Beeldhouwer
last grote eend
van oud ijzer
'Ze staan te dringen om een
stukje te kunnen fietsen'
Noordwijkers exposeren
in oude Visserskapel
Exposities:
BIKE BOAT NA VIJF JAAR IN PRODUCTIE
interview
Een grote stapel oud ijzer en
een beeldend kunstenaar in je
kennissenkring die je nog een
wederdienst verschuldigd is.
Meer heeft de familie Van Rijs-
bergen niet nodig om zich te
vergewissen van een fraai stuk
je kunst voor hun deur: een
grote eend op het bruggetje
voor hun huis aan de Westvliet-
weg in Leidschendam.
Beeldhouwer Frits van Eeden,
43 jaar en wonend in de Vere
nigde Staten, heeft de laatste
hand aan het kunstwerk gelegd.
In totaal heeft hij drie midda
gen aan de wederdienst besteed,
een 'schuld' die is ontstaan na
dat de heer Van Rijsbergen de
tuin van de kunstenaar had op
geknapt.
De kunstenaar zelf is tevreden
over het resultaat, de 'opdracht
gever' vindt het privé-kunstbe-
zit met de dag mooier worden
en tot ieders opluchting lijken
ook de buren tevreden met de
nieuwe aanwinst. „De buren
keken in hettiegin zeer kritisch
uit het raam naar dat oude iizer.
Nu bekijken ze het resultaat
met veel belangstelling", zo
klinkt de heer Van Rijsbergen
opgelucht.
Het materiaal is op straat ge
vonden, het idee is voor de deur
geboren. Van Eeden: „Platen ij
zer, wat moet ik er mee Ik
was van plan om een ketting te
maken met daarop een schaal
voor planten. Al werkende is
het idee opgekomen om een
eend te maken".
VRIJ ABSTRACT
Frits van Eeden is schilder,
beeldhouwer, graficus en leraar.
Hij heeft zijn opleidingen ge
volgd aan de Rietveld Acade
mie in Amsterdam en aan het
Royal College of Arts in Lon
den. Hij woont en werkt het
grootste deel van het jaar in
Florida.
„Meestal werk ik vrij abstract
en met materialen als brons en
steen. Nu moet ik de stukken
aan elkaar lassen. Dat is een
goede oefening voor me, want
het is een tijd geleden dat ik dat
heb gedaan
Ondanks de positieve reacties
hoopt Frits van Eeden dat zijn
De kunstenaar een opgeknapte
tuin, de tuinman en een kunst
werk. Het resultaat van een
vriendendienst: een eend, ge
maakt van oud ijzer (Foto: Mi
lan Konvalinka).
verrichtingen geen nieuwe op
drachten uit de buurt opleve
ren. „Ik ga binnenkort weer te
rug naar Florida Ik heb er dus
eigenlijk geen tiid voor".
Op het ogenblik is werk van
Frits van Eeden te zien op de
expositie 'De zomer in 't hoofd'
in Galerie Zagwijn, Spui 235 a
in Den Haag (tot en met 29 au
gustus van dinsdag tot en met
zaterdag van 10.00 tot 17.30 uur
en op maandag vanaf 12.00
uur).
De Kapel (Hoofdstraat,
Noordwijk): Werken van de
keramist Koen Mertens en
van de Noordwijkse
fotogroep 'X 65'. Van 8 t/m 23
augustus. Geopend: ma t/m
vr 14.00-17.00 uur en 19.00-21.00
uur. Op wo, za en zo alleen
13.00-16.00 uur.
De gemeente Noordwijk ver
zorgt in De Kapel een expositie,
waarop werken van de kera
mist Koen Mertens en van de
Noordwijkse fotogroep 'X 65' te
bezichtigen zijn. Het is sinds een
reeks van jaren gebruikelijk,
dat leden van deze fotogroep nu
en dan gelegenheid krijgen hun
foto's voor het publiek uit te
stallen. 'X 65' dankt zijn naam
aan het jaar van de oprichting
(1965). Iedereen vanaf 16 jaar
kan zich onder leiding van en
thousiaste deskundigen het foto
graferen eigen maken.
