Plaatsing kruisraketten
is nog niet van de baan
Honecker: „Bezoek
op het goede moment
NAVO kan „successie- oorlog
niet binnenskamers houden
Juwelier Tiffan
150 jaar geschiedenis
Zwitserland wil
Tamils terugsturen
BUITENLAND
Libië schendt bestand
Anne Frank-krant in het Duits
Bonn ontken
betalen losgel k
voor Schmidt^1
VS: geen
vertrouwen
in vredes
missie van
De Cuellar
NAVO BESLIST OVER WOENSDRECHT
Studentenprotest
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1987 PAG
N'DJAMENA Tchad heeft Libië er van be
schuldigd, kort na het ingaan van een bestand
in het conflict over de Aouzou-strook, dit
staakt-het-vuren reeds te hebben geschonden.
Volgens de Tchadische radio bombardeerden
Libische gevechtsvliegtuigen na het ingaan
van het bestand de steden Wour en Ounianga
Kebir. Kort voor het bekend worden van de
bombardementen nodigde de Organisatie van
Afrikaanse Eenheid OAE president Hissène
Habré van Tchad en de Libische leider Mu-
ammar al-Gaddafi uit voor besprekingen in
Zambia om hun conflict bij te leggen. Eerder
op de dag gaven beide landen gehoor aan een
oproep van de OAE een bestand in acht te ne
men. Als gevolg van dit staat-het-vuren blijft
Libië vooralsnog in het bezit van de stad
Aouzou, het administratieve centrum van het
betwiste stuk land aan de grens tussen Libië
en Tchad.
De Westduitse president, Richard
von Weizsacker (links), heeft gis
teren in Bonn het eerste exem
plaar in ontvangst genomen van
de ,,Anne Frank-krant", die voor
het eerst in het Duits is versche
nen. Het blad werd hem overhan
digd door de directeur van de
Anne Frankstichting, Hans West-
ra. De krant, die sinds 1979 in
Nederland verschijnt aan de
vooravond van de herdenking van
de bevrijding, bevat informatie
voor scholieren over racisme,
neo-fascisme en discriminatie. De
gezamenlijke ministers van cul
tuur van de Westduitse deelsta
ten hebben de krant aanbevolen
als lesmateriaal.
FOTO: ANP
Russische aids-draagster
tekent onthoudingsgelofte
MOSKOU Een Russische vrouw die mo
gelijk is besmet met het aids-virus, heeft
moeten beloven zich vijf jaar lang van sex
te onthouden, en loopt kans op gevangenis
straf als zij de belofte niet nakomt. Dat heeft
het persbureau Tass bekendgemaakt. Vol
gens Tass is de 28-jarige Ljudmila N. uit Le
ningrad na observatie van een maand in
een aids-afdeling van een plaatselijk zieken
huis als potentieel draagster van het aids-vi
rus aangemerkt. Nadat de Sovjet-autoritei
ten de gevreesde immuniteitsziekte aanvan
kelijk hadden afgedaan als een typisch bij
verschijnsel van westerse decadentie, blijkt
uit recente regeringsmaatregelen dat men
de aids-dreiging thans wel serieus neemt.
Voorzover bekend zijn in de Sovjetunie drie
mensen aan aids gestorven, alle drie buiten
landse studenten.
India bezuinigt
tegen droogte
NEW DELHI De rege-
ring van India heeft bezui
nigingen ter hoogte van een
miljard gulden en een stop
op buitenlandse reizen afge
kondigd, om de hulpverle
ning bij de rampzalige
droogte te financieren. Vol
gens het ministerie van fi
nanciën zal met dat geld het
voedsel, water en andere
hulp worden bekostigd voor
de miljoenen Indiërs, wie
door droogte en hongers
nood bedreigd worden. Pre
mier Rajiv Gandhi beloofde
vorige week dat geen In
diërs zullen omkomen door
de droogte.
N
BONN Het Westduitse mi UW
rie van buitenlandse zaken aai
ontkend dat voor de vrijlatir.
Siemens-ingenieur Alfred Sc; :enl
een bedrag van twee miljoei l i.
lar aan losgeld is betaald. Oo K
elektronica-concern Siemen
weten dat de ontvoerders it n
Schmidt geen geld is betaald t,
Het Libanese weekblad Asf
raa berichtte gisteren dat d; _:a
Iraanse sji'itische ontvoerden
Schmidt voor diens vrijlating 1
miljoen dollar zouden hebber,
'bi<
(Vervolg van de voorpagina)
WASHINGTON De
Verenigde Staten hebben
geen enkel vertrouwen in
een succesvolle afloop van
de vredesmissie van de
VN-leider in het Golfge-
bied.
