Tanker liep mogelijk op
ïraanse „homing-mijn"
Nog steeds impasse in
ambassade oorlog"
Hard oordeel over ramp „Herald
Iran dreigt met
aanval op
bondgenoten Irak
BUITENLAND
CiicbcSouttMii
Hittegolf eist
meer slachtoffers
Weer bomaanslag
in Baskenland
Tegenstrijdige verklaringen
over bloedbad Mozambique
Rechter nieuwe
FBI-directeur
Britse krant moet
wegens smaad ruim
1,6 min betalen
MARINE VERBAASD OVER INCIDENT IN GOLF
KAPER DC-10 WILDE VRIJLATING HAMADEI
FRANSE GIJZELAAR BEDREIGD
99
Duitse raketten wisselgeld bij wapenonderhandelingen
m
DIRECTIE REDERIJ MEDEVERANTWOORDELIJK
99
Minister
Shultz ziet
geen
aanleiding
op te
stappen
ZATERDAG 25 JULI 1987
PAG» jj
ATHENE De hittegolf die Griekenland al
een week teistert, heeft gisteren nog meer
slachtoffers geëist. Totaal zijn nu meer dan
honderd mensen aan de hitte bezweken zo
werd gisteren bekend gemaakt. In Athene
zochten vele Grieken en toeristen de koelte
van de fontei/ien op, bij een temperatuur van
42 graden celcius. Meer dan 1500 mensen
werden met ademhalingsproblemen in het
ziekenhuis opgenomen en bij de Eerste Hulp
in de hoofdstad kwamen in twee dagen tijd
zeker 6000 noodkreten binnen. De toestand
werd nog verergerd door problemen met de
watervoorziening. De temperatuur zou vanaf
maandag iets gaan dalen, maar eind volgende
week wordt een nieuwe hittegolf verwacht.
MADRID Bij een aanslag met een
autobom in Spaans Baskenland zijn
gisteren acht politie-agenten en en
kele voorbijgangers gewond geraakt.
De auto stond voor net kantoor van
Guardia Civil in de plaats Eibar, in
de provincie Guipuzcoa. Eerder op
de dag was in Frans Baskenland een
Spaanse Bask om het leven gekomen
door een bom die onder zijn auto
was geschroefd. Niemand heeft tot
dusver de verantwoordelijkheid op
geëist voor de aanslagen, maar de
politie vermoedt dat de actie het
werk was van de Baskische afschei
dingsbeweging ETA.
MOXIXE In het plaatsje Homoine, in het zuiden van Mozambi
que, zijn de slachtoffers begraven van de massamoord van afgelopen
zaterdag, waarbij zeker 387 mensen werden gedood. Enkele gewon
de overlevenden van de slachting vertelden tegenstrijdige verhalen
over het uiterlijk van de aanvallers. Volgens sommigen droegen ze
legeruniformen, anderen spreken van mannen in burger. De Mo-
zambikaanse regering heeft de rebellenbeweging Renamo verant
woordelijk gesteld voor het bloedbad, maar in Lissabon ontkende
het Renamo-kantoor dat de rebellen er iets mee te maken hadden.
Ook Zuid-Afrika» dat de rebellen steunt, heeft alle betrokkenheid bij
het bloedbad ontkent. Premier Mario Muchango zei na terugkeer
van de begrafenisplechtigheid dat Renamo tien weken voor het
bloedbad door de Zuidafrikanen vanuit de lucht was bevoorraad met
nieuwe wapenzendingen. Hij kondigde een diepgaand onderzoek
aan naar de daders van de brutale slachting, waarbij zieken in hun
ziekenhuisbedden werden doodgeschoten en weerloze vrouwen en
kinderen met kapmessen en bajonetten te lijf werden gegaan.
WASHINGTON President Reagan
heeft de 57-jarige rechter William
Sessions uit Texas voorgedragen als
nieuwe directeur van de federale re
cherche FBI. Met Sessions, een „ha
vik" die orde en wet hoog in het
vaandel heeft, komt een eind aan een
lange speurtocht naar de man die Wil
liam Webster moest opvolgen als de
hoogste politieman in de VS. De be
noeming van Sessions moet nog wor
den bekrachtigd door de Senaat. Web
ster werd in maart benoemd tot hoofd
van de inlichtingendienst CIA. Ses
sions is pas de vierde directeur sinds
de recherche in 1933 werd opgericht
onder J.Edgar Hoover.
