i
Weekpuzzel door dr.Pluizer
Oplossing vorige puzzel
aaa
jaae s a s a
a aamaaaa qaoa
a a s a
timaana QaaBaaia
a ci 0
•iraaanraa aaaaisus
30 a s n n
iaaaaaaa aaaaaa
a a a a a a
<EUH gaanataQ a
3 0 0 «30
aHansiaaa 0 is 0
Nr. 31
Kruiswoordraadsel
mum I
--mm*]
■li
A O I
A
fc z
u*m m ar a
B ES I
0 t a a
I
a
i m
l i
I*Ia|a
BRIDGEN
Zt-
DAMMEN
m m m p
i M M M
m m m m i
m m w m m
m m m mm
.1 s e i i
sp - l
POSTZEGELS
26'DAGVANDE(ES0FI1ATELIE
EcidócSomont'
CIS 0 «33O0030
T
A
De winnaars van puzzel 30 zijn:
P.J. Klein, Pasteurstraat 44a, 2316 BW
Leiden.
G.v.d. Kooy, Blijversweg 7, 2375 XV
Rijpwetering.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 31 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam, adres en postcode s.v.p. in
blokletters vermelden.
HORIZONTAAL:
1. Kledingstuk.
8. Onderste punt.
15. Gelijk, effen.
16. Familielid.
18. Vloeistof.
19. Venster.
20. Hachelijk.
22. Palmmeel.
23. Plaaggeest.
24. Voertuig.
25. Vordering.
27. Lidwoord.
28. Cent (afk.).
29. Sierlijke tafelfles.
31. Veulen van één winter.
33. Bijbeldeel (afk.j.
34. Speeltuintoestel.
35. Sanitaire inrichting.
37. Halsdoek.
39. Standaardmaat bij het
ijken.
42. Kloosterlinge.
43. Italiaanse worstsoort.
45. Modegek.
46. Metaal.
48. Kenteken v.e. judoka met
meestertitel.
49. Oude lap.
50. Tovergodin.
51. Sporeplant.
52. Familielid.
53. Huisdier.
54. Door, met (Latijn).
55. Tuinhaag.
57. Pluis op wollen stoffen.
59. Zeevis.
61Knikker van wit marmer.
63. Kloosteroverste.
65. Hekeldicht.
67. Kleefmiddel.
68. Schertsende bijnaam.
70. Niet bevestigd.
71. Voorzetsel.
73. Vrouwelijk ree in het
derde jaar.
75. Diagonaal weefsel.
77. Muzieknoot.
78. Kledingstuk.
80. Metalen staaf.
82. Loterijbriefje.
83. Uitroep.
84. Overal.
86. Klein kind.
89. Stootwapen.
90. Vogel.
92. Stad in Duitsland.
93. Godin van de landbouw.
94. Voorziening om het
glijden tegen te gaan.
95. Slaapplaats.
VERTICAAL:
1. Voorlichtende functie.
2. Zeer hard gesteente.
3. Vervelend.
4. Gedwee, mak.
5. Hoewel.
6. Op alle plaatsen.
7. Vochtig.
8. Blad papier.
9. Het Oosten als
landstreek.
10. Te weten (afk.).
11. Identiteitsbewijs.
12. Staat in de VS.
13. Telwoord.
14. Verhoogd voetpad naast
een rijweg.
17. Naaldboom.
20. Dwaas.
21. Zwarte delfstof.
24. Stuk.
26. Stad in Frankrijk.
29. Waterkoud.
30. Enthousiast bewonderaar.
31. Telwoord.
32. Moerasvogel.
34. Zonder pit (fig.).
36. Listig persoon (fig.).
38. Loon.
40. Meubelstuk.
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1987
41. Stad in Frankrijk.
43. Wijnsoort.
44. Stuwende kracht (fig.).
47. Bij voortduring.
48. Vreemde titel.
54. Vergezicht.
55. Werktuig.
56. Sluitband v.e. judopak.
58. Ovaalvormig verfplankje.
60. Bijdehand.
62. Sleepnet.
63. Engelse biersoort.
64. Deel v.e. boom.
66. Insekt.
68. Sierplant.
69. Maangodin.
72. Land in Europa.
74. Beroep.
76. Stoot.
77. Maalinrichting.
79. Fijn gehakt veevoer.
81. Vogel.
83. Koude, anticyclonale
valwind.
85. Bloeimaand.
87. Boom.
88. Ogenblik.
89. Scheepsvloer.
91. Briefaanhef (afk. Latijn).
93. Civiel-ingenieur (afk.).
Welke twee sleutelwoorden vormen de letters
uit de vakjes 53 56 44 1 61 65 73 6 71 26 en 81
52 43 69 39 35 83 94 20 86?