Dat verklaarde minister van
buitenlandsen zaken George
Shultz gistermiddag, vrijwel
op het moment dat VN-secre-
taris-generaal Perez de Cuel
lar in de Iraanse hoofdstad Te
heran arriveerde.
Wanneer Perez de Cuellar in
derdaad met lege handen
thuiskomt, zullen de VS zich
sterk gaan maken Voor een
VN-wapenembargo tegen
Iran, aldus Shultz. De minister
wilde niet ingaan op kritiek
van Amerikaanse regerings
functionarissen, dat een
wapenembargo nog geen einde
maakt aan de oorlog tussen
Iran en Iraq. Evenmin wilde
hij zeggen of Washington nog
aan maatregelen denkt die het
wapenembargo zouden kun
nen aanvullen.
Overleg
Hoge ambtenaren van buiten
landse zaken en defensie van
de zeven landen van de West-
europese Unie (WEU) zullen
dinsdag in Den Haag de situa
tie in de Golf en een Europees
Veiligheidshandvest bespre
ken. Soortgelijk overleg op 20
augustus leidde tot het Neder
landse beginsel-besluit mijnen
vegers naar de Golf te sturen.
De zeven WEU-landen
Frankrijk, Groot-Brittannië,
de Bondsrepubliek Duitsland,
Italië en de Benelux-lan-
den besloten toen ook con
tact te blijven onderhouden
over de Golf.
De WEU-ministers van bui
tenlandse zaken en defensie
komen op 26 en 27 oktober in
Den Haag, onder Nederlands
voorzitterschap, opnieuw bij
een.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
WASHINGTON/DEN
HAAG Als dit najaar
een INF-akkoord wordt
gesloten, zullen de
NAVO-ministers moeten
uitmaken of het nodig is
om door te gaan met
plaatsen van raketten
totdat de VS en de Sov
jetunie het verdrag beide
hebben bekrachtigd. On
der die mogelijk nog te
plaatsen raketten vallen
ook de 48 voor Woens-
drecht bestemde raket
ten.
Een principe-akkoord over
de INF-raketten betekent
dus niet, dat daarmee de
plaatsing van raketten op
Woensdrecht automatisch
van de baan is. Een en ander
viel op te maken uit de
woorden van de Amerikaan
se delegatieleider bij de on
derhandelingen in Genève,
Max Kampeiman. Hij werd
gisteren met behulp van een
directe beeldverbidning met
Washington ondervraagd
door Europese journalisten.
Ratificatie
Het voornaamste probleem
is, dat een eventueel wapen-
akkoorH eerst moet worden
goedgekeurd door de Ameri
kaanse Senaat. Pas als dat
achter de rug is wordt het of
ficieel van kracht. Deskundi
gen houden er rekening mee
dat deze zogeheten ratificatie
pas eind 1988 zal zijn afge
rond. En volgend jaar
moeten, volgens de NAVO-
planning, in Nederland de
kruisraketten worden ge
plaatst.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie van de
fensie in Den Haag is het
echter „zeer onwaarschijn
lijk" dat na het sluiten van
een INF-akkoord nog raket
ten in Nederland worden ge
plaatst. Ook niet wanneer de
Senaat nog niet zijn goedkeu
ring heeft gehecht aan het
verdrag.
Onderhandelaar Kampeiman
verklaarde desgevraagd dat
hij niet verwacht dat de rati
ficatie veel moeilijkheden zal
opleveren.
Nederland is overigens niet
het enige land dat nog kruis
raketten moet stationeren.
Op grond van het NAVO-
dubbelbesluit uit 1979 zijn
sinds eind 1983 108 Pers-
hings-II en 208 kruisraketten
opgesteld in de Bondsrepu
bliek, Groot-Brittannië, Italië
en België. Er moeten voor
het einde van 1988 nog 256
kruisraketten worden ge
plaatst.
Verstoord
De Amerikaanse toponder
handelaar durfde overigens
niets te voorspellen over de
kans op een INF-akkoord.
