)verleg met
ijndirectie
positief
Hess neemt mysterie van
vlucht mee in zijn graf
VS bereiden zich voor
op militaire actie in Golf
fITENLAND
Ceidóc. Souocmt
Recordvangst cocaïne
bestemd voor Nederland
FNV steunt
stakers in
Zuid-Afrika
Spandau-gevangenis wordt snel afgebroken
linieme
eveelheid" gas
ij bij kernproef
Anjerkweker
wintmiljoenen
DINSDAG 18 AUGUSTUS 1987 PAGINA 5
ur)
Hderland trouwe
Jhdgenoot VS
HAAG Nederland
irt tot Amerika's
Ijwste bondgenoten wan-
het in de Verenigde
es op stemming aan-
t. Dit blijkt uit een
zicht van het stemge-
van de leden van de
erenorganisatie, geme-
aan de Amerikaanse
elling. In het overzicht,
alle bijna 160 bij de VN
esloten landen omvat,
Nederland op de acht-
plaats. Het stemgedrag
Israël kwam het meest
reen met dat van de VS.
Duitse feministen
contra confectie
KARLSRUHE Radicale feminis
ten van de Westduitse organisatie
„Rote Zora" hebben de verantwoor
delijkheid opgeëist voor een reeks
brandstichtingen in warenhuizen
van het confectiebedrijf Adler. In
een brief aan het Duitse persbureau
DPA schreef „Rote Zora" dat de
brandstichtingen bedoeld zijn als
steunbetuiging aan de vrouwen die
voor Adler in Zuid-Korea werken.
„Zij strijden tégen de uitbuiting van
hun arbeidskracht en verweren zich
tegen het sexisme van alledag", al
dus de brief. Bij aanslagen op acht fi
lialen werd voor ruim 38miljoen
gulden schade aangericht.
Terroristisch
wapendepot in
Huil gevonden
HULL De Britse politie
heeft gisteren in de loop van
haar onderzoek naar de aan
slag op een Palestijnse politie-
ke-spotprenttekenaar in Lon
den, in de havenstad Huil een
28-jarige Arabier aangehouden
en wapens en explosieven
buitgemaakt. „Wij denken dat
de wapens en explosieven wa
ren opgeslagen voor toekom
stig gebruik bij aanslagen in
heel Europa", verklaarde een
woordvoerder van Scotland
Yard. De aangehouden Ara
bier wordt ondervraagd.
Geheime Davidster
op postzegel VS
WASHINGTON Een graveur van
het rijk in de Verenigde Staten heeft
in het geheim een Davidster geëtst in
de matrijs voor een Amerikaanse 1
dollar-postzegel met het portret van
Bernard Revel, stichter van de Jesji-
va-universiteit in New York City.
Een woordvoerster van het ministerie
van financiën zei dat de ster was
geëtst door Kenneth Kipperman, die
17 juni nog was aangehouden omdat
hij de bouw van een „Museum van de
Holocaust" wilde saboteren. De ster
op de postzegel, niet met het blote oog
zichtbaar, is geëtst in de baard van
Revel. In verband met de ontdekking
worden nu honderden matrijzen na
gekeken.
SLACHTOFFER
„HERALD"
GEBORGEN
ZEEBRUGGE Ruim zes
maanden na het kapseizen
van de Britse Kanaalboot
„Herald of Free Enterprise"
voor de haven van Zeebrug-
ge is het 189e slachtoffer van
de ramp geborgen. Naar de
Belgische overheid meedeel
de werd het stoffelijk over
schot van een Britse vrouw
vrijdagavond gevonden tij
dens baggerwerkzaamheden
in de binnenhaven en maan
dag geïdentificeerd. Na het
ongeluk van 6 maart worden
nu nog drie mannen en een
baby vermist
Fooi in China
toch verboden
PEKING Nadat in de Chi
nese dagbladen enthousiaste
verhalen waren verschenen
over de voordelen van het
{ooienstelsel, heeft de Chinese
overheid gisteren het geven en
ontvangen van fooien verbo
den. „Het fooienstelsel is in
strijd met onze mooie traditie
van beleefdheid en gastvrij
heid tegenover onze gasten",
zei de onderdirecteur van het
bureau voor toerisme Chen
Wendong in een toelichting op
de nieuwe wet. Ook op vragen
van geschenken aan toeristen
komt een boete te staan.
