Omwegen De Lapré'szwermden uit van Frankrijk tot de Archipel NAAL Vrouwenkunst heeft duwtje in de rug nodig LEIDEN OMGEVING SaidóaQowuvnt LEIDSE REÜNIE VAN EEN „INDISCH" GESLACHT WORKSHOP ZENMEDITATIE Auto's voor amateurs Brandweerdag Leiderdorp MANIFESTATIE EN EXPOSITIES OVER VROUWEN IN DE BEELDENDE KUNST: Programma kunstmanifestatie Komende zaterdag spoeden zich ongeveer 200 leden van het sterke „Indische" ge- Slacht Lapré naar Leiden, hun gemeenschappelijke ba kermat. Zij gaan daar tot het middernachtelijk uur een reünie houden in Holiday 'Inn. Wellicht met Boeroeng kakatoea en kaarsjes opste ken voor de Soesoehoenan. Wie de Lapré's er is nogal wat gesjoemeld met die naam niet kent, zal het mis schien aardig vinden te we ten, dat de familie van Fran se oorsprong is. In het eerste kwart van de 18e eeuw zijn Nicölaas Le Pré (omstreek 1670 geboren) en zijn vrouw Elisabeth Milot met hun kin deren in de Leidse archivalia te vinden. Ze woonden toen bij de Witte Poort aan het be gin van het Noordeinde. Hun zoons vonden later een woonstee in de Sliksteeg bij de Groenhazengracht en ver dienden hun brood in de Leidse lakenindustrie. Eén van die zoons, Pieter Le Pré (1698-1781, en in Leiden be- raven als „La Pree") trouw- ie in 1723 in de Pieterskerk met Catrina van Angelbeeck. Het echtpaar kreeg 12 kinde ren van wie er 6 in leven bleven. Wel, van hun oudste zoon, Pieter Le Pré r (geb.1730), stammen de huidi ge reünisten af. Pieter dan, bracht zijn jeugd jaren in Leiden door, maar trad in 1757 in dienst bij de Kamer Amsterdam van de roemruchte en fortuin ma kende Vereenigde Oost-Indi sche Compagnie, de VOC, teneinde te ontkomen aan de toen heersende armoe en werkloosheid. Hii vertrok op 26 mei 1757 als lichtmatroos met het goede schip „Wild rijk" vanaf de rede van Texel en ging op weg naar Java. Hij overleefde zowaar de tocht, alsmede scheurbuik en verveling, en arriveerde "10 maanden later in Batavia. Maar zijn krachten waren in middels wel gesloopt en hij dook meer dood dan levend het hospitaal in waar hij ruim 5 maanden verbleef. Eind 1758 kwam hij (op nieuw als matroos) in dienst van het gouvernement van Java's Noord-Oostkust in Se- 'marang en werd tewerkge steld op het VOC-kantoor te Tegal (Midden-Java), waar hij 10 jaar later stierf (hij was 'nog maar 38) met achterla- ^ng van twee zoontjes, Pieter Jacobus Lepré (later Lapré) en Jan Lepré (Lapré), die beiden vermoedelijk in het VOC-weeshuis te Semarang zijn opgevoed en vanuit die stad dienst namen bij de „Loffelycke Compagniedie intussen in haar nadagen was gekomen. Boekhouder Enfin, Jan kwam terecht in ''Soerabaja en klom daar od Op mijn omwegen' door stad en land kom ik graag mensen tegen. U kunt I mij telefonisch of schriftelijk vertellen wie u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 ^KÊÊÊÊOj) mxKÊÊÊ - 12 22 44 op toestel 10. door Ton Piolcrs Een mededeling namens m'n goede vriend Dai Jin. Hij is een oer-Hollandse jongeman die eigenlijk gewoon heel an ders heet, maar daaraan wil hij niet meer publiekelijk herinnerd worden. Hij is een vreemde, kaalgeschoren monnik in een meditatieve bijt en heet Dai Jin sinds hij als een vriendelijke convertiet uit Japan is teruggekeerd. Dai Jin kan vrijwel al tijd bij mij terecht als hij iets construc tiefs kwijt wil. Deze keer het volgende: „Wat is Zenmeditatie? Zenmeditatie is een bewustwordingsproces, het is een on middellijk uitdrukking geven aan jezelf, zonder opzet of overdrijven. Het is