Reagan vaart koers van
politieke confrontatie
„Nu sta ik voor
een reusachtige
puinhoop"
VLIEGTUIGEN VS
PATROUILLEREN
BOVEN GOLF
Westduitse president zoekt verzoening met Kremlin
POLITICI ZUID-KOREA
ROEPEN OP TOT KALMTE
ir
Washington
ivacht in
.panning op
;etuigenis
Vorth
Geen bewijs dat „vuist
van Colossus is
mm
l± jitenland"
Qeidoc
irtaren willen
rug naar Krim
■ïi
Gunther Walraff („ik ali")
trekt zich kritiek aan:
van een ANWB-lid wordt
ook wel'ns wat gestolen.
Maar financieel heeft hij dan
iM -m
DINSDAG 7IUU 1967 PAGINA 5
)SKOU Ongeveer 120 Krimtartaren
^zwjbben gisteren op het Rode Plein gede
monstreerd, omdat ze toestemming willen
!f< naar de Krim, hun land van herkomst
gra^jg te keren. De Tartaren waren rond
l middaguur bijeengekomen bij het Le-
lisat (-mausoleum en ontvouwden spandoe-
met de leus „Laat ons volk naar hun
terugkeren" en „Herstel de rechten
de Krimtartaren". KGB-officieren
I ku scheurden de spandoeken en probeer
de de groep weg te jagen. De Tartaren
noU rden na de oorlog door Stalin uit de
ks* jm verdreven, omdat zij zouden hebben
•ndt -ollaboreerd met de Duitsers. Tijdens de
vo xjrtatie naar onder meer de Oeral zou-
dt 110.000 Tartaren zijn omgekomen van
*t$ger en kou.
SEOUL Woedende studenten die protesteerden tegen de dood van een me
destudent, zijn gisteren opnieuw slaags geraakt met de oproerpolitie in de Zuid-
koreaanse hoofdstad Seoel. „Laten we leren van Lee Han Yul's geest. Weg met
de militaire dictatuur", zo riepen de betogers. De studenten, bewapend met
houten stokken en stenen botsten bij de Yonsei Universiteit op een muur van
politiemannen, die hen uiteindelijk met traangas verdreven. De studenten heb
ben aangekondigd dat de begrafenis van Lee, die een maand geleden werd ge
troffen door een traangasgranaat, wordt aangegrepen voor een landelijke sta
king.
Vooraanstaande politici maanden tot kalmte om het losbarsten van nieuwe de
monstraties te voorkomen en de besprekingen over democratisering niet in ge
vaar te brengen. Zowel politici in de regering als van de oppositie, onder wie
Kim Young Sam zeiden dat Lee's dood niet de onderhandelingen mag versto
ren over de herziening van de grondwet, die moet leiden tot directe presidents
verkiezingen en andere hervormingen. De regering heeft bekend gemaakt dat
de plaatselijke politiecommandant, Kim Soo Gil, na de dood van Lee van zijn
functie is ontheven en zich zal moeten verantwoorden.
Rouw Argentinië
om handen Peron
BUENOS AIRES Zeker 60.000
mensen hebben gisteren in de Ar
gentijnse hoofdstad Buenos Aires
een rouwdienst bijgewoond voor
het verlies van de handen van de
vroegere president Juan Peron,
die onlangs uit zijn graftombe zijn
gestolen. Vakbondsleiders, leden
van het parlement en ministers
staken lofredes af over de Argen
tijnse leider, wiens handen bij de
diefstal werden afgezaagd. Onder
de sprekers bevonden zich de mi
nister van arbeid Carlos Alderete
en Saul Ubaldini, wiens vier mil
joen leden tellende Algemene Ar
beidersfederatie gisteren een sta
king van tien uur hielden om te
rouwen.
Centrale Mol
stilgelegd:
sloop volgt
BRUSSEL De eerste kernre
actor die (in 1962) in België in
bedrijf werd genomen, de BR3
van het studiecentrum voor
kernenergie in Mol, moet waar
schijnlijk worden gesloopt. De
centrale is op bevel van de Bel
gische autoriteiten al op 30 juni
stilgelegd, nadat een Ameri
kaans adviesbureau tot de con
clusie was gekomen dat geen
absolute zekerheid bestond over
de veiligheid. De kosten van de
ontmanteling worden geraamd
op 110 tot 165 miljoen gulden.
