ïlliam Casey stuurde CIA
terug op het spionnenpad
DAAR STAAT U.
MET UW
EXPRESS STUK
Y00R AMERIKA.
EN GEEN MENS
OM HET EVEN
WEG TE BRENGEN.
Grote stoelendans op
Unesco-hoofdkwartier
i jnen in drukke
raarroute Golf
Derde Nederlander
in VS overleden
JITENLAND
EcidócSomont
CINBERGER WIL ANDER
REWIND IN TEHERAN
Jannen bekijken apen
VS waarschuwen
luchtvaart voor
terrorisme
Hertog Jean
klaar
voor Franse
troon
ER IS 'N SNELLERE MANIER,
BEL DE DHL KOERIER.
06-0552
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1987 PAGINA 5
fel aandacht, maar geen
p„4rherstel voor Trotski
jKOU In de Russische pers is het
Jopen weekeinde veel aandacht be-
aan de in ongenade gevallen Lev
si, maar tegelijk werd duidelijk dat
>rstel voor de verbannen en later
...oorde Russische revolutionair niet
komst is. Trotski werd in 1929 wegens
«vtf oppositie tegen dictator Josef Stalin
bannen, en in 1940 in Mexico ver-
|ord. De dagbladen Sovetskaja Rossija
Troed schilderden Trotski in pagina-
e (te artikelen af als een opportunist, die
verschillende gebieden met Lenin
j mening verschilde. De publikatie
gde op een artikel in het weekblad
*-9njok", waarin Trotski een „uitste-
I activist van onze partij" werd ge
ld, die gedwongen „het pad van de
ïaue" is ingeslagen.
Italianen aangehouden
met kofferbak vol geld
COMO Aan de Italiaans-Zwitserse grens
plaats Chiasso zijn donderdag drie Italianen
aangehouden, die een geldbedrag van omge
rekend 45 miljoen gulden illegaal het land
wilden uitsmokkelen. Het ging mede om
promesses in dollars die waren uitgeschre
ven door het Indonesische ministerie van
defensie en die mogelijk een rol speelden in
een internationale wapensmokkel. Het geld
en de promesses werden gevonden in de
achterbak van de auto van de drie. Verder
vond de politie een honderd pagina's tellend
dossier over een wapentransactie met ver
takkingen tussen Jakarta, Damascus en
Bayrut met een geschatte waarde van een
miljard dollar. Niet uitgesloten wordt dat de
45 miljoen gulden de „commissie" vormde
die een van de arrestanten heeft opgestre
ken voor zijn aandeel aan de transactie.
Vlucht naar
West-Berlijn
WEST-BERLIJN
Twee Oostduitsers van
20 en 21 jaar zijn er za
terdagochtend in ge
slaagd ongedeerd naar
West-Berlijn te vluch
ten. Zij klommen over
de muur bij Kreuz-
berg. Er werd niet ge
schoten. Vrijdagavond
mislukte de vluchtpo
ging van een jongen
en een meisje van 19
jaar die probeerden
met een vrachtwagen
door de muur te rij
den. Zii werden gear
resteerd.
Protest tegen Sandinisten
in Managua
MANAGUA Ongeveer 3.000 mensen heb
ben gisteren in de Nicaraguaanse hoofdstad
Managua deelgenomen aan een demonstratie
tegen de Sandinistische regering. De demon
stratie was georganiseerd door de Sociaal-
Christelijke Partij. Het was een van de grootste
anti-regeringsdemonstratie sinds de val van
dictator Somoza in 1979. Voor de mars was of
ficieel toestemming verleend. De demonstran
ten keerden zich zowel tegen de Sandinisten,
als tegen de door de VS gesteunde Contra's.
Enkele uren eerder had het hoofd van de
rooms-katholieke kerk in Nicaragua, kardia-
naal Obando y Bravo, de regering en de Con-
tras opgeroepen een bemiddelaar te aanvaar
den die zou kunnen helpen bij het opstellen
van de voorwaarden voor een staakt-het-vu-
ren als uitvloeisel van het vredesplan voor
Midden-Amerika.