De twee sleutelwoorden zijn:
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
Aftrekaanval
Een veel voorkomend mid
denspelthema is de „aftrek-
aanval". Hiermee wordt
bedoeld dat de uitvoerende
partij met een stuk speelt
dat iets dreigt, tegelijk
wordt de weg vrijgemaakt
voor een ander stuk dat
ook wat kwaads in de zin
heeft (bij schaak heet het
aftrekschaak). De stelling
(onder) demonstreert deze
definitie:
In deze stelling speelt zwart
1 ...Txh2+! met als pointe
2.Kxh2 Dh6+ 3.Kgl
Lxd4+ 4.cxd4 Dxa6 en
wint. Een thema dat in vele
i^i
variaties kan voorkomen.
Enkele hiervan zal ik hier
onder demonstreren.
Het meest is hiervan te le
ren als men de stellingen
eerst zelf probeert op te los
sen. Om deze reden geef ik
de voorbeelden in pro-
bleemvorm.
OPGAVE 1
Wit speelt en wint.
OPGAVE 2
Zwart speelt en wint.
ÜiA A
Zwart speelt en wint.
OPGAVE 4
X X
I
A A A
A
A JL W
A
Wit speelt en wint.
ft A Sa
1 IA'B M
a
A 4 A A
A ai
s
Zwart speelt en wint.
OPLOSSINGEN
1). l.Lg7! gebaseerd op l...Kxg7 2.
2).
Txg6+! en wit wint 'de dame.
l...Dfl+! e
en na Kd2 of Kb2 beslist
2...C3+.
3). l...Pc2! 2.Lxc2 Tfl+! en zwart
wint de dame. want na 3.Pxfl
volgt 3...Dxg2 mat.
4). l.Txc5! en l...Dxc5 faalt op
2.Lxf7+.
5). l...Pel! 2.Tgl (2.Tf2 Pxc2 3.Dxc2
Ld4) 2...Pxc2 3.Dxc2 Ld4 4.Tcl
De2 en zwart wint.
Correspondentie-adres: Leo
Hofland, C. Fockstraat 113,
2613 DE Delft.
door Jan Kelder
Losing Trick Count (4)
Via de LTC wordt een indicatie gege
ven over het niveau waarop gespeeld
kan worden. Afrondend onderzoek
moet vervolgens uitsluitsel geven of er
reële kansen zijn op een manche of
slem of dat er alsnog pompend geremd
moet worden.
Als noord heeft u in een parenwed
strijd (Z/-):
H V B 7 2
<3987
O A 9 8 4 2
en het bieden begint:
ZUID WEST NOORD OOST
1 Ha pas 1 Sch 2 KI
2 Ru pas m
Wat voor biedmiddelen staan er nu
ter beschikking om een eventueel rui
ten- (of harten) slem te onderzoeken?
Of volstaat u met 4 harten?
Door oosts 2 klaver lijkt het erop dat
partner zuid weinig verspilde klaver-
punten heeft. Laten we eerst de LTC
raadplegen: de noordhand telt in de
basistelling, d.w.z. zonder correctiere-
gels, slechts 6 verliezers. Positieve cor
rectie is er vanwege de vijfkaart rui
ten. Dat impliceert troefcontrole en
dat scheelt een volle verliezer. Een ne
gatieve factor is de honneurloze drie-
kaart harten, maar daar staat een fraai
schoppenblok tegenover. Als daar nou
eens schoppenaas tegenover zit. Per
saldo valt de hand te taxeren op 5 a 6
verliezers. De LTC-formule komt uit
op:
18-(7+5è6) 5a6 ruiten.
Een slemonderzoek is dus niet over
dreven. Eén nadeel van zo'n onder
zoek is: als de controles voor een rui
tenslem niet toereikend zijn, kan er
waarschijnlijk niet meer afgezwaaid
worden in 5 harten en in een paren-
wedstrijd is dat een nadeel.
Azen vragen, zoals in de praktijk aan
enkele tafels gebeurde, is niet de juiste
actie, want het gaat erom welke azen
partner heeft en dus is uitnodigen tot
cuen de beste actie:
ZUID WEST NOORD OOST
1 Ha pas 1 Sch 2 KJ
2 Ru pas 4 Ru pas
4 Ha 1) pas 5 KI 1) pas
5 Ru 2) pas V.
1). Eerste controle.
2). Waiting bid: ontkent pertinent schoppenaas.