Tijdens de expositie zullen le
den van de fotogroep een pre
sentatie geven van zelf gemaak
te en ontwikkelde foto's, de
meeste in zwart-wit.
Koen Mertens woont en werkt
aan het Cleypad, op de plaats
waar eens zijn vader woonde.
Voor deze expositie koos hij het
thema 'Mens en dier'. Mertens
ziet zich van huis uit als potten
bakker. Het draaiwerk staat
daarom centraal. Om de vorm
geving het meest te laten spre
ken is de toepassing van kleur
aan de sobere kant.
LEIDEN
rijksmuseum boerhaave (Steen
straat la) T/m december 'Balans
van de eeuw', Nederlandse natuur
wetenschappen in de 19e eeuw. Ge
opend: di t/m za 10-17, zo. 13-17.
stedelijk museum de lakenhal
(Oude Singel 28-32) T/m 23 aug:
'Scheepswerk, verzameld en ge
toond'. T/m 6 september: Tussen-
blik', hedendaagse Nederlandse
kunstenaars. Geopend di t/m za 10-
17, zo 13-17. rijksmuseum voor vol
kenkunde (Steenstraat 2) T/m 27
sept: 'De jaargetijden van de mens'.
Geopend: di tm za 10-17, zo 13-17.
rijksmuseum voor geologie en mi
neralogie (Hooglandse Kerkgracht
17) T/m 6 september: Geologie, ei
genhandig gezien. Geopend ma t/m
vr 10-17, zo 14-17 rijksmuseum van
oudheden (Rapenburg 28) T/m 30
aug: 'Wel moge het u bekomen',
feestmaal in de oudheid. Geopend:
di t/m za 10-17, zo 13-17 hortus bo-
4) T/m 31 juli: 'De meest sociaal vei
lige stad van Nederland'. Vijf pane
len over Leiden. Geopend: ma en
wo 10-17 en 19-21, di 10-17, do 10-21,
vr 10-17, za 10-13. art tea house
(Stille Mare 4): T/m 31 juli: Aquarel
len van Westheide Geopend: ma 12-
18, di t/m za 10-18, do 10-21, zo 11-
21. waaggebouw (Aalmarkt 21) 7
t/m 27 augustus: Verkooptentoon
stelling Leidse kunstenaars (beel
dende kunst). Geopend: di-za 10-17,
zo en ma 13-17 u. kunstuitleen
(Lammermarkt 35): T/m 9 augustus:
'Schilderijen van Aart Houtman'.
Geopend: wo t/m za 14-17, do ook
17-19. pijpenkabinet (Oude Vest
159a, tel. 121340) Geopend: zo 13-17
en op afspraak, prentenkabinet
(^Rapenburg 65) Geopend: di t/m vr
ALPHEN AAN DEN RIJN
rhijnkade elf (Rijnkade 11) T/m 30
augustus: schilderijen van Cole Mor
gan en schilderijen en tekeningen
van Hans René van der Vlis. T/m
30 september: bodemvondsten uit
Alphen en Aarlanderveen van de
Historische Vereniging voor Al
phen. Geopend: di-za 10-17.30, vr
10-21.
tanicus (Rapenburg) T/m 23 aug:
'De Biologische klok'. Geopei
10-16.30, zo 12.30 16.30. Tuin geo
pend: dag: 9-17. Kassen 10.30-12.30.
Clusiustuin: 10 00-12.30 en 13.30 en
16.00. rijksherbarium (Rapenburg
70) T/m medio september: Expositie
over de historie van het pand en de
vroegere behuizing van het herbari
um Geopend: ma-vr 9.00-12.15 en
13.30-16.30. academisch historisch
museum (Rapenburg 73) Geopend
wo, do en vr 13-17 uur holiday inn
(Haagse Schouwweg 10) T/m 30juli:
Geo-
HAZERSWOUDE
huize driehof (Dorpsstraat 27) T/m
Geopend dag 15 aug; exotische schelpen van de ma en wo ook 10-11.30.