LONDEN Het Britse hooggerechtshof heeft de grootste
devergoeding wegens smaadschrift toegewezen aan de oud
voorzitter van de Conservatieve Partij, Jeffrey Archer. Ai
daagde het dagblad The Star voor het gerecht, omdat het
geschreven dat hij zich met de prostituee Monica Coglan ha
gegeven. The Star, die geen bewijzen kon overleggen, m«
halve de gerechtskosten van 2,3 miljoen gulden ook ruit
miljoen gulden smartegeld betalen. Archer trad af als vice-i
zitter nadat de beschuldiging van De Star was gepubliceert iel
rechtszaak was wekenlang voorpaginanieuws, waarbij het I ai
publiek smulde van de onthullingen van de prostituee.
DEN HAAG De onder
Amerikaanse vlag varen
de supertanker „Bridge-
•ton", die gisteren in de
Perzische Golf schade op-
^liep, is mogelijk het
^Slachtoffer geworden van
*èen „homing mijn". Dat is
^een mijn die met een an-
-iker aan de zeebodem is
vastgelegd, maar loslaat
fop het moment dat een
tschip in de buurt komt.
t£en „homer" verlaat zijn
„basis" na het waarnemen
jvan geluid en zoekt hier-
*ha vervolgens als een
soort torpedo zelf zijn ei-
tgen doel op.
v;
Jïji marinekringen is met ver-
'bazing kennis genomen van de
berichten over de explosie van
zeemijn, waarbij overigens
t niemand gewond is geraakt.
Eerder werd aangenomen dat
het konvooi groot en modern
genoeg was om alle explosie
ven in de golf te omzeilen en
alle aanslagen tijdig te beant
woorden. Bovendien waren
eerder mijnenvergers actief
geweest op de vaarroute van
het konvooi.
Marinevoorlichter W. Geneste
vermoedt dat het konvooi toch
een ultra-moderne „homing-
mijn" over het hoofd heeft ge
zien. Het soort mijnen dat de
laatste dagen in de vaarweg
naar de haven van al-Ahmadi
werd opgeruimd waren vol
gens diplomaten een ouder
wets type mijn, afkomstig uit
de Sovjet-Unie. Omdat een
„homing-mijn" op eigen
kracht door het water kan be
wegen is hij moeilijker onscha
delijk te maken. Bovendien
voeren op het moment van de
explosie geen mijnenvegers of
-jagers mee in het konvooi.
„En dan kan er van alles ge
beuren", aldus Geneste.
Omdat de Sovjet-Unie ook be
schikt over „homing-mijnen",
is volgens Geneste in principe
mogelijk dat de Iraniërs via
deze grootmacht aan exempla
ren van dit ultramoderne en
moeilijk te bestrijden wapen
tuig konden komen. Voorheen
werd door de Iraniërs gebruik
gemaakt van onder meer mag
netische mijnen, die afgaan op
het moment dat een schip
dichtbij komt.
Direct na de explosie werden
extra wachtposten naar de
boeg van de begeleidende
kruiser „Kidd" gestuurd om
naar mijnen te zoeken. Som
migen van hen droegen gewe
ren om te schieten op verdach
te voorwerpen in het water.
Als vóór een schip een mijn
komt opdrijven, dan is er vol
gens de Nederlandse marine
nog maar één redding: „Trach
ten met machinegeweren de
mijn kapot te schieten. Dat is
ook de gebruikelijke methode
bij het mijnenvegen: schieten
als er een boven komt drij
ven".
Vegen
Een mijnenveger veegt de zee
in principe mechanisch
schoon. Een mijnenjager gaat
volgens geavanceerder tech
nieken te werk. Meestal vaart
een kleine, onbemande onder
zeeër voor het schip uit. Intus
sen spoort een sonar voorwer
pen op die op een mijn lijken.
De meest voorkomende mij
nen hebben een diameter die
varieert van vijftig centimeter
tot een meter. De onderzeeër
krijgt een lading mee waarmee
een mijn tot ontploffing kan
worden gebracht. Overigens
zijn de onderhandelingen tus
sen vertegenwoordigers van
de scheepswerf Van der Gies-
sen-De Noord en Koeweit
over de levering van mijnenja-
gers nog steeds niet afgerond.
Directeur J. Smit verblijft nog
steeds in Koeweit en keert pas
na het weekeinde terug in Ne
derland, zo meldt een woord
voerster van de werf.