een uitdrukking geven aan onze werkelijke natuur. Zenmeditatie geeft inzicht in je zelf, geeft rust en zelfbeheersing, geeft je het vermogen om aandacht te geven aan de dingen waar je mee bezig bent. Vanaf 7 september is er in Leiden een Zenmeditatie workshop. Op dinsdag- en donderdagavond van 8 tot 10 uur. Voorlo pig wordt de workshop gegeven op de Rijnkade 3a. Per 1 okt. verhuizen wij naar een zolderruimte in clubhuis „De Vrolijke Ark". De workshop wordt bege leid door Dai Jin, die reeds 4 jaar in Ne derland („De Waterlelie", centrum voor meditatie en bewustwording, Leiden) en Japan Zen beoefent. In tegenstelling tot andere workshops is het niet noodzake lijk dat je elke keer komt; als je een keer geen zin hebt of niet kunt is dat geen ramp. Omdat de leerstof zeer persoonlijk is kun je nl. zelf bepalen hoe vaak je wilt komen en je eigen tempo bepalen. Het is voor een nieuwkomer raadzaam een kwartiertje eerder te komen, omdat enige uitleg wel noodzakelijk is. Nieuwe leer lingen zijn geen storende elementen. De lessen bestaan uit: Zazen (meditatie), Kinhin (meditatief lopen), Zazen, Kin- hin, Zazen-Taisho, en tenslotte theedrin ken met mogelijkheid tot vragen stellen. De kosten zijn 5 gulden per keer. Voor meer informatie bellen naar Dai Jin, tel.071-213077". tot boekhouder. De zeevaart en de matrozen zijn verwis seld voor klerken. Jan's zoons waren de hoop van de familie en zorgden energiek voor een talrijk nageslacht op Oost-Java. Broer Pieter kwam in het stadje Rembang op Midden-Java terecht en werd daar een ransige zout- verkoop-pakhuismeester. Ook hij roerde zich danig met het oog op het nageslacht en deed, via zijn drie zoons, eveneens uiteindelijk een zeer talrijk nageslacht het le ven zien in Tempo Doeloe. En hun huid werd steeds bruiner. De leden van deze twee vruchtbare, trotse hoofdtak ken zouden zich vanaf onge-1 veer 1850 eerst over heel Java, later tot over de gehele immense archipel versprei den. Het is nog verbazing wekkend, dat Oost-Indië niet La Prérie is gaan heten. In de periode tussen het einde van de tweede wereldoorlog en het afstaan van Neder lands Nieuw Guinea aan In donesië (eind 1962) keerden de meeste Lapré's naar het moederland, Nederland, te rug. Gedesillusioneerd of op gelucht. Maar in elk geval wel als „Indische Nederlan ders" met de typische tong val die zo charmant aandoet. „Geslacht Lapré" is een ere naam geworden. Ruim 2 jaar geleden vond, bij wijze van proefballon en in beperktere kring, de eerste Lapré-reunie plaats in Leiden. Als gevolg daarvan werd in '86 de Lapré Stichting in het leven geroe pen, met een eigen jaarboek je, waarin allerlei wetens waardigheden en eigenaar digheden over de familie zijn opgenomen. Ook in Nederland zijn de le den van het geslacht over het hele land woonachtig. De fa milie is nog steeds ook in Leiden zelf vertegenwoor digd, maar netzogoed in Voorschoten, Wassenaar, Stompwijk, Zoetermeer, Ter Aar, Koudekerk en Alphen aan den Rijn, Hazerswoude en Rijswijk, En natuurlijk ook hoe kan het anders in Den Haag, niet voor niets bekend als „de weduwe van Indië", en de meest „Indi sche" stad van Nederland. Wat ik nu, in dit verband, zo opvallend vind, is dat de se cretaris van de Stichting Ge slacht Lapré langs een om weg heel gewoon J.N.MacIn- roy heet. Marco van Basten kwam er gistermiddag zelfs aan te pas om de overeenkomst tussen Opel-dealer Het Motorhuis en de A-selec tie van de Leidse voetbalvereniging UVS te bekrachtigen. Die