Confessioneel beroepsonderwijs in gevarenzone door fusies Oecumene Rome-Reformatie alleen op basis van spiritualiteit' kerk wereld Laeyendecker: er zijn nog steeds misdadige bisschoppen Vrouwen massaal naar Engeland voor abortus in de zesde maand Ceidóe Soman; brieuen /lezers GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CcidócGoutant Kardinaal Alfrink ernstig ziek beroepingen FORSE KRITIEK OP PLANNEN MET MBO YBOK SCHRIJFT 50.000E LID IN Oud-zendingspredikant dr. F.C. Kamma overleden 99 BEHOUDENDE KATHOLIEKEN EN PROTESTANTEN HEBBEN VEEL GEMEENSCHAPPELUK De PvdA en de NAVO E Perioden met zon ■s 14 5 I 8 MAANDAG 28 SEPTEMBER 1987 PAGIN, Paus tegen doodstraf voor Paula Cooper (Van onze correspondent Gerard Kessels) ROME Paus Johannes Paulus II heeft zich uitgesproken te gen de doodstraf voor de 18-jarige Amerikaanse Paula Cooper. Via „vertrouwelijke kanalen" heeft de paus zijn standpunt ter kennis gebracht van de Amerikaanse autoriteiten. Paula Coo per is ter dood veroordeeld omdat ze op 15-jarige leeftijd, sa men met enkele leeftijdgenoten, een vrouw met messteken vermoord heeft. In veel landen zijn acties op gang gekomen om haar van de electrische stoel te redden. Paula Cooper had de paus per brief gevraagd haar te helpen. „Ik wil leven", schreef ze, „ook al moet ik zestig jaar in de gevangenis blijven. In het leven heb ik nooit een kans gehad en alles wat ik nu vraag is mij er een te geven". Amerikaanse bisdommen kampen met tekorten na pausbezoek WASHINGTON Enkele Amerikaanse diocesen hebben nog forse tekorten na het bezoek van paus Johannes Paulus II eerder deze maand. Het aartsbisdom San Francisco komt nog een miljoen dollar tekort. Het zesurige bezoek aan Monterey kostte 1,6 miljoen dollar, waarvan nog 0,4 miljoen ontbreken. Ook het bisdom San Antonio in Texas heeft de eindjes nog niet bij elkaar. De bisdommen proberen nu door de verkoop var. onder meer videocassettes van het pausbezoek het resterende geld bij elkaar te krijgen. Ook zoeken ze kopers voor de alta ren en podiums die tijdens het pausbezoek werden gebruikt Fouten zijn dik waar de liefde dun is Deens spreekwoord Kardinaal Alfrink FOTO: DUKSTRA NIEUWEGEIN Kardinaal Alfrink is ernstig ziek. De 87- jarige oud-aartsbisschop van Utrecht is vorige week opge nomen in het Sint Antonius- ziekenhuis in Nleuwegein. Hij is getroffen door een herse ninfarct ook lijdt hij aan een longontsteking. De kardinaal heeft het sacrament der zie ken ontvangen. Nederlandss Hervormde Kerk: Beroepen te Barneveld, toezegging. J.W. Goossen te Waddinxveen. Bedankt voor Loon op Zand D. Heemskerk te Maartensdijk. Beroepen te Nijkerkerveen J.R. Volk te Veenendaal' Bedankt voor Eemnes-Buiten toe zegging C. van de Scheur te Neder- lang broek Gereformeerde Kerken Vrijge- Beroepen te Berkum A. de Jager te Neerlandia (Can.) AMERSFOORT - Bestu ren van scholen voor confessioneel middelbaar beroepsonderwijs (mbo) moeten uiterst zorgvul dig zijn in hun keuze van fusiepartners. De drei- fing van de zogeheten VM-operatie van de overheid doet scholen soms overhaaste beslis singen nemen. En dat kan uiterst negatieve consequenties hebben voor het confessioneel onderwijs. Dat betoogde drs. K. de Jong Ozn., voorzitter van de Unie School en Evangelie, zater dag in Amersoort. Hij sprak op een werkvergadering van de Unie, gewijd aan de SVM- problemen in het mbo. De re gering heeft plannen ontwik keld die onder meer een be zuiniging in deze tak van on derwijs beogen (150 miljoen). Een middel daartoe is de schaalvergroting, dus hogere eisen aan de minimumom- vang van een school. Scholen