Zoiets moois laat u toch niet
en voor maar f29,90?
Geslaagde lancering
houdt weg open voor
Europees ruimteveer
President rechtbank „kapittelt'"
Duitse onderzoekers kraken NASA-computer
Buitenlandse gevangenen liever in Nederlandse cel
S DAT BEETJE EXTRA
HERKENBAAR?
Te hoge cijfers van eigen leraar
lcoholprobleem
rder te herkennen
oor test huisarts
Frans Molenaar:
stemmige kleuren
uitbundige hoeden
CcidócCouiant
slissing over berging
dag opgeschort
nor
van 2,5 jaar
en heler
j d in zaak-
n der Valk
\hnder danYhn Haren hoeft u voor schoenen niet te lopen.
,GEEN TEGENSTRUDIGE VONNISSEN'
WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1987 PAGINA 5
jjiG Rijkswaterstaat heeft de beslissing over
i niet bergen van de voor Kijkduin gezonken
_rder „Junior" opgeschort tot morgen. Onder-
j duikers heeft aangetoond dat er geen direct ge-
„taat voor het ontsnappen van de lading slib, zodat
fdagen uitstel „om tot een zeer zorgvuldig besluit te
zonder risico is. De duikers blijven regelmatig in-
j uitvoeren, terwijl een meetschip het zeewater
n de Junior permanent op verontreiniging contro-
lonsteranalyses hebben aangetoond dat zich tussen
,i grond 28 kilo cyanide-complexen bevindt, als-
.3 kilo chroom, 23 kilo koper, 151 kilo nikkel en
„j zink. Van deze bestanddelen zijn de cyanide-
exen en het koper het meest schadelijk voor het
r bestaat geen bergingsplicht voor de scheepsei-
Jt milieu-motieven, al zal Rijkswaterstaat zeker
n de bergingskosten van de Junior te verhalen, in-
it die operatie zou worden besloten.
DEN HAAG - Inspecteurs beoordelen op
stellen kritischer dan docenten, zo blijkt
uit een onderzoek van de onderwijsinspec
tie naar de correctie van havo-examenop-
stellen. De inspecteurs geven cijfers die
soms twee punten lager liggen dan de ei
gen leraren, aldus het onderwijsverslag
1986, dat gisteren gelijk met de onderwijs
begroting is verschenen.
Een van de conclusies is dat aan examenkandida
ten cijfers worden toegekend die aanvechtbaar
mogen worden genoemd, omdat zij door één be
oordelaar worden vastgesteld. De beoordelaars
staan voor een te onduidelijke taak en grote uit
schieters en onbillijkheden zijn dan ook niet te
vermijden, schrijft de inspectie. Er moet worden
bekeken hoe het ontbreken van de tweede correc
tie kan worden gecompenseerd.
Vier inspecteurs met ruime ervaring als leraar
Nederlands keken vorig jaar;van vijftig havo-kan
didaten dezelfde examenopstellen na over het
meest gekozen onderwerp van dat jaar. Daarbij
viel op dat het oordeel van de inspectie gemiddeld
bijna een punt lager uitkwam dan het oordeel van
de vijfitg verschillende docenten.
De inspecteurs gaven 5,48 als gemiddeld ciifer, de
eigen leraren van de kandidaten gemiddeld 6,38.
De inspecteurs vonden 25 opstellen onvoldoende,
de leraren zes. In de helft van de onderzochte op
stellen lag het docentencijfer 1 punt of meer hoger
dan dat van de inspecteurs.
Hormoononderzoek
ook via speeksel
NIJMEGEN In een aantal
gevallen kan hormoononder
zoek in plaats van via het
bloed via het speeksel gebeu
ren. Uit een promotie-onder
zoek van de Nijmeegse kinder-
arts-endocrinoloog B.J. Otten
blijkt dat speekselonderzoek in
bepaalde gevallen even be
trouwbaar is als bloedonder
zoek en bovendien plezieriger.
Otten promoveert vrijdag op
dit onderzoek aan de Katholie
ke Universiteit in Nijmegen.