overeenkomst houdt in, dat de amateur-voetballers van de zon daghoofdklasser teqen een aantrekkelijk prijsje voortaan in een Opel mogen rijden. Dat gebeurt ook al elders. Een soortgeS li deal werd enige tijd geleden gesloten tussen de zaterdag-a teurs van Noordwijk en Fiat-dealer Beuk. Dat de professionele spits van het Nederlands elftal de sleu symbolisch kon overhandigen aan gelegenheids-aanvoe» Hans van Leeuwen was min of meer toevallig. De nationale s tie verblijft momenteel in het Noordwijkse Huis ter Duin. foto: wim van ni Veiling Ter gelegenheid van het 100- jarig bestaan van de veiling in Nederland zal de Leid- schendamse Land- en Tuin bouw Vereniging met een speciale stand deelnemen aan de tentoonstelling „Eigen Kweek". Deze tentoonstel ling wordt op vrijdag, zater dag en zondag gehouden in de Davo-showroom aan de Prinses Carolinalaan in Leid- schendam. Er komt een vei- lingklok waarmee het pu bliek groenten en bloemen kan kopen. Bovendien is de film „100 jaar veilingen" te zien. Loterij GGK De prijzen van de loterij in Rijpwetering, die werd ge houden bij het sprietlopen ten bate van de Stichting Geestelijk Gehandicapt Kind (G.G.K.) op 28 augustus, zijn gevallen op de nummers: 1550, 1283, 1205, 1549, 1201, 1335, 1533, 1023, 1085 en 1108. Blues Brothers Keith Tynes, de eerste tenor van The Platters, zingt vrij dagavond in bar dancing Blues Brothers aan Henri Dunantplein 11 in Hillegom. Tynes zal ongetwijfeld num mers zingen van zijn laatste elpee „Where I belong", die enkele maanden geleden is opgenomen met het Chicago Symphony Orkest. De deu ren gaan om negen uur open. Orgelconcert De Haagse organist Ben van Oosten speelt vrijdagavond op het Van den Heuvel-orgel in de Nieuwe kerk in Kat wijk aan Zee. Van Oosten speelt werken van Francois Couperin, Johann Bach en Louis Vierne. Vooral door het spelen van werk van de laatste componist is Van Oos ten bekend geworden. Hij speelt in Katwijk de integrale uitvoering van de zesde or gelsymfonie. Het concert be gint om kwart over acht De toegangsprijs bedraagt zes gulden, houders van een CJP of P65 moeten vier gulden vijftig betalen en kinderen tot 12 jaar drie gulden. Swingavond Muziek uit de zestiger jaren staat centraal op de swinga vond die op vrijdag wordt ge houden in het jongerencen trum Magnifiosi aan de Ruis- hornlaan in Lisse. De swing avond begint om negen uur, de entree bedraagt drie gul den. Reductiekaarthouders betalen de helft. Orgelconcert De organist Johan Akerboom geeft donderdagavond in i St Agathakerk in Lisse e concert. Akerboom spet werken van Franck, VieiM en Widor. Het concert begi om kwart over acht. Expositie Bob Bruyn tekeningenK tinka Bruyn-van Ra (kleinplastieken), Nando I neyter kleurpotloodtekeni gen), Eddie Hof (fotocompa ties), Barbara Hoyng (houl kooltekeningen en Margi Spiegel-Kraemer (kerair. sche landschapplastieken) e poseren van komende doi derdag tot en met zondag I september in Galerie Ja at de Molen weg 6 in Wass naar. De galerie is dagelij van elf tot vijf uur geopei en op donderdag- en vrijdt, avond van zeven tot neg uur. Tevens is werk (kei miek en tapijten) van Ja en Alexandra te zien. Muzenhof In de bibliotheek van Li derdorp is tot en met mai dag 28 september een in fa matieve tentoonstelling ov de culturele week in De M zenhof te zien. Deze culturt week vindt plaats van 211 en met 27 september. Jubileum Peter van de Zeyden vi vrijdagavond zijn koperen jl bileum als begeleider in Ha tel de