BRUSSEL De recordhoeveelheid cocaïne die
afgelopen vrijdag na een tip van de Amerikaan
se politie op het vliegveld van Brussel in beslag
is genomen, was bestemd voor de Nederlandse
en Scandinavische markt. Dat heeft een woord
voerder van de Belgische justitie gezegd. De 115
kilo cocaïne de grootste vangst tot dusver in
Europa heeft versneden een waarde van on
geveer 140 miljoen gulden. Volgens een functio
naris van de Amerikaanse DE A (Drug Enforce
ment Agency) blijkt uit de vangst dat Europa
voor de internationale cocaïnehandel een steeds
belangrijker afzetgebied wordt. De handel richt
zich op Europa in verband met de daling van de
dollarkoers en bij de doorvoer speelt de Benelux
een steeds grotere rol.
aantal van de stakende zwarte mijnwerkers die eind vorige
werden aangehouden zijn gistermiddag op borgtocht vrij-
ten. In een bus werden zij naar een kliniek gebracht, waar zij
indeld werden aan verwondingen die zij bij hun arrestatie
len opgelopen.
FOTO: AP
NNESBURG
legenwoordigers van
Zuidafrikaanse mijn-
kersbond NUM heb-
vandaag het overleg
rtgezet met Anglo
erican, het grootste
ibouwconcern van
i-Afrika, over moge-
ïeden een einde te
:en aan het geweld
de meer dan een
k oude mijnstaking.
delegaties noemden de
te gespreksronde van gis-
ii positief. De NUM heeft
lo voorgesteld een onaf-
telijke arbiter aan te wij
die moet beslissen over
ndingen van een even-
I te bereiken akkoord. Be-
e een loonsverhoging van
ig procent heeft de NUM
':r ook eisen gesteld, onder
over de inzet van de vei-
Isdienst bij de mijnen,
it bereiken van een ak-
zeer twijfelachtig ma-
UTRECHT De FNV
gaat de stakende mijnwer
kers in Zuid-Afrika steu
nen met een bedrag van
zes ton. Het geld zal via de
internationale federatie
van mijnwerkersvakbon
den worden overgemaakt
aan de NUM, de Zuidafri
kaanse mijnwerkersvak
bond. Het geld is volgens
een woordvoerder van de
vakcentrale bestemd voor
juridische en humanitaire
hulp aan de stakers.
ken. Inwilliging van dergelij
ke eisen zou betekenen dat
een groot deel van het toezicht
op de mijnen in feite aan de
arbeiders zou worden overge
dragen.
WEST-BERLIJN Ru-
dolf Hess was de plaats
vervanger van Adolf Hit
ler die in mei 1941 zowel
Britten als Duitsers ver
raste door in zijn eentje in
een vliegtuig de Noordzee
over te steken. Hij werd
gevangen genomen nadat
hij in Schotland geland
was. De achtergrond van
zijn vlucht is nog steeds
een raadsel.
Gedurende de oorlog hield
het -Britse leger hem gevan
gen. Hij werd in 1946 in het
proces in Neurenberg tot le
venslange gevangenisstraf
veroordeeld. Dat gebeurde
niet op grond van de hoofd
aanklacht van oorlogsmisda
den, maar wegens het mee
werken aan de voorbereiding
van een aanvalsoorlog en mis
daad tegen de vrede. De dood
straf ontliep hij door „geeste
lijke onevenwichtigheid".
Hitier keerde zich na de
„vlucht" van zijn plaatsver
vanger officieel van hem af
en zei dat Hess aan „pacifisti
sche hallucinaties" leed. Win
ston Churchill, de Britse pre
mier, wilde aanvankelijk niet
geloven dat degene die per
parachute op het landgoed
van de hertog van Hamilton
in Schotland was geland, de
tweede man van nazi-Duits-
land was. Maar het was wel
degelijk Rudolf Hess, die
meende dat zijn initiatief ver
dere oorlog kon voorkomen,
Voorzover bekend, wist Hitier
niets af van Hess' vlucht naar
Engeland. De Sovjet-Unie
houdt het er op dat de bedoe
ling was een apart vredesver
drag met Groot-Brittanië te
sluiten, opdat Duitsland de
handen vrij zou Krijgen voor
de inval in de Sovjet-Unie die
zes weken later een feit werd
met de „operatie-Barbarossa".
Maar zeker zolang ook de be
treffende Britse kabinetsstuk
ken geheim blijven tot
2017 zal er een waas van
geheimzinnigheid blijven
hangen over Hess' missie.