Hoewel de concentraties hor
monen in het speeksel veel la
ger zijn dan die in het bloed, is
er nu een methode ontwikkeld
om de lage concentraties in
het speeksel te meten.
dn
rki BOSCH Procu-
i generaal mr. R. de
jt heeft gisteren bij
gerechtshof in Den
h 2,5 jaar cel geëist
n de 26-jarige R.R. uit
l Hij werd vorig jaar
in Zwitserland gepakt
hij geld dat betaald is
'laz |e indertijd ontvoerde
e i van der Valk vrij te
rjd erl) wilde inwisselen.
is ging om honderdduizen-
vui Zwitserse francs die de
laar bij tientallen ver
ende banken inwisselde.
en thet enige losgeld in deze
'an neringszaak dat ooit bo-
<rd( water is gekomen. Het
baar Ministerie stelde het
r beroep in omdat de
tbank de man na een eis
2,b jaar veroordeelde tot
en maanden.
vel de verdachte zegt dat
liet wist dat het geld van
r ontvoering afkomstig was,
,rde mr De Groot zijn eis
'iti namelijk op de indirecte
Wei okkenheid van de Ude-
?n bij de zaak-Van der Valk.
dr man die het losgeld gaat
Qveren is een onmisbare
kei om een ontvoering te
slagen. Iedereen die in
keten zit moet weten dat
>j]j| zware straffen opgelegd
gens advocaat mr. Th. Hid-
is zijn cliënt door zijn
thtgevers bewust dom
louden. „Hij moest juist
it& weten zodat hij ook niets
i vertellen als hij tegen de
ip liep". De verdachte zelf
'«dat hij wel in de gaten
dat er een luchtje zat aan
geld.
praak op 28 september.
De Europese Arianeraket, vlak voor de succesvolle lancering
vanaf een basis in Frans Guyana.
FOTO: AP
(Vervolg van de voorpagina)
KOUROU/PARIJS Om
meer dan één reden
slaakten de deskundigen
op de Franse raketbasis
Kourou vannacht een
zucht van verlichting. De
ontsteking van de derde
trap van de Ariane-raket,
die de vorige keer niet
werkte, verliep dit keer
gesmeerd. De ruimte
vaarttechnici hadden een
geheel nieuw systeem
moeten ontwerpen, dat zij
de afgelopen tijd 68 keer
hebben uitgeprobeerd om
zeker te zijn van hun
zaak. Er kon eenvoudig
niets meer mis gaan. Maar
toch.
Als deze lancering was mis
lukt, had ESA met het
schaamrood op de kaken op de
ministersconferentie van de
aangesloten landen, op 9 en 10
november in Den Haag,
moeten verklaren voorlopig
niet door te kunnen gaan met
de lancering van Ariane-ra-
ketten, de hoeksteen van het
Europese ruimtevaartpro
gramma. Over het ambitieuze
ESA-programma een eigen
ruimteveer en ruimtesta
tion zou dan helemaal
moeilijk gesproken kunnen
worden.
Bij de leiding van Arianespace
kon de vreugde niet op, omdat
zij na een nieuwe mislukte
lancering haar geloofwaardig
heid bij de klanten met orders
van in totaal ruim vijf miljard
gulden zou hebben verloren.
Na de ramp met de Ariane-ra
ket op 31 mei vorig jaar wist
Arianespace, waarin Fokker
en de ABN een aandeel van
2,2 procent hebben, het ver
trouwen van haar klanten te
behouden. De orderportefeuil
le is sindsdien met een derde
gegroeid. Tot 1991 staan 46
commerciële satellieten op het
lanceerprogramma. Daarmee
heeft Arianespace ongeveer de
helft van de markt in handen,
ondanks de
biedingen van de Sovietunie
en China. De Verenigde Sta
ten liggen, na de ramp met het
ruimteveer Challenger en de
verongelukte Titan- en Delta-
raketten begin vorig jaar, op
grote achterstand. Voor 1989
zal g^en Amerikaanse com
merciële satelliet de ruimte in
gaan. De Japanse raketten zijn
nog niet krachtig genoeg en
vormen daarom voorlopig
geen bedreiging voor Europa
in de harde concurrentiestrijd.
De nu in een baan om de aar
de gebracht Europese satelliet
is zeer belangrijk voor het in
ternationale telefoonverkeer.