Barchaan, het resocii lisatiehuis aan de Hoofdstra in Sassenheim. Iedereen welkom hem met dit lustm te komen feliciteren. Giftt zullen bestemd zijn voor da) lozenprojecten in Djakarta. LEIDERDORP De Lei- ^erdorpse brandweer fcoudt zaterdag 12 septem ber open huis tussen 10.00 en 14.00 uur in de kazerne aan de Simon Smitweg. Dat gebeurt in het kader Van de Nationale Brand weerdag. Er zijn veel acti viteiten, vooral voor de jeugd. Ook wordt zoals ge bruikelijk de prestatieloop gehouden. Er wordt materieel getoond op het gebied van de rampen-be- Strijding,waaronder voorzie ningen voor grootschalig wa ter-transport en reddings-pio- nier-materieel. Dat is materi aal voor het redden en bevrij den van slachtoffers bij ram pen zoals overstromingen, massale auto-botsingen en in stortingen. De spullen zijn af komstig van de opgeheven BB, Wiens taken door de brand weer zijn overgenomen. Wie een brandblusser heeft kan die meenemen voor een gratis controle. Ook kan kennis worden gemaakt met de nieuwste versies brandblus-ap- paraten. Verder zijn er blus demonstraties. en er wordt een auto opengeknipt. Burgemeester AJ.A.L. Brug- geman lost om 11.00 uur het startschot voor de brandweer- prestatieloop, georganiseerd door de sportcommissie van de brandweer. Er kunnen vier af standen worden gelopen: 3, 5, lö en 21 kilometer. Deelne mers tot en met 12 jaar betalen /3, de lopers van 13 jaar en ou der ƒ4 en de deelnemers aan de langste afstand ƒ7,50. Start en finish zijn bij de brand weerkazerne. Inschrijven kan vanaf 10.00 uur. Kleedruimte ls aanwezig en ook de kantine is open. De opbrengst van de brandweerloop gaat naar de Nederlandse Brandwonden stichting. Informatie: tel 071- 892988 of 899205, tst 325 LEIDEN/AMSTERDAM Uit gegevens van vele musea in Europa blijkt, dat de laatste tien jaar vooral werk van manne lijke kunstenaars is aange kocht. Een van de voor beelden is het Stedelijk Museum in Amsterdam. Vanaf 1977 tot nu werd 98,4 procent van het totale budget besteed aan kunst werken van mannen. Er werden in die periode 2.344 kunstwerken aange kocht waarvan 281 van vrouwen. Deze gegevens tonen dat er iets scheef zit bij de handel in kunst. Zijn vrouwelijke kunste naars te terughoudend in het naar voren brengen van hun werk, of zijn zij eenvoudigweg niet goed genoeg? „Aan de kwaliteit ligt het beslist niet", is de stellige overtuiging van Riet van der Linden. Zij is be stuurlijk medewerkster van de Stichting Vrouwen in de Beel dende Kunst (SVBK), die van 10 tot 16 september een mani festatie en een symposium in Leiden houdt. De manifestatie en het sympo sium worden gehouden naar aanleiding van het tienjarig be staan van de SVBK. Dat is een landelijke organisatie van kun stenaressen en kunsthistoricae, die de oorzaak van deze „kron kel" in de kunstwereld duide lijk wil maken. De SVBK wil de mensen bewuster maken van het feit dat meer dan een derde van de professionele beeldende kunstenaars in Ne derland uit vrouwen bestaat. De manifestatie wordt zowel in Leiden als Amsterdam gehou den. Riet van der Linden. i geef nog sterker voorbeeld van de achterstand die vrouwelijke kunstenaars hebben. „Bij de grote tentoonstelling in het Ste delijk Museum in Amsterdam. La Grande Parade, hing niet één werk van een vrouw. Dat vond ik echt een dieptepunt". Riet van der Linden is sinds 1982 als vrijwilligster werk zaam bij de SVBK. Zij schrijft tevens voor het vrouwenblad Opzij en voor het SVBK-blad Ruimte. Na het afronden van haar