Seychellen. Geopend: dag 10-21.
17, do 19-21 uur en volgens af
spraak: 01718-16428. katwuks mu
seum (Voorstraat 46) T/m 12 sept:
Olieverfschilderijen en gouaches
van Hans von Bartels. Geopend: di-
za 10-12 en 14-17 uur. tent (Boule
vard) 15 t/m 20 aug: tentoonstelling
marine Geopend: 10-17 en 19-21.30.
LEIDERDORP
muzenhof (Cor Gordijnsingel 4)
T/m 15 aug: Gevarieerd werk Jan
Diets. Geopend: di-vr 14-18, za 9.30-
12.30. gemeentehuis (Statendaalder
1) T/m 31 juli: Schilderijen Lidie
Bossen. Geopend: ma t/m vr 8-17.
LEIDSCHENDAM
antoniushove (Burg. Banninglaan)
T/m 31 aug: Werk leden Fotokring
Leidschendam. Geopend: dag 10-17.
LISSE
nachtegaal van lisse (Heereweg
10) T/m augustus olieverfschilderij
en van Anton Maaskant. Geopend:
dag. 9-23. museum voor de bloem
bollenstreek ('t Vierkant) T/m 15
sept: Geschiedenis van het Bloe
mencorso. Geopend: di-vr 10-17, za
en zo 11.30-17. openbare biblio
theek (Nassaustraat 28) T/m 15 aug.
Foto's van cursisten Qbus. Geopend
ma en di 19-21; wo, do en vr 14-17;
KAAG
galerie de kever (Irenestraat 17)
T/m 31 juli: Acrylschilderijen, plas
tieken, reliëfschilderijen en grafiek
van Maria Schuurman Van 1 tot 30
aug: Naieven van Dineke Krom-de
Bruin, Anneke.. Lijnkamp-Truien.
Willem Westhoek en Gerard de
Nijs. Geopend: wo t/m zo 14-17.
Abstract van Marga Adama.
pend 10-22. galerie t huys benee ii KATWIJK
(Nieuwe Rijn 3) Permanente exposi
tie van werk van Leny Noyen. Geo
pend: vr 14-16 en za en zo 12-16.
openbare bibliotheek (Nieuwstraat
galerie de witte duif (Koninginne
weg 13a) T/m 26 aug. Olieverfschil-
lerijen en aquarellen uit Katwijk en
omgeving. Geopend: za 11-13 en 14-
NOORDEN
restaurant de watergeus (Simon
van Capelweg 10) T/m 2 aug: Teke
ningen van Leopold von Verschuer,
schilderingen op zijde van Hanni
von Verschuer en emaille wandta-
bleaus van Charlotte von Verschuer.
Geopend: di t/m zo vanaf 12 00 uur.
NOORDWIJK
hotel huis ter duin (Kon. Astrid-
boulevard 5) T/m 2 aug: Ikonen.
Geopend dag 11-20 openbare bi
bliotheek (Weteringkade 25) T/m
31 juli: 'Origami', Japans papiervou-
wen. Geopend: ma en do 10-12.30 en
14-17.30, di en za 10-12.30, wo en vr
14-17.30 en 19-21. natuurcentrum
jaN verwey (Weteringkade 27) T/m
15 aug: Noordwijks groen, nu en
toen. Geopend: wo, za en zo 14-
16.30. galerie drieluik (Voorstraat
57) tot september: aquarellen van
Leni van Gils. Geopend: dagelijks
van 10.00-17.30. de kapel (Hoofd
straat) Van 8 t/m 23 aug: Fotogroep
X 65 en keramiek van K. Mertens
Geopend: ma t/m za 14.00-17.00, wc
za en zo alleen 13.00-16.00 (gratis).
NOORDWIJKERHOUT
bibliotheek (Herenweg 4) T/m 2
september: Keramiek en- schilder-
/tekengroep de Mast exposeert. Ge
opend: ma, wo, vr 14-17 en 19-21, do
10-12 uur
RIJNSBURG
genootschap oud runsburg (Oude
Vlietweg 6) T/m 5 sept: 'Rijnsbur
gers laten Rijnsburg zien', tekenin
gen en schilderijen van beroeps- en
amateurkunstenaars. Geopend: vr
19-21, za 10-16.