De ECS-4 heeft een capaciteit
van 12.000 telefoongesprekken
tegelijkertijd, twee televisieka
nalen en mogelijkheden van
datatransmissie ten behoeve
van 400 miljoen gebruikers
van Ierland tot Turkije en van
Italië tot IJsland.
HAMBURG Jonge
Westduitsers zijn erin
gslaagd in te breken in
een uiterst geheim compu
ter-verbindingssysteem
tussen het Amerikaanse
ruimtevaartbureau NASA,
het Europese bureau ESA
en soortgelijke nationale
bureaus in Europa en Ja
pan.
In totaal zouden 135 computers
over de gehele wereld zijn ge
kraakt, waarin informatie lag
opgeslagen over ruimte-onder
zoek, nucleaire fysica en mole
culair biologie. De computer
inbraak werd maanden gele
den ontdekt, maar geheim ge
houden door de veiligheids
diensten om te voorkomen dat
de jongelui in handen van het
Oostblok zouden vallen en zo
de ontwikkeling van ruimte
vaartprogramma's zouden
kunnen schaden. De Westduit
sers maakten gebruik van een ingediend!
„fout" in de volgens hen „ui
terst zwakke" bescherming
van het net. Het is niet bekend
of de computer-krakers zijn
aangehouden en of er een aan
klacht tegen hen zal worden
STERDAM Huisartsen kunnen alcoholisme bij
patiënten eerder herkennen via een test die de on-
ioekers J. van Limbeek en A. Walburg hebben ont-
jg, keld. Zij hopen dat de huisarts daardoor eerder in-
pt bij overmatig alcoholgebruik.
[ens de onderzoekers die morgen op dit onderwerp promo-
n aan de Universiteit van Amsterdam, kan de huisarts een
e rol spelen bij het terugdringen van alcoholisme
I ontbreken van duidelijke onderzoeksmethoden leidt er nu
dat artsen problemen hebben met vroege diagnostiek van
liolinisbruik en alcohol-afhankeliikheid. Eerst hebben wij
"esteld, welke klachten voor een huisarts aanwijzingen zijn
alcoholproblematiek. Dat bleken vooral maaj
nissen, hoofdpijn en psychische problemen. N
)it vaker lichamelijke klachten, terwijl vrouwen meestal met
t missen, hoofdpijn en psychische problemen.
en darm-
annen heb-
hische problemen bij de dokter komen", zo stellen de onder
iers.
lebben voor de huisarts een zogenoemde „Malt-test" ontwik-
|fl I Stap voor stap kan daarmee de alcohol-afhankelijkheid
dé patiënt worden vastgesteld. Kern van het model is een
lal mondelinge vragen van de huisarts uit de test op basis
lichamelijke of psycho-sociale aanwiizingen of de medede-
van de patiënt dat alcohol een rol bij de klachten speelt,
'nns de onderzoekers is de test een fuik waar maar weinig
nten met alcoholproblemen doorheen kunnen glippen,
de risicogroepen behoren volgens de onderzoekers in het al
leen mensen die beroepshalve veel sociale verplichtingen
inen, werkloze en pas gepensioneerde mannen en mannen
alleenstaand zijn.
ADVERTENTIE
Nu bij Van Haren: leren schoentje uit duizenden voor nog geen dertig gulden. Gemaakt
voor gemak met lage sleehak. Maat 36 t/m 41: f29,90. Zoiets moois laat u toch niet lopen?
VAN HAREN
De couturier Frans Molenaar uit Amsterdam
houdt zich dit najaar en de volgende winter zeer
consequent aan stemmige donkere kleuren. Zijn
keurige gedrapeerde en ook geconstrueerde japon
nen zijn soms voorzien van een kort jasje of van
draperingen of grote stola's om de hals. Een uit
zondering vormen een paar sexy rechte zwarte
wollen japonnetjes met korte mouw en een uitda
gende koordstrik ter hoogte van de taille midden-
ltijd v
ding te vinden. Zoals een zwarte zijden koljurk of een pret
tig zittend klassiek wollen mantelpak. Veel zwarte en brui
ne ensembles zijn van korte manteltjes voorzien die wat
wijd vallen aan de onderkant en soms goed af kleden. Daar
wordt dan een heel mooie zijden blouse met kolletje in de
zelfde kleur bijgedragen. Daarnaast zijn er combinaties van
rokken met lange blazers of zelfs met 7/8ste swaggers met
bontkraag. Het bont van de kraag is dan in dezelfde kleur
ingeverfd als het materiaal van de swag. Zo'n lange blazer
lijkt overigens een ideaal kledingstuk voor allerlei repre-
Veel van de stemmige najaarsmode van Frans Molenaar
kenmerkt zich doqr veel draperingen.