De kernreactor in Mol heeft tot
nu toe 6300 uur gedraaid.
ercwui
WASHINGTON In de
Amerikaanse hoofdstad
r a Washington zijn vandaag
2ve 11e ogen gericht op het
t e< tongres, waar luitenant-
vi ;olonel Oliver North
Jneroor de eerste keer zijn
geeft van de ver-
ani wikkelingen in het Iran-
/ooContra-schandaal.
noil
Jedurende een week zal hij
oor de gecombineerde on-
erzoekscommissie aan de
'n tand worden gevoeld over de
1 °Vraag wat president Ronald
1 leagan en wijlen CIA-direc-
erïfleur William Casey van de
le ondernemimng wisten,
stafchef van het Witte
Howard Baker, ver-
'ru%laarde gisteren dat hij er
en. irertrouwen in heeft dat
forth de waarheid zal spre
ien. Eton meerderheid van de
zoel /Amerikanen, zo blijkt uit en-
ink uêtes, denkt evenwel dat
ii-S, North niet de waarheid zal
gsti irertellen. Zevenenvijftig pro-
r bicent meent ook dat president
m Reagan heeft gelogen over
ongwat hij wist van de illegale
e&ulp aan de Nicaraguaanse
elanContra's.
onaDe aandacht concentreert zich
in inog steeds op de vraag, wat
i teagan heeft geweten. Zeker
stei s dat North in april 1986 een
n btfcng memo aan Reagan heeft
ichtfeschreven, waarin hij de
i znstrategie in het Iran-Contra-
ieenschandaal uit de doeken deed.
jezeHet staat echter niet vast of
5cjJkagan dit bewuste memo
L j leeft gelezen. De president
J leeft steeds ontkend dat hij
ets wist over het doorsluizen
n jjvan het wapengeld naar de
yj£ontra's, tot op de dag dat mi-
,n glister van justitie Edwin Mee-
vese de affaire openbaar maak-
»n ete-
MiOliver North op weg naar het
verhoor in Washington,
n FOTO. AP
oor
Ronald Reagan
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Op
Amerika's Dag van de
Onafhankelijkheid (4 juli)
nam president Ronald
Reagan plaats op de trap
pen van het Jefferson
Monument in Washing
ton. Daar hield hij een
toespraak over een on
derwerp dat hem meer
dan ooit bezig houdt: de
economie. Veel nieuws
had Reagan niet te ver
tellen. Maar hij gaf wel
aan dat niet hij, maar het
spilzieke Congres schuld
is aan de enorme begro
tingtekorten van Ameri
ka.
Andermaal ontvouwde
Reagan zijn uiterst conserva
tieve opvattingen over econo
mische vraagstukken, intus
sen pleitend voor wat hij een
„wet van economische rech
ten en plichten" noemde. In
weerwil van adviezen van
zijn raadgevers om zich te
matigen, heeft de president
definitief gekozen voor een
harde koers, zeker in zijn
strijd met het Congres. Voor
Reagan is de tijd van vriende
lijke compromissen definitief
voorbij. Hij zoekt alleen nog
maar steun bij de conservatie
ve achterban, die hem in 1980
in het zadel hielp.
Even heeft het er nog naar uit
gezien, dat Reagan zich zou
ontworstelen aan de politieke
houdgreep van zijn conserva
tieve vrienden, toen hij ex-se
nator Howard Baker benoem
de tot zijn nieuwe chef-staf.
Baker mocht dan wel een Re
publikein zijn, hij werd in
Washington vooral gezien als
de man van compromissen die
Reagans uiterst gespannen
verhouding met het Congres
drastisch zou kunnen verbete
ren. Reagan kwam evenwel
tot de pijnlijke ontdekking dat
Baker weinig krediet had bij
de conservatieven en dat
vriendelijke relaties met het
Congres in die kringen niet
bijzonder werden gewaar
deerd. Bakers invloed taande
snel.
In plaats van verdere mati
ging, koos Reagan andermaal
voor een harde, compromislo
ze koers. Hij riep het Ameri
kaanse volk op nem te steu
nen in zijn confrontatie met
het Congres over economische
aangegenheden. Hij koos, zon
der overleg met het Congres,
voor een harde lijn in de Per
zische Golf. Hij kondigde aan
de begrotingsvoorstellen van
het Congres die een verla
ging van de defensie-uitgaven
en een verhoging van de be
lastingen omvatten te ve
toën. En in slechts enkele da
gen tijd joeg hij de benoeming
erdoor van een nieuwe con
servatieve rechter in het
Hooggerechtshof, daarmee
luid applaus oogstend van de
ultra-conservatieven die met
een lieten weten „dat dertig
jaar sociaal en politiek activis
me van het Hooggerechtshof
ongedaan zouden worden ge
maakt".