'NIEUWE VERGELDIN GSPOLITIEK
LONDEN Iran zal aan
vallen van Irak op zijn
economische installaties
voortaan vergelden met
aanvallen op „economi
sche centra" van Iraks re
gionale bondgenoten in de
Golf. Dit heeft gisteren de
ïraanse parlementsvoor
zitter, Ali Akbhar Hashe
mi Rafsanjani, gezegd tij
dens het wekelijkse vrij
daggebed in Teheran.
Volgens het ïraanse pers
bureau Irna zei Rafsanjani
dat het hier om „een nieu
we vergeldingspoli tiek"
gaat.
De invloedrijke politicus zei
niet op welke landen hij doel-
_de, maar Koeweit en Saoedi-
Arabië zijn de belangrijkste fi
nanciers van de Iraakse oor
logsinspanningen. Beide lan
den vervoeren dagelijks
300.000 ton olie voor Irak, aan
gezien de Irakese oliehavens
door de Golfoorlog goeddeels
geblokkeerd zijn. Tot dusverre
vergold Iran aanvallen op zijn
economische en burgerdoelen
alleen met soortgelijke tegen
aanvallen op Irakese doelen.
Rafjanjani kwam met zijn
dreigement kort nadat de su
pertanker „Bidgeton" op een
mijn was gelopen. Vannacht
arriveerde de tanker en zijn
escorte met enige uren vertra
ging alsnog m de haven van
Koeweit, waar volgende week
olie wordt geladen. Iran heeft
al aangekondigd dat deze olie
als „vijandelijke lading" wordt
aangemerkt.
De ïraanse minister van bui
tenlandse zaken, Ali Akbar
Gewapende marinemensen aan boord van het Amerikaanse fre
gat „Fox" houden het kielzog van de supertanker „Bridgeton"
nauwgezet in de gaten. Zodra ze verdacht een drijvend voorwerp
zien, wordt er geschoten.
FOTO: AP
worden opgelost „als de Irake
zen ophouden schepen aan te
vallen".
Velayati, sprak meer verzoe
nende woorden. Gisteren zei
hij dat alle problemen zullen
GENÈVE De in Genève ingerekende kaper van de DC-10
van Air Afrique, wilde met zijn actie de vrijlating van de in de
Bondsrepubliek gevangen genomen broers Hamadei afdwingen.
Dit heeft de politie gisteravon^ bekend gemaakt. De Libanese
broers worden verdacht van terroristische activiteiten.
Aan de kaping kwam rond twaalf uur een onverwacht einde
toen de bemanning van het vliegtuig er in slaagde de 21-jarige
kaper Hoessein Hariri zijn wapen afhandig te maken. Gelij u
tijd evacueerden de gijzelaars het vliegtuig via de nooddeur
de staart en bestormden mariniers de cockpit, waar de k
door een steward werd vastgehouden. Bij de schermutselii 5
liep een bemanningslid een schotwond in de buik op. Ee
had de kaper de Franse passagier Xavier Beaulieu (28) doo:
hoofd geschoten om zijn eisen kracht bij te zetten. De DC-10
totaal 163 mensen aan boord.
CHTAURA Een clan-
destiene organisatie heeft
gedreigd de Franse gijze
laar Jean-Louis Norman-
din te berechten als
Frankrijk binnen 48 uur
geen einde maakt aan de
belegering van de ïraanse
ambassade in Parijs. De
„Organisatie van het
Ware Tegen het Foute
(OVCF)" dreigt „de Fran
se en Amerikaanse belan
gen in de hele wereld, en
zelfs in het hart van
Frankrijk, als dat nodig
is", te zullen aanvallen.
De ambassade-oorlog tussen
Frankrijk en Iran verkeert in
tussen nog steeds in een im
passe Gisteren onthulde het
weekblad „Le Nouvel Obser-
vateur" dat de Franse premier
Chirac Iran begin juli zou heb
ben voorsteld de omstreden
tolk Wahid Gordji te ruilen te
gen de vijf Franse gijzelaars in
Libanon. Het voorstel was on
derdeel van een „vertrouwe
lijk" ultimatum dat Parijs aan
Teheran stelde, voordat de di
plomatieke betrekkingen wer
den verbroken. Iran wilde of
kon daarop niet ingaan, met
alle gevolgen van dien.
In diplomatieke kringen in
Parijs is men zeer sceptisch
over een spoedig einde van de
ambassade-oorlog. Een uitput
tingsslag wordt niet uitgeslo
ten. „In Teheran hebben ze
alle tijd", aldus een diplomaat.