Hoewel enige weken geleden
nog gedacht werd dat de
zaak vrijwel rond was, bleek
uit Kampeimans woorden dat
het optimisme in Washington
toch weer is weggeëbd. Hij
waarschuwde voor de ge
dachte dat een overeenkomst
„onvermijdelijk" is gewor
den. Kampeiman zei te ho
pen dat het komende bezoek
van de Russische minister
van buitenlandse zaken, Sje-
vardnadze, aan Moskou weer
vaart in het geheel zal bren
gen.
Kampeiman toonde zich met
name verstoord over de jong
ste uitlatingen van de Sovjet-
russische ontwapeningsdes-
kundige Viktor Karpov.
Deze liet weten dat niet al
leen de 72 kernkoppen op de
Westduitse Pershings-1A die
nen te worden vernietigd,
maar ook de 400 voor derge
lijke raketten bestemde kop
pen die nog op Amerikaans
grondgebied liggen opgesla
gen.
Een geïrriteerde Kampeiman
beklemtoonde dat hij niet via
de pers met Karpov wil on
derhandelen. Hij zei het ge
voel te hebben dat de Sovjet
unie aftast of zij via propa
ganda niet extra voordelen
kan binnenslepen. Aan de
uitlatingen die verschillende
zegslieden in Moskou doen, is
inmiddels nauwelijks meer
een touw vast te knopen, al
dus Kampeiman.
Strategisch
Desondanks vertrouwt Kam
peiman erop dat de proble
men rond een INF-akkoord
kunnen worden overwon
nen. Hij sprak tegen dat Mos
kou misschien mikt op een
volgende president. De Sov
jetunie weet dat juist de (con
servatieve) president Reagan
als geen ander in staat is om
een verdrag door de Senaat
te krijgen.
Kampeiman meent verder
dat voor het einde van het
i'aar ook een overeenkomst
tan worden gesloten over de
halvering van de strategische
kernbewapening (raketten
voor de lange afstand). De
onderhandelaar liet blijken
een dergelijk verdrag eigen
lijk belangrijker te vinden
dan een overeenkomst over
de vooral in Europa opgestel
de INF-wapens. De strategi
sche kernwapens, waarmee
de supermogendheden el-
kaars grondgebied direct be
dreigen, zijn het meest be
dreigend, aldus Kampeiman.
In de Zuidkoreaanse hoofdstad
Seoul zijn studenten gisteren op
nieuw slaags geraakt met de politie.
De studenten riepen tegen de rege
ring gerichte leuzen en gooiden
brandbommen naar de politie
(foto), die de betogers met traangas
probeerde te verdrijven. Ondanks
het door de autoriteiten aangekon
digde democratiseringsprogramma
hebben de studenten gezegd zich
tegen de regering van president
Chun te zullen blijven verzetten. Zij
vinden dat de hervormingen niet
ver genoeg gaan.
FOTO: AP
Een geanimeerd gesprek tussen Erich Honecker (links) en zijn tegenpool, de Beierse
Franz-Josef Strauss.
FO
MUNCHEN/BONN
,,Op het juiste moment,
doelmatig en nuttig". Met
deze woorden sloot de
Oostduitse leider Erich
Honecker gisteren zijn be
zoek af aan de Duitse
Bondsrepubliek. Op de
laatste dag van zijn rond
reis ging hij eerst naar de
Beierse premier Franz-Jo-
sef Strauss. Na een bezoek
aan het concentratiekamp
Dachau keerde Honecker
naar Oost-Berlijn terug.
Westduitse politici zijn vooral
nog opgewonden over een uit
spraak die de DDR-leider eer
gisteren deed tijdens zijn ver
blijf in de deelstaat Saarland.
Hij zei toen dat de grens tussen
de DDR en de Bondsrepubliek
„niet is zoals die zou moeten
zijn". Hij ging nog een stap
verder met te zeggen dat er
een tijd kan komen dat de
grens tussen de twee Duitse
staten niet langer mensen
scheidt, maar hen verbindt.
Eerder had Honecker alle ge
dachten aan een versoepeling
van de grensbepalingen afge
wezen door te verklaren dat
„socialisme en kapitalisme zich
verhouden tot elkaar als water
en vuur".
De laatste dag van zijn bezoek
was er overigens een die de
gecompliceerde verhoudingen
tussen beide landen symboli
seerde. Honecker ging op be
zoek bij de Duitse communis
tenvreter nummer een, Franz-
Jozef Strauss, die Honecker
evenwel met groot ceremo
nieel ontving.