Nu ruiten de vastgestelde kleur is, kan
er niet meer in 5 harten geëindigd
worden. Er moet dus gekozen worden
tussen pas en 6 ruiten. Schoppenaas is
een zekere verliezer. Zouden de rode
kleuren zonder verliesslagen kunnen
worden gehouden?
Noord had ook een biedrondje meer
kunnen nemen via de vierde kleur (3
klaver), waarop zuid 3 SA zou hebben
geboden (klaverstop). De rest van de
bieding zou dan hetzelfde zijn geweest.
De slembieders in ruiten hadden dit
maal geen geluk:
H V B 7 2
S 9 8 7
O A 9 8 4 2
-
8 6 3 5 N
v 3 WO
O V 10 5 706
10 7 5 4
A 9 4
<3 B 10 4
O o
HVB863
10
v A H 6 5 2
O H B 7 3
4, A 9 2
Vier harten +1 was de gedeelde top op
dit spel, maar 6 ruiten leverde altija
nog 30% op. Na het checken van de
controles, zeker via de vierde kleur, ik
het geen fraai slem, want ruiten 2-2 is
beduidend minder dan 50% kans.
Nog een voorbeeld: partner opent 1
harten en u heeft:
A V 10 3 2
o B 2
H B 10 9 4
Slechts 5 verliezers, met nog positieve
correctie ook, dus een slempoging
moet zeker gedaan worden. Een rustig
begin is 2 klaver, maar dan loop je de
kans dat de tegenpartij hoog gaat tus-
senbieden in schoppen, waarna er
dubbelzinnige biedsituaties en -bedoe
lingen kunnen ontstaan. Zodra er een
fit is, is het goed om dat bij de eerste
gelegenheid aan te geven. In dit geval
kan dat bijvoorbeeld met 3 schoppen,
splinter, waarna partner verplicht is
z'n eerste controles aan te geven:
1 Ha
4 KI 2)
4 SA 3)
5 Ha
3 Sch 1)
4 Sch 2)
5 KI 4)
1). Splinter.
2). Eerste controle.
3). Tweede controle in schoppen.
4). Tweede controle.
Partner heeft in ruiten kennelijk niets
te melden. Hij is al overgeschakeld op
tweede controles, dus ruiten heeft hij
ook niet. Hij had:
H 7
H B 8 7 4
0
V 6
A 8 5 2
en aangezien de ruitenstart zo langza
merhand gedicteerd is, is passen het
parool. Zeker in paren wedstrijden kan
dat cuen wel eens wat punten kosten:
de tegenpartij weet - als er opgelet
wordt - waarmee gestart moet worden
(wordt vervolgd).
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
door drs.W.van der Kooi»
Toernooiboek
Zoals u vorige week hebt kunnen lezen,
was het mijn plan in deze rubriek op
nieuw aandacht te schenken aan de in
terlandwedstrijd Rusland-Nederland:
deze wedstrijd had immers zoveel inte
ressante partijen opgeleverd. Zeker wil
ik met de bespreking van dat treffen ver
der gaan, maar eerst wil ik nog even met
u terugkijken naar het afgelopen dames
kampioenschap. Zojuist is namelijk het
toernooiboek van dit kampioenschap
uitgekomen. Het boek, evenals vorig
jaar een uitgave van Damgenootschap
Het Noorden, bevat alle gespeelde partij
en, waarvan er vele door de topspeel-
sters zelf zijn geanalyseerd. Verder treft
u er interviews en rondeverslagen in
aan. terwijl een groot aantal foto's het
gehee' nog meer verlevendigt. Ónder de
eindredactie van H. Stroetinga is zo een
plezierig leesbaar en uitstekend verzorgd
boek ontstaan.
Om u een indruk van het boek te geven
laat ik hier twee toernooifragmenten vol
gen.
Het eerste diagram geeft een stand uit de
partij tussen P. Polman en J. Schouten
die gespeeld werd in de zesde ronde. In
deze principiële stelling - weegt de witte
aanval op tegen de korte vleugelopslui
ting? - onderkende de zwartspeelster de
witte dreiging niet. Toen ze dan ook ver
volgde met 41...7-12?, speelde Polman:
42.28-22! 17x19 43.27-21 16x27 44.38-
32 27x29 45.34x3, waarna ze met 45.4-
10 46.3x21 2-8 47.21x3 10-14 48.3x20
25x14 49.40-34 13-19 50.34x25 19-24
51.39-34 14-19 52.39-34! de partij won.
