Paus zeer duidelijk over
„slaapkamer vraagstukken
Ceidae Soman
kerk
wereld
Boeiende ontmoeting bisdom
Rotterdam en theologiestudenten
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Actie
Memisa
tegen AIDS
in derde
wereld
Drie Russische baptisten
gedoopt in Tjeukemeer
Opmerkelijke ommezwaai
£eidóe0otvuvnt
maandag 14 september 1987 pagis [js
Beumer: „Basisbeweging moet zich van activisme ontdoen'
HENGELO De progressieve kerkelijke groepen moeten zich
:he geloof ontdoen. Solidaritef
pit
neemt de radicaliteit en het engagement van dergelijke groe-
van het activistische geloof ontdoen. Solidariteit en spi:
teit moeten de plaats innemen van het activisme. Juist dan
pen toe. Dat zei de hervormde pastor Juijen Beumer zaterdag
in Hengelo op de landelijke themadag „Gaan wij aan volg
zaamheid ten onder?". Deze dag werd georganiseerd door de
basisgemeente Hengelo, die in 1978 mede door Beumer werd
opgericht.
Volgens hem viert wetticisme hoogtij in de basisbeweging. „Er
moet zoveel", zei Beumer, die activisten verweet op korte-ter-
mijnsuccesjes te mikken: „Als de kruisraketten er maar niet
komen. Dat wordt blind activisme, handelen zonder zin en
doel. Het doen om het doen. Dan loop je jezelf voorbij, je ver
vreemdt potentiële bondgenoten en je optreden krijgt intole
rante trekjes", aldus Beumer.
Het activisme roept volgens Beumer „overgeestelijkheid" op
aan de andere kant van de kerk. In plaats van volgzaamheid
adviseerde Beumer de navolging van Christus. „In de navol
ging gaat het niet om succes, maar om trouw. Haalbaarheid is
een woord dat in de Bijbel niet voorkomt. Het Evangelie is
geen successtory, maar de omgang met de verborgen God", al
dus Beumer. Hij zei dat de traditionele kerkdienst teveel een
dienst van het hoofd is, terwijl de bijeenkomsten van de Basis
beweging teveel diensten van de handen ziin. Als ideaal ziet
Beumer een dienst waarin hart, hoofd en handen gelijk op-
De mens ziet onze
daden, God onze
beweegredenen
Paul van Kempen
UTRECHT De hulporga
nisatie Memisa is een actie
gestart om geld bij elkaar te
krijgen voor voorlichtings-
en preventieprogramma's ter
bestrijding van de AIDS-epi-
demie in de derde wereld. Ze
heeft ook een speciaal num
mer van haar tijdschrift over
tropische ziektes gewiid aan
de AIDS-situatie in Afrika.
Dit blad geeft praktische in
formatie aan enkele duizen
den Nederlandse gezond
heidswerkers in ontwikke
lingslanden.
In de derde wereld worden
steeds meer kinderen met
AIDS besmet. Naar schatting
sterft in Afrika al 15 procent
van de zuigelingen aan deze
ziekte. Globaal betekent dit
dat er dit jaar een half mil
joen baby's aan AIDS zullen
doodgaan. Van alle kinderen
wier moeder besmet is loopt
de helft het dodelijke virus
tijdens de zwangerschap op.
Het gevaar voor een Afri
kaans kind om AIDS te krij
gen is vele malen groter dan
dat voor een Nederlands
kind. AIDS wordt in Afrika
ook door heteroseksueel ge-
slachtverkeer overgebracht
en de ziekte komt er onder
vrouwen bijna even vaak
voor als onder mannen.
Voorlichting over en preven
tie van AIDS zijn van het
grootste belang omdat vooral
in Afrika de moeizaam be
reikte verbetering van de ge
zondheidszorg op het spel
staat, aldus Memisa: in som
mige landen is zelfs sprake
van een regelrechte bedrei
ging voor de maatschappelij
ke en economische orde. De
AIDS-epidemie kan rampza
lige gevolgen hebben voor
welk ontwikkelingsprogram
ma dan ook.
