl ze eerder tot
rust komen in een gewoon gezin. Met de steun, liefde en
aandacht van volwassenen. Die daar niet teveel voor terug
verwachten. En nauw willen samenwerken met hulpverleners.
Wie twijfelt neemt de problemen in elk geval serieus. En is
misschien daarom wel 't meest geschikt voorde pleegzorg. Vraag
de brochure aan bij de Leidse Stichting voor Gezinsverpleging
Herengracht 33,2312 LA Leiden. Telefoon (071) 143246.
DRINGEND PLEEGOUDERS GEZOCHT.
Driedimensionale video
De gebruiker heeft weliswaar een speciale bril nodig om h«
eindresultaat te aanschouwen, maar deze draagbare videocama#
ra kan driedimensionale beelden opnemen en weergeven. H«>i
apparaat, ontwikkeld door het Japanse Toshiba, is geschikt
VHS-banden.
FOTO:
„VERLIEZEN DOOR DE STER GROTER DANÈ
AANGENOMEN"
N (Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De uitbreiding van de STER-recla
zal er vrijwel zeker toe leiden dat de dagbladen hd
advertentie-omzet over dit jaar met bijna vijftig miljoe
gulden zullen zien dalen. Dat is nagenoeg hetzelfde b«
drag als de STER door de invoering van de zwevendj
reclameblokken op televisie aan extra-inkomst*
denkt binnen te halen.
Algemeen secretaris drs. K.J. van der Zande van de Nederland
se Dagblad Pers kenschetste het dreigende verlies als „grotap
dan tot nu toe op basis van berekeningen was aangenomen". D|n
raming van vijftig miljoen omzetverlies is gebaseerd op de tel
gengevallen cijfers uit de eerste helft van dit jaar. Het verlies
vooral merkbaar in de advertenties voor merkartikelen en voi
diensten.
Aanvankelijk was men ervan uitgegaan dat de verliezen bij c
gehele schrijvende pers (dus met inbegrip van tijdschriften t
nieuwsbladen) maximaal zeventig procent zouden bedragen val
het bedrag dat de STER door het uitbreiden van de reclame o
tv extra incasseert. Van der Zanden constateerde gisteren bitt€_
dat „de dagbladen voorlopig voor de volle honderd procent he|
slachtoffer zijn". Hoe dat in de tijdschriften-sector zal uitpakkef
is niet precies te zeggen omdat uitbreiding van STER-reclame
op tv daar, naar men aanneemt, vertraagd uitwerkt. jd
Akkoord
Volgens Van der Zande illustreert deze ontwikkeling nog eenf
duidelijk „hoe hard de STER de dagbladeh kan treffen". Een opt
26 augustus gesloten akkoord tussen pers en omroep over
verdeling van de extra STER-inkomsten als gevolg van de toed
genomen aantal reclame-uitzendingen, voorzag in een schade*
vergoeding van 25 procent aan de dagbladen. De nu op tafel lig#
gende cijfers laten zien, dat dit „uiteraard een compromis is'-,d
aldus Van der Zande in zijn commentaar. Minister Brinkmagc
van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur moet formeel nog een
besluit over dit akkoord nemen, maar eerder heeft hij tot grolt j
teleurstelling van de NDP al ronduit gezegd er helemaal nil i
gelukkig mee te zijn. 4
De reden daarvan is dat hij niet staat te trappelen de omroepbij I
drage volgend jaar met een tientje te verhogen. Die verhoginj
was noodzakelijk om de inkomsten van de omroep die door d«
schadevergoeding aan de kranten minder binnen kreeg, toch o|
peil te houden. Het is volgens een woordvoerder van WVC niét I
uitgesloten dat het kabinet vrijdag tijdens de wekelijkse ministc S
raadsvergadering een definitief oordeel over het akkoord ztii
vellen. -'I
if
99
NAALDWIJK Torna-
ten koopt moeder in de
winkel. Maar hoeveel
moeite het kost zo'n to
maat te kweken, daar sta
je meestal niet bij stil. Ze
ker niet als je twaalf jaar
oud bent en misschien
zelfs helemaal geen toma
ten lust. Zes jaar geleden
besloten de drie Holland
se landbouworganisaties
iets te organiseren om
kinderen van tien tot
twaalf jaar vertrouwd te
maken met de agrarische
sector en de glastuinbouw.
Zij introduceerden het
„schooladoptieplan".