In de diagramstand is 41...9-14 de aan
gewezen zet. De volgende fraaie variant,
die vooral het werk is van de topspeler
Bies, behoort dan tot de mogelijkheden:
41...9-14 42.38-32 7-12 43.48-42 2-7
44.42-37 13-18! 45.33-29, en nu niet
45...4-9? want dan doet wit 46.29-24!!
18x20 47.27-22! met winst, maar 45... 17-
21 46.37-31 21-26 47.23-19 14x23
48.28x19 26x28 49.29-23 18x29
50.34x32 12-18! met een kansrijk eind
spel voor zwart, bijvoorbeeld: 51.40-34
7-12 52.34-29 12-17 53.32-28 18-23
54.29x18 30-34 55.39x30 35x33 met
winst.
De positie van het tweede diagram ont
stond in de partij tussen Van Lith en
Polman uit de zesde ronde. Beide speel
sters gingen na de vijfde ronde samen
met Otten aan de leiding met 8 punten,
en bij dit onderlinge treffen stond dan
ook veel op het spel.
Zwart, die in de geladen diagramstand
aan zet was, speelde 28...9-14, waarna de
partij verder ging met 29.35-30 29-34
30.22-18 13x33 31.38-40. Zwart kwam
zo in het voordeel, maar ze verloor door
in tijdnood in een zetje te lopen. (Hoe
een en ander in zijn werk ging hebt u
enige tijd geleden op deze plaats kunnen
zien). Met deze belangrijke overwinning
legde Van Lith de basis voor haar latere
toernooizege.
Was dus 28...9-14 zeker geen slechte zet,
in het toernooiboek geeft Polman aan
w
M
t m mm
ss)
i if
m BS
8 8 ft
DIAGRAM 1.
dat 28... 15-20 toch sterker was geweest.
Om te beginnen zijn de volgende twee
zetten voor wit foutief: 29.39-33? 19-24!
enz.; en 29.44-40? 21-27! 30.22x31 29-34
31.40x18 13x44 met winst voor zwart.
Verder is ook 29.35-30 niet zo raadzaam
voor wit. Er kan dan volgen: 29...20-24
30.36-31 24x35 31.31-27 9-14 32.27x16
14-20 33.48-43 20-25 34.47-41 29-34
35.39x30 25x34 36.22-18 13x33
37.38x40 29-34! en zwart staat goed.
Het beste doet wit na 28... 15-20 29.48-
43. Nu is 29...20-24 niet goed voor zwart
SU
li Iwi Jfest
IsÈ H Hl
DIAGRAM 2.
getuige de volgende spelgang: 29...20-24
30.44-40 9-14 (A) 31. 39-34 14-20 (op
31 ...21-27 32. 22x31 17-21 33.26x17
11x33 34.34-30!) 32.47-41 20-25 33.32-
27! met winst voor wit omdat de slag
34x14 komt.
(A) Op 30...21-27 volgt 31.32x21! 23x41
32.39-34 17x28 33.34x3 met winst
voor wit; en op 30... 12-18 neemt wit
via 31.39-34 18x27 32.36-31 27x36
33.32-27 enz. een dam op veld 1.
Na 28... 15-20 29.48-43 speelt zwart dan
ook het beste 20-25, waarop kan volgen:
30.47-41 29-34 (B) 31.39x30 25x34
32.22-18 13x33 33.38x40, waarna bijna
dezelfde stand is ontstaan als in de partij
na 31.38x40.
(B) Niet 30...9-14? (Op 30...12-18? geeft
31.39-33 enz. schijfwinst). Wegens
31.44-40 14-20 32.39-34 20-24
33.32-27 enz. met winst.
Hoewel een en ander in het boek niet
zover wordt uitgewerkt, blijft de conclu
sie juist dat zwart in 28... 15-20! een bij
zonder kansrijke zet had. U kunt het
boek bestellen door 15.- (portokosten
inbegrepen) over te maken naar giro
2395124 van de penningmeester van
Damgenootschap Het Noorden, Aqua
marijnstraat 537, Groningen.
Tot slot wijs ik u nog op het dameswe
reldkampioenschap dat van 5-20 augus
tus in Minsk wordt gespeeld. Aan dit
toernooi doen de eerste vier Nederland
se speelsters mee, Van Lith, Otten, Pol
man en Poepjes. Zoals altijd hebben zij
de grootste concurrentie te duchten van
de Russinnen: Sadovskaja (titelverdedig
ster), Altsjoel (oud-kampioene), Jan-
kovskaja en Teterina. Verder doen mee:
Dembska, Kaczmaryk, Minkina (Polen),
Karmi (Israël) en Piconese (Italië).
door F.L^Zack
Helikoptervervoer op
Dag van Aero-Philatelie
Tijdens de 26e „Dag van de Aero-Phi
latelie" zal in de expositieruimte van
de Luchthaven Schiphol „De Zonne-
ruiter", nabij het restaurant „Aviora-
ma", een luchtposttentoonstelling
worden gehouden. De organisatie van
deze expositie is in handen van de Ne
derlandse Vereniging van Aero-Phila-
telisten „De Vliegende Hollander". De
tentoonstelling - in het teken van het
postvervoer per helikopter - wordt ge
houden in het weekeinde van 31 okto
ber en 1 november.