Memisa is met 200 artsen en
para-medici in negentien
ontwikkelingslanden de
grootste particuliere organi
satie in Nederland voor me
dische ontwikkelingssamen
werking. Daarnaast verleent
ze financiële steun aan enke
le honderden projecten in 65
landen die gericht zijn op
verbetering van de primaire
gezondheidszorg voor de ar
men
(Van onze correspondent Jo
Wijnen)
WASHINGTON Het
buitengewoon slechte
weer, de zeer strenge
veiligheidsmaatregelen
en het strakke reissche
ma zijn er de oorzaak
van dat het-bezoek van
paus Johannes Paulus II
aan de VS tot dusver niet
zo succesvol is verlopen
als de katholieke bi-
schoppen van Amerika
hadden gehoopt en ver
wacht.
In San Antonio (Texas), waar
de paus gisteren een eucha
ristieviering hield, kwamen
de ruim half miljoen mensen
die men daar had verwacht,
niet opdagen. Volgens voor
zichtige schattingen trotseer
den "slechts" 300.000 mensen
de hitte van 35 graden die
over de Westover Hills bij de
stad hing. Nog voor de vie
ring begon, moesten 200
mensen door de hitte over
mande mensen zich naar de
eerste-hulp-posten begeven.
Onder de menigte, die door
de paus in het Spaans werd
toegesproken, bevonden zich
tienduizenden Mexicanen.
De paus hield de gelovigen
onder meer voor de traditio
nele biecht weer in ere te
herstellen.
De Amerikaanse bisschoppen
hebben al het verwijt te ho
ren gekregen dat ze de paus
iet verkeerde tijdstip naar
de VS hebben
gehaald. Juist in deze tijd
van het jaar is het weer wei
nig stabiel. In de staten rond
de Golf van Mexico komen
in september vrijwel dage
lijks zware onweersbuien
voor, terwijl de hitte er tege
lijkertijd ondraaglijk is.
De massale eucharistievie
ring afgelopen zaterdag in
New Orleans werd door
hoosbuien getroffen en weer
hield veel mensen ervan de
mis op de terreinen van de
"V«*v
op het
Terwijl het plensde, begeeft de
afgelopen zaterdag.
universiteit van die stad bij
te wonen. De politie schatte
dat slechts 130.000 mensen
aan de eucharistieviering
deel namen. In San Antonio,
waar gisteren evenmin het
verwachte aantal gelovigen
kwam opdagen, waren al
eerder twee torens van het
hoofdaltaar door de wind
omver geblazen. De resten
van de peperdure, uit buizen
en. plexiglas bestaande bouw
werken moesten inderhaast
worden opgeruimd. In plaats
daarvan werden inderhaast
reuze-vaandels rond het al
taar geplaatst.
Geen twijfel
Het is de Amerikaanse ka
tholieken intussen duidelijk
dat Johannes Paulus II - in
tegenstelling tot wat bij zijn
aankomst werd verwacht -
zeer duidelijk is in het uit
dragen van zijn boodschap.
Het zijn vooral wat in de VS
"de slaapkamervraagstuk
ken" wordt genoemd, waaro
ver de paus zich zonder te-
paus zich per pausmobiel naar het altaar op de campus van de universiteit van New Orleans
FOTO: AP
rughoudendheid tot de Ame
rikaanse gelovigen richt.
Voorzover die boodschap in
windvlagen, slagregens en
onweerbuien al verloren zou
zijn gegaan, liet de paus za
terdag in New Orleans, waar
hij zich in de Superdome tot
50.000 jongeren richtte, geen
twijfel bestaan over de stand
punten die hij vooral op het
stuk van de seksuele- en hu
welijksmoraal inneemt. "Je
zus en de Kerk houden jullie
Gods plan van menselijke
liefde voor en zeggen jullie
dat sex een door God gege
ven geschenk is, dat slechts
voor het huwelijk is bestemd.
Wereldse stemmen pogen jul
lie te misleiden met krachti
ge slogans. Ze zeggen dat jul
lie 'niet realistisch' zijn, 'bui
ten de tijd staan', 'achterlijk'
en zelfs 'reactionair' zijn", al
dus de paus.
