Nr.37
Contactpuzzel
m m, mi
ft P w
E
a
a
kmr
m
am
Bk
mm
ma
a
1 £eidóc Öourxmt
Oplossing vorige puzzel
z
4
ft ft
A
ft
y'é M 0
m a ba
A AA
S
mam
X®
mam
jp
m
4
m
4
ft£
m
A
mn
ÉI
m
u
m.
4
11
X A AftA
m m m m
m m
4 A
m
ft
0 aÊ
m
a
a
Aft
4
HP up
4
A
m
ft
dö
A
mi
IP
a
X
A
ft
k
"jÉ?
4
HP
ft
11
ft
4
4
g
li
A
ft
W
W//
A
O
m
m
a
z
DAMMEN
p. m jê js
De twee sleutelwoorden zijn: SCHAND-
ue iwee sleutelwoorden zijn
VLEK en PONTONBRUG
De winnaars van puzzel. 36 zijn:
M. v.d. Poel, Buurterpolder 2, 2375 NJ
Rijpwetering.
N. v.d. Waart, Noordeinde 26 2445 XE
Aarlanderveen.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 37 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijh van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in x
blokletters vermelden.
Rondom de genummerde cirkeltjes dienen
woorden van vier letters van navolgende beteke
nis te worden ingevuld. Alle antwoorden lezen in
de richting van de wijzers van de klok. De begin
letter van het eerste antwoord komt in het eerste
vakje van de bovenste rij. Het vakje waarin de
beginletter van de ovenge antwoorden komt,
dient door combinatie met de letters van de om
ringende antwoorden te worden vastgesteld. Bij
juiste oplossing vormen de letters op de buiten
rand - te beginnen met de letter in het vakje van
het eerste antwoord en verder lezend in de rich
ting van de wijzers van de klok - een spreek
woord.
met scherpe
schroefdraden.
1.
Huisdier.
17
\2.
Platvis.
18.
3.
Klierachtig orgaan.
19.
4,
Europeaan.
5.
Wild zoogdier.
6.
Telwoord.
20
7.
Onvergelijkelijk.
21.
8.
Loon voor
22
scheepsvolk.
23.
9.
Zomerverblijf.
24.
10.
Vrucht.
75
11.
Vuil.
76
12.
Ringvormig
27.
koraaleiland.
78
13.
Overzetvaartuig.
29.
14.
Heiplant.
30.
15.
Tak van sport.
16.
Wreedaard (fig).
31.
ZATERDAG 19 SEPTEMBER 19e
Afrika.
Fraai dier.
Welk spreekwoord vormen de letters op de
buitenrand?
Het spreekwoord luidt:
Naam
Adres
Postcode
Woonplaats
door L.Hofland
Interzonale opgaven
De laatste jaren is er veel (te
rechte) kritiek geweest op het
beleid van FIDE-voorzitter
Camponianes. Vooral wat be
treft de WK-wedstrijden, want
daar was erg weinig lijn in te'
ontdekken. Hopelijk is de
nieuwe cyclus het begin van
een tijdperk waarin de WK-
strijd meer lijn krijgt, zodat zo
wel het publiek als de spelers
er wel bij varen.
De drie interzonale toernooien
van de afgelopen maanden wa-
ren in ieder geval een sportief
succes. Door-de grote belangen
werd bikkelhard gevochten en
deed ook iedere speler zijn re
gisters vol open wat betreft de
openingsvoorbereiding; vele
nieuwtjes kunnen weer ver
werkt worden in de vakbladen.
De laatste weken heb ik al en
kele fraaie gevechten getoond.
Aangezien veel lezers graag op
gaven oplossen zal ik weer en
kele leuke momenten in opga-
vevorm presenteren.
OPGAVE 1:
SHORT-ERNST (Subotica).
Stelling na de 23ste 'zet van
zwart.
Hoe doorbrak de Britse WK-
kandidaat de zwarte vesting?
OPGAVE 2:
SMYSLOV-ERNST (Suboti
ca).