Hess kreeg Churchill overi
gens nooit te zien. De Britten
negeerden zijn vredesplannen
en Hitier stelde geen pogin
gen in het werk hem vrij te
krijgen. Bij zijn ondervragin
gen wendde hij geheugenver
lies voor en weigerde hij ge
gevens van strategisch belang
te verstrekken, zoals de da
tum van de inval in de Sov
jet-Unie. Hitier heeft zeker
één keer geprobeerd Hess te
doden. In Schotland werden
twee SS-commando's gevan
gen genomen, die per val
scherm waren geland en een
kaart bij zich hadden van het
gebied rond het huis waar
Hess gevangen zat.
Walter Richard Rudolf Hess
werd op 26 april 1894 in
Alexandrië in Egypte geboren
als zoon van een Duitse za
kenman. Tijdens de Eerste
Wereldoorlog ontmoette hij
Hitler. Later sloot hij zich aan
bij de nazi's. Hij assisteerde de
Führer bij het schrijven van
„Mein Kampf" en werd in
1933 Hitiers plaatsvervanger.
Het jarenlange verblijf van
Hess in de Spandau-gevange
nis in de Britse sector van
West-Berlijn vormde tevens
een van de laatste tekenen
van „samenwerking" tussen
de vier vroegere Geallieer
den.
Rudolf Hess.
Na het bekendworden van de
dood van Hess trokken enige
tientallen skinheads en neo
nazi's naar de Spandau-gevan
genis. Zes skinheads braken
door een afzetting van de poli
tie en legden voor de ijzeren
poort van de gevangenis rode
en witte anjers. Een groepje
neo-nazi's, dat oorlogsvlaggen
van het Duitse Rijk bij zich
had, brulde „Deutschland lebe
hoch" en „Heil Deutschland"
en dreigde persfotografen, die
foto's van het groepje maak
ten, in elkaar te slaan.
FOTO: EPA
(Vervolg van voorpagina)
WEST-BERLIJN Nu met de dood van Ru-
dolf Hess de laatste bewoner is verdwenen, zal
de Westberlijnse Spandau-gevangenis zo spoe
dig mogelijk worden afgebroken. Daarmee ho
pen de Geallieerden te verhinderen dat het ge
bouw een „bedevaartsoord" wordt voor neo
nazi's. Op het terrein komt waarschijnlijk een
winkelcentrum voor de 4.000 Britse militairen
die in West-Berlijn zijn gelegerd.
De Spandau-gevangenis is een van de weinige
plaatsen in West-Berlijn waar de Sovjet-Unie
ongestoord toegang toe heeft. Volgens sommi
gen was dat een van de redenen waarom Mos
kou zich altijd heeft verzet tegen vrijlating van
Hess. Overigens heeft de Sovjet-Unie gisteren
details over de dood van Hess tegengehouden.
Na zijn dood werd een tekst bekendgemaakt,
die al maanden geleden was opgesteld door
een werkgroep van de vier geallieerde mo
gendheden. De Sovjet-Unie stemde niet in met
een wijziging van de tekst, waardoor het niet
mogelijk was exact aan te geven waar en wan
neer Hess was overleden. Ook de familie van
Hess werd niet direct op de hoogte gesteld.
Hess' zoon Wolf hoorde het nieuws van een
journaliste.
Twee van Breda
In de Koepelgevangenis in Breda zitten nog
twee veroordeelde Duitsers gevangen. Het zijn
Franz Fischer (85) en Ferdinand aus der Fün-
ten (77). De twee werden in 1949 ter dood ver
oordeeld, maar het vonnis werd omgezet in le
venslang. Fischer en Aus der Fünten waren
actief betrokken bij het transport van duizen
den Nederlandse joden naar vernietigingskam
pen. Oproepen om de Twee van Breda vrij te
laten, zijn door de regering altijd van de hand
gewezen.
De toeganspoort tot de Spandau-gevangenis.
Surinaams Front
biedt Bouterse
geen excuses aan
DEN HAAG/PARAMA-
RIBO De in het Suri
naamse Front voor Demo
cratie en Ontwikkeling
(FDO) verenigde politieke
partijen zijn niet van plan
legerleider Desi Bouterse
hun excuses aan te bieden
voor onlangs gedane uit
spraken. Bij de recente
oprichting van het FDO
werd stevige kritiek gele
verd op de politiek van
Bouterse en de militairen.