Bewust van het feit dat alleen
nog maar zijn conservatieve
achterban hem gedurende het
laatste anderhalve jaar van
zijn presidentschap op de
been kan houden, legde
Reagan de matigende argu
menten van Howard Baker
naast zich neer. Matiging le
vert Reagan onder de huidige
omstandigheden slechts de af
wijzing van de conservatieven
op, zonder er het respect en
bewondering van het liberale
deel van de natie voor in de
glaats te krijgen. Zo is Ronald
eagan weer wat hij was toen
hij in 1980 het Witte Huis be
trad: een politiek activist, een
gedreven retoricus, een soci
aal moralist, een conservatief
pleitbezorger van de vrije
handel en koppig en vasthou
dend leider die niet voor de
voeten gelopen wil worden
door het door de Democraten
beheerste Congres.
WASHINGTON Op vliegdekschepen gestationeerde Ameri
kaanse gevechtsvliegtuigen zijn begonnen Amerikaanse oor
logsschepen en koopvaardijschepen te begeleiden bij de vaart
door de Perzische Golf. Dat hebben functionarissen van het
Amerikaanse ministerie van defensie meegedeeld.
Afgelopen zaterdag boden Amerikaanse vliegtuigen voor het
eerst schepen luchtdekking tegen mogelijke Iraanse aanvallen.
Het ging om drie Amerikaanse oorlogsschepen, waaronder het
beschadigde, door Irak aangevallen fregat Stark, die de Golf
via de Straat van Hormoez verlieten.
Amerikaanse toestellen zijn er volgens de Washington Post ook
op voorbereid de Iraanse installaties van Zijderups-raketten
aan de Straat van Hormoez te bombarderen, als die raketten
zouden afvuren op de scheepvaart in de Golf. De VS vrezen
dat de Iraanse raketten gebruikt zullen worden tegen schepen
van de VS en hun bondgenoten. De raketinstallaties worden,
naar wordt aangenomen, voortdurend door Amerikaanse spio-
nagesatellieten in de gaten gehouden. Intussen zijn Ameri
kaanse en Russische functionarissen in Genève bijeengekomen
voor overleg over de Golfoorlog. Het gaat hierbij volgens de
Sovjet-Unie om „een uitwisseling van opvattingen".
Zo zou Colossus, een van de Zeven Wereldwonderen er uit heb
ben gezien, voordat het in de derde eeuw voor Christus tijdens
een aardbeving instortte.
FOTO: AP
ATHENE Er is geen enkele aanwijzing dat het stenen voor
werp dat onlangs bij de haven van Rhodos is gevonden, een
hand is van de Kolos die in de derde eeuw voor Christus door
een aardbeving is vernield. Dit verklaarde gisteren de Griekse
minister van cultuur en wetenschappen, Melina Mercouri. Niets
aan situatie, omvang, materiaal en vorm van de in zee gevonden
steen, geeft aanleiding om verband te leggen met de Colossus,
aldus de minister. De dertig meter hoge, bronzen Colossus van
Rhodos was een van de Zeven Wereldwonderen: de schepen
voeren onder de gespreide benen door de haven binnen.
De vermeende vuist van de Kolos van Rhodos wordt aan land
gebracht.
FOTO: EPA
liljoenenschade
i enorme brand
i Düsseldorf
j (Van onze correspondent
Rink Drost)
INN Een reusachtige
in een opslagloods voor
ticaliën van zeepproduk-
ibrikant Henkei in Dtls-
irf heeft gisteren voor
vijf miljoen gulden scha-
aangericht. Ongeveer 1.500
vetalcohol, een halffabri-
it voor de bereiding van
letica en kunststoffen
evenals enkele bedrijfs-
iwen, in vlammen op.
it centrum van de Noord-
Westfaalse hoofdstad was
de rookontwikkeling
V1 irenlang in duisternis gehuld.
Omstreeks half twaalf ont-
ond door nog onbekende oor
aak brand en binnen enkele
linuten sloegen vijftig meter
oge vlammen uit de loods. De
randweer rukte met alle
lusploegen uit, maar stond
rijwel machteloos.