Stelling na de 26ste zet van
zwart.
Oud-wereldkampioen Smyslov
kon op zijn leeftijd (64) niet
meer om de hoogste plaatsen
vechten. In deze stelling zien
we dat hij incidenteel wel het
hoge niveau van weleer kon
halen. Ziet u hoe hij deze par
tij snel besliste?
OPGAVE 3:
TAL-SPEELMAN (Subotica).
Stelling na de 21ste zet van
zwart.
Weer een ex-wereldkampioen
in topvorm. Overigens miste
Tal een plaats bij eerste drie
omdat hij in de slotfase van
een zwakke outsider verloor.
Hoe overspeelde hij in deze
stelling zijn wel geplaatste te
genstander?
OPGAVE 4:
PRASAD-SPEELMAN
Stelling na de 29ste zet van
wit.
Hier zien we Speelman aan de
goede kant van de opgave.
Hoe maakte hij gebruik van de
vreemde positie van de witte
koning?
OPGAVE 5:
TORRE-EHLVEST
Stelling na de 32ste zet van
zwart.
Wederom zien we een WK-
kandidaat sneuvelen. De Phi-
lippijn Torre wint in fraaie
stijl. Twee vragen: a. Wat is er
tegen 33.Te7? b. Wat moet wit
spelen om de zwarte tegenkan-
sen te ontkrachten?
OPLOSSINGEN
1). 24.Txh5!gxh5 25.Df6+ Kf8
26.Dxd6+ Ke8 27.Td5 Db6
28.De5+ Kf8 29.Pd4 h4
30.a4 a5 31.c4 f6 32.Df4
Ke7 33.c5 fxg5 34.De4+
Zwart geeft het op.
2). 27.e6! fxe6 28.Pe5 en zwart
gaf het op vanwege de dub
bele dreiging Pf7 en Pg6!
3). 22.Lxg6! bxc3 23.Pexf7!
Dd2+ 24.Kfl Txf7
25.Lxf7+ Kg7 26.Tgl en
wit won.
4). 29...Pxc3 (overbelastings-
combinatie) 30.Dxc3 Lg2!
31.Kg3 Dh3+ 32.Kf2 Lxfl
33.Pe3 Dxh2+ en zwart
won.
5). a: Het voor de hand liggen
de 33.Te7 faalt op
33...Tg2+! 34.Kxg2 Dh3+
en mat.
b: 33.Pe7+! Kh8 34.Te6!
(snijdt de dame af, waarna
de witte aanval beslist)
34...Lb7 35.hxg3 Tg2+
36.Kxg2 Dxe6 37.Pc6 Dh6
38.TflKg8 39.L17+ Kh8
40.Th 1 Dg5 41.Th5! en
zwart gaf het op, want na
41...Del beslist 42.Txh7+!
Correspondentieadres: Leo
Hofland, C. Fockstraat
113, 2613 DE Delft.
ff
1IASE4
r
O yf!
4
ÜP
A
f
jjjf f\
Hf
A1
S
ftftft
OPGAVE 1
OPGAVE 2
OPGAVE 3
OPGAVE 4
door Jan Kelder
„Zomerse" finales
Vlak voor het begin van het nieuwe
seizoen werden de talloze zomerbrid-
ge-evenementen afgerond, vaak met
een feestelijke finale. In de A-groep
van de ABC-finale (Amstelveen)
kwam een theoretisch interessante si
tuatie voor. Dit is de zuidhand:
9 4
"H7
O B 10 8 6 4 3
A 10 4
en dit de - opmerkelijke - biedserie
(W/NZ):
ZUID WEST
NOORD
OOST
1 Sch
dbl.
3 Sch I)
4 Ru 1 pas
4 Ha
pas
pas 4 Sch
5 Ru
pas
pas 5 Sch
pas
pas
pas
1). Truscott: zwak.
Zijn we met een veiling of met een
bieding bezig? zult u zich wellicht af
vragen als zuid. Maar u bent wel aan
de beurt! (Bepaal uw keuze alvorens
verder te lezen).