sentatieve gelegenheden. De hele collectie ziet er chique en
correct uit. Met een asymmetrisch gedrapeerde zijden mid
dagjapon en grote wollen capemantels met ronde brede
kragen. Allemaal kleding waar mensen hun ogen op uit
kijken.
Dat geldt ook voor de half transparante Organza cocktail
japonnen met een striklus bovenstukje wat soms van nap-
paleer gemaakt is. Een mix van verschillende materialen
dus. die ook te zien is bij de lange avondjurken in artistiek-
detonerend felle kleuren met lange wijde ballonmouwen
van tule. Ook bij deze couturier is een internationale trend
tot versobering duidelijk merkbaar aan de kleurenkeuze
Vandaar waarschijnlijk de uitbundige hoeden.'
PHIA BARUCH
HILVERSUM Het grootste deel van
de buitenlanders die in Nederlandse ge
vangenissen zitten heeft er weinig be
hoefte aan de rest van zijn straf in een
gevangenis in zijn moederland uit te zit
ten. Dat betekent dat er ook weinig cel
ruimte vrij zal komen voor Nederlanders
die vast zitten in het buitenland en lie
ver hun straf hier uitzitten.
Drs. M. Grapendaal van het Wetenschappelijk
Onderzoeks- en Documentatie Centrum
(WODC) van het ministerie van justitie en mr.
J.J.E. Schutte van dit ministerie waarschuwden
gistermiddag in de NOS-radiouitzending „Op
de rand van het recht" tegen overspannen ver
wachtingen op dit punt. Nederland zal in okto
ber vier verdragen hierover ratificeren, maar
de uitvoering zal, aldus Schutte, niet zo opti
maal zijn als op papier lijkt. Schutte ziet al te
leurstellingen in het verschiet bij de uitvoering
van de verdragen die gesloten worden met de
21 lidstaten van de Raad van Europa, de VS en
Canada. Die verdragen maken onder voor
waarden aan strafmaat en strafbaarheid (iets
moet strafbaar zijn in het moederland) uitwisse
ling van gevangenen mogelijk.
Naast de voordelen voor gedetineerde en over
heid zijn er ook problemen. De Nederlandse
strafmaat voor hasjbezit bijvoorbeeld is aan
zienlijk lager dan elders. De situatie zou kun
nen ontstaan dat de Nederlander met zijn zwa
re straf in het buitenland voor soft drugs naar
Nederland terug mag en daar in een Neder
landse gevangenis belandt tussen gedetineerden
met dezelfde of lagere straffen wegens hard
drugs. De Nederlandse rechter kan zijn straf
verlagen, maar dan rijst weer de vraag hoe lang
het buitenland dat pikt en of dat niet tot gevolg
heeft dat men voortaan geen Nederlanders
meer laat vertrekken
ADVERTENTIE
'zijn assurantieadviseurs die nét een stapje harder lopen dan
"deren. Het zijn de mensen die voldoen aan de hoge asen van het
M lidmaatschap. Zij zijn in één oogopslag herkenbaar aan het
M vignet en onafhankelijk van welke verzekeringsmaatschappij
kn ook. 'n Plezierige zekerheid voor een objektief advies! NVA
antoren zijn op ieder terran van verzekeren goed. Dat totaal
zorgt voor dat beetje extra.
Nederlandse Vereniging van Makelaars in Assurantiën en
Assurantie-adviseurs Postbus 235 - 3800AE Amersfoort
Landbouw schrapt
nog 515 banen
DEN HAAG Bij de diensten
van het ministerie van land
bouw vervallen nog eens 515
banen. Dit is voornamelijk een
gevolg van het besluit om tal
rijke landbouwkundige onder
zoeksinstellingen te bundelen.