zien de bui hangen en voeren, hoewel er nog geen wettelijke grond is, fu siebesprekingen met andere scholen. Niet zelden worden gesprekken gevoerd met scholen van een andere sig natuur. Daardoor dreigen tal rijke scholen voor rk. of p.c. middelbaar beroepsonderwijs „van kleur te verschieten „Confessioneel beroepsonderwijs heeft juist in onze tijd zin" IDe Jong waarschuwde hier met klem tegen: Neem niet te snel zulke ingrijpende beslis singen. En vergeet vooral niet de mogelijkheid om ver schillende soorten mbo-oplei- dingen te combineren in een cluster binnen de eigen „kleur" (multisectorale school). Geen fabriek De Jong had forse kritiek op de SVM-plannen. De over heid belijdt de grootschalig heid, hoewel voorspelbaar is dat de samenleving de effec ten daarvan niet lang meer zal acepteren. Bovendien is er een niet toelaatbare bein- vloeding van de inrichting van het onderwijs. De ove- heid wil namelijk het „ren dement" van een school ho noreren met meer financiële middelen: hoe meer geslaag de leerlingen, hoe meer geld. Hierdoor dreigen op de chris telijke school zaken in het FOTO: SP geding te komen die voor die school van groot belang zijn, maar die geen „maatschappe lijk (economisch) rendement" hebben. Een christelijke school wil immers meer zijn dan een „fabriek" waar leer lingen in worden gestopt die zó'n opleiding krijgen dat ze aan het eind van de opleiding zijn zoals het bedrijfsleven ze wil hebben. Maar onderwijs is méér, aldus De Jong; het gaat bijvoorbeed om toerus ting en motivatie om als ver antwoordelijke mens de aar de te bewerken en te bewa ren. De discussie ging onder meer over de verhouding bedrijfs leven-onderwijs. IBM-mana ger H.A. Smith uit Lisse, te vens schoolbestuurder en CDA-wethouder, verklaarde dat een bedrijf als IBM idea len en doelstellingen heeft waarmee hij als bestuurder van een christelijke school en als CDA-politicus heel goed kan werken. Tegen deze mening rees ver zet; er zou een „algemeen aanvaarde christelijk-huma- nistische, burgerlijke fat soensnorm" uit spreken. Christelijk (beroepsonder wijs heeft echter andere idea len; in veel opzichten zelfs tegen de maatschappelijke trend in. Heeft een christen bijvoorbeeld niet een ander verhaal over maatschappelij ke carrière dan gangbaar in de samenleving? Juist van wege dergelijke zaken heeft christelijk beroeponderwijs zin. De heer W.C. de Kruyf uit Den Haag illustreerde met de praktijk waarvoor de Unie- voorzitter al had gewaar schuwd: de voorzitter van het prot. chr. mdgo-onderwijs in Den Haag vertelde hoe de prot chr. mts en mmo in sa- menwerkingsoverleg zijn met hun rk en neutrale collega's. Het prot. chr. mdgo in Den Haag blijft alleen over. „Met wie moet ik nu samenwer king zoeken?", aldus de be zorgde schoolbestuurder. EEFDE „Er zijn in de geschiedenis van de kerk nogal wat verkrampte en misdadige bisschoppen geweest, helaas. Het zou toch wel gek zijn, wanneer die op het eind van de twin tigste eeuw ineens nelemaal niet meer zouden voorkomen". Dit zei de Leidse hoogleraar sociologie dr.L. Laeyendecker zaterdag te Eefde tijdens een bijeenkomst over de kerkelijke ambtsbeleving in sociologisch en psychologisch perspectief. De studiedag was belegd door de Vereniging voor Gehuwd en Ongehuwd Priesterschap (GOP), die zich inzet voor de ver nieuwing van het ambt in de Rooms-Katholieke Kerk. Laeyendecker deed zijn uitspraak in een betoog over de machtsverhoudingen binnen de kerk en over de mechanis men om die macnt veilig te stellen. Een hiervan is volgens hem de celibaatsverplichting van de priesters. In feite ont