De uitspraken zorgden voor
beroering bij het leger en in
het kabinet en leidden ertoe
dat Bouterse uit het topberaad
stapte, het hoogste politieke
orgaan in het land. Bouterse
had de politieke leiders ver
volgens opgeroepen in het
openbaar hun verontschuldi
gingen aan te bieden. Maar
daar is geen gehoor aan gege
ven. De leiders van het FDO
verklaarden gisteren dat het
„in een tijd van verkiezingen
is te verwachten dat over en
weer kritische opmerkingen
worden gemaakt, die door alle
betrokken partijen ook slechts
als zodanig dienen te worden
opgevat".
Kritiek klonk gisteren ook
vanuit de Nationale Assemblée
van Suriname. Voorzitter Ul-
rich Aron drong bij de rege
ring aan op spoedige indiening
van wetsontwerpen voor het
referendum en de verkiezin
gen. Aron wees erop dat er
nog amper zes weken resten
voor het referendum over de
ontwerp-grondwet.
Communistische
groepering mogelijk
achter aanslag
(Vervolg van de voorpagina)
COLOMBO Uit regerings
bronnen werd vernomen dat
de verboden communistische
groepering JVP mogelijk ach
ter de aanslag zit Deze partij,
die in 1971 een opstand lan
ceerde tegen de regering, is fel
gekant tegen het eind juli ge
sloten vredesakkoord tussen
Sri Lanka en India dat een
einde moet maken aan de ge
welddadige conflicten tussen
de naar autonomie strevende
Tamil-minderheid en de Sin
halese meerderheid op het
eiland.
De aanslag vond ongeveer een
uur voor de bijeenkomst van
het parlement plaats. De bij
eenkomst zou worden gewijd
aan het vredesakkoord, dat zo
wel binnen de Tamil-gemeen-
schap als binnen de Sinhalese
meerderheid op verzet stuit.
De pölitie meldde nog geen ar
restaties te hebben verricht.
Bij de aanslag raakte premier
Ranasinghe Premadasa licht
gewond aan zijn rechtervoet.
SKOU Een Sovjetfunctionaris heeft gis-
n erkend dat bij een Russische kernproef
[ekomen radioactiviteit mogelijk Zweden
t bereikt. Maar hij zei dat het om een „mi
ne, onbetekenende" hoeveelheid ging en
er geen verdragen zijn geschonden,
ri Izrael, hoofd van de meteorologische
ip 1st van de Sovjet-Unie, verklaarde dat
je iven niet hebben aangetoond dat er een
band bestaat met de ondergrondse kern-
nlef 2 augustus op Nova Zembla. Maar theo-
vo Kh is een relatie mogelijk, gaf Izrael toe.
ig zei dat geleerden het erover eens zijn dat
ip ergrondse nucleaire explosies kleine radio-
eve emissies in de atmosfeer kunnen ver
aken. „Soms ontsnappen na een explosie
htige elementen, vooral isotopen van ra-
ictieve gassen, en deze kunnen door de
d worden verspreid Maar volgens Izrael
r geen radioactieve fallout opgetreden, zo-
er geen sprake kan zijn van een schending
het Beperkte Kernstopverdrag. De ver-
?de radioactiviteit in Zweden vormde vol-
i de plaatselijke autoriteiten overigens geen
I ^iging voor de gezondheid.
De Franse staatslo
terij heeft een re
cordbedrag uitge
keerd; tijdens de
trekking van 8 au
gustus viel de prijs
van 17.687.190
franc (ruim zes mil
joen gulden) op het
lotnummer van J.P.
Glmello, een anjer
kweker uit Nice. Gi-
mello las pas afge
lopen vrijdag in de
krant dat hij de prijs
had gewonnen. Hij
verklaarde dat hij
en zijn vrouw ,.een
beetje van het leven
gaan genieten
We gaan wat leuke
meubels kopen, wat
juwelen, een auto,
en we gaan met va
kantie". De anjer-
kweek wil hij alleen
nog „als hobby"
beoefenen.
FOTO:AP
i4lP
A|«a>o...
WESfcTEEuG WH
tttfipflDES 7
Sa --to& WK, (ter
wei oe
WASHINGTON Met
het oog op een eventueel
gewapend treffen in de
Perzische Golf, hebben de
Verenigde Staten de mili
taire samenwerking met
Saoedi-Arabië en andere
Arabische bondgenoten
drastisch opgevoerd. Dit
meldden anonieme rege
ringsbronnen gisteren in
Washington. De laatste
tijd reizen steeds vaker
functionarissen van het
Pentagon de Golflanden
af om daar vliegvelden te
bekijken die als bases
kunnen dienen voor Ame
rikaanse gevechtsvliegtui
gen in het geval dat het
tot een rechtstreekse bot
sing met Iran zou komen.