Overigens was die vriendelijke
ontvangst niet zó vreemd. De
afgelopen jaren hebben
Strauss en Honecker elkaar
It,
igv
met zekere regelmaat
DDR ontmoet. De eigei
ge premier van Beieren
in 1985 voor vette koppfr]
de Westduitse kranten
een krediet van ruim ee
jard mark voor de DDRi
gelen".
Alvorens hij naar Oost-l_
terugvloog, bracht Hon
nog een bezoek aam het
malig concentratiekamp
chau. Daar legde hij een
ter nagedachtenis ai
slachtoffers van het
bewind. In Dachau war.
voormalige slachtoffers
het nazi-regime en voorn ,u
gevangenen uit Dachau
wezig, met wie Honecker
uitgebreid onderhield,
Oostduitse partijleider
zelf gevangen gezeten
1935 tot 1945. „Ik wens
succes met uw strijd tega n(
hij. i
neo-nazisme
arm u allen".
zei hij. „Ik
- n
BERN Zwitserland is van plan 3.000 uit Sri Lanka ge
vluchte Tamils, die tot nu toe vergeefs hebben geprobeerd
politiek asiel te krijgen, naar hun land van oorsprong terug
te sturen. Het voornemen is gebaseerd op de huidige situatie
in Sri Lanka, die sinds de ondertekening eind juli van een
vredesplan aanmerkelijk minder gespannen is. De afgelopen
jaren hebben ongeveer 4.500 Tamils in Zwitserland politiek
asiel gevraagd. De meeste verzoeken zijn officieel afgewezen,
met als argument dat de bewuste Tamils in hun thuisland
geen „vervolging" hoeven te vrezen. Tot nu echter waren de
Zwitserse autoriteiten niet tot repratiëring overgegaan. Daar
mee zal nu volgens de regering komende herfst een begin
worden gemaakt.
„Nederland moet J,
Chilenen opneme
DEN HAAG Neds j
moet asiel aanbieden aam
tien politieke gevangen
Chili ter dood zijn vr
deeld. Dat is het oordec
actiegroepen, die samen
het Chilicomité Nederla»
tie voeren om de mense*™
toegelaten te krijgen. 1
boden al verscheidene ai
Europese landen asiel aai
Chileense dictator Pino
die gisteren veertien jaar
den door een militaire sl
greep aan de macht k*
laat ter dood veroordeeld;
vangen vertrekken, mils
ander land zich bereid 1
verklaard hen op te
BRUSSEL In de strijd
om de benoeming van een
nieuwe secretaris-gene
raal van. de NAVO begin
nen de gevechtshandelin
gen zich voor het eerst in
de historie van het bond
genootschap in de open
baarheid te voltrekken.
Naar het oordeel van een hoge
NAVO-functionaris in Brussel
heeft de opvolging van de 68-
jarige Brit Lord Carrington,
die in juni volgend jaar terug
treedt. tot een „irritatie" ge
leid die met het oog op een
eensgezinde opstelling bij wa-
pengesprekken met de Sovjet-
Unie uiterst ongelegen komt.
In de Westduitse media wordt
al enige tijd uitgebreid gespe
culeerd over de kandidatuur
van minister van defensie
Manfred Wörner, die onlangs
naar voren werd geschoven
door Bondskanselier Kohl.
Twee weken voor de Kohl-
lobby doorbrak Noorwegen
echter als eerste de gedragsco
de om een kandidaat voor de
topfunctie in alle beslotenheid
te nomineren. Op 14 augustus
liet het land tot verrassing van
iedereen weten dat ex-premier
Kaare Willoch in is voor de
opvolging van Carrington.
Volgens diplomaten in Brussel
staan de kansen van Wörner
er het beste voor, omdat de
Bondsrepubliek nog nooit een
secretaris-generaal heeft gele
verd. Aan de andere kant
heeft Bonn in de persoon van
generaal Altenburg de
voorzitter van de militaire
commissie aan wie alle
NAVO-commandanten ver
antwoording schuldig zijn
al de hoogste militaire functie
in handen.
Ook minister Tindemans van
België (buitenlandse zaken)
was enige tijd in de race. Maar
kort nadat Kohl Wörner naar
voren had geschoven, ver
klaarde Tindemans dat hij
geen interesse had in de func
tie. Maar volgens NAVO-di-
plomaten is alleen al de touw
trekkerij tussen Wörner en
Willoch goed voor nieuwe
spanningen binnen het bond
genootschap, zelfs wanneer zij
hun strijd verder achter de
coulissen voortzetten.
