Rommelige start catamaranrace
£cidóc@ommtt
Peloton
twintig
jaar na
Simpson
nog niet
wijzer
Monaco en Marseille
op jacht naar
troon Bordeaux
BORDEAUX Vandaag
twintig jaar geleden stierf
op de zuurstofarme flan
ken van de Mont Ven-
toux rond vijf uur in de
middag Tom Simpson. In
g een hitte van 35 tot 40
graden voltrok zich het
grootste drama in de na-
oorlogse wielersport. Tom
Simpson, de wereldkam
pioen van Lasarte, over
leefde zijn regenboogtrui
nog geen twee jaar. Hij
liet zijn weduwe Helen,
twee dochtertjes en een
verbijsterde wielerwereld
achter. Zijn ongewone
wilskracht, de hitte, de
enorme inspanning, alco
hol en stimulerende mid-
delen deden drie kilome-
j ter onder de top van het
afschrikwekkende maan
landschap van de Ven-
toux zijn hartkransen
breken. Het was een sa
menloop van omstandig
heden.
Die ongeluksdag, de 13de juli
1967, was het bij de start van
de etappe in Marseille al der
tig graden. Tom Simpson
meldde zich als één van de
eersten voor het tekenen van
de presentielijst. Over een
dranghek geleund stonden
twee Engelse toeristen die
hem riepen. Tom Simpson
plaatste zijn handtekening op
twee ansichtkaarten en ver
telde dat het een belangrijke
dag voor hem zou worden. Hij
stond weliswaar zevende in
het algemeen klassement op
ruim acht minuten van de
Fransman Roger Pingeon, die
in een lange vlucht met Rick
van Looy op weg naar Jam
bes de. gele trui had gepakt.
Maar Tommy Simpson was er
van overtuigd dat de matige
klimmer Pingeon op de Ven-
toux problemen zou krijgen
en dat hij zelf kansen had op
zijn eerste Tourzege.
Tom zag er die ochtend als al
tijd stralend en gezond uit.
Geen spoor van vermoeidheid
meer omdat hij de Alpen min
der goed was gepasseerd.
Scherp gesneden gezicht, hel
dere ogen en een bijzonder
wilskrachtige kin Wilskracht
was het belangrijkste wapen
van Simpson, die overigens
nog niet veel geluk in zijn le
ven had gekend. Want, een
paar maanden nadat hij in
1965 in Spanje de wereldtitel
had veroverd, brak hij tijdens
het skiën met Jan Janssen
een been, waardoor hij zijn
regenboogtrui niet echt kon
verzilveren.
Al spoedig was een kopgroep-
MAANDAG 13 JULI 1987 PAGINA 18
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS Een rustdag in de
Tour wordt door Franse voet
ballers aangegrepen om af te
trappen voor het nieuwe sei
zoen. De competitie 1987/1988
begint zaterdag direct met de
topper Rlonaco-Marseille. Beide
clubs hebben grote investerin
gen gedaan om Bordeaux van
zijn troon te stoten. De lands
kampioen en bekerwinnaar zelf
begint thuis tegen Metz.
In tegenstelling tot vorig jaar
hebben de clubs zich deze zo
mer betrekkelijk rustig gehou
den. Voor klinkende namen
zorgden alleen Marseille, Mona
co en Nantes die zich versterk
ten met respectievelijk Klaus
Allofs (FCKöln), Glenn Hoddle
Tottenham Hotspur) en Fran-
kie Vercauteren (Anderlecht).
Patrick Battiston, de libero van
Bordeaux, verhuisde voor een
belastingvrij maandsalaris van
50.000 gulden naar Monaco
waar ook de bij AC Milan over
bodig geworden Mark Hateley
onderdak vond. Matra Racing
de Paris (vroeger: Racing Club
de Paris) contracteerde voor de
verandering geen sterspeler,
maar een gevierde trainer: Ar
thur Jorge van Europa-Cup
winnaar FC Porto.
Favoriet voor de titel is op
nieuw Bordeaux Girondins
heeft een uitgekookte ploeg, die
wel eens kleurloos voetbal
wordt verweten. Trainer Aime
Jacquet (hij begint aan zijn ze
vende seizoen!) is nu eenmaal
een man van resultaten. Dit sei
zoen moeten die ook op Euro
pees niveau worden gehaald.