(Van onze correspondent)
MOSKOU De Westduitse
president Richard von Weiz
sacker heeft aan het begin van
zijn staatsbezoek aan de Sov
jet-Unie gepleit voor een „ra
dicale en evenwichtige wapen-
vermindering", ook op het ge
bied van conventionele wa
pens. Tijdens een staatsbanket
in het Kremlin zei Von Weiz
sacker gisteravond dat met de
huidige stand van wapensyste
men „militaire overmacht zin
loos is geworden" en dat het
uitgesloten is dat oorlogen nog
gewonnen kunnen worden.
bevinden. Omvangrijke over
eenkomsten zijn binnen hand
bereik, aldus de president.
Von Weizsacker en de West
duitse minister van buiten
landse zaken, Hans-Dietrich
Genscher, arriveerden gister
middag voor een bezoek van
zes dagen aan de Sovjet-Unie.
Von Weizsacker is in twaalf
jaar tijds het eerste Westduitse
staatshoofd dat een bezoek
brengt aan de Sovjet-Unie.
Gisteren werden gesprekken
gevoerd met Sovjet-president
Gromyko. Vandaag is Von
Weizsacker ontvangen door
Sovjetpartijleider Gorbatsjov.
„Het is onze plicht alles, wer
kelijk alles, te doen wat in ons
vermogen ligt en wat het ge- Verbetering
zonde verstand ons gebiedt om
geweld en oorlog voor de toe
komst uit te bannen en een
duurzame vrede in Europa tot
stand te brengen", aldus de
Westduitse president, die
meent dat de betrekkingen
tussen Oost en West zich in
een historisch belangrijke fase
Von Weizsacker wordt bij uit
stek gezien als de man die in
staat is de betrekkingen tussen
de beide landen te verbeteren.
En die betrekkingen waren de
laatste tijd nogal vertroebeld.
Zelf heeft Von Weizsacker
deze reis tevoren „zeer belang
rijk, misschien wel mijn be
langrijkste staatsbezoek" ge
noemd.
Natuurlijk gebruikt Von Weiz
sacker zijn bezoek ook, om de
„Duitse kwestie" te bespreken.
Hij beseft maar al te goed dat
hij voor wezenlijke verbeterin
gen in de betrekkingen tussen
de Bondsrepubliek en de DDR
niet in Oost-Berlijn, maar in
Moskou moet ziin. Maar de
Duitse kwestie betreft meer
dan de deling in Bondsrepu
bliek en DDR. In Polen leven
nog vele Duitsers in de voor-
malige „Ostgebiete" Oost-
Pruisen, Pommeren en Silezië.
En in de Sovjet-Unie zelf wo
nen meer dan een miljoen
Duitssprekenden, van wie een
niet onaanzienlijk deel graag
naar de Bondsrepubliek zou
willen reizen.
Hij merkte gisteren op dat de
Duitsers zich ondanks de de
ling van hun vroegere land
nog steeds als één natie zien.
Maar tegelijk zei hij, dat de
Bondsrepubliek geen bestaan
de grenzen wil aantasten. Be
langrijker achtte hij een vrijer
verkeer tussen de Duitsers,
ondanks de grenzen. Heel di-
filomatiek bracht hij die stel
ing in verband met de ont-
spanningspolitiek zoals die nu
door Gorbatsjov op bewape
ningsterrein wordt gepropa
geerd.
Vertrouwen
Von Weizsacker probeert Gor
batsjov ervan te overtuigen,
dat ontwapening maar één
stap is in de richting van we
derzijds vertrouwen. Volledige
bewegingsvrijheid voor ae
mensen in de betreffende lan
den is nog zo'n stap. En sa
menwerking op technisch en
onderwijskundig terrein, op
het gebied van handel, onder
zoek en ontwikkeling op het
intermenselijke vlak, is er nog
een.
Von Weizsacker lijkt de aan
gewezen persoon voor zo'n
missie, waarvan veel meer sta
ten dan alleen zijn Bondsrepu
bliek Duitsland profijt kunnen
trekken. Hij verstaat als geen
ander de kunst in landen waar
Duitsland een beladen verle
den heeft exact de juiste toon
te vinden en de achting van de
ander te verwerven. Hij deed
dat in Israël op onnavolgbare
wijze. Maar het lukte hem ook
in Nederland en Noorwegen
en, twee weken geleden nog,
in Griekenland. Een betere
reizende ambassadeur had de
Duitse regering, die waarlijk
niet gewend is zachtzinnig met
anderen om te gaan, zich nau
welijks kunnen wensen.