SASSENHEIM
de twee wezen (Hoofdstraat/Oude
Haven) T/m 31 juli: Foto-grafisch
werk van Jos Slottje. Geopend: ma
t/m zo 12-22.
VOORSCHOTEN
ambachts- en baljuwhuis (Voor
straat 12) T/m 23 aug: 'Ondergoed, 't
heeft wel meer om het lijf'. Geo
pend: dag 14-17.
WARMOND
galerie de pomp (Dorpsstraat 36)
T/m 6 aug: Keramiek van Carla
Pont en aquarellen, gewassen en
Ï?ntekeningen van Louis Schutte,
ekeningen en aquarellen van
Henk van den Berg en zijde- en bor-
duurschilderijen van Wil van der
Berg-Duren. Geopend: di, do en vr
19-21, wo, do, zo. za 14-16, wo ook
10-12. het oude raadhuis (Dorps
straat 38) T/m 6 aug: Etsen, kleuret
sen, en aquatinten van Saskia Slin-
ter-Oost. Van 7 t/m 3 september:
Expositie met als thema sport door
Tino Lintelo. Geopend: di en vr 19-
21, wo, do en zo 14-16, za 11-16. tuin
bij galerie de pomp (Dorpstraat 38)
T/m 6 sent: Keramiek van Yvonne
Oosterhol-Planije. Geopend: di en
vr 19-21, wo, do en zo 14-16, za 11-
16.
WASSENAAR
hotel wassenaar (Katwijkseweg
33) T/m 1 sept: Schilderijen van
Carla Schreuder en Marlies Moret.
Geopend: dag 9-21.
Met een voorlopige snelheid
van een per uur is de productie
van de Bike Boat begonnen. De
Bike Boat, een waterfiets in de
vorm van een surfplank, is vijf
jaar geleden uitgedacht door
Klaas Willems uit Voorburg, die
van beroep industrieel ontwer
per is. Klaas Willems, technisch
directeur van de inmiddels op
gerichte Bike Boat Holland BV,
z'n zoon en verkoop-manager
Harold en algemeen manager
B.J. Verbrugge hebben hoge
verwachtingen van wat volgens
hen niet alleen de Nederlandse
maar ook de buitenlandse wate
ren moet gaan bevolken. „In
tien jaar tijd zijn er over de hele
wereld twaalf miljoen surfplan
ken verkocht. Dat kan met de
Bike Boat ook gebeuren", aldus
Klaas.
Sinds bij Klaas het idee van de
Bike Boat is opgekomen, is er
martkonderzoek uitgevoerd
waaruit hij opmaakt, dat z'n uit
vinding wel eens heel goed zou
kunnen aanslaan. Dat blijkt ook
uit de tochten die zoon Harold
regelmatig maakt. „Mensen
staan langs de kant te dringen
om er ook maar even op te kun
nen fietsen".
De consument kan de Bike Boat
voor 2495 gulden kopen. Klaas
Willems noemt dit een redelijke
prijs. „Een middelgoed surfpak-
ket met alle toebehoren is even
duur. Tot nu toe blijkt uit de re
acties dat nog niemand de fiets-
boot te duur vindt. Een enke
ling vindt hem zelfs goedkoop".
HULPSTUKKEN
Voor het bedrag van bijna 2500
gulden krijgt de koper een aan
gepaste surfplank met los de
hulpstukken als pedalen,
schroef, roer, stoeltje en afdek-
kap. „Je zet de Bike Boat in vijf
minuten in elkaar", aldus Klaas
die bestrijdt dat dit verkoop
praatjes zijn. „De man die in
Toronto, Canada, de Bike Boat
gaat verkopen, had 'm in die
tijd in elkaar gezet, en geloof
me, zo reuze handig is die man
niet".
Zit het apparaat eenmaal in el
kaar dan kan dit ook zo blijven.