leent de kerk haar machtsstructuur nog aan de feodale sa menleving van de twaalfde eeuw. Een mondiaal instituut als de kerk, aldus Laeyendecker, kan niet zonder enige vorm van macht. De vraag hoe deze macht zo democratisch mogelijk wordt verdeeld en gecontroleerd, lost de kerk naar zijn mening op een verkeerde manier op. In tijden van crises reageert de kerk steeds weer met een ver strakking van het machtige beheersingsapparaat. Laatstelijk was dit in de vorige eeuw het geval onder paus Pius IX; thans zet Johannes Paulus II deze traditie weer voort. Laeyendecker wees op de noodzaak van een „tegenmacht". Hij vroeg zich af waarom radicale groeperingen in de kerk er zo vies van zijn om juist de economische middelen in handen te krijgen. Hij hekelde ook het feit dat veel basisbewegingen wars zijn van machtsverhoudingen: „deze gelijkheidsideologie werkt ontstellend vertragend". EDE Jaarlijks gaan ongeveer duizend Neder landse vrouwen die al zes maanden zwanger zijn, voor een abortus naar Engeland. Dit werd zaterdag te Ede gezegd op een themadag van de Vereniging ter bescher ming van het ongeboren kind (VBOK). Hieraan werd door VBOK- directeur drs. M. Neele toege voegd dat in Engeland een discussie is ontstaan om de termijn waarbinnen abortus is toegestaan, terug te bren gen van 28 naar 18 weken na de bevruchting. Dit is het ge volg van de voortschrijdende technische ontwikkelingen, waardoor kan worden vast- festeld dat een embryo van 4 weken buiten de baarmoe der levensvatbaar is. Ook het ijveren van Engelse pro-life organisaties heeft aan deze discussie bijgedragen. Mevrouw M.H. Sonnenberg, een van de vijf maatschappe lijk hulpverlenenden van de VBOK, wees op de dreiging van een verplichte aids-test voor alle zwangere vrouwen. die tot een mogelijke vorm van abortus zou kunnen lei den. Hoewel de meeste kin deren van een seropositieve moeder de ziekte nog niet bij de geboorte hebben, is de prognose dat ze na 10 15 jaar wel aids zullen hebben. De Utrechtse kinderarts me vrouw drs. G. van Bruggen, die jarenlang in de Derde Wereld heeft gewerkt, verge leek in haar toespraak het ongeboren kind met een vluchteling. „Beiden kunnen niet zelfstandig over hun le ven beslissen; beiden hebben niet de vrijheid om te gaan en te staan waar ze willen en van beiden wordt gezegd dat ze geen toekomst hebben." Geen enkele internationaal recht zal toestaan dat een vluchteling wordt gedood; voor een ongeboren kind geldt dit in veel gevallen wel, aldus Van Bruggen. Tijdens de bijeenkomst werd het 50.000e lid van de VBOK gehuldigd. De VBOK is een algemene vereniging, waar van de achterban overwe gend christelijk (protestants zowel als katholiek) is. De meeste van de ongeveer dui zend vrouwen die jaarlijks om hulp vragen, zijn overi gens niet-kerkelijk. LEIDEN De hervormde oud-zendingspredikant dr. F.C. Kamma is in zijn woon plaats Leiden op 81-jarige leeftijd overleden. Na zijn opleiding aan de Zen dingsschool te Oegstgeest werd Kamma in 1931 door de toenmalige Utrechtse zen dingsvereniging uitgezonden naar het .toenmalige Nieuw- Guinea. Na tergukeer in Nederland in 1947 werd hij afgekeurd voor de tropen. Hij promo veerde in 1954 tot doctor in de letteren en wijsbegeerte op „De Messiaanse Koreri- bewegingen in het Biaks- Noemfoorse cultuurgebied". Een van zijn paranimfen was de Papua Nicolaas Jouwe. Van 1955 tot 1961 was hij predikant bij de evangelisch- christelijke kerk van Nieuw- Guinea, van 1961 tot 1962 was hij lid van zijn de Nieuw Guinea-raad. Na de soevereiniteitsover dracht in 1962 keerde hij de finitief terug naar