Na al die jaren bestaat het pro
ject nog steeds en volgens de
organisatoren is het een groot
succes. In het Westland en
omgeving wordt het gebeuren,
dat daar de titel „Klas in de
Kas" heeft, gecoördineerd en
uitgevoerd door de Infogroep
Glastuinbouw Westland. Op 1
oktober wordt er een door de
Infogroep georganiseerde in
formatie-avond gehouden in
Fleuresto in Bloemenveiling
Westland voor belangstellende
bedrijven en scholen.
Een tuinder legt een groep leerlingen uit hoe de substraatteelt werkt.
ie
Adopti
Het principe van het project is,
dat een groot aantal agrarische
bedrijven een zesde of zevende
groep van een basisschool
„adopteert". Die groep leeft
gedurende een jaar als het
ware met het bedrijf mee en
bezoekt het drie of vier keer.
Op school leren de kinderen
bovendien allerlei dingen over
de gang van zaken in de agra
rische sector. De stichting
„PR-Westland" stelt daarvoor
materiaal ter beschikking, zo
als een informatiemap en een
boekje met suggesties voor le
raren en tuinders. In de Infor
matiemap wordt ingegaan op
de geschiedenis van het West
land. de ontwikkeling van de
tuinbouw, de verschillende
soorten kassen, de produkten
die daarin gekweekt worden
en dergelijke. Elders in het
land wordt het project natuur
lijk door andere organisaties
begeleid. In het Westland zet
ten dit jaar 71 bedrijven hun
deuren open. Er doen 72 scho
len mee met gezamenlijk 2340
leerlingen.
Wedstrijd
Mevrouw A. Visser-Endhoven
is voorzitter van de Infogroep
Glastuinbouw. De groep be
stond al voordat het Schoola
doptieplan in het leven werd
geroepen. „De leden van onze
infogroep treden op als con
tactpersonen tussen bedrijven
en scholen", aldus mevrouw
Visser, „maar het is de bedoe
ling dat de betreffende leraar
en de tuinder het contact zo
snel mogelijk zelf gaan rege
len, zodat onze hulp niet meer
nodig is".
„Elders in het land worden
vooral landbouw- en veebe
drijven bezocht. Maar hier in
het westen zijn veel meer kas
sen, vandaar dat het project
sterk op de glastuinbouw is ge
richt. Voor scholen in het hele
land wordt een kinderkrant
uitgegeven, die is samenge
steld uit bijdragen van de kin
deren zelf. In het Westland or
ganiseren we bovendien jaar
lijks in verband met het
schooladoptieplan een werk
stukken-wedstrijd voor de ten
toonstelling „Westland- 19nu".
Dit jaar houden we een gezel
schapsspellen-wedstrijd: de
kinderen moeten zelf een
Spontaan
„Bij de adoptie van scholefl
door bedrijven is het erg leuk
om te zien dat er na verloop
van tijd vaak een hechte band
ontstaat tussen het bedrijf ejb
de geadopteerde school. De
deelnemende tuinders zijn ook
erg enthousiast. De spontanj-
teit van de kinderen spreekt
aan. Ze worden als het waft
deelgenoot van de zorgen
waarmee een tuinder te ma
ken heeft en je kunt merken
dat dat ze aanspreekt. De kiji-
deren gaan heel anders den
ken over de groente die elke
dag in de winkel Jjgt: ze weten
nu dat er veel voor komt kij
ken voor dat allemaal groeit
en bloeit".
PETRA DE VRIES
BINNENLAND
DEN HAAG CDA en
PvdA, samen een ruime ka
mermeerderheid, willen stop
pen met het napluizen van de
financiën bij ministeries. Zij
willen daarmee een streep ha
len door een in 1986 gevallen
besluit van de hele Kamer.
Toen besloot de Kamer naar
aanleiding van de RSV-affaire
te beginnen met „feitenonder
zoeken" waarbij begrotingen
van ministeries in financiële
zin door kamercommissies
moesten worden ontleed.
Eind 1986 gebeurde dat voor
het eerst met vijf begrotingen.