Partner is sterk. Waarom doubleert hij
5 schoppen niet? Heel simpel: zijn
laatste pas is een zogenaamde forcing
pas, een van de moeilijkste onderdelen
van de biedtheorie. Zo'n forcing pas
houdt het volgende in: „Partner, mis
schien kan jij beter bekijken dan ik
wat er moet gebeuren. Doubleren kan
ik ook wel doen, maar misschien zie
jij nog een betere mogelijkheid". In
deze situatie is het dus eigenlijk een
muisstille slempoging en met deze
zuidhand moet die aangenomen
worden, niet in harten natuurlijk,
maar in ruiten.
Zo lag het spel
W/NZ
♦h
<3
O
O
3
O A h V
h53
A b 10
7 6 3 2 N
W7° O
V 9 5
<7 V b 2
«7
9 4
9 5 2
*V7
8 4
v h 8
b 9 8 6 2
O b 10 8 6 4
3
A 10 4
Met uw antwoord was het volgende te
verdienen:
1. pas (staat er alleen voor de volle
digheid bij...): een gedeelde nul.
2. doublet: in de buurt van het mid
den
3. 6 ruiten: een volle en ongedeelde
top.
4. 6 harten: een volle en ongedeelde
nul.
Voor geïnteresseerden: Eddie Kantar
heeft aan de forcing pas een heel boek
gewijd.
SLEMDOUBLETTEN
Afgezien van het Lightnerdoublet
worden tegen slems positieve en nega
tieve slemdoubletten gespeeld. Tijdens
de finale van de USS-viertallen kwam
een spel voor dat een goede aani„
vereiste. Dit was de in eerste instani
weinig enerverende noordhand:
A 8 5 2
10 9 4
o B 10 2
10 7 4
en dit de bieding (Z/OW):
ZUID
1 KJ
4 Sch
pas
WEST NOORD OOST
2 SA 1) pas 3 Ha
3 Sch pas 4 Ru
4 SA pas 5 Ru
6 Ru rr
OW zijn aan een rood onderonsje be
zig en de vraag is of u tegenover en J\j
zwarte partner actie moet onderne L
men. Wanneer u op dit moment betv
schikt over een keiharde slag, moet i f.ev
dat op de een of andere manier ket ,an
baar maken aan uw partner, want di Kn
staat mogelijk op het punt om uit i jen|
nemen. (Bepaal uw bod alvorens va m
der te lezen). ui
)mi
Noord heeft tot dusverre alleen maai^
gepast en is na het slembod als eersti ?ul!
aan de beurt. Of je nu positieve of ne- 001
gatieve slemdoubletten speelt, met eeinee
vaste slag in huis is een doublet na
tuurlijk verplicht en dat betekent da
noord met deze hand moet passen
want hij zal tegen 6 ruiten nul slagei p
maken vanwege de renonce schoppei
bij west (wat moet 3 schoppen ander
betekenen?). Als noord past, is hei ^&ii
voor zuid heel simpel om een beslis C
sing te nemen: jjC
Z/OW
,A 8 5 2
OB 10 2
*10 7 4
N H 9 7
CHB 8 6 3 w v 7 2
OAHV9753 0864
6 4 AH
63
V B 10 4
OA 5
^V B 9 8 5 3 2
pn
Na noords pas kan zuid met een gt
rust hart met 7 klaver uitnemen. In d:
oude telling kostte dat maar 700.
Aan de andere tafel hadden NZ mi»
der informatie over hun verdedigenr
slagen, waardoor ze 6 ruiten liet*
spelen in de hoop op down gaan.
A propos: oosts 3 harten is natuurli
een afgrijselijk bod. Er wordt wat afge-ïde
knoeid met die Ghestem. Met de oost- J-
hand moet minimaal 4 harten gebo
den worden. Tegenover een Ghestem-
bieder die - volgens geldende principes
- een hand belooft met 5 (of minder!
verliezers, is 4 harten al riskant. He;
aantal verliezers moet dan opgevraagd
worden, met het cuebod, 3 klaver dus
Oost zal dan even in de veronderstel- h<
ling verkeren dat er groot slem in zit
maar na het checken van de azen zal
er in klein slem worden afgezwaaid.