Hierdoor vallen tot 1991 maxi
maal 350 banen weg. Daar
naast betekent de instelling
van een aparte afdeling op het
ministerie die alle regelingen
moet gaan uitvoeren, het weg
vallen van 165 arbeidsplaatsen
op het departement zelf. In het
kader van het kabinetsbesluit
om tot 1991 het totale aantal
rijksambtenaren met 26.000 te
verminderen diende minister
Braks op zijn departement al
625 arbeidsplaatsen te schrap
pen. Daarnaast moest hij door
het afstoten van diensten nog
eens 1800 arbeidsplaatsen inle
veren.
DEN HAAG „Van
rechters binnen één recht
bank mag worden ver
wacht dat zij tegenstrijdi
ge uitspraken vermijden".
In een speciaal persbe
richt heeft de president
van de Haagse rechtbank,
mr. M.R. Wijnholt, giste
ren indirect één van zijn
eigen rechters, mr. J.
Brinkhof, gekapitteld
voor een geruchtmakend
kort geding-vonnis, waar
door een voor moord en
doodslag veroordeelde 25-
jarige Rotterdammer eind
augustus voorlopig op
vrije voeten kwam. De
man kwam vrij door een
vormfout van de recht
bank, die zijn strafzaak
behandelde.
Mr. Wijnholt heeft gistermid
dag in een vergelijkbaar kort
geding als dat van zijn collega
mr. Brinkhof een totaal ander
vonnis gewezen en daarmee
verijdeld dat advocaten van
vele andere gedetineerden in
het vervolg bij zijn rechtbank
zullen aankloppen om hun in
vrijheidstelling te bewerkstel
ligen.
In het kort geding voor mr.
Wijnholt kwam een van heroï
nehandel verdachte man op 8
september de beëindiging van
zijn voorarrest in het Huis van
Bewaring bepleiten. Evenals
de Rotterdammer beriep hij
zich in kort geding op een zo
genaamd vormverzuim in zijn
zaak van. in zijn geval, de
Alkmaarse rechtbank. De
rechters daar hadden indertijd
de behandeling van zijn straf
zaak een maand aangehouden,
echter zonder hiervan de
„klemmende redenen" te ver
melden in het proces-verbaal
van de terechtzitting, zoals de
wet verëist. Mr. E. van den
Brink, raadsman van gedeti
neerde, eiste op 8 september
dat zijn cliënt vanweg die
vormfout onmiddellijk op vrije
voeten zou worden gesteld.
President Wijnholt vindt daar
entegen dat de man met zijn
eis bij hem aan het verkeerde
adres is. „Het is de strafrechter
die moet beslissen en niet de
kort geding-rechter". De presi
dent geeft toe dat de wet over
deze materie niet erg duidelijk
is. „In zo'n situatie is in ons sy
steem niet helemaal te vermij
den dat de rechters in ver
schillende gerechten tegen
strijdige beslissingen nemen.
Het is in zo'n geval goed ge
bruik dat de rechtbanken zich
aansluiten bij de beslissingen
van de op één na hoogste rech
ter: het gerechtshof van het
ressort waartoe de rechtbank
behoort. Voor de Haagse
rechtbank is dat het Haagse
gerechtshof"
Mr. Wijnholt vervolgt: „Voor
de vraag die in deze zaak aan
de orde is, rijst hier opnieuw
een probleem, want van het
Haagse gerechtshof zijn niet
alle uitspraken eenduidig
Niettemin mag worden ver
wacht dat de uitspraak van
vandaag zo goed mogelijk aan
sluit bij de overwegende me
ning van het gerechtshof. Van
de rechters van één rechtbank
mag tenslotte worden ver
wacht dat zij tegenstrijdige uit
spraken vermijden. Het beleid
is daarop gericht. In het von
nis is na veel wikken en we
gen de voorkeur gegeven aan
de beslissing dat verzoeken als
de onderhavige moeten
worden behandeld door de
strafrechter. Het is voor de
eenheid van rechtspraak te
hopen dat deze zaak wordt
voortgezet tot aan de Hoge
Raad