In het begin van de 50-er jaren werden
in diverse landen van Europa proefne
mingen gedaan voor het vervoer van
post per helikopter. Nederland spande
in dit geval de kroon met de vlucht
van Den Haag naar Brussel, welke
plaats vond op 5 november 1947. Ook
Rotterdam had met „Heliport" een
vaste helikopter-luchthaven met een
lijndienst op Brussel. Er werd gevlo
gen met helikopters van de Belgische
Sabena van het type Sikorsky S. 51.
Op verzoek van „De Vliegende Hol
lander" heeft de PTT een fraai post
stempel ontworpen. Dit poststempel
zal worden geplaatst op alle post, die
in het weekeinde wordt bezorgd op de
luchthaven Schiphol in de tentoonstel
lingsruimte. Bovendien zijn er gedu
rende de openingstijden van de ten
toonstelling speciale enveloppen be
schikbaar van verschillend formaat
(FDC en klein kabinetformaat). Deze
enveloppen worden voorzien van het
bijzondere PTT-stempel. De envelop
pen zijn ook vooraf te bestellen door
storting van 4,50 op postgiro
402628 t.n.v. „De Vliegende Hollan
der", Rotterdam. Voor dit bedrag wor
den twee verschillende enveloppen,
compleet verzorgd, onder couvert toe
gezonden.
Het is dit jaar 75 jaar geleden dat het
Vorstendom Liechtenstein voor het
eerst eigen postzegels kreeg. Ter herin
nering hieraan brengt de postdienst
van Liechtenstein een bijzondere post
zegel in omloop in de waarde van Lfr.
2.-De zegel is uitgevoerd naar model
van de zegel uit 1912 met een waarde
van 5 Heller. Deze zegel droeg het
portret van Johann de Tweede. Op de
zegel die wordt uitgebracht toont het
medaljon het portret van de kleinzoon
van de huidige vorst en zoon van erf
prins Hans Adam, Alois. Op de zegel
ziet men verder de jaartallen „1912-
1987" en de tekst „75 Jahre Briefmar-
ken Fürstentum Liechtenstein". Het
ontwerp werd vervaardigd door prof.
Otto Zeilier en Kolo Moser.
Liechtenstein is een ideaal oord voor
sportvissers. Om dit nog eens te on
derstrepen verschijnt er een serie van
drie postzegels (waarden van 50 rap
pen, 90 rappen en Lfr. 1,10.). Óp de
door Louis Jager uit Vaduz ontworpen,
zegels ziet men diverse vissoorten af
gebeeld.
De Deense coöperatieve baconfabrie-
ken bestaan dit jaar honderd jaar. Op
14 juli 1887 werd deze coöperatie
door vijfhonderd boeren van de grond
gebracht. Het Deense spek is een groot
exportartikel, waarvan het grootste
deel naar Engeland gaat. Ter gelegen
heid van dit jubileum heeft de Deense
PTT op 18 juni een postzegel van 3,80
kr. uitgebracht, waarop twee varkens
prijken. Het ontwerp is van Bente
Olesen Nyström'
Begin juli werd in de Deense stad Her-
ning de achtste „Gymnaestrada" ge
houden. Een gymnaestrada is een we-
reld-gymnastiek-festival, waar gym
nastiek beoefend wordt zonder compe
titie-element. Het gaat dan ook meer
om het zien en beoefenen van gym
nastiek en de verbroedering die deze
sport hierdoor kan bieden. De eerste
gymnaestrada werd in 1953 in Rotter
dam gehouden, in de daarop volgende
jaren te Zagreb (1957), Stuttgart
(1961), Wenen (1965), Bern (1969),
Berlijn (1975) en Zurich (1982). Ter
gelegenheid van de gymnaestrada is
een postzegel van 2,80 kr. uitgebracht
met een gestyleerde afbeelding van een
paar linten en een bal als gymnastie-
kattributen. Het ontwerp voor deze
zegel werd vervaardigd door Finn Si
monsen.