Gedurende de eerste vier da
gen van zijn Amerikaanse
reis heeft Johannes Paulus
nu stelling genomen in nage
noeg alle kwesties die de
Amerikaanse kerk verdeeld
houden. Hij heeft zich uitge
sproken tegen het materialis
me, tegen abortus, tegen het
gebruik van voorbehoeds
middelen (en alle andere
kunstmatige vormen van ge
boortebeperking) en tegen
voorhuwelijkse geslachtsge
meenschap. Hij voegde daar
gisteren vermaningen over
de traditionele biecht aan toe.
Overigens maken, volgens
voortdurend gehouden opi
niepeilingen onder Ameri
kaanse katholieken, die uit
spraken weinig indruk. Een
meerderheid van de praktise
rende katholieken zegt grote
bewondering en respect voor
Johannes Paulus hebben,
maar blijft het - onder ver
wijzing naar het "eigen ge
weten" - met hem oneens
over de "slaapkamervraag-
stukken".
Voor de zwarte katholieken
van de VS is het pausbezoek
een schitterend succes is ge
bleken. Die werden door Jo
hannes Paulus bevestigd in
hun opvatting dat de zwarte
bevolking nog steeds ten ach
ter is gesteld. De paus zei:
"Zelfs in dit rijke land rust
een onevenredig deel van de
economische achteruitgang
op de schouders van de zwar
te gemeenschap. Een veel te
groot aantal jongeren krijgt
geen gelijke kansen als het
gaat om onderwijs en redelijk
betaald werk".
Ook de voor de "Spaanse"
katholieken van Amerika is
het pausbezoek een onge
kend hoogtepunt. Bij zijn
mst in Te
aankomst i
Texas gisteren,
ging het er "Spaans" aan toe.
De paus werd opgewacht met
Latijnsameriaanse muziek en
met emotionele toejuichingen
van een bevolkingsdeel dat
zowel de Kerk als de Paus
zeer is toegedaan.
Verwacht wordt dat het
moeilijkste deel van de paus
reis nog moet komen. Vooral
bij zijn bezoek aan Los Ange
les en San Francisco deze
week zullen ontevreden ka
tholieken, feministische
vrouwen en homoseksuelen
van zich doen horen.
Ongeveer tweehonderd belangstellenden onder wie tiental
len surfers kwamen af op de dooppelchtigheid. Op het tijd
stip van de opname werd David Chailo gedoopt.
SINT-JOHANNESGA Drie Russische baptisten zijn zater
dag in het Tjeukemeer, in Friesland, gedoopt. Heieen (22
jaar), Noach (22 jaar) en David (17 jaar) willen op die manier
laten zien, dat ze in Nederland bewust tot geloof zijn geko
men, hoewel ze nog maar drie weken in Nederland zijn.
De drie dopelingen horen bij de familie Chailo, die onlangs de
Sovjet-Unie heeft verlaten, omdat ze er geen vrijheid van
godsdienst hadden. Vader Chailo is jarenlang voorganger ge
weest van een niet-geregistreerde baptistengemeente in de
Sovjet-Unie en is. sinds enkele maanden ontslagen uit een
psychiatrische inrichting.
Er verblijven nog zestien familieleden in de Sovjet-Unie. De
familie hoopt, dat de achterblijvers binnenkort toestemming
zullen krijgen om ook naar Nederland te komen. Zolang die
toestemming er nog niet is, wil de familie Chailo niet in de
publiciteit treden en verblijven de Russen op een geheime
plek in Friesland.
„De kinderen Heieen, Noach en David hadden in hun moe
derland nog niet bewust voor het geloof gekozen", vertelt de
heer H. Koekoek, voorzitter van Christian Solidarity Interna
tional. „Maar toen ze in Nederland christenen leerden ken
nen, die vanuit hun overtuiging voor hen klaar stonden,
meenden ze niet langer apathisch tegenover het geloof te
kunnen blijven. Vandaar dat ze zich nu laten dopen".
De Stichting Kruistochten en Christian Solidarity Internatio
nal organiseerden de dienst bij het Tjeukemeer. Ds. Gerhard
Hamm uit Bonn ging voor bij de plechtigheid; uitgeweken
Russen uit Bonn vormden een koor dat Russische liederen
zong.
Israëlische politie
slaags met betogers
JERUZALEM De Israeli-
sche politie heeft zaterdag
meer dan zes uur slag gele
verd met orthodoxe betogers
in Jeruzalem, die protesteer
den tegen het vertonen van
bioscoopfilms op de sabbath.