Elke Franse club droomt ervan
om als eerste een Europa Cup
te winnen. Na het vertrek van
Battiston neemt de 31-jarige
Jean Tigana de aanvoerders
band over. Voorin vertrouwt
men op goaltjesdief Philippe
Fargeon, de opvolger van Ber
nard La com be. De Ierse inter
national O Boyle werd voor alle
zekerheid aangetrokken als re-
servespits.
Tapie
Het ambitieuze Olympique
Marseille blijft jagen op roem
en erkenning. Geldschieter
Bernard Tapie kocht acht nieu
we spelers, terwijl er elf kon
den vertrekken. Boze tongen
beweren dat Tapie zoveel in de
voetbalclub investeert, om over
twee jaar tot burgemeester te
worden gekozen In het voet
balgekke Marseille kent zijn
populariteit geen grenzen. In de
hoop kampioen te worden,
kocht Tapie behalve Allofs de
Franse internationals William
Ayache en Patrick Delamon-
tagne. Van Paris Saint Germain
kwam de talentvolle Claude
Lowitz en uit Senegal balgooc
helaar Fall. Spelmaker blijft de
slimme Alain Giresse. Hij is in
middels 35, maar nog steeds één
van de beste Franse voetballers.
Met een seizoengemiddelde van
40.000 toeschouwers trekt Mar
seille het meeste publiek.
Nauwelijks publiek, maar wel
veel vedettes heeft het prinse
lijke Monaco. Teleurgesteld was
men op de rots over de presta
ties van Sören Lerby, die voor
twee miljoen naar PSV mocht.
De nieuwbakken Eindhovenaar
Rainier heeft een aantal „eeu
wige talenten" vervangen door
ervaren krachten. Met Hoddle
en Hateley gaat Monaco op de
Engelse toer. Trainer Stefan
Kovacs werd te lief bevonden
en vervangen door de stugge
Arsène Wenger van het gede
gradeerde Nancy.
Outsiders
Na titelpretendenten Marseille
en Monaco lijken outsiders-rol
len weggelegd voor Nantes,
Nice en Toulouse. Bij Nantes is
wereldkampioen Jorge Burru-
chaga tot de winterstop uitge
schakeld. Vercauteren neemt
de plaats van de Argentijnse
middenvelder in. Van Celtic
Glasgow kochten de „canaries"
prijs-schutter Mo Johnston.
Nice versterkte zich met de
Joegoslavische internationals
Djelmas en Eisner. De nog im
mer gevaarlijke Dominique Ro-
cheteau verhuisde van Parijs
naar Toulouse, de spektakel-
ploeg in het Franse voetbal.
Voor de Parijse clubs begint de
competitie waarschijnlijk te
vroeg. Paris Saint-Germain
speelde vorig seizoen belabberd
en zoekt nog steeds een spelma
ker. Ray Wilkins van AC Milan
is in de markt. Pierre Vermeu
len lijkt tot de reservebank ver
oordeeld als hij niet wordt ver
kocht. Paris Saint Germain
gokt met de eigen jeugd op een
Europa-Cupklassering.
Bij het van naam veranderen
van Matra Racing de Paris brak
ruzie uit omdat trainer Arthur
Jorge zonder inspraak van de
spelers werd aangetrokken. In
de spits bij Racing voortaan de
van Brest gekochte internatio
nal Gerard Buscher.
Niort, Cannes en Montpellier
hebben in de eerste divisie de
plaatsen ingenomen van Nancy,
Sochaux en Rennes. Debutant
Montpellier trok de aandacht
door de Braziliaanse ster Julio
Cesar over te nemen van Brest.
Op een hoger plan zijn het
droeve tijden voor het Franse
nationale elftal. Ongeveer als
Oranje na het vertrek van
Cruijff zitten de Haantjes met
een Platini-syndroom. Een op
volger is er niet hoewel José
Touré van Bordeaux en vooral
Gerald Passi van Toulouse zich
positief ontwikkelen. Te laat
echter voor het EK in West-
Duitsland. Frankrijk is uitge
schakeld door de Russen en kan
zijn titel dus niet verdedigen.