Von Weizsacker mag dan als
verzoener bij uitstek te boek
staan, met zijn stellingname
komt hij af en toe stevig in
aanvaring met zijn eigen par
tij, de CDU. Is het een wonder
dat CSU-leider Franz-Josef
Strauss, die een punt gezet wil
zien achter het praten over
Duitslands nazi-verleden, zich
volstrekt geen Weizsacker-fan
noemt?
SUSKE EN W1SKE DE JOLIGE JOFFER
(c) Standaard Uitgeverij, Antwerpen-Weespy
ADVERTENTIE
I Zulke dingen gebeuren, helaas
ook op vakantie. Maar met een
reisverzekenng van de ANWB
I. komen de gevolgen u met duur te
staan. Voor een premie van f 1,45
per persoon per dag heeft u al een
I polis met een bagagedekking tot
I f 3.500.- per persoon. En eigen
risico hebt u nooit bij de ANWB.
I Dus ook een kleine schade wordt
volledig vergoed. Helemaal
'rustgevend'werken onze
aanvullende verzekeringen. Auto
kapot? Vanaf f 1.10 per dag kunt u
zich van een vervangende auto
verzekeren. Neem geen onnodig
nsico: ga nu naar uw ANWB-
kantoor of bel Centrale Informatie
Reisverzekenngsservice:
070141430
Bij de ANWB
verzekert u zich van een
goede verzekering.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN „Deze kritiek
trek ik me aan. Ik neem
haar serieus. Ik bevind me
in een stadium van zelfon
derzoek". Dat zegt de
Keulse „undercover-
schrijver" en journalist
Günter Wallraff in een
vraaggesprek in het West
duitse weekblad Spiegel.
Het is zijn reactie op de
felle kritiek die twee van
zijn vroegere Turkse me
dewerkers enkele weken
geleden in de Spiegel uit
ten. Zij vonden dat Wall
raff zich als ondernemer
net zo kwalijk gedraagt
als de werkgevers die hij
in zijn boek „Ik, Ali" aan
de kaak had gesteld.
Wallraff ontkent ooit onder
nemer te hebben willen zijn
en zegt dat zijn intermense
lijke contacten en familiere
laties veel tekort zijn geko
men sinds het uitkomen van
het boek „Ik, Ali". Vooral de
eindeloze reeks processen die
hem werden aangedaan
heeft veel van zijn tijd en
energie gevergd. „Het was
alsof er een oorlog was uitge
broken. Ik heb daardoor de
mensen die voor mij eigen
lijk belangrijk zijn verwaar
loosd. Ik heb meer met advo
caten aan tafel gezeten dan
met mijn beste vrienden.
Daardoor is ook mijn fami
lieleven kapotgegaan, daar
door zijn vriendschappen ka
potgegaan en nu sta ik voor
een reusachtige puinhoop".
Het kantoor dat Wallraff in
Duisburg had geopend om
buitenlanders die in de pro
blemen zaten van advies te
dienen en financieel te on
dersteunen, was vanaf het
begin een flop. In de omge
ving functioneerden al goede
adviesbureaus. Bovendien
was de man die het bureau
beheerde, Taner Aday (een
van de critici in de Spiegel),
volgens Wallraff ongeschikt
voor die functie. Het benoe
men van een opvolger mis
lukte. Wallraff heeft in to
taal via zijn Keulse bureau
300.000 mark uitgekeerd aan
mensen die zich aanvanke
lijk tot het Duisburgse kan
toor hadden gewend. Van de
andere kritische vroegere
medewerker, Levent Sinir-
lioglu, heeft Wallraff bewust
afstand genomen. Deze heeft
volgens hem geprobeerd, de
schrijver te gebruiken voor
zijn politieke idealen.
Aan het slot van het inter
view kondigt Wallraff aan,
dat hij binnenkort weer voor
enkele jaren „onderduikt" in
een nieuwe vermomming,
om in een volgend boek op
nieuw misstanden aan de
kaak te stellen. Dat besluit
stond al lang vast voordat in
de Spiegel de kritiek op zijn
persoon losbarstte. Een suc
ces als met zijn boek „Ik,
Ali" wenst hij niet te herha
len. „Het uiterlijke succes
drukt mij dood, het brengt
anderen tot hysterie en dat
slaat weer op mij terug. Ik ga
dit succes nu uit de weg,
bouw remdrempels en hin
dernissen in, zodat een suc
ces in deze vorm nooit meer
voorkomt".