Zowel op het Elysée als op Ma-
tignon, de ambtswoning van
Jacques Chirac vreest men
met de verkiezingen in het
vooruitzicht voor het zoge
heten „Carter-syndroom". Het
vijftien maanden durend beleg
van de Amerikaanse ambassa
de in Teheran was een van de
oorzaken van de verkiezings
nederlaag van Jimmy Carter.
In Frankrijk worden volgend
jaar presidentsverkiezingen
gehouden, waarvoor Mitter
rand en Chirac beiden in de
race zijn. Onderling verschil
len de staatslieden van inzicht
over de aanpak van het pro
bleem. Zo zou Mitterrand
voorstander zijn van een har
de opstelling jegens Iran, ge
zien de onder de socialisten
mislukte normalisering van de
betrekkingen. Chirac zou
daarentegen nog wel willen
praten, maar hij staat onder
druk van de publieke opinie in
Frankrijk, die uitgesproken
anti-Khomeiny is.
Intussen stapelen de bewijzen
zich op tegen Wahid Gordji,
die ervan verdacht wordt de
organisator te zijn achter de
bomaanslagen in Parijs. Ook
andere medewerkers van de
ïraanse ambassade in Parijs
worden ervan verdacht met de
bommenleggers in contact te
hebben gestaan. „Gordji nu
vergeten zou betekenen dat
elk ander land Frankrijk on
gestraft kan aanvallen", aldus
Le Nouvel Observateur. De
zich nu ruim een maand
schuilhoudende Iraniër blijft
het grote probleem. Zeker nu
Teheran zijn lot heeft gekop
peld aan dat van de Franse di
plomaat Paul Torri.
De Franse minister voor vei
ligheidszaken Robert Pan-
draud is gisteren met spoed
naar Genève gereisd wegens
de kaping van het Air Afri-
que-vliegtuig. Naar verluidt
zou deze terreuractie los staan
van de ambassade-oorlog. Een
Franse passagier werd door de
Libanese kaper doodgescho
ten.
WASHINGTON De 72 Per-
hing-lA raketten op Westduits
grondgebied worden mogelijk
gebruikt als wisselgeld bij de
wapenonderhandelingen tus
sen de Sovjet-Unie en de Ver
enigde Staten. Westduitse re
geringswoordvoerders ver
klaarden gisteren dat Bonn de
toch al verouderde raketten
zal weghalen, als de Sovjet-
Unie bereid is tot drastische
beperkingen in de conventio
nele bewapening.
Eerder namen zowel de VS als
West-Duitsland nog een hard
standpunt in over de kwestie
van de raketten, één van 'de
laatste struikelblokken voor
een akkoord nu partijleider
Gorbatsjov akkoord is gegaan
met wereldwijde afschaffing
van kernwapens voor korte-
en middellange afstand.
Kolonel Horst Prayon, woord
voerder van het ministerie
van defensie in Bonn, ver
klaarde dat de Bondrepubliek
erbij blijft dat de Duitse Pers
hings, die wegens hun verou
dering in de jaren negentig
zouden moeten worden gemo
derniseerd, niet moeten wor
den betrokken bij de Geneefse
INF-onderhandelingen tussen
de Verenigde Staten en de
Sovjet-Unie, ondanks dat ze
zijn voorzien van Amerikaan
se kernkoppen.
Maar hij voeg
de daar aan toe dat ze gebruikt
kunnen worden als wisselgeld
bij onderhandelingen.
Pershings kunnen de Sovjets
helpen zich soepeler op te stel
len over het beperken van
hun invasie-capaciteit. Als
Moskou zijn dreigingspoten-
tieel vermindert, zullen de
Pershings-IA geen probleem
meer zijn".
Verscheidene Amerikaanse re
geringsfunctionarissen onder
streepten gisteren evenwel dat
Washington ook in de toe
komst niet bereid is met de
Sovjet-Unie te onderhandelen
over de Duitse Pershings.