Voor bondscoach Henri Michel
lijkt een contractverlenging
daarom onwaarschijnlijk. Als
zijn opvolgers worden al ge
noemd Gerard Houllier en Guy
Roux, respectievelijk trainers
van Paris Saint-Germain en
Auxerre.
De Nederlandse inbreng in het
Franse voetbal blijft beschei
den. In de tweede divisie gaat
Michel Valke het proberen bij
Olympique Lyon dat al jaren op
promotie jaagt. Ton Lokhoff
(Nimes) werd door zijn collega 's
uitgeroepen tot derde-beste spe
ler van de tweede divisie. De
Zuidfranse club zou hem graag
houden, maar mevrouw Lok
hoff heeft heimwee en wil te
rug naar Nederland.
Eén van de grote kanshebbers voor de eindzege, het Zweedse schip Ericsson, vaart langs de Scheveningse^kust. CEEg VERKERK
DEN HAAG De resi
dentie heeft dit weekein
de afscheid genomen van
een tweetal trekpleisters.
Niet alleen beleefde het
North Sea Jazz Festival
gisteren de slotdag, maar
ook vertrok de vloot su
percatamarans voor de
„Course de l'Europe". Het
peloton, bestaande uit een
twintigtal catamarans en
trimarans, werd voor de
kust van Scheveningen
weggeschoten door minis
ter-president Lubbers,
daarbij geassisteerd door
zijn vrouw, minister Van
den Broek en Jacques De-
lors, in het dagelijks leven
voorzitter van de Europe
se Commissie.
Het bleek moeilijk het grote
peloton op het juiste moment
weg te schieten. Rond de start
boot, de mijnenjager H.M. Dor
drecht. was een denkbeeldige
startlijn gelegd. Maar het stil
leggen van de immmense ge
vaartes ging niet gemakkelijk.
Vanaf de Dordrecht konden
zo'n 50 genodigden van nabij
getuige zijn van een behoorlij
ke wirwar van zeilen, masten
en boegen. „Een gezellige
puinhoop", noemde één van de
toeschouwers aan boord het.
De verschillen bij de eerste
passage (om de toeschouwers
wat te bieden werd via Kijk
duin en Katwijk gevaren) wa
ren mede door de rommelige
start al aanzienlijk. En mis
schien was het wel tekenend
voor de Europese Gemeen
schap, die immer ruziënd door
het leven schijnt te gaan, dat
een Engelse boot als laatste de
startlijn voorbij ging.
In acht etappes doen de zeilbo
ten evenzoveel landen van de
EEG aan, om over een maand
en na ruim zes en een half
duizend kilometer in San
Remo te finfshen. Talloze acti
viteiten, die met de sport op
zich weinig te doen hebben,
worden rond de aankomsten
georganiseerd. De sponsors,
die dit alles mede mogelijk
hebben gemaakt, krijgen dan
ook alle gelegenheid hun fol
ders en waar aan de man te
brengen. In Scheveningen had
het hoofdkwartier dan ook
soms meer weg van een cen
trum van een grote bedrijven
dag dan dat van een sportge
beurtenis.
Voordat iemand mocht veron
derstellen, dat de trip slechts
een pleziertocht is en dat het
deelnemen belangrijker wordt
geacht dan winnen, helpt één
der deelnemers, de Brit Peter
Phillips je snel op andere ge
dachten. In een dialect, dat
nauwelijks aan het Engels dat
mevrouw Thatcher bezigt doet
denken, vertelt hij het volgen
de: „Nee, voor ons is dit beslist
geen lolletje. We zeilen alleen
om te winnen, hoe de houding
van de andere deelnemers ook
is. Maar gezien de commercië
le belangen die op het spel
staan, verwacht ik eerlijk ge
zegd een zware strijd. De deel
nemers maken namelijk deel
uit van een groot circus. Gedu
rende bijna het hele jaar wordt
er gevaren, waarbij de spon
sors natuurlijk wel waar voor
hun geld willen. Nee, denk nu
niet dat we tonnen verdienen.