Nederland, waar hij adviseur van de her vormde zending werd aan gaande vragen rond stamreli- gies in Irian Jaja. Van 1968 tot zijn emeritaat in 1971 was hij docent aan de Zendings hogeschool te Oegstgeest. .99 GOUDA Niet op basis van bezorgdheid over maatschap pelijke en politieke ontwik kelingen maar op basis van de spiritualiteit is een vrucht bare samenwerking tussen behoudende rooms-katholie ken en protestanten moge lijk. Weliswaar hebben beide rjpen elkaar nodig gezien enorme geestelijke crisis in Nederland, maar het kar dinale geschilpunt tussen Rome en Reformatie mag niet worden verdoezeld. Dit betoogde de hervormde predikant G. Hette Abma uit Gouda zaterdag tijdens de jaarvergadering van de vere niging „Protestants Neder land", die in zijn woonplaats werd gehouden. Terwille van het zelfbehoud moest de Protestantse Kerk zich in de jaren na de Refor matie wel scherp tegen de RK Kerk afzetten. Intussen is er veel veranderd. Door de algehele geloofscrisis heeft een militant rooms-katholi- cisme zijn tijd gehad. Voor een politiek machtswellust van de Kerk van Rome is in deze geseculariseerde maat schappij weinig emplooi. Het is volgens Abma „buiten de werkelijkheid" om geharnast tegen elkaar ten strijde te trekken. ,In onze multi-cul turele samenleving zullen we de ander juist erg nodig heb ben." Op dit moment treden de „fijnen" van de gereformeer de gezindte en de „fijn-room sen gezamenlijk op tegen het verval in de samenle ving. „Behoudende rooms- katholieken en protestanten komen op voor dezelfde christelijke waarden en nor men." Abma wees in dit verband* naar de kort gedingen tegen kardinaal Simonis wegens diens opvattingen over ho moseksualiteit en feminisme. „In de gereformeerde gezind te mocht de kardinaal op een stilzwijgende instemming re kenen." Alleen op basis van een spiri tuele herkenning mogen we verwachting hebben voor een wederzijdse erkenning van rooms-katholieken en protestanten, aldus Abma. Hij wees in dit verband op de be weging der Moderne Devotie uit de 14e eeuw, waarvan Geert Groote de geestelijke vader was, op Thomas a Kempis, wiens boekje „De navolging van Christus" door de rechtzinnige hoogleraar Voetius een „gulden boeks- ke" werd genoemd, en op de hernieuwde aandacht voor Bernard van Clairvaux, die een grote invloed op de Na dere Reformatie heeft gehad. Ook de charismatische ver nieuwing kan rooms-katho- lieken en protestanten nader tot elkaar brengen. Deze be weging doorbreekt de hiërar chische structuur van de RK Kerk en kan ook van invloed zijn op de presbyteriale ker kinrichting aan protestantse zijde. „Alleen vanuit de belij denis van Christus als onze enige Redder kunnen we tot een hechte onderlinge ver bondenheid komen," zo zei Abma. MGR. LESCRAUWAET: Nadruk op gezamenlijke verantwoor delijkheid priesters en leken UTRECHT Hulpbisschop dr. J.F. Lescrauwaet van Haarlem betreurt het dat het onderscheid in taken en be voegdheden van priesters en leken in de RK Kerk vaak veel meer nadruk krijgt dan hun gezamenlijke verant woordelijkheid voor de gehe le kerkgemeenschap. Hij is van plan daaraan een deel van zijn interventie te wijden tijdens de komende bisscnop- pensynode over de roeping en zending van de leek, die de komende maand in Rome wordt gehouden. De synode over "de leek is een logisch vervolg op de eerdere synodes over onder meer de evangelisatie, de ca techese en het gezin. „Het gaat nu uitdrukkelijk over de mensen die het geloof moeten uitdragen, hun eigen plaats, spiritualiteit en moti vatie", aldus mgr. Lescrau waet Hij weet de neiging om de kerk in twee groepen