[Van onze correspondent
Jo Wijnen)
IHINGTON Wil-
Casey, de in mei
•leden directeur van
Amerikaanse buiten-
4dse inlichtingendienst
lut !A, heeft in 1985 op-
acht gegeven een sji'iti-
r& he leider in Libanon
ior middel van een auto-
jm om het leven te
engen. De aanslag op
eik Fadlallah faalde
nmerlijk, maar kostte
J chtig mensen het leven.
ervolgens is geprobeerd
eld raël de verantwoorde-
ui kheid voor de aanslag in
331 schoenen te schuiven,
mi
11 t is een van de vele onthul-
igen in het boek van Bob
oodward over „de geheime
ar* dogen van de CIAgedu-
'P nde het presidentschap van
10 onald Reagan. Woodward
°8 eeg in het begin van de ja-
r n zeventig grote bekendheid
en hij, samen met zijn colle-
- Carl Bernstein, onthullin-
n publiceerde in de Was-
ngton Post die de Waterga-
affaire aan het rolen brach-
i. Dit schandaal leidde uit-
idelijk tot het aftreden van
lent Richard Nixon.
Wijlen William Casey, een
vertrouweling van Ronald
Reagan, werd op 15 december
vorig jaar in een ziekenhuis in
Washington opgenomen. Dat
gebeurde net op het moment
dat de Iran-Contra-affaire
waarin hij een prominente
rol had gespeeld aan het
licht kwam. Hij werd geope
reerd aan een hersentumor en
overleed enkele maanden la
ter. Hij kon nimmer gehoord
worden over zijn rol in de ge
heime wapenverkopen aan
Iran en het doorsluizen van de
winst naar de Contra's in Ni
caragua.
In het ziekenhuis
Tijdens de verhoren kwam
echter aan het licht dat Casey
waarschijnlijk het brein was
achter de affaire. Casey zou
ook met het plan hebben ge
speeld de winsten uit de han
del met Iran te gebruiken voor
het opzetten van een uiterst
geheim internationaal net
werk dat buiten zijn eigen CIA
om en zonder toestemming of
voorkennis van het Ameri
kaanse Congres operaties zou
kunnen uitvoeren. Woodwards
boek bevestigt Casey's plan
nen in die richting. Bovendien
toont het boek aan dat Casey
zich aan talloze geheime acti
viteiten te buiten is gegaan in
de periode dat hij directeur
van de CIA was.
Opmerkelijk is dat Bob Wood
ward er is is geslaagd de dood-
ziekte Casey te interviewen.
Tijdens een van die interviews
gaf Casey toe op de hoogte te
zijn van het doorsluizen van
met de Iraanse transacties ge
maakte winsten naar de Con
tra's in Nicaragua. Het is nog
steeds een raadsel waarom Ca
sey uitgerekend Woodward
aan zijn ziekbed wenste te ont
vangen, terwijl de onderzoe
kers van de Iran-Contra-affai
re daar onder geen enkel be
ding mochten verschijnen.
Woodward schrijft Casey's be
reidheid met hem te praten
toe aan het feit dat dat de di
recteur van de CIA alsnog een
plaats in de geschiedenisboe
ken voor zich wenste op te ei
sen.
Eén keer
Sophia Casey, de weduwe van
William Casey, heeft direct
vraagtekens geplaatst bij be
weringen van Woodward. Vol
gens haar is Woodward slechts
eén keer in het ziekenhuis ge
weest is, en wel op 22 januari
1986. Hij werd toen door de
veiligheidsagenten die bij haar
man de wacht hielden „snel
buiten gewerkt".
Maar Woodward heeft ver
klaard dat hij officiële versla
gen van zijn bezoeken aan Ca
sey heeft gedeponeerd bij on
der meer juristen van zijn
krant.
Andere opmerkelijke onthul
lingen in net 511 pagina's tel
lende boek:
lingen i
- Casey plaatste hoogstper
soonlijk afluisterapparatuur in
het kantoor van „een buiten
landse leider".
- Casey verhoogde het CIA-
budget voor geheime operaties
aanzienlijk. Hij financierde
onder meer kranten en insti
tuten in het buitenland en leg
de contacten met „Europese
schrijvers".
- Casey stuurde in het geheim
geld naar de katholieke kerk
in Nicaragua.
- Bashir Gemayel, de in 1982
gekozen president van Liba
non die later werd vermoord,
stond lange tijd op de loonlijst
van de CIA.
- De vermoorde Egyptische
president Anwar Sadat en de
president van El Salvador,
Duarte, zouden zeer nauw
hebben samengewerkt met de
CIA.
Obsessie
Woodwards boek is het ver
haal van een Amerikaanse re
gering die door geheime acti
viteiten werd geobsedeerd,
vooral nadat in maart 1981
president Reagan werd ge
wond bij een moordaanslag in
Washington Casey brak ech
ter met het beleid om geavan
ceerde technologische midde
len te gebruiken en viel weer
terug op het ouderwetse spion-
nagewerk. Onder Casey's
bewind bij de CIA werden ook
talloze geheime para-militaire
operaties voorbereid en voor
een deel ook uitgevoerd. De
CIA-directeur ontmoette bij
het maken en uitvoeren van
zijn plannen veel tegenstand
in de CIA zelf. Zijn frustraties
daarover brachten hem wel
licht op het idee een netwerk
te ontwikkelen waarbij gehei
me operaties konden worden
uitgevoerd buiten de CIA-bu-
reaucratie om. Toen de wa
pentransacties met Iran onver
wacht veel geld opleverden,
ontwikkelde Casey het plan
dat geld voor zijn geheime in
ternationale netwerk te ge
bruiken.