We zijn geen tennissers".
Maar niet veel later komt toch
een wat ander beeld naar vo
ren. Phillips is het hele jaar in
touw, om aan alle mogelijke
evenementen mee te doen.
Maar veel wedstrijden vaart
hij in een kleinere catamaran,
waarbij slechts één mede-be
manningslid vereist is. Voor
deze Ronde van Europa wordt
hij door zeven bemanningsle
den vergezeld allen man
nen, hoewel met name de
Franse équipes enkele vrou
wen in hun bemanning heb
ben. Sommigen zegden hier
voor hun baan op, anderen na
men een maand onbetaald
verlof. En dat kan toch nau
welijks echt professioneel ge
noemd worden.
Maar verder past slechts het
woord „groot'De som geld
die in de boten wordt gestoken
(vele miljoenen guldens per
boot), het gewicht (tussen de
zes en. negen ton) en de lengte
(zo'n twintig meter). Hoe Phi
lips dat alles zelf voor elkaar
krijgt, wordt snel duidelijk.
Als gepensioneerd politieman
is hij gedurende het hele jaar
in staat te zeilen. En geduren
de de drie maanden dat hij in
Engeland vertoeft die tijd is
ook wel nodig, vanwege de
vele grote reparaties die de in
tensieve sport vereist ver
dient hij als verzekeringsagent
de noodzakelijke ponden.
Verrukt
Dat het gezelschap de afgelo
pen week zonder problemen
de haven binnen werd geva
ren was nog een geluk. Ge
ruchten gingen dat enkele vis
sers uit protest tegen het visse
rijbeleid van zowel de Neder
landse regering als van de Eu
ropese Gemeenschap de in
gang van de haven wilden
blokkeren. Beide instanties
waren immers met niet de
minsten vertegenwoordigd.
Vooralsnog wordt er vanuit
gegaan dat de botsing die a1
lopen zaterdag plaatshad t
sen de Femme d'Europe
een (sport-Jvisser een zun
ongeluk was.
Minister van den Broek vc
het zeilgebeuren in elk ge
prachtig. Verrukt vertelde,
na afloop over het dagje
dat voor hem de vakantie
luidde. Meewarig keek hij
ook naar de in aller ijl v
trekkende premier Lublx
Deze heeft immers de kom
de dagen in plaats van
woonplaats Rotterdam
Binnenhof als verblijfpla
Maar ogenschijnlijk lijdt
premier daar nauwelijks
der.
Opzienbarend was het verü
van Van den Broek.
Lubbers en Delors onderp
tie-begeleiding de Scheveni
se haven verlieten, ging
den Broek, alleen door z
vrouw vergezeld, weer ril
ting huis. Niet herkend d(
de badgasten.
No Sponsor
De eerste aankomstplaats
het Westduitse Bremerhav
waar landgenoten immer i
veel chauvinisme worden
groet.' En uitgerekend de en
Westduitse deelnemer, Ulr
Mathies, moest op het laai
moment afzeggen. De boot.
weliswaar onder zijn leid
zou varen, maar het bezii
van een Fransman, had
mate grote technische prol
men dat van deelname ma
worden afgezien. Maar vanv
ge de naam van het immei
gevaarte moesten wel prol
men ontstaan. Het schip
door het leven met de na
„No Sponsor". En dat is
deze sport toch eigenlijk vi
gen om moeilijkheden.
HENK KLOOSTERHl
Omringd door Gimondi, Godet, Levitan en Pingeon neemt Bar
ry Hoban, de grote vriend van Tom Simpson afscheid. Naas!
Hoban, die zijn tranen niet kan bedwingen, staat Denson.
FOTO: ANP
nendaele riep: „Smeerlappen,
om een jongen zo de dood in
te jagen". De Ventoux was
immers gevreesd onder de
renners. De Fransman Jean
Mallejac en de Zwitser Ferdi
Ktibler verloren er ook het
bewustzijn, maar overleefden
de Ventoux.