studie kunstgeschiedenis, waarbij zij afstudeerde op vrou wenstudies, gaf zij een jaar les aan het Kunsthistorisch Insti tuut in Amsterdam. „Tijdens mijn studie viel het mij al op dat in boeken en op tentoonstellingen nauwelijks vrouwelijke kunstenaars aan bod kwamen. Tot 1860 werden vrouwelijke kunstenaars niet eens toegelaten op een acade mie en het tekenen van naak ten was tot 1895 helemaal uit den boze. Schilderen in het openbaar deden zij in mannen kleren om geen aanstoot te ge ven. Ook werden zij niet toege laten tot kunstenaarsverenigin gen. Dit betekende dat vrou wen, hoe goed zij ook waren in het maken van kunst, buiten het kunst-circuit bleven en nauwelijks de kans kregen om te exposeren en naar buiten te treden". Volgens Riet van der Linden speelt ook de relatie man vrouw in de ontwikkeling van de talenten van de vrouw een grote rol. „Vrouwen stellen zich in een relatie met een man meestal anders op dan de man nen dat zouden doen. Om een relatie in stand te houden, schuift zij haar talenten te veel opzij. Zij kan zich best ontplooi en tot een professionele kunste nares, maar dat komt vaak niet tot uiting", meent Riet van der Linden. „Vaak denkt een vrouw tussen twee dingen te" moeten kiezen: zij voelt zich genoodzaakt de ideale vrouw te zijn én wil professioneel kun stenares zijn, maar kan zich voor dat laatste niet voor hon derd procent inzetten. Vrou wen zijn nog steeds terughou dend wat ook blijkt bij open in schrijvingen voor tentoonstel lingen. Er zijn maar weinig vrouwen die hun werk aan durven prijzen. De vrouwen zijn niet fanatiek genoeg. Het is nog steeds noodzakelijk dat de vrouwenkunst gestimuleerd wordt". De activiteiten van de SVBK dragen daartoe bij met onder andere het verzamelen van do cumentatie van alle in Neder land werkende beeldend kun stenaressen. het uitgeven van een eigen tijdschrift, een biblio theek met publikaties over vrouwenkunst en de vele stu dies naar het leven en werken van de kunstenaressen. Het symposium en de vele tentoon stellingen die in september door vrouwen worden gehou den, dragen ook een steentje bij. Leiden De gemeente Leiden heeft deze kunstmanifestatie met beide handen aangepakt en tracht een voorbeeld te geven aan de andere gemeenten in Neder land met het stimuleren van de vrouwenkunst. Zowel wethou der van cultuur F. Kuijers en F. van der Ree, beleidsmede werker van de afdeling cultu rele zaken van de gemeente Leiden, zijn zeer te spreken over het het symposium. Lei den gaat ook, nu de gemeenten de verdeling van de WVC-gel- den zelf in handen hebben, meer geld besteden aan de po sitie van de vrouw in de beel dende kunst. Op 10 september zal Kuijers in het Stadhuis een beleidsnota presenteren waarin de plannen van Leiden ten aanzien van het stimuleren van de vrouwenkunst bekend worden gemaakt. Voor het symposium komen kunstenaars en kunstenaressen uit allerlei landen naar Leiden om mee te denken over de vrouwenkunst en veel werken te zien. „Het zijn slechts vrou wen die kunstwerken laten zien op de tentoonstellingen maar er zijn zeker ook mannen aanwezig. Het is niet zo dat de kunstmanifestatie alleen voor vrouwen is. Zij is door vrou wen opgezet Het is juist de be doeling dat iedereen zich be wust wordt van de vrouwen- kunst en wat daar zoal mee aan de hand is. Bovendien is het niet zo dat wij slechts sprekers hebben uitgenodigd die het met de doelstelling van de SVBK eens zijn. Er zijn ook vrouwen en mannen die een andere me ning