Mogelijk zal al in december de
knoop worden doorgehakt op
de bijeenkomst van de minis
ters van buitenlandse zaken
van de lidstaten in Brussel.
Een ding staat slechts vast:
Carringtons opvolger wordt
een Europeaan, omdat de VS
blijven vasthouden aan de tra
ditie dat de opperbevelhebber
van de Europese NAVO-strijd-
krachten een Amerikaan is en
de politieke leider een Europe
aan moet zijn.
FLIP
«M wmw
W ft 0EELTE.
yflfc-TIQ 2o
NEW YORK In een
land waar sommige win
kels vol trots vermelden:
„opgericht in 1955", is
het heel wat als een win
kel z'n honderdvijftigste
verjaardag viert. Maar
Tiffany is dan ook geen
gewone winkel. De be
faamde juwelier op de
Fifth Avenue in New
York herdenkt deze
maand het heugelijke
feit dat de jonge Charles
Tiffany in 1837 z'n win
kel in snuisterijen open
de.
New York was toen nog
een vrij primitief stadje,
maar Charles Tiffany wist
zijn naam te vestigen. Al
spoedig werd zijn winkel de
belangrijkste leverancier
van juwelen en luxe goede
ren aan de mensen met
macht en veel poen in de
Verenigde Staten. Op den
duur werd Tiffany zelfs de
belichaming van Ameri
kaanse élégance. Veel meis
jes die in die tijd werden
geboren kregen de naam
Tiffany. De film „Breakfast
at Tiffany's" van Truman
Capote, waarin Audrey
Hepburn als Holly Golight-
ly met een smachtende blik
staart naar al het moois dat
in de etalage ligt uitgestald,
was de meest grandioze re
clame die een winkel zich
kan wensen.
Ondanks al z'n rijkdom
men, is het art-deco gebouw
in New York overigens
minder indrukwekkend
dan de andere vestigingen
van Tiffany en heeft de
winkel meer weg van een
gewone juwelier. Dat heeft
voornamelijk te maken met
het feit dat alles in vitrines
uitgestald ligt. Zo kan ie
dereen zich inbeelden dat
hij of zij geïnteresseerd is in
sierraden zoals het hals
snoer met smaragden en di
amanten, dat vorige week
in de aanbieding was voor
slechts 940 duizend gulden.
Alleen de heel speciale
klanten worden ijlings be-
geleid naar een privéka-
mertje, om in alle besloten
heid hun keuze uit de col
lectie te bepalen.
Wij presenteren onze han
delswaar. Zo gaat dat nu
eenmaal in Amerika", legt
directeur Gilligan uit. Over
de prijzen valt niet te on
derhandelen. Dat bepaalde
de eerste Tiffany en die tra
ditie is voortgezet. Waar
mee overigens niet alle
klanten even blij waren.
Toen president Eisenhower
in de jaren vijftig iets kocht
voor zijn vrouw, vroeg hij
of er niet zoiets was als een
presidentiële korting.
„Abraham Lincoln vroeg
ook niet om een korting",
werd hem verteld en daar
mee was de kous af.
Madonna
De leiding van Tiffany
praat niet graag over de
huidige klanten, maar het
is bekend dat iedereen, van
Madonna tot het Britse Ko
ninklijk Huis regelmatig
binnenstapt. Klanten uit
vervlogen tilden is een an
der verhaal. Op het mo
ment doen vier tentoonstel
lingen van beroemde Tiffa-
ny-ontwerpen uit de
schiedenis de ronde do:
het land.
Er is nog geen filiaal in
rijs, maar volgende ma
zal de tweede Europese w
tiging geopend worden
München. De Japanse is
ten van de wereld beroep
juwelier bestaat uit vijfé
zaken en in de Verenig
Staten zijn er buiten Hf
York nog eens zes filialet
Het gaat zo goed met
bedrijf, dat deze maand
een eigen parfumlijn woi
geïntroduceerd, in navt
ging van grote modehuil
en bekende filmsterren,
geur zit in het bek
lichtblauwe doosje, wi
vanouds de sierraden
den verpakt en dat het h*
delsmerk van Tiffany is
worden.
CHARLES BRENNt
The Times, Lonét