De politie maakte gebruik
van traangas en waterkanon
nen om de stenengooiende
betogers te verdrijven. Twee
mensen werden gearresteerd.
Het was het vijfde achtereen-
Volgende weekend dat de
„sabbathoorlog" uitbarstte.
Leiders van de religieuze ge
meenschap hadden opgeroe
pen tot gebedsbijeenkomsten
over de hele stad. Op de
meeste plaatsen kwam het
niet tot incidenten. Niet-or-
thodoxe Israëliërs, gesteund
door de burgemeester van
Jeruzalem, Teddy Koliek,
zeggen dat zij het recht heb
ben om uit te gaan op de sab
bath, die duurt van zonson
dergang op vrijdag tot zons
ondergang op zaterdag. Zij
zien de protesten als religieu
ze dwang.
Katholieke theologiestudenten op de ontmoetingsdag met bisschop R. Bar (links). Naast hem de
Haagse deken J. Kwaaitaal, bisschoppelijk gedelegeerde voor de proesteropleiding, en drs. A.
Hertogh, benoemingenadviseur van het bisdom. milan konvaunka
DEN HAAG „Priesters,
pastorale wekers en werksters
horen bij elkaar, ook in de op
leiding al, want zij zien zich
geplaatst voor dezelfde men
sen, de geloofsgemeenschap
waaraan zij gelijkelijk dienst
baar willen zijn." Dit zei mgr.
R. Ph. Bar van Rotterdam af
gelopen zaterdag aan het be
gin van de ontmoetingsdag
van theologiestudenten in een
van de zalen van het station
Den Haag Centraal.
De studenten volgen hun stu
die aan zes verschillende in
stituten, alle buiten het bis
dom. 'Rotterdam' heeft wel
een eigen centrum voor pries
teropleiding in Voorburg,
maar beschikt niet over een
eigen theologische universiteit
zoals de theologische hoge
scholen sinds het begin van
dit jaar mogen heten.
In Den Haag waren er zater
dag 27 studenten te gast bij
het voltallige bisdombestuur.
Het totaal aantal katholieke
theologiestudenten uit het
Rotterdamse ligt overigens
beduidend hoger. Dit keer
waren het vooral de jongeren,
over twee weken komt op de
zelfde plaats een groep van
rond veertig studerenden bij
een die op latere leeftijd theo
logie zijn gaan studeren en dit
veelal gezien hun beroep in
de weekenden of avonden
moeten doen.
Zullen die straks allemaal aan
het werk kunnen in het bis
dom? De kersverse benoemin
genadviseur, de heer A. Her
togh, rekende de aanwezigen
voor dat hij meteen al twintig
afgestudeerden zou kunnen
plaatsen. Kandidaten zullen
wel in samenwerkingsverban
den moeten kunnen opereren.
Hij voorziet bovendien dat
voor de pastoraal werkers en
werksters meer gespeciali
seerde taken zullen zijn weg
gelegd, ook binnen het ver
band van de parochie, in op
bouwwerk, katechese en dia
conie.
Studenten hadden nu einde
lijk de gelegenheid elkaar iets
te vertellen over de plaats
waar zij studeren. Amsterdam
'doet' veel jodendom in het
studiepakket, in Utrecht ge
niet de oecumene grote be
langstelling vanwege de
dwarsverbindingen met de
theologische faculteit van de
rijksuniversiteit. In Rolduc
vinden studenten het een
voordeel dat studie- en ge
bedsleven zo sterk bijeen ge
bleven zijn. De UTP in Heer
len geeft het pastoraat het
volle pond en missie- en ont
wikkelingswerk krijgen er ei
gen accenten. Tilburg is op
zoek naar een nieuw begin en
vindt daarbij steun van Nij
megen. En dan is er die ene
student die aan de Gregoriana
in Rome studeert en een ver
blijf aldaar geestverruimend
vindt, ook al omdat men dan
eens buiten Nederland stu
deert.