Casey's plotseling ziekte en
dood hebben het onmogelijk
gemaakt de Iran-Contra-affai
re tot het uiterste te ontrafe
len. Tal van Amerikaanse po
litici geloven nog steeds dat
William Casey president
Reagan volledig op ae hoogte
heeft gehouden van de gehei
me operaties die hij onder
meer in samenwerking en met
medeweten van luitenant-ko
lonel North en admiraal Poin-
dexter uitvoerde. Woodwards
boek werpt overigens geen
nieuw licht op de vraag wat
president Reagan van het
Contra-netwerk wist.
L MANAMAH In de belangrijkste vaargeul van de
lolf jn vanmorgen enkele mijnen gesignaleerd. Vol-
is scheepvaartskringen dreven zeker vijf mijnen
ir de kust van de Verenigde Arabische Emiraten,
aar doorgaans veel koopvaardijschepen varen. Het is
duidelijk hoe lang de mijnen daar al zijn en of zij
lar zijn gelegd dan wel naar het gebied zijn afgedre-
nmiddellijk werd de scheepvaart gewaarschuwd het gebied
mijden. Het nieuws wekte de nodige verbazing, aangezien
ij de Emriaten nooit eerder mijnen zijn aangetroffen. Dit
nd wist tot dusverre altijd redelijke betrekkingen te onder
ouden met Iran.
erder was Iran al beschuldigd van het leggen van mijnen in
noordelijke sector van de Golf, in de buurt van Kuwayt
Saudiarabië. Deze twee landen zouden volgens Iran de
ant van Iraq gekozen hebben in de Golfoorlog. Naar ver-
idt zou Iran ook mijnen gelegd hebben bij de Straat van
iormuz, de toegangsweg naar de Golf.
anatiekelingen
)e Amerikaanse minister van defensie Caspar Weinberger
fi gisteren dat aan de oorlog tussen Iran en Iraq geen einde
alkomen, tenzij voor Iran en wapenembargo wordt inge-
oerd en de „onredelijke, fanatieke regering in Teheran
tordt vervangen". Weinberger meent dat er een totaal ande
regering in Iran zou moeten komen, omdat niemand kan
nderhandelen met een fanatiek bewind zoals het land nu
ft.
tinberger maakt een rondreis door het gebied van de Golf,
'aarbij hij Amerikaanse strijdkrachten bezoekt en met Ara-
ische leiders spreekt. Hij was gisteren in Bahrayn na be
prekingen in Saudi-Arabië met koning Fahd en minister
Jan defensie prins Sultan ibn Abdulaziz.
de Golf zijn de aanvallen van Iraq op schepen on vermin-
rd verder gegaan. Gisteren en vanmorgen werden totaal
Pier tankers aangevallen. Ook bombardeerde Iraq een Iraan-
fe olieraffinaderij en een pompinstallatie.
foe gevangen genomen bemanning van de Iran Ajr klaagde
hterdag bij hun terugkeer in Teheran, waar zij met alle eer
'erden ontvangen, over mishandeling door de Amerikanen
«n de slechte omstandigheden waaronder zij waren gevangen
'houden. Een Amerikaanse woordvoerder zei in een reactie
it vanuit Amerikaans stanpunt bekeken geen sprake was
fan van een slechte behandeling.
Op weg naar de Straat van Hormuz mocht de bemanning van de Nederlandse mljnenjagers het
afgelopen weekeinde passagieren in Gibraltar. Op de bekende rots keken onze Jannen naar de
beroemde apen. foto: anp
WASHINGTON/LONDEN
De autoriteiten voor de burger
luchtvaart in de Verenigde Sta
ten hebben Amerikaanse lucht
vaartmaatschappijen gewaar
schuwd voor mogelijke Iraanse
terreurdaden, als vergelding
voor de Amerikaanse aanval op
het Iraanse schip dat bezig was
met het leggen van mijnen in
de Golf. De waarschuwing is
gebaseerd op „informatie uit
'verschillende bronnen", aldus
een Amerikaanse woordvoer
der. Afgelopen woensdag ver
klaarde de Iraanse president
Ali Khamenei in de Algemene
Vergadering van de VN dat de
wraak van Iran zich niet zal be
perken tot het gebied van de
Golf.