Deze westhand is natuurlijk ook geen
Ghestem: 7-5-1-0 moet je op een an
dere manier verkopen.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10.
2162 AC Lisse.
door drs.W.van der kooij
Dames
wereldkampioenschap
Het in de maand augustus gespeelde
dameswereldkampioenschap is zoals u
wel gelezen zult hebben, bijna in een
sensationele Nederlandse overwinning
geëindigd: door ronden lang of alleen
of gedeeld de eerste plaats te bezetten
leek Nederlands sterkste speelster,
Van Lith, regelrecht op de dameswe
reldtitel af te stevenen. Helaas ging er
echter vlak voor het eind iets helemaal
mis. In de voorlaatste ronde verloor
de Brabantse speelster van de Russin
Lewina en hierdoor zakte ze naar een
gedeelde vierde plaats terug.
De overige Nederlandse speelsters, Ot-
ten. Polman en Poepjes hebben het
niet slecht gedaan, maar in de strijd
om de eerste plaatsen konden ze zich
toch niet mengen. Zij eindigden res
pectievelijk op de zevende, achtste en
negende plaats. Het toernooi werd ge
wonnen door Lewina, die met dit re
sultaat haar landgenote Sadovskaja
onttroonde. De volledige ranglijst:
1. Lewina 22, 2. Radkovitsj-Altsjoel
21, 3/4. Van Lith en Sadovskaja 20, 5.
Jankovskaja (Rusland) 18, 6. Teterina
(Rusland) 17, 7. Otten 15, 8. Polman
14, 9. Poepjes-Koopman 11, 10. Kac-
zmaryk (Polen) 8, 11. Debska (Polen)
6, 12/13. Karmi (Israel) en Piconese
(Italië) 4, 14. Minkina (Polen) 2.
Was de ontknoping van het toernooi
voor Van Lith dus bijzonder teleur
stellend, dat neemt niet weg dat er in
tussen wel sprake is van een belangrij
ke positieve ontwikkeling. Zo is de ge
deelde derde/vierde plaats in dit deel
nemersveld met vijf Russinnen een
verbetering van haar, toch ook al goe
de, prestatie in hetzelfde toernooi van
vorig jaar: toen werd de Brabantse
vijfde en moest ze de vier Russische
deelneemsters voor zich laten (al be
droeg het verschil tussen de eerste en
de vijfde plaats slechts twee punten).
Met dit resultaat heeft ze dan ook eens
I 8
te meer bewezen een zeer serieuze ge
gadigde te zijn voor de wereldtitel. En
dit niet alleen vanwege haar topposi
tie, maar zeker ook door het vertoon
de spel. Ze won van de drie overige
Nederlandse deelneemsters, terwijl ze
tegen de Russinnen vijf uit vijf scoor
de. Van Lith verloor weliswaar van
Lewina, maar daar staat tegenover dat
de veelvoudig oud-wereldkampioene
Altsjoel op bijzonder indrukwekkende
wijze door haar werd verslagen. Hier
onder deze partij.
E. RADKOVÏTSJ-ALTSJOEL-
K. VAN LITH
Tiende ronde Dames WK 1987.
1.33-29 18-22 2.31-26 20-24 3.29x20
15x24. Zwart speelt een opening die
met bondstrainer Wiersma was voor
bereid. Onlangs behandelde ook Van
der Wal deze opening zo, namelijk in
zijn eerste partij tegen Gantwarg van
de interland Rusland-Nederland.
Daarin ging het spel verder met: 4.38-
33 22-28 5.33x22 17x28 6.32x23
19x28. In het vervolg wist Gantwarg
eigenlijk niets zinvols te ondernemen
tegen het zwarte aanvalsspel en werd
hij vreselijk overspeeld. (De partij is
enige tijd geleden op deze plaats be
sproken).