Dit jaar zijn alle departemen
ten aan bod. De houding van
CDA en PvdA bleek gisteren
tijdens het eerste feitenonder
zoek: de begroting van Land
bouw en Visserij. „Je hebt een
opleiding als boekhouder of
accountant nodig om dit te
kunnen volgen. Ik vraag me
sterk af of wij zo door moeten
gaan. Ik heb daar grote aarze
lingen bij. Dat het proces leidt
tot een beter inzicht in begro
tingen, prima. Maar nu krijgt
het een accountants-achtig ka
rakter", aldus CDA-kamerlid
Van Noord. Hij zei de zaak na-
WASSENAAR In de negende koers gisterenmiddag op
Duindigt kwamen slechts zes paarden aan de start. Het aan
tal mag dan klein zijn, de kwaliteit was hoog; vijftig procent
van de paarden had een derby gewonnen. Zacatal du Bois,
All or Nothing en Sam Avon drukten hun stempel op de
koers. De merrie Zacatal du Bois die twee jaar geleden met
Aad Suykerbuyk de derby won, zegevierde nu nogal verras
send voor Walko B en de zeer verdienstelijke veteraan Sam
Avon. Meteen na de start nam Zacatal du Bois de leiding
voor Walko B en de derby winnaar van vorig jaar, All or No
thing, de Benjamin in het gezelschap. In de laatste rechte lijn
bleef de spurt van All or Nothing uit. Valentin Melodie was
wegens onregelmatig draven al uitgeschakeld en Lucky
Crown maakte vlak na de start een fout en werd op grote
achterstand gezet en bij een tweede fout zelfs uit de strijd
genomen.
mens zijn fractie begin 1988 als
alle feitenonderzoeken zijn ge
weest, in de Kamer aan de
orde te willen stellen.
Tazelaar (PvdA) hekelde de
huidige gang van zaken even
eens. „De voorzitter heeft on
langs nog gezegd dat wij geen
boekhouders moesten zijn,
maar ons bezig moesten hou
den met politieke hoofdlijnen.
Nu gaan we veel te veel in de
tails.
In een reactie liet minister
Braks het bij het constatering
dat de Kamer zelf de feitenon
derzoeken heeft gewenst. Vol
gens hem heeft het op het mi
nisterie van landbouw geleid
tot 100 mandagen extra werk.
Dat proces heeft er wel toe ge
leid dat de administratie op
het ministerie is verbetera,
evenals de controle op de uit
gaven, aldus Braks.
De minister gaf te kennen met
ingang van 1991 de admini
stratie en de contróle op zijn
ministerie zodanig te willen
hebben dat er een goedkeu
rende verklaring van de ac
countants komt over alle on
derdelen van de begroting.
Over 1986 is nog op tien on
derdelen een voorbehoud ge
maakt. Braks heeft voor de
komende twee jaar 13,9 mil
joen gulden jaar uitgetrokken
voor het inhuren van deskun
digen.
„MET ÉÉN STAATSSECRETARIS
PRAAT 'T GEMAKKELIJKER"
H.R.J. Graaf van Zuylen van Nijevelt, directeur van het Wasse-
naarse attractiepark.
FOTO: MILAN KONVALINKA
WASSENAAR „Lan
delijk moet er meer co
ördinatie zijn op het ge
bied van toerisme. De
ambtenaren op de ver
schillende ministeries
werken goed, het Neder
lands Bureau voor Toe
risme doet het ook heel
goed, maar er zou veel
meer samenwerking
moeten zijn". H.R.J.
Graaf van Zuylen van
Nijevelt, directeur van
het Wassenaarse attrac
tiepark Duinrell, is dui
delijk. Dit keer niet eens
kritiek op de strenge re
gelgeving van de ge
meente Wassenaar, maar
adviezen voor het lande
lijk beleid. Hij steunt
hiermee de opvatting
van mr. J.A.T. Cornelis-
sen, directeur van het
Nederlands Bureau voor
Toerisme in Leidschen-
dam, die onlangs heeft
gepleit voor het instellen
van een Commissie la
Dekker die het terrein
van de vrije-tijdsbeleid
eens zou moeten door
lichten, zoals de Com
missie Dekker met de
gezondheidszorg heeft
gedaan.