Als extra kan dan nog worden
aangeschaft een bagage-contai
nertje voor 12 liter".
De Bike Boat kan worden ver
voerd op een surfkarretje achter
de fiets of op een surf-imperiaal
op het dak van de auto. Een
maal bij het water aangekomen.
zijn de werkzaamheden een
fluitje van een cent. De Bike
Boat weeg slechts 35 kilo en
heeft een wieltje in de neus.
Een persoon kan de Boat aan de
achterkant optillen en het
strand op en vervolgens het wa
ter in rijden.
Het fietsen gaat volgens Klaas
Willems ook al veel gemakkelij
ker dan bij een waterfiets. Bo
vendien ligt de snelheid hoger.
„Met normaal trappen, haal je
zeven tot acht kilometer per
uur. Als je doorfietst, haal je ge
makkelijk tien kilometer per
uur".
De ontwikkeling van de Bike
Boat is Klaas Willems niet ge
makkelijk vergaan. „Als je al
leen het idee hebt, kan je in
aanmerking komen voor inno
vatie-subsidie. Ik had het idee
al uitgewerkt en getest. Dan
kom je voor subsidie niet meer
in aanmerking. Raar natuurlijk,
want alleen een idee kan waar
deloos blijken te zijn als je het
verder gaat uitwerken. Ik wist
in ieder geval dat de Bike Boat
bleef drijven!".
Klaas Willems heeft grote moei
te moeten doen om een fabri
kant te vinden die zijn Bike
Boat nu op de markt wil gaan
brengen. „Bedrijven genoeg die
m'n idee willen kopen. Voor
een vast bedrag, dus als het een
enorm succes blijkt te zijn, zie
ik daar niets extra's van terug.
Maar het is tenslotte mijn idee.
Ik heb er geld en tiid ingesto
ken. Dan is het toch logisch dat
ik er iets van wil terug zien!"
Het vervaardigen van de proto
typen heeft Klaas Willems een
half miljoen gulden gekost. De
matrijzen die nodig zijn voor
het gieten van de surfplanken
kosten bijna een miljoen gulden.
Deze kosten worden gedragen
door surf fabrikant Nijverdal
Ten Cate, de Nederlandse
Kunststof Industrie Soesterberg,
Van Riessen Metaal in Leid
schendam en Willems zelf.
EXPORTEREN
Voorzichtig aan wordt momen
teel een begin gemaakt met het
exporteren van de Nederlandse
uitvinding. „Deze week gaan er
twee naar Japan. Er is er een
onderweg naar Amerika, die
binnenkort wordt gevolgd door
een container met 63 Bike
Boats. Daarnaast leggen we con
tacten in heel Europa en landen
óls Australië en Nieuw-.Zeeland.
In Nederland worden de Bike
Boats voorlopig afgezet in recre
atieparken".
Ondanks het feit dat de ver
koop van het nieuwe fenomeen
pas halverwege de zomer start,
denkt Bike Boat Holland BV
aan het eind van dit jaar al de
balans op te kunnen maken.
„We zouden eerst in juni 198c
met de productie beginnen. Ha
rold heeft vorig jaar al op de
ds w<
[esteld, omdat de bedrijven die
moest echter steeds worden uit-
MB
iij de productie betrokken zijn
met tegenslagen te kampen
hadden. Te laat voor welk sei
zoen dan ook zijn we beslist
niet. Hier is de zomer misschien
bijna voorbij, in Australië en
Nieuw-Zeeland moet de zomer
nog beginnen. En volgens de
verhalen is het in gebieden als
Miami het gehele jaar door
mooi weer".
Als aan het eind van het jaar
blijkt, dat de Bike Boat een suc
ces wordt, is er hoop voor fiet
sers die graag met een tandem
het water op zouden willen.
„Misschien is de tandem Bike
Boat dan volgende zomer klaar.
Daarnaast willen de nog een
wedstrijduitvoering maken".
In het Rijksmuseum voor Volkenkunde in Leiden is nog rot en met 27 sep
tember de expositie 'De jaargetijden van de mens' te zien (Foto: ANP).