In de onderhavige partij zal het wit al
niet veel beter vergaan.
4.39-33 24-29 5.33x24 19x39 6.44x33
22-27 7.32x21 16x27. Zwart neemt nu
een oersolide aanvalspositie in.
8.50-44 14-19 9.44-39 10-14 10.40-34
13-18 11.35-30 8-13 12.45-40 19-23
13.40-35 14-19 14.33-29 5-10 15.38-33
10-14 16.42-38 2-8 17.48-42.
Misschien niet wits beste zet, maar
hoe moet wit tot 'spel' komen?
17...4-10 18.37-31 10-15. Door veld 22
niet te sluiten maakt zwart construc
tief tegenspel voor wit onmogelijk.
19.31x22 17x28 20.33x22 18x27
21.29x18 12x23 22.41-37 8-12 23.38-
33?
Ten onrechte blijft wit op winst spe
len. Verstandiger was ongelijk beken
nen door op afbraak over te schakelen
met 23. 38-32 27x38 24.42x33. In het
vervolg wordt wit nu compleet over
speeld.
23...14-20 24.46-41 12-18 25.42-38 7-
12 26.47-42 18-22 27.33-29 1-7
28.29x18 12x23 29.38-33 20-24 30.42-
38 7-12 31.37-31 12-18 32.41-37 9-14
33.30-25 3-8 34.34-29 23x34 35.39x30
18-23 36.43-39 8-12 37.49-44 13-18
38.44-40 23-28 39.39-34 28x39
40.34x43 18-23 41.43-39 11-17! Zie
het diagram. Zwart werkt de gewon
nen partij uitstekend af.
42.37-32. Wat anders? Op 42.39-33
wint 6-11 snel, en op 42.40-34 kan
zwart kiezen uit 42...6-11 of de actie
14-20 enz.
42...6-11! 43.32x21 14-20! 44.25x14
19x10 45.30x28 22x42 46.40-34. Want
op 46.21-16 wint 42-48 47.16x18 17-
21 48.26x17 48x45 direct.
46...42-47 47.35-30 10-14 48.30-25 47-
38 49.21-16 38-42 50.16x18 17-21 en
wit gaf op.
Deze overwinning was overigens niet
het enige succes wat de Nederlandse
dames in hun strijd tegen de Russin
nen wisten te behalen. In de elfde ron
de versloeg de Groningse speelster Ot
ten namelijk de wereldkampioene Sa
dovskaja. Cijferstand: zwart (Sadovs
kaja) 8, 11, 12, 16, 18, 19, 20, 23,
24/wit (Otten) 27, 28, 32, 33, 35, 38,
39, 40, 48. Verloop:
40.40-34 11-17? (20-25 was remise)
41.34-30! (Forceert de winst). 41...20-
25 42.39-34! 17-21 43.28-22 21-26
44.48-42 23-29 (Wat anders?)
45.34x14 25x34 46.14-10 24-30
47.35x24 34-40 48.10-4 40-45 49.22-
17 12x21 50.27-22 18x27 en zwart gaf
enige zetten later op.
75 jaar Vereniging van
Nederlandse Gemeenten
De vele bestuurders van de ruim 1200
gemeenten uit het midden van de vo
rige eeuw hadden weinig onderling
contact. Dat werd anders toen hun ta
kenpakket zich uitbreidde. Toen kre
gen zij behoefte aan uitwisseling van
informatie, aan een gezamenlijke be
hartiging van gemeenschappelijke be
langen. Verder aan een bureau om de
groeiende wetgeving bij te houden en
om voor hen contacten te onderhou
den met regering en parlement: de
wetgever. Die behoefte leidde op 28
februari 1912 tot de oprichting van de
„Vereniging van Nederlandse Ge
meenten" (met méér dan 10.000 inwo
ners). Zij koos domicilie in Den Haag
om dicht bij regering en parlement te
zitten.