SAN DIEGO In een ziekenhuis in Californië is een
derde Nederlander overleden aan de gevolgen van het
verkeersongeluk, donderdagavond, waarbij een gezel
schap Nederlandse artiesten was betrokken.
De 46-jarige Jos Richards overleed aan de gevolgen van de
hartaanval die hij bij het ongeluk kreeg. Zijn echtgenote be
hoort tot de licht gewonden. Bij het ongeluk zelf waren de
Nederlandse Winnie Ooft (22) en Wim Jansen (35) om het
leven gekomen. In totaal elf gewonden liggen nog in de zie
kenhuizen. Enkelen van hen zijn er ernstig aan toe, maar
niemand verkeert meer in levensgevaar.
Volgens een opgave uit Californië ligt Rita Corita met een
gebroken linkerarm en diverse kneuzingen en schaafwonden
in het ziekenhuis, maar zou haar conditie goed zijn. Ook
Manke Nelis ligt nog in het ziekenhuis, maar is er niet ern
stig aan toe. Ook al zit hij, evenals de meeste leden van het
gezelschap, vol kneuzingen en blauwe plekken.
De Graaf van Parijs en zijn Kleinzoons Jean (I.) en Eude (r.) passeren bij aanKomst in het kas
teel van Amboise in Middeleeuwse dracht gestoken gasten. foto: AP
AMBOISE Met veel vlag
en andere vertoon op de bin
nenplaats van het voorvaderlij
ke Chateau d'Amboise is de 22-
jarige Jean d'Orleans officieel
uitgeroepen tot de volgende
pretendent van de niet be
staande Franse troon. De
plechtigheid werd bijgewoond
door ongeveer 3.000 royalisten.
De 22-jarige student (voortaan
Hertog van Vendóme) deis be
noemd tot opvolger van zijn
grootvader graaf Henri Robert
Ferdinand Marie Louis-Philip
pe d'Orleans, hoofd van het
huis van Bourbon Parma en
Graaf van Parijs. Bovendien
stelde de 79-jarige graaf de 19-
jarige broer van Jean, Eude,
aan als Hertog van Angoulifie
en plaatsvervangend-troonop-
volger, voor het geval Jean
kinderloos zou blijven. Achter
deze op het eerste gezicht ui
terst feestelijke gebeurtenis
gaat evenwel een ware succes-
sie-oorlog schuil binnen de fa
milie d'Orleans.
Volkomen verstoorde familie
verhoudingen zijn er de oor
zaak van dat de 22-jarige
kleinzoon en niet diens vader
Henri tot opvolger is benoemd.
Henri heeft de woede van zijn
vader opgewekt door te schei
den en zonder toestemming te
hertrouwen. Hij is dan ook ge
degradeerd tot graaf van een
onbetekenend gehucht. Henri
is hierover niet te spreken en
is niet van plan zijn aanspra
ken op de troon op te geven.
Zijn vader leeft immers ook al
jaren gescheiden van zijn
vrouw en houdt er openlijk
een minnares op na. Maar offi
cieel is hij nog steeds ge
trouwd.
Klaarblijkelijk vond de graaf
van Parijs géén van zijn overi
ge kinderen goed genoeg, zodat
hij zich voor zijn opvolging tot
zijn kleinzoons wendde. Over
de Hertog van Cadix en Anjou,
die ook aanspraken maakt op
de troon, valt het de graaf van
Parijs helemaal niet te spre
ken. Zo zit Frankrijk met twee
troonpretendenten en drie op
volgers, die zich allen gereed
houden om de troon weer te
bestijgen, als het Franse volk
daarom vraagt. Dezelfde troon
overigens, die in 1789 door het
Franse volk omver werd ge
worpen. De laatste Franse ko
ning was Lodewijk XVI, die in
de revolutie niet alleen zijn
troon maar ook zijn hoofd ver
loor.
„DICTATOR M'BOW" OPTEERT VOOR DERDE TERMIJN
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Op het Unesco-
hoofdkwartier in Parijs is de
grote stoelendans begonnen.
De 127ste zitting van de uit
voerende raad van deze VN-
organisatie voor wetenschap,
cultuur en onderwijs, moet
een opvolger vinden voor de
omstreden Senegalees Ama
dou Mahtar M'Bow, wiens
termijn op officieel op 14 no
vember afloopt.