(ADVERTENTIE)
SUSKE EN WISKE DE JOLIGE JOFFER
LONDEN De recht
bank in Londen heeft gis
teren een bijzonder hard
eindoordeel uitgesproken
over de verantwoordelijk
heid voor de ramp met de
veerboot „Herald of Free
Enterprise". In een bom
volle zaal presenteerde
rechtbankpresident Sheen
het 170 pagina's dikke
rapport over de gekapseis
de veerboot, waarbij 188
mensen om het leven
kwamen. Terwijl de veer
bootkapitein Lewry en de
directie van de rederij
Townsend Thoresen ge
kweld luisterden, verweet
Sheen de rederij en veer
bootbemanning grove na
latigheid. Niemand gaat
vrijuit, zo wordt in het
rapport geconcludeerd.
Het onderzoek naar de toe
dracht van de tragische veer
bootramp heeft vele maanden
geduurd, maar inmiddels is
onomstotelijk vast komen te
staan dat de „Herald of Free
Enterprise" verging omdat de
boegdeuren niet gesloten wa
ren. De veerboot schepte dui
zenden liters zeewater, terwijl
de officier die de deuren had
moeten sluiten in zijn hut lag
te slapen. Kapitein Lewry en
de twee voor de boegdeuren
verantwoordelijke beman
ningsleden dragen de eerste
verantwoordelijkheid voor de
ramp, aldus Sheen. Zij kregen
een schorsing opgelegd.
In het rapport kfijgt ook de
rederij Townsend Thoresen
(nu omgedoopt in P&O) een
flinke veeg uit de pan. Zo
wordt de houding van vrijwel
iedereen bij de rederij als „on
geïnteresseerd" gekenmerkt.
Het werk van de bedrijfslei
ding wordt slordig en onver
antwoordelijk genoemd.
De Britse minister Channon
kondigde aan dat diverse vei
ligheidsmaatregelen verplicht
zullen worden gesteld. Verder
zal de regering bijna drie en
een half miljoen gulden be
schikbaar stellen voor weten
schappelijk onderzoek n^ar
het stabieler maken van rij-
op-rij-af veerboten.
Townsend Thoresens presi
dent Peter Ford wilde niet
zeggen of werknemers zullen
worden ontslagen dan wel een
disciplinaire actie zullen on
dergaan. Maar hij accepteerde
dat rechter Sheen zich hard
opstelde tegenover Townsend.
„We accepteren volledig dat
zijn commentaar en kritiek
hard moet aankomen", aldus
Ford, „en dat wij dat nu moe
ten bestuderen en er naar
moeten handelen".
Een overlevende van de ramp,
passagier Allan Rogers die sa
men met zijn vrouw en drie
kleine kinderen werd gered,
noemde het rapport een „ver
goelijking". v
„IK DEED WAT IK K(
IN CONTRA-AFFAIR1
dl
WASHINGTON
Amerikaanse minister
buitenlandse zaken G
ge Shultz heeft giste
vragen van de hand ge
zen of hij opstapt uit
regering Reagan, ore
hij zijn functie niet jr.
naar behoren zou kun
uitoefenen. Tijdens
tweede dag van zijn
hoor voor de gezamenl
Congrescomissies over
Iran-Contra-affaire
Shultz dat hem wei
verweten kan worden,
heb de president in
cember 1985 afgera
zich in te laten met
wapenverkoop aan
Meer had ik niet kun
doen", aldus Shultz.
De Republikeinse afgevaat
de William Bloomfield v
aan Shultz of hij zich nog
op zijn gemak voelde in
kabinet, als gevolg van de
sleep in de hele affaire. J
u een psychiater, of zou
vroeg Shultz op een bep
moment geïrriteerd. Shulu
donderdag dat hij bij drie
genheden zijn ontslag
aangeboden bij de presii
De laatste keer was in au
tus 1986.
Het voormalige hoofd val
Amerikaanse inlichtin
dienst CIA William Casey
overigens geprobeerd heb
Shultz te laten ontslaan,
klaarde de minister gisW
Shultz zei dat hij en min
van defensie Caspar Weinl
ger vrijwel alleen stonde!
hun tegenstand tegen de
penverkopen aan Iran. Hij
schreef president Rof
Reagan als een „besluitvai
ge leider", die hun visie 0|
zaak kende, maar bij het
men van beslissingen op
eigen oordeel afging.
Shultz heeft verklaard te 1
ben getracht nauwkeurige
formatie door de geven aai
president toen het schan
aan het licht kwam, tel
andere medewerkers,
Casey, Reagan juist misleid
over de operatie. „Heel 1
mensen buiten de rege'
wilden mijn scalp", al
Shultz. Casey nam afgelo
februari zijn ontslag na
operatie aan een hersentuB
Hij overleed in mei.