Het bureau Bestuurszaken begon per 1
maart 1913 voorzichtig te functione
ren met één „medewerker", die nog
een half jaar moest wachten op het
aantreden van een directeur. De ge
meenten met minder dan 10.000 in
woners zagen die ontwikkeling met
lede ogen aan. Zij richtten in 1914 de
Vereniging van kleine stedelijke en
plattelandsgemeenten op. Voor de
VNG aanleiding de 10.000-norm ij
lings los te laten. In 1916 kwam de fu
sie tot stand, die het ledental van de
VNG op 325 bracht. Via een gestadige
groei nadien zijn sinds 1950 alle ge
meenten lid van de VNG; op dit mo
ment zijn dat er 714.
Vaak wordt gedacht dat de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten op een
of andere wijze deel uitmaakt van de
rijksoverheid. Een begrijpelijke vergis
sing, omdat deze vrijwillige bundeling
van de gemeentelijke overheid altijd
met overheidsbeleid bezig is. De VNG
zou echter de belangen van het plaat
selijk bestuur niet goed kunnen behar
tigen, als zij niet geheel vrij stond.
Haar onafhankelijk bestaan wordt ge
financierd uit contributies van haar le
den, aangevuld met eigen inkomsten
uit verleende diensten, zoals: het ver
richten van onderzoek, het uitbrengen
van adviezen, het uitgeven van boe
ken en tijdschriften. Zo geeft de VNG
o.a. hét weekblad „De Nederlandse
Gemeente" uit. Het blad geeft o.a.
verslag van wat er omgaat in de depar
tementale wereld, waar dat het ge
meentelijk functioneren raakt. In 1967
richtte de VNG de „KOMO" op. Deze
instantie, die officieel „Stichting kwa
liteitsverklaringen - Organisatie voor
materialen en onderdelen voor de
bouw" heet, is bij het grote publiek
vooral bekend van haar keurmerk op
vuilniszakken. Wie in de bouw werkt,
kent heel wat- meer voorbeelden van
KOMO-keur.
Ter gelegenheid van het 75-jarig be
staan van de „Vereniging van Neder
landse Gemeenten" brengt de PTT op
6 oktober een postzegel in omloop
met een waarde van 75 cent en ont
worpen door Helen Howard uit Rot
terdam.
Op de postzegel is een fotografiscl
vervormde afbeelding van de land
kaart van Nederland weergegeven,
compleet met de aanduiding van dt
grootte van de Nederlandse plaatset
Als bijzondere tekst is op de zegel ver
meld: „Vereniging van 714 Neder
landse Gemeenten 1912-1987". De ze
gel is uitgevoerd in de kleuren grijs,
rood, groen en blauw. Het drukken, ut
offset, werd verzorgd door Joh. En
schedé en Zonen te Haarlem. De post
zegel zal ook verkrijgbaar zijn in post
zegelmapje nr. 50, in een blokje vai
vier, prijs 4,-. Het geheel blijft ver
krijgbaar tot 1 november 1988.
Het is dit jaar 200 jaar geleden da;
Rasmund Christian Rask (1787-18321
geboren werd. Deze Deense taalgeleer
de toonde de verwantschap van dt
Scandinavische met andere Germaan
se talen aan. Rask was een voorvech
ter voor de bescherming, behoud er
juiste uitspraak van de IJslandse taal
Het is dan ook daarom dat de IJsland
se PTT Rasmund Christian Rask her
denkt met de uitgifte van een bijzon
dere postzegel van 20 kr., waarop het
portret van de taalkundige. Dit naar
ontwerp van P. en M. Magnusson.
Het drukken van de zegel werd ver
zorgd door Joh. Enschedé en Zonen tt
Haarlem.
De Europa-CEPT-zegels van IJsland
hebben een waarde van 12 kr. en 1'
kr. Op de zegels ziet men de glas-in-
loodramen in de kapel van de Fossvo-
gur-begraafplaats. Dit naar ontwerp
van L. Breidfjoerd.