„De Saoedi's steunen de Vere
nigde Staten meer dan men op
het eerste gezicht zou zeggen'
zei een medewerker in het
Congres. Ambtenaren van het
ministerie van defensie wisten
te vertellen dat verscheidene
Arabische landen, waaronder
Saoedi-Arabië en Koeweit, de
Amerikanen in feite landings
rechten in het gebied hebben
gegeven. Officieel heet het dat
de Amerikaanse luchtmacht
alleen „in noodgevallen" mag
landen in de Arabische Golfs
taten. „Maar dat is een zeer
rekbaar begrip", aldus enkele
anonieme woordvoerders.
De berichten over de intensie
vere samenwerking kwamen
vrijwel gelijk met de onthul
ling van de Washington Post
dat de Amerikaanse regering
bereid zou zijn voor ruim twee
miljard gulden aan wapens
aan Saoedi-Arabië te leveren.
De woordvoerder van het Wit
te Huis bevestigde dat de
Reagan „zeker van plan is"
een voorstel te doen over een
pakket leveranties. Maar ge
zien de te verwachten weer
stand in het Congres zou nog
niet besloten zijn wanneer een
verzoek om toestemming voor
de leveranties wordt inge
diend. De transactie zou onder
meer voorzien in de verkoop
van twaalf F-^gevechtsvlieg
tuigen en zestienhonderd Ma
verick anti-tankraketten.
Hiermee willen de Verenigde
Staten het vermogen van
Saoedi-Arabië versterken om
de-olievoorraden aan de Perzi
sche Golf te verdedigen.
Spanning
Intussen is de spanning in het
Golfgebied nog verder opgelo
pen. Terwijl Britse en Franse
mijnenvegers koers zetten
naar het Midden-Oosten, licht
te het Amerikaanse helikop
terschip Guadaicanal zijn an
ker bij de Straat van Hormoez.
Gisteren oefenden helikopters
van de Guadaicanal al in het
vegen van mijnen; vermoede
lijk zullen de wentelwieken
het derde Amerikaans-Koe-
weitse konvooi in de Golf
gaan begeleiden.
In Britse regeringskringen
was gisteren nogal wat irrita
tie voelbaar over de „afwach
tende houding" van de Euro
pese bondgenoten in het Golf-
conflict. De Britse staatssecre
taris van buitenlandse zaken
David Mellor bekritiseerde de
Europese landen die weigeren
mijnen te vegen in de Golf,
maar die wel voor een groot
deel van hun olievoorziening
afhankelijk zijn van dat ge
bied. Voor de BBC noemde
Mellor het leggen van mijnen
in internationale wateren een
schandelijke zaak. Gevraagd
of een VN-legermacht niet het
beste antwoord op dat pro
bleem zou zijn. antwoordde
hiji^„De gedachte is zinnig.
Maar wij weten heel goed dat
de landen die die voorstellen
doen, helemaal niets doen om
de zaak bij de Verenigde Na
ties aanhangig te maken. Het
is een vorm van escapisme".
De BBC wist gisteren niette
min te melden dat Nederland,
dat 63 procent van zijn olie uit
het Golfgebied betrekt, bezig
zou zijn een Europese vloot
van mijnenjagers te organise
ren. Daar zouden ook de Britse
en Franse schepen die naar de
Golf onderweg zijn, deel van
uit moeten gaan maken. Tot
dusverre hebben woordvoer
ders van het ministerie van
buitenlandse zaken soortgelij
ke geruchten echter steeds te
gengesproken. Nederlandse
mijnenvegers zouden alleen in
noodgevallen en dan nog
onder de vlag van de Verenig
de Naties in de Golf mogen
opereren.
Volgens de Britse minister
Mellor is een VN-vloot in de
huidige situatie echter „niet
opportuun". „We moeten den
ken aan een internationale in
spanning om mijnen te vegen.
Een ad-hoc-operatie, en niet
onder de paraplu van de Vere
nigde Naties". De Britse mij
nenjagers, in de Hunt-klasse,
zullen volgens Mellor overi
gens alleen gebruikt worden
om Britse schepen te bescKer-