Nog dezelfde avond, slechts
enkele uren na de dood van
Tom Simpson verscheen de
gerechtelijke politie in het ho
tel waar de Engelse ploeg lo
geerde. Ploegleider Alec Tay
lor en een Nederlandse ver
zorger werden voor ondervra
ging mee naar het politiebu
reau genomen. De hele baga
ge van de Engelse ploeg werd
grondig onderzocht. In een
van de zakken van Simpsons
trui waren tabletjes met een
amfetamine-houdende stof
gevonden. De politie nam de
bagage van Tom Simpson in
beslag en op het stoffelijke
overschot werd op last van de
gerechtelijke instanties sectie
verricht.
De volgende dag was het qua-
rttorze juillet, de nationale
feestdag voor de Fransen.
Maar bij de start heerste grote
droefenis. Besloten werd dat
uit eerbetoon aan Tom Simp
son zijn vriend Barry Hoban
de etappe mocht winnen. De
enige keer in de geschiedenis
dat het peloton eensgezind
een man met dertig kilometer
per uur weg liet rijden. In
1969 trouwde Barry Hoban de
weduwe Simpson. In een lade
van het dressoir in de salon
bewaarde ze in plastic de trui
met het rugnummer er op, het
broekje, de sokjes en het petje
die Tom droeg op het moment
dat hij stierf. Op de trui wa
ren bloedsporen en de teer
vlekken van het asfalt van de
Ventoux nog te zien.
Pijn
Twintig jaar zijn voorbijge
gaan. De wielerwereld heeft
weinig geleerd van de dood
van Tom Simpson. Er wordt
sinds 1967 weliswaar op do
ping gecontroleerd, maar er is
geen consistent beleid. Ook
zijn er nog altijd renners, zo
als laatstelijk Laurent Fignon
in de Grote Prijs van Wallo
nië, die vluchten in middelen
die hun imago moeten oppoet
sen en hun lijden moeten ver
zachten. Helen Simpson en
Barry Hoban wonen sinds zes
jaar weer in Engeland. De
dochters Jane en Joanne zijn
inmiddels volwassen gewor
den. Jarenlang durfde na die
traumatische ervaring op de
13de juli 1967 hun moeder
niet te vertellen dat hun
„daddy" dood was. Hij was;
aan een grote reis begonnen, i
vertelde ze de kinderen]
steeds. En dat waren ze ge
wend want Tom Simpson;
reed in de zomer op de weg
en in de winter op de banen, j
Beetje bij beetje is de laatstei
jaren de waarheid tot Jane en
Joanne doorgedrongen. Het;
doet hen telkens pijn als de
dood van hun vader in ver-;
band met doping wordt ge
bracht. Overigens beklimmen
de renners zondag aanstaande!
weer de Mont Ventoux.
je gevormd met Simpson. Snel
moest hij lossen, maar met al
zijn mogelijkheden vocht hij
zich terug. Hij had het karak
ter om zich van nature hele
maal leeg te rijden. Hij wist
dat als hij de top van de Ven
toux haalde, er in de afdaling
naar Carpentras nog kansen
lagen om bij het kopgroepje
terug te komen. Tom zou de
top echter nooit bereiken. Iets
meer dan drie kilometer on
der de top, temidden van de
stenen woestenij, begon hij
over de weg te zwalken. Even
later viel hij van zijn fiets. In
de auto van de nationale En
gelse ploeg die hem volgde za
ten ploegleider Alec Taylor
en mecaniciën Harry Hall.
Simpson dwong Hall schreeu
wend op hem weer op de fiets
te zetten. Maar toen hij na 300
meter weer viel, begrepen de
teamleiders dat het ernst was.
Tourarts Pierre Dumas arri
veerde en paste hartmassage
toe. Een verpleegster probeer
de tegelijkertijd met mond-
op-mond-beademing de le
vensgeesten op te wekken.
Tom Simpson werd per heli
copter naar het ziekenhuis
van Avignon gebracht. Pierre
Dumas verklaarde later dat
Tom tijdens het transport in
de helicopter al dood was. Be
neden in Carpentras juichte
de menigte voor Jan Janssen
die de etappe won. Een uur
later bevestigde Felix Levitan
het nieuws in de perszaal,
waar de beroemde Belgische
journalist Willem van Wij-