Volgens Van Zuylen van Nij
evelt zou hettoeristisch be
leid van ons land beter op el
kaar kunnen worden afge
stemd als toerisme wordt on
dergebracht bij een ministe
rie en het liefst nog bij een
staatssecretaris. „Nu bemoei
en afhankelijk van het on
derwerp verschillende minis
teries zich met toerisme. Re
creatie valt voor een deel on
der Landbouw, toerisme, en
dan meer het commerciële
deel valt onder Economische
Zaken, Volkshuisvesting be
moeit zich er soms ook mee,
en voor opleidingen moeten
we bij Onderwijs zijn. Over
de ambtenaren wil ik geen
kwaad woord zeggen, want
ze werken goed. Maar het
zou efficiënter zijn om alles
bij één departement onder te
brengen. Met één staatssecre
taris praat 't gewoon gemak
kelijker", zo vindt hij.
Knelpunten
De speciale commissie zou
volgens Van Zuylen van Nij
evelt ook de knelpunten voor
toerisme en recreatie eens op
een rijtje moeten zetten. De
graaf heeft er zelf al een aan
tal gesignaleerd. „De btw bij
voorbeeld. Disney begint een
park in de buurt van Parijs.
Dat vinden wij op zich geen
slechte zaak. Ze verwachten
dat er jaarlijks tien miljoen
mensen naar het park in de
buurt van Parijs komen. Wij
verwachten, dat die bezoe
kers ook een paar dagen naar
Nederland komen. Voor bui
tenlanders is Nederland aan
trekkelijk. Er zijn attractie
parken die bovendien niet al
te ver van elkaar liggen. We
hebben een enorm aantal
musea en een grote hoeveel
heden stads- en dorpsgezich
ten. Maar Disney gaat zich in
Frankrijk vestigen, omdat ze
daar een lager btw-tarief
konden bedingen. Ik geloof
dat voor de themaparken in
Frankrijk een btw-tarief
geldt van zeven procent. Wij
betalen twintig procent. In
EG-verband willen we nu
eens gaan kijken naar de ta
rieven in de verschillende
landen. Dat is voor ons be
langrijk, want wij in Neder
land moeten concurreren
met de parken in Duitsland,
België en Frankrijk".
Op het onderzoek naar de
verschillende tarieven is aan
gedrongen door Euro Pares,
een organisatie waarbij veel
Europese attractieparken zijn
aangesloten. „We wisselen
informatie uit over bijvoor
beeld de veiligheid van be
paalde toestellen. Stel voor
dat er van een zweefmachine
iets stuk gaat waardoor een
ongeluk dreigt of misschien
al is gebeurd. We weten nu
van elkaar wie welke attrac
ties heeft en zo kunnen we
elkaar dus snel waarschu
wen".
Van Zuylen van Nijevelt is
monenteel vice-voorzitter
van Euro Pares en staat op
de nominatie om over twee
jaar de Engelse voorzitter op
te volgen.
Schermen
„Als lid van deze club gaan
we ook regelmatig achter de
schermen van eikaars parken
kijken. Mensen van een park
uit Göteborg in Zweden zijn
bij ons komen kijken. Wij
zijn ook bij hen geweest. Zij
hebben een omgekeerd huis
in hun park met gekke at
tracties. Misschien dat we
ook eens zoiets in ons park
opnemen".
Een ander voorbeeld van een
buitenland dat het in de ogen
van Van Zuylen van Nijevelt
beter doet, is Engeland.
„Sinds kort is het daar zo, dat
je als het bestemmingsplan
eenmaal is goed gekeurd,
niet voor elke verandering
meer toestemming hoef te
vragen. Je moet je natuurlijk
wel aan een aantal belangrij
ke regels houden. Zo mag je
het milieu niet vervuilen.
Maar hier zijn te veel regels.
Hier moet je voor elke veran
dering een vergunning aan
vragen. Dat is een tijdroven
de zaak. En als het in Enge
land anders kan, waarom
kan dat dan hier ook niet?"
Voor de commissie liggen er
dus al genoeg zaken waar
mee men aan de slag kan.
Medewerkers van de internationale attractieparken nemen af en toe een kijkje in eikaars „keu
ken". Hier een internationaal gezelschap op bezoek bij Duinrell in Wassenaar.
FOTO: PR
Toch zal de commissie niet
nu al in het leven worden ge
roepen. „In deze tijd van het
jaar zijn we altijd druk bezig
met de voorbereidingen van
het aanstaande seizoen. We
kijken of er ergens op de we
reld attracties zijn die het
hier goed zouden kunnen
doen", aldus de graaf die in
middels weer voor een twee
de studiereis naar de Vere
nigde Staten is vertrokken.
NANDA TROOST
DONDERDAG 1 OKTOBER 1987 PAGINA D
r