Zoals altijd gebeurt het voor
naamste ook hier in de pau
zes, in de wandelgangen. Er
worden over en weer contac
ten gelegd en uitnodigingen
gedaan. Hoogtepunt van de
dag is onbetwist het gesprek
's-middags over de spirituali
teit in de opleiding. Duidelijk
voelbaar is bij de studenten de
behoefte om in je bestaan iets
te realiseren van rust, regel
maat en continuïteit. Zoals
een van de aanwezigen het
uitdrukt: „Dat maakt het je
mogelijk met je leven voor
God te treden, maar dan met
alles wat je om je heen hebt
aangetroffen in onze gesecula
riseerde samenleving
bd
lee
MEVROUW Sint, sinds kort voorzitter van de PvdA,
zich onlangs opmerkelijk kritisch opgesteld tegenover
politieke verleden van haar partij, die zich „ideologisch fa'
het defensief heeft laten dringen". Nog opmerkelijker ecl
is, dat vanuit de PvdA geen enkele reactie is gekomen
haar uitlatingen, noch van de kant van de afgezwaaide
ding (Joop den Uyl en Max van den Berg), noch van de
van de huidige fractievoorzitter, Wim Kok.
de analyse van mevrouw Sint laat aan duidelijkheid n
te wensen over. Het ontbrak de partijleiding aan visie,
hield krampachtig vast aan verouderde denkbeelden en
zich meeslepen door de waan van de dag. In feite ontmasi
de de nieuwe voorzitter de PvdA-oude-stijl als een do|
sche, conservatieve partij. Een partij die de uitdaging
maatschappelijke veranderingen niet heeft aangekund,!
dat ze die verkeerd inschatte en oude oplossingen wilde
passen op nieuwe problemen.
DAARBIJ beperkt mevrouw Sint zich niet tot de soci
economische problematiek. „We hebben de gebeurtenis
van de jaren zeventig beschouwd als van tijdelijke aard
het ontging ons dat hier veel meer aan de hand was, na
lijk een structureel veranderde arbeidsmarkt. We dack
met eenduidige maatregelen, zoals het beter verdelen
het beschikbare werk, de problemen te kunnen oplos* n
maar de vraagstukken zijn daarvoor veel te ingewikkeld
PvdA heeft de werking van het marktmechanisme om
schat en te veel op de overheid geleund. Ik zeg nu: „Zoi h
markt als kan, zoveel overheid als nodig is", aldus de Pvi n
voorzitter.
1
Zo'N standpunt werpt vragen op voor de toekomst. V) f'
wanneer moet de overheid het marktmechanisme uitschai 1'
len? De arbeidsmarkt werkt nauwelijks door allerlei oi g
heidsmaatregelen die voornamelijk het gevolg zijn van
fixatie van de socialisten op het gelijkheidsideaal. Daard
liepen de loonkosten op met als gevolg een grote werkli z
heid.
De recente voorstellen van het socialistische kamerlid
meend om winstdeling belasting- en premievrij te ma
voor winstgevende bedrijven, sluit naadloos aan op de
lingname van de PvdA-voorzitter. Vermeend stelt de mi
lijkheid aan de orde van verschil in beloning voor werk
mers in verschillende bedrijven. Hij pleit voorts voor
doorbreken van de in zijn partij zo fel omstreden „kopp
gen". Hij wil een prikkel invoeren voor harder werken
er voorstander van de arbeidsmarkt zijn werk te laten d
Enkele jaren geleden zou zo'n voorstel stormen van pro
in de rijen van de sociaal-democraten hebben opgeroep
Op het gebied van de vredespolitiek is de kritiek van
vrouw Sint ook niet mals, waarbij zij impliciet het onwril
re kruisrakettenstandpunt afwijst. De kortzichtige reactk
het rapport van de Club van Rome (afzien van economi
groei) vindt in haar ogen ook al geen genade. Het meest:
ressante van haar analyse is evenwel de algemeen n
schappelijke. „De bevrijding van de knellende banden
de burger (de individualisering) heeft grote voordelen
bracht, maar we waren blind voor de nadelen. Daarop te
het CDA beter dan wij ingehaakt met zijn zorgzame
leving", aldus mevrouw Sint.