Maar lang niet zeker is dat de
ontevreden westerse landen
binnen de Unesco straks in
derdaad van de „dictator
M'Bow" af zullen zijn. Nadat
hij vorig jaar tijdens een zit
ting van de de uitvoerende
raad te kennen had gegeven
dat hij geen derde termijn am
bieerde (M'Bow is de baas
sinds 1974), zijn er nu tekenen
dat de directeur-generaal van
mening is veranderd. Belang
rijk in dat verband is de brief
die de Zambiaanse president
Kaunda deze week aan de
Unesco schreef en waarin
M'Bow officieel weer werd
voorgedragen als kandidaat.
In de brief spreekt Kaunda
niet alleen als president van
Zambia, maar tevens als voor
zitter van de Organisatie van
Afrikaanse eenheid.
„Het zou me niet verbazen als
M'Bow het voorstel accepteert
en het voor de derde keer gaat
firoberen", aldus een Neder-
ands delegatielid in Parijs.
Een Franse collega voegde
daar aan toe
dat het een ramp zou zijn voor
de organisatie. Amerika en
Engeland, de grote donors die
drie jaar geleden uit onvrede
over het functioneren van
M'Bow afhaakten, zullen dan
zeker niet terugkeren. Andere
westerse landen, waaronder
ook Nederland, zouden in dat
geval hun positie kunnen her
overwegen. M'Bow, die onder
meer wordt verweten de
Unesco te hebben gepolitiseerd
en een financieel en admini
stratieve chaos te hebben ge
creëerd op het hoofdkwartier
in Parijs, geldt desalniettemin
als favoriet.
Indien hij het voorstel tot kan
didatuur aanvaardt, dan is
M'Bow dus van de partij op 6
oktober, wanneer de nomina
tie-procedure begint. Zijn
voornaamste tegenkandidaat
heet Shahabadza Yacub Khan,
de Pakistaanse minister van
Buitenlandse Zaken. Volgens
het rotatie-systeem binnen
VN-organisaties heeft Azië de
meeste kans een nieuwe Unes-
co-topman te leveren.
Nadelig voor Khan is wel de
kritiek op de binnenlandse si
tuatie in Pakistan. Een andere
kanshebber uit de Aziatische
hoek is de Indonesische ex-mi
nister Soed Jatmoko. Hij zou
de zogeheten ASEAN-landen
(de Associatie van Zuidoost
Aziatische landen) achter zich
hebben. Nederland heeft een
lichte voorkeur voor Soed Jat
moko, maar steunt Khan wan
neer het zou aankomen op een
tweekamp met M'Bow.
Compromis
Volgens welingelichte kringen
in Parijs is het niet uitgesloten
dat de nominatie-procedure
straks geen kandidaat zal ople
veren die de steun heeft van
een meerderheid van de 158
aangesloten landen. In dat ge
val maakt de Spaanse bioche
micus Frederico Mayor kans
als 'compromis-kandidaat'. In
zijn nadeel is dat het hem ont
breekt aan politieke ervaring.
In het geruchtencarroussel zit
verder de Joegoslaaf Margan.
Hij is de huidige voorzitter
van de Unesco-raad en weet
zich gesteund door de niet-ge-
bonden landen, waartoe ook
Joegoslavië behoort Maar
aangezien het in Pariis aan ge
ruchten niet ontbreekt, is het
nog te vroeg om een definitief
scenario voor de verkiezing
van de nieuwe secretaris-gene
raal te kunnen geven.
FLIP
ÏCMTE -Hwsoew
MEeee*" esvi
teCEL OW)
kttttelï
- EN \K WlfiG ok2e
VCCT JUlöT -HEE6 tea
GCfiRa
Nv
fcEXtoFT we
MET SEu&Ee
CUT \K zo
ffluazaivee.-
MfitJO
E£W
eotm
MOND,
k
Oude partijen achter grondwet Suriname
PARAMARIBO De drie „oude" partijen in Suriname hebben
er toe opgeroepen ja te zeggen tegen de nieuwe grondwet, die
woensdag aan een volksraadpleging wordt onderworpen. Tij
dens een bijeenkomst van de NPS, KTPI en VHP wezen de drie
partijleiders er op dat alleen het aannemen van een nieuwe
grondwet een waarborg biedt voor doorgaan van de algemene
verkiezingen op 25 november.
De nieuwe grondwet moet in de plaats komen van de constitutie
die bii de onafhankelijkheid van Nederland in werking trad en
in 1980 bij de staatsgreep door legerleider Desi Bouterse werd
afgeschaft. Enkele kleine politieke partijen en de Surinaamse
raad van kerken hebben ernstige twijfel geuit aan de nieuwe
grondwet. Naar hun smaak ruimt die een te grote plaats in voor
het leger.
ADVERTENTIE
WORLDWIDE EXPRESS