te verdelen vooral aan het cle- ricale karakter dat de RK Kerk vroeger had. Dat bracht de in deze eeuw ont stane bewegingen van leken ertoe het onderscheid tussen priesters en leken te accentu eren. Is er sprake van een fikse politieke doorbraak bij de Pvc ds< Gaat de socialistische partij een einde maken aan het i$< &r< ment, waartoe zij zichzelf jarenlang heeft veroordeeld? begint er steeds meer op te lijken. Voor het eerst sinds jai heeft de PvdA de Nederlandse betrokkenheid bij NAV kernwapens afhankelijk gesteld van discussie binnen bondgenootschap. Die uitspraak werd dit weekeinde gedj op het socialistisch partijcongres door de huidige politic P leider, Wim kok. Alles wijst erop dat de PvdA niet lan 0 voorstander is van eenzijdige beslissingen in zaken waar NAVO-partners bij zijn betrokken. PARTIJ VOORZITTER Sint leek dit weekeinde het verk tl zingsprogramma van de PvdA al helemaal vergeten te hi ben, toen ze aankondigde dat de PvdA de discussie over afstoten van Nederlandse kerntaken voorlopig zou laten i ten. Kok herinnerde nog wel even aan dat partijprogramn [0 uiteindelijk zullen de Nederlandse kerntaken moei worden afgestoten. Het tempo waarin dat moet gebeur stelt Kok nu echter afhankelijk van twee belangrijke vrag Allereerst: brengt het afstoten van kerntaken een kernvt penvrij Europa dichterbij? En voorts: heeft zo'n maatrc f een positief effect op de onderhandelingen tussen Oost West over wapenvermindering? HET is met name die laatste voorwaarde die de PvdA delijk lijkt terug te brengen in het kamp van de politie realisten. De kabinetten-Lubbers hebben een beslissing ij betrekking tot de Nederlandse rol bij de NAVO-kernwape t! - de middellange-afstandsraketten bijvoorbeeld - ook alt: d getoetst aan de vraag of zo'n besluit Oost en West nader tl elkaar zou brengen. Nu die gedragslijn door het resultaat i de onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en de So jetunie op z'n minst niet onjuist is gebleken, lijkt Kok te 'i£ slotte ook tot die aanpak te zijn bekeerd. Na de jarenlange binnenlandse discussie over de kruisi i ketten volgt er na een ontmantelingsakkoord tussen Ame:QS ka en Rusland zonder twijfel opnieuw een discussie in oiD land, maar dan over de overige Nederlandse kerntaken: y op het vliegkamp Valkenburg gestationeerde Orions, de F- van de luchtmacht, de Lance en de veldartillerie. Het is ei n verademing dat een grote partij als de PvdA zich dit ke e niet bij voorbaat buiten die discussie stelt en daarmee buiti "j een eventuele regeringsverantwoordelijkheid in de toekomi De partijraad van de PvdA heeft zaterdag weliswaar nog ni L gereageerd op de woorden van Wim Kok, maar gezien hi tamme verloop van de partijraden van de laatste jaren lijl I1 dat inmiddels ook bij de PvdA gebruikelijk te zijn. i id HET ziet er dus naar uit, dat bij de grootste oppositiepai s sprake is van een begin van een langzame weg terug uit h u zelf gekozen politieke isolement. Dat is om vele redenen et verheugende ontwikkeling. Niet op de laatste plaats omd een langdurig isolement, van welke grote politieke groep ring dan ook, op den duur niet alleen fnuikend is voor d partij, maar ook voor het hele democratisch bestel waarin n functioneert. if DE BILT (KNMI) De ko mende nacht daalt het kwik tot een graad of 8 aan de kust tot omstreeks 2 graden plaatse lijk in het binnenland. Op veel plaatsen is vorst aan de grond mogelijk. Morgen zijn er perio den met zon en is het droog. De temperatuur wordt niet ho ger dan 14 graden. De wind is zwak tot matig, rond kracht 3, en komt uit het noorden. Dit rustige en frisse najaarsweer wordt veroorzaakt door een hogedrukgebied boven noord west-Europa. Deze hoge druk handhaaft zich ook de komen de dagen boven onze omge ving zodat het weerbeeld maar weinig verandert. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor morgen en woensdag: Zuid-Scandinavië: Droog en perioden met zon. Middagtem- peratuur rond 13 graden. Denemarken: Droog en perio den met zon, aan de kust wol kenvelden. Middagtempera- tuur circa 15 graden. Britse eilanden: Droog en vrij zonnig, maar later in Ierland en Schotland meer bewolking. Kans op nachtvorst. Middag- temperatuur rond 14 graden, woensdag iets hoger. Benelux, noord- en midden- Duitsland Droog en zonnige perioden. Kans op nachtvorst. Middagtemperatuur rond 16 graden. Zuid-Duitsland, Alpenlanden: Morgen nog kans op een bui, daarna droog met mistvelden. Middagtemperatuur rond 17 graden, in mistgebieden lager. Noord- en midden-Frankrij Droog en zonnige periode Middagtemperatuur oplopei tot 18 graden. Zuid-Frankrijk: Morgen m eon lokale bui, daarna zom ger en warmer met middi temperaturen oplopend tot graden. Spanje, Portugal: Zonnige rioden, maar later in het zi den een lokale regen- of o weersbui. Middagtemperatu van 20 graden in het noot westen tot 28 graden aan i Spaanse oost- en zuidkust Italië, Joegoslavische iu Vooral morgen nog enkele 1 kale buien, daarna meer zi Middagtemperatuur van graden in net noorden tot graden in het zuiden. Griekenland. Warm en ie nig, in het noorden een enkf lokale bui. Middagtemperatu van 25 tot 30 graden. WEERRAPPORT HEDENMORGEN Amsterdam Weer Max 14 Min 5 De BUt regenbui 3 EeJde regenbui 13 4 Eindhoven zw.bew. 14 3 Den Helder zw bew. 13 8 1 Rotterdam h.bew. 13 5 3 Twente regenbui 14 4 Vlissingen zw.bew. 14 10 Zd. Limburg 14 3 0 Aberdeen onbew. 9 -1 0 Athene on bew. 28 22 0 Barcelona zw.bew. 27 21 0 Berlijn zw.bew. 14 6 1 Budapest 1 bew. 18 8 2 Bordeaux mist 01 7 0 Brussel zw.bew. 14 5 0 Dublin h.bew. 13 5 0 Frankfurt 14 1 0 Genève onbew. 17 10 0 Helsinki regen 13 S 5 Innsbruck zw bew. 12 7 Klagen furt zw bew. 16 4 19 Kopenhagen h bew. 11 5 4 mist 23 18 0 onbew. 24 8 a; zw.bew. 15 9 0 Luxemburg onbew. 13 4 0 Madrid l.bew. 25 10 0 Malaga h.bew. 28 0 Mallorca onbew 31 19 Malta niet ontv. ai Moskou mist 12 4 München zw.bew. 12 6 Brieven graag kort en duidelijk geschreven De redactie behoudt zich het recht voor ingezon- den stukken te bekorten Kabelvervuiling Een Haags PvdA-raadslid heeft onlangs het college van burgemeester en wethouders gevraagd of MTV (een kabel- vervuilend, babbelend tv-pro- gramma) zonder overleg op de kabel kon komen. Hij stoorde zich aan de toestemming, die het Haagse college hiervoor heeft gegeven. VoJ_ raadslid voorzien de zenders olgens het de zen Sky- en Superchannel al vol doende in de behoefte popmuziek op de kabel. B openbare discussie over MI1 op de kabel? Het gemeenï raadslid, dat een echt raadsl wil zijn (dat mag je van i PvdA toch verwachten?) hed volgens mij geen tijd om aö programma's op 411e netten hun juiste waarde te schatter. Als raadslid moet je ergens au ders mee bezig zijn dan ee- programma zo lang te lates aanstaan dat het je ergert Hj kan zich beter bezig houder met het stellen van goede vrt gen aan B en W. Zoals over 4 verbouwing van het snooker centrum op de toezegging va de gemeente dat de vergur ningverlening een „formaï teit" zou zijn. En over het ver lenen van een demonstratie vergunning voor Amsterda® se relschoppers, die in De1 Haag hun kunnen wel even willen laten zien. P. Drabbe, DEN HAAG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 2