HERORIËNTATIE dus bij de PvdA, terugkeer van de n
teitszin. Maar hoe zit het met de visie op de grondslag
partij? Er wordt nog druk gestudeerd, aldus de voorzitter,
daarbij niet verder komt dan „eerlijk delen" een basi
dachte te noemen. De studie zal dan voornamelijk i
gaan over wat eerlijk delen is. Alleen zorg voor en medf
den met de zwakken in de samenleving, of bijvoorbeeld i
maatregelen om die zwakken weerbaar en sterk te mal
door voor hen prikkels in te bouwen en scholing verplick
stellen? De discussie daarover binnen de PvdA zal ongefi
feld een boeiend verloop hebben.
Af en toe zon
DE BILT (KNMI) Vergele
ken met de afgelopen dagen
ziet het weer er voor morgen
een stuk beter uit. Naast af en
toe zon is er, vooral in het
noorden van het land, eerst
nog een enkele bui. De tempe
ratuur daalt komende nacht
tot een graad of 13. De mid-
dagtemperatuur wordt onge
veer 19 graden. Het lagedruk
gebied dat tijdens het week
einde voor veel wind en regen
zorgde, trekt snel via Finland
oostwaarts. Tegelijkertijd
breidt een hogedrukgebied bo
ven Frankrijk zich uit tot onze
omgeving waardoor het weer
een wat aangenamer karakter
krijgt.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, mede
gedeeld door het KNMI, geldig
voor morgen en woensdag:
Zuid-Scandinavië en Dene
marken: Veel bewolking en
van tijd tot tijd regen. Middag-
temperatuur rond 15 graden.
Britse eilanden: Half tot zwaar
bewolkt en enkele buien. Mid
dagtemperatuur van 12 graden
in Schotland tot 19 graden in
Zuid-Engeland.
Benelux: Van tijd tot tijd zon,
maar ook nu en dan regen.
Middagtemperatuur omstreeks
19 graden.
Duitsland: In het noorden
kans op regen, elders zonnige
perioden. Middagtemperatuur
van 18 graden in het noorden
tot 25 graden in het zuiden.
Frankrijk: In het noordwesten
kans op een bui, elders zonni
ge perioden. Middagtempera-"
tiiur van 19 graderv in het
noordwesten tot 32 graden in
het zuiden.
Spanje en Portugal: Zonnig,
maar woensdag in het noord
westen wolkenvelden. Mid
dagtemperatuur van 23 graden
in net noordwesten tot 35 gra
den in het binnenland. Langs
de Middellandse zeekust oi
veer 30 graden.
Italië, Joegoslavische
Griekse kust: Zonnig en i
dagtemperaturen rond 32
den.
Alpengebieden: Zonnig
middagtemperaturen
streeks 27 graden.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Weer
Max
dig 1
Amsterdam
h.bew
19
14
De Bilt
19
Eelde
iwbew.
16
11
Eindhoven
regen
lbew.
20
16 1
Den Helder
15
10
Rotterdam
xw.bew.
18
15
Twente
regen
18
13
Vhssingen
motregen
19
16
Zd Limburg
Aberdeen
SC.
20
17
18
9
Athene
19
Barcelona
onbew
28
18
Berlijn
regen
18
15
Bordeaux
lbew
35
16
Brussel
regen
20
17
Dublin
onoéw.
17
11
Frankfort
25
19
Genève
lbew.
31
15
Helsinki
xw.bew.
10
6 1
Innsbruck
onbew.
29
10
Klagenfurt
mist
26
12
Kopenhagen
19
7
Lissabon
lbew
38
23
Locarno
25
14
Londen
l.bew
17
10
Luxemburg
xw.bew.
23
16
Madrid
onbew.
37
17
Malaga
onbew.
29
18
Mallorca
mist
31
16
Malta
onbew.
30
21
Moskou
regenbui
lbew.
14
8 1
Munchen
29
15
Nice
hbew
27
20
Oslo
xw.bew.
20
4
Parijs
zw.bew.
26
19
Rome
onbew.
29
18
Split
onbew.
30
18
Stockholm
onbew.
14
7
Warschau
regen
21
12
Wenen
l.bew.
31
14
Zurich
h.bew
30
15 1
Casablanca
niet ontv.
Cyprus
onbew.
29
20
Istanbul
onbew.
28
17
Las Palmas
onbew.
35
0
Beiroet
niet ontv.
Tel-Aviv
onbew.
29
22
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZJÖ
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIE
EN EEN COMPLETE AGENDA