vertegenwoordigen", al dus Riet van der Linden. Tijdens de manifestatie zal ook duidelijk worden wat de SVBK in die tien jaar dat zij bestaat heeft bereikt. Door middel van een gespecialiseerde biblio theek, een eigen tijdschrift over vrouwenkunst (Ruimte), een uitgebreide documentatie- afdeling in haar gebouw aan de Keizersgracht in Amsterdam en het organiseren van ten- LEIDEN/AMSTERDAM F. Kuijers, wethouder van turele zaken, zal morgen in het Leidse Stadhuis het syi sium 'The Art Machine, exposures on the art scene' ovt vrouw in de kunst openen. Verder presenteert hij eei leidsnota waarin de gemeente Leiden plannen bel maakt om vrouwelijke kunstenaars te stimuleren. De nationale politiek zal onder anderen vertegenwooi worden door de Engelse minister van Cultuur en de rijkse staatssecretaris voor Vrouwenzaken. Op 14, 15 en 16 september zijn er workshops in het gebouw in Leiden, waar de deelneemsters hun reacties r het symposium kunnen verbeelden in alle mogelijke leur vormen: van muzikale improvisatie en drama tot schilde kunst, grafiek en proza. Ook worden in totaal zeven t toonstellingen, een galerie- en atelierroute en in een fii theater- en muziekprogramma werken gepresenteerd i vrouwelijke kunstenaars. Het programma speelt zich deels af in Leiden en deels Amsterdam. Zo is er in de Pieterskerk in Leiden van 10 en met 25 september een tentoonstelling: Woman Art Roo Bij de Stichting Burcht in Leiden is van 10 september tol met 4 oktober een tentoonstelling getiteld Het Zelfbeeld in Galerie Fotomania aan de Koppenhinksteeg 6 in Leid een fototentoonstelling van de Franse fotografe Alice 0 Ion. In het Stedelijk Museum De Lakenhal is van 5 septa ber tot en met 18 oktober een tentoonstelling: Kunst d« vrouwen. In Amsterdam zijn ook enkele tentoonstellin te zien in het Stedelijk Museum en in het Historisch seum en daar is bovendien op 12 en 13 september een g> rie- en atelierroute georganiseerd. De routes zijn onder dere te verkrijgen bij de Amsterdamse VVV, de galeries de SVBK (tel. 020-266589). In het Kijkhuis in Leiden worden van 10 tot en met 16 sfla tember speelfilms gedraaid over onder andere het werk t enkele kunstenaressen. In de Stadsschouwburg in Ara dam wordt op 14 september een theatervoorstelling gegi door B. Duyfjes en L. Marcus, die eveneens met de vr^ en de kunst te maken zal hebben. De Stichting Vrouw en Muziek verzorgt in de week i tot en met 16 september een muziekprogramma. Op 10 tember bij de opening van de tentoonstelling in de Piëta kerk in Leiden en op 15 september in de Leidse Schouwb worden concerten verzorgd. toonstellingen, tracht zij de vrouwenkunst naar voren te brengen. De tentoonstellingen tijdens de kunstmanifestatie in september zijn de eerste grote exposities die de stichting op poten zet. Toekomst „De SVBK streeft naar een ei gen expositie-ruimte. In de tien jaar dat wij nu werken, ont brak het daar steeds aan. Ook willen wij beter internationaal contact met de kunstenaars en kunstenaressen. Het symposi um zal daar ook toe bijdraj maar daarna moeten de cott ten in stand gehouden kun worden. Dat kan door mid pj van een centrale databank, Europa. Dan kunnen kuni naars gemakkelijk elkJ Jjj werk bekijken door middel foto's, dias en recensiesoi de uitwisseling van eikaars liers is dan mogelijk en erg langrijk is het uitwisselen-w tentoonstellingen en expos: |ir) ruimten", aldus Riet van. Linden. JULIA VAN